Bereikbaarheid verslechtert. Voor wie verstandig handelt!

Transcriptie

1 Bereikbaarheid verslechtert

2 Trendsamenvatting Naam Definitie Scope Conclusie Invloed: Impact Bronnen Bereikbaarheid verslechtert De bestelgrootte van klanten neemt af en de gewenste leveringsfrequentie toe. Mede hierdoor neemt het aantal motorvoertuigen en transportbewegingen over de weg sneller toe dan de verbetering van de infrastructuur, waardoor congestie ontstaat en bestemmingen slechter bereikbaar zijn. Ook neemt de absolute afstand naar de klant van de handel toe. Europa, Wegtransport De vraag naar transport over de weg in Europa is groot en de verwachting is dat deze groei doorgaat tot tenminste Ook is er een toename te zien in de lengte van (snel)wegen in europa. Echter het aantal voertuig verlies uren neemt ook toe. Dit komt doordat de grootste toename van (snel)weglengte niet plaatsvindt in de landen waar de grootste problemen zijn (BENELUX en Duitsland). Het wegennet in Duitsland is de grootste van Europa, maar de aansluiting op de nabijgelegen landen heeft de vorm van een trechter. Door de toenemende brandstofprijzen en voortuig verliesuren, nemen transportkosten toe en neemt de concurrentiekracht van het wegtransport ten opzichte van andere transportmodaliteiten af Binnen de sierteelt zijn er verschillende projecten om de bereikbaarheid van afzetgebieden sneller en efficiënter te bereiken. Bijvoorbeeld door het gebruik van distributiecentra en andere transportmodaliteiten. Versterkende factoren: Bevolkingsgroei, Vertraagde besluitvorming over infrastructuur, Flexibiliteit wegtransport t.o.v. andere transportmodaliteiten Verzwakkende factoren:toename brandstofprijzen, Potentiële distributiecentra in Europa (efficiencyverbetering in de logistieke keten), Gebruik andere transportmodaliteiten, Plannen verbetering infrastructuur De bereikbaarheid via wegtransport blijft verslechteren, Voor de handel gaat het steeds langer duren voordat ingekochte producten via KOA de box bereiken en daarmee zal het transport naar de klant later op gang komen, De handel kan niet meer kan voldoen aan de bestelgroottes en de daarbij horende leverfrequenties van de klant, De bereikbaarheid van de klant kan verbeteren door de komende jaren goed onderzoek te doen naar de mogelijkheden van hubs in combinatie met andere transportmodaliteiten. Organisaties en Magazines: ABN AMRO, Brussels Programme Centre, Commission of the european communities, Commited to the environment (CE) Delft, DG Energy and Transport, DG TREN Eurostat, European Union Road Federation, International Transport Forum (ITF), Mobiliteitsbalans United Nations Economic Commission for Europe (UNECE), US Department of Transportation Voor wie Vakblad verstandig Bloemisterij, handelt! Verkeer en Waterstaat, Websites: Pagina 2 Pagina 2

3 Definitie De bestelgrootte van klanten neemt af en de gewenste leveringsfrequentie toe. Mede hierdoor neemt het aantal motorvoertuigen en transportbewegingen over de weg sneller toe dan de verbetering van de infrastructuur, waardoor congestie ontstaat en bestemmingen slechter bereikbaar zijn. Ook neemt de absolute afstand naar de klant van de handel toe. Pagina 3

4 Scope Geografisch: Europa Type transport: Wegtransport Pagina 4

5 Groeiende vraag wegtransport Tijdens de jaren 90 begon Europa last te krijgen van congestie in verschillende gebieden en op verschillende routes. Het probleem begint nu de economische concurrentiepositie te bedreigen. (Commission of the european communities, 2001) Vraagfactoren, zoals het steeds belangrijker worden van deur-tot-deur en just-in-time services, hebben er aan bijgedragen dat het transport via de weg is toegenomen. (Eurostat, 2009) Deze trend is de afgelopen jaren ook te zien in de sierteelthandel waarbij de klant van de groothandel steeds kleinere bestellingen doet maar meerdere keren per week beleverd wil worden. Goederen transport over de weg (ton/km) is de afgelopen decennia flink gegroeid en de verwachting is dat dit met 60% in de EU groeit tussen 2005 en 2030, niet alleen door economische groei, verhoogde interne EU handel en globalisatie, maar ook supply effecten zoals verbeterde kwaliteit en stabiele of verlaagde goederen transport prijzen. Het huidige aandeel wegtransport in het totale continentale goederen transport bedraagt 75% en de verwachting is dat dit zo blijft tot Bron: CE Delft, 2009 Pagina 5

6 Ontwikkeling Transport Transport groei in de EU-27, Evolutie * GDP = bruto binnenlands product Bron: European Union Road Federation & Brussels Programme Centre, 2009 Pagina 6

7 Twee visies op goederentransport Vraag naar goederentransport via de weg in Europa van 1990 tot 2030 (1000 biljoen ton/km) TREMOVE is een beleid bepalend model, ontworpen om de effecten van het transport- en omgevingsbeleid op uitstoot van emissies van de transport sector te bestuderen. DG TREN (Directorate-General for Energy and Transport) is verantwoordelijk voor het ontwikkelen en implementeren van Europees beleid op transport en energie gebied Bron: urostat, 2009 Pagina 7

