airmail De slechte kant van ozon

Transcriptie

1 nieuwsblad van C amfil Farr nr. 2/2008 De slechte kant van ozon Schoolvoorbeeld: van kosten naar cash Camtain: een stofkampioen in de tabletproductie Nieuwe Europese aanbevelingen filterclassificatie Turbinefilters op de testbank Biologische veiligheid in Zwitserland

2 Filtratiebranche blijft stabiel nu de invloed van de financiële crisis zich wereldwijd steeds verder uitbreidt, is het een prettig gevoel om in een branche te werken die constante vooruitgang en groei blijft vertonen. Hoewel niemand precies weet hoe de financiële crisis zich verder zal ontwikkelen of wat de effecten van de hulp- en ondersteuningsplannen zullen zijn, is er bij Camfil Farr nog steeds weinig veranderd. als wereldleider op het gebied van luchtbehandeling blijven we de beste producten en oplossingen ontwikkelen en streven we naar een verdere groei van ons marktaandeel, net zoals we dat al meer dan 40 jaar doen. Ook de aard van onze activiteiten is geruststellend: we houden ons bezig met schone lucht en dragen daarmee bij aan de gezondheid en het welzijn van mensen, het besparen van energie en het beschermen van het milieu. met dit streven wordt niet lichtvaardig omgegaan. We bieden een uitgebreide reeks kwaliteitsproducten en uitstekende service zodat we veilige en efficiënte luchtfiltratiesystemen kunnen bieden, die de bedrijfskosten en het energieverbruik van onze klanten verlagen en hen helpen om te voldoen aan de geldende regelgeving en industriële normen. Deze uitgave bevat verschillende voorbeelden van oplossingen waarmee we onze klanten de beste luchtfiltratiesystemen in hun klasse bieden, in alle branches en voor alle denkbare toepassingen. Lees bijvoorbeeld over de gezondheidsaspecten van luchtverontreiniging, over een nieuw en ultramodern filter voor het verwijderen van ozon of over energiebesparende filtratiesystemen voor scholen. verder besteden we aandacht aan onze insluitingssystemen voor afgeschermde biologische laboratoria en medicijnproductie, aan nieuwe ontwikkelingen in eu-normen en aan het testsysteem dat we voor een bedrijf hebben ontworpen en gebouwd om de uitstekende prestaties van onze filters in hun apparatuur te demonstreren. Camfil Farr heeft overal ter wereld toegewijde professionals die uopelk moment kunnen bijstaan. We staan klaar voor u, en natuurlijk voor onze planeet, ongeacht welke filtratiewensen u heeft. veel leesplezier! alan O'Connell president en CeO 2

3 Ozon in de gevarenzone FOtO: Getty images FOtO: Getty images "Daarboven is ozon goed, maar hier beneden niet," meldt de environmental protection agency (epa) van de verenigde staten in een folder voor het algemene publiek. Hoog in de atmosfeer is ozon onmisbaar, maar op het aardoppervlak is ozon een risico voor de gezondheid en een belangrijk onderdeel van fotochemische smog. afhankelijk van de plek in de atmosfeer kan ozon dus goed of slecht zijn voor de menselijke gezondheid en het milieu. Ozon draagt positief bij door hoog in de lucht schadelijke ultraviolette straling van de zon te absorberen. Deze straling kan huidkanker veroorzaken en de plantengroei en ecosystemen beschadigen. in de troposfeer, de luchtlaag die het dichtst bij het aardoppervlak ligt, heeft ozon echter een slechte invloed omdat het een schadelijk gas is dat bij inademen een groot gezondheidsrisico kan betekenen voor astmapatiënten, met name voor kinderen. Ozon kan hoesten, irritatie van de luchtwegen, pijn op de borst, een piepende ademhaling en kortademigheid veroorzaken. Bovendien kan het de longfunctie aantasten, longontsteking veroorzaken en de weerstand tegen luchtweginfecties verminderen. De fysieke reactie op zware blootstelling aan ozon varieert echter van persoon tot persoon. De 'slechte ozon' ontstaat als gevolg van chemische reacties tussen stikstofoxiden (no x )en vluchtige organische verbindingen (voc's) onder invloed van zonlicht. De uitstoot van auto's, vrachtwagens, krachtcentrales en fabrieken draagt daaraan bij. andere bronnen zijn bijvoorbeeld benzinedampen en chemische oplosmiddelen. Luchtverontreiniging raakt iedereen Luchtverontreiniging verhoogt het risico op ademhalings- en hartaandoeningen en is een groot milieu- en gezondheidsprobleem waar iedereen mee in aanraking komt. veel stedelijke gebieden in de v.s., europa en azië kampen met hoge ozonconcentraties aan het aardoppervlak, hoewel ook landelijke gebieden daarmee te maken hebben omdat de uitstoot door de wind over lange afstand wordt meegevoerd. De regelgeving voor ozon aan het aardoppervlak wordt nu herzien, juist omdat ozon en de componenten waaruit ozon ontstaat door verschillende landen worden meegevoerd. Of we het nu hebben over de fotochemische smog in Los angeles of de bruine mist in peking, de ozonconcentratie aan het aardoppervlak blijft toenemen, net als de schadelijke gevolgen voor de gezondheid. Ozon behoort daarom inmiddels tot een van de meest zorgwekkende verontreinigingen in ons milieu. De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) schat dat er wereldwijd jaarlijks twee miljoen mensen sterven als gevolg van luchtverontreiniging. meer dan de helft daarvan is afkomstig uit ontwikkelingslanden. Bovendien bedraagt het gemiddelde jaarlijkse fijnstofniveau (pm 10 ), vooral afkomstig van de verbranding van fossiele brandstoffen, volgens de WHO meer dan 70 microgram per kubieke meter. De richtlijnen voor fijnstof