Maatschappelijke context2

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Maatschappelijke context2"

Transcriptie

1 Maatschappelijke context2 Overheden, bedrijven en huishoudens hebben allemaal een verantwoordelijkheid als het gaat om de zorg voor een goed milieu. Voor een deel zijn de aard, omvang en ook de ontwikkeling van de druk op het milieu afhankelijk van economische activiteiten en maatschappelijke ontwikkelingen in de regio. In dit hoofdstuk zetten we de indicatoren bij elkaar die een beeld schetsen van met name die activiteiten en ontwikkelingen. Deze indicatoren moeten min of meer als gegeven worden beschouwd, omdat zij op regionaal niveau zeer lastig te beïnvloeden zijn. Bevolking De ongeveer 1,2 miljoen inwoners van de regio zorgen voor een behoorlijke milieubelasting: ze leggen autokilometers af, produceren (rest)afval en verbruiken elektriciteit en gas (informatie over deze onderwerpen is te vinden in de hoofdstukken 8 en 9). Hoe denken bewoners zelf over het milieu in de regio? Meldingen, klachten en belevingsonderzoeken vormen een goed meetinstrument om dit te achterhalen. Bewoners kunnen klachten, meldingen en vragen over milieuzaken kwijt bij een groot aantal gemeentelijke, regionale en landelijke instanties. In dit rapport behandelen we de meldingen en klachten die zijn binnengekomen bij de gezamenlijke GGD en in de regio, de politie en de meldkamer van de DCMR. Ook schenken we aandacht aan klachten die binnenkomen bij de beheerders van de binnenwateren; deze informatie staat in hoofdstuk 7. Daarnaast voert de provincie Zuid-Holland eens per twee jaar een milieubelevingsonderzoek uit, waarbij zij bewoners vraagt naar hun ervaringen op het gebied van milieuhinder. In de loop van 2008 verschijnt de volgende rapportage hierover. Informatie uit voorgaande jaren is te vinden op de internetsite van MSR. Verkeer en vervoer Het wegverkeer is een diffuse bron van verontreiniging en daardoor moeilijk aan te pakken; ook de maatschappelijke weerstand vormt hierbij een complicerende factor. Het regionale beleid, zoals beschreven in het Regionaal Verkeers- en Vervoersplan (RVVP), is erop gericht ketenmobiliteit te bevorderen. Dit betekent dat het beleid focust op een betere verkeerscirculatie. In dit kader zijn de indicatoren voor het openbaar vervoer en de P+R-terreinen te plaatsen. Hoofdstuk 4 bevat indicatoren over de uitstoot van het wegverkeer en in hoofdstuk 5 en het themarapport besteden we aandacht aan de geluidsbelasting. Milieu en economie Het milieubeleid is erop gericht de economische groei en de milieubelasting te ontkoppelen. Daarvan is sprake als de economische groei samengaat met een daling van de milieudruk (absolute ontkoppeling) of als de economische groei sneller stijgt dan de milieudruk (relatieve ontkoppeling). We kunnen de mate van ontkoppeling in beeld brengen door de index voor de milieudruk te delen door de index van de economische ontwikkeling. De resultante hiervan noemen we de milieu-intensiteit. Hoe sterker deze lijn daalt, hoe hoger de mate van bereikte ontkoppeling is. Bij een stijgende lijn is juist sprake van gekoppelde groei. Milieu en gezondheid De GGD onderzoekt samen met de DCMR de mogelijkheden om informatie over gezondheidseffecten van milieuaspecten voor de Rotterdammers in beeld te brengen. Door het Aarhus-verdrag te ondertekenen, heeft ook Nederland zich immers verplicht milieuinformatie beschikbaar te stellen. Deze informatie wordt voor de Rotterdammers een stuk duidelijker wanneer ook de gevolgen van het milieu voor de gezondheid in beeld komen. In Rijnmond is naar schatting 5% van de ziektelast en het gezondheidsverlies bij de bevolking toe te schrijven aan milieufactoren. De belangrijkste oorzaken voor gezondheidsverlies door milieufactoren zijn de ver- door verkeer en verontreiniging van het binnenmilieu. De A15 tussen de Maasvlakte en het Vaanplein wordt verbreed vanaf 2010 om de toekomstige Tweede Maasvlakte, de mainport en het achterland bereikbaar te houden. Minister Eurlings van Verkeer en Waterstaat, de stadsregio Rotterdam en een groot aantal regionale partijen hebben daarover een bestuursovereenkomst ondertekend. De betrokken partijen hebben de ambitie tijdens de werkzaamheden van de A15 de hoeveelheid verkeer met 20% terug te brengen. Zij willen dit doel bereiken door alternatieven te introduceren voor woon-werkverkeer en andere vormen van goederentransport. Om al deze initiatieven goed te managen, loopt er een experiment met de verkeersonderneming. Rijkswaterstaat, Havenbedrijf Rotterdam en stadsregio Rotterdam geven momenteel vorm aan deze verkeersonderneming, die naar verwachting medio 2008 formeel start. Hoofdstuk 2: Maatschappelijke context 15

2 Toelichting De meeste overheden op lokaal en regionaal niveau maken prognoses om te kunnen voorspellen in welke richting de bevolkingsomvang inwoneraantal op 1 januari van dat jaar in de regio weergegeven en vanaf 2000 ook het aantal huishoudens. Naast het aantal inwoners is het aantal huishoudens van belang voor de milieubelasting doordat dit van directe invloed is op bijvoorbeeld het energiegebruik. Conclusie De bevolking neemt over de jaren langzaam in omvang toe. In 2007 is het aantal inwoners weer licht afgenomen. In afzonderlijke gemeenten kan de bevolking sterk toegenomen zijn door een grote woningbouwproductie, bijvoorbeeld vanwege een VINEX-taakstelling. De gemiddelde grootte per huishouden ligt sinds 2007 op 2,1 personen Doel De gemeentelijke gezondheidsdiensten in Rijnmond, GGD Rotterdam- Rijnmond en GGD Zuid-Hollandse Eilanden, ontvangen jaarlijks meldingen (vragen en klachten) van inwoners over gezondheid in relatie tot het milieu. Het doel is de meldingen zo goed mogelijk te behandelen door middel van informatieverstrekking, advies op maat of doorverwijzing, zodat gezondheidklachten worden voorkomen of verminderd. Toelichting behandeling was (meldingen die niet binnen een kalenderjaar waren afgehandeld, meldingen dat per jaar is binnengekomen. Het grootste deel van de meldingen betreft het binnenmilieu. In 2007 heeft de GGD Rotterdam-Rijnmond veel aandacht besteed aan koolmonoxide in woningen en aan het binnenmilieu op scholen en kinderdagverblijven. Hierdoor is het aantal binnengekomen meldingen toegenomen. Conclusie Het aantal meldingen in 2007 is gestegen ten opzichte van voorgaande jaren door diverse projecten die de GGD heeft uitgevoerd Beleid/doel Het beleid van het politiekorps Rotterdam-Rijnmond is erop gericht het aantal milieu-incidenten terug te dringen. Van belang hierbij is een adequate opvolging van milieu-incidenten. Dit gebeurt veelal in samenspraak met het bestuur en partners bij de milieuhandhaving. Toelichting betrokken is geweest. Deze inzet is onder andere het gevolg van meldingen ontreiniging), groen (natuur en landschap) en rood (overige milieumisdrijven, onder andere geluidsoverlast). Conclusie Het totaal aantal milieu-incidenten in de regio daalde met bijna 5% van in 2006 naar in Het milieu in de regio Rotterdam 2008 Beleid/doel Het beleid is erop gericht knelpunten op te sporen door registratie en onderzoek van meldingen. Toelichting Het totaal aantal meldingen dat in 2007 is geregistreerd bij de meldkamer van de DCMR, bedraagt Dit is een toename van 981 ten opzichte van Conclusie Het totaal aantal meldingen in 2007 laat een lichte stijging zien ten opzichte van Over stank werd minder geklaagd. De voornaamste bron van meldingen was lawaai. Rotterdam Airport blijft de belangrijkste bron van geluidshinder