8 Infrastructuur In 2005 lag er een wegennetwerk in Europa van 4,2 miljoen kilometer. Met dit aantal kilometers kun je ruim 106 keer rond de aarde rijden. Duitsland heeft het grootste snelwegennetwerk van Europa met kilometer snelweg, dit is 20% van het snelwegennetwerk in Europa. Op de tweede en derde plek komen respectievelijk Spanje (18,6%) en Frankrijk (17,5%). In termen van dichtheid hebben de Benelux landen de grootste dichtheid van snelwegen, met dichtheden tussen 56,4 en 57,3km per 1000m2. Dit is ongeveer 4 groter dan het gemiddelde in Europa. Bron: Eurostat, 2009 Pagina 8

9 Groei van snelwegen in Europa Ierland heeft de grootste groei van het wegennetwerk doorgemaakt, van 1990 tot 2005 een groei van 850%. Daarna Portugal met een groei van 640% in dezelfde tijdsperiode. Op de derde plaats komt Griekenland (+360%) en Finland op de vierde plaats (210%) Index 1995=100 Uit bovenstaande tekst blijkt dat de linker figuur een vertekend beeld geeft. De figuur suggereert dat de lengte van snelwegen snel toeneemt. Echter de grootste toename is op locaties waar niet de grootste problemen zijn. De grootste problemen op het gebied van wegtransport bevinden zich in de BENELUX en Duitsland Bron: Eurostat, DG Energy and Transport, US Department of Transportation Pagina 9

10 Contrast weg infrastructuur Duitsland, Polen en Rusland Bron: DG TREN, UNECE, ITF (ECMT) Pagina 10

11 Reistijdenverlies Nederland In de periode groeiden de reistijdverliezen op hoofdwegen met 39 procent. In de periode 2006 tot 2008 is het tijdverlies door files gestabiliseerd, mede als gevolg van de crisis. De reistijdverliezen zijn enigszins gedempt door de hoge brandstofprijzen uit 2007 ( 7 procent) en de aanleg van hoofdwegen ( 10 procent). De komende vijf jaar zullen de reistijdverliezen naar verwachting met 29 tot 46 procent toenemen als 70 procent van de weguitbreidingen die gepland zijn vóór 2012 ook daadwerkelijk gerealiseerd zullen worden voor Ditzelfde percentage gold voor de planningen uit het Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport (MIT) 1999 en het MIT Als 100 procent van de weguitbreidingen uit het MI(R)T 2009 worden gerealiseerd zullen de reistijdverliezen minder hard stijgen, namelijk met 25 tot 41 procent. Zonder de geplande aanleg van wegen uit het MIRT 2009, inclusief spits- en plusstroken, zullen de reistijdverliezen in de periode met 38 tot 58 procent toenemen. Transport en Logistiek Nederland (TLN) schat de schade die de transportsector jaarlijks ondervindt op 700 miljoen euro. En die schade wordt, als er niets gebeurt, alleen maar hoger. In de periode van 2000 tot 2008 steeg het tijdverlies door files en verkeersdrukte op de hoofdwegen met 55 procent terwijl de omvang van het verkeer met 14 procent groeide. Bron: Verkeer en Waterstaat, 2006, Vakblad Bloemisterij, 2008 & Mobiliteitsbalans, 2009 Pagina 11

12 Aantal voertuig verliesuren blijft toenemen De vertraging doet zich in 2020 niet alleen voor in de spits, maar ook steeds meer in de nu nog rustige uren. Op het hoofdwegennet is de vertraging zonder extra beleid in 2020 twee keer zo groot als in Er zijn grote regionale verschillen in reistijdverlies en deze verschillen nemen alleen maar toe. De vertraging is het grootst in de stedelijke gebieden, vooral in de Randstad en op de belangrijke verbindingen van de ruimtelijke hoofdstructuur. Daar wonen de meeste mensen, vinden de meeste economische activiteiten plaats en komen de meeste verkeersstromen samen. Ontwikkeling voertuig verliesuren naar dagperiode Index 2000=100 Bron: Pagina 12

13 Wegtransport verliest voordelen Vervoer van goederen over de weg is relatief duur. Door stijgende brandstofprijzen en toenemende voertuig verliesuren, nemen de kosten van wegtransport alleen maar toe. Door de tijdswinst en het feit dat de infrastructuur een fijnmazig karakter heeft, is wegtransport nog steeds interessant. Tijdsgevoelige producten zoals bederfelijke etenswaar kunnen via het wegtransport snel en zonder overslag op de uiteindelijke bestemming worden geleverd. Door de congestie, raakt wegtransport deze voordelen steeds meer kwijt. Het plannen van levertijden wordt ook steeds lastiger, waardoor de betrouwbaarheid van wegtransport afneemt. Bron:ABN Amro Rapport wegtransport Brandstofprijzen verdubbeld in ruim 12 jaar tijd Bron: Pagina 13

