1 Gezond fundament 2 Gezond verstand 3 Gaan voor gezond 4 Gezond blijven 5 Financieel gezond 6 Bijlage

Transcriptie

1

2 Gezond fundament 1

3 1 1 de basis is belangrijk 2 samenwerking als basis 3 terug naar de basis 4 basis van de organisatie 5 de basis op orde Gezond In het jaarverslag dat voor u ligt willen wij u een indruk geven van de werkzaamheden van onze vereniging NoorderBasis. We doen dat aan de hand van een verbindend thema: Gezondheid. Meestal wordt het belang van gezondheid pas ervaren als er iets mis dreigt te gaan met geest, lijf of met beide. Dat geldt voor mensen, dat geldt ook voor organisaties. Als NoorderBasis weten we dat. We hebben jaren gekend dat we niet in alle opzichten gezond waren. Zo waren er problemen met de kwaliteit of was het financieel erg moeilijk. Er moest dan worden ingegrepen, pijnlijk soms, maar onontkoombaar. 4 Op dit moment is NoorderBasis in veel opzichten gezond. Het is een levende, sprankelende organisatie, die volop in ontwikkeling is en die af en toe flink aan de weg timmert. In het nu volgend jaarverslag laten we dat aan de lezer zien. We beschrijven achtereenvolgens hoe het bestuur en het toezicht op het bestuur geregeld zijn en hoe het gesteld is met de kwaliteit van het onderwijs, het personeel en de financiën. Uit de teksten blijkt wel in hoeverre er op de verschillende deelterreinen sprake is van gezondheid. Het allerbelangrijkste is echter het gezonde fundament, Gods Woord en ons geloof in Hem. Onze christelijke levensovertuiging is de basis onder al ons werk. Met dankbaarheid mogen we constateren dat we onze gezondheid vooral aan onze God te danken hebben. Hij gaf inzicht en energie om goede resultaten te realiseren. Samen met de ouders, die elke dag hun kind weer naar school sturen om geschoold te worden met de Bijbel, mogen we het in de eerste plaats van Hem verwachten. Roelof van den Berg Directeur-bestuurder NoorderBasis 5 Gezond fundament Gezond fundament

4 1 1 de basis is belangrijk 2 samenwerking als basis 3 terug naar de basis 4 basis van de organisatie 5 de basis op orde In dit jaarverslag legt het bestuur publiek verantwoording af over het gevoerde beleid over het jaar NoorderBasis is een vereniging met een Algemeen Bestuur en een Dagelijks Bestuur. Het Dagelijks bestuur bestaat uit één persoon, de directeur-bestuurder. De Algemene ledenvergadering is het hoogste orgaan van de vereniging. NoorderBasis telt ruim 2300 relaties (leden en Staand beleid, zoals Opbrengstgericht werken, donateurs) die een jaarlijkse bijdrage betalen. het Early Warning System, de voortgangsgesprekken De inkomsten uit deze bron worden aangewend met de directeur onderwijs en diens klassenbezoeken voor de aanschaf van identiteitsgebonden leer- zijn inmiddels volledig ingeburgerd. Het maandelijkse middelen, zoals Bijbels en de methode Levend Water. overleg met schooldirecties en het netwerk van IB ers De belangrijkste speerpunten van het bestuur lagen drie keer per jaar vormen een platform voor overleg voornamelijk op het gebied van de kwaliteit van over diverse aangelegenheden, ook als het gaat het onderwijs, de financiën en de ontwikkeling van om de kwaliteit van het onderwijs. Aan het het leerlingenaantal. Fusies van scholen binnen Strategisch Beleidsplan hebben wij de ambities de eigen vereniging en fusie met het bestuur van gekoppeld van het zogenaamde bestuursakkoord de Vereniging voor Speciaal Onderwijs vroegen van voorjaar 2013 en de Prestatiebox. Hierdoor is er alle aandacht van het bestuur. Ook de voorbereiding op het gebied van verbetering van de onderwijskwaliteit sprake van integraal beleid. Professionalisering en afwikkeling van het nieuwe leden- en benoemingsbeleid vroegen de nodige aandacht. neemt een belangrijke plaats in en richtte zich vooral op begrijpend lezen en hoogbegaafdheid. De eindopbrengsten liggen nog niet op het niveau dat we nastreven en dat we als ambitie beschreven De zorg voor de individuele leerling heeft onze hebben in ons Strategisch Beleidsplan voortdurende aandacht. De ondersteuning die Er zijn diverse maatregelen genomen om die onze orthopedagogen daarbij bieden is van hoge ambitie waar te maken. Deze liggen op het terrein kwaliteit en wordt zeer gewaardeerd. van scholing en professionalisering van medewerkers. 6 Op 1 oktober 2014 telde NoorderBasis op haar 17 scholen in totaal 2215 leerlingen. Dat is een hoger aantal dan in de jaren daarvoor. De prognoses laten voor de toekomst echter een daling zien. Financieel ligt hier in de nabije toekomst dan ook een risico. Het is mede om deze reden dat het bestuur inzet op werving van leerlingen. We zien dat onze scholen in toenemende mate aantrekkelijk blijken te zijn voor Bijbelgetrouwe christenen; ouders herkennen de identiteit die wij uitstralen. Voor de instandhouding van enkele van onze scholen moeten wij jaarlijks een beroep doen op uitzonderingsbepalingen die de wet geeft met betrekking tot voortzetting van de bekostiging. Omdat sommige scholen onder de opheffingsnorm zitten, is dat namelijk geen automatisme. Overigens wordt altijd groen licht gekregen van het ministerie. Veel tijd en energie is gaan zitten in de bestuurlijke voorbereiding op Passend Onderwijs dat per 1 augustus 2014 van start ging. NoorderBasis heeft scholen in twee samenwerkingsverbanden. In beide besturen zijn wij vertegenwoordigd. De Princenhof, Leeuwarden In 2014 zijn tevredenheidsonderzoeken afgenomen onder medewerkers en leerlingen. De tevredenheid onder onze medewerkers is in z n algemeenheid goed; wel ervaart men een hoge werkdruk. Ook onze leerlingen zijn tevreden, maar het welbevinden (sociaal-emotioneel en sfeer) verdient de voortdurende aandacht. NoorderBasis voert een actief verzuimbeleid. Dit wordt mede zichtbaar in het dalend verzuimpercentage, dat in 2014 uit kwam op 4,57; 1,66% lager dan in Wat de financiën betreft kon het jaar 2014 worden afgesloten met een positief resultaat; hoger dan begroot. Dit wordt in belangrijke mate veroorzaakt door hogere rijksbijdragen dan begroot en de ontvangsten van de samenwerkingsverbanden passend onderwijs. De meerjarenbegroting laat voor de komende jaren een dalende tendens zien; dit ten gevolge van de verwachte daling van het aantal leerlingen. Op De Princenhof is veel nieuw. Het nieuwe schoolgebouw is opgeleverd in de vakantie en in augustus 2014 met een groot feest in gebruik genomen. Ook kreeg de school een nieuwe naam: PrinCenhof. Inderdaad: met de C in het midden. De C van Christus of christelijk. Van de oude naam Johannes Bogerman is plechtig afscheid genomen. De ouders kiezen de school met name vanwege de identiteit en het positieve pedagogische klimaat. In oktober steeg het leerlingenaantal voor het eerst in de geschiedenis boven de tweehonderd. 7 Gezond fundament 1Gezond fundament