3 gegeven. Deze is samengesteld uit de volgende indicatoren: uitstoot naar de lucht van kooldioxide (CO 2 ), stikstofoxiden (NO x ), koolwaterstoffen, lood, stof en zwaveldioxide (SO 2 ), hinder door stank en lawaai als maat voor de druk op de woonomgeving en het aantal op te heffen faunaknelpunten in de ecologische hoofdstructuur als maat voor de druk op de natuur. De waarden van de afzon- laat dus de afstand zien tot de doelstelling. milieudruk naar 2003 zien en vervolgens weer een daling naar De stijging is het gevolg van een sterke toename van de hinder door stank en lawaai, die in het milieubelevingsonderzoek is gerapporteerd. Ook tussen 2003 en 2006 is er een stijging van de hinder door wegverkeer, maar er is een sterke daling in de uitstoot van luchtverontreiniging. Er is een lichte daling in het aantal op te heffen faunaknelpunten, maar het totaal aantal blijft hoog Beleid/doel Het beleid is erop gericht de groei van het aantal voertuigkilometers te beperken, maar er is geen kwantitatieve doelstelling meer geformuleerd. In het Regionale Verkeers- en Vervoersplan (RVVP) en in het Fileplan Regio Rotterdam zijn projecten en maatregelen geformuleerd om een beperking te bewerkstelligen. Toelichting Weergegeven is het aantal afgelegde voertuigkilometers in de regio. In 2006 zijn er iets meer dan 6,4 miljard autokilometers afgelegd in het Rijnmondgebied. In 2000 waren dat er 6,2 miljard. Cijfers over 2007 zijn nog niet beschikbaar. Conclusie Vanaf 2000 stijgt het aantal voertuigkilometers in de regio constant. De groei was in 2006 opgelopen tot 4% ten opzichte van Beleid/doel De doelstelling van het Nationaal Verkeers- en Vervoersplan (NVVP) is iedereen een doelmatig, veilig en duurzaam functionerend verkeers- en vervoer systeem geboden te bieden. De spoorwegen maken hiervan onderdeel uit. Toelichting Op basis van onder andere verkoopgegevens en metingen in de trein is via een rekenmodel het gemiddelde aantal instappers op een doordeweekse dag, inclusief alle feestdagen, bepaald. In 2002 is overgestapt op een registratie per kalenderjaar. Voor het overzicht is een onderscheid gemaakt naar de gemeenten in de regio en is bij Rotterdam een splitsing gemaakt tussen Rotterdam-Centraal en de overige stations. Conclusie Het aantal reizigers is toegenomen van ruim per dag in het dienstregelingsjaar 1997/1998 tot rond de per dag vanaf Station Rotterdam-Centraal wordt gebruikt door iets meer dan de helft van het aantal reizigers en de overige stations in Rotterdam door ongeveer een kwart. In 2006 is een lichte afname van het gebruik te zien ten opzichte van Beleid/doel De doelstelling van het Nationaal verkeers- en vervoersplan is iedereen een doelmatig, veilig en duurzaam functionerend verkeers- en vervoersysteem geboden te bieden. Toelichting Op basis van metingen in de trein is met behulp van een rekenmodel het reisdoel op een doordeweekse dag, inclusief alle feestdagen, bepaald. De gepresenteerde periode bestreek telkens een dienstregelingsjaar dat liep van 1 juni tot en met 31 mei. Met ingang van 2002 zijn de NS (Nederlandse Spoorwegen) echter overgestapt op een registratie per kalenderjaar. Conclusie In de beschouwde periode is de verdeling van het reismotief voor de treinreizigers in Rijnmond zeer constant. Ongeveer 40% reist met de trein om naar en van het werk te komen, bijna 10% gebruikt de trein als vervoermiddel voor zakelijke doeleinden en 20% vanwege een opleiding. Winkelen is voor slechts 7% van de reizigers de reden om de trein te pakken Hoofdstuk 2: Maatschappelijke context 17

4 Beleid/doel Het beleid is erop gericht de groei van het aantal voertuigkilometers te beperken, maar er is geen kwantitatieve doelstelling meer geformuleerd. Rotterdam zijn projecten en maatregelen geformuleerd om een beperking te bewerkstelligen. Toelichting De bezetting van de P+R-terreinen wordt een aantal keren per maken van de P+R-terreinen om zich daarna met het openbaar vervoer verder te verplaatsen. Conclusie De huidige P+R-plaatsen staan zo goed als vol. Het aantal beschikbare plaatsen is in 2007 met 4% gestegen (210 plaatsen). De bezettingsgraad in 2007 bedraagt 72%. Hieruit blijkt de behoefte aan P+R-terreinen. Om de (toekomstige) behoefte te kunnen vervullen, wil de stadsregio Rotterdam het aantal locaties uitbreiden Bezet Onbezet P+R-t erreinen beze ttingsgraad Beleid/doel Het beleid is erop gericht de groei van het aantal voertuigkilometers te beperken, maar er is geen kwantitatieve doelstelling meer geformuleerd. In het Regionale Verkeers- en Vervoersplan (RVVP) en in het Fileplan Regio Rotterdam zijn projecten en maatregelen geformuleerd om een beperking te bewerkstelligen. Toelichting De kaart laat per gemeente zien in hoeverre de parkeerplaatsen op de P+R-terreinen gemiddeld bezet zijn. Soms is de bezettingsgraad hoger dan 100%, dat wil zeggen dat er auto s buiten de daarvoor bestemde vakken staan geparkeerd. Conclusie In iedere gemeente, met uitzondering van Ridderkerk en Barendrecht, zijn de P+R-terreinen goed bezet. Een uitsplitsing per terrein is te vinden op de internetsite Bron: MSR watertaxi halte waterbushalte waternet ponton Watertaxi haltes Bron: MSR Beleid/doel Het beleid is erop gericht het openbaar vervoer uit te breiden met vervoer over water, zoals de watertaxi en de snelle waterbus. Hiermee kunnen voorheen met het openbaar vervoer onbereikbare locaties snel en gemakkelijk bereikt worden. Toelichting De kaart geeft indicatief aan waar in de regio haltes zijn voor vormen van openbaar vervoer over water. De veren, zoals Maassluis - Rozenburg zijn op deze kaart niet aangegeven. De waterbus heeft drie routes: Rotterdam Dordrecht, Zwijndrecht Sliedrecht en Ridderkerk Kinderdijk. Bij wijze van proef vaart van 18 februari tot en met 18 april 2008 een sneldienst tussen Dordrecht en Rotterdam. De sneldienst is opgezet als proef in het kader van het Fileproofproject van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Het FileProof steden centraal. Conclusie De haltes van het vervoer over water zijn nu vooral geconcentreerd rondom het centrum van Rotterdam Het milieu in de regio Rotterdam 2008 Spoorwegstations Spoorwegen Metrostations Calandlijn(Metro) Erasmuslijn(Metro) Hoogwaardig openbaar vervoer Bron: MSR Beleid/doel Het Nationaal Verkeers- en Vervoersplan heeft als doel iedereen een doelmatig, veilig en duurzaam functionerend verkeers- en vervoersysteem te bieden. Toelichting Beleidsmakers kunnen de groei van de automobiliteit beperken door bij locatiekeuzes rekening te houden met de ligging ten opzichte van openbaarvervoerinfrastructuur. Het gaat hier bijvoorbeeld om woningbouwprojecten of de aanleg van nieuwe bedrijventerreinen in de buurt van hoogwaardig openbaar vervoer. Onder hoogwaardig openbaar vervoer vallen alle soorten die een snelle doorstroming kennen, zoals Tramplus, Randstadrail, trein en metro. Op de kaart is de ligging van spoorlijnen en trein- en metrostations aangegeven. Informatie over tram, lightrail en bus is nog niet beschikbaar. De spoorlijn in het havengebied wordt uitsluitend gebruikt voor goederenvervoer. Conclusie In het stedelijk gebied zijn de trein- en metrovoorzieningen goed. In de overige gebieden is geen trein- of metroverbinding

