BIJLAGE FACTSHEET HERHAALDE ABORTUS IN NEDERLAND
|
|
- Mathilda van der Ven
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 BIJLAGE FACTSHEET HERHAALDE ABORTUS IN NEDERLAND zde De factsheet is onderdeel van het Impulsprogramma preventie ongewenste tienerzwangerschap, dat door Rutgers, Soa Aids Nederland en Fiom uitgevoerd wordt, gefinancierd door het ministerie van VWS. Het programma geeft een nieuwe impuls aan de verbetering van preventie en begeleiding van besluitvorming bij tienerzwangerschap in Nederland. Dit product is tot stand gekomen in samenwerking met Fiom, Rutgers en de NGvA. en NGvA.
2 Herhaalde abortus in Nederland Jaarlijks worden er zo n abortussen 1 uitgevoerd bij vrouwen die in Nederland wonen. Ongeveer een derde van deze vrouwen heeft al eerder een abortus laten uitvoeren. Dit noemen we een herhaalde abortus. De cijfers over herhaalde abortus in Nederland zijn al jaren stabiel (IGZ, 2017; IGJ, 2018; IGJ, 2019). De percentages genoemd in de factsheet komen uit In 2015 zijn er in Nederland abortussen uitgevoerd en gemeld bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ, 2017). Voor de gegevens over herhaalde abortussen maken we gebruik van data uit de landelijke abortusregistratie (LAR; Twisk & Wijsen, 2016). In 2015 hebben 11 van de 14 klinieken LAR-data verzameld. Deze factsheet gaat over enkel de in Nederland woonachtige vrouwen. Dit zijn abortuscliënten. Dat is 7 van alle uitgevoerde zwangerschapsafbrekingen bij in Nederland woonachtige vrouwen die zijn aangemeld bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Herhaalde abortus Jaarlijks vinden er zo n herhaalde abortussen plaats (inclusief de vrouwen die niet in Nederland wonen). Bij deze cijfers dient rekening gehouden te worden met onderrapportage, vanwege schaamte en schuldgevoelens die vrouwen kunnen ervaren omdat zij al eerder voor een abortus kozen. In de LAR data gaat het over vrouwen met een herhaalde abortus die in Nederland wonen. De meerderheid van deze vrouwen (61,; n=4.882) geeft aan één eerdere abortus te hebben laten uitvoeren, 24, (n=1.937) liet twee keer eerder een abortus uitvoeren en 14, (n=1.135) drie keer eerder of vaker. Het is niet bekend binnen welke tijdsinterval de abortussen zijn uitgevoerd. 61, 24, 9,0% 3, 2, ÉÉN EERDERE ABORTUS TWEE EERDERE ABORTUSSEN DRIE EERDERE ABORTUSSEN VIER EERDERE ABORTUSSEN VIJF OF MEER EERDERE ABORTUSSEN 1 Waar in de tekst abortus staat, zijn ook de overtijdbehandelingen meegenomen. 2
3 Demografische kenmerken Leeftijd De leeftijd van de vrouwen varieert van 13 tot 51 jaar. Vrouwen die voor het eerst een abortus laten uitvoeren zijn vaker onder de 25 jaar, vrouwen die één eerdere of twee of meer eerdere abortussen lieten uitvoeren zijn vaker boven de 25 jaar, vooral tussen de 25 en 30 jaar. We weten niet hoe oud ze waren toen ze de eerdere abortus(sen) lieten uitvoeren. Vrouwen die één eerdere abortus lieten uitvoeren zijn gemiddeld ouder (29,1 jaar) dan vrouwen die voor het eerst een abortus lieten uitvoeren (27,6 jaar). Vrouwen die twee of meer eerdere abortussen lieten uitvoeren zijn gemiddeld nog iets ouder (30,0 jaar). Dit valt ook te verwachten, omdat vrouwen een grotere kans hebben dat ze al eerder een abortus hebben laten uitvoeren naarmate ze ouder zijn. LEEFTIJD % 2 2 T / M 1 9 J A A R 2 0 T / M 2 4 J A A R 2 5 T / M 2 9 J A A R 3 0 T / M 3 4 J A A R 3 5 T / M 3 9 J A A R = > 4 0 J A A R Woonsituatie Vaak wonen vrouwen die één eerdere abortus lieten uitvoeren alleen of samen met een partner (in beide situaties al dan niet met kinderen). Bij vrouwen die twee keer of vaker een abortus lieten uitvoeren woont het grootste deel met kinderen of met partner en kinderen. Vrouwen die voor het eerst een abortus lieten uitvoeren wonen vaker bij hun ouders, met een partner of alleen. Deze verschillen zijn waarschijnlijk (deels) te verklaren vanuit verschillen in leeftijd tussen deze groepen. 3