5 Gezond verstand 2

6 samenwerking als basis 21 de basis is belangrijk samenwerking als basis 3 terug naar de basis 4 basis van de organisatie 5 de basis op orde De schoolvereniging Statuten NoorderBasis is een schoolvereniging voor gereformeerd Primair Onderwijs. De volledige naam luidt: Vereniging voor gereformeerd primair onderwijs NoorderBasis. De vereniging, die statutair gevestigd is in Zuidhorn, heeft als doel vastgelegd het doen geven van gereformeerd onderwijs overeenkomstig de grondslag (art. 3.1). In de statuten is de grondslag als volgt geformuleerd: De vereniging heeft als grondslag de Bijbel als het onfeilbaar Woord van God. Daarbij onderschrijft zij geheel en onvoorwaardelijk de Drie Formulieren van Eenheid zoals deze geleerd worden in de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) (art. 2). Leden en begunstigers NoorderBasis is een vereniging met leden die van 25,- per jaar. Toelating van leerlingen hangt niet ingedeeld zijn in afdelingen rond de lokale school. af van het wel of niet betalen van deze bijdrage. Iedere afdeling heeft een afdelingsraad. De financiële bijdragen die aldus worden verworven, Samen vormen zij de Algemene Ledenvergadering worden voornamelijk aangewend voor de aanschaf van NoorderBasis. Leden betalen een bedrag van van leermiddelen die te maken hebben met de 25,- per jaar aan contributie. Daarnaast kent de gereformeerde identiteit van de school, zoals de vereniging donateurs. Zij betalen een door hen zelf Bijbelmethode Levend Water en psalm- en liedboeken. te bepalen bedrag als vrijwillige donatie. Dit zijn Ook activiteiten waarmee we het gereformeerd vaak oudere mensen die vroeger lid zijn geweest onderwijs meer bekendheid willen geven, zoals van een plaatselijke schoolvereniging en uit open dagen, betalen we deels uit deze inkomsten. sympathie voor het gereformeerd onderwijs een bijdrage willen geven. Verder zijn er mensen die NoorderBasis is erkend als een Algemeen Nut geen lid van de vereniging willen of kunnen zijn, Beogende Instelling. Dat betekent dat giften maar wel kinderen op onze scholen hebben. Van hen als aftrekpost voor de inkomstenbelasting vraagt het bestuur een vrijwillige verenigingsbijdrage kunnen worden opgevoerd. De verdeling over de verschillende afdelingen is per 31 december 2014 als volgt: Naam School Plaats Leden Ouders Donateurs De Fontein Buitenpost De Schakel Dokkum De Parel Drachten Calvijnschool Groningen De Triangel Groningen Johannes Bogerman Grootegast De Mikkelhorst Haren Het Kompas Harlingen De Spoorwijzer Heerenveen Rehoboth Hoogkerk Oranje Nassau Kootstertille De Springplank Leek De Princenhof Leeuwarden Onder de Wieken Oldehove De Rank Roden De Wiekslag Schildwolde De Brug Zuidhorn Totaal Op 31 december 2014 telde NoorderBasis 2314 relaties. Een jaar eerder waren dat er Vergeleken met 2013 zien we een flinke verschuiving. De groep leden is met ruim 80 afgenomen, terwijl de groep ouders, mensen die dus geen lid kunnen of willen zijn, is toegenomen met bijna 170. Het is voor de toekomst een uitdaging om ook mensen die geen kinderen (meer) op school hebben, betrokken te laten blijven bij de schoolvereniging Leden Ouders Donateurs Gezond verstand 10 11

7 samenwerking als basis 21 de basis is belangrijk samenwerking als basis 3 terug naar de basis 4 basis van de organisatie 5 de basis op orde Bestuur en organisatie Code goed bestuur NoorderBasis heeft in het kader van de code goed bestuur ervoor gekozen om met ingang van 1 januari 2012 te werken met het Raad van Beheer model. In de literatuur wordt dit wel het one tier model genoemd, dat wil zeggen dat professionals en vrijwillige bestuurders gezamenlijk het bestuur vormen. Op deze wijze kunnen wij onze organisatie integer en transparant besturen en toezicht en verantwoording afleggen optimaal organiseren. Het is van groot belang dat er samenhang is tussen de wijze van sturen, beheersen en toezicht houden. Alles moet gericht zijn op een efficiënte en effectieve realisatie van de doelen van de vereniging en op het daarover communiceren en verantwoording afleggen. We onderscheiden interne en externe belanghebbenden. Interne verantwoording en communicatie Onder interne belanghebbenden verstaan we de personen en geledingen binnen onze organisatie, die beïnvloed worden door onze activiteiten. Daarbij kan onderscheid gemaakt worden tussen horizontale en verticale verantwoording. Tot de eerste categorie behoren onze leerlingen, hun ouders, onze medewerkers, onze begunstigers (leden en donateurs) en de personeelsgeledingen van de medezeggenschapsorganen. Aan het bestuur vindt interne verticale verantwoording plaats. Met deze belanghebbenden wordt hoofdzakelijk gecommuniceerd door middel van bijeenkomsten (werkoverleg, vergaderingen, zoals de Algemene Ledenvergadering), memo s, mails, (school)jaarplannen, de schoolgids, nieuwsbrieven en de website. De verantwoording tegenover MR (medezeggenschapsraad), GMR (gemeenschappelijke medezeggenschapsraad) en het bestuur vindt hoofdzakelijk plaats op vergaderingen. De communicatie met de eerste drie doelgroepen en de lokale MR vindt meestal plaats vanuit de scholen, terwijl de communicatie met bestuur en GMR vooral vanuit de bovenschoolse directie plaats vindt. Externe verantwoording en communicatie Onder externe belanghebbenden verstaan we personen en partijen van buiten de organisatie, die direct of indirect worden beïnvloed door onze activiteiten of die anderszins belang hebben bij de prestaties die wij leveren. Ook hier is onderscheid mogelijk tussen horizontaal en verticaal. De belangrijkste zijn de MR en de GMR, de zorgfederatie Weer Samen Naar School (tot 1 augustus 2014) en de samenwerkingsverbanden passend onderwijs (vanaf 1 augustus 2014). Deze categorieën vallen onder de externe horizontale verantwoording. In het geval van het ministerie van OCW, DUO, de onderwijsinspectie en de diverse gemeenten kan gesproken worden van externe verticale verantwoording. De communicatie met en de verantwoording van NoorderBasis aan de externe belanghebbenden vindt voornamelijk plaats door middel van officiële documenten zoals het strategisch beleidsplan, schoolplannen, jaarpannen, jaarverslagen en nieuwsbrieven. De kanalen waar langs gecommuniceerd wordt variëren van de websites van de scholen en de schoolvereniging tot papieren publicaties. Sociale media als Twitter nemen ook een steeds belangrijkere plaats in. Daarnaast vindt verantwoording plaats richting MR en GMR via vergaderingen, net zoals dat het geval is bij de interne belanghebbenden. van het algemeen bestuur. Alle afdelingen hebben een contactpersoon binnen het algemeen bestuur. Bestuur Het algemeen bestuur bestaat uit vijf leden die ieder een eigen aandachtsgebied hebben. Het dagelijks De afdelingsraden worden eens per twee jaar bezocht door de contactpersoon samen met de directeur-bestuurder. bestuur bestaat uit één persoon die tevens algemeen directeur is: de directeur-bestuurder. De maandelijkse vergaderingen zijn gezamenlijke vergaderingen van het algemeen bestuur en de directeur-bestuurder. Samenstelling Het bestuur bestond op 31 december 2014 uit de volgende personen: De Algemene Ledenvergadering benoemt de leden Naam Woonplaats Functie Benoeming Maatschappelijke functie Algemeen bestuur Sytse Hoekstra Augsbuurt voorzitter Zelfstandig ondernemer Koos van der Velden Drachten vice-voorzitter Zelfstandig ondernemer Jan Bouwkamp Haren algemeen lid Ineke Oostland Groningen algemeen lid Zelfstandig ondernemer Peter Pruim Zuidhorn algemeen lid ABN AMRO Dagelijks bestuur Roelof van den Berg Assen Onbepaalde tijd Gezond verstand 12 13