5 Als samenstellende indicatoren zijn gebruikt: de lozingen naar water van zware metalen, nutriënten, organische stoffen en olie en de uitstoot naar de lucht van verzurende stoffen, zware metalen, koolwaterstoffen, kankerverwekkende stoffen, stof en CO 2. Verder is de ondervonden hinder door stank, stof en lawaai afkomstig van bedrijven meegenomen als maat voor de druk op de woonomgeving. De stijging van de milieudruk door de grote bedrijven is tot stilstand gekomen. De uitstoot naar de lucht door de grote bedrijven is in 2007 voor sommige componenten toegenomen en voor andere afgenomen (zie indicatoren in hoofdstuk Lucht). De lozingen naar water voor 2007 zijn geschat op basis van de cijfers over Alle doelen voor de lozingen naar water zijn al bereikt. De afstand tot de totale doelstelling voor 2010 wordt nog bepaald door de luchtemissies van verzurende stoffen, koolwaterstoffen en CO 2, en door hinder (geluid, stank en stof) Hoofdstuk 2: Maatschappelijke context 19

6 Trendanalyse: Schone voertuigen Inleiding Uit analyses van de oorzaken van luchtvervuiling blijkt dat het gemotoriseerde wegverkeer de grootste bijdrage levert aan de concentraties NO 2 en PM 10 op leefniveau. Het Regionaal Actieprogramma Luchtkwaliteit Rijnmond (RAP) omvat een heel pakket aan maatregelen om de luchtkwaliteit tot en met 2010 te verbeteren. Het RAP richt zich daarbij voor een groot deel op maatregelen die ingrijpen in het gemotoriseerde wegverkeer. Uit gezondheidsstudies blijkt immers juist de verkeersuitstoot het meest schadelijk is. Het focust op locaties waar de wettelijke 2 nu of in de (nabije) toekomst worden overschreden. Het milieu in de regio Rotterdam 2008 De maatregelen zijn gegroepeerd naar sector, waarvan schone en duurzame voertuigen er één is. Aanpak bij de bron is veruit de belangrijkste oplossingsrichting om de luchtkwaliteit te verbeteren. Europa stelt namelijk wel strengere eisen aan de uitstoot van voertuigen, maar dat gaat te traag en de eisen zijn niet streng genoeg. Om toch versneld schone en duurzame voertuigen te introduceren, neemt de stadsregio het initiatief zoveel mogelijk de wagenparken van regiogemeenten te verschonen. Een verdere uitbouw naar de private markt is in gang gezet. Voor het openbaar vervoer werkt de stadsregio met concessieverleningen. Een ander initiatief is het Rotterdam Climate Initiative, een ambitieus programma waarin de gemeente Rotterdam, Havenbedrijf Rotterdam NV, DCMR Milieudienst Rijnmond en Deltalinqs samenwerken aan een beter Rotterdams klimaat in alle opzichten. Zo moet in 2025 de CO 2 -uitstoot op het Rotterdamse grondgebied met 50% zijn teruggebracht ten opzichte van Om deze ambitie te realiseren, moet ook het verkeer bijdragen. Rotterdam heeft daarom een voortrekkersrol op zich genomen bij de initiatieven om de wagenparken van regiogemeenten te verschonen. Analyse Rotterdam heeft als doelstelling dat 75% van het gemeentelijke wagenpark eind 2010 schoon is. Daarnaast wil het samen met de stadsregio bevorderen dat 5% van alle private voertuigen schoon zijn in Vooralsnog heeft schoon twee betekenissen: reductie van NO x 2 anderzijds per kwartaal van de gemeente Rotterdam af te lezen. Vervoermiddelen van de RET voor de OV-dienstverlening zijn hierin, in tegenstelling tot onder andere de servicewagens, buiten beschouwing gelaten. Cijfers over de ontwikkeling van het particuliere wagenpark zijn waarschijnlijk vanaf medio 2008 beschikbaar via de (website van het) RDW. Een probleem daarbij vormt het grote aantal voertuigen dat in Rotterdam en Rijnmond geregistreerd staat. Hierdoor is het noodzakelijk deze eerst te aggregeren uit de beschikbare gegevens. Bij de OV-concessieverlening wordt al aandacht besteed aan de milieuaspecten. Dit betekent niet dat de ontwikkeling dan stilstaat, integendeel: zo worden in het NEMS-project de komende vijf jaar op het RDM-terrein tientallen stadsbussen omgebouwd tot hybride bus, te beginnen bij vijf Rotterdamse stadsbussen in Voor ieder bus betekent dit een halvering van het brandstofgebruik en van de CO 2 minder geluidsoverlast. Conclusie genpark in Rotterdam snel gaat. In één jaar tijd zijn er circa 300 schone en duurzame voertuigen bijgekomen, zodat eind 2007 ongeveer één op de drie wagens schoon is. Bij een groot aantal Rotterdamse diensten zijn nu schone wagens en stijgt het aandeel schone wagens. Voor de verwerking van de gegevens van private voertuigen moet echter wel een oplossing gevonden worden om een compleet beeld te krijgen. 20

Maatschappelijke context2

Maatschappelijke context2 Maatschappelijke context2 De druk op het milieu is deels afhankelijk van economische activiteiten en maatschappelijke ontwikkelingen in de regio. In dit hoofdstuk zetten we de indicatoren bij elkaar die

Nadere informatie

Duurzame mobiliteit 2

Duurzame mobiliteit 2 Duurzame mobiliteit 2 Duurzame mobiliteit is een thema dat niet op zichzelf staat. De relatie met de hoofdstukken Ruimte, Lucht, Geluid en Externe veiligheid is dan ook groot. Ondanks die nauwe relatie,

Nadere informatie

Actualisatie actieprogramma Rotterdamse Aanpak Luchtkwaliteit

Actualisatie actieprogramma Rotterdamse Aanpak Luchtkwaliteit Actualisatie actieprogramma Rotterdamse Aanpak Luchtkwaliteit 2007-2010 ds+v / Gemeente Rotterdam In samenwerking met: GW OBR DCMR GGD Stadsregio Rotterdam ROM Rijnmond Havenbedrijf Rotterdam Mei 2007

Nadere informatie

1. Inleiding. Rapportage Luchtkwaliteit 2012, gemeente Doetinchem 4

1. Inleiding. Rapportage Luchtkwaliteit 2012, gemeente Doetinchem 4 Rapport Luchtkwaliteit 2012 Doetinchem Oktober 2013 INHOUD 1. Inleiding... 4 2. Algemeen... 5 2.1 Wet luchtkwaliteit... 5 2.2 Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit... 5 2.3 Bronnen van luchtverontreiniging...