4 WOONSITUATIE 19% 20% % 2 20% % 3 A L L E E N M E T O U D E R S M E T K I N D E R E N M E T P A R T N E R M E T P A R T N E R E N K I N D E R E N M E T A N D E R E N Kinderen Van de vrouwen met één herhaalde abortus heeft 6 kinderen, bij vrouwen met twee of meer herhaalde abortussen is dat 7. De meeste vrouwen met herhaalde abortus hebben één of twee kinderen. Vrouwen met meer dan één eerdere abortus hebben vaker kinderen dan vrouwen met één herhaalde abortus. Ook hier zijn verschillen waarschijnlijk (deels) verklaarbaar door leeftijd. KINDEREN % 2 2 9% 1 39% 5 G E E N K I N D E R E N 1 K I N D 2 K I N D E R E N 3 K I N D E R E N 4 O F M E E R K I N D E R E N Migratieachtergrond Vrouwen met een herhaalde abortus hebben, vergeleken met vrouwen die voor het eerst een abortus lieten uitvoeren, minder vaak een Nederlandse achtergrond en vaker een Afrikaanse achtergrond (inclusief Marokko) of een Midden- of Zuid-Amerikaanse achtergrond (inclusief Suriname en de Antillen). De meeste vrouwen met een herhaalde abortus en een niet-westerse migranten achtergrond zijn van Surinaamse afkomst. 4
5 MIGRATIE-ACHTERGROND geen eerdere abortussen één eerdere abortus twee of meer eerdere abortussen Zwangerschapsduur en anticonceptiegebruik Duur zwangerschap bij abortus De meeste zwangerschapsafbrekingen vinden plaats als de eerste dag van de laatste menstruatie tussen de 5 en 8 weken geleden is. Dat geldt voor herhaalde abortussen, maar ook voor eerste abortussen. Vergeleken met eerste abortussen, hebben vrouwen met twee of meer eerdere abortussen iets vaker hun zwangerschap laten afbreken bij 8-12 weken en bij weken. Bij weken is het aandeel tussen eerste en herhaalde abortussen nagenoeg gelijk. Vrouwen met twee of meer eerdere abortussen, zijn er dus iets later bij. TIJD SINDS DE EERSTE DAG VAN DE LAATSTE MENSTRUATIE % 6 M I N D E R D A N 5 W E K E N 5-8 W E K E N W E K E N W E K E N W E K E N 5
6 Anticonceptiemethode voor de abortus De meeste abortuscliënten geven aan dat zij in het half jaar voorafgaand aan de abortus geen anticonceptie gebruikten (3), de (mini)pil gebruikten (29%) of condooms gebruikten (29%). Vrouwen met een herhaalde abortus geven vergeleken met vrouwen die een eerste abortus laten uitvoeren vaker aan dat ze de pil of minipil gebruikten en minder vaak dat ze geen anticonceptie of condooms gebruikten. Bij vrouwen met een herhaalde abortus zien we een hele kleine toename in het gebruik van andere anticonceptiemethoden. Het percentage vrouwen dat geen anticonceptie heeft gebruikt blijft hoog, zelfs bij de vrouwen die twee of meer eerdere abortussen hebben laten uitvoeren (3). ANTICONCEPTIE VOOR DE ABORTUS 0% 0% 0% 3 30% % 2 Geen, verkeerd gebruik of falen van anticonceptie De helft van de abortuscliënten geeft aan dat ze zwanger zijn geworden omdat ze (meestal) geen anticonceptie gebruikten. Nog eens 1 van de vrouwen zegt dat er deze keer geen anticonceptie werd gebruikt. Vrouwen met herhaalde abortus geven deze laatste reden minder vaak dan vrouwen die voor het eerst een abortus laten uitvoeren. Acht procent van de vrouwen zegt dat ze de anticonceptie verkeerd hebben gebruikt en 2 dat de anticonceptie niet goed heeft gewerkt (gefaald) ondanks correct gebruik. Die laatste reden wordt iets minder vaak genoemd door vrouwen die twee keer of vaker een herhaalde abortus hadden. Daarnaast geven vrouwen met een herhaalde abortus vaker een andere reden voor de zwangerschap, bijvoorbeeld dat ze gewisseld waren van anticonceptie methode of dat het kind aanvankelijk wel gewenst was. 6
7 OORZAAK VAN DE ZWANGERSCHAP 1 9% % 49% 49% 5 M E E S T A L G E E N A C ( M E E R ) G E B R U I K T D E Z E K E E R G E E N A C G E B R U I K T A C A C G E F A A L D V E R K E E R D / F O U T I E F O N D A N K S C O R R E C T T O E G E P A S T G E B R U I K A N D E R S Anticonceptiekeuze na de abortus De meeste vrouwen kiezen na de abortus voor de (mini)pil (3) of een spiraal (2). Ook wordt een deel van de abortuscliënten () verwezen naar de huisarts of een andere arts voor anticonceptie. Vrouwen met een herhaalde abortus geven vergeleken met vrouwen die een eerste abortus laten uitvoeren minder vaak aan dat ze geen anticonceptie gaan gebruiken of de pil of minipil of condooms gaan gebruiken. Ze geven daarentegen juist iets vaker aan dat ze van plan zijn om langer werkende methoden te gaan gebruiken, zoals een spiraal, implantaat, ring of pleister. Of vrouwen daadwerkelijk deze keuze opvolgen is niet bekend. Vrouwen die voor de tweede keer of vaker een herhaalde abortus lieten uitvoeren, worden iets minder vaak voor anticonceptie doorverwezen. ANTICONCEPTIEKEUZE NA DE ABORTUS 1 1 0% % % 7