8 samenwerking als basis 21 de basis is belangrijk samenwerking als basis 3 terug naar de basis 4 basis van de organisatie 5 de basis op orde Algemeen bestuur Bij de vervulling van zijn taak richt het bestuur zich op het doel van de vereniging: het in stand houden van de aangesloten scholen en het realiseren van goed onderwijs vanuit een herkenbare identiteit. De samenstelling, taken en bevoegdheden van het algemeen bestuur zijn zodanig, dat deze een deugdelijk en onafhankelijk toezicht mogelijk maken. Directeur-bestuurder De directeur-bestuurder is eindverantwoordelijk en belast met de dagelijkse leiding van de vereniging. Hij wordt daarbij ondersteund door een staf en de directeur onderwijs die tevens zijn plaatsvervanger is. De directeur-bestuurder rapporteert tijdens de maandelijkse vergaderingen aan het algemeen bestuur. Klachtenprocedure en -regeling Bij NoorderBasis streven we naar tevreden leerlingen, ouders, medewerkers en alle andere betrokkenen bij onze scholen. Mochten er klachten zijn dan zijn onze directeuren en bestuurders altijd aanspreekbaar, zodat in informele zin een oplossing gezocht kan worden. Uiteraard kennen we ook een formele klachtenprocedure. De informatie hierover en de klachtenregeling zoals die geldt bij NoorderBasis, wordt jaarlijks gepubliceerd in de schoolgidsen. NoorderBasis is aangesloten bij de landelijke klachtencommissie van het Gereformeerd Onderwijs. In het jaar 2014 zijn geen formele klachten ingediend bij het bestuur of de klachtencommissie. Vertrouwenspersoon Iedere school heeft een contactpersoon en NoorderBasis heeft op bestuursniveau voor alle scholen één vertrouwenspersoon, de heer Bert Bloemendal. Hieronder volgt zijn verslag over het jaar Reeds een flink aantal jaren is binnen de scholengroep NoorderBasis de vertrouwenspersoon actief. Samen met de contactpersonen van de afzonderlijke basisscholen zorgt hij voor de eerste opvang bij meldingen omtrent pesten, seksueel misbruik, conflicten en andere vervelende gebeurtenissen binnen de scholen. In 2014 ben ik een aantal keren gebeld en/of ingeschakeld voor advies, bemiddeling of doorverwijzing. Gelukkig hebben zich geen ernstige incidenten voorgedaan. Dat wil niet zeggen dat er niets gebeurd is, want het blijkt dat daar waar gepest wordt of vermoedens zijn van bijvoorbeeld seksueel misbruik, dit door betrokkenen als uiterst vervelend wordt ervaren. Uitgangspunt voor mijn bemoeienis is dat de veiligheid van leerlingen en leerkrachten gewaarborgd en/of hersteld moet worden. Een aantal gesprekken in het verslagjaar ging juist over dat laatste; leerlingen die gepest worden en/of buiten de groep worden geplaatst en leerkrachten die niet altijd op de juiste manier door ouders worden aangesproken. Belangen van het eigen ik staan dan voorop in plaats van het gezamenlijk belang, namelijk goed en veilig onderwijs. In nagenoeg alle gevallen hebben gesprekken voor een oplossing kunnen zorgen of hebben locatiedirecteuren de juiste acties kunnen ondernemen. Een paar keer zijn er signalen binnen gekomen van mogelijk seksueel misbruik of ander misbruik in huiselijke kring. Het is vaak moeilijk om daar een vinger achter te krijgen. En dat is jammer omdat je dan weet dat juist kinderen slachtoffer zijn. Welke signalen pak je dan op? Als contact- en vertrouwenspersonen hebben we jaarlijks een bijeenkomst waarin we ervaringen delen, intervisie houden en ons laten bijscholen door een professional. In 2014 hebben we iemand van de zedenpolitie uitgenodigd die ons het een en ander verteld heeft over signalen van misbruik en ons heeft gewezen op de gevaren van sexting (het delen van blootfoto s op social media). Dat laatste kan ook voorkomen bij leerlingen van groep 7 en 8. Samen hopen we zo signalen tijdig te kunnen opvangen en de juiste actie te kunnen ondernemen. In het belang van leerlingen, leerkrachten en ook ouders. Samen zijn we verantwoordelijk voor de veiligheid in en om school. Staf Het bestuurskantoor bevindt zich in Noordhorn. NoorderBasis heeft voor verschillende disciplines stafmedewerkers in eigen dienst, namelijk voor Personeel, ICT en voor Gebouwen. De portefeuille Onderwijs en Kwaliteit is belegd bij de directeur Onderwijs. NoorderBasis heeft ook z n eigen administratiekantoor. De medewerkers doen uitvoerende werkzaamheden en adviseren de directeur-bestuurder over het te voeren beleid. Ook adviseren zij, gevraagd en ongevraagd, de schooldirectie. Zij volgen, toetsen en beoordelen de resultaten van de uitvoering van beleid en rapporteren hun bevindingen aan de directeur. NoorderBasis huurt indien gewenst expertise in. Het secretariaat en de administratie verlenen ondersteunende diensten voor de gehele organisatie. Schooldirectie Op 31 december 2014 telde NoorderBasis 17 reguliere basisscholen. De meeste scholen zijn te karakteriseren als traditionele scholen. Eén school, De Springplank in Leek, is een officiële Daltonschool. Enkele directeuren sturen twee scholen aan. De directeur is belast met de algehele leiding van de school en legt over het functioneren van de school verantwoording af aan de algemeen directeur en de directeur onderwijs. Speerpunten van het bestuur De eerste aandacht van het bestuur gaat uit naar het primaire proces, de onderwijskwaliteit. Het bestuur houdt daar toezicht op door de resultaten van het onderwijs elk half jaar met de directeur onderwijs te bespreken en te analyseren. Voorafgaand aan de bespreking heeft de directeur onderwijs de analyses van de behaalde resultaten met de individuele scholen besproken. Hiervan doet hij verslag aan het bestuur. De behaalde resultaten worden gerelateerd aan de doelstellingen die in het strategisch beleidsplan gesteld zijn. Indien nodig worden nieuwe of herijkte doelstellingen geformuleerd. In 2014 heeft NoorderBasis de door haar gestelde onderwijsdoelstellingen nog niet volledig gerealiseerd. Gezond verstand 14 15

