De Vlaamse sociale bescherming

Transcriptie

1 De Vlaamse sociale bescherming Studiedag Vlaamse Ouderenraad Sandra Derieuw AKC Vlaamse sociale bescherming

2 INHOUD Onderdelen VSB Situering Wijzigende context Wijzigende verwachtingen Wijzigende staatsstructuur Onderdeel van een hervormd Vlaams Welzijnsbeleid Een Vlaams solidair verzekeringsmodel Persoonsvolgende financiering Zorgbudget Zorgticket PVF verschillende systemen BELRAI als inschalingsinstrument Stand van zaken Flankerend beleid

3 Onderdelen Vlaamse sociale bescherming Zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden CASH vrij besteedbaar 2. Basisondersteuningsbudget voor personen met een handicap 3. Zorgbudget voor ouderen met een zorgnood 4. Zorgticket voor residentiële ouderenzorg 5. Zorgticket voor geestelijke gezondheidszorg in CGG, PVT, IBW of revaldatiecentrum Derde betaler erkende zorg 6. Zorgticket voor fysieke revalidatie 7. Zorgticket voor thuiszorg 8. Zorgtickt voor transmurale zorg 9. Tegemoetkoming voor mobiliteitshulpmiddelen 3

4 SITUERING Totstandkoming van de Vlaamse sociale bescherming

5 Wijzigende context Vergrijzing en veranderende maatschappelijke context

6 Vlaanderen vergrijst 6

7 Vlaanderen vergrijst 2020 = 1 op 5 is 65 plusser 2030 = 1 op 4 is 65 plusser 7

8 Vlaanderen verzilvert 5% 7% 11% Vlaanderen vergrijst en verzilvert 80 plus

9 Gezinsverdunning en toenemend aantal alleenstaanden

10 Aantal geregistreerde unieke mantelzorgers Zorgverzekering leeftijdscategorie onbekend >=

11

12 Toenemende diversiteit

13 Wijzigende verwachtingen Eigen regie is belangrijk

14 Hoger opgeleid, vitaler en mondiger

15 Wijzigende staatsstructuur De zesde staatshervorming

16 De 6 e staatshervorming Vlinderakkoord Belangrijke onderdelen langdurige zorg van federale naar Vlaamse niveau Sociale bescherming op verschillende niveaus Ziekteverzekering (federaal) Vlaamse sociale bescherming (Vlaams) 16

17 Gevolgen budget 17

18 Transities gelinkt aan de staatshervorming Eerstelijnszorg herorganisatie eerstelijnszones Vlaamse sociale bescherming Kinderbijslag Jeugdsanctierecht Tegelijk Overname en garanderen van continuïteit Ingrijpende transitie sector PmH 18

19 Vlaamse sociale bescherming als onderdeel van een hervormd Vlaams welzijnsbeleid Nieuwe krijtlijnen -> nieuwe decreten

20 Zorgsector bevindt zich in een (gigantische) kantelperiode

21 FINANCIERING VAN ZORG VSB OVERNAMEDECREET PVF VAPH ORGANISATIE VAN HET ZORGAANBOD WOONZORGDECREET DECREET GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG OVERNAMEDECREET EERSTELIJNSDECREET

22 Vlaamse sociale bescherming geheel van tegemoetkomingen voor zorg en behandeling Memorie van Toelichting In het Regeerakkoord is ervoor gekozen om deze overgedragen bevoegdheden op vlak van (langdurige) zorg, hulpmiddelen en revalidatie niet te versnipperen maar als één geheel te bekijken. Dit geeft de deelstaten de kans om een meer coherent beleid te voeren op vlak van zorg. Die integratie zal gefaseerd tot stand komen. De VSB vertrekt van een vaststelling van de zorgbehoefte en wil mensen met een zorgbehoefte de mogelijkheid bieden om de regie van hun zorg in eigen handen te houden en hun autonomie te versterken of te behouden. Het beleid voor ouderen, personen met een beperking, geestelijke gezondheidszorg, hulpmiddelen, revalidatie, kan zo worden uitgewerkt als één consistent systeem dat het zorgprofiel en ook de ondersteuning objectiveert.