8 Bronnen: Inspectie Gezondheidszorg (2017). Jaarrapportage 2015 van de Wet afbreking zwangerschap. Utrecht: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Inspectie Gezondheidszorg & Jeugd (2018). Jaarrapportage 2016 van de Wet afbreking zwangerschap. Utrecht: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Inspectie Gezondheidszorg (2019). Jaarrapportage 2017 van de Wet afbreking zwangerschap. Utrecht: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Twisk, D. & Wijsen, C. (2016). Landelijke abortusregistratie Utrecht: Rutgers. 8
Landelijke abortusregistratie 2011
Landelijke abortusregistratie 2011 Deze factsheet doet verslag van de abortuscijfers, gebaseerd op gegevens die zijn verzameld voor de Landelijke abortusregistratie (LAR). Als aanvulling hierop wordt ook
Nadere informatieLandelijke abortusregistratie 2013
Landelijke abortusregistratie 2013 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) rapporteert jaarlijks over de uitgevoerde zwangerschapsafbrekingen in klinieken en ziekenhuizen in Nederland. De klinieken
Nadere informatieUtrecht, augustus 2016 Auteurs: Denise Twisk en Ciel Wijsen Projectnummer: NL0312MR. Rutgers 2017
Arthur van Schendelstraat 696 3511 MJ Utrecht Postbus 9022 3506 GA Utrecht +31(0)30 231 34 31 office@rutgers.nl www.rutgers.nl www.rutgers.international Utrecht, augustus 2016 Auteurs: Denise Twisk en
Nadere informatieUtrecht, april 2016 Auteurs: Lieve Hehenkamp en Ciel Wijsen Projectnummer: NL0312MR. Rutgers 2016
Arthur van Schendelstraat 696 3511 MJ Utrecht Postbus 9022 3506 GA Utrecht +31(0)30 231 34 31 office@rutgers.nl www.rutgers.nl www.rutgers.international Utrecht, april 2016 Auteurs: Lieve Hehenkamp en
Nadere informatieToelichting... 3 Cijfers... 3 Meisjes... 3 Vrouwen... 3 Kenmerken... 4 Meisjes... 4 Vrouwen... 4 Keuzes... 5 Zelf opvoeden... 5 Afstand ter adoptie
Toelichting... 3 Cijfers... 3 Meisjes... 3 Vrouwen... 3 Kenmerken... 4 Meisjes... 4 Vrouwen... 4 Keuzes... 5 Zelf opvoeden... 5 Afstand ter adoptie en pleegzorg... 5 Abortus... 5 Hulp... 6 Referenties...
Nadere informatieAanvullende seksualiteitshulpverlening: de cijfers over 2013
Aanvullende seksualiteitshulpverlening: de cijfers over 2013 1. Inleiding De aanvullende seksualiteitshulpverlening (ASH) is laagdrempelige zorg waar jongeren tot 25 jaar gratis en indien gewenst anoniem
Nadere informatieKerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2017
Kerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 217 Over welke cijfers hebben we het? In Nederland worden gegevens over de leefstijl van de bevolking verzameld door meerdere thema-instituten die elk op
Nadere informatieAnticonceptie en zwangerschap
Hoofdstuk 5 Ciel Wijsen & Hanneke de Graaf Anticonceptie en zwangerschap In Nederland is het aanbod van diverse anticonceptiemethoden groot. De keuze die vrouwen maken voor een bepaalde methode is belangrijk
Nadere informatie2011D04279 LIJST VAN VRAGEN TOTAAL
2011D04279 LIJST VAN VRAGEN TOTAAL 1 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) noemt het opvallend dat het aantal abortussen vanaf 20 weken is toegenomen en veronderstelt dat dit verband houdt met de
Nadere informatieKerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2015
Kerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2015 Over welke cijfers hebben we het? In Nederland worden gegevens over de leefstijl van de bevolking verzameld door meerdere thema-instituten die elk
Nadere informatieKerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2016
Kerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2016 Over welke cijfers hebben we het? In Nederland worden gegevens over de leefstijl van de bevolking verzameld door meerdere thema-instituten die elk
Nadere informatieJaarrapportage 2001 van de Wet afbreking zwangerschap
Jaarrapportage 21 van de Wet afbreking zwangerschap Den Haag, augustus 22 Colofon Inspectie voor de Gezondheidszorg Postbus 16119 25 BC Den Haag telefoon : 7 34 5846 Internet : www.igz.nl 2 Aan de Minister
Nadere informatieThe Contraceptive Cycle. Charles Picavet