streven naar een daling van het fijnstofniveau van 70 milligram naar 20 milligram per kubieke meter. naar verwachting zal de sterfte als gevolg van luchtkwaliteit daarmee zo'n 10% dalen. Invloed van regelgeving en filtratie De aandacht voor ozon als stedelijke verontreiniging is in de afgelopen jaren toegenomen. De bezorgdheid over de schadelijke gevolgen van slechte ozon is een extra stimulans op de weg naar beschermende gezondheidsnormen voor ozon in de lucht die we inademen, en geeft een impuls aan projecten om de lucht schoner te maken, schadelijke uitstoot te verminderen en de invloed van ozon op onze levensstijl te beperken. in europa wordt voor de lange termijn gestreefd naar een ozonconcentratie van 120 µg/ m 3 over een periode van acht uur, maar dit doel wordt door veel lidstaten overschreden. sommige landen bereiken in de zomer zelfs nog concentraties van wel 370 µg/m 3. in de v.s. is ozon een van de zes belangrijke verontreinigingen waarvoor nationale normen voor omgevingsluchtkwaliteit (naaqs - national ambient air Quality standards) zijn vastgesteld in de Clean air-wet. Ozon wordt bovendien beschouwd als een van de wijdst verbreide problemen. De naaqsnorm die de epa heeft vastgesteld voor ozon, is een maximumconcentratie van 0,08 ppm in de buitenlucht. De schadelijke gevolgen van verontreinigingen en ozon aan het aardoppervlak zijn ook van >>> 3

4 invloed op de luchtbehandelingsindustrie. een zeer recent voorbeeld is de herziene europese norm en 13779:2007 (zie het desbetreffende artikel), waarin de classificatie van buitenlucht is aangepast. Dit is direct van invloed op de keuze van de minimale filterklasse bij verschillende buitenluchtcategorieën. De buitenlucht bevat steeds meer onzuiverheden, gassen en fijnstof, waardoor deze verder moet worden gefilterd. De nieuwe aandacht voor schadelijke gassen, waaronder ozon, heeft geleid tot de ontwikkeling van moleculaire filters voor luchtaanvoer die nu worden toegepast in luchtbehandelingssystemen van commerciële en openbare gebouwen op plaatsen waar veel verkeer is. Belang binnenluchtkwaliteit neemt toe nu zowel nationaal als internationaal steeds meer aandacht wordt besteed aan milieu en gezondheid, streeft de branche voor binnenluchtkwaliteit (iaq) naar een aangenaam en gezond binnenklimaat, hetgeen belangrijke factor is voor ons algemene welzijn. We brengen 80 procent van onze tijd binnen door, dus binnenluchtkwaliteit is een bepalende factor voor de openbare gezondheid. Dat de lucht die we vandaag de dag inademen zwaarder en diverser verontreinigd is dan voorheen, staat vast. Zowel de hoeveelheid als de complexiteit van de verontreiniging in de atmosfeer is toegenomen, en dat werkt door in onze ventilatiesystemen. naast primaire verontreinigingen zoals zwaveldioxide, stikstofoxiden, voc's en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (pak's), moeten ook secundaire verontreinigingen worden verwijderd, zoals ozon dat ontstaat uit fotochemische processen. vaste verontreiniging is het derde kwaad: de fijne deeltjes in de lucht trekken andere stoffen zoals de kankerverwekkende pak's aan als een magneet. De fijnste stofdeeltjes vinden hun weg diep in onze longen en kunnen zelfs in onze bloedsomloop terecht komen. verschillende onderzoeken tonen bovendien een verband aan tussen goede luchtkwaliteit, productiviteit op het werk en gezondheid. Dat is dan ook de reden waarom normen en aanbevelingen voor de productie en het gebruik van moderne luchtfilters tegenwoordig streven naar een hoger filtratieniveau. Camfil Farr heeft een uitgebreid aanbod luchtfilters waarmee alle luchtbehandelingssystemen van commerciële en openbare gebouwen kunnen voldoen aan de eisen voor de filtratie van deeltjes en gassen. Onze nieuwste toevoeging aan het aanbod is de CityFlo XL, een echte 'ozonvreter' (zie het artikel hiernaast). Oplossing voor stedelijke verontreiniging Camfil Farr heeft zich altijd ingezet voor een betere binnenluchtkwaliteit in commerciële en residentiële gebouwen, en heeft als eerste geavanceerde luchtfilters voor stedelijke omgevingen ontwikkeld die atmosferische verontreiniging tegen gaan. Het hoge rendement van onze filters staat tegenover lagere gebruikskosten, dankzij het ontwerp met een lage drukval. een voorbeeld daarvan is de reeks 'City'-filters, die recent is uitgebreid met de CityFlo XL. De CityFlo XL is een nieuw binnenluchtfilter dat is ontwikkeld conform de aangepaste europese norm voor binnenklimaat, en 13779:2007 (zie het desbetreffende artikel). Dit filter is gebaseerd op hetzelfde concept en ontwerp als de Hi-Flo XLt die door eurovent is gecertificeerd: een energiezuinige zakkenfilter die dankzij het allernieuwste glasvezelmedium van Camfil Farr unieke prestaties levert in een breed scala aan toepassingen. net als onze andere filters voor stedelijke omgevingen is de CityFlo XL een filter met een dubbele functie die zowel deeltjesfiltratie als moleculaire filtratie combineert met een lage drukval, waarmee fijnstof, schadelijke gassen en geuren effectief kunnen worden verwijderd. Dit filter wordt in plaats van een zakkenfilter of compact filter geïnstalleerd in nieuwe of bestaande luchtbehandelingsunits voor kantoorgebouwen, winkels, winkelcentra, scholen en andere openbare gebouwen in de omgeving van drukke verkeersaders. Het stevige kunststof voorframe van de CityFlo XL is volledig aerodynamisch gevormd en is geschikt voor