9 samenwerking als basis 21 de basis is belangrijk samenwerking als basis 3 terug naar de basis 4 basis van de organisatie 5 de basis op orde Met name de eindopbrengsten zijn nog niet op het gewenste niveau. Het bestuur wil, conform het strategisch beleidsplan, een stabiele financiële positie. Daarom hebben de financiën de voortdurende aandacht van het bestuur. In 2014 is gewerkt met een sluitende begroting. Elk half jaar laat het bestuur zich over de voortgang informeren door de controller. Daaruit bleek dat de organisatie conform de begroting heeft gewerkt. Wel waren er incidentele meevallers die een gunstige uitwerking op het resultaat en de vermogenspositie hebben gehad. De liquiditeitspositie heeft het bestuur doen besluiten het treasury beleid te evalueren en opnieuw vast te stellen. Omdat sommige scholen van de vereniging zich in een zogenoemd krimp gebied bevinden, heeft het bestuur zich laten voorlichten over de leerlingenontwikkelingen binnen de geografische grenzen en de ontwikkeling van de leerlingaantallen op de scholen. In 2014 heeft het bestuur dan ook, na overleg met de betreffende scholen, leerkrachten, ouders en op basis van de vooruitzichten, moeten besluiten de school in Blije te laten fuseren met de school in Dokkum en de school in Haulerwijk met de school in Leek. Jaarlijks evalueert het bestuur het eigen functioneren. Tot op heden gebeurt dat door een avond gestructureerd het eigen handelen te bespreken en te evalueren. Het bestuur zoekt naar vormen en middelen om hierbij feedback te vragen vanuit de stakeholders van de organisatie. Het bestuur zou zich graag meer willen bekwamen in het verder ontwikkelen van professioneel toezicht houden. Een concreet voornemen is om in 2015 een auditbezoek te brengen aan een van de scholen, waarin het toezichthoudend bestuur zich op de school laat informeren over het reilen en zeilen. Het bestuur heeft in 2014, na instemming van de Algemene Ledenvergadering en de GMR, besloten tot een fusie met de Vereniging voor Gereformeerd Speciaal Onderwijs (VGSO). Met dit besluit werd een zorgvuldig en gedragen fusieproces afgerond. Daarnaast heeft de Algemene Ledenvergadering op voorstel van het bestuur ingestemd met een aanpassing van de grondslag en het leden- en benoemingsbeleid. In 2014 is conform de code goed bestuur gewerkt. Samenwerking NoorderBasis heeft op bestuurlijk niveau een intensieve samenwerking met de andere gereformeerde scholenverenigingen in het Noorden. Met de Vereniging voor Gereformeerd Primair Onderwijs Noordoost Nederland (VGPONN) zijn we gezamenlijk gehuisvest in Noordhorn en delen we vele ondersteunende faciliteiten. Er is regelmatig overleg tussen de beide besturen. Er zijn op dit moment geen concrete plannen om de samenwerking verder te intensiveren. Samenwerking in de regio Passend Onderwijs, waarover verderop meer, heeft mede tot gevolg gehad dat we als gereformeerde organisatie ons bezonnen hebben op onze plek in de regio. Wet- en regelgeving dwingen ons er immers toe samen te werken met andere partners in de keten onderwijs en zorg. Vroeger hielden we ons wat te afzijdig van de ontwikkelingen binnen gemeenten of clusters van gemeenten. Nu doen we daar volop aan mee. Aan alle tafels waar onderwijsorganisaties en openbaar bestuur (gemeenten en provincies) elkaar treffen, zitten wij nu ook. Dat is een bewuste keus. NoorderBasis is ook vertegenwoordigd in de besturen van de samenwerkingsverbanden passend onderwijs Groningen en Friesland. Werken aan verbinding Een goede relatie met alle verschillende stakeholders van NoorderBasis is van groot belang voor het goed functioneren van de vereniging. NoorderBasis houdt twee keer per jaar een open dag voor nieuwe en bestaande ouders (en opa s en oma s) om de school te bezoeken. Ook was NoorderBasis met De Rank, Roden een stand aanwezig op het festival 316 in Ureterp. In 2014 organiseerden we een tweetal Kidspraiseavonden waar alle leerlingen, ouders en leden voor zijn uitgenodigd. We kijken in 2014 tevreden terug op deze activiteiten. Platform Gereformeerd Onderwijs Directieleden van alle verenigingen van Gereformeerd primair onderwijs treffen elkaar van tijd tot tijd in het PGO. Nieuwe ontwikkelingen, met name rond Passend Onderwijs, worden besproken en de koers die het Gereformeerd onderwijs daarin moet voeren. De toekomstige positie van het Gereformeerd Speciaal (Basis) onderwijs vraagt nadrukkelijk de aandacht. Zo hebben we samen met VGPONN en een adviesbureau bekeken of het haalbaar is om een SBO lesplek in Drachten en in Assen te realiseren. Helaas moest worden geconcludeerd dat dit financieel niet mogelijk is. De Rank is een groeiende school die enorm in ontwikkeling is. De school profileert zich sterk in Roden en omstreken, omdat de school van harte open wil staan voor alle christenen. De Rank heeft een overzichtelijk gebouw met een enorm (groen) plein te bieden. Er werkt een enthousiast, jong team, dat in een open sfeer samen met de ouders het beste wil voor kinderen. Er is veel aandacht voor minder- en meerbegaafde kinderen, maar ook voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen. Gezond verstand 16 17

10 samenwerking als basis 21 de basis is belangrijk samenwerking als basis 3 terug naar de basis 4 basis van de organisatie 5 de basis op orde Het platform bestaat uit: Naam Roelof van den Berg Douwe Boersma Peter Boersema Renger Doornbos Harry Lamberink Marja Noorman Willem Schaaij (tot ) Bouke Schaap Henk Schipper Lidmaatschappen Functie NoorderBasis is lid van de PO-Raad, de Besturenraad en het LVGS. De PO-Raad behartigt de belangen van schoolbesturen in het primair onderwijs bijvoorbeeld in besprekingen met de minister. In de Besturenraad zijn veel christelijke onderwijsinstellingen in Nederland verenigd. Het LVGS was tot voor enkele jaren de besturenraad van het gereformeerd onderwijs. De werkzaamheden van het LVGS beperken zich tot adviseringen op het gebied van identiteitsontwikkeling. Onze directeur-bestuurder is ook bestuurslid van het LVGS. Algemeen directeur NoorderBasis Directeur zorgfederatie/coördinator Passend Onderwijs Directeur GBS De Wierde, Winsum Directeur SBO De Meerpaal, Groningen Algemeen directeur VGPONN Directeur SO De Steiger, Groningen Directeur GBS Eben Haëzer, Ureterp Beleidsmedewerker onderwijs VGPONN Directeur Onderwijs NoorderBasis (voorzitter) De Mikkelhorst, Haren De Mikkelhorst is een gecertificeerde Kanjerschool. Ons uitgangspunt is dat elk kind een kanjer is! Wij vinden het belangrijk dat de kinderen positief over zichzelf en de ander spreken en denken. De vijf afspraken van de Kanjertraining gebruiken we elke dag in de lessen en in onze gesprekken met de kinderen. Deze zijn: 1. We vertrouwen elkaar. 2. Niemand speelt de baas. 3. Niemand lacht uit. 4. Niemand doet zielig. 5. We helpen elkaar. Calvijnschool, Groningen Wij besteden regelmatig aandacht aan het thema duurzaamheid. Het past bij de identiteit van de school om ook hier verantwoordelijkheid voor te nemen. Op het dak van de school liggen zonnepanelen en we leren de kinderen bewust omgaan met materialen en energie. Daarnaast vinden we het belangrijk dat de kinderen zich op een speelse manier bewust worden van de invloed die ons consumptiegedrag heeft op mensen in arme landen. De school heeft in mei 2012 de titel Fairtrade school gekregen en is daarmee de eerste basisschool in de provincie Groningen met deze titel. Gezond verstand 18 19

