Nieuwe Autoriteit of verbindend gezag

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nieuwe Autoriteit of verbindend gezag"

Transcriptie

1 Cross-over

2 Nieuwe Autoriteit of verbindend gezag Familie, school en gemeenschap Haim Omer Lerend Netwerk in Limburg Kristof Das (KHLim), Joyce Mondelaers (KHLim-Banaba) Hervé Meykens (THHI-Tessenderlo)

3 Onze ijsberg smelt! Pinguïn Fred vertelt

4 veranderende tijden!?

5 Het einde van de normaliteit Stemmingswisselingen Impulsiviteit Identiteitsproblemen Chronisch gevoel van leegte Zwart-wit denken Zelfverwonding / automutilatie Psychotische en dissociatieve verschijnselen Angst voor verlating Woedend worden om niets ietsisten en ongelovigen scheiding en nieuw samengestelde gezinnen, de Belg is serieel monogaam, opgebrand of burn out genderdysforie en polyamorie etiketten en plannen: ADD, ADHD, ASS, suïcide en jongeren de bedrieg je lief TD,

6 We kunnen alles kiezen, niets is nog heilig, zelfrealisatie het hoogste goed en informatie hebben we in overvloed en toch!?

7 Vroeger was alles beter? Neen, anders!

8 maatschappelijke veranderingen! en onderwijs en opvoeding dan? Leerkrachten Hoge verwachtingen t.o.v. leerkrachten Zijn positie, zijn rol wordt in vraag gesteld kritiek Burnout, depressie, isolement, De leerkrachtenopleiding: agressie? Conflict? Relatiebekwaamheid? Communicatie?... Leerlingen / Studenten Eigen meningen Privacy Kinderrechten Snel evoluerende wereld Ontbreken van een groter verhaal: alleen mijn verhaal, my story in the i-world (i-pod, i- pad, )

9 Zorg in de praktijk Met vlammende ogen? Op schoolniveau Utopie of realiteit? Banaba

10 van zit stil en luister Oude Autoriteit Volwassenen (leerkrachten, ouders,..) BOVEN Kinderen en jongeren (leerlingen,..)

11 Oude autoriteit Afstand, angst en straf Immuniteit voor kritiek Relatie = controle Gehoorzamen of repressie Onmiddellijke reactie Relatie = uitdrukkelijk hiërarchisch Winnen = de baas zijn en dat is dan respect?

12 tot begrip en aanmoediging antiautoritair Kinderen en jongeren (leerlingen, ) BOVEN Volwassenen (leerkrachten, ouders,..)

13 Antiautoritair (sixties) Kinderen worden puur geboren, hebben vrijheid en privacy nodig Discipline fnuikt het natuurlijk instinct Relatie = begrip en aanmoediging en dat geeft dan zelfvertrouwen

14 tot het interesseert me niet!? Zoeken naar Nieuwe Autoriteit?

15 Onmacht!?

16 Het afbrokkelen van de autoriteit = feit Traditionele autoriteit wordt niet meer maatschappelijk gedragen En de sixties droom is allang gespat we zitten met een vacuüm en hebben nood aan een nieuw soort autoriteit?

17 Prof. Haim Omer University of Tel Aviv, Israël / the parent s counseling unit Schneider s children medical centre Hoogleraar psychologie Parental presence (1999) Nonviolent Resistance ( ) - NVR The New Authority: Family, School, Community (2011) - NA

18 Geïnspireerd door Mahatma Gandhi ( ) Martin Luther King ( )

19 Uitgangspunt Het machtigen van de volwassene: we gaan ons niet langer focussen op het gedrag van het kind, maar op de acties van de volwassene Haim Omer

20 Alles draait om relatie(bekwaamheid) Realiteit = relationeel Relatie met jezelf Relatie met anderen Gezag i.p.v. macht Doorheen de relatie bouw je gezag op! = Verbindend gezag!

21 !

22 Uitgangspunten Aanwezigheid / nabijheid i.p.v. afstand / fysieke kracht Zoek een alternatief om krachtig te zijn en te verschijnen geweldloos verzet! Transparantie, authenticiteit en kwetsbaarheid geven je kracht ongeacht de kritiek Legitimeer je houding en standpunten vanuit een ondersteunend netwerk, vanuit een wij!

23 een cruciaal moment in het proces is de aanvaarding dat controle over het kind ongewenst is, meer nog onmogelijk is Haim Omer

24 Gebieden van interventie Manieren van zijn! 1.De-Escalatie 2.Aanwezig zijn! Waakzame zorg 3.Netwerk 4.Relatie- en herstelgebaren

25 1. De-Escalatie

26 1. De-Escalatie Vermijd escalaties inzicht in escalatieprocessen Gebruik de bladwijzer (the bookmark) - Er is enkel zelfcontrole! Neem de tijd Smeed het ijzer als het koud is de uitgestelde reactie

27 1. De-Escalatie Zelfreflectie Zelfvertrouwen Zelfrespect machtig jezelf!

28 2. Echt aanwezig zijn 3 niveaus van waakzame zorg: 1. aandacht hebben: open dialoog 2. nabijheid en aanwezigheid: gerichte aandacht en gericht bevragen 3. bescherming en eenzijdige actie Ik kan je niet laten doen wat ik graag zou willen, maar ik hou je in de gaten en verzet me tegen je negatief gedrag Haim Omer Je hoeft niet te winnen, enkel vol te houden!