verbranding. Camfil Farr's unieke glasvezelmedium met actieve kool en het exclusieve veelzijdige koolstofmedium met rad-eigenschappen (rapid adsorption Dynamics) zorgen bovendien voor een effectieve afvang van gassen en efficiënte verwijdering van ozon. Andere filters voor het stedelijke oerwoud Ook Camfil Farr's CityCarb en CityFlo zijn twee-in-één-filters die deeltjesfiltratie combineren met de filtratie van verontreiniging en geuren. Deze filters zijn geschikt voor nieuwe installaties of voor het vernieuwen en verbeteren van systemen met standaardfilters. Dankzij de moleculaire adsorptie is Citysorb de perfecte oplossing voor sterk verontreinigde stedelijke omgevingen. Citysorb moet worden gecombineerd met een deeltjesfilter met een F7-rendement of hoger, zoals Hi-Flo of Opakfil. neem voor meer informatie contact op met uw plaatselijke Camfil Farr-vertegenwoordiger of download de factsheets over de verschillende producten op CityFlo XL FOtO: Getty images 4

5 schoolvoorbeeld: van kosten naar cash Hoe een middelbare school in de V.S. geld bespaart met 30/30-filters. volgens de environmental protection agency in de v.s. heeft Jefferson County het hoogste aantal 'ongezonde dagen' gehad van alle county's in de staat alabama. Ook de inwoners hebben dat gemerkt: de hoge concentraties veroorzaakten astma en andere longaandoeningen. vooral ouderen en kinderen liepen risico. vlak voordat deze informatie werd gepubliceerd, begon dr. Bill Cleveland in het schooljaar aan zijn eerste jaar als directeur van de scholengroep Homewood City schools. Hij was zich er echter al van bewust dat de binnenluchtkwaliteit slecht was, met name door fijnstof, en hij was vastberaden om daar iets aan te doen. maar hoe kun je de luchtkwaliteit voor kinderen en medewerkers verbeteren en het verzuim als gevolg van ademhalingsaandoeningen en astma verminderen zonder extra kosten? Dr. Cleveland had ook al een belangrijke rol gespeeld in het certificeringsproces van Homewood middle school door LeeD (Leadership in energy and environmental Design). LeeD is onderdeel van het Green Building rating system, een extern certficeringssysteem en nationaal maatgever in de v.s. FOtO: Getty images voor het ontwerp en de exploitatie van 'groene gebouwen'. Dr. Cleveland wilde het probleem van de binnenluchtkwaliteit daarom op een milieuvriendelijke manier oplossen. Voorstel voor testopstelling met 30/30 Dr. Cleveland won informatie in bij een van zijn facilitair managers, die 15 jaar in de HvaC-branche had gewerkt en die goed op de hoogte was van luchtfiltratie. De manager had onderzoeksgegevens gezien van nieuwe luchtfiltratietechnologie die zichzelf bijna direct terugbetaalde in besparingen op het energieverbruik, een lagere vervangingsfrequentie van de filters en andere meetbare parameters. Hij had het daarbij over Camfil Farr's 30/30-filter, dat zo genoemd is vanwege de 30% hogere vasthoudcapaciteit en het 30% hogere rendement. De 30/30 is een rondgevouwen paneelfilter dat geschikt is voor filtersystemen in zakelijke instellingen, in scholen en in de gezondheidszorg. 30/30-filters hebben voor onderwijsinstellingen bovendien als extra voordeel dat ze als eindfilter kunnen worden gebruikt in klaslokalen, kantines en sportfaciliteiten. Camfil Farr was al door de Homewoodscholengroep goedgekeurd als leverancier en Chris sheheane, filiaalmanager van Camfil Farr in Birmingham (alabama) stelde daarom voor om een testopstelling te maken waarmee 'appels met appels' vergeleken konden worden: de nieuwe 30/30-filters tegenover de oorspronkelijke filters. De vergelijking zou inzicht geven in de energiebesparing, de levensduur van de filters en de kostenbesparing voor het schooldistrict. Oplopende besparing twee identieke verwarmings-/koelunits op het dak van de gymzaal werden uitgekozen voor een zes maanden durende test waarin de oorspronkelijke filters zouden worden vergeleken met de 30/30-filters. na vier maanden was het verschil tussen de oorspronkelijke filters en de 30/30-filtertechnologie echter al zo groot dat de test werd afgebroken. De resultaten werden door een onafhankelijk laboratorium gecertificeerd en lieten zien dat de overstap geen hogere kosten met zich mee zou brengen, maar juist een netto besparing van 200 dollar (ongeveer 157 euro) per filter. in totaal werden er 144 filters gebruikt, dus de overstap leverde direct een omvangrijke besparing op. Ook andere aspecten zouden besparingen opleveren. Het belangrijkste voorbeeld daarvan zijn de arbeidskosten. Omdat de 30/30-filters twee keer zo lang meegaan, hoeven ze ook maar de helft zo vaak te worden vervangen. Daarnaast zou ook het energieverbruik omlaag gaan: de 30/30-filters zijn ontwikkeld voor een zeer lage luchtweerstand, waardoor minder energie nodig is om lucht door de filters te verplaatsen. verder dragen ook de afvoerkosten en incidentele uitgaven, bijvoorbeeld voor transport, bij aan de verdere besparing. School met 5 ECI-sterren alle filtersystemen op Homewood High werden omgebouwd voor 30/30-filters. Kort daarna behaalde de school 5 eci-sterren. De eci (energy Cost index) is een beoordeling voor filtratiesystemen die is gebaseerd op het filterrendement gedurende de levensduur en de energie die nodig is om lucht door het filter te voeren. een eci-score van vijf sterren is de hoogst mogelijke beoordeling. er wordt nu gekeken naar de mogelijkheid om de installatie van 30/30-filters uit te breiden naar de andere scholen van de Homewoodscholengroep. De scholen in twee naburige gemeenschappen maken bovendien ook gebruik van Camfil Farr-filters. Chris Sheheane (filiaalmanager Camfil Farr), Neil Long (facilitair manager Homewood High School) en John Finlay (vice-rector van Homewood High School) tijdens de presentatie van het vijfsterrencertificaat van ECI. 5