11 samenwerking als basis 21 de basis is belangrijk samenwerking als basis 3 terug naar de basis 4 basis van de organisatie 5 de basis op orde Medezeggenschap Afdelingsraad, Medezeggenschapsraad en Schoolraad NoorderBasis vindt het van groot belang dat de ouders optimaal betrokken zijn en blijven op de plaatselijke school. Elke school van NoorderBasis heeft daarom een eigen afdelingsraad (AR) en een lokale medezeggenschapsraad (MR). De AR bestaat uit maximaal vijf leden van de afdeling, de MR bestaat uit vier leden, namelijk twee personeelsleden en twee ouders. Op een aantal (vaak kleine) scholen werken beide raden gezamenlijk als één schoolraad, die formeel te scheiden is in een AR en een MR. Gemeenschappelijk medezeggenschapsraad De GMR vertegenwoordigt de ouders en het personeel van 17 basisscholen. Volgens de planning, die is afgestemd op onderwerpen uit het strategisch beleidsplan, krijgen jaarlijks terugkerende onderwerpen zoals financiën en personeel een vaste plaats op de agenda. Deze agenda wordt telkens op de verenigings-site geplaatst, zodat de MR s op de hoogte blijven van de behandelde onderwerpen. Voorafgaand aan de maandelijkse GMR-vergaderingen is er een informeel overleg met de algemeen directeur en een kleine afvaardiging, waaronder de voorzitter, van de GMR. Op deze manier worden de GMR-leden vaak in een vroegtijdig stadium meegenomen in een traject, zodat besluiten op een evenwichtige manier genomen kunnen worden. De GMR levert zelf ook input, wat gewaardeerd wordt door directie en bestuur. Daarbij houden beide partijen elkaar op de hoogte van de gang van zaken, door het toezenden van verslagen van vergaderingen. Met betrekking tot specifieke onderwerpen zoals financiën en onderwijskundige zaken zijn er afzonderlijk overleggen met respectievelijk de controller van NoorderBasis en de directeur onderwijs gevoerd. In een aantal gevallen woonden zij een vergadering van de GMR (gedeeltelijk) bij. De onderwerpen die het afgelopen jaar het meest in het oog sprongen, waren: herziening (G)MR statuut en reglementen, de jaarcijfers 2014, begroting 2015, de fusie met de VGSO en Passend Onderwijs. Wat het laatste onderwerp betreft, hiervoor heeft de GMR ook een cruciale rol gespeeld bij het werven van mensen voor de Ondersteuningsplanraden in de betreffende samenwerkingsverbanden. De GMR heeft de MR s altijd sterk gewezen op de belangen die zij vanuit de scholen kunnen behartigen. De identiteitsdiscussie van de vereniging werd op de voet gevolgd en vanuit die betrokkenheid waren er ook telkens een paar GMR-leden aanwezig bij de Algemene Ledenvergaderingen. Dit jaar heeft de GMR voor de vierde maal een startavond gehouden voor MR s en locatiedirecteuren. Het belangrijkste doel van deze avonden is de ontmoeting van De GMR is als volgt samengesteld: Naam Woonplaats Functie Plaats Aftredend Oudergeleding Willie Renkema-Hidding Zuidhorn voorzitter 2015 Marianne vd Mooren-Steenbergen Groningen 2015 Jetze van der Veen Buitenpost 2017 Erik Wijma Leek 2017 Personeelsgeleding school Alinda Vellema-Buist Buitenpost De Princenhof Leeuwarden 2015 Corry Sierksma Drachten De Parel Drachten 2016 Tiny Verwey-Oosterhuis Leeuwarden De Schakel Dokkum 2016 Mirjam Winters Groningen Rehoboth Hoogkerk 2017 elkaar en het uitwisselen van ervaringen in het MRveld. Deze keer was het onderwerp hoe je als MR betrokken kunt zijn bij het neerzetten van je school. Aan de hand van kleine workshops konden de MR s aan elkaar laten zien waarin de trots op eigen school tot uiting kan komen en hoe deze trots ook zichtbaar Op 31 december 2014 telde de GMR acht leden, vier uit de oudergeleding en vier uit de personeelsgeleding. De GMR heeft ondersteuning van een ambtelijk secretaris, die tegelijk ook de samenroeper van het eigen Passend Onderwijs Platform is. kan zijn voor nieuwe ouders. Omdat er plaatselijk steeds meer samenwerking is tussen de AR en de MR, waren dit jaar de mensen van de AR s ook uitgenodigd. Tegelijk was er ruimte voor de MR s om het eigen schoolraadmodel te promoten. Gezond verstand 20 21

12 samenwerking als basis 21 de basis is belangrijk samenwerking als basis 3 terug naar de basis 4 basis van de organisatie 5 de basis op orde Scholen en leerlingen Leerlingenaantallen Tot de zomervakantie 2014 hield NoorderBasis 19 reguliere basisscholen in stand. Na de zomervakantie moesten we verder met 17. De Opbouw in Blije en De Rank in Haulerwijk sloten helaas definitief hun deuren. Het aantal leerlingen was te klein geworden. Op 1 oktober 2014 telde NoorderBasis in totaal 2215 leerlingen, die als volgt verdeeld waren over de scholen: Naam School Plaats Leerlingen De Fontein Buitenpost 113 De Schakel Dokkum 96 De Parel Drachten 309 Calvijnschool Groningen 178 De Triangel Groningen 108 Johannes Bogerman Grootegast 137 De Mikkelhorst Haren 77 Het Kompas Harlingen 30 De Spoorwijzer Heerenveen 36 Rehoboth Hoogkerk 120 Oranje Nassau Kootstertille 87 De Springplank Leek 191 De Princenhof Leeuwarden 197 Onder de Wieken Oldehove 66 De Rank Roden 98 De Wiekslag Schildwolde 132 De Brug Zuidhorn 240 Afhankelijk van de sociaal-economische achtergrond van de ouders kan aan leerlingen een gewicht worden toegekend. Dat is het geval voor iets meer dan 2% van onze leerlingenpopulatie. Tijdens het kalenderjaar 2014 zijn 11 leerlingen verwezen naar het Speciaal (basis)onderwijs. Eveneens 11 leerlingen stapten over naar een andere reguliere basisschool, zonder dat er sprake was van verhuizing. Nevenvestigingen Het Kompas in Harlingen is formeel een nevenvestiging van GBS De Parel in Drachten en De Triangel van de Johannes Bogerman in Grootegast. Dat betekent o.a. dat er nagenoeg geen eigen bekostiging voor deze scholen wordt ontvangen. Het bestuur en de Algemene Ledenvergadering hebben echter besloten dat deze scholen als volwaardige scholen worden bejegend. De bekostiging geschiedt vanuit de totale lumpsum vergoeding die op bestuursniveau wordt ontvangen. Instandhouding Een aantal scholen is voor de voortzetting van de bekostiging aangewezen op het criterium gemiddelde schoolgrootte. Daartoe is al in 1994 een samenwerkingsverband ex art. 157 WPO opgericht, in de wandelgangen het TEB-verband genoemd, dat in 2014 voor tien jaar is verlengd tot Op basis hiervan worden de scholen in Blije (tot 1 juli 2014) en Heerenveen in stand gehouden Voor de scholen in Haren en Hoogkerk wordt voor de instandhouding gebruik gemaakt van art. 153 lid 4 WPO, laatste school van de richting. Leerlingenaantallen Deze grafiek maakt duidelijk dat NoorderBasis qua leerlingenaantal in 2011 een dieptepunt heeft bereikt. Daarna is het aantal leerlingen weer gestegen. In 2014 bereikten we tot dusver het hoogste aantal in de laatste zeven jaar: 2215 leerlingen. En dat terwijl er twee scholen gesloten zijn. aantal leerlingen Prognose aantal leerlingen De prognoses voor de komende vier jaar laten een dalende tendens zien. In het recente verleden is onze ervaring echter steeds geweest, dat de realiteit gunstiger uitpakte dan de verwachtingen. Dat komt, omdat wij onze prognoses eigenlijk alleen maar kunnen baseren op de populatie ouders die nu kinderen op onze scholen heeft. Er is geen rekening gehouden met nieuwe relaties, bijvoorbeeld mensen uit kerkgenootschappen die van oorsprong niet tot onze traditionele doelgroep horen. We zien echter in de praktijk dat ook andere christelijke ouders onze scholen weten te vinden. Desalniettemin is ons financieel beleid voorzichtig en gaan we liever uit van minder dan van meer leerlingen. Gezond verstand 22 23