23 Doelstellingen ontwerp decreet VSB 1 versterking van de persoon met een zorgbehoefte en eigen regie over de zorg 2 de ondersteuning van de mantelzorg en het verdere netwerk 3 vraaggestuurde zorg realiseren door in te zetten op persoonsvolgende financiering; 4 het maximaliseren van financiële toegang tot kwaliteitsvolle zorg; 5 het realiseren van efficiëntiewinsten en transparantie voor de burger door de vereenvoudiging, digitalisering 6 een objectieve, uniforme en laagdrempelige beoordeling van de zorgbehoefte en uniek inschalingsinstrument 8 een toegang tot één loket voor alle vragen over dossier en rechten bij de zorgkas 9 het realiseren van zorgcontinuïteit en waar nodig aanklampende zorg

24 1 Zelfzorg 2 Mantelzorg 3 Buurtzorg, vrijwilligers 4 Professionele zorg 5 Handicapspecfieke zorg

25 Een Vlaams solidair verzekeringsmodel Voortbouwend op de Vlaamse zorgverzekering

26 VAN Ziekteverzekering arbeidsgerelateerd Hoofdzakelijk bijdragen Bijdragen op arbeidsinkomen RIZIV-overlegmodel Sterk medische invalshoek Ziekenfonds NAAR Vlaamse volksverzekering Hoofdzakelijk algemene middelen Algemene bijdrage Vlaams overlegmodel Integratie welzijn en gezondheid Zorgkas

27 Verzekering Bijdrage + algemene middelen Bijdrage van 50 of 25 euro per jaar (verhoogde tegemoetkoming in de ziekteverzekering). Indexering 2018: 51 euro en 26 euro Rechten gekoppeld aan bijdrage Verplicht aansluiten in Vlaanderen Vrijwillig in Brussel maar noodzakelijk voor rechten op VSB Jonger dan 25 jaar: aansluiten bij een zorgkas ad hoc 27

28 Deelstaatoverschrijdend verkeer Overgangsperiode t.e.m. 31 december 2021 Geen toepassing van het verzekeringsprincipe Toegankelijkheid van Vlaamse voorzieningen voor niet-vsbaangesloten Vanaf 2022: coördinerend samenwerkingsakkoord

29 Verzekering Sancties Opschorting met verlies van rechten is geschrapt ( ) Boete 250/100 euro bij niet betaling van minstens twee al dan niet opeenvolgende bijdragen vrijstellingen (budgetbeheer, insolvabel, ) Verrekening bijdrage met zorgbudget Vrijstelling bijdrage mogelijk in behartigenswaardige gevallen Automatisch: budgetbeheer/budgetbegeleiding, geschrapt, gevangenis Attestering door OCMW Toegang tot zorg wordt gewaarborgd

30 Uniek loket bij de zorgkas Een dossier, een aanspreekpunt voor rechten Vlaamse sociale bescherming 5 zorgkassen opgericht door ziekenfondsen, Vlaamse zorgkas Info en advies, dossieropvolging, controle voorwaarden, beslissing en uitbetaling Digitalisering en automatische rechtentoekenning Samenwerking maatschappelijk werk, OCMW, CAW -> breed onthaal

31 Persoonsvolgende financiering VSB Zorgbudget en zorgticket

32 zorgbudget Cash tegemoetkomingen Vrij spenderen aan eigen keuzes van ondersteuning Eigen regie met zorgticket Gebaseerd op zorgprofiel (zorgzwaarte) Toegekend in een derde betalersregeling* Inruilen voor zorg en hulp bij Vlaams erkend aanbod naar keuze Aanvullen met eigen gebruikersbijdrage en eventuele woon- en leefkost Stap voor stap ontwikkelen *Experimenten cash

33

34 Zorgbudget Beperkte vrij besteedbare tegemoetkomingen voor diverse meerkosten ten gevolge van zorgbehoevendheid

35 130/maand voor zwaar zorgbehoevenden (zorgverzekering) 300/maand voor mensen met een handicap (basisondersteuningsbudget) Tot 560/maand voor ouderen met een zorgnood (tegemoetkoming hulp aan bejaarden)