Nadere informatie

Het milieu in de regio Rotterdam

Het milieu in de regio Rotterdam Het milieu in de regio Rotterdam 2013 Colofon In het project Milieumonitoring Stadsregio Rotterdam werken samen: DCMR Milieudienst Rijnmond Gemeente Rotterdam GGD Rotterdam-Rijnmond Havenbedrijf Rotterdam

Nadere informatie

CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch

CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek Maart 2013 2 Samenvatting In deze monitor staat de CO2-uitstoot beschreven in de gemeente s-hertogenbosch. Een gebruikelijke manier om de

Nadere informatie

Managementsamenvatting

Managementsamenvatting Managementsamenvatting De provincie Noord-Brabant heeft twee pilots ingevoerd met goedkoop openbaar vervoer. De eerste pilot gericht op jongeren tot 12 jaar en ouderen vanaf 65 jaar en de tweede pliot

Nadere informatie

CO 2 -uitstootrapportage 2011

CO 2 -uitstootrapportage 2011 Programmabureau Klimaat en Energie CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteurs: Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Inleiding

Nadere informatie

MEMO. Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012

MEMO. Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012 MEMO Aan/To: Van/From: Datum/Date: RAI Vereniging Chris van Dijk 18 september Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012 Ieder jaar publiceert het RIVM een jaaroverzicht van de meetresultaten

Nadere informatie

L. Indicatieve effecten Luchtkwaliteit

L. Indicatieve effecten Luchtkwaliteit L. Indicatieve effecten Luchtkwaliteit 73 Bijlage L Indicatieve bepaling effect alternatieven N 377 op luchtkwaliteit Inleiding De provincie Overijssel is voornemens de N 377 Lichtmis Slagharen (verder

Nadere informatie

Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté

Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté Overzicht presentatie Waarom luchtmetingen in Vlaanderen? Evolutie van de laatste decennia Toetsen van de luchtkwaliteit aan de heersende

Nadere informatie

Provinciale weg N231; Verkeersintensiteit, geluid en luchtkwaliteit 1

Provinciale weg N231; Verkeersintensiteit, geluid en luchtkwaliteit 1 Provinciale weg N231 Verkeersintensiteit, geluid en luchtkwaliteit Afdeling Openbare Werken/VROM drs. M.P. Woerden ir. H.M. van de Wiel Januari 2006 Provinciale weg N231; Verkeersintensiteit, geluid en

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in Zeist

Luchtkwaliteit in Zeist Luchtkwaliteit in Zeist Inleiding In een eerder artikel is gesproken over Samen het milieu in Zeist verbeteren en de vier pijlers onder het uitvoeringsplan, zie het artikel op deze website van 7 juni en

Nadere informatie

Emissies van het wegverkeer in België 1990-2030

Emissies van het wegverkeer in België 1990-2030 TRANSPORT & MOBILITY LEUVEN VITAL DECOSTERSTRAAT 67A BUS 1 3 LEUVEN BELGIË http://www.tmleuven.be TEL +32 (16) 31.77.3 FAX +32 (16) 31.77.39 Transport & Mobility Leuven is een gezamenlijke onderneming

Nadere informatie

Deel D: Maastricht krijgt lucht!

Deel D: Maastricht krijgt lucht! Deel D: Maastricht krijgt lucht! Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 2 2. MAATREGELEN IN MAASTRICHT... 3 3 EFFECTIVITEIT VERKEERSMAATREGELEN... 6 GERAADPLEEGDE LITERATUUR... 7 1 Maastricht krijgt lucht! 1. Inleiding

Nadere informatie

Aan de lezer datum 14 mei telefoon (010) betreft* Brochure Hoekse Lijn, Lightrail langs de Nieuwe Waterweg. Geachte heer, mevrouw,

Aan de lezer datum 14 mei telefoon (010) betreft* Brochure Hoekse Lijn, Lightrail langs de Nieuwe Waterweg. Geachte heer, mevrouw, STADSREGM, ^ ^ "^^" ROTTERDAM Aan de lezer datum 14 mei 2008 ons kenmerk 25673 steller» A - van Kapel telefoon (010) 4172862 uw kenmerk betreft* Brochure Hoekse Lijn, Lightrail langs de Nieuwe Waterweg

Nadere informatie

Het milieu in de regio Rotterdam

Het milieu in de regio Rotterdam Het milieu in de regio Rotterdam 2012 Colofon In het project Milieumonitoring Stadsregio Rotterdam werken samen: DCMR Milieudienst Rijnmond Gemeente Rotterdam GGD Rotterdam-Rijnmond Havenbedrijf Rotterdam

Nadere informatie

Emissies door de zeescheepvaart,

Emissies door de zeescheepvaart, Indicator 26 maart 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het betreft hier de feitelijke

Nadere informatie

Aanbod openbaar vervoer,

Aanbod openbaar vervoer, Aanbod openbaar vervoer, 2000-2012 Conclusie Het treinenaanbod is tussen 2000 en 2012 toegenomen (20% meer treinkilometers). Vooral het treinenaanbod op het decentraal spoor is sterk uitgebreid. De gemiddelde

Nadere informatie

Gegevens over milieumeldingen per (deel)gemeenteb1

Gegevens over milieumeldingen per (deel)gemeenteb1 Gegevens over milieumeldingen per (deel)gemeenteb1 (Deel)gemeenten en aantal inwoners Lansingerland 47.927 Hoek van Holland 9.197 Overschie 15.916 Hillegersberg- Schiebroek 40.872 Prins Alexander 86.901

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Overzicht presentatie Luchtkwaliteit getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van stikstofdioxide en fijn stof De nieuwste

Nadere informatie

Thema Indicator Titel Gemeentelijk niveau

Thema Indicator Titel Gemeentelijk niveau MOI 2017 Dit register bestaat uit een lijst met indicatoren zoals in het kader van het Project Monitoring en Omgevingsinformatie (MOI) zijn verzameld. Publicatie van indicatoren vond tot en met 2015 plaats

Nadere informatie

Milieubarometer 2010-2011

Milieubarometer 2010-2011 NOTITIE Nr. : A.2007.5221.01.N005 Versie : definitief Project : DGMR Duurzaam Betreft : Milieubarometer 2010-2011 Datum : 6 januari 2012 Milieubarometer 2010-2011 Inleiding De milieubarometer is een instrument,

Nadere informatie

emissie broeikasgassen

emissie broeikasgassen Eco-efficiëntie van de industrie D index (=1) 12 11 1 9 8 7 6 5 21 22 23 24 26 27 26 bruto toegevoegde waarde totaal energiegebruik emissie fijn stof (M 2,5 ) emissie broeikasgassen emissie ozonprecursoren

Nadere informatie

Samenvatting ... Het gebruik van de trein nam sinds 1985 eveneens fors toe met meer dan een verdubbeling van het aantal treinkilometers.