6 Zorgeloze tabletproductie met Camtain De meeste grote farmaceutische bedrijven staan bekend om het baanbrekende onderzoek naar en de ontwikkeling van innovatieve farmaceutische en biotechnologische kwaliteitsproducten voor diergeneeskundige en consumententoepassingen. een van die bedrijven heeft een strategische productiefaciliteit in puerto rico, waar wordt gewerkt aan de farmaceutische producten van de toekomst. een van de producten die in deze fabriek worden geproduceerd, is een op ibuprofen gebaseerde pijnbestrijder met een lichte slaapwerking voor consumenten. "pijn kan op elke moment optreden, ook wanneer u er geen tijd voor heeft. neem dus geen risico wanneer er op u gerekend wordt," is de slogan voor deze populaire pijnstiller. Pijnbestrijding, ook in de tabletproductie Zoals men voor snelle en efficiënte pijnbestrijding vertrouwt op kwaliteitsmedicijnen, vertrouwen farmaceutische producenten op Camfil Farr om een oplossing te bieden voor twee belangrijke veiligheidskwesties op het gebied van stof: de gevaarlijke werking en de explosieve aard. Camtain is onderdeel van Camfil Farrs Gold series-insluitingssystemen en wordt in tablettenpersen en -coaters, fluidbed- en sproeidrogers en ventilatiesystemen voor algemene ruimten gebruikt om farmaceutische stoffen met een rendement van 99,9% te filteren, met veilige lucht voor een veilige werkomgeving in farmaceutische fabrieken als resultaat. draaiende luchtsluis, verticale explosieventielen en bedieningspanelen met variabele frequentieregeling. Het complete project, van het specificeren, offreren en sluiten van de verkoop tot de productie van de Camtain Gs6-units en de installatie op locatie, kostte slechts acht weken. Perfect voor farmaceutische toepassingen De Gs-units worden geroemd als de perfecte oplossing voor hoogrendementfilters in de farmaceutische industrie. Op dit moment zijn er stofafscheiders met een gesloten systeem van Camfil Farr in gebruik in de meest veeleisende farmaceutische toepassingen in de v.s., Canada en europa. De Gs Camtain is de enige stofafscheider op de markt die is goedgekeurd voor gevaarlijke stoffen en die geschikt is voor de zwaarste omstandigheden. De Camtain Gold Series-insluitingssystemen in de Puerto Ricaanse fabriek garanderen een veilige werkomgeving en zorgen tegelijkertijd voor de terugwinning van waardevolle stoffen tijdens de productie. Recordlevering in Puerto Rico in de fabriek in puerto rico zijn Camtain Gs6- afscheiders geïnstalleerd opdetabletpersen voor pijnbestrijders. De units zijn voorzien van een 6

7 Betere binnenluchtkwaliteit in productie mentholsigaretten ruim 80 jaar geleden werden de eerste mentholsigaretten ontwikkeld en veel rokers wereldwijd geven er de voorkeur aan vanwege het verfrissende gevoel en de pepermuntachtige smaak. De aanwezigheid van menthol in de omgevingslucht bij de productie van sigaretten leidt echter tot oogirritatie als de concentratie hoger wordt dan 1000 µg per kubieke meter. in het streven naar een gezonde werkomgeving, startte een van de grootste producenten van tabakswaren ter wereld een wedstrijd tussen de fabrieken voor mentholsigaretten om een oplossing te vinden voor dit probleem. Dankzij de effectieve filteroplossing die in samenwerking met Camfil Farr Germany werd ontworpen, kwam de fabriek in Duitsland als winnaar uit de bus. Optimale bescherming van medewerkers De tabaksproducent wilde een oplossing die optimale bescherming bood voor de productiemedewerkers, maar die tegelijkertijd milieuvriendelijk en goedkoop was. naast het nieuwe filtersysteem werden er ook andere maatregelen geïmplementeerd, zoals het verlagen van de luchttoevoer tot 10% om de verwarmingskosten en CO 2 -uitstoot te verlagen. technici van het bedrijf ontwikkelden de bekroonde oplossing in samenwerking met de experts van Camfil Farr Germany. Het ventilatiesysteem in de fabriek, met een debiet van m 3 /uur werd uitgerust met 54 klasse F7 CityFlo HFs-filters. Het resultaat overtrof elke verwachting en het productiepersoneel in de fabriek merkte direct een enorme verbetering in de binnenluchtkwaliteit, dankzij de daling van de mentholconcentratie van 65% die de CityFlo bewerkstelligde. De tvoc-waarde (total volatile Organic Compounds) voor de totale hoeveelheid vluchtige organische verbindingen in de lucht, daalde bovendien met 75%. in navolging van het succes in Duitsland zal de CityFlo F7 nu ook in alle andere fabrieken voor mentholsigaretten van de tabaksproducent worden geïnstalleerd. CityFlo CityFlo combineert deeltjesfiltratie met de filtratie van verontreinigingen en geuren. Dit filter, dat oorspronkelijk is ontworpen voor stedelijke omgevingen, gebruikt zakken van het unieke glasvezelmedium met actief kool dat door Camfil Farr is ontwikkeld, voor een uitstekend filterrendement, effectieve beheersing van stof en geuren en een lage luchtstroomweerstand. Camfil Farr's exclusieve veelzijdige koolstofmedium met radeigenschappen (rapid adsorption Dynamics) in de vorm van zakken- of vakkenfilters verwijdert een groot aantal verschillende voc's (vluchtige organische verbindingen). De nieuwste uitvoering van CityFlo, de CityFlo XL, is een nieuw binnenluchtfilter met conisch gevormde vakken voor een nog beter binnenklimaat conform de nieuwe europese norm voor binnenluchtkwaliteit, en 13779:2007. Ga voor meer informatie over CityFlo-filters naar 7

