Beleidsplan februari 2012

Transcriptie

1 10 februari 2012 Beleidsplan

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Geschiedenis Terugblik Beleidsplan Doelstellingen Doelstelling als genoemd in de statuten Detaillering doelstellingen Huidige organisatie Algemeen Bestuur Organisatie Werkgroep Publiciteit Werkgroep Educatie Werkgroep Planten Vogelwerkgroep Werkgroep Ruimtelijke Ordening & Milieu (R.O.M.) Vlinder- en libellenwerkgroep Evaluatie en Ambities Algemene ambities Evaluatie en Ambities van de Werkgroep Publiciteit Evaluatie en Ambities werkgroep Educatie Evaluatie en Ambities Plantenwerkgroep Ambities en activiteitenplan van de Vogelwerkgroep Evaluatie en Ambities werkgroep R.O.M Ambities werkgroep Vlinders en Libellen Middelen Cursussen

3 7.2 Website Milieuweken Organisatie leden Vergader- en presentatieruimte Financieel beleid

4 1. INLEIDING Voor u ligt het Beleidsplan van de Natuurvereniging Ridderkerk. In dit document worden de doelstellingen van de vereniging voor de komende periode uiteengezet. Het vormt een vervolg op het Beleidsplan Als vereniging zijn wij voortdurend aan het kijken hoe we de belangen van onze leden en donateurs het beste kunnen behartigen. Door het lidmaatschap van de vereniging onderschrijven onze leden de statuten van de vereniging welke in het beleidsplan worden verwoord in acties en doelstellingen. Het beleidsplan laat zien op welke wijze wij de komende jaren richting de gewenste situatie werken. Op basis van concrete en waar mogelijk meetbare doelstellingen is het mogelijk om gefundeerde besluiten te nemen. Dit geldt niet alleen voor het bestuur, maar ook voor de werkgroepen en alle leden. In het beleidsplan wordt een visie voor de komende jaren vastgelegd. We proberen antwoord te geven op de vragen: Waar willen we als organisatie naar toe? Hoe willen we dit doel bereiken? Welke middelen kunnen we daar voor inzetten? Aan het einde van de periode zal het bestuur dit beleidsplan evalueren. We hopen dat u zich als lid van de vereniging, donateur, samenwerkende organisatie of algemeen geïnteresseerde geïnspireerd voelt door dit beleidsplan en ons wilt helpen om de doelstellingen te bereiken. Het bestuur van de Natuurvereniging Ridderkerk 4

5 2. GESCHIEDENIS In 1987 werd Natuurvereniging Ridderkerk opgericht. De vereniging ontstond uit een fusie van de Stichting Natuurbehoud Ridderkerk (opgericht ) en de Werkgroep Leefbaar Ridderkerk (opgericht ). De doelstelling van de Natuurvereniging Ridderkerk is: "de bewustmaking van de inwoners van Ridderkerk en omgeving ten aanzien van de natuur en milieu problematiek en het verlenen van diensten welke direct of indirect functioneel kunnen zijn tot behoud en/of herstel van de natuur." In 1988 werd het werkgebied verruimd naar het eiland IJsselmonde (Barendrecht, Hendrik-Ido- Ambacht, Zwijndrecht, Albrandswaard, Hoogvliet, Rotterdam- Zuid). In 1991 kreeg de vereniging een structuur met werkgroepen: publiciteit, educatie, ruimtelijke ordening en natuurbeheer. Op 6 maart 1995 kwam er een vogelwerkgroep bij. De coördinatoren van de diverse werkgroepen nemen zitting in het bestuur zodat de werkgroepen binding houden met het bestuur. In 1998 werd een nieuw logo ontworpen. De Dierenbescherming, de Hondenvereniging en de Natuurvereniging Ridderkerk hebben in 1997 samen zitting genomen in de Stichting NME Ridderkerk met als doel een Educatief Centrum op te richten. Dit heeft uiteindelijk geleid tot het Natuur- & Milieu Educatief Centrum De Groene Draak dat op 4 oktober 2001 officieel geopend is. In 2010 is de Natuurvereniging uit Stichting NME Ridderkerk gestapt en huurt de Natuurvereniging waar nodig het NME- Centrum voor haar activiteiten. Het aantal leden bedroeg bij de oprichting van de Natuurvereniging Ridderkerk in leden. Daarna groeide de vereniging sterk en in 1994 werd het aantal van 200 leden overschreden. Na de komst van het NME-Centrum nam het aantal leden toe naar 300 in Op 31 december 2011 hadden we 273 leden. De heer T.D. Macdaniel is sinds 1997 erelid van Natuurvereniging Ridderkerk. 5

6 3. TERUGBLIK BELEIDSPLAN In het onderstaande stuk blikken we terug op de afgelopen periode van het beleidsplan. In deze periode hebben we duidelijkheid geschapen rondom onze betrokkenheid bij de Stichting NME Ridderkerk. Dit heeft geleid tot het uittreden van de vereniging uit de Stichting. We maken nog wel steeds gebruik van het NME centrum maar huren het gebouw nu voor onze activiteiten. De werkgroep ROM is weer nieuw leven in geblazen, er is een werkgroep Vlinders en Libellen opgericht en er is een werkgroep Natuurbeheer en een Jeugdwerkgroep in oprichting. Alhoewel er wel ad hoc een tentoonstelling is opgesteld in de bibliotheek is er nog geen werkgroep tentoonstelling opgericht. Ondanks al deze gehaalde doelen, is het ledental en het aantal actieve leden ongeveer gelijk gebleven. De hoofddoelstellingen in het vorige beleidsplan waren als volgt. Onderdeel Planning Resultaat Duidelijkheid rondom Stichting NME Ridderkerk Werkgroep tentoonstelling Werkgroep R.O.M. Werkgroep Libellen Werkgroep Natuurbeheer Ledenaantal per leden Actieve leden per leden Jeugdwerkgroep In 2009 Doelstelling gehaald Oprichting in 2009 Er is nog geen werkgroep opgericht. Ad hoc wordt er een tentoonstelling gemaakt Oprichting in 2010 Doelstelling gehaald Oprichting in 2011 Doelstelling gehaald Oprichting in 2011 Er is een werkgroep in oprichting 350 in 2013 Geen voortgang; ledenaantal is licht gedaald 75 in 2013 Geen voortgang; aantal actieve leden is ongeveer gelijk gebleven Oprichting in 2013 Er is een werkgroep in oprichting Concluderend kunnen we stellen: we bereiken wel onze vaste kern met onze activiteiten maar geen nieuwe leden. Mogelijk is dit het gevolg van het feit dat er weinig excursies zijn in de directe omgeving van Ridderkerk en dat de excursies altijd op zaterdag zijn. In het vervolg gaan we proberen meer excursies in de omgeving te organiseren en vaker op zondag. Na het organiseren van een cursus heeft het geven van een vervolg een positief effect zoals gebleken is bij de vlinder- en libellenwerkgroep waaruit een actieve werkgroep is ontstaan. 6