The Contraceptive Cycle Charles Picavet ISBN 9789077289082 Rutgers Postbus 9022 3506 GA Utrecht tel: 030-2313431 info@rutgers.nl / www.rutgers.nl AllthatChas info@allthatchas.nl / www.allthatchas.nl 2016
Nadere informatieKerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2014
Kerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2014 2 Kerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2014 Figuur 1 Aantal deelnemers naar geslacht en leeftijd 75 t/m 85 jaar 1 Over welke cijfers hebben
Nadere informatieKerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2014
Kerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2014 Figuur 1 Aantal deelnemers naar geslacht en leeftijd 75 t/m 85 jaar 1 Over welke cijfers hebben we het? In Nederland worden gegevens over de leefstijl
Nadere informatieJaarrapportage 2002 van de Wet afbreking zwangerschap
Jaarrapportage 22 van de Wet afbreking zwangerschap Den Haag, septem ber 23 Aan de Bewindslieden van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Hierbij bied ik u de rapportage van de Inspectie voor de Gezondheidszorg
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatievra2007vws-09 30 371 Evaluatie Wet afbreking zwangerschap VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld... 2007
vra2007vws-09 30 371 Evaluatie Wet afbreking zwangerschap Nr. XXXXX VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld... 2007 In de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport bestond er bij
Nadere informatieANTICONCEPTIEKEUZE Achtergronden en uitkomsten van anticonceptiegebruik
ANTICONCEPTIEKEUZE Achtergronden en uitkomsten van anticonceptiegebruik Charles Picavet, Linda van der Leest en Cecile Wijsen Rutgers Nisso Groep, mei 2008 Achtergrond Hoewel er veel verschillende anticonceptiemethoden
Nadere informatieTabel 1a. Ervaring met verschillende vormen van seksueel gedrag naar leeftijd leeftijd eerste 12 tot 15 (%) 18 tot 21 (%) 15 tot 18 (%)
Factsheet Seks onder je 25 e In 4901 jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 25 jaar hebben deelgenomen aan het onderzoek Seks onder je 25 e. Overal waar in dit factsheet een vergelijking wordt gemaakt
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 29 220 Seksueel overdraagbare aandoeningen (Soa) Nr. 9 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van
Nadere informatieWelke (Zuid) Limburgse cijfers zijn bekend?
Welke (Zuid) Limburgse cijfers zijn bekend? Mieke Steenbakkers Unithoofd Centrum Seksuele Gezondheid Limburg GGD Zuid Limburg 21 juni 2018 refereeravond AW Voorkomen van ongewenste (tiener)zwangerschappen
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)
Nadere informatieJaarrapportage 2016 van de Wet afbreking zwangerschap. Gezond vertrouwen
Jaarrapportage 2016 van de Wet afbreking zwangerschap Gezond vertrouwen Utrecht, januari 2018 Jaarrapportage 2016 van de Wet afbreking zwangerschap januari 2018 Inhoud Voorwoord 5 Samenvatting 6 1 Inleiding
Nadere informatieLANDELIJKE ABORTUS REGISTRATIE 2008
LANDELIJKE ABORTUS REGISTRATIE 2008 Deze rapportage is tot stand gekomen dankzij financiële steun van het Ministerie van VWS. De 14 abortusklinieken die gegevens hebben aangeleverd zijn: Centra voor Abortus,
Nadere informatieQ&A ABORTUS PROVOCATUS 2008
Q&A ABORTUS PROVOCATUS 2008 Inleiding Vragen en antwoorden over het Nederlands beleid ten aanzien van abortus provocatus. Abortus provocatus (zwangerschapsafbreking) is in Nederland wettelijk geregeld
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
De voorzitter van de Tweede Kamer der StatenGeneraal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag Onderwerp Bijlage(n) Uw brief Seksuele gezondheid Een goede seksuele
Nadere informatieJaarrapportage Wafz Gezond vertrouwen
Jaarrapportage Wafz 2017 Gezond vertrouwen Utrecht, januari 2019 Verantwoorde zorg in abortusklinieken, met ruimte voor verbetering augustus 2013 Inhoud Voorwoord 5 Samenvatting 6 1 Inleiding 8 1.1 Aanleiding
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 30 371 Evaluatie Wet afbreking zwangerschap Nr. 20 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 20 april 2011 De vaste commissie voor Volksgezondheid,
Nadere informatie2 Past de overtijdbehandeling beter in de huisartsenpraktijk dan in de abortuskliniek of het ziekenhuis?