8 Nieuwe aanbeveling filterclassificatie EN 13779:2007 voor betere IAQ De europese norm en 13779:2007 biedt een richtlijn op het gebied van ventilatie- en luchtbehandelingssystemen voor ontwerpers, eigenaren en gebruikers van utiliteitsgebouwen met verblijfsruimten. Het doel van deze norm is om in alle seizoenen een aangenaam en gezond binnenklimaat te realiseren tegen acceptabele gebruiks- en installatiekosten. Deze norm is nu van toepassing in alle lidstaten van de e.u. en is in spanje zelfs opgenomen in de wetgeving. De norm geeft bovendien aan welke filterprestaties vereist zijn voor een goede binnenluchtkwaliteit. Bij het ontwerpen van mechanische aan- en afvoerventilatiesystemen moet rekening worden gehouden met de kwaliteit van de buitenlucht in de omgeving van het gebouw of op de voorgestelde locatie. atmosferische verontreiniging en deeltjes kunnen in verschillende concentraties en grootten voorkomen, die toch moeten worden verwijderd om te kunnen voldoen aan de eisen voor binnenluchtkwaliteit. Hetzelfde geldt voor de aanwezigheid van allergenen, carcinogene verkeersverontreiniging, geuren en gassen. Daarvoor moeten fijnere filters worden gebruikt en gescheiden filters voor buitenlucht, hergebruikte binnenlucht en afvoerlucht worden toegepast. De norm en 13779:2007 raadt daarom aan om de huidige classificatie van buitenluchtkwaliteit (ODa - Outdoor air) aan te passen en het oorspronkelijke classificatiesysteem met vijf niveau's (ODa 1-5) om te zetten in een systeem met drie niveau's: ODa 1-3 (ODa 1 = zuivere lucht, incidenteel stoffig of verontreinigd; 2 = buitenlucht met hoge concentraties vaste deeltjes en/of verontreinigende gassen; en 3 = buitenlucht met zeer hoge concentraties vaste deeltjes en/of verontreinigende gassen). met 'vaste deeltjes' wordt de totale hoeveelheid vaste of vloeibare deeltjes in de lucht bedoeld, van zichtbaar stof tot deeltjes van submicronformaat. met 'verontreinigende gassen' worden koolstofmono-oxide, koolstofdioxide, zwaveldioxide, stikstofoxiden en vluchtige organische verbindingen (voc's) bedoeld. Deze nieuwe classificatie van buitenlucht is daarom direct van invloed op de aanbevolen filterklasse in verschillende ODa-categorieën ten opzichte van de aanbevelingen in en 13779:2002. De basisclassificatie ida 1-4 voor binnenlucht in de verblijfsruimte blijft hetzelfde (ida 1 = goede binnenluchtkwaliteit, 2 = gemiddelde kwaliteit, 3 = matige kwaliteit en 4 = slechte kwaliteit). "Deze aanpassing in en 13779:2007 staat volledig in lijn met het streven van Camfil Farr naar een beter binnenklimaat voor gezondere werk- en leefomstandigheden. Het binnenklimaat in stedelijke, industriële en verontreinigde gebieden, waar mensen lange tijd binnen doorbrengen, wordt langzaam verbeterd door hogere filterklassen en vaak ook gasfiltratie toe te passen," zegt Jan andersson, productmanager voor Comfort air Filters van Camfil Farr europa en voorzitter van Werkgroep 4B 'Luchtfilters' (WG4B) binnen eurovent (zie het desbetreffende artikel). Camfil Farr's filters voor luchtbehandelingsen ventilatiesystemen dragen bij aan de bescherming van persoonlijke gezondheid door besmetting via de luchtwegen in binnenomgevingen te voorkomen. Hi-Flo, Opakfil Green en ecopleat zijn voorbeelden van producten voor de filtratie van vaste deeltjes. Citycarb, Camcarb, CityFlo en het nieuw ontwikkelde CityFlo XL-filter (zie het desbetreffende artikel) zijn voorbeelden van producten voor de filtratie van moleculaire verontreinigende gassen, zoals zwaveldioxide, stikstofoxiden, koolwaterstoffen, voc's en ozon. De keuze van een gasfilter is afhankelijk van de concentratie schadelijke stoffen in de omgevingslucht. 7 Tabel A.1 Aanbevelingen in EN 13779: filterklasse conform EN 779:2002. Buitenluchtkwaliteit Binnenluchtkwaliteit ida 1 (hoog) ida 2 (gemiddeld) ida 3 (matig) ida 4 (laag) ODa 1 (zuivere lucht) F9 F8 F7 F6 ODa 2 (stof) F7 / F9 F6 / F8 F6 / F7 G4 / F6 ODa 3 (gas) F7 / F9 F8 F7 F6 ODa 4 (stof + gas) F7 / F9 F6 / F8 F6 / F7 G4 / F6 ODa 5 (zeer hoge conc.) F6 / GF / F9 F6 /GF/F9 F6 / F7 G4 / F6 Buitenluchtkwaliteit (zie 6.2.3) N I E u w E T A B E L Binnenluchtkwaliteit (zie 6.2.5) ida 1 (hoog) ida 2 (gemiddeld) ida 3 (matig) ida 4 (laag) ODa 1 (zuivere lucht) F9 F8 F7 F5 ODa 2 (stof) F7 + F9 F6 + F8 F5 + F7 F5 + F6 ODa 3 (zeer hoge concentraties stof of gassen) a GF = Gasfilter (koolstoffilter) en/of chemisch filter. F7 + GF + F9a F7 + GF + F9a F5 +F7 F5 + F6 Nieuwe aanbeveling voor filterklassen De buitenlucht bevat steeds meer onzuiverheden, gassen en fijnstof, waardoor deze verder moet worden gefilterd. Correct toegepaste filters zijn van groot belang voor een goed functionerend ventilatiesysteem, voor het beschermen van gevoelige productieprocessen, personen en het milieu, en voor het verbeteren van de binnenluchtkwaliteit, het comfort en het welzijn. De nieuwe aanbevolen classificatie voor buitenluchtkwaliteit in de norm en 13779:2007 bevat ook wijzigingen voor de vereiste filterklasse om de gewenste binnenluchtkwaliteit te realiseren, zoals is aangegeven in tabel a.5 in de bijlage van de norm. Tabel A.5 Aanbevolen minimale filterklasse per filtersegment om te voldoen aan de minimumeisen voor binnenluchtkwaliteit (definitie van filterklassen conform EN 779). 8