29 3. Netwerken: Van ik naar wij

30 3. Netwerken Van ik naar wij Als leerkracht sta je niet alleen Denk en reageer als een team! leerkrachten ouders alliantie: praat met ouders en indien mogelijk werk samen! De aankondiging (The announcement) De sit-in (The sit-in) Je hebt een heel dorp nodig om een kind groot te brengen

31 4. Relatiegebaren - Herstelgebaren

32 4. Herstelgebaren en meer nog relatiegebaren Attitude autoriteitsfiguur: Schade herstellen is mijn verantwoordelijkheid. Boodschap voor de leerling / de student: Wanneer je schade veroorzaakt, is herstel mogelijk. De klas Wanneer er schade is, neemt de autoriteitsfiguur de verantwoordelijkheid. Informeer de ouders Ouders zijn meestal bereid te helpen

33 Begeleidingsdienst THHI

34 websites Bedankt voor jullie aandacht! Tijd voor vragen?

Nieuwe autoriteit en geweldloos verzet. Debatlunch 09/06/2017

Nieuwe autoriteit en geweldloos verzet. Debatlunch 09/06/2017 Nieuwe autoriteit en geweldloos verzet Debatlunch 09/06/2017 Wat is NVR/NA? NVR staat voor Non-violent Resistance Geweldloos verzet; beide begrippen zijn belangrijk NA staat voor New Authority of nieuwe

Nadere informatie

Webinar Nieuwe Autoriteit. Prof. Dr. Sarah Bal (UZ Gent)

Webinar Nieuwe Autoriteit. Prof. Dr. Sarah Bal (UZ Gent) Webinar Nieuwe Autoriteit Prof. Dr. Sarah Bal (UZ Gent) Nieuwe autoriteit Een andere manier van autoriteit geweldloos en geweldig Prof. Dr. Sarah Bal UZ, Gent VCOK, de Opvoedingswinkel 2 Ik volg deze Webinar

Nadere informatie

Nieuwe Autoriteit. Geweldloos Verzet

Nieuwe Autoriteit. Geweldloos Verzet Nieuwe Autoriteit Nieuwe aanpak van omgaan met grensoverschrijdend gedrag Geweldloos Verzet Begeleiding: Nicky Charle Geïnspireerd op Haim Omer 7 februari 2017 Netwerkevenement LOP Oostende Hoe? Empoweren

Nadere informatie

Een inspirerende prikkel vanuit het gedachtegoed van Haim Omer rond Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet

Een inspirerende prikkel vanuit het gedachtegoed van Haim Omer rond Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet Een inspirerende prikkel vanuit het gedachtegoed van Haim Omer rond Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet Relinde van Lier www.nagvopschool.be Inspiratiedag Verhogen gekwalificeerde uitstroom 26/11/2015

Nadere informatie

Opvoedingsondersteuning

Opvoedingsondersteuning Opvoedingsondersteuning Voor ouders van tieners met methodiek Geweldloos Verzet/Nieuwe Autoriteit Naima Annouri Jamal El Boujddaini Overzicht inhoud en methoden van Geweldloos Verzet Steun Actieve weerstand

Nadere informatie

Achtergrond. NA/GV in onderwijs: een wereld van verschil? Vormingsnetwerk NA/GV op school 27/08/2015.

Achtergrond. NA/GV in onderwijs: een wereld van verschil? Vormingsnetwerk NA/GV op school 27/08/2015. NA/GV in onderwijs: een wereld van verschil? Vormingsnetwerk NA/GV op school www.nagvopschool.be Nicky Charle (De Leerexpert) Barbara van de Vreken en Tine Vervloet (OVSG) Achtergrond Haim Omer en medewerkers

Nadere informatie

Nieuwe Autoriteit Children s Zone Kiel

Nieuwe Autoriteit Children s Zone Kiel Nieuwe Autoriteit Children s Zone Kiel Stijn Wielemans 20/03/2017 Inhoud Wie ben ik? Voorstelling Jeugdzorg Emmaus Antwerpen Nieuwe Autoriteit Wie ben ik? Jeugdzorg Emmaus Antwerpen Jeugdzorg Emmaus Antwerpen

Nadere informatie

#verbindendgezag. Van straf naar geweldloos verzet. bij agressief en oppositioneel gedrag

#verbindendgezag. Van straf naar geweldloos verzet. bij agressief en oppositioneel gedrag Van straf naar geweldloos verzet bij agressief en oppositioneel gedrag Verbindend gezag in onderwijs www.lorentzhuis.nl Twitter @Lorentzhuis en @VerbindendGezag #verbindendgezag Zoeken naar gezag: boekenkasten

Nadere informatie

Nieuwe Autoriteit & Geweldloos Verzet. 16 oktober 2015 Prakticum

Nieuwe Autoriteit & Geweldloos Verzet. 16 oktober 2015 Prakticum Nieuwe Autoriteit & Geweldloos Verzet 16 oktober 2015 Prakticum NA en GV probeert een antwoord te geven op volgende vraag Hoe kunnen we met die conflicten omgaan, zodat we vooral de positieve krachten

Nadere informatie

Waakzame zorg bij tieners, een uitdagende opdracht voor ouders. OO-camp: ondersteuning aan gezinnen met jongeren 30/11/2015 Frank Van Holen, PhD

Waakzame zorg bij tieners, een uitdagende opdracht voor ouders. OO-camp: ondersteuning aan gezinnen met jongeren 30/11/2015 Frank Van Holen, PhD Waakzame zorg bij tieners, een uitdagende opdracht voor ouders OO-camp: ondersteuning aan gezinnen met jongeren 30/11/2015 Frank Van Holen, PhD Waakzame zorg Term uit gedachtengoed uitgewerkt door Haim