7 4. DOELSTELLINGEN 4.1 DOELSTELLING ALS GENOEMD IN DE STATUTEN De bewustmaking van de inwoners van Ridderkerk en omgeving ten aanzien van de natuur en milieu problematiek en het verlenen van diensten welke direct of indirect functioneel kunnen zijn tot behoud en/of herstel van de natuur. 4.2 DETAILLERING DOELSTELLINGEN Het helpen behouden en uitbreiden van natuurgebieden en beschermen van milieuobjecten in het werkgebied van het eiland IJsselmonde. Het bewustmaken van en kennis overdragen alsmede natuurbeleving meegeven aan de inwoners van Ridderkerk en omgeving ten aanzien van de natuur en het milieu. Het in kaart brengen van natuurwaarden t.b.v. regionale of landelijke verenigingen of stichtingen met als doel het behoud verbeteren van natuur en milieu. Het samenwerken met lokale en landelijke organisaties en verenigingen voor het behouden en beschermen van natuur en milieu. 7

8 5 HUIDIGE ORGANISATIE 5.1 ALGEMEEN De statuten van de vereniging zijn vastgesteld door Notaris J.M. Maris op De Natuurvereniging kent leden, ereleden en donateurs. 5.2 BESTUUR Thans bestaat het bestuur in principe uit een voorzitter, een penningmeester en een secretaris en een vertegenwoordiger uit elke werkgroep. Ten tijde van het opstellen van dit beleidsplan is geen voorzitter benoemd. 5.3 ORGANISATIE Er zijn 6 werkgroepen, te weten: Publiciteit Educatie Planten Vogels Ruimtelijke Ordening en Milieu (ROM) Vlinders en Libellen De vereniging is vertegenwoordigd in de volgende formele overlegstructuren: het Waterplan Ridderkerk en Beleidsplatform Natuur, Milieu & Duurzaamheid van de Gemeente Ridderkerk. Daarnaast heeft de vereniging regelmatig overleg met Natuur- en Recreatieschap IJsselmonde. Alle werkgroepen zijn vertegenwoordigd in het bestuur. Elke werkgroep stelt zijn eigen beleid op waarin doelen, taken en ambities worden omschreven. Deze zijn in lijn met de algemene doelen, taken en ambities van de Natuurvereniging. In de volgende paragrafen staan per werkgroep doelen en taken benoemd. In hoofdstuk 6 wordt per werkgroep het gevoerde beleid geëvalueerd en worden de nieuwe ambities genoemd. De in paragraaf 4 genoemde doelstellingen worden voornamelijk gerealiseerd via de werkgroepen. 8

9 5.4 WERKGROEP PUBLICITEIT ALGEMEEN Het belangrijkste doel van de werkgroep Publiciteit is het maken en verspreiden van het verenigingsblad Blad. Door de werkgroep wordt elke week een stukje in de Combinatie gepubliceerd. Door de werkgroep worden aankondigingen van excursies, lezingen en andere activiteiten van de vereniging naar de lokale media gestuurd. De werkgroep onderhoudt ook de website van de vereniging: Grotere publiciteit wordt behaald door het ophangen van posters voor lezingen, excursies en andere activiteiten en het bezetten van voorlichtingskraampjes op markten DOELSTELLING De publiciteit heeft ten doel de inwoners van Ridderkerk en omgeving bekend te maken met de activiteiten van de Natuurvereniging Ridderkerk MIDDELEN C.Q. TAKEN Redactie van Blad; Maken en verspreiden Blad; Alle activiteiten in de lokale media publiceren; Verzorgen van persberichten; Verzorging van de website van de vereniging; Elke week een stukje in de Combinatie; Maken en verspreiden van posters; Bijwonen en bemannen van kraampjes op markten en open dagen; 5.5 WERKGROEP EDUCATIE ALGEMEEN De werkgroep Educatie houdt zich bezig met het organiseren van de algemene activiteiten van de Natuurvereniging en het uitdragen van natuurkennis onder de inwoners van IJsselmonde. Zij onderhoud nauwe contacten met de themawerkgroepen. Het streven is elk jaar één basiscursus Natuur (zgn. Groencursus ) te geven en eenmaal per 2 jaar een specialistische cursus. Er wordt elk jaar een weekend georganiseerd en in de wintermaanden 1 excursie per maand en in de zomermaanden 2 excursies per maand. Er wordt meegewerkt aan lokale en landelijke activiteiten. 9