9 turbinefilters op de testbank FOtO: JOHnér als vooraanstaand luchtfilterbedrijf houdt Camfil Farr zich ook bezig met het testen van filters onder gesimuleerde bedrijfsomstandigheden om de prestaties te controleren. Kort geleden werd Camfil Farr power systems benaderd door 's werelds grootste fabrikant van kleine en middelgrote gasturbines voor een demonstratie van de verschillen tussen luchtinvoersystemen met een lage of gemiddelde snelheid. Het bedrijf werd uitgenodigd voor een bezoek aan een speciale testopstelling in het regionale r&d-centrum in Zweden. Leider in middelgrote turbines De klant is een vooraanstaande leverancier van industriële gasturbines en centrifugaalcompressoren in de olie- en gasindustrie. Het bedrijf levert gewoonlijk enkele turbines per week en voert onderhoud uit aan en levert reserveonderdelen en vervangingsfilters voor de turbines die aan meer dan 90 landen zijn uitgeleverd. Camfil Farr is een belangrijk leverancier van luchtinlaatsystemen, ombouwen, filterhuizen en geluidsisolerende apparatuur voor de meeste fabrikanten van middelgrote en grote turbines. Onze systemen worden gebruikt in turbines in alle mogelijke omgevingen, op het land en op zee. De oplossingen omvatten luchtfilters, ombouwen, geluiddempers, leidingen en luchtbehandelingssystemen, bijvoorbeeld voor anti-icing of koeling. Het productaanbod beslaat alle apparatuur voor het beperken van het risico op beschadiging van de turbine, voor het verlagen van de onderhoudskosten en voor het verhogen van de turbineprestaties. Het verzoek van deze specifieke klant betrof het testen van filtersystemen voor hun eigen turbines in een laboratoriumomgeving onder werkelijke bedrijfsomstandigheden, bij uiteenlopende temperaturen en vochtigheidsgraden. Testopstelling in slechts 8 weken speciaal voor dit onderzoek werd een nieuwe testopstelling ontworpen waarmee drie filterstappen tegelijkertijd getest konden worden om de drukval en het filterrendement in het volledige filtersysteem te vergelijken en tegelijkertijd de temperatuur en relatieve vochtigheid te controleren. Het kostte het r&d-centrum van Camfil Farr in trosa (Zweden) slechts acht weken om de opstelling te ontwerpen, te monteren, te kalibreren en te testen. Het systeem was voorzien van een stoomgenerator en droger om de wisselende luchtvochtigheid te simuleren. Ook werden een koelunit en verwarmingssysteem geïntegreerd omvariaties in temperatuur te creëren. Het recirculatiesysteem werd deels geïsoleerd om de gewenste temperatuur te behouden. Bovendien werden systemen geïnstalleerd om opspattend zeewater, zoutdruppels en deeltjes na te bootsen. met een laserdeeltjesteller en natriumvlamanalyse werd het filterrendement gemeten om het totale zoutfilterrendement in vergelijking met de massa te bepalen. De meest extreme omstandigheden waarbij de tests werden uitgevoerd, waren bij lage temperatuur (10 C) en hoge vochtigheid (+90%), en bij hoge temperatuur (32 C) en lage vochtigheid (20%). Goede resultaten Camfil Farr's Hi-Flo- en Cam Gt-filters werden aan verschillende tests ontworpen. in een van de simulaties werd het Cam Gt F9-filter twee uur lang besproeid met 120 liter water bij een normale luchtstroom zonder dat het filter water doorliet. Dit corrosiebestendige filter is speciaal ontworpen voor luchtinlaten die zeer vochtige omstandigheden moeten weerstaan. in een andere simulatie werd de Cam-Flo Gt getest op drukval, rendement, vasthoudcapaciteit (DHC) en het rendement in ontladen toestand. De Cam-Flo Gt overtrof het filter van de concurrent op alle punten. De tests werden begeleid door personeel van de klant, evenals door experts van Camfil power systems uit Canada en Zweden. Het onderzoek overtuigde de klant van de prestaties en capaciteit van onze producten en heeft ertoe geleid dat Camfil Farr nu is aangewezen als een van de primaire leveranciers. 9

10 Biologische veiligheid in Zwitserland Zwitserland is meer dan horloges, zakmessen, kaas en schitterende alpenweiden. Het land is ook een Europees centrum voor baanbrekend onderzoek. Camfil Farr Switzerland heeft kort geleden verschillende aantrekkelijke orders binnengehaald voor CamContain- en CamSafefilterhuizen voor afgeschermde biologische laboratoria in drie grote onderzoekscentra. Veiligheidslaboratorium Spiez Het spiez-laboratorium, een afdeling van het ministerie voor civiele bescherming (Bundesamt für Bevölkeringsschutz), is het Zwitserse kenniscentrum voor bescherming tegen nucleaire, biologische en chemische (nbc) bedreigingen en gevaar. Het laboratorium wendt zijn technische kennis aan bij wapencontroles in Zwitserland en bij de inzet in vredesoperaties ( experts zijn het er over eens dat zowel nationaal biologische wapens. een van de belangrijkste middelen in de strijd tegen biologische risico's is de mogelijkheid om pathogenen te detecteren die tot een biologisch incident, zoals een epidemie of bioterroristische aanval, kunnen leiden wanneer deze bewust of als gevolg van natuurlijk ontwikkelingen vrijkomen. als we zulke noodsituaties efficiënt willen aanpakken en de juiste medische behandeling vast willen stellen, moet de ziekteverwekker eerst worden als internationaal meer aandacht besteed moet worden aan