Nadere informatie

(c) en 1

(c) en  1 Gezag vanuit verbinding Kennismaking met Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet Vrije Lagere School Hollebeek, Temse 29 november 2016 Begeleiding: Hilde Leonard 1965, opleiding pedagogiek KUL 10 jaar vormingswerk

Nadere informatie

Leerlabo Nieuwe Autoriteit

Leerlabo Nieuwe Autoriteit Leerlabo Nieuwe Autoriteit 6 mei 2019 Katrin Timmermans & Babette Van den Bruel Inhoud Nieuwe autoriteit 5 pijlers Waakzame zorg Geweldloos verzet Eenzijdige acties Basis & Secundair Onderwijs Omvattende

Nadere informatie

VERBINDEND GEZAG / NIEUWE AUTORITEIT EN HET ANGSTIGE OF TERUGGETROKKEN KIND. Lenny Rodenburg, 18 april 2018

VERBINDEND GEZAG / NIEUWE AUTORITEIT EN HET ANGSTIGE OF TERUGGETROKKEN KIND. Lenny Rodenburg, 18 april 2018 VERBINDEND GEZAG / NIEUWE AUTORITEIT EN HET ANGSTIGE OF TERUGGETROKKEN KIND Lenny Rodenburg, 18 april 2018 DE PRINCIPES VAN GEWELDLOOS VERZET VERTAALD NAAR: Lenny Rodenburg, 18 april 2018 Kinderen die

Nadere informatie

Omgaan met moeilijk gedrag. CLZ studiedag 29 april 2016

Omgaan met moeilijk gedrag. CLZ studiedag 29 april 2016 Omgaan met moeilijk gedrag CLZ studiedag 29 april 2016 Bedenkingen - vragen Wat kan ik nog doen? Ik heb al alles geprobeerd? Ik ben doodmoe als ik thuiskom Ik heb nog 23 andere leerlingen in de klas Hoort

Nadere informatie

Stilte is soms het beste antwoord! Dalai Lama

Stilte is soms het beste antwoord! Dalai Lama Stilte is soms het beste antwoord! Dalai Lama Interventies Verbindend Gezag Toepassing: Gezinnen Scholen Leefgroepen Wijken Problematiek Escalaties Negatieve spiraal van toegeven Gevoel van machteloosheid

Nadere informatie

New Authority en Nonviolent Resistance in kinderpsychiatrie

New Authority en Nonviolent Resistance in kinderpsychiatrie New Authority en Nonviolent Resistance in kinderpsychiatrie Karolien ten Haaf UZ Brussel, PAika NVKVV Dag van Verpleegkundigen in de Geestelijke Gezondheidszorg Oostende, 21 maart 2012 PAika Psychiatrische

Nadere informatie

Geweldloos verzet en nieuwe autoriteit. Wil van Nus pedagoog en gedragsspecialist

Geweldloos verzet en nieuwe autoriteit. Wil van Nus pedagoog en gedragsspecialist Geweldloos verzet en nieuwe autoriteit Wil van Nus pedagoog en gedragsspecialist Gezien en gehoord worden Foto Carel van Hees Cijfers NJI (2015) 3 tot 9 procent van de ouders van kinderen van 0 tot 12

Nadere informatie

Systeem- & relatietherapie. Katrien Aelvoet

Systeem- & relatietherapie. Katrien Aelvoet Systeem- & relatietherapie Katrien Aelvoet Zit je in de knoop met jezelf? Lijkt de fut uit je relatie? Is er geen land meer te bezeilen met je kind? Misschien kan ik je helpen. Ik ben Katrien Aelvoet,

Nadere informatie

Training voor ouders van angstige kinderen op basis van geweldloos verzet

Training voor ouders van angstige kinderen op basis van geweldloos verzet Training voor ouders van angstige kinderen op basis van geweldloos verzet Als dit als ouder je uitdaging wordt Beschermen: belangrijk(st)e taak van ouders Maar hoever ga je. Dilemma bij angstige kinderen:

Nadere informatie

w w w. h o g r e f e. n l

w w w. h o g r e f e. n l nieuwe autoriteit s a m e n w e r k e n a a n e e n k r ac h t i g e o p vo e d i n gsst i j l t h u i s, o p s c h o o l e n i n d e s a m e n l e v i n g H a i m O m e r Nieuwe autoriteit Samen werken

Nadere informatie

Geweldloos Verzet & Nieuwe Autoriteit versus hechting en veiligheid: verenigbaar? A. Lampo Kind & Gezin,

Geweldloos Verzet & Nieuwe Autoriteit versus hechting en veiligheid: verenigbaar? A. Lampo Kind & Gezin, Geweldloos Verzet & Nieuwe Autoriteit versus hechting en veiligheid: verenigbaar? A. Lampo Kind & Gezin, 25.10.2012 GGZ voor jonge kinderen en hun ouders gaat over: ouderschap veiligheid in hechting en

Nadere informatie

Werken aan een verbindend klimaat op school

Werken aan een verbindend klimaat op school Werken aan een verbindend klimaat op school Referentiekader Onderwijs Kwaliteit Ontwikkeling ELKE lerende staat centraal het Zorgcontinuüm Katholieke Dialoogschool Katholiek Onderwijs Vlaanderen 1 Goed

Nadere informatie

NAGV op school: Waakzame zorg. Steunen. van onmacht naar invloed. Nieuwe visie op gezag. Verwachten & begrenzen 8/01/2018. (c)

NAGV op school: Waakzame zorg. Steunen. van onmacht naar invloed. Nieuwe visie op gezag. Verwachten & begrenzen 8/01/2018. (c) NAGV op school: van onmacht naar invloed ZORG-2-daagse Regio Mechelen-Brussel 26 januari 2018 Hilaire Dolfeyn Nieuwe visie op gezag omdat deze beter aansluitbij de huidige tijdsgeest Recht op individuele