10 5.5.2 DOELSTELLING De werkgroep Educatie heeft ten doel kennis van de natuur over te dragen om zodoende meer begrip en herkenning van natuurwerking te kweken; De leden van de werkgroep Educatie hebben ten doel specifieke kennis op te bouwen over natuuronderwerpen om het eerste doel te kunnen verwezenlijken MIDDELEN C.Q. TAKEN Organiseren en verzorgen van cursussen; Organiseren en verzorgen van lezingen; Organiseren van natuurweekenden; Organiseren van natuurwerkdagen; Opstellen en inhuren van tentoonstellingen en -materiaal; Deelname aan landelijke en regionale activiteiten; Verzorgen van excursies, lezingen en lesmateriaal voor scholen; Organiseren van jeugdactiviteiten en natuurlessen voor scholen. 5.6 WERKGROEP PLANTEN INLEIDING D plantenwerkgroep houdt zich bezig met het inventariseren van de flora in de natuurgebieden op het eiland IJsselmonde. De resultaten van de planteninventarisaties worden aangeboden aan de terreinbeheerders en aan de landelijke databanken DOELSTELLING Het in kaart brengen van natuurwaarden (planten) ten behoeve van landelijke databanken en regionale en lokale beheerders met als doel het behoud en verbeteren van natuur en milieu; Nevendoelen zijn het bewust maken en overdragen van de kennis over lokale natuurwaarden aan inwoners van Ridderkerk en omgeving en het opleiden en begeleiden van werkgroepleden; 10

11 5.6.3 MIDDELEN C.Q. TAKEN Inventariseren van flora m.b.v. determinatieboeken van de vereniging; Opleiden/begeleiden van leden van de werkgroep; Organiseren van determinatiedagen; Reageren op vragen over en vondsten van planten via de website/ VOGELWERKGROEP INLEIDING De vogelwerkgroep verricht onderzoek naar en het geeft voorlichting over alle in Nederland in het wild levende vogels. Bijzondere aandacht gaat uit naar de vogels binnen het werkgebied van de werkgroep. De activiteiten van de werkgroep richten zich daarbij op onder meer het inventariseren van de vogelstand, het organiseren van excursies en het opzetten en geven van cursussen. Het werkgebied strekt zich uit over het gehele eiland IJsselmonde. De vogelwerkgroep wil de komende vier jaar een aantal ambities realiseren. Zij is zich echter bewust van het feit dat het realiseren van deze ambities afhangt van de capaciteit en de kwaliteit van haar leden. Daarom heeft de vogelwerkgroep besloten een plan te maken waarin haar doelstellingen en ambities voor de komende vier jaar zijn beschreven. Daaraan gekoppeld zijn de activiteiten beschreven die nodig zijn om deze ambities te realiseren. In dit document is dit plan uitgewerkt GESCHIEDENIS In oktober 1991 werd de basis gelegd van de huidige vogelwerkgroep als gevolg van het onderhoud van de nestkasten in het Gorzenpark. Het eerste telproject, de Wintervogeltelling in de Gorzen, werd uitgevoerd in De vogelwerkgroep had zijn eerste bijeenkomst op 19 september 1994 en is officieel geïnstalleerd onder de naam Vogelwerkgroep Ridderkerk en Barendrecht op 6 maart De vogelwerkgroep is onderdeel van de Natuurvereniging Ridderkerk, welke is opgericht in Tijdens de vergadering van 14 februari 2008 is het eerste beleidsplan van de vogelwerkgroep vastgesteld. Deze besloeg de periode UITGANGSPUNTEN Voor het opstellen van het plan zijn de volgende uitgangspunten benoemd:de primaire aandacht van de vogelwerkgroep richt zich op de vogels; De vogelwerkgroep is onderdeel van de Natuurvereniging Ridderkerk. De activiteiten, doelstellingen en ambities van de vogelwerkgroep kunnen niet in strijd zijn met de statuten van de Natuurvereniging; 11

12 Ieder lid van de vogelwerkgroep draagt op actieve wijze bij aan het realiseren van de doelstellingen c.q. ambities van de werkgroep; De vogelwerkgroep levert een serieuze en zo professioneel mogelijke bijdrage aan natuurbescherming en natuurontwikkeling, voor zover dat binnen haar vermogen past. De vogelwerkgroep beschouwt de onderlinge sociale contacten en de algehele natuurbeleving als belangrijke middelen om deze bijdrage te kunnen realiseren DOELSTELLING De doelstellingen van de vogelwerkgroep voor de komende vier jaar zijn: Kennis nemen van de vogelstand in het werkgebied en de veranderingen in de vogelstand volgen; Het zich inzetten voor de bescherming van vogels in het werkgebied; Het zich inzetten voor het behoud en de ontwikkeling van natuurgebieden in het werkgebied ten behoeve van de vogelstand; Het zich in het bijzonder inzetten voor het behoud van vogelsoorten in het werkgebied die voorkomen op de Rode Lijst van bedreigde vogels; Het bij een zo breed mogelijk publiek vergroten van de kennis over de vogels in het algemeen én over de vogels binnen het werkgebied in het bijzonder; Het bevorderen van de samenwerking tussen de verschillende organisaties die zich in en om het werkgebied bezighouden met de bescherming van vogels ORGANISATIE De vogelwerkgroep heeft een coördinator, een plv. coördinator en een secretaris. Deze kunnen worden door ieder lid van de vogelwerkgroep worden aangedragen. Het voorstel dient door tweederde van de leden te worden goedgekeurd tijdens vergadering. De coördinator, plv. coördinator en secretaris worden benoemd voor een periode van twee jaar. Daarnaast wordt voor ieder project een projectcoördinator aangewezen. De projectcoördinatoren worden aangewezen bij het vaststellen van het activiteitenplan voor een periode van een jaar. Bij de vaststelling van het daaropvolgende activiteitenplan zal de projectcoördinator worden verzocht aan te blijven. N.B. Er worden geen projecten of activiteiten gestart zonder dat daarvoor een coördinator of begeleider is aangewezen!! 12