13 samenwerking als basis 21 de basis is belangrijk samenwerking als basis 3 terug naar de basis 4 basis van de organisatie 5 de basis op orde Kerkelijke achtergrond NoorderBasis is een vereniging van gereformeerde De conclusie is dat NoorderBasis nog steeds scholen. De ouders behoren echter tot verschillende hecht verankerd is in de Gereformeerde gezindte kerkelijke denominaties. In bijlage 2 is een overzicht en dan met name in de Gereformeerde kerken toegevoegd met betrekking tot de kerkelijke vrijgemaakt. Voor steeds meer anders- christenen achtergrond van onze ouders. Hieruit blijkt onder blijken onze scholen echter ook aantrekkelijk te zijn andere dat ruim 80% van onze ouders lid is van in verband met de levensbeschouwelijke identiteit. de Gereformeerde kerken (vrijgemaakt) of de Het bestuursbeleid is er op gericht hier expliciet Christelijke Gereformeerde kerken. Ruim 10% van aandacht aan te besteden. de ouders is lid van een Baptistengemeente of een Evangelische beweging. Plaatselijk zijn er grote verschillen GVK CGK BAP EVAN PKN NGK Chr.GEM Overig Onbekend We zien een lichte afname van het aantal leerlingen van GKv huize. Daarentegen zien we een kleine groei van het aantal leerlingen met een andere kerkelijke achtergrond. Dit wordt mede veroorzaakt doordat veel mensen van de groep Onbekend, die vorig jaar nog op ruim 1,6% stond, bij nader inzien toch tot een kerkgenootschap gerekend konden worden. Voor het eerst is de Christen Gemeente apart genoemd. Tot dit kerkgenootschap, met vestigingen in Buitenpost en Groningen, behoren relatief veel ex-gkv-ers. Oranje Nassau, Kootstertille Wij krijgen de laatste jaren steeds kinderen van asielzoekers op onze school. Gezinnen die gevlucht zijn uit Irak, Egypte, Iran e.d. komen terecht in het AZC in Burgum. Daarvandaan hebben ze de weg gevonden naar het Gereformeerd onderwijs. In de 2e helft van 2013 kwamen de eersten bij ons op school. Sinds de zomervakantie zijn dat er nu zeven. Probleem is vaak de taalachterstand. Via extra hulp en pre-instructie proberen we dat zo goed mogelijk op te lossen. Erg mooi is om te horen hoe blij deze ouders zijn met onderwijs waarbij de Bijbel open gaat. Gezond verstand 24 25

14 samenwerking als basis 21 de basis is belangrijk samenwerking als basis 3 terug naar de basis 4 basis van de organisatie 5 de basis op orde Beheer Gebouwen Het is belangrijk dat het gebouw leerkrachten in staat stelt om goed onderwijs te geven aan de leerlingen. Het past in onze visie dat de gebouwen en terreinen functioneel en veilig zijn en een uitnodigende uitstraling hebben. Bij aanpassingen houden we dat ook altijd voor ogen. Als het kan streven we naar gebruik van duurzame materialen. De meerkosten die deze met zich meebrengen, maakt het echter helaas bijna altijd onmogelijk om die volledig toe te passen. Natuurlijk letten we ook op het energieverbruik. Het past helemaal in onze visie, dat bij de uitvoering In Leeuwarden kregen we een nieuw schoolgebouw (inclusief groen dak). De school kreeg bij die gelegenheid ook een nieuwe naam: De Princenhof. Van De Schakel werd het voegwerk vervangen, De Brug kreeg een nieuwe dakbedekking en nieuw hekwerk, De Fontein een gerenoveerd schoolplein en van Onder de Wieken werd de gevel hersteld. Het is nodig af en toe ook eigen middelen aan te wenden voor gebouwen. Van De Rank in Roden werden de toiletten van de onderbouw gerenoveerd en werden er in verband met groei kleine aanpassingen gepleegd in een lokaal. ICT NoorderBasis wil wat betreft de ICT voorzieningen bij de tijd blijven. In 2014 hebben we daarom gekozen voor een totaal nieuwe ICT omgeving. Alle lokalen voor de groepen 3 tot en met 8 hebben een digibord en de lokalen voor groep 1 en 2 een groot tv scherm. Daarnaast zijn op alle scholen nieuwe computers geïnstalleerd. Naast de nieuwe hardware is er ook gekozen voor een gezamenlijk nieuw netwerk. NoorderBasis werkt met Actacom. Dit zorgt ervoor dat leerkrachten thuis bij hun bestanden kunnen, dat er binnen NoorderBasis door middel van een gezamenlijke harde schijf bestanden gedeeld kunnen worden en dat medewerkers op alle werkplekken bij de benodigde bestanden kunnen. We hebben gemerkt dat dit de werkomstandigheden voor zowel het personeel als de leerlingen stevig heeft verbeterd. Verder is er op een aantal scholen een pilot gestart met betrekking tot het werken met I-pads. Deze scholen geven tweemaal per jaar een voorlichtingsbijeenkomst voor andere scholen. In 2015 zijn we voornemens deze pilot uit te breiden. Gezond verstand van aanpassingen een beroep gedaan wordt op de De Calvijnschool heeft ook met groei te maken. ouders. De school is van de ouders, in dit verband ook In verband daarmee was een interne verbouwing bijna in letterlijke zin. Omdat de gebouwen waarin noodzakelijk, met als resultaat een prachtig we onderwijs geven in juridische zin eigendom toegankelijk leslokaal en een aparte ruimte voor de van de gemeente zijn, zullen aanpassingen of BSO. GBS Johannes Bogerman in Grootegast tenslotte nieuwbouw altijd in samenspraak tot stand komen. kreeg een gerenoveerde personeelsruimte waardoor In het kader van de zogenaamde huisvestingsaanvragen (bekostigd door de betreffende gemeente) toegankelijkheid uitstraalt. In de centrale hal werd er een eigentijds ruimte is ontstaan die openheid en zijn in 2014 veel werkzaamheden uitgevoerd. een akoestisch plafond aangebracht. De Wiekslag, Schildwolde Op de Wiekslag leren kinderen vliegen. Dat vraagt aandacht, de juiste instructie en vertrouwen. Elke vogel is uniek en leert bij ons op zijn eigen manier zijn vleugels uit te slaan. Wat vleugels zijn voor een vogel, is taal voor een mens. We leren de kinderen lezen en elkaars taal te verstaan. Op de Wiekslag mag je jezelf laten zien en horen en samen vliegen we naar de Toekomst