Nadere informatie

Geweldloos verzet en nieuwe autoriteit in gezinnen als antwoord op destructief gedrag bij jongeren

Geweldloos verzet en nieuwe autoriteit in gezinnen als antwoord op destructief gedrag bij jongeren Artikel Geweldloos verzet en nieuwe autoriteit in gezinnen als antwoord op destructief gedrag bij jongeren Een verhaal van nabijheid bieden én grenzen stellen OPVOEDING, AGRESSIE Leen Hermkens en Jan Hoet

Nadere informatie

GEZINSBELEID. Het gezin in al zijn vormen

GEZINSBELEID. Het gezin in al zijn vormen VRIJE BASISSCHOOL HERZELE Kerkstraat 12 9550 Herzele Telfax: (053)62 36 98 info@vsbh.be www.vbsh.be Vestigingen: Kerkstraat Station Woubrechtegem GEZINSBELEID Het gezin in al zijn vormen Een groot aantal

Nadere informatie

Wacht maar tot ik groot ben!

Wacht maar tot ik groot ben! www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen

Nadere informatie

Tips bij het handhaven van de orde in de klas

Tips bij het handhaven van de orde in de klas Tips bij het handhaven van de orde in de klas 1 Uitgangspunten bij de tips 1. Ga na waar je sterk in bent. 2. Ga na op welke manier jij het liefst het contact met de leerlingen onderhoudt. 3. Kies die

Nadere informatie

Goed gehecht. Dr. Edward Campforts

Goed gehecht. Dr. Edward Campforts Goed gehecht Dr. Edward Campforts Romus en Remulus 2 titel Konrad Lorenz 3 titel Konrad Lorenz 4 titel Harlow 5 titel Waarom gehechtheid? 6 titel Waarom gehechtheid? 7 titel Waarom gehechtheid? 8 titel

Nadere informatie

STOP 4-7 programma. Samen sterker Terug. Pad

STOP 4-7 programma. Samen sterker Terug. Pad STOP 4-7 programma Samen sterker Terug Op Pad STOP 4-7 PROGRAMMA Samen sterker Terug Op Pad Ecologisch (samen) en positief (sterker terug op pad) Een vroeg interventie- of preventieprogramma: kindtraining

Nadere informatie

Like a bridge over troubled water

Like a bridge over troubled water Praten met ouders Like a bridge over troubled water Maurits.wysmans@ucll.be Even terug in de geschiedenis de leerkracht had altijd gelijk De bron van autoriteit werd ontleend aan functie ( dokter, leerkracht,

Nadere informatie

Kaarten voor Leerling-bemiddeling

Kaarten voor Leerling-bemiddeling Math Boesten Communicatie & Conflicthantering Mediation Training Coaching Arno Callemeijn Communicatie & Conflicthantering Mediation Training Coaching Kaarten voor Leerling-bemiddeling Een handzaam hulpmiddel

Nadere informatie

Maar ik heb niets gedaan?

Maar ik heb niets gedaan? Maar ik heb niets gedaan? Jongeren die problemen stellen op school: wat werkt? Wemmel, 7 maart 2013 Tom van Waterschoot CGG De Pont Hanswijkstraat 48 Col. Silvertopstraat 10 Lispersteenweg 17 2800 Mechelen

Nadere informatie

Maar ik heb niets gedaan!

Maar ik heb niets gedaan! Maar ik heb niets gedaan! Over het belang van ontwikkeling van jongeren en rust in de klas St.-Joris-Winge, 24 februari 2015 Tom van Waterschoot CGG De Pont Lange Ridderstraat 20 Col. Silvertopstraat 10

Nadere informatie

Welkom. Even voorstellen... Nieuwsbrief 1, Februari I N D I T N U M M E R : 1 Welkom 1 Even voorstellen 2 Ervaringen tijdens de testfase

Welkom. Even voorstellen... Nieuwsbrief 1, Februari I N D I T N U M M E R : 1 Welkom 1 Even voorstellen 2 Ervaringen tijdens de testfase Nieuwsbrief 1, Februari 2011 I N D I T N U M M E R : 1 Welkom 1 Even voorstellen 2 Ervaringen tijdens de testfase 3 Overzicht instroom 4 Vrije aanmeldingen nu mogelijk 5 Varia 6 Onze contactgegevens Nu

Nadere informatie

Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet AUTORITEIT. Een verkenning van het concept, de mindset en de tools.

Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet AUTORITEIT. Een verkenning van het concept, de mindset en de tools. Een verkenning van het concept, de mindset en de tools. Sven Bussens Hogeschool Gent & Centrum Oplossingsgericht Werken en Coachen Zaterdag 11 februari was ik getuige van een hartelijke ontmoeting tussen

Nadere informatie

SAMEN STERK IN GEZAG, van onmacht naar invloed.

SAMEN STERK IN GEZAG, van onmacht naar invloed. SAMEN STERK IN GEZAG, van onmacht naar invloed. Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet op school. www.nagvopschool.be Leren in Antwerpen 15 december 2016 Hilaire Dolfeyn Ann Geentjens HaimOmer hoogleraar

Nadere informatie

Identiteit en Autoriteit een contextuele benadering

Identiteit en Autoriteit een contextuele benadering Identiteit en Autoriteit een contextuele benadering Hans Bom en Eliane Wiebenga www.lorentzhuis.nl e-mail: info@lorentzhuis.nl twitter: @VerbindendGezag Opbouw van de workshop 1. Systeemvisie op identiteit

Nadere informatie

Pestprotocol OBS IJsselhof

Pestprotocol OBS IJsselhof Pesten op school Hoe ga je er mee om? Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen zien en op onze school serieus aan willen pakken. Daar zijn wel enkele

Nadere informatie

workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen

workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen 1. Om welke reden(en) volg je deze workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen in je werk? 4. Waarin blink jij jjmet betrekking

Nadere informatie

Non-violent resistance: wat weten we reeds en wat moeten we nog weten?