de bescherming tegen biologische dreigingen en gevaren. Dit standpunt komt voort uit de recente epidemieën van sars en vogelgriep. Bovendien lijkt het erop dat bepaalde landen ondanks het internationale verdrag inzake biologische wapens nog altijd werken aan biologische wapens voor militaire doeleinden. Ook een terroristische aanval met biologische wapens is mogelijk, vooral gezien enorme ontwikkelingen die de biotechnologie in de voorbije jaren heeft doorgemaakt en de verwachte invloed die deze ontwikkelingen hebben op de productie van Veiligheidslaboratorium Spiez. FOtO: Getty images geïdentificeerd enherkend. Om een uitbraak een halt toe te kunnen roepen, moeten we daarvoor beschikken over de noodzakelijke laboratoriumfaciliteiten. Zulke laboratoria moeten verdachte monsters snel kunnen identificeren wanneer er zich een incident voordoet. Zwitserland wordt hierin vertegenwoordigd door armasuisse immobilien (Blumenbergstrasse 39, 3003 Bern / Het land heeft ervoor gekozen om een laboratorium van een dergelijk strategisch belang met het hoogste biologische afschermingsniveau (BsL4) in te richten en beschikt over faciliteiten voor het identificeren van pathogenen van risicoklasse 4, zoals ebola, miltvuur (antrax) en het marburgvirus. Camfil Farr is gekozen als de meest geschikte leverancier van veilige biologische filterhuizen en filters. in het nieuwe biologisch laboratorium, met een gebruiksoppervlak van 625 m 2 voor BsL3- en BsL4-laboratoria, zullen 23 CamContain Cs-filterhuizen worden gecombineerd met automatische scanapparatuur. Het systeem is ontworpen en wordt gebouwd door Camfil Farr Duitsland. De filterinstallatie zal in 2010 in gebruik worden genomen. Camfil Farr's CamContain Cs-filterhuizen maken gebruik van de meest geavanceerde technieken om de hoogst mogelijk bedrijfsveiligheid in europa te garanderen en zullen een nieuwe norm stellen op het gebied van veiligheids- en beschermingsfilters in onder meer gevaarlijke biotechnologische, farmaceutische, nucleaire en medische toepassingen. universiteit van Zurich als lid van de vereniging van europese onderzoeksuniversiteiten LerU (League of european 10

11 research Universities) behoort deuniversiteit van Zurich tot de beste onderzoeksuniversiteiten van europa. Dit onderwijsinstituut geniet een uitstekende internationale reputatie en heeft de hoogste prijzen op het gebied van medische wetenschap, immunologie, genetica en hersenonderzoek in de wacht gesleept. Het instituut voor medische virologie (y36) richt zich met name op onderzoek, onderwijs en diagnose. in de afgelopen decennia zijn steeds meer virussen bekend geworden als snel groeiende menselijke pathogenen. virusepidemieën en pandemieën zoals griep, sars, ebola en Hiv behoren tot de grootste risico's voor de wereldgezondheid. medische virologie speelt daarom een centrale rol bij het diagnosticeren, onderzoeken en bestrijden van deze pathogenen en hun ziektebeeld. voor het uitvoeren van zulke taken was een speciale infrastructuur nodig op het instituut van medische virologie. Daarom zijn twee verdiepingen van een bestaand gebouw omgebouwd tot BsL3- en BsL3+-laboratoria. Camfil Farr werd gekozen als de meest geschikte partner voor dit project en de laboratoria zijn uitgerust met zeven CamContain C-filterhuizen voor afvoerlucht die door Camfil Farr Germany zijn ontworpen en gebouwd. De filterhuizen werden in oktober 2008 geïnstalleerd. Paul Scherrer-instituut. Paul Scherrer-instituut, Villigen Het paul scherrer-instituut (psi) is een van de weinige plaatsen ter wereld waar drie onderzoeksmethoden voor gecondenseerde materie (met synchrotron-röntgenstraling, neutronen en muonen) binnen één instituut beschikbaar zijn. Het instituut beschikt over vier grote laboratoria: een derde-generatie röntgen-synchrotronbron (sls), 's werelds enige continue spallatie-neutronenbron (sinq), 's werelds krachtigste muonbron met een continue bundel (sµs) en een faciliteit voor mesonproductie (Ltp) voor fundamenteel nucleair onderzoek en elementaire-deeltjesfysica. Om aan de extra veiligheidseisen te kunnen voldoen is een bestaande vleugel van het laboratorium uitgerust met 38 aangepaste Camsafefilterhuizen die door Camfil Farr Germany zijn ontwikkeld. De filterhuizen worden in een voorfilterstap gebruikt als brandbeveiliging. Veilige laboratoria met CamContain TM en CamSafe TM als iets erg veilig of zeker is, zegt men dat het 'staat als een huis'. Dat kan ook worden gezegd van de prestaties van twee specialistische insluitingsproducten van Camfil Farr: CamContain en Camsafe. Die 'staan als een filterhuis'. Wetenschappers gebruiken afgeschermde biologische laboratoria voor het veilig en efficiënt onderzoeken van besmettelijk materiaal. Deze geavanceerde laboratoria zijn ingericht om besmetting van de onderzoekers te voorkomen en om te voorkomen dat micro-organismen vrijkomen in het milieu. er zijn vier niveau's voor biologische afscherming (BsL - Biosafety Level) gedefinieerd op basis van de techniek, de beveiligingsapparatuur en het ontwerp van het laboratorium voor de stoffen die onderzocht worden. BsL-3-laboratoria worden gebruikt voor het onderzoeken van agentia die via de lucht kunnen worden overgedragen en een dodelijke infectie kunnen veroorzaken. in BsL4-laboratoria worden agentia onderzocht die een hoog risico opleveren op een levensbedreigende ziekte waarvoor geen vaccin of medische behandeling beschikbaar is. 