1 De Wet afbreking zwangerschap (Wafz) bevat geen verplichting om overtijdbehandelingen (otb's) te melden. Reden hiervoor was dat duur zwangerschap niet altijd kon worden vastgesteld. Geeft de voortgang
Nadere informatieJaarrapportage 2015 van de Wet afbreking zwangerschap
Jaarrapportage 2015 van de Wet afbreking zwangerschap Utrecht, februari 2017 Jaarrapportage 2015 van de Wet afbreking zwangerschap januari 2017 Inhoud Voorwoord 5 Samenvatting 7 1 Inleiding 9 1.1 Aanleiding
Nadere informatie1 februari 2007 morning-afterpil
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag Onderwerp Bijlage(n) Uw brief Antwoorden op vragen verkoop 1 1
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 10 oktober 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieWhitepaper Anticonceptie
Whitepaper Anticonceptie Colofon Vragen of opmerkingen over dit whitepaper? Neem contact op met de afdeling Communicatie van Rutgers via info@rutgers.nl. Rutgers, september 2016 2 Whitepaper Anticonceptie
Nadere informatieHandleiding individuele counseling kinderwens en anticonceptie voor kwetsbare jongeren
Handleiding individuele counseling kinderwens en anticonceptie voor kwetsbare jongeren Voor professionals werkzaam in de jeugdhulp en het sociale domein Jongeren hebben recht op informatie over seksualiteit
Nadere informatieSeks onder je 25 e. Onderzoek naar de seksuele gezondheid van jarigen in Gelderland-Zuid
Seks onder je 25 e Onderzoek naar de seksuele gezondheid van 17-25 jarigen in Gelderland-Zuid Onderzoek naar relaties en seks Seks onder je 25e is een onderzoek van Rutgers en Soa Aids Nederland. In 2016
Nadere informatieUtrecht, april 2016 Auteurs: Sanne Nikkelen (Rutgers), Mark Nielen (NIVEL) & Hanneke de Graaf (Rutgers) Projectnummer: NL0312MR_registraties
Arthur van Schendelstraat 696 3511 MJ Utrecht Postbus 9022 3506 GA Utrecht +31(0)30 231 34 31 office@rutgers.nl www.rutgers.nl www.rutgers.international Utrecht, april 2016 Auteurs: Sanne Nikkelen (Rutgers),
Nadere informatieJaarrapportage 2013 van de Wet afbreking zwangerschap. Utrecht, december 2014
Jaarrapportage 2013 van de Wet afbreking zwangerschap Utrecht, december 2014 Jaarrapportage 2013 van de Wet afbreking zwangerschap december 2014 Inhoud Voorwoord 5 Samenvatting 7 1 Inleiding 9 1.1 Aanleiding
Nadere informatieSeksuele gezondheid in Nederland 2017
Seksuele gezondheid in Nederland 2017 Samenvatting Seksuele gezondheid in Nederland 2017 is een grootschalig representatief onderzoek naar de seksuele gezondheid van volwassenen van 18 tot 80 jaar in Nederland.
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2002 2003 28 600 XVI Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2003 Nr. 25 VERSLAG
Nadere informatieLiesanne van den Brink
Liesanne van den Brink Van: Anke van der Beek Verzonden: maandag 9 juli 2018 17:04 Aan: 'griffie@zeewolde.nl'; 'griffier@noordoostpolder.nl'; 'griffie@lelystad.nl'; 'raadsgriffie@almere.nl';
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2009 230 Besluit van 18 mei 2009, houdende wijziging van het Besluit afbreking zwangerschap (vaststelling duur zwangerschap) Wij Beatrix, bij de gratie
Nadere informatieNet bevallen, welke anticonceptie kies je nu?
Net bevallen, welke anticonceptie kies je nu? Al snel na je bevalling kun je weer zwanger worden als je seks hebt. Seks is iets om van te genieten. Binnen enkele weken na de bevalling beginnen de meeste
Nadere informatie2. Groei allochtone bevolking fors minder
2. Groei allochtone bevolking fors minder In 23 is het aantal niet-westerse allochtonen met 46 duizend personen toegenomen, 19 duizend minder dan een jaar eerder. De verminderde groei vond vooral plaats
Nadere informatieDE SEKSUELE GEZONDHEID VAN JONGEREN IN HET WERKGEBIED VAN GGD ROTTERDAM-RIJNMOND
DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN JONGEREN IN HET WERKGEBIED VAN GGD ROTTERDAM-RIJNMOND METHODEN In 2016 2017 hebben zo n 20.500 jongeren van 12 tot en met 24 jaar in Nederland een online vragenlijst ingevuld
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 32 279 Zorg rond zwangerschap en geboorte Nr. 123 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag PG-CB-U-2747595
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
>Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Uw brief
Nadere informatieInhoud Inleiding Aantal voornemens tot afstand in 2017 en de gemaakte keuzes Leeftijd... 5
1 Inhoud... 2 Inleiding... 3 voornemens tot afstand in 2017 en de gemaakte keuzes... 4 Leeftijd... 5 Ethnische achtergrond en geloofsovertuiging... 6 Stadium zwangerschap bij ontdekking en aanmelding...
Nadere informatieTienerzwangerschappen, abortus en tienermoeders in Nederland
Factsheet 2009 Tienerzwangerschappen, abortus en tienermoeders in Nederland Feiten en cijfers In 2007 werden ongeveer 7.000 meiden van 15 tot en met 19 jaar zwanger 1. Daarvan kozen de meesten, bijna 4.400
Nadere informatieIn de abortuspraktijk blijkt recidive veel voor te komen. Anticonceptiegebruik van vrouwen die een abortus provocatus ondergaan Olga Loeber.