Non-violent resistance: wat weten we reeds en wat moeten we nog weten? Non-violent resistance: wat weten we reeds en wat moeten we nog weten? Prof. Dr. Johan Vanderfaeillie, Vrije Universiteit Brussel pag. 1 Inhoud Expliciteren van kader: Analysekader Gebruikte bronnen Resultaten

Nadere informatie

COMPLEXERE MAATSCHAPPIJ:

COMPLEXERE MAATSCHAPPIJ: COMPLEXERE MAATSCHAPPIJ: NESTEN KRIJGEN DEUKEN OUDERLIJKE STRESS: WEINIG TIJD OM TE COMMUNICEREN. WE GROEIEN UIT ELKAAR EMOTIONELE STRESS: VEEL VERLIESERVARINGEN Even reflecteren naar eigen handelen. Heb

Nadere informatie

bv.: Wat hoop je vandaag bij te leren? Wat motiveert je om te werken aan verbinding? Wat raakt je binnen je werkveld?

bv.: Wat hoop je vandaag bij te leren? Wat motiveert je om te werken aan verbinding? Wat raakt je binnen je werkveld? OPDRACHT 1. Gelieve op een papiertje een vraag te schrijven die je aan iemand zou willen stellen, die ook gekozen heeft voor deze sessie. (liefst goed leesbaar) bv.: Wat hoop je vandaag bij te leren? Wat

Nadere informatie

Jaargang 33 // nummer 1 // maart 2017

Jaargang 33 // nummer 1 // maart 2017 PB- PP B-27 BELGIE(N) - BELGIQUE Jaargang 33 // nummer 1 // maart 2017 verschijnt 4 keer per jaar // Afgiftekantoor 9000 Gent // Mail 3/4558_P409257 Een tijdschrift van vzw Jongerenbegeleiding-Informant

Nadere informatie

Geestig Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep

Geestig Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep Geestig 2017 Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep basisprincipes van het scheppen van een positief klimaat, het bieden van structuur en herstelgericht reageren op ongewenst gedrag YES I

Nadere informatie

Doelstellingen van PAD

Doelstellingen van PAD Beste ouders, We kozen er samen voor om voor onze school een aantal afspraken te maken rond weerbaarheid. Aan de hand van 5 pictogrammen willen we de sociaal-emotionele ontwikkeling van onze leerlingen

Nadere informatie

Accuraat communiceren

Accuraat communiceren Accuraat communiceren Erna Pluym Senior Trainer Consultant/ Business Development Manager erna.pluym@acerta.be 0472 92 11 66 Communicatie, waarom zo belangrijk? Communicatie, waarom zo belangrijk? Had ik

Nadere informatie

Alleen ga je sneller, maar samen kom je verder. conscious contracts. The next level? 20 januari 2016

Alleen ga je sneller, maar samen kom je verder. conscious contracts. The next level? 20 januari 2016 Alleen ga je sneller, maar samen kom je verder conscious contracts. The next level? 20 januari 2016 2016: Het jaar na de transitie. OEMOEMENOE..? Digna de Bruin En hoe kwam ik bij conscious contracts?

Nadere informatie

3/12/2013. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. ADHD groeit mee. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. Stelling 1 Huilbaby s ontwikkelen later ADHD

3/12/2013. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. ADHD groeit mee. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. Stelling 1 Huilbaby s ontwikkelen later ADHD ADHD groeit mee Babypeuter Lagere school Puberadolescent Babypeuter Stelling 1 Huilbaby s ontwikkelen later ADHD Geboorte zuigeling - peuter Al hyperactief van in de buik Moeilijke baby : Verhoogd activiteitsniveau

Nadere informatie

Van (on)macht naar kracht

Van (on)macht naar kracht Van (on)macht naar kracht Geweldloos verzet & Verbindend gezag 13 februari 2019 Op zoek naar houvast : boekenkasten vol Waarom is er behoefte aan een nieuwe vorm van gezag? Programma PI Research 1 Interne

Nadere informatie

Zelfverwonding. Hoe kunnen we hier als opvoeder, leerkracht, zorg-of hulpverlener mee omgaan?

Zelfverwonding. Hoe kunnen we hier als opvoeder, leerkracht, zorg-of hulpverlener mee omgaan? Zelfverwonding Hoe kunnen we hier als opvoeder, leerkracht, zorg-of hulpverlener mee omgaan? Nadine Callens nadine.callens1@telenet.be Website nascholingen Nadine Callens 1. Antwoord op de W-vragen.+ visie

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Ik wil die mensen niet lastigvallen Behoeften, drempels en deuren voor jongeren als slachtoffer van geweld

Ik wil die mensen niet lastigvallen Behoeften, drempels en deuren voor jongeren als slachtoffer van geweld Ik wil die mensen niet lastigvallen Behoeften, drempels en deuren voor jongeren als slachtoffer van geweld Symposium Slachtofferhulp Grenzen in het geding Den Haag, 20 februari 2015 Bruno Vanobbergen Kinderrechtencommissaris

Nadere informatie

SPRINT NIEUWSBRIEF MAART 2015

SPRINT NIEUWSBRIEF MAART 2015 SPRINT NIEUWSBRIEF MAART 2015 SPRINT-nieuwsbrief In deze nieuwsbrief komen de volgende onderwerpen aan bod: Uitkomsten evaluatie SPRINT SPRINT in 2015 Onderzoek naar de uitvoering van de SPRINT-screening