'insluiting' betreft de methode waarop besmettelijke materialen worden gehanteerd in de laboratoriumomgeving waar ze worden gebruikt of bewaard. CamContain- en CamSafe-filterhuizen. CamContain-luchtfiltersystemen voor afgeschermde biologische laboratoria bieden nauwkeurige Hepa-luchtfilters, veilige luchtfiltratie en een hoog rendement. De CamContain-filters en geautomatiseerde filtertechnologie zijn speciaal ontworpen voor BsL-3- en BsL-4-laboratoria en geïntegreerd in het meest geavanceerde automatische controlesysteem. De Camsafe-kamers worden gebruikt om radioactieve, toxische of bacteriële deeltjes en gassen te scheiden voor optimale bescherming van medewerkers. Deze systemen worden onder meer toegepast in laboratoria, op quarantaineafdelingen en in de farmaceutische industrie. De filterhuizen kunnen worden gekoppeld om filtersystemen met meerdere fasen te realiseren. Neem voor meer informatie contact op met uw dichtstbijzijnde Camfil Farr-vertegenwoordiger of ga naar onze website ( 11

12 Expert van Camfil gekozen tot voorzitter Europese luchtfiltercommissie Jan andersson, Deputy managing Director of marketing van Camfil sweden en product manager van de afdeling Comfort air Filters in europa, is gekozen tot voorzitter van de Werkgroep 4B 'Luchtfilters' (WG4B) binnen de beroepshandelsorganisatie voor producenten in de HvaCr-branche in europa. De 15 leden van eurovent zijn afkomstig uit 11 landen en vertegenwoordigen meer dan 800 bedrijven met medewerkers en een totale jaaromzet van 20 miljard euro. Camfil Farr is al jaren lid van eurovent. Jan andersson neemt nu het voorzitterschap over van Camfil Farr's voormalig hoofd r&d, Jan Gustavsson, die in 2005 afscheid nam van Camfil Farr maar zijn werk voor de WG4B tot dit jaar voortzette. 25 jaar ervaring in het vak Jan andersson is technisch opgeleid en draagt ruim 25 jaar professionele wilt u meer weten? voor meer informatie kunt u contact opnemen met Camfil Farr België of nederland. Ukunt ook telefonisch, schriftelijk of per fax contact opnemen met het hoofdkantoor van Camfil Farr. ervaring in de luchtfilterindustrie bij aan de werkgroep. Hij begon zijn carrière indebranche in Door de jaren heen heeft hij verschillende managementfuncties bekleed in de verkoop- en marketingorganisatie van verschillende luchtfilterbedrijven in Zweden, waaronder if Luftfilter dat in 2006 werd overgenomen door Camfil Farr. Ook daar was hij verantwoordelijk voor de zaken rondom eurovent. Op dit moment is Jan Comfort product manager europe bij de internationale organisatie van Camfil Farr. Hij heeft bovendien verschillende jaren samen met de voormalige voorzitter Jan Gustavsson gewerkt aan het ontwikkelen en vaststellen van het certificeringsprogramma voor luchtfilters van eurovent, dat in 2006 werd aangenomen. Hij is bovendien actief lid van het bestuur van svensk ventilation, de Zweedse nationale partner van eurovent. "eurovent's werkgroepen en het certificeringsprogramma zijn onontbeerlijk voor een effectieve en concurrerende industrietak. Onze groep moet zich bezig blijven houden met het ontwikkelen, onderhouden en bekrachtigen van normen om te zorgen dat onze producten goed, eerlijk en conform de wet- en regelgeving blijven presteren. met het oog op de groeiende aandacht voor het milieu Hoofdkantoor is ook het zoeken naar methoden om het energierendement van installaties te verhogen een belangrijk punt. met mijn achtergrond in sales en marketing wil ik me blijven richten op het voltooien van het beoordelingssysteem voor energieverbruik en luchtkwaliteit, normen ontwikkelen, en projecten uitvoeren die zijn gericht op het verhogen van de binnenluchtkwaliteit en het verlagen van het energieverbruik van HvaCsystemen om zo een gezonder en productiever binnenklimaat te realiseren in alle typen gebouwen," aldus Jan andersson. Over Eurovent eurovent is de belangrijkste vertegenwoordiger en tevens het klankbord van europa's HvaC-fabrikanten. De organisatie houdt zich met name bezig met het informeren van haar leden over relevante wet- en regelgeving van de europese Unie en andere lichamen, en het ontwikkelen van een wereldwijd statistisch rapportagesysteem en een certificeringsprogramma voor de branche. De organisatie stimuleert gezamenlijk onderzoek en speelt een rol in de deelname van europa in internationale standaardiseringsprocessen. eurovent werkt bovendien samen met vergelijkbare beroepsorganisaties over de hele wereld. Camfil ab, sveavägen 56e, se stockholm, Zweden. tel.: Fax: Beurzen in 2008/2009 CamFiL Farr airmail is een internationale publicatie voor klanten van Camfil Farr. Beschikbaar in negen talen. Uitgegeven door: Camfil ab, sveavägen 56e se stockholm, Zweden tel.: Fax: info@camfil.se Uitgever: alain Berard, vp en Director sales and marketing Camfil Farr Group Redacteur: november , aqua-therm, praag, tsjechië DeCemBer , pollutec 08, Lyon, Frankrijk 2-4, powergen international 8-9, animal research Labs, st. petersburg, Florida, verenigde staten maart , COntamineXpO 2009, parijs, Frankrijk 10-14, ish, Frankfurt, Duitsland 10-12, CFia 2009 (food industry) rennes, Frankrijk 31/3-2/4, international HvaCr event, vietnam mei , achema, Frankfurt, Frankrijk Ga voor een volledig overzicht van beurzen en evenementen naar margareta swahn Forsling tel.: Fax: margareta.swahn@camfil.se FOtO voorpagina: Getty images Oplage: exemplaren. Gedrukt in Zweden ymer reklambyrå