Samenvatting ... Het gebruik van de trein nam sinds 1985 eveneens fors toe met meer dan een verdubbeling van het aantal treinkilometers. Samenvatting... De mobiliteit van Nederlanders groeit nog steeds, maar niet meer zo sterk als in de jaren tachtig en negentig. Tussen 2000 en 2008 steeg het aantal reizigerskilometers over de weg met vijf

Nadere informatie

Notitie. : Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam : P.R. Beaujean Datum : 12 oktober 2007 : M. Zieltjens Onze referentie : 9S6248.01/N0003/902610/Nijm

Notitie. : Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam : P.R. Beaujean Datum : 12 oktober 2007 : M. Zieltjens Onze referentie : 9S6248.01/N0003/902610/Nijm Notitie Aan : Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam Van : P.R. Beaujean Datum : 12 oktober 2007 Kopie : M. Zieltjens Onze referentie : 9S6248.01/N0003/902610/Nijm Betreft : Luchtkwaliteitsonderzoek Tiendhove

Nadere informatie

Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal

Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal Wat kunt u verwachten? Hoe is úw kennis van luchtverontreiniging? Inzicht in normen en techniek Wat is de invloed van sjoemelsoftware? Casestudy A13 Overschie

Nadere informatie

Eerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling

Eerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling Eerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling RIVM/DCMR, december 2013 Roet is een aanvullende maat om de gezondheidseffecten weer te geven van

Nadere informatie

Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam. Jaarrapportage 2016

Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam. Jaarrapportage 2016 Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam Jaarrapportage 2016 Colofon Raad van Accreditatie De DCMR Milieudienst Rijnmond is door de Raad voor Accreditatie geaccrediteerd voor de NEN-EN-ISO/IEC 17025:2005

Nadere informatie

Emissies naar lucht door de industrie,

Emissies naar lucht door de industrie, Indicator 25 maart 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De industrie levert voor alle

Nadere informatie

Aanbod openbaar vervoer,

Aanbod openbaar vervoer, Indicator 7 september 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het treinenaanbod is tussen

Nadere informatie

84 De Staat van de Stad Amsterdam VIII

84 De Staat van de Stad Amsterdam VIII 7 Duurzaamheid Amsterdam is voor veel bewoners, bezoekers en bedrijven aantrekkelijk en het wordt dan ook drukker in de stad. De sterke concentratie van mensen, bedrijven en activiteiten zal de druk op

Nadere informatie

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010 Gemeente Ridderkerk Rapportage Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Monitoring 3 1.2 Berekenen versus meten 3 1.3 NO 2 en PM 10 3 1.4 Tot slot 3 2 Berekende

Nadere informatie

Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht

Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht Luchtvervuiling in Nederland in kaart Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht Hoofdpunten uit de GCN/GDN-rapportage 2013 Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht Hoofdpunten uit de GCN/GDN-rapportage

Nadere informatie

Milieubarometer 2009-2010

Milieubarometer 2009-2010 NOTITIE Nr. : A.2007.5221.01.N004 Versie : definitief Project : DGMR Duurzaam Betreft : Milieubarometer 2009-2010 Datum : 26 juli 2011 Milieubarometer 2009-2010 Inleiding De milieubarometer is een instrument,

Nadere informatie

Westvoorne CO 2 - uitstoot

Westvoorne CO 2 - uitstoot Westvoorne CO 2 - uitstoot De grafiek geeft de CO 2-uitstoot verdeeld over de hoofdsectoren over de jaren 2010 tot en met 2013. Cijfers zijn afkomstig uit de Klimaatmonitor van RWS. Cijfers over 2014 zijn

Nadere informatie

Woon-werkverkeer drijvende kracht achter groei mobiliteit

Woon-werkverkeer drijvende kracht achter groei mobiliteit Samenvatting De economische crisis heeft vorig jaar uiteenlopende effecten gehad op het verkeer vervoer in Nederland. Door de invloed van internationale ontwikkelingen was het effect van de crisis op het

Nadere informatie

Verzurende stoffen: emissies per beleidssector (NEC),

Verzurende stoffen: emissies per beleidssector (NEC), Verzurende stoffen: emissies per beleidssector (NEC), 1990-2009 Indicator 26 mei 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt

Nadere informatie

Het milieu in de regio Rotterdam

Het milieu in de regio Rotterdam Het milieu in de regio Rotterdam 2010 Colofon In het project Milieumonitoring Stadsregio Rotterdam werken samen: DCMR Milieudienst Rijnmond Gemeente Rotterdam GGD Rotterdam-Rijnmond Hoogheemraadschap van

Nadere informatie

Lucht5. Wet- en regelgeving en beleid. Inspanningen

Lucht5. Wet- en regelgeving en beleid. Inspanningen Lucht De grote concentratie van industrie, de hoge bevolkingsdichtheid en de grote verkeersdruk maken de luchtkwaliteit in de regio Rijnmond een blijvend onderwerp van zorg. Stikstofoxiden (NO x ) en fijn

Nadere informatie

Bijna de helft van de geweldsmisdrijven wordt in de openbare ruimte gepleegd / foto: Inge van Mill.

Bijna de helft van de geweldsmisdrijven wordt in de openbare ruimte gepleegd / foto: Inge van Mill. Bijna de helft van de geweldsmisdrijven wordt in de openbare ruimte gepleegd / foto: Inge van Mill. secondant #2 april 2009 7 Geweldsdelicten tussen - Daling van geweld komt niet uit de verf Crimi-trends

Nadere informatie

vervoer afdeling Beleidsonderzoek en Geo Informatie

vervoer afdeling Beleidsonderzoek en Geo Informatie 95 verkeer vervoer 8 96 Verkeer en vervoer Stijging aantal motorvoertuigen Het aantal motorvoertuigen in Hengelo is in 2005 met 2,3 procent toegenomen tot ruim 43.500 stuks. Het aantal personenauto's nam

Nadere informatie

Aanbod openbaar vervoer,

Aanbod openbaar vervoer, Indicator 10 september 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het treinenaanbod is tussen

Nadere informatie

In de volgende figuur is het aandeel in de stikstofdepositie van verkeer en industrie rood omcirkeld.

In de volgende figuur is het aandeel in de stikstofdepositie van verkeer en industrie rood omcirkeld. Achtergrondinformatie voor achterbanberaad milieubeleid regio Eemsdelta Het milieubeleid omvat veel onderwerpen. Teveel om in één keer allemaal te behandelen. Op basis van onze ervaringen in de regio en

Nadere informatie

Milieumonitoringrapportage 2014 Haven- en industrieterrein Moerdijk

Milieumonitoringrapportage 2014 Haven- en industrieterrein Moerdijk Milieumonitoringrapportage 2014 Haven- en industrieterrein Moerdijk Resultaten in vogelvlucht Gebaseerd op de Milieumonitoringrapportage Haven- en industrieterrein Moerdijk 2014 9 december 2015 Wat u vooraf

Nadere informatie

De Commissie dient een voorstel in voor grenswaarden voor de luchtkwaliteit voor benzeen en koolmonoxide

De Commissie dient een voorstel in voor grenswaarden voor de luchtkwaliteit voor benzeen en koolmonoxide IP/98/1049 Brussel, 2 december 1998 De Commissie dient een voorstel in voor grenswaarden voor de luchtkwaliteit voor benzeen en koolmonoxide De Europese Commissie heeft een voorstel voor een richtlijn

Nadere informatie

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009 Gemeente Ridderkerk Rapportage Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Monitoring 3 1.2 Berekenen versus meten 3 1.3 NO 2 en PM 10 3 1.4 Tot slot 3 2 Berekende

Nadere informatie

Rapportage 2015 S1 Swietelsky Rail Benelux B.V.