36 Dankzij solidariteit in Vlaanderen Jaarlijkse zorgbijdrage (50 of 25 euro) van 4,5 miljoen Vlamingen vanaf 26 jaar 23 naar zwaar zorgbehoevende (ZVZ) 22,5 naar oudere met een zorgnood (THAB) 2,5 naar persoon met een handicap (BOB) Slechts 2 niet naar persoon met zorgnood (indicatiestelling/werking

37 Toekomst: integratie zorgbudgetten Afstemmen en vereenvoudigen Verder uit te werken in wetenschappelijk onderzoek Behoud vrije besteding Fasering Een loket, één dossier Afstemming voorwaarden en procedures Een inschaling Verschillende parameters: zorgzwaarte, inkomen, doelgroepen

38 Zorgticket tegemoetkomingen voor erkende zorg

39 Persoonsvolgende financiering Zorgticket geïndividualiseerde kost zorggebonden Organisatiegebonden kost los van de zorgnood kan verschillen per voorziening bijv. anciënniteit, incentives kwaliteit, ICT

40 Uitgangspunten zorgticket Op basis van een indicatiestelling wordt een zorgprofiel opgemaakt. Met een zorgticket kan de gebruiker zorg* opnemen naar zijn keuze in een erkende zorgvoorziening. In complexe zorgsituaties wordt een zorgplan opgemaakt waar de gebruiker toegang toe heeft en dat toelaat om het zorgticket in te zetten voor geïntegreerde zorg en rekening houdt met de keuzes en levensdoelen van de gebruiker, die de regie in handen houdt. *ruim begrip inclusief revalidatie en ggz behandeling

41 Persoonsvolgende financiering verschillende systemen

42 Verschil tussen PVF voor personen met een handicap en PVF ouderenzorg PVF voor Personen met handicap - In principe vrij besteedbaar maar verantwoording kosten - Mogelijkheid tot contractuele indienstneming mantelzorg - Uitgebreide inschaling met ZZI - Gesloten budget en prioritering - Geen programmatie zorgaanbod PVF Ouderenzorg - Zorgticket enkel besteedbaar aan erkende zorgvoorzieningen - Zorgbudget vrij besteedbaar zonder verantwoording - Mantelzorg kan enkel vergoed worden met zorgbudgetten - BELRAI en BELRAI-screener - Geen prioritering - Programmatie zorgaanbod

43 Aandachtspunten KWETSBARE DOELGROEPEN GELIJKTREKKEN HISTORISCHE VERSCHILLEN VOORBEREIDING AANBOD BEGELEIDING GEBRUIKERS INSCHALING IS CRUCIAAL

44 BELRAI als inschalingsinstrument

45 Inschalingsinstrumenten AS IS VSB: Zeer veel verschillende instrumenten: KATZ, BEL, MEDICO-SOCIALE SCHAAL, ICF Zelfde personen worden meermaals gescreend Ook een medische beoordeling speelt een rol bij toegang tot revalidatie, hulpmiddelen, THAB Minder inschalingsinstrumenten en werken aan implementatie BELRIA-screener

46 Doelstellingen Geen dubbele inschalingen Betere opvolging van de persoon met het oog op kwaliteit van zorg Faciliteert samenwerking tussen aanbieders van zorg en ondersteuning Automatische rechtentoekenning Persoonsvolgende financiering Zorgprognoses

47 Stand van zaken

48 Overname en integratie in VSB in 2019 Mobiliteitshulpmiddelen Woonzorgcentra

49 Mijlpaal voor een Vlaamse sociale bescherming Bevoegdheden op vlak van (langdurige) zorg, hulpmiddelen en revalidatie in één geheel samenbrengen. Een Vlaamse laag bovenop de federale sociale zekerheid Eerste decreet VSB Start BOB Inkanteling tegemoetkoming hulp aan bejaarden Nieuw decreet VSB 2e princ goedkeuring vlareg Woonzorgcentra en mobiliteitshulpmiddelen ggz, revalidatie, gezinszorrg, dagverzorging en kortverblijf juni 2016 September 2016 Januari oktober Na 2019 model zorgverzekering uitgebreid met basisondersteuningsbudget en tegemoetkoming hulp aan bejaarden juridische verankering van de basisprincipes en krijtlijnen voor verdere uitbreiding met thuiszorg, ouderenzorg, geestelijke gezondheidszorg, revalidatie en mobiliteitshulpmiddelen.

50 Nog vragen? 50