Nadere informatie

De kracht om te veranderen wat ik kan veranderen. De moed om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen. De wijsheid om het verschil te zien

De kracht om te veranderen wat ik kan veranderen. De moed om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen. De wijsheid om het verschil te zien De kracht om te veranderen wat ik kan veranderen De moed om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen De wijsheid om het verschil te zien De psychologie van pijn. Sint-Jozefkliniek Bornem - Willebroek Barbara

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD

GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD ROESELARE THERAPIE EN ONDERZOEKSCENTRUM DE BOOM / OCMW

Nadere informatie

LIEVERWIJS. kindercoaching & training. kindercoaching basisschool trainingen kindercoach op bestelling. Een rups kan altijd nog een vlinder worden

LIEVERWIJS. kindercoaching & training. kindercoaching basisschool trainingen kindercoach op bestelling. Een rups kan altijd nog een vlinder worden LIEVERWIJS kindercoaching & training kindercoaching basisschool trainingen kindercoach op bestelling Een rups kan altijd nog een vlinder worden Kindercoaching Van Rups naar Vlinder Voor kinderen in de

Nadere informatie

Hoogbegaafdheid en onderpresteren

Hoogbegaafdheid en onderpresteren Hoogbegaafdheid en onderpresteren Onderwijs Praktijk Texel Hoogbegaafdheid en onderpresteren Veel kinderen weten niet dat leren leuk kan zijn en weten niet wat ze nodig hebben om zich minder ellendig te

Nadere informatie

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Naam Christel van Helvoirt GGD Hart voor Brabant Waar denken jullie aan bij seksualiteit? Gevoelens Veiligheid

Nadere informatie

Signalen van Welzijn en Geweldloos Verzet. Een interessant huwelijk?

Signalen van Welzijn en Geweldloos Verzet. Een interessant huwelijk? Signalen van Welzijn en Geweldloos Verzet Een interessant huwelijk? Congres Signalen van Welzijn, 14 februari 2012 Anne Braamse (anne-braamse@vraagkracht.info) Frank Van Holen (frank.vanholen@opvang.be)

Nadere informatie

03/07/15' ADHD, ODD, CD? Wat moet ik weten en wat kan ik ermee? Programma. Begripsbepaling: Agressie. Begripsbepaling: ODD, CD en ADHD

03/07/15' ADHD, ODD, CD? Wat moet ik weten en wat kan ik ermee? Programma. Begripsbepaling: Agressie. Begripsbepaling: ODD, CD en ADHD ADHD, ODD, CD? Wat moet ik weten en wat kan ik ermee? Woensdag 29 oktober P. Deschamps Begripsbepaling: ODD, CD en ADHD Begripsbepaling: Agressie Disruptive Behavior Disorders (DBD), Disruptieve Gedragsstoornissen

Nadere informatie

Omgaan met moeilijk gedrag. CLZ studiedag 21 april 2017

Omgaan met moeilijk gedrag. CLZ studiedag 21 april 2017 Omgaan met moeilijk gedrag CLZ studiedag 21 april 2017 Kennismakingscirkel rondje Jezelf kort voorstellen functie/school Kort schetsen van een casus waarin je te maken had met grensoverschrijdend / moeilijk

Nadere informatie

KINDEREN LEKKER IN HUN VEL

KINDEREN LEKKER IN HUN VEL KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een

Nadere informatie

Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin

Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin Opzet van de lezing Welkom Inleiding Theorie, tips en adviezen over opvoeden

Nadere informatie

De Schoolbrug: De Schoolbrug verbindt en versterkt ouders, leerlingen en schoolteams in functie van een succesvolle schoolloopbaan.

De Schoolbrug: De Schoolbrug verbindt en versterkt ouders, leerlingen en schoolteams in functie van een succesvolle schoolloopbaan. KORTE VOORSTELLING Karima Aissaoui en Nasira Kandoussi De Schoolbrug: De Schoolbrug verbindt en versterkt ouders, leerlingen en schoolteams in functie van een succesvolle schoolloopbaan. Projecten binnen

Nadere informatie

Jongeren in therapie

Jongeren in therapie Jongeren in therapie Jongeren in therapie: begrenzing verruimd Voorstelling For K Voorstelling team Begrenzing verruimd Nabijheid Teamproces Beleving jongere Interactie Literatuur Voorstelling For K Start:

Nadere informatie

Een straffe school is straffer in herstel!

Een straffe school is straffer in herstel! Een straffe school is straffer in herstel! Antwerpen 27 september 2016 Tom van Waterschoot CGG De Pont Lange Ridderstraat 20 Col. Silvertopstraat 10 Paradeplein 2/bus 3 2800 Mechelen 2850 Boom 2500 Lier

Nadere informatie

HOE SPREEK JE JE COLLEGA S AAN RECHTSTREEKS AANSPREKEN

HOE SPREEK JE JE COLLEGA S AAN RECHTSTREEKS AANSPREKEN HOE SPREEK JE JE COLLEGA S AAN RECHTSTREEKS AANSPREKEN PROFESSIONALITEIT Ortho Consult Congres voor elke mentor - december 2016 - Anneke Blaauwendraad RECHTSTREEKS AANSPREKEN Wat is je doel? Belangstelling

Nadere informatie

Deel 1 Over het wat en hoe 15. 1 Over het wat 17

Deel 1 Over het wat en hoe 15. 1 Over het wat 17 Inhoud Deel 1 Over het wat en hoe 15 1 Over het wat 17 Alles is sociaal: sociale competentie in schema 17 De activiteiten 19 Geen methode, maar een methodiek 19 De opzet van het boek 21 2 Over het hoe