Rapportage 2015 S1 Swietelsky Rail Benelux B.V. Rapportage 2015 S1 Swietelsky Rail Benelux B.V. Energieverbruik en CO 2 emissies december 2015 Opgesteld door: E. Goudvis Rapportage 2015 S1 Energieverbruik en CO2 emissies Inhoud 1 Inleiding... 2 2 Energieverbruik

Nadere informatie

Notitie 2012-04 > Verhuringen 2007-2012 > via Woonnet Rijnmond

Notitie 2012-04 > Verhuringen 2007-2012 > via Woonnet Rijnmond Notitie -04 > Verhuringen - > via Woonnet Rijnmond Datum 4 juli 2013 Voor Maaskoepel Door Explica Explica > Beukelsdijk 106a > 3022 DK Rotterdam www.explica.nl > e. info@explica.nl > t. 010 2236820 01

Nadere informatie

Een voorstel van de Commissie voor nieuwe grenswaarden voor de luchtkwaliteit

Een voorstel van de Commissie voor nieuwe grenswaarden voor de luchtkwaliteit IP/97/853 Brussel, 8 oktober 1997 Een voorstel van de Commissie voor nieuwe grenswaarden voor de luchtkwaliteit De Europese Commissie heeft vandaag een voorstel goedgekeurd voor een richtlijn met nieuwe

Nadere informatie

Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving

Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving Uw gemeente en een gezond milieu Nieuwe woningen, nieuwe wegen, nieuwe bedrijven. In een gemeente die in beweging

Nadere informatie

Het milieu in de regio Rotterdam

Het milieu in de regio Rotterdam Het milieu in de regio Rotterdam 2008 Colofon In het project Milieumonitoring Stadsregio Rotterdam werken samen: DCMR Milieudienst Rijnmond Gemeente Rotterdam GGD Rotterdam-Rijnmond Hoogheemraadschap van

Nadere informatie

Thema Indicator Titel Gemeentelijk niveau

Thema Indicator Titel Gemeentelijk niveau MOI 2016 Dit register bestaat uit een lijst met indicatoren zoals in het kader van het Project Monitoring en Omgevingsinformatie (MOI) zijn verzameld. Publicatie van indicatoren vond tot en met 2015 plaats

Nadere informatie

Strategisch Thema. -Duurzame stad-

Strategisch Thema. -Duurzame stad- Strategisch Thema -Duurzame stad- Modules Samenvatting 1 Houding Nijmegenaren 2 Energieopwekking en -verbruik 3 Omgaan met grondstoffen 5 Duurzame mobiliteit 6 Milieukwaliteit en leefomgeving 7 Datum:

Nadere informatie

Aanbod openbaar vervoer,

Aanbod openbaar vervoer, Indicator 6 september 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het treinenaanbod is tussen

Nadere informatie

Overzicht emissies e-mjv bedrijven Zuid-Holland (excl. Rijnmond) ( )

Overzicht emissies e-mjv bedrijven Zuid-Holland (excl. Rijnmond) ( ) Overzicht emissies e-mjv bedrijven Zuid-Holland (excl. Rijnmond) (2002-2014) Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bedrijven en emissies (2002-2014) 6 3 Verloop emissies Zuid-Holland (excl. Rijnmond) 8 4 Opgave per

Nadere informatie

Lightrail verbinding Hasselt Maastricht : een kosten-baten analyse

Lightrail verbinding Hasselt Maastricht : een kosten-baten analyse Samenvatting van de masterthesis van Toon Bormans met als promotor Prof.Dr.S.Proost- KUL. Lightrail verbinding Hasselt Maastricht : een kosten-baten analyse NB: lightrail = sneltram Inleiding : 1. Kosten/

Nadere informatie

Rapport. Klimaatvoetafdruk 2010 van Van Vessem & Le Patichou. (openbare versie)

Rapport. Klimaatvoetafdruk 2010 van Van Vessem & Le Patichou. (openbare versie) Rapport Klimaatvoetafdruk 21 van Van Vessem & Le Patichou (openbare versie) Auteur: drs. Han van Kleef Datum: 4 april 211 Document: 2724RAPP1144 Rapport Klimaatvoetafdruk 21 Van Vessem & Le Patichou 1.

Nadere informatie

Overzicht emissies e-mjv bedrijven Zuid-Holland (excl. Rijnmond) ( )

Overzicht emissies e-mjv bedrijven Zuid-Holland (excl. Rijnmond) ( ) Overzicht emissies e-mjv bedrijven Zuid-Holland (excl. Rijnmond) (2002-2015) Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bedrijven en emissies (2002-2015) 6 3 Verloop emissies Zuid-Holland (excl. Rijnmond) 8 4 Opgave per

Nadere informatie

Schone Lucht: stand van zaken in Amsterdam

Schone Lucht: stand van zaken in Amsterdam Meten en rekenen en de burger Schone Lucht: stand van zaken in Amsterdam CROW 15 november 2018 Harry van Bergen H.van.Bergen@amsterdam.nl 06-46168111 Een schoon en gezond Amsterdam? Waarom willen we de

Nadere informatie

95 Statistisch Jaarboek 2005 verkeer, vervoer verkeer vervoer 8 Onderzoek & Statistiek gemeente Hengelo

95 Statistisch Jaarboek 2005 verkeer, vervoer verkeer vervoer 8 Onderzoek & Statistiek gemeente Hengelo 95 verkeer vervoer 8 96 Verkeer en vervoer Minder personenauto's Het aantal motorvoertuigen in Hengelo is in 2004 met 0,4 procent toegenomen tot ruim 42.500 stuks. Het aantal personenauto's daarentegen

Nadere informatie

Werkgroep luchtkwaliteit en geluidsbelasting. Overzicht gegevens

Werkgroep luchtkwaliteit en geluidsbelasting. Overzicht gegevens Werkgroep luchtkwaliteit en geluidsbelasting Overzicht gegevens Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Doel 3 2 Algemeen 4 2.1 Gebruikte gegevens 4 2.2 Welke stoffen zijn betrokken? 4 2.3 Normen

Nadere informatie

Kwartaalrapportage MVO Q1 2013 BAM Civiel - EXTERN

Kwartaalrapportage MVO Q1 2013 BAM Civiel - EXTERN Afdeling Procesondersteuning Kwartaalrapportage MVO Q1 2013 BAM Civiel - EXTERN Rapportnummer : 1 Revisie : Extern 00 Datum : 29 april 2013 Datum document 30/9/2013 BAM Civiel bv Behandeld door : Bramske

Nadere informatie

Kansen voor gezondheid!

Kansen voor gezondheid! Gaaf Gaaf Gezond Gelderland Gelderland Kansen voor gezondheid! Kern Omgevingsvisie & Gezondheid Bereikbaarheid Mobiliteit Wonen E-transitie Klimaat Ronde tafel Omgevingswet 10-10-2018 Grootste gezondheidswinst

Nadere informatie

DGMR Totaal. Figuur 1. DGMR - Milieubelasting per jaar

DGMR Totaal. Figuur 1. DGMR - Milieubelasting per jaar Notitie Project DGMR Duurzaam Betreft Milieubarometer 2011-2012 Ons kenmerk A.2007.5221.01.N006 Versie 001 Datum 7 oktober 2013 Verwerkt door VI GA Contactpersoon drs. ing. B.E.A. (Bianca) van Osch E-mail

Nadere informatie

Ruimte en mobiliteit In wisselwerking Trends en veranderingen Effectief beleid. Heerlen, 23 november 2018 Arie Bleijenberg

Ruimte en mobiliteit In wisselwerking Trends en veranderingen Effectief beleid. Heerlen, 23 november 2018 Arie Bleijenberg Ruimte en mobiliteit In wisselwerking Trends en veranderingen Effectief beleid Heerlen, 23 november 2018 Arie Bleijenberg Nieuwe mobiliteit na het autotijdperk www.ariebleijenberg.nl Infrastructuur Business