14 Belemmeringen wegtransport Het rechtstreeks van A naar B vervoeren wordt steeds minder aantrekkelijk. Congestie, omleidingen, het betalen voor weggebruik, diefstal en stijgende brandstofprijzen maken het vervoer over de weg een steeds duurdere en minder betrouwbare vorm van transport. Bron: ABN AMRO Sector research,2005 Pagina 14

15 Logistieke distributiecentra Het wordt steeds moeilijker om bloemen en planten vanaf de veiling of teler tijdig bij de klant af te leveren. Files worden langer en talrijker, afnemers willen sneller en frequenter beleverd worden. Partijen uit de sierteeltsector hebben inmiddels verschillende lobby`s en projecten opgezet om het vervoer van bloemen en planten ook in de toekomst soepel te laten verlopen. The Greenery, TLN, FloraHolland, VGB, Frugi Venta en Platform Agrologistiek zijn vertegenwoordigd in een stuurgroep duurzame logistiek. Deze wil onder andere in 2040 de planten niet meer in Nederland verdelen en over Europa distribueren. In plaats daarvan moeten 15 hubs (verdeelcentra) worden aangewezen bij belangrijke afzetcentra. Bron: Vakblad voor de bloemisterij, 2008 Pagina 15

16 Logistieke distributiecentra Dubai heeft een sterke logistiek, met goede vliegtuigmaatschappijen en de nabijheid van zeehavens, maar daarmee wordt je niet automatisch een draaischijf in de bloemenhandel Bron: Vakblad Bloemisterij, 2008 Pagina 16

17 Logistieke distributiecentra Bron: Vakblad Bloemisterij, 2008 Pagina 17

18 Conclusie De vraag naar transport over de weg in Europa is groot en de verwachting is dat deze groei doorgaat tot tenminste Ook is er een toename te zien in de lengte van (snel)wegen in europa. Echter het aantal voertuig verlies uren neemt ook toe. Dit komt doordat de grootste toename van (snel)weglengte niet plaatsvindt in de landen waar de grootste problemen zijn (BENELUX en Duitsland). Het wegennet in Duitsland is de grootste van Europa, maar de aansluiting op de nabijgelegen landen heeft de vorm van een trechter. Door de toenemende brandstofprijzen en voortuig verliesuren, nemen transportkosten toe en neemt de concurrentiekracht van het wegtransport ten opzichte van andere transportmodaliteiten af Binnen de sierteelt zijn er verschillende projecten om de bereikbaarheid van afzetgebieden sneller en efficiënter te bereiken. Bijvoorbeeld door het gebruik van distributiecentra en andere transportmodaliteiten. Pagina 18

19 Bereikbaarheid verslechtert Versterkende factoren Bevolkingsgroei Vertraagde besluitvorming over infrastructuur Flexibiliteit wegtransport t.o.v. andere transportmodaliteiten Verzwakkende factoren Toename brandstofprijzen Potentiële distributiecentra in Europa (efficiencyverbetering in de logistieke keten) Gebruik andere transportmodaliteiten Plannen verbetering infrastructuur Pagina 19

20 Impact De bereikbaarheid via wegtransport blijft verslechteren. Dit heeft een grote impact op de sierteeltsector aangezien wegtransport een zeer dominante positie heeft. Het gebruik van distributiecentra of andere transportmodaliteiten zit pas in de onderzoeksfase. Het eventueel gebruik van één van deze oplossingen zal minstens nog enkele jaren op zich laten wachten. Het zal pas een oplossing worden wanneer er op grote schaal gebruik gaat worden van (één van) deze oplossingsrichtingen. Voor de handel gaat het steeds langer duren voordat ingekochte producten via KOA de box bereiken en daarmee zal het transport naar de klant later op gang komen. Echter, er zal eerder vertrokken moeten worden naar de klant om te voldoen aan de gewenste aflevertijden. Daarnaast wordt het nog moeilijker om te plannen wanneer de producten bij de klant aankomen en de transportkosten blijven stijgen. Het gevolg hiervan is dat de handel niet meer kan voldoen aan de bestelgroottes en de daarbij horende leverfrequenties van de klant. Nederland verliest hiermee zijn functie als logistieke draaischijf in de sierteeltsector. De bereikbaarheid van de klant kan verbeteren door de komende jaren goed onderzoek te doen naar de mogelijkheden van hubs in combinatie met andere transportmodaliteiten. Handelaren zullen daar in moeten samenwerken zodat grotere volumes in één keer getransporteerd kunnen worden, waardoor de transportkosten dalen. Innovatie op het gebied van bereikbaarheid is dus belangrijk om de hierboven genoemde problemen te voorkomen/verminderen. Pagina 20

21 Bronnen ABN AMRO Brussels Programme Centre Commission of the european communities Commited to the environment (CE) Delft DG Energy and Transport DG TREN Eurostat European Union Road Federation International Transport Forum (ITF) Mobiliteitsbalans United Nations Economic Commission for Europe (UNECE) US Department of Transportation Vakblad Bloemisterij Verkeer en Waterstaat Pagina 21