15 Gaan voor gezond

16 Onderwijs Strategisch beleidsplan In 2012 is binnen de vereniging een strategisch beleidsplan voor de periode vastgesteld. Het is ingericht volgens het INK model en beschrijft volgens een vast stramien acht domeinen. Per domein is beschreven waar we voor staan, waar we voor gaan en hoe we weten of we onze doelen hebben bereikt. Van de acht domeinen beschouwen we het domein onderwijs en ondersteunende processen als de meest essentiële. Het gaat hier over het hart van de onderwijsorganisatie, het geven van onderwijs aan kinderen, die wij vanuit onze christelijke visie optimaal tot bloei willen laten komen. We streven op ieder leer- en ontwikkelingsgebied naar optimale resultaten voor ieder kind en dat in een veilig sociaal en pedagogisch klimaat. De organisatiegebieden, zoals het INK-model die benoemt, zien wij als ondersteunend aan de resultaatgebieden. Het strategisch beleidsplan begint met een paragraaf over onze christelijke identiteit. Een citaat hieruit: Gods Woord, de Bijbel, is de enige gezaghebbende bron voor ons geloof. De belijdenisgeschriften, die Gods Woord na spreken, vatten dat kernachtig samen. Daarin staat Christus centraal. Jezus Christus, de Zoon van God, is ons door onze hemelse Vader gegeven als onze enige Verlosser - door het kruis. Onze redding uit de zonde is voor de volle honderd procent het werk van Deze overtuiging is de basis van waaruit we invulling geven aan de organisatie- en resultaatgebieden van het INK-model te weten visie en beleid, personeel, leiderschap en management, cultuur en klimaat, middelen en voorzieningen, management van onderwijs- en ondersteunende processen, waardering en opbrengsten. Bij elk van deze domeinen zijn doelen geformuleerd. Belangrijkste strategische doelen Binnen het domein visie en beleid lag het accent behoorlijk op het systematisch werken aan kwaliteitszorg. Dat deden wij nog niet goed genoeg. De onderwijsinspectie heeft daar tijdens haar schoolbezoeken de vinger bij gelegd. Voor ons was dat een reden om dit aspect mee te nemen naar het nieuwe strategisch beleidsplan en daar bovenschools ook meer op te sturen. Verder valt alles rond identiteit onder dit domein. Tevredenheidsonderzoeken laten zien dat ouders, medewerkers en leerlingen de school herkennen als voluit een christelijke school. Wat het domein personeel betreft was professionalisering een belangrijk doel. Daar is in het verslagjaar veel aan gedaan, zoals verderop in dit verslag zal worden toegelicht. Ook op het gebied van het terug dringen van het ziekteverzuim zijn prima resultaten geboekt. Het ziekteverzuim liep, dankzij gericht verzuimbeleid, terug van 6,23% naar 4,57%: een afname van 1,66%. Leiderschap, het derde domein, heeft minder aandacht gehad. Het directieoverleg en de intervisiebijeenkomsten bevorderen wel de deskundigheid, maar van gerichte professionalisering is in het verslagjaar nauwelijks sprake geweest. Wat de middelen betreft kan worden opgemerkt dat NoorderBasis financieel gezond is. Qua voorzieningen zijn de scholen up to date ingericht, onder andere met nieuwe computers. Ook aan de gebouwen is het een en ander gedaan om de functionaliteit te vergroten. Het domein onderwijs en ondersteunende processen is de kern van een onderwijsorganisatie. Onze ambitie op dit gebied was voor alle scholen minimaal basisarrangement van de inspectie en dat is gelukt. Waar minder op gestuurd is, hoewel er wel doelen voor zijn geformuleerd, is de kwaliteit van wereldoriëntatie en Engels. Gaan voor gezond God door Christus. We worden alleen uit genade behouden. Die genade wordt ons deel door het geloof: het geloof is de band die ons met Christus verbindt. Alleen door waar geloof in Hem worden we gered van de zonde. Dit geloof is niet onze verdienste, maar een gave van de Heilige Geest. In het christelijke geloof gaat het er dus vooral om dat we alles wat we nodig hebben, in en buiten de school, zoeken in Hem: Jezus. De Spoorwijzer, Heerenveen De naam van onze mooie, lichte en ruime school De Spoorwijzer betekent: God wijst ons de goede weg. Wij zijn een kleine school waar zorg op maat centraal staat. Omdat we kleine groepen hebben, hebben we extra oog en aandacht voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. We werken groepen doorbrekend en zijn blij met onze groep betrokken ouders. Samen het beste zoeken voor elk uniek kind en het geloof in God onze Vader is wat ons samenbindt

17 Dat nemen we mee in het nieuwe plan. Ook op het gebied van de planmatigheid van de zorg kan nog het nodige worden verbeterd. Beleid rond meer- en hoogbegaafdheid daarentegen heeft een flinke impuls gekregen door het organiseren van scholing. Verderop hier meer over. Wat de opbrengsten betreft moet worden opgemerkt, dat die nog niet voldoende stevig zijn; er is te veel sprake van grote schommelingen. Per school wordt geanalyseerd wat de oorzaak zou kunnen zijn. Soms werd een plan van aanpak opgesteld. Bij opbrengsten gaat het ook over de ontwikkeling van sociale competenties. Elke school van NoorderBasis heeft hier nu een aanbod voor in de vorm van Kanjertraining, Grip op de Groep of KIVA. Samenvattend: er is van de strategische doelen veel gerealiseerd. Er is ook nog veel te doen. Prestatiebox Het kabinet heeft besloten om, tot 1 augustus 2015, naast de reguliere lumpsumbekostiging, ook een bedrag via de zogenaamde Prestatiebox beschikbaar te stellen. Dit extra budget maakt deel uit van het in 2012 gesloten Bestuursakkoord met de PO-Raad en is bedoeld om bepaalde streefdoelen te realiseren. Deze lagen vooral op het gebied van opbrengstgericht werken, professionalisering en hoogbegaafdheid. Binnen NoorderBasis is afgesproken dat de financiering van de bovenschoolse Plusklas en bovenschools opgezette scholing uit de Prestatiebox worden bekostigd. Daarnaast konden scholen financiering vragen voor de uitvoering van eigen plannen die passen binnen de tien genoemde ambities. Enkele scholen hebben daar gebruik van gemaakt. De Springplank, Leek De Springplank is een Daltonschool. In ons moderne schoolgebouw in Leek werken de kinderen gericht aan hun taken. Samen leren en samen ontwikkelen staan daarbij centraal. We bieden uitdagend onderwijs op maat, door in te spelen op het niveau van het kind. Gaan voor gezond Het Kompas, Harlingen De bel gaat en groepjes kinderen stromen naar buiten. Waar is de rest? Nergens, dit is de hele school. Iedereen speelt met iedereen: baltikkertje of de zandbak omscheppen tot een kasteel. Zorg voor een kleuter die gevallen is. Het bruist van saamhorigheid en aandacht voor elkaar. Als de bel weer gaat en de kinderen de school binnen gaan, stroomt het plein opnieuw vol. Nu is het een groep ouders, met allerlei gereedschap. Samen wordt het gebouw weer schoon, de tuin onkruidvrij en een speelhuisje geplaatst! Kinderen en ouders werken samen. Dat is Het Kompas ten voeten uit! 32 33