Nadere informatie

Omgaan met gedrag op Basisschool De Bareel

Omgaan met gedrag op Basisschool De Bareel 1. Uitgangspunten gedrag Omgaan met gedrag op Basisschool De Bareel Schooljaar 2013 Inhoud 2. Preventief handelen om te komen tot gewenst gedrag 3. Interventies om te komen tot gewenst gedrag 4. Stappenplan

Nadere informatie

Intact. goede redenen om een zelfhulpgroep te bezoeken

Intact. goede redenen om een zelfhulpgroep te bezoeken 10 goede redenen om een zelfhulpgroep te bezoeken Intact Zelfhulp is er voor jou. Deze informatie is voor alle mensen met een verslavingsprobleem en hun naasten, ongeacht welke verslaving. De eerste stap

Nadere informatie

Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren. Bouwen aan zelfvertrouwen. Jeugd

Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren. Bouwen aan zelfvertrouwen. Jeugd Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren Bouwen aan zelfvertrouwen Jeugd 1. Weerbaarheidstrainingen voor kinderen Heeft uw kind moeite met voor zichzelf op te komen? Of is uw kind wellicht te weerbaar?

Nadere informatie

VISIE HOUDING VOORBEELD/HOE/PRAKTIJKMOGELIJKHEDEN/ houdingen in de concrete praktijk. -Ik blijf rustig bij het horen van mensen hun verhaal.

VISIE HOUDING VOORBEELD/HOE/PRAKTIJKMOGELIJKHEDEN/ houdingen in de concrete praktijk. -Ik blijf rustig bij het horen van mensen hun verhaal. We willen met dit inspiratiedocument tot dialoog komen met hulp- en dienstverleners die eveneens met ouderschapsreorganisatie bij hoog-conflictueuze scheidingen in aanraking komen VISIE HOUDING VOORBEELD/HOE/PRAKTIJKMOGELIJKHEDEN/

Nadere informatie

1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Welke informatie hoort u? Kruis aan: JA of NEE.

1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Welke informatie hoort u? Kruis aan: JA of NEE. Werkblad 6.1 Opdracht 3, module 5, les 6 1. Luister naar het gesprek. 2. Lees de zinnen. 3. Welke informatie hoort u? Kruis aan: JA of NEE. 1. Mevrouw Celik maakt een afspraak met de decaan. 2. De afspraak

Nadere informatie

Leren/coachen van meisjes - Dingen om bij stil te staan

Leren/coachen van meisjes - Dingen om bij stil te staan De ontwikkeling van vrouwen en meisjes in het rugby heeft de afgelopen jaren flink aan momentum gewonnen en de beslissing om zowel heren als dames uit te laten komen op het sevenstoernooi van de Olympische

Nadere informatie

Samenwerking tussen politie en gezondheidszorg m.b.t. psychisch kwetsbare jongeren

Samenwerking tussen politie en gezondheidszorg m.b.t. psychisch kwetsbare jongeren Workshop 1 Samenwerking tussen politie en gezondheidszorg m.b.t. psychisch kwetsbare jongeren Gast van DE PAS gooit met allerlei voorwerpen, is bijzonder agressief. Politie wordt erbij gehaald maar wil

Nadere informatie

Lou en Lena: NEE tegen geweld!

Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn prentenboek Prentenboek voor leerlingen 1 e en 2 e leerjaar Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn naam:... Mijn klas:... Mondiale Vorming - Plan België Hallo, ik ben Lou. En dit is mijn zus Lena. We

Nadere informatie

Wat is co-ouderschap? 1. Wat is co-ouderschap wettelijk gezien. 2. Wat is belangrijk voor een goed co-ouderschap. 3. Co-ouderschap in de praktijk

Wat is co-ouderschap? 1. Wat is co-ouderschap wettelijk gezien. 2. Wat is belangrijk voor een goed co-ouderschap. 3. Co-ouderschap in de praktijk Wat is co-ouderschap? 1. Wat is co-ouderschap wettelijk gezien 2. Wat is belangrijk voor een goed co-ouderschap 3. Co-ouderschap in de praktijk 4. Voordelen bij co-ouderschap 5. Nadelen bij co-ouderschap

Nadere informatie

IK EN IK EN DE ANDER.

IK EN IK EN DE ANDER. Hierbij nodigen wij jullie uit voor de workshop IK EN IK EN DE ANDER. Gebaseerd op de principes en uitgangspunten van Rots&Water. Als pleegouder wordt er door de pleegkinderen een groot beroep gedaan op

Nadere informatie

Probleemgedrag begrijpen en preventief aanpakken

Probleemgedrag begrijpen en preventief aanpakken Probleemgedrag begrijpen en preventief aanpakken Albert Janssens 12.12.2011 Kinderen die probleemgedrag stellen, raken ons in ons werk en in onze persoon. In ons werk: Gevoel van te weinig aandacht voor

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

3/12/2013. Mijn broer heeft ADHD. Mijn broer heeft ADHD. Mijn grote broer heeft ADHD. Het zal je broer maar wezen. Ouders opgepast

3/12/2013. Mijn broer heeft ADHD. Mijn broer heeft ADHD. Mijn grote broer heeft ADHD. Het zal je broer maar wezen. Ouders opgepast Mijn broer heeft ADHD Mijn broer heeft ADHD Ouders hebben twee of meer kinderen Waarvan één (soms ook meerdere) stoorzender(s) Hoe houden we dit gezin in evenwicht? Waar moeten we op letten? Het zal je

Nadere informatie

Alles Goed? Workshop. Signaleren van stressklachten en burn-out bij werknemers de ideale werknemer het meest kwetsbaar?