13 5.8 WERKGROEP RUIMTELIJKE ORDENING & MILIEU (R.O.M.) ALGEMEEN De Werkgroep Ruimtelijke Ordening & Milieu bestaat uit een klein aantal leden. Namens het bestuur vertegenwoordigen zij de Natuurvereniging in het Beleidsplatform Natuur, Milieu & Duurzaamheid van de Gemeente Ridderkerk en andere overleggremia. De werkgroep heeft regelmatig overleg met Groenservice Zuid-Holland over de door hen beheerde gebieden en met het Waterschap Hollandse Delta over Krabbenscheer. Verder heeft de werkgroep contacten met de Zuid-Hollandse Milieufederatie, het Zuid-Hollands Landschap, Staatsbosbeheer. Zij neemt deel aan inspraak- en informatieavonden over nieuw aan te leggen natuurgebieden en natuurbeschermingszaken. Ook spreekt de werkgroep in op structuurvisies en beleidsplannen. Zij behartigt daarbij de belangen van natuur en milieu op heel het eiland IJsselmonde. Vanaf 1994 nam Natuurvereniging Ridderkerk deel in het project Stedelijk Water van de gemeente Ridderkerk, Waterschap IJsselmonde en Zuiveringsschap Hollandse Eilanden en Waarden. In 2001 werd de samenwerking vervolgd in het Waterplan van Ridderkerk.Het doel van deze projecten is: Verbetering van de waterkwaliteit en aanleg van natuurvriendelijke oevers in het stedelijke gebied van Ridderkerk DOELSTELLING Behartigen van de natuur- en milieubelangen op het eiland IJsselmonde. Daartoe worden plannen die raakvlakken hebben met de natuur en het milieu van het eiland IJsselmonde kritisch gevolgd en waar mogelijk beïnvloed MIDDELEN C.Q. TAKEN Reageren op rapporten en publicaties t.a.v. natuur- en milieuvraagstukken op het eiland IJsselmonde; Reageren op rapporten en publicaties over ruimtelijke ordening en landschapsbeheer op het eiland IJsselmonde; Reageren op publicaties in de lokale media; Reageren op ongewenste beheersituaties van (gemeentelijk) groen; Reageren op plannen van de gemeente Ridderkerk en haar omgeving, zoals bijvoorbeeld kapplannen. 5.9 VLINDER- EN LIBELLENWERKGROEP ALGEMEEN 13

14 Na enkele jaren van vlinders monitoren door een handvol leden is begin 2011 een werkgroep Vlinders en Libellen opgericht. De werkgroep is opgericht om meer aandacht te besteden aan insecten in het algemeen en libellen, dag- en nachtvlinders in het bijzonder. In het jaar van oprichting is het aantal monitoringroutes uitgebreid. Op deze telroutes worden de dagvlinders geteld volgens de richtlijnen van De Vlinderstichting. De routes liggen verspreid door Ridderkerk. Ook voor libellen wordt een dergelijke monitoring uitgevoerd. Alleen deze is beperkt tot één route langs het Waaltje in Rijsoord DOELSTELLING Het in kaart brengen van insecten op het eiland IJsselmonde. Deze informatie wordt gedeeld met de databank(en) van landelijke onafhankelijke organisaties, zoals De Vlinderstichting, met als doel het behoud en verbeteren van natuur en milieu; Inventariseren van dagvlinders, nachtvlinders en libellen binnen het werkgebied; Onze kennis en verzamelde gegevens inzetten om groenbeheer beter af te stemmen op natuurwaarden; Samen met andere werkgroepleden genieten van natuurwaarden; Het bewust maken en overdragen van kennis aan inwoners van Ridderkerk en omgeving MIDDELEN C.Q. TAKEN Inventariseren van insecten m.b.v. determinatiemateriaal van de Natuurvereniging; Opleiden/begeleiden van leden van de werkgroep; Lezingen verzorgen voor zowel leden als niet-leden van de Natuurvereniging; Reageren op vragen over en vondsten van vlinders en libellen via website/ . 14

15 6 EVALUATIE EN AMBITIES 6.1 ALGEMENE AMBITIES De Natuurvereniging wil de koers die de afgelopen jaren is ingezet voortzetten. Dat resulteert in een aantal ambitieuze doelstellingen welke de komende periode gerealiseerd moeten worden. In het algemeen streeft de Natuurvereniging naar het beter uitdragen van het behoud van natuur en milieu en het kweken van meer belangstelling en begrip voor natuur bij jong en oud. Hiervoor is een grotere naamsbekendheid en een uitbreiding van het aantal leden noodzakelijk. Voor het trekken van nieuwe leden is het houden van voldoende lokale excursies van groot belang. Het aantal bezoekers van het NME-Centrum tijdens de open uren is nog steeds zeer beperkt. Het streven is het bezoekersaantal van het NME centrum en onze activiteiten te verhogen. Op deze manier kunnen meer mensen bereikt worden om hen bewust te maken van natuur en milieu. Daarnaast is een algemeen streven de werkgroepen en het bestuur beter bemand te krijgen, dus een uitbreiding van actieve leden. Voor het verkrijgen van meer actieve leden worden meer cursus- en excursieleiders opgeleid. Bij vervanging van bestuursleden wordt nadrukkelijk gestreefd naar verjonging van het bestuur. Daarnaast is het streven om meer voorlichting aan de jeugd te geven. Voor het bereiken van de jongeren is het belangrijk gebruik te maken van de social media. Op de basisscholen zullen schoolgidsen aan de slag gaan met het enthousiasmeren van de bassischoolleerlingen voor natuur. Inmiddels is er een Jeugdwerkgroep in oprichting. Op dit moment zijn er een aantal thema werkgroepen die zich richten op een soortgroep binnen flora en fauna. Het streven is voor alle soortgroepen een themawerkgroep te hebben.. Onze eerste aandacht gaat uit naar het vergroten van de aandacht voor paddenstoelen, amfibieën, reptielen, vissen en zoogdieren. Vanuit de landschapsbeherende organisaties krijgt de Natuurvereniging in toenemende mate de vraag in hoeverre zij kan ondersteunen bij het beheren van natuur- en recreatiegebieden. Om aan deze vraag tegemoet te komen wordt jaarlijks een aantal natuurwerkdagen georganiseerd. Bij voldoende belangstelling voor deze natuurwerkdagen is het opzetten van een daadwerkelijke Natuurwerkgroep, die actief aan de slag gaat in natuurgebieden, een doel. Hierbij zal dit ook aangeboden worden als maatschappelijke stage voor leerlingen van de middelbare scholen. Het aangaan van samenwerkingsverbanden met andere verenigingen als KNNV afd. Drechtsteden, Hoeksche Waards Landschap en Natuur- en Vogelwacht Alblasserwaard waardoor gebruik gemaakt kan worden van elkaars kennis en activiteiten. De werkgroep educatie kan gaan functioneren als een IVN afdeling. Als IVN afdeling kan zij gebruik maken van ondersteuning van de landelijke IVN. 15