18 Kwaliteitszorg Een bovenschools strategisch beleidsplan is een belangrijk sturingsinstrument op bestuursniveau als het gaat om de bevordering van de kwaliteit. Het zijn echter vooral de schoolleiders en hun teams die de gevraagde kwaliteit moeten realiseren. Opbrengstgericht werken Opbrengstgericht werken is op alle scholen van NoorderBasis ingeburgerd. Dat heeft in 2014 helaas nog niet geleid tot hogere eindopbrengsten. Daarom is in 2014 gericht ingezet op versterking van opbrengstgericht leiderschap, het opbrengstgericht werken en op meer- en hoogbegaafdheid. Ook is er scholing geweest op het gebied van de didactiek van begrijpend lezen. PDCA Een goed systeem van kwaliteitszorg moet er voor zorgen dat kwaliteit geen toeval is, maar het gevolg van cyclisch, systematisch en gestructureerd werken. De cyclische aanpak, volgens het Plan-Do-Check-Act principe, doet zich voor op alle niveaus. Schoolverbetertrajecten worden volgens dat principe opgezet en uitgevoerd, maar ook het verbeteren van groepsresultaten en zelfs de begeleiding van individuele kinderen. De werkwijze is: data verzamelen, goed kijken en analyseren, een aanpak kiezen en uitvoeren en tenslotte evalueren of de doelen gehaald zijn. Het is overigens zo dat we hier nog volop in ontwikkeling zijn. Dit alles vraagt om opbrengstgericht leiderschap, waarvoor geldt dat er hoge ambities worden gesteld, planmatig wordt gewerkt en verantwoording wordt afgelegd van de behaalde resultaten. Early Warning System Onze scholen werken al enkele jaren met een systeem van vroegsignalering. We hebben op bestuursniveau voor alle scholen meetbare doelen gesteld voor zowel de eindopbrengsten als de tussentijdse. In 2015 willen we met de eindtoets minimaal op het landelijk gemiddelde zitten en er mogen geen zwakke of zeer zwakke scholen (meer) zijn. Wat de tussentijdse opbrengsten betreft: die moeten voor de gebieden die de inspectie betrekt bij haar oordeel voldoende zijn. Volgens ons Early Warning System is dat in ieder geval meer dan 2 punten boven de ondergrens van de inspectie. We hebben deze ambities nog niet volledig gerealiseerd. We hadden één zwakke school, GBS De Rank in Haulerwijk. Deze school is in juli 2014 opgeheven. De scores op de eindtoets vertonen op sommige scholen te veel een wisselend beeld, zodat er nog niet gesproken kan worden van duurzame kwaliteit. En wat de leerresultaten op taal en rekenen betreft: rekenen zit boven de ondergrens die we gesteld hebben, maar nog onder ons ambitieniveau en de scores op taal zijn nog niet voldoende. Analyseren en afstemmen Iedere school heeft z n leerlingvolgsysteem, sinds augustus 2012 ingebed in ParnasSys. Diverse data met betrekking tot de vorderingen van de leerlingen worden verzameld en geanalyseerd. Op basis daarvan worden interventies gepleegd. De analyses moeten nog winnen aan scherpte en diepgang, zodat bijvoorbeeld instructie en leertijd nog beter afgestemd gaan worden op wat de leerling nodig heeft. Het fenomeen groepsplan zien wij als een hulpmiddel. Bijna alle scholen werken daar al mee. Afgesproken is dat vanaf augustus 2015 het werken met groepsplannen gemeengoed is geworden op de scholen van NoorderBasis. Voortgangsgesprekken Iedere school heeft in het schoolplan de ambities van de school, passend binnen het bestuursbeleid, verwoord. De gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs verantwoordt de schoolleider in het jaarverslag. In de halfjaarlijkse voortgangsgesprekken evalueert de schooldirecteur met de directeur onderwijs de ontwikkeling van de school en wordt besproken in hoeverre de ambities zijn gehaald. Naar aanleiding hiervan wordt het kwaliteitsprofiel opgesteld: een kaart, waarop voor de belangrijke leergebieden in kleur is aangegeven hoe de school er voor staat. Opbrengstgegevens worden gebruikt om het onderwijsproces te verbeteren, zodat leerlingen optimaal profiteren van het geboden onderwijs. Het onderwijsproces is handelingsgericht en wordt in toenemende mate afgestemd op de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. Plusklas NoorderBasis Een meisje van 6 jaar zit over haar werk gebogen, een denkrimpel op haar voorhoofd. Een moeilijke opdracht, zij komt er niet uit. Schichtig kijkt zij om zich heen: zien de anderen dat het haar niet lukt? Wat nu? Vanmorgen in de kring is gesproken over ervoor uit komen als je iets niet kunt en hulp durven vragen. Op de thuisscholen durft bijna niemand dit. Plusklasleerlingen zijn in hun eigen groep altijd de beste en iedereen verwacht dan ook dat ze alles weten en kunnen. Hulp vragen? Geen haar op hun hoofd! En hier in de Plusklas dan? Tijdens het gesprek vertelden enkele kinderen voorzichtig dat hun best wel vaak iets niet lukt, ook die grote jongen uit groep 8 gaf dat toe. Samen hebben ze afgesproken dat het proces-leerdoel van vandaag hulp vragen is. Schuchter loopt zij naar hem toe. Wil jij mij even helpen? Met zijn tweeën buigen ze zich over het werk. Even later is zij blij en hij voldaan. En een nieuwe vriendschap is geboren. Als de Plusklasmorgen voorbij is, rent zij opgetogen naar buiten. Mam, ik heb echt iets nieuws geleerd vandaag! NoorderBasis kent al enkele jaren een bovenschoolse Plusklas. Leerlingen die aan vastgestelde, scherpe criteria voldoen kunnen één dagdeel per week les krijgen van gespecialiseerde leerkrachten. Daarbij gaat het niet zozeer om het opdoen van kennis, maar liggen de accenten vooral op sociaalemotionele factoren zoals leren doorzetten, leren omgaan met tegenslagen, sociale vaardigheden enzovoort. Het aantal leerlingen varieert tussen tien en vijftien. Dat de Plusklas in een behoefte voorziet blijkt wel uit de grote tevredenheid van zowel leerlingen als ouders en de bereidheid om daar ver voor te reizen. Gaan voor gezond 34 35