Alles Goed? Workshop. Signaleren van stressklachten en burn-out bij werknemers de ideale werknemer het meest kwetsbaar? Alles Goed? Workshop Signaleren van stressklachten en burn-out bij werknemers de ideale werknemer het meest kwetsbaar? Alles Goed? Liesbeth Niessen Psycholoog Arbeid en Gezondheid N.I.P. www.competencecoaching.nl

Nadere informatie

Eerst je eigen toekomst bedenken, voordat je samen een toekomst bedenkt. Aantrekkelijk voelen Pak je echte wens

Eerst je eigen toekomst bedenken, voordat je samen een toekomst bedenkt. Aantrekkelijk voelen Pak je echte wens Trainen en coachen Psycholoog Mirella Brok Skype Tilburg Made Den Bosch psycholoog@psycholoogmirellabrok.nl 06 1771 2728 KvK 51743256 Lid Nederlandse Beroepvereniging voor Toegepaste Psychologie Opwarmoefening

Nadere informatie

GEWELDLOOS VERZET EN NIEUWE AUTORITEIT IN GEZINNEN

GEWELDLOOS VERZET EN NIEUWE AUTORITEIT IN GEZINNEN GEWELDLOOS VERZET EN NIEUWE AUTORITEIT IN GEZINNEN Én nabijheid bieden, én grenzen stellen Jan HOET en Leen HERMKENS 1 Destructief gedrag van jongeren stelt ouders en opvoeders voor een enorme uitdaging.

Nadere informatie

Pedagogische Begeleidingsdienst Basisonderwijs GO! wereldoriëntatie

Pedagogische Begeleidingsdienst Basisonderwijs GO! wereldoriëntatie & Pedagogische Begeleidingsdienst Basisonderwijs GO! wereldoriëntatie E HO DIT T RK AL E W ITA? G I D IER H CA mens & maatschappij specifieke visie van leerlijn naar methodiek van methodiek naar leerlijn

Nadere informatie

1 Naar Levenverrijkend Onderwijs

1 Naar Levenverrijkend Onderwijs 1 Naar Levenverrijkend Onderwijs INLEIDING Ik wil je een visie op de toekomst van het onderwijs aanreiken. In dit boek beschrijf ik een onderwijsproces dat geen bepaalde orde of autoriteit dient, maar

Nadere informatie

Pestprotocol OBS Mathenesse Januari 2010

Pestprotocol OBS Mathenesse Januari 2010 Pestprotocol OBS Mathenesse Januari 2010 Doelstelling Alle leerlingen moeten zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels en afspraken

Nadere informatie

Verslag symposium Strength instead of might. Nonviolent Resistance: A New Approach To Violent And Self-destructive Children

Verslag symposium Strength instead of might. Nonviolent Resistance: A New Approach To Violent And Self-destructive Children 1 / 9 Verslag symposium Strength instead of might Nonviolent Resistance: A New Approach To Violent And Self-destructive Children Prof. Haim Omer, University of Tel Aviv, Israel 21 september 2009, Barendrecht

Nadere informatie

Tieners Anders Normaal

Tieners Anders Normaal Tieners Anders Normaal Prof. Peter Adriaenssens UZ-KU Leuven Neemt storend gedrag van jongeren toe? Al naargelang vragenlijsten en opstellers Kinderpsychiatrisch onderzoek: gedragsstoornissen 6 à 7 tot

Nadere informatie

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo? Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen

Nadere informatie

waar heb jij op de basisschool gezeten?

waar heb jij op de basisschool gezeten? ouderavond Even voorstellen? waar heb jij op de basisschool gezeten? even nummers een stap naar voren tweetal gesprek hoe zat het met pesten op jouw basisschool? iedereen een stap naar links nieuw tweetal

Nadere informatie

Opvoeden in andere culturen

Opvoeden in andere culturen Opvoeden in andere culturen Bevorderen en versterken: competenties vergroten Een betere leven DVD 1 Bevolkingsgroepen aantal Allochtoon3.287.706 Autochtoon13.198.081 Europese Unie (exclusief autochtoon)877.552

Nadere informatie

RECHT OP MENSWAARDIGE BEHANDELING AVE REGINA VZW

RECHT OP MENSWAARDIGE BEHANDELING AVE REGINA VZW RECHT OP MENSWAARDIGE BEHANDELING AVE REGINA VZW INHOUD VAN DE WORKSHOP Doelgroep van Ave Regina vzw - Jongerenzorg Preventief werken binnen de leefgroep Vrijheidsbeperkende maatregelen en sanctiebeleid

Nadere informatie

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 U hebt de Geest niet ontvangen om opnieuw als slaven in angst te leven, u hebt de Geest ontvangen om Gods kinderen

Nadere informatie

Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven

Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven Wat is een trauma? Trauma kan cultuurafhankelijk zijn Cultuur bepaalt reactie Cultuur aspecten:

Nadere informatie

Hoe maak ik mijn kind weerbaar? Saskia de Ridder, MSc Kinder-& Jeugdpsycholoog

Hoe maak ik mijn kind weerbaar? Saskia de Ridder, MSc Kinder-& Jeugdpsycholoog Hoe maak ik mijn kind weerbaar? Saskia de Ridder, MSc Kinder-& Jeugdpsycholoog 1 Vragen Wie vindt dat zijn kind voldoende weerbaar is? Wie zou graag zien dat zijn kind wat weerbaarder is? 2 Wat is weerbaar?

Nadere informatie