102 www.tijdschriftvoorseksuologie.nl Onderzoek Anticonceptiegebruik van vrouwen die een abortus provocatus ondergaan Olga Loeber Rutgershuis Oost, Arnhem Samenvatting Een abortusbehandeling kan beschouwd
Nadere informatieJaarrapportage 2012 van de Wet afbreking zwangerschap. Utrecht, december 2013
Jaarrapportage 2012 van de Wet afbreking zwangerschap Utrecht, december 2013 Jaarrapportage 2012 van de Wet afbreking zwangerschap december 2013 Inhoud Voorwoord 5 Samenvatting 7 1 Inleiding 9 1.1 Aanleiding
Nadere informatie31 700 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2009
2009D32764 31 700 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2009 Verslag van een schriftelijk overleg Vastgesteld... 2009 In
Nadere informatieWAT IS DE MORNING-AFTERPIL WANNEER WEL EN WANNEER GEEN MORNING-AFTERPIL WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW
M O R N I N G - A F T E R P I L WAT IS DE MORNING-AFTERPIL WANNEER WEL EN WANNEER GEEN MORNING-AFTERPIL WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN WWW.APOTHEEK.NL M O R
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 30 371 Evaluatie Wet afbreking zwangerschap Nr. 2 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de
Nadere informatieWat weten we uit onderzoek over anticonceptiegebruik, onbedoelde zwangerschap en abortus? Ineke van der Vlugt, programma manager
Wat weten we uit onderzoek over anticonceptiegebruik, onbedoelde zwangerschap en abortus? Ineke van der Vlugt, programma manager 1 21 juni 2018 academische werkplaats, voorkomen van ongewenste (tiener-)zwangerschappen
Nadere informatie3 Competenties en indicatoren...11
Inhoudsopgave 1 Achtergronden... 5 1.1 Seksuele gezondheid jongeren nog niet altijd optimaal...5 1.2 Belangrijke rol voortgezet onderwijs...6 1.3 Aandacht voor het thema in de kennisbases...7 1.4 Leervraag
Nadere informatieBELANGRIJKSTE BEVINDINGEN
APRIL 213 INHOUD Het doel van de thermometer is een eerste berichtgeving over de stand van zaken in 212 over seksuele gezondheid in Nederland. De thermometer bevat nieuwe gegevens van de soa-centra, aangiftecijfers,
Nadere informatieGeboorteregeling in 2008
Geboorteregeling in 28 Arie de Graaf In 28 gebruikte 7 procent van de 18 45-jarige vrouwen in Nederland een methode om een zwangerschap te voorkomen, was 7 procent zwanger of wilde zwanger worden, was
Nadere informatieSeks onder je 25e Seksuele gezondheid van jongeren in Flevoland anno 2017
Seks onder je 25e Seksuele gezondheid van jongeren in Flevoland anno 2017 Usha Bregita Ivo Joore Suzan van Dijken Charlie van der Weijden Met dank aan het team Seksuele Gezondheid en administratieve ondersteuning
Nadere informatieBesluitvorming betreffende ongewenste zwangerschap in de huisartsenpraktijk 2003-2011
Besluitvorming betreffende ongewenste zwangerschap in de huisartsenpraktijk 2003-2011 Gé Donker 1 Maaike Goenee, Charles Picavet en Ciel Wijsen 2 1 NIVEL Zorgregistraties eerste lijn, Peilstations 2 Rutgers/WPF
Nadere informatieGunil i l l a l a K le l iv i erd r a Gynaecolo l og g F l F e l vozie i kenhuis i Almere
Gunilla Kleiverda Gynaecoloog Flevoziekenhuis Almere Kennismaking wie rapporteert? Wat is de OTB? Historie en politieke aspecten Methoden Discussie: de toekomst van de OTB Wie rapporteert? Achtergrond
Nadere informatieHet beeld van zorggebruikers over de Inspectie voor de Gezondheidszorg. De Inspectie voor de Gezondheidszorg
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Anne Brabers, Margreet Reitsma en Roland Friele. Het beeld van zorggebruikers over de Inspectie voor de Gezondheidszorg.
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 23 augustus 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 25 VX Den Haag T 070 340 79 F 070 340 78 34
Nadere informatie1. Beschrijving. A. Sociaal-demografische gegevens 1. De zwangerschapsafbrekingen naar de leeftijd van de vrouw
1. Beschrijving A. Sociaal-demografische gegevens 1. De zwangerschapsafbrekingen naar de leeftijd van de vrouw leeftijd aantal % 10 0 0 0,00 0,00 11 0 0 0,00 0,00 12 1 1 0,01 0,01 13 15 12 0,09 0,07 14
Nadere informatieSEKSUEEL GEDRAG. Jongerenmonitor % geslachtsgemeenschap. Klas 2. Klas 4. 55% altijd een condoom gebruikt
IJsselland SEKSUEEL GEDRAG Jongerenmonitor 2015 7% geslachtsgemeenschap gehad 10.163 jongeren School Klas 2 13-14 jaar Klas 4 15-16 jaar 49% negatieve houding homoseksualiteit 55% altijd een condoom gebruikt
Nadere informatieDOSSIER: Abortus. Dossier Abortus. Abortus is een ander woord voor een opzettelijke, vroegtijdige afbreking van een zwangerschap.