Nadere informatie

VLAAMS PARLEMENT RESOLUTIE. betreffende de verzoening van de behoeften aan energie en aan zuivere lucht in onze maatschappij

VLAAMS PARLEMENT RESOLUTIE. betreffende de verzoening van de behoeften aan energie en aan zuivere lucht in onze maatschappij VLAAMS PARLEMENT RESOLUTIE betreffde de verzoing van de behoeft aan ergie aan zuivere lucht in onze maatschappij Het Vlaams Parlemt, gelet op de Verkningsnota voor het ergiedebat in het Vlaams Parlemt,

Nadere informatie

Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu. Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving

Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu. Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving Uw gemeente en een gezond milieu Nieuwe woningen, nieuwe wegen, nieuwe bedrijven. In een gemeente die in beweging

Nadere informatie

- ÉNERGIE - UNE CONSOMMATION TOTALE D'ÉNERGIE GLOBALEMENT EN BAISSE DEPUIS

- ÉNERGIE - UNE CONSOMMATION TOTALE D'ÉNERGIE GLOBALEMENT EN BAISSE DEPUIS - ÉNERGIE - UNE CONSOMMATION TOTALE D'ÉNERGIE GLOBALEMENT EN BAISSE DEPUIS 2004 STAAT VAN HET LEEFMILIEU 2011-2014 - CONTEXT - HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 19 gemeenten, 161 km 2 1.163.486 inwoners

Nadere informatie

Kunstlaan 47-49, 1000 BRUSSEL Eric AERDEN Vooruitgangsstraat 56, 1210 BRUSSEL T GSM Persbericht

Kunstlaan 47-49, 1000 BRUSSEL Eric AERDEN Vooruitgangsstraat 56, 1210 BRUSSEL T GSM Persbericht Cel Externe Communicatie Kunstlaan 47-49, 1000 BRUSSEL Eric AERDEN Vooruitgangsstraat 56, 1210 BRUSSEL T. 02-2773408 GSM 0473-916424 Persbericht Datum: 26 november 2007 Betreft: Bijna 200 indicatoren geven

Nadere informatie

Ontwikkeling van misdrijven in Amersfoort 2003-2013

Ontwikkeling van misdrijven in Amersfoort 2003-2013 Ontwikkeling van misdrijven in Amersfoort 2003-2013 Gemeente Amersfoort Ben van de Burgwal januari 2014 In 2013 registreerde de politie voor Amersfoort 10.249 misdrijven. Het aantal misdrijven is sinds

Nadere informatie

95 Statistisch Jaarboek 2004 verkeer, vervoer verkeer vervoer 8 Onderzoek & Statistiek gemeente Hengelo

95 Statistisch Jaarboek 2004 verkeer, vervoer verkeer vervoer 8 Onderzoek & Statistiek gemeente Hengelo 95 verkeer vervoer 8 96 Verkeer en vervoer Verkeer: meer voertuigen en weer meer personenauto s Het aantal motorvoertuigen in Hengelo is tussen 2002 en 2003 met ruim 2 procent toegenomen tot ruim 42.000

Nadere informatie

Meetnet luchtkwaliteit Rijnmond: Wat heb je er aan en wat kost het?

Meetnet luchtkwaliteit Rijnmond: Wat heb je er aan en wat kost het? Meetnet luchtkwaliteit Rijnmond: Wat heb je er aan en wat kost het? 4 maart 2009 Peter van Breugel 2 Inhoud Waarom een meetnet in R'dam Hoe is het opgezet Wat wordt er gemeten en wat zijn de ervaringen

Nadere informatie

Z Naast de gegevens uit het E-PRTR is er gebruik gemaakt van de gegevens uit de vigerende vergunning.

Z Naast de gegevens uit het E-PRTR is er gebruik gemaakt van de gegevens uit de vigerende vergunning. Notitie Aan Van Onafhankelijk Papendrecht OZHZ Dossier Nedstaal Zaaknummer Kenmerk Datum 14 december 2016 Onderwerp Beantwoording vragen Z-16-313511 BEANTWOORDING VRAGEN EX ARTIKEL 40 REGLEMENT VAN ORDE

Nadere informatie

Rapportage. Evaluatie onderzoek Het succes van de stimuleringsregeling E-bike

Rapportage. Evaluatie onderzoek Het succes van de stimuleringsregeling E-bike Rapportage Evaluatie onderzoek Het succes van de stimuleringsregeling E-bike In opdracht van: Stadsregio Arnhem Nijmegen Datum: 11 februari 2013 Projectnummer: 2012171 Auteurs: Ronald Steenhoek & Marieke

Nadere informatie

RESPONS Er zijn panelleden benaderd. Van hen hebben er de vragenlijst ingevuld. Dit resulteert in een respons van 66%.

RESPONS Er zijn panelleden benaderd. Van hen hebben er de vragenlijst ingevuld. Dit resulteert in een respons van 66%. Samenvatting mobiliteit, 4-meting 2014 Het Delft Internet Panel (DIP) is ingezet om een beeld te krijgen van de door Delftenaren gebruikte vervoersmiddelen voor verplaatsingen binnen de stad en de regio.

Nadere informatie

OEI, IK GROEI! Over de groei van OV in de zuidelijke Randstad. MRDH_Oei ik groei_wt5.indd :01

OEI, IK GROEI! Over de groei van OV in de zuidelijke Randstad. MRDH_Oei ik groei_wt5.indd :01 OEI, IK GROEI! Over de groei van OV in de zuidelijke Randstad 1 MRDH_Oei ik groei_wt5.indd 1 16-11-18 17:01 OEI, IK GROEI! Wat voor kinderen geldt, geldt ook voor het OV: het groeit. En flink ook. Groei

Nadere informatie

Grafiek 19.1 Percentage Leidenaren dat zich zorgen maakt over luchtkwaliteit, naar stadsdeel en leeftijdsgroep* 0% 25% 50% 75% 100%

Grafiek 19.1 Percentage Leidenaren dat zich zorgen maakt over luchtkwaliteit, naar stadsdeel en leeftijdsgroep* 0% 25% 50% 75% 100% 19 LUCHTKWALITEIT In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de luchtkwaliteit in Leiden. Gevraagd is in hoeverre men zich hier zorgen over maakt. De gemeente heeft diverse maatregelen genomen om de luchtkwaliteit

Nadere informatie

ADVIES VOOR DE M.E.R.-BEOORDELING OVER DE PRODUCTIE VAN PRIMAIR ALUMINIUM BIJ ALUMINIUM DELFZIJL 28 MEI 2001 INHOUDSOPGAVE

ADVIES VOOR DE M.E.R.-BEOORDELING OVER DE PRODUCTIE VAN PRIMAIR ALUMINIUM BIJ ALUMINIUM DELFZIJL 28 MEI 2001 INHOUDSOPGAVE ADVIES VOOR DE M.E.R.-BEOORDELING OVER DE PRODUCTIE VAN PRIMAIR ALUMINIUM BIJ ALUMINIUM DELFZIJL 28 MEI 2001 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING...1 2. ADVIES VAN DE COMMISSIE OVER DE M.E.R.-BEOORDELING...2 2.1

Nadere informatie

Emissies naar lucht door de energievoorziening,

Emissies naar lucht door de energievoorziening, Indicator 1 mei 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissies van vrijwel alle belangrijke

Nadere informatie

Stadshavens Rotterdam

Stadshavens Rotterdam November 2013 Stadshavens Rotterdam Highlights MONITOR 2013 Fotograaf Nadine Vos aantal werkzame personen Programma Nieuwe economische clusters en woongebieden 18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000

Nadere informatie

93 Statistisch Jaarboek 2003 verkeer, vervoer verkeer vervoer 8 Onderzoek & Statistiek gemeente Hengelo

93 Statistisch Jaarboek 2003 verkeer, vervoer verkeer vervoer 8 Onderzoek & Statistiek gemeente Hengelo 93 verkeer vervoer 8 94 Verkeer, vervoer Verkeer: meer voertuigen en weer meer personenauto s Het aantal motorvoertuigen is in Hengelo het afgelopen jaar met ruim 2 procent toegenomen, tot 42.357 per 1

Nadere informatie

Persbericht. Gevoelens van onveiligheid iets verminderd. Centraal Bureau voor de Statistiek

Persbericht. Gevoelens van onveiligheid iets verminderd. Centraal Bureau voor de Statistiek Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB12-015 1 maart 2012 9.30 uur Gevoelens van onveiligheid iets verminderd Minder Nederlanders voelen zich onveilig Slachtofferschap veel voorkomende criminaliteit

Nadere informatie

Roetmemo Roetkaart december 2014

Roetmemo Roetkaart december 2014 Roetmemo Roetkaart december 2014 Colofon Uitgave Gemeente Utrecht, Ontwikkelorganisatie/ sector Milieu & Mobiliteit Afdeling Expertise Milieu Auteur Wiet Baggen Projectnaam Roetmemo - Roetkaart Datum 18

Nadere informatie

Camiel Eurlings, minister van Verkeer en Waterstaat en Bas Verkerk, regiobestuurder van het Stadsgewest Haaglanden

Camiel Eurlings, minister van Verkeer en Waterstaat en Bas Verkerk, regiobestuurder van het Stadsgewest Haaglanden Capaciteitsuitbreiding spoor Den Haag - Rotterdam Doel Baanvak Den Haag Rotterdam geschikt maken om te voldoen aan de toenemende vraag naar spoorvervoer en tegelijkertijd het aanbod aan openbaar vervoer

Nadere informatie

Vervoerplan RET 2016 Rotterdam, 10 maart 2015

Vervoerplan RET 2016   Rotterdam, 10 maart 2015 Vervoerplan RET 2016 Rotterdam, 10 maart 2015 ALGEMEEN Hieronder worden de wijzigingen in lijnvoering, route en frequentie beschreven die RET voorstelt voor de dienstregeling 2016. Niet alle wijzigingen

Nadere informatie

Factsheet luchtkwaliteit over het jaar 2014

Factsheet luchtkwaliteit over het jaar 2014 Factsheet luchtkwaliteit over het jaar 2014 Achtergrondinformatie Fijnstof is een vorm van luchtverontreiniging die een negatief effect kan hebben op de gezondheid van de mens. Kortstondige blootstelling

Nadere informatie

Workshop Scenariodenken 16 oktober uur

Workshop Scenariodenken 16 oktober uur 1 Mobiel zonder olie Workshop Scenariodenken 16 oktober 2008 13-17 uur 2 - Hoge olieprijs - Energievoorzieningszekerheid - Grote gevolgen voor, maar ontbreken kennis en aandacht binnen sector verkeer -

Nadere informatie

Emissies naar lucht door huishoudens,

Emissies naar lucht door huishoudens, Indicator 25 maart 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissies van kooldioxide (CO

Nadere informatie

Energievoorziening Rotterdam 2025

Energievoorziening Rotterdam 2025 Energievoorziening Rotterdam 2025 Trends Issues Uitdagingen 9/14/2011 www.bollwerk.nl 1 Trends (1) Wereld energiemarkt: onzeker Toenemende druk op steeds schaarsere fossiele bronnen Energieprijzen onvoorspelbaar,

Nadere informatie

Technische vragen CDA fractie bij de Agenda Duurzaamheid inzake het transitiepad schone lucht

Technische vragen CDA fractie bij de Agenda Duurzaamheid inzake het transitiepad schone lucht Technische vragen CDA fractie bij de Agenda Duurzaamheid inzake het transitiepad schone lucht 1. Kan het college aangeven wat de kosten zijn van de genoemde nieuwe extra maatregelen voor de gemeente, alsmede

Nadere informatie

Emissies naar lucht door de energievoorziening,

Emissies naar lucht door de energievoorziening, Indicator 29 april 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissies van een aantal belangrijke

Nadere informatie

Rapportage Jade Beheer 2012 versie 130206

Rapportage Jade Beheer 2012 versie 130206 2012 Meetresultaten Jade Beheer B.V. 2012 In navolging op de rapportages van 2013 Q1/Q2 en 2012 Q3/Q4 is het helaas met de kennis van nu noodzakelijk enkele wijzigingen op die rapportages kenbaar te maken.

Nadere informatie

Voortgangsrapportage over 2018 CO 2 -Prestatieladder

Voortgangsrapportage over 2018 CO 2 -Prestatieladder Voortgangsrapportage over 2018 CO 2 -Prestatieladder Barendrecht, 1 juli 2019 Geaccordeerd door: L.A. Droog Edwin Oudshoorn Directeur MVO verantwoordelijk CO2 prestatieladder voortgangsrapportage over

Nadere informatie

Alternatieve locaties Hoeksche

Alternatieve locaties Hoeksche Alternatieve locaties Hoeksche Waard Nieuw Reijerwaard / Westelijke Dordtse Oever Nota Ruimte budget 25 miljoen euro (11 miljoen euro voor Nieuw Reijerwaard en 14 miljoen euro voor Westelijke Dordtse Oever)

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in Nederland: cijfers en feiten. Joost Wesseling

Luchtkwaliteit in Nederland: cijfers en feiten. Joost Wesseling Luchtkwaliteit in Nederland: cijfers en feiten Joost Wesseling Inhoud: Doorsneden door de luchtkwaliteit Concentraties: de laatste decennia; EU normen; Nederland in de EU. Luchtkwaliteit en gezondheid.

Nadere informatie

Samenvatting. 10 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

Samenvatting. 10 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Samenvatting Reistijdverlies door files bijna terug op het niveau van 2000 In 2012 was het reistijdverlies door files en verkeersdrukte op het hoofdwegennet 5 procent hoger dan in 2000. In dezelfde periode

Nadere informatie

Ontwikkeling Borgronden Naarden Toetsing aan milieu- en natuurwetgeving. 6 december 2017 Gerlof Wijnja

Ontwikkeling Borgronden Naarden Toetsing aan milieu- en natuurwetgeving. 6 december 2017 Gerlof Wijnja Ontwikkeling Borgronden Naarden Toetsing aan milieu- en natuurwetgeving 6 december 2017 Gerlof Wijnja De toetsing en het plangebied In deze onderzoeksfase zijn de volgende vragen onderzocht: Is woningbouw

Nadere informatie

Samenvatting... Figuur S.1 De groei van de personenmobiliteit verklaard. Groei aantal reizigerskilometers. 60% bevolkingsgroei 40% overig.

Samenvatting... Figuur S.1 De groei van de personenmobiliteit verklaard. Groei aantal reizigerskilometers. 60% bevolkingsgroei 40% overig. Samenvatting... Personenmobiliteit: meer mensen en grotere woon-werkafstanden In de periode 1995-2005 is de personenmobiliteit met 10% gegroeid tot 184 miljard reizigerskilometers. Circa 60% van de groei

Nadere informatie