16 Ten aanzien van de activiteiten wordt gestreefd naar het spreiden van activiteiten over het gehele eiland IJsselmonde, in eerste instantie in de directe buurgemeenten. De werkgroep ROM, de vogelwerkgroep en de plantenwerkgroep hebben hun werkgebied op het gehele eiland IJsselmonde. Voor deze werkgroepen is het van belang het werkgebied van de natuurvereniging zoals omschreven in de statuten te verruimen van Ridderkerk en omgeving naar het eiland IJsselmonde. Dit om in de toekomst inspraak op plannen die betrekking hebben op het werkgebied van deze werkgroepen te kunnen blijven doen. Door wijziging van Algemene Wet Bestuursrecht zijn groepen alleen nog gerechtigd in te spreken op plannen indien zij daadwerkelijk actief zijn binnen het werkgebied en dit ook in hun statuten als werkgebied is opgenomen. Dit betekent een statutenwijziging. Ook voor de leden buiten Ridderkerk is dit van belang. Indien wordt overgegaan tot een statutenwijziging moet de naamsverandering eveneens opnieuw overwogen worden. Samengevat zijn de overkoepelende ambities (naast de ambities van de werkgroepen): Verder en breder uitdragen van behoud van natuur en milieu; Grotere naamsbekendheid en verruiming van het werkgebied; Uitbreiding ledenaantal en aantal actieve leden; Nieuwe leden voor werkgroep ROM; Werkgroep educatie onderdeel maken van het IVN en meer deskundige gidsen opleiden; Meer voorlichting aan jeugd: oprichten van een jeugdwerkgroep, het aanbieden van maatschappelijke stages en het gebruik van social media voor aankondigen van activiteiten; Oprichten van een natuurwerkgroep; Meer aandacht voor paddenstoelen, amfibieën, reptielen, vissen en zoogdieren in themawerkgroepen; Oprichting werkgroep tentoonstelling; Samen werken met andere verenigingen; adresbestand van alle leden om gemakkelijker te kunnen communiceren ( nieuwsbrief); Wijziging van het werkgebied middels een statutenwijziging; 16

17 Onderdeel Planning Afgewerkt in Werkgroep tentoonstelling oprichting 2013 Natuurwerkgroep oprichting 2013 Ledenaantal per leden 350 in 2016 Actieve leden per leden 75 in 2016 Jeugdwerkgroep oprichting EVALUATIE EN AMBITIES VAN DE WERKGROEP PUBLICITEIT EVALUATIE WERKGROEP PUBLICITEIT De werkgroep publiciteit heeft een zeer beperkt aantal actieve leden en is hierdoor kwetsbaar. Uitbreiding van het aantal actieve leden is zeer gewenst. Indien er meer actieve leden komen is het mogelijk een nieuwsbrief te gaan verzorgen en meer gebruik te maken van de social media AMBITIES WERKGROEP PUBLICITEIT Voortzetten van de huidige publiciteitsactiviteiten. Zoeken naar uitbreiding van het aantal werkgroepleden voor het verzenden van persberichten voor de activiteiten en het vermenigvuldigen en verspreiden van Blad. Het maken van een nieuwsbrief en het gebruik maken van social media en posters. Onderhouden van de website van de vereniging; 5x per jaar een Blad produceren; 1x week een artikel in de Combinatie verzorgen; Publiceren van de activiteiten in de lokale dag- en weekbladen en de groene agenda; Verzorgen van een nieuwsbrief; Gebruik maken van social media. 17

18 6.3 EVALUATIE EN AMBITIES WERKGROEP EDUCATIE EVALUATIE VAN DE WERKGROEP EDUCATIE Het streven is elk jaar één basiscursus Natuur (zgn. Groencursus ) te geven. Dit lukt niet altijd omdat het NME alleen beschikbaar is op donderdagavonden en er dan niet altijd voldoende dagen beschikbaar zijn. Oplossing hiervoor is de cursus ook op andere locaties te geven. Ook wordt er één maal per 2 jaar een cursus voor gevorderden gegeven. Dit om binnengehaalde leden vast te houden en actief te krijgen in werkgroepen. Zo heeft een cursus vlinders en libellen bijvoorbeeld geleid tot een werkgroep Vlinders en libellen. Om de cursussen met bepaalde regelmaat te kunnen blijven geven zijn meer docenten nodig zodat niet altijd dezelfde personen de cursus behoeven te geven en andere locaties om de cursussen te geven. Er wordt meegewerkt aan lokale en landelijke activiteiten. Dit kan nog verder uitgebreid worden. Bijvoorbeeld door meer activiteiten voor jeugdleden te organiseren. Daarnaast is het aan te bevelen thema-activiteiten te organiseren en leskisten, natuurwerkdagen, natuurpaden te maken en eigen tentoonstellingen op te zetten met behulp van de andere werkgroepen. Er wordt nu geprobeerd meer natuurlessen op scholen te geven door het organiseren van een schoolgidsencursus. Ook zullen maatschappelijke stages worden aangeboden. Voor het bereiken van meer nieuwe leden is het gewenst meer lokale excursies en activiteiten te organiseren, bijv. avondrondleidingen AMBITIES VAN DE WERKGROEP EDUCATIE Elk jaar 1 basiscursus; Eenmaal per twee jaar 1 cursus voor gevorderden; Elk jaar 1 weekend natuurbeleving; Elk jaar 6 lezingen over natuur en milieu; Elke wintermaand (nov-feb) 1 excursie en in de overige maanden 2 excursies; ook zorgen voor meer lokale excursies voor het werven van nieuwe leden; Opzetten eigen nieuwe tentoonstellingen, vooral interactief; 1 per 2 jaar; Meewerken aan lokale en landelijke activiteiten als: Milieuweken, Nacht van de Nacht; Landelijke NachtvlinderNacht; Landelijke natuurwerkdag; Landelijke opschoondag; Jaar van georganiseerd door Vogelbescherming en SOVON; Onderdeel worden van het landelijke IVN zodat meer deskundige gidsen kunnen worden opgeleid; 18

19 Thema activiteiten organiseren: bijv. braakballen pluizen; vetbolletjes maken; waterbeestjes; workshops tekenen, crèmes en zalven maken, etc. Voorlopig 4x per jaar; Maken of aanschaffen van nieuwe leskisten, efficiënt inzetten van leskisten, natuurwerkbladen en natuurpaden; 1 leskist, 2 natuurwerkbladen en 1 natuurpad gedurende de looptijd van het beleidsplan; Activiteiten voor de jeugd ontwikkelen. 6.4 EVALUATIE EN AMBITIES PLANTENWERKGROEP EVALUATIE PLANTENWERKGROEP Er is slechts een beperkt aantal leden actief in de werkgroep. Eerste vereiste is dus het aantal actieve leden weer uit te breiden. Door het publiceren van inventarisatiedagen, nieuwe gebieden eenmalig te inventariseren en inventarisaties ook overdag te plannen wordt getracht om nieuwe geïnteresseerden trekken. Eventueel zouden speciale plantencursussen kunnen worden gemaakt/ingehuurd om de kennis binnen de werkgroep te vergroten en nieuwe leden te werven. Hierbij valt te denken aan een composietencursus, een grassencursus, een mossencursus, etc. Actieve leden van de werkgroep (inventariseerders) moeten hiervan gratis gebruik kunnen maken. Verder wil de werkgroep een adres open stellen voor plantenvondsten binnen het werkgebied. Een andere activiteit die gestart wordt is het organiseren van determinatiedagen waarop de werkgroepleden samen met andere meegebrachte planten determineren in het NME centrum AMBITIES PLANTENWERKGROEP Inventariseren van het Gorzengriend en Donckse bos 1x per jaar; Inventariseren gebieden voor het waterplan Ridderkerk 1 x per jaar; 4-5 x per jaar eenmalig inventariseren in andere gebieden; Zoveel mogelijk inventariseren volgens Floron; Inhuren/opzetten specifieke plantencursussen 1x per 2 jaar; Organiseren van determinatiemiddagen in het NME centrum; Open stellen van een adres voor plantenvondsten; Begeleiden en opleiden werkgroepleden; Specifiek op beschermde planten en Rode Lijst-soorten inventariseren; Floronhokken inventariseren; Samenwerken met andere plantenwerkgroepen in Floronverband. 19

20 6.5 AMBITIES EN ACTIVITEITENPLAN VAN DE VOGELWERKGROEP AMBITIES VOGELWERKGROEP Om de doelstellingen te realiseren heeft de vogelwerkgroep de volgende ambities: Over vier jaar: Is de vogelwerkgroep in staat conform de richtlijnen van SOVON broedvogeltellingen uit te voeren in vijf gebieden binnen het werkgebied, waarbij het streven is deze tellingen minstens tijdens de periode van dit beleidsplan te kunnen volhouden; Is de vogelwerkgroep in staat conform de richtlijnen van SOVON wintervogeltellingen uit te voeren in zes gebieden binnen het werkgebied, waarbij het streven is deze tellingen minstens tijdens de periode van dit beleidsplan te kunnen volhouden; Is de vogelwerkgroep een actief deelnemer bij overlegstructuren over landschapsinrichting teneinde kwetsbare natuurgebieden te behouden en nieuwe te helpen ontwikkelen ten gunste van de vogels; Is de vogelwerkgroep in staat de volgende activiteiten op het gebied van educatie en voorlichting uit te voeren: - Het leveren van tenminste één bijdrage aan alle edities van het verenigingsorgaan, Het Blad ; - Het minimaal 6 x per jaar plaatsen van een artikel over vogels in de lokale nieuwsbladen en/of natuurtijdschriften; - Het minimaal 3 x per jaar uitvoeren van een excursie (in samenwerking met de Werkgroep Educatie) voor leden en/of niet-leden van de Natuurvereniging; - Het minimaal 1 x per 2 jaar geven van een cursus (in samenwerking met de Werkgroep Educatie) voor leden en/of niet-leden van de Natuurvereniging; Zijn alle leden van de vogelwerkgroep kwalitatief in staat tenminste één van de volgende activiteiten uit te voeren en voeren hiervan ook daadwerkelijk minimaal één activiteit uit: - Het geven van een cursus; - Het uitvoeren van broedvogeltellingen/wintervogeltellingen; - Het coördineren van één van de overige activiteiten van de vogelwerkgroep; - Het beheren, c.q. onderhouden, van de website van de vogelwerkgroep; Het uitvoeren van ondersteunende taken, zoals fotoredacteur, archivaris of andere voorkomende werkzaamheden die gestructureerd dienen te worden. Randvoorwaarden Hiervoor is het noodzakelijk dat de vogelwerkgroep de komende jaren de volgende randvoorwaarden invult:het verhogen van het kennisniveau inzake vogels van de werkgroepleden; 20

21 Het uitbreiden van het aantal werkgroepleden; Het zorgen voor adequate voorlichting / informatievoorziening voor nieuwe leden van de vogelwerkgroep, zodat deze zich bewust zijn van de consequenties van hun lidmaatschap van de werkgroep en welke taken er te doen zijn; De taken die de vogelwerkgroep op zich neemt of heeft genomen op een evenwichtige manier verdelen over de werkgroepleden ACTIVITEITENPLAN VOGELWERKGROEP Inleiding De doelstellingen zoals verwoord in dit beleidsplan worden verwezenlijkt volgens het jaarlijks op-, c.q. bij te stellen, activiteitenplan. Het activiteitenplan wordt vastgesteld voor het begin van het kalenderjaar waar het over gaat. In het activiteitenplan staat welke projecten en activiteiten de werkgroep dat jaar ten uitvoer wil brengen en wie daarvoor de verantwoordelijke coördinator is. Zonder coördinator kan een project niet worden opgezet. Projecten die tenminste in het activiteitenplan worden opgenomen zijn: Broedvogeltellingen Wintervogeltellingen Educatieve activiteiten Publiciteit Website Daarnaast is planning van de vergaderingen in het activiteitenplan opgenomen. Over het activiteitenplan legt de werkgroep verantwoording af in het jaarverslag, c.q. de jaarrapportage. Jaarrapportage In de jaarrapportage staan de activiteiten en projecten die de werkgroepleden in het voorbije jaar hebben uitgevoerd en de resultaten die dat heeft opgeleverd. Daarnaast wordt ingegaan op het activiteitenplan van het betreffende jaar en in hoeverre de daarin gestelde doelen en termijnen zijn behaald. Het verloop van het aantal werkgroepleden en de rolverdeling vinden ook een plaats in dit document. Een vergaderoverzicht met de bijbehorende notulen worden aan de jaarrapportage toegevoegd. De jaarrapportage wordt aangeboden aan het bestuur van de Natuurvereniging en verspreid onder de leden van de vogelwerkgroep. Communicatie Binnen de bestaande overlegstructuren zal contact gehouden worden met de verschillende vogelwerkgroepen binnen het eigen SOVON-district en de omliggende districten. De contacten met de omliggende vogelwerkgroepen worden in de komende jaren geïntensiveerd om tot een nauwere samenwerking te komen. De vogelwerkgroep beheert een eigen website. De verdere uitbouw van de website is een goede manier om de externe communicatie te verbeteren. Daarom is de site gekoppeld aan andere, al dan niet landelijke, websites. De vogelwerkgroep zal bij het gebruik en beheer van de website zoveel mogelijk aansluiting zoeken bij (landelijke) ontwikkelingen om de openbare gegevens nog verder, c.q. gemakkelijker, beschikbaar te stellen. 21

22 Het beleidsplan, activiteitenplannen en jaarrapportages zullen op de website worden gepubliceerd na vaststelling in de vergaderingen van het verenigingsbestuur en de vogelwerkgroep. Activiteiten De voornaamste activiteiten van de vogelwerkgroep zijn: Broedvogelinventarisaties (Broedvogel Monitoring Project) voornamelijk in: 1. Donckse Bos 2. Gorzengriend 3. Carnisse Grienden 4. Klein Profijt In deze gebieden worden 8 tot 10 keer in de maanden maart tot en met juni de broedvogels bij zonsopgang geteld op voornamelijk de zang. Ook een project dat al 13 jaar (sedert 1994) op de agenda staat. Dit project zal in de toekomst voortgezet worden. De telgegevens worden doorgegeven aan SOVON, de landelijke overkoepelende organisatie die de telgegevens verzamelt, interpreteert en in verslagen verspreidt; Wintertellingen t.b.v. landelijke en regionale onderzoeksprojecten. Dit is het oudste project van de werkgroep dat al dateert van 1992; Opzetten en geven van cursussen en lezingen met bijbehorende excursies; Organiseren van excursies door het hele land. Ieder jaar wordt in januari een ganzenexcursie georganiseerd. Deze is al jaren erg in trek bij de bevolking van Ridderkerk en Barendrecht. Daarnaast worden jaarlijks nog 2 excursies gepland; Organiseren van tentoonstellingen over een onderwerp dat aansluit bij de vogels in onze omgeving; Kennis over de vogels voor het publiek toegankelijk maken en verbreden door het geven van cursussen, publiceren in de plaatselijke kranten en op het internet; Het onderhouden van een eigen website; Het onderhouden van contacten met landelijke organisaties; De kennis over de vogels uitdragen door artikelen te publiceren; Meer samenwerkingsverbanden in de regio activeren. 22

23 6.6. EVALUATIE EN AMBITIES WERKGROEP R.O.M EVALUATIE VAN DE WERKGROEP ROM De werkgroep spreekt in op plannen, rapporten, structuurvisies en beleidsplannen. Zij behartigt daarbij nu de belangen van natuur en milieu op heel het eiland IJsselmonde. Om ook in de toekomst succesvol in te kunnen spreken is aanpassing van de statuten noodzakelijk. In de statuten moet worden opgenomen dat de belangen van natuur, milieu, leefbaarheid en duurzaamheid op het gehele eiland IJsselmonde worden behartigd. Om de activiteiten van de werkgroep uit te dragen is het belangrijk informatie en inspraakreacties beschikbaar te stellen op de website van de vereniging. De werkgroep is dringend op zoek naar meer leden, bij voorkeur één vertegenwoordiger per gemeente en een vertegenwoordiger van elke wijk van Ridderkerk AMBITIES VAN DE WERKGROEP ROM De Werkgroep R.O.M. heeft als ambitie om meer zichtbaar te worden voor de leden die zij vertegenwoordigd. Bovendien hoopt zij hiermee de participatie door leden te vergroten. Deze ambitie wilt de werkgroep vervullen door middel van: Per gemeente tenminste één vertegenwoordiger in de werkgroep; Te streven naar vertegenwoordiging van elke wijk binnen de werkgroep, zodat lokale onderwerpen beter opgepakt kunnen worden; Betere communicatie via de website van de Natuurvereniging en andere kanalen. 6.7 AMBITIES WERKGROEP VLINDERS EN LIBELLEN Monitoringroutes voor dagvlinders conform de richtlijnen van De Vlinderstichting lopen voor tenminste vijf jaren in vijf gebieden; Monitoringroutes voor libellen conform de richtlijnen van De Vlinderstichting lopen voor tenminste vijf jaren in drie gebieden; Verspreiding van beschermde soorten binnen het werkgebied in kaart brengen; Tenminste twee bijdragen per jaar leveren aan het Blad; Tenminste één bijdrage per jaar leveren aan andere media; Het begeleiden van tenminste twee excursies per jaar. 23

24 7 MIDDELEN 7.1 CURSUSSEN Het doel van het geven van cursussen is om kennis over te dragen en mensen in contact te brengen met onderwerpen op het gebied van natuur en milieu. De Groencursus is speciaal ontwikkeld om mensen de beginselen van enkele soortgroepen te leren. Een andere cursus die regelmatig aangeboden moet worden is een Gidsencursus. Op die manier kan het aantal gidsen om excursies te leiden vergroot worden. Daarnaast zijn in de loop der jaren diverse andere onderwerpen in cursusvorm aangeboden, zoals de Vogels, Amfibieen en Reptielen, Paddenstoelen, Zoogdieren, Vlinders en Libellen en Bomen. Gedurende het jaar worden diverse veldexcursies georganiseerd. Coördinatie en planning van deze activiteiten ligt bij de Werkgroep Educatie. Andere werkgroepen kunnen op eigen initiatief voorstellen aandragen aan de Werkgroep Educatie. De excursies zelf kunnen door leden van verschillende werkgroepen geleid worden. Het doel van de excursies om mensen in contact te brengen met de natuur. Bovendien kan op deze manier kennis op een interactieve manier worden overgebracht. Er zijn drie typen excursies: openbare excursies, excursies voor leden en werkgroepexcursies. Openbare excursies zijn toegankelijk voor zowel leden als niet-leden en worden aangekondigd via Blad, de lokale weekbladen, de website en andere media. In sommige gevallen zijn excursies alleen toegankelijk voor leden. Deze excursies hebben vaak een exclusief karakter vanwege het feit dat het aantal deelnemers beperkt is of de bestemming bijzonder is. Aankondiging van dit type excursies verloopt viablad, de website van de vereniging en in de toekomst middels de nieuwsbrief. Tenslotte kunnen werkgroepen ook excursies voor werkgroepleden organiseren. Deze worden niet aangekondigd binnen Blad, maar via de notulen en/of via een eigen pagina op de website. 7.2 WEBSITE Zowel de Vogelwerkgroep als de werkgroep Publiciteit beheren een website, waarbij Publiciteit de algemene website van de Natuurvereniging Ridderkerk beheert. Beide websites zijn met elkaar verbonden. 7.3 MILIEUWEKEN Van heeft Natuurvereniging Ridderkerk aan de zwerfvuilactie van de gemeente Ridderkerk voor de basisscholen deelgenomen. Sinds 2001 is deze actie vervangen door de Milieuweken Ridderkerk, waarvan de gemeente Ridderkerk de initiatiefnemer is. Elk jaar staat hierbij een ander thema centraal waarvoor door de gemeente een tentoonstelling wordt gehuurd. Vrijwel alle basisscholen bezoeken in deze weken het NME-centrum. De vrijwilligers die hierbij assisteren zijn veelal van leden van Natuurvereniging Ridderkerk. 24

25 7.4 ORGANISATIE LEDEN Volgens de statuten kent de Natuurvereniging leden, ereleden en donateurs. In de praktijk richt de vereniging zich vooral op het werven van leden; mensen worden alleen als donateur geregistreerd op hun uitdrukkelijk verzoek. Het lidmaatschap is persoonlijk. Gezinsleden kunnen wel tegen het ledentarief deelnemen aan de activiteiten. Leden tot 16 jaar betalen 50% van de contributie. 7.5 VERGADER- EN PRESENTATIERUIMTE De opening van het NME centrum `De Groene Draak` was op 4 oktober Het gebouw is van de Dierenbescherming. Het centrum is open in de middag van tot uur op woensdag en zaterdag en wordt bemand door leden van de Natuurvereniging. Op dit moment gebruikt de NR voor een belangrijk deel van haar activiteiten het NME centrum. De tentoonstellingen van het NME centrum worden door de NR ondersteund. Het NME centrum trekt tijdens de openingsdagen zeer weinig bezoekers. Derhalve wordt uitbreiding van het aantal bezoekers nagestreefd zodat het ook zinvol is om het NME centrum 2 dagdelen per week open te houden. Uitbreiding van het bezoekersaantal van het NME centrum kan mogelijk bereikt worden door de beschikbare informatie in het NME centrum meer af te wisselen en hiervoor nog meer publiciteit te maken. Indien een eigen tentoonstelling wordt opgesteld, kan deze mogelijk geruild worden met een tentoonstelling van andere educatieve centra. Daarnaast zou het verkopen van aan natuurgerelateerde zaken (natuurproducten, vogelhuisjes, wintervoer voor vogels, natuurboeken (van KNNV, Vlinderstichting) die elders niet of moeilijk te verkrijgen zijn, meer bezoekers kunnen trekken. Ook speciale activiteiten tijdens de openingsuren, zoals workshops, diavertoningen, exposities (bijenhouders etc), ambachten en jeugdactiviteiten zou meer bezoekers kunnen trekken. Op de woensdagmiddag is het NME centrum vaak in gebruik door een klas van het Farelcollege. Hierover moeten afspraken worden gemaakt. Omdat een deel van onze activiteiten ook buiten de gemeente Ridderkerk plaats vinden zal ook gezocht worden naar ruimten in andere gemeenten, waar we activiteiten kunnen ontplooien. 25

26 8 FINANCIEEL BELEID De inkomsten van de vereniging bestaan voornamelijk uit contributies van de leden. In het verleden heeft de vereniging een bescheiden subsidie van de Milieufederatie ontvangen, maar die is stopgezet omdat de subsidieverstrekkende instantie inmiddels zelf veel minder inkomsten heeft. Voor concrete projecten wordt soms subsidie van derden ontvangen. Om de vereniging levensvatbaar te houden streven we naast een minimaal gelijkblijvend aantal leden ook naar verjonging van de gemiddelde leeftijd. Daarnaast zijn er inkomsten van lezingen, excursies en cursussen. Aangezien deze inhoudelijk bij dragen aan de doelen van de vereniging is het niet de bedoeling om hierop een significante winst te maken; het streven is dat deze kostendekkend zijn, of licht winstgevend. Specifieke ledenexcursies (om leden aan de vereniging te binden) mogen zelfs licht verlies geven. Het beleid is dat er in principe jaarlijks een sluitende begroting is voor zover het vaste activiteiten betreft. Daarnaast kunnen investeringen worden gedaan die gericht zijn op het werven of behouden van leden, vooral van actieve leden, en het vervangen of aanschaffen van materialen. 26