Dossier Abortus 1. Wat is abortus? Abortus is een ander woord voor een opzettelijke, vroegtijdige afbreking van een zwangerschap. 2. Sinds wanneer is abortus legaal in België? Sinds de wet van 1991 is
Nadere informatieAbortus. in Nederland. dr Jany Rademakers 1993-2000. Jaarverslag. van de landelijke abortusregistratie
dr Jany Rademakers Abortus in Nederland 1993-2000 Jaarverslag van de landelijke abortusregistratie Stichting Samenwerkende Abortusklinieken Nederland dr Jany Rademakers Abortus in Nederland 1993-2000
Nadere informatieinhoudstafel inhoudstafel 2-JAARLIJKS VERSLAG PARLEMENT VOORWOORD STATISTISCH VERSLAG 9 1. Beschrijving Gekruiste tabellen 25
inhoudstafel VOORWOORD 7-8 1. STATISTISCH VERSLAG 9 1. Beschrijving 11 A. SOCIAAL-DEMOGRAFISCHE GEGEVENS 11 1. De zwangerschapsafbrekingen naar de leeftijd van de vrouw 11-12 2. De zwangerschapsafbrekingen
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG 05-VWS-B-110
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag DBO-CB-U-2680069 Onderwerp Bijlage(n) Uw brief Standpunt over de
Nadere informatieAPRIL 2014. Pagina 1 van 9
APRIL 214 Inhoud Het doel van de thermometer is een eerste berichtgeving over de stand van zaken in 213 over seksuele gezondheid in Nederland. De thermometer bevat nieuwe gegevens van de centra seksuele
Nadere informatieKwetsbaar zwanger. Kind en Gezin. Kristien Roelens Martine Meulebroek UZ Gent. 25 oktober 2012
Kwetsbaar zwanger Kind en Gezin Kristien Roelens Martine Meulebroek UZ Gent 25 oktober 2012 1 1 Indeling Tieners en zwangerschap Lage SES en zwangerschap Migranten en zwangerschap Geweld en zwangerschap
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 30 371 Evaluatie Wet afbreking zwangerschap 33 578 Eerstelijnszorg Nr. 34 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 29 359 Vaststelling van een nieuwe Geneesmiddelenwet Nr. 99 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 6 april 2007 In de vaste commissie
Nadere informatieFEITEN EN CIJFERS OVER DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN JONGEREN IN DE REGIO S LIMBURG-NOORD EN ZUID-LIMBURG
FEITEN EN CIJFERS OVER DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN JONGEREN IN DE REGIO S LIMBURG-NOORD EN ZUID-LIMBURG Referentie De Graaf, H., Van den Borne, M., Nikkelen, S., Twisk, D., & Meijer, S. (2017). Seks onder
Nadere informatieWAT IS DE MORNING-AFTERPIL WANNEER NEEM JE DE MORNING-AFTERPIL WAT KAN DE APOTHEKER VOOR JE DOEN HUISARTS GAAN NA GEBRUIK VAN DE
M O R N I N G - A F T E R P I L WAT IS DE MORNING-AFTERPIL WANNEER NEEM JE DE MORNING-AFTERPIL WAT KAN DE APOTHEKER VOOR JE DOEN WANNEER KUNT JE BETER NAAR DE HUISARTS GAAN NA GEBRUIK VAN DE MORNING-AFTERPIL
Nadere informatieMigranten in de Nederlandse Antillen (2)
Migranten in de Nederlandse Antillen (2) Sabrina Dinmohamed In dit artikel is de positie van de totale groep migranten ten aanzien van de gebieden onderwijs, arbeid en inkomen vergeleken met dat van het
Nadere informatie6,8. Keuzeopdracht door een scholier 2015 woorden 24 februari keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inleiding
Keuzeopdracht door een scholier 2015 woorden 24 februari 2003 6,8 58 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inleiding Dit werkstuk gaat over abortus. Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik het erg belangrijk
Nadere informatieOngeplande/ongewenste zwangerschap
Ongeplande/e zwangerschap Inhoud 1. Huidige zwangerschapscontext Kinderloosheid Leeftijd 2. Onbedoelde zwangerschappen laatste 10 jaar Bevraging in Sexpert Prevalentie Dynamiek Abortus 3. Aandacht voor
Nadere informatieAllochtonen in Nijmegen Gezondheid en zorggebruik
Allochtonen in Nijmegen Gezondheid en zorggebruik ITS, Radboud Universiteit Nijmegen Roelof Schellingerhout 024 3653500 r.schellingerhout@its.ru.nl 5 februari 2013 Allochtonen in Nijmegen Gezondheid en
Nadere informatie7,9. Praktische-opdracht door een scholier 2005 woorden 14 mei keer beoordeeld. Maatschappijleer
Praktische-opdracht door een scholier 2005 woorden 14 mei 2002 7,9 105 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inleiding Voor deze praktische opdracht heb ik gekozen voor het onderwerp abortus. Omdat het
Nadere informatieFact sheet. Dienst Wonen, Zorg en Samenleven. Eigen woningbezit 1e en 2e generatie allochtonen. Aandeel stijgt, maar afstand blijft
Dienst Wonen, Zorg en Samenleven Fact sheet nummer 1 januari 211 Eigen woningbezit 1e en Aandeel stijgt, maar afstand blijft Het eigen woningbezit in Amsterdam is de laatste jaren sterk toegenomen. De
Nadere informatieHet NVOG standpunt inzake abortus
PVH 14e jaargang - 2007 nr. 1/2 Het NVOG standpunt inzake abortus Dr Gunilla Kleiverda gynaecoloog INLEIDING Ik ben aanwezig op dit symposium met een zekere aarzeling. Niet alleen vanwege de antiabortus
Nadere informatieTweede Kamer der Staten Generaal
Tweede Kamer der Staten Generaal 2 Vergaderjaar 1987-1988 18 386 Besluit afbreking zwangerschap Nr. 29 LIJST VAN VRAGEN Vastgesteld 30 mei 1988 De vaste Commissie voor de Volksgezondheid 1 heeft onderstaande
Nadere informatieDatum 27 juni 2016 Betreft Medicamenteuze abortus in de vroege fase van de zwangerschap door de huisarts
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)
Nadere informatieDe combinatiepil (geldig vanaf de 2 e maand van gebruik)
De combinatiepil (geldig vanaf de 2 e maand van gebruik) Gebruikt u de combinatiepil? Bent u minstens 2 pillen vergeten ( meer dan 12 uur te laat ingenomen )? 1 e 5 dagen voor de week na de vergeten pil
Nadere informatieSeksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties
Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties Bijeenkomst bevordering seksuele gezondheid Noord Nederland en de rol van de zelforganisaties Drachten 15-3-2010 Bram Tuk Pharos, kennis en adviescentrum
Nadere informatieSamenvatting Jong; dus gezond!?
Samenvatting Jong; dus gezond!? Deel III Gezondheidsprofiel regio Nieuwe Waterweg Noord, 2005-2008 Samenvatting rapport Jong; dus gezond!? Gezondheidssituatie van de Jeugd (2004-2006) Regio Nieuwe Waterweg
Nadere informatieVERSCHILLEN IN DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN ZUID-LIMBURGSE JONGEREN TUSSEN 2012 EN 2017
VERSCHILLEN IN DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN ZUID-LIMBURGSE JONGEREN TUSSEN 2012 EN 2017 Referenties Op den Camp, K., Pieters, B., Van Liere, G., & Maessen, C. (2018). Feiten en cijfers over de seksuele gezondheid
Nadere informatieMorning-afterpil VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL
Morning-afterpil WAT IS DE MORNING-AFTERPIL WANNEER WEL WANNEER GEEN MORNING-AFTERPIL WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL
Nadere informatieFactsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 2006
Factsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 06 Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding worden gebruikt (M. Heijmans, Teveel mensen met COPD bewegen te weinig, NIVEL,
Nadere informatieARTIKEL 14 SEPTEMBER 2017
ARTIKEL 14 SEPTEMBER 2017 Hoe maak je als landelijke organisatie de omslag van hulpverlenen naar kennis delen? En hoe zorg je dat de hulp aan je doelgroep dan goed wordt overgenomen? Fiom moest deze rigoureuze
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 99-99 Besluit afbreking zwangerschap BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN WELZIJINI, VOLKSGE ZONDHEID EIM CULTUUR Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieWerkstuk Maatschappijleer Abortus
Werkstuk Maatschappijleer Abortus Werkstuk door een scholier 2730 woorden 24 januari 2003 7,8 116 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inleiding Voor deze opdracht hebben we gekozen voor het onderwerp
Nadere informatie4,8. Stelling door een scholier 2277 woorden 26 februari keer beoordeeld. Nederlands
Stelling door een scholier 2277 woorden 26 februari 2005 4,8 36 keer beoordeeld Vak Nederlands Stelling: De pil moet vanaf 21 jr en ouder uit het ziekenfonds Inleiding: De kranten staan de laatste tijd
Nadere informatieNet bevallen. Welke anticonceptie past bij je?
Net bevallen Welke anticonceptie past bij je? Een baby, gefeliciteerd! Anticonceptie Wat is anticonceptie? Anticonceptie is een ander woord voor voorbehoedmiddel. Door anticonceptie te gebruiken kun je
Nadere informatieONGEPLANDE/ONGEWENSTE ZWANGERSCHAP
ONGEPLANDE/ONGEWENSTE ZWANGERSCHAP 1. Sexpert I en MTO 2. Anticonceptiegebruik (vrouwen) 3. Individuele en situationele determinanten 4. Relatie met mentaal welzijn 5. Valorisatie 6. Beleidsaanbevelingen
Nadere informatieSociaal-economische schets van Leiden Zuidwest 2011
Sociaal-economische schets van Zuidwest 2011 Zuidwest is onderdeel van het en bestaat uit de buurten Haagwegnoord en -zuid, Boshuizen, Fortuinwijk-noord en -zuid en de Gasthuiswijk. Zuidwest heeft een
Nadere informatieMonitor jongeren 12 tot 24 jaar
Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatie