Hyperbare zuurstoftherapie Betere kwaliteit van leven bij klachten na bestraling

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hyperbare zuurstoftherapie Betere kwaliteit van leven bij klachten na bestraling"

Transcriptie

1 Hyperbare zuurstoftherapie Betere kwaliteit van leven bij klachten na bestraling Drs. H.A. Hilhorst, arts hyperbare geneeskunde - IvHG Hematon Lymfklierkankerdag De Reehorst, Ede, 26 september 2015

2 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Voor wie? Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen U wordt verwezen Resultaten? Om te onthouden Vragen

3 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Voor wie? Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen U wordt verwezen Resultaten? Om te onthouden Vragen

4 Instituut voor Hyperbare Geneeskunde 1995 opgericht 2000 erkenning als ZBC Vestigingen: Hoogeveen (1997) Rotterdam (2004) Arnhem (2008) Waalwijk (2011) Hyperbare zuurstoftherapie bij 700 patiënten per jaar

5 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Voor wie? Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen U wordt verwezen Resultaten? Om te onthouden Vragen

6 Voor wie? Bestraald in het verleden? en nu, klachten zoals pijn, oedeem, roodheid, hardheid, bloedverlies, incontinentie, problemen bij bewegen van een bestraald lichaamsdeel?

7 Wat is bestraling.?

8 Effect bestraling DNA- schade: DNA kan niet meer verdubbelen Celdeling stopt - (Stam)cellen functioneren niet meer - Geen weefselherstel - Verbindweefseling van het weefsel - Schade aan allerkleinste haarvaatjes -> verdwijnen Gevolg:

9 Vroege radiatieschade Acuut Begint al tijdens bestraling: rood, wonden, pijn, haaruitval, etc Direct tot enkele weken tijdens/na bestraling Semi-acuut Long- en zenuwschade Enkele weken tot enkele maanden na bestraling Hiervoor geen hyperbare zuurstoftherapie

10 Late radiatieschade 3 maanden na bestraling tot >>>> Pijn, oedeem, roodheid en verharding van het weefsel Gaat in principe niet vanzelf over 3-H weefsel: Hypocellulair (stamcellen beschadigd) Hypovasculair (haarvaatjes beschadigd) Hypoxisch (zuurstofvoorziening verminderd) (Marx et al. 1990) Is indicatie voor hyperbare zuurstoftherapie

11 Klachten na radiotherapie Bron: Beter (

12 Klachten na radiotherapie Bron: Beter (

13 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Voor wie? Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen U wordt verwezen Resultaten? Om te onthouden Vragen

14 Definitie Hyperbare zuurstoftherapie Het ademen van pure zuurstof onder een verhoogde omgevingsdruk European committee for hyperbaric medicine (Lille 2004) 100% O 2 2 ATA > 60 minuten

15 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Voor wie? Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen U wordt verwezen Resultaten? Om te onthouden Vragen

16 Hyperbare zuurstoftherapie Behandelkamer

17 Hyperbare zuurstofsessie

18 Toedieningswijzen

19 Controlepaneel Besturingstechniek

20 IvHG - behandeltabel (2,5 ATA, 75 min 100% O2) Minutes msw 3 msw 0 msw Air 100% Oxygen Air 100% Oxygen Air 100% Oxygen Air 100% Oxygen Air

21 Hyperbare zuurstofbehandeling Chronische patiënten: 1 behandeling/dag 5 dagen/week Gemiddeld behandelingen Acute patiënten: afhankelijk van indicatie, 24/7 bereikbaar 1 e dag 2 behandelingen, daarna 1/dag 5 7 dagen/week Aantal behandelingen afhankelijk van indicatie (1-15)

22 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Voor wie? Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen U wordt verwezen Resultaten? Om te onthouden Vragen

23 Hyperbare Zuurstof Therapie Geschiedenis Prof. Dr. Ite Boerema ( ) Wilhelmina Gasthuis Amsterdam : Opereren onder druk

24 Open hartoperatie

25 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Voor wie? Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen U wordt verwezen Resultaten? Om te onthouden Vragen

26 Fysiologische effecten -1

27 Fysiologische effecten -1 Wet van Henry 100% O2 bij 2,5 ATA plasma zuurstofgehalte >X18 1 ATA, lucht: 0,3 ml O2 opgelost per 100 ml bloedplasma (19 ml O2 gebonden aan Hb) 2,5 ATA, 100% O2: 5,6 ml O2 opgelost per 100 ml bloedplasma (20 ml O2 gebonden aan Hb) (Gibson en Hunt, 1997)

28 Fysiologische effecten -1 Wet van Henry 100% O2 bij 2,5 ATA plasma zuurstofgehalte >X18 1 ATA, lucht: 0,3 ml O2 opgelost per 100 ml bloedplasma (19 ml O2 gebonden aan Hb) 2,5 ATA, 100% O2: 5,6 ml O2 opgelost per 100 ml bloedplasma (20 ml O2 gebonden aan Hb) (Gibson en Hunt, 1997)

29 Film: Life without blood

30 Fysiologische effecten % O2 bij 2,5 atmosfeer 4x dieper de weefsels in Kroch-Erlang diffusie model

31 Normale doorbloeding

32 Beperkte doorbloeding

33 Hyperbare oxygenatie

34 Bloedvat regeneratie

35 Vaatdichtheid in bestraald weefsel Vascular density of Marx RE, Ehler WJ, Tayapongsak P, Pierce LW. Am J Surg; 160: 519, 1990.

36 Mobilisatie stamcellen In het bloed vindt men na 1 e sessie : 2x 20 e sessie : 8x zoveel stamcellen; vrijgemaakt uit het beenmerg Aanmaak bloedvaatjes en herstel van bestraald weefsel. Thom SR et al. Stem cell mobilization by hyperbaric oxygen. Am J Physiol Heart Circ Physiol Apr;290(4):H Epub 2005 Nov 18. Liu ZJ et al. Hyperoxia, endothelial progenitor cell mobilization, and diabetic wound healing. Antioxid Redox Signal Nov;10(11): Review

37 Effecten HBO samengevat Oedeem Witte bloedcellen werken beter: afweer Stamcel mobilisatie Aanmaak nieuwe haarvaatjes: doorbloeding Bindweefsel kwaliteit (soepeler) Bindweefsel/botweefselcellen Werking antibiotica

38 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Voor wie? Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen U wordt verwezen Resultaten? Om te onthouden Vragen

39 Indicaties - 1 Zorginstituut Nederland (ZIN): Sinds 2004 door CVZ opgestelde lijst met erkende indicaties: Volledig vergoed in de basisverzekering Volgens ECHM* en de UHMS** * European College for Hyperbaric Medicine ** Underwater Hyperbaric Medicine Society

40 Late bestralingsschade Indicaties - 2 Behandeling van late bestralingsschade: weke delen, slijmvliezen, bot, blaas, darm, endeldarm. (30-40x) Wondgenezingsstoornissen Voorkómen van radiatieschade: Rondom een operatie in bestraald gebied (20-30x vooraf, 10-20x na de operatie)

41 Indicaties - 3 Diabetisch voetulcus Bepaalde (levensbedreigende) infecties Caissonziekte Weefsels die acuut in in zuurstofgebrek verkeren (transplantaties ledematen, plastisch chirurgische huid/weefsel transplantaten, ernstige verwondingen) Vergiftigingen: koolmonoxide

42 Contra-indicaties (wanneer doen we het niet of zijn we voorzichtig?) Absoluut ( nee ) Onbehandelde klaplong Ernstige COPD/ Blazen/bellen in de longen Tijdens therapie Doxorubicine of Bleomycine Relatief ( oppassen ) Hartfalen Klaplong in verleden Epilepsie Bijholte-ontsteking Claustrofobie AICD/oude (!) pacemaker, Insulinepomp, neurostimulerende implantaten.

43 Bijwerkingen Oorklachten Vermoeidheid Bijziendheid Zelden: zuurstofintoxicatie (zuurstof-insult) Alle bijwerkingen van hyperbare zuurstoftherapie zijn tijdelijk, gaan vanzelf over.

44 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Voor wie? Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen U wordt verwezen Resultaten? Om te onthouden Vragen

45 U wordt verwezen door specialist of huisarts of verpleegkundig specialist Geen wachtlijsten Aanvullende informatie vragen wij op Wij bellen u voor een intake

46 Ongeveer 2 uur Gezondheids-vragenlijst Gesprek arts: medisch Gesprek verpleegkundige: praktisch; Rondleiding, zuurstofkapje passen, veiligheidsprocedures, taxivervoer Afspraak eerste behandeling Intake Hoe bereidt u zich voor?

47 Behandeling 5 dagen in de week, 30-40x: 1 ½ à 2 mnd. Tijdstippen 8:30 of 11:00, evt 13:30 Ongeveer 2 uur Sluis: u kunt er altijd uit!

48 Einde behandeling Afrondend gesprek met arts, evaluatie effect Vragenlijsten opnieuw ter vergelijking Verslag naar uw verwijzer Na 3 maanden nog eens telefonisch contact,

49 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Voor wie? Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen U wordt verwezen Resultaten? Om te onthouden Vragen

50 Resultaten Diverse onderzoeken naar het effect Resultaat afhankelijk van waar en hoe er bestraald is, hoe lang geleden, ernst van de klachten en andere ziektes/levensstijl (roken!) Hoe eerder hoe beter, Maar ook na langere tijd kans op succes!

51 Resultaten IvHG onderzoek naar kwaliteit van leven: Bij 400 patiënten met bestralingsschade borst: ¾ van de patiënten vermindering van één van de symptomen pijn, roodheid, oedeem en stugheid van de weefsels; bij ¼ van de patiënten van 3 of meer van deze symptomen. Aanwijzingen dat deze resultaten blijvend zijn. Bij de darm/blaasproblemen resultaten ook goed effect op bloeden of continentieproblemen. Geen onderzoek naar het effect na mantelveldbestraling. Wel enkele positieve resultaten! Er is geen alternatieve behandeling.

52 Om te onthouden Late bestralingsklachten zijn klachten, optredend vanaf 3 maanden na de bestraling. (kan ook jaren zijn) Klachten zijn: pijn, oedeem, roodheid, stugger worden van het weefsel, slecht genezende wonden, bloedingen Hyperbare zuurstof wordt volledig vergoed in het basispakket voor deze klachten Verwijzing door specialist, huisarts of verpleegkundig specialist In ruim de helft tot driekwart van de gevallen positief resultaat. Meer info op of

53 Vragen..? of

54 Dank voor uw aandacht!

INFORMATIE OVER HYPERBARE ZUURSTOFTHERAPIE

INFORMATIE OVER HYPERBARE ZUURSTOFTHERAPIE INFORMATIE OVER HYPERBARE ZUURSTOFTHERAPIE Inhoud Wat is hyperbare zuurstoftherapie?... 3 Met welke klachten komt u in aanmerking voor hyperbare zuurstoftherapie?... 4 Welk resultaat kunt u van de behandeling

Nadere informatie

Disclosure. Ariën Hilhorst Arts hyperbare geneeskunde Instituut voor Hyperbare Geneeskunde. Nevenfuncties: Geen. Belangen: Geen.

Disclosure. Ariën Hilhorst Arts hyperbare geneeskunde Instituut voor Hyperbare Geneeskunde. Nevenfuncties: Geen. Belangen: Geen. bij behandeling van late bijwerkingen van radiotherapie drs. Ariën Hilhorst Arts hyperbare geneeskunde Workshop Hyperbare Zuurstoftherapie 21ste Antoni van Leeuwenhoek symposium Oncologie in Perspectief,

Nadere informatie

Hyperbare zuurstoftherapie bij late bestralingsschade van de mamma. Tom Schneider Arts hyperbare geneeskunde 4 e mammacongres 2013 Ermelo

Hyperbare zuurstoftherapie bij late bestralingsschade van de mamma. Tom Schneider Arts hyperbare geneeskunde 4 e mammacongres 2013 Ermelo Hyperbare zuurstoftherapie bij late bestralingsschade van de mamma Tom Schneider Arts hyperbare geneeskunde 4 e mammacongres 2013 Ermelo Inhoud Hyperbare Geneeskunde Hyperbare zuurstoftherapie (HBOT) HBOT

Nadere informatie

Hyperbare zuurstoftherapie voor diabetische voetwonden

Hyperbare zuurstoftherapie voor diabetische voetwonden Hyperbare zuurstoftherapie voor diabetische voetwonden Ariën Hilhorst Arts hyperbare geneeskunde IvHG Fontys podotherapie Eindhoven, 25 september 2014 Inhoud Instituut voor Hyperbare Geneeskunde Problemen

Nadere informatie

Hyperbare zuurstoftherapie bij radiatieschade darm/rectum

Hyperbare zuurstoftherapie bij radiatieschade darm/rectum Hyperbare zuurstoftherapie bij radiatieschade darm/rectum Drs. Arien Hilhorst, arts hyperbare geneeskunde IvHG Masterclass GE - V&VN Oncologie Amersfoort, 10 september 2015 Inhoud Instituut voor hyperbare

Nadere informatie

Complexe wondzorg en de bijdrage van Hyperbare Zuurstoftherapie

Complexe wondzorg en de bijdrage van Hyperbare Zuurstoftherapie Complexe wondzorg en de bijdrage van Hyperbare Zuurstoftherapie Locatie : Goes 26 september 2013 F.A. Sjollema, chirurg, arts hyperbare zuurstoftherapie, Goes Hyperbare Zuurstoftherapie in Zeeland Centrum

Nadere informatie

Patiëntenfolder Hyperbare Zuurstoftherapie

Patiëntenfolder Hyperbare Zuurstoftherapie Patiëntenfolder Hyperbare Zuurstoftherapie Werking hyperbare zuurstoftherapie Een behandeling met hyperbare zuurstof voorziet weefsels beter van zuurstof en bevordert de genezing van bestralingswonden,

Nadere informatie

Darmkanker. Dit is leukemie

Darmkanker. Dit is leukemie Darmkanker Dit is leukemie Bloed wordt gemaakt in het beenmerg. Beenmerg zit in je botten. In het beenmerg zitten stamcellen. Uit de stamcellen ontstaan bloedcellen. Bloed stroomt door je bloedvaten naar

Nadere informatie

Patiëntenfolder Hyperbare Zuurstoftherapie

Patiëntenfolder Hyperbare Zuurstoftherapie Patiëntenfolder Hyperbare Zuurstoftherapie Werking hyperbare zuurstoftherapie Een behandeling met hyperbare zuurstof voorziet weefsels beter van zuurstof en bevordert de genezing van bestralingswonden,

Nadere informatie

Hyperbare zuurstoftherapie in de wondzorg.

Hyperbare zuurstoftherapie in de wondzorg. Hyperbare zuurstoftherapie in de wondzorg. 1. Doel: De weefseloxygenatie verhogen in de geïnfecteerde en hypogeperfuseerde wonden. 2. Wat is hyperbare zuurstof therapie? HYPERBARE ZUURSTOFTHERAPIE (HBOT)

Nadere informatie

De GPS behandeling. Figuur: Container waarin het bloed wordt gecentrifugeerd en de bloedplaatjes worden gescheiden van het bloedplasma.

De GPS behandeling. Figuur: Container waarin het bloed wordt gecentrifugeerd en de bloedplaatjes worden gescheiden van het bloedplasma. De GPS behandeling De GPS behandeling Gel van bloedplaatjes: snelle en natuurlijke genezing Een wond geneest meestal op natuurlijke wijze. Wanneer dit niet gebeurt, is er een behandeling met bloedplaatjesgel

Nadere informatie

Instructies voor het gebruik van Enbrel (etanercept)

Instructies voor het gebruik van Enbrel (etanercept) Instructies voor het gebruik van Enbrel (etanercept) Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Voor wie is deze therapie geschikt?... 1 3 Voor het starten met de behandeling... 1 4 Starten met Enbrel... 2 5 Toediening...

Nadere informatie

Adalimumab Voor de behandeling van psoriasis

Adalimumab Voor de behandeling van psoriasis In overleg met uw dermatoloog heeft u besloten te starten met Adalimumab voor de behandeling van psoriasis. In deze brochure leest u wat u moet weten over de behandeling met het medicijn Adalimumab. Deze

Nadere informatie

Etanercept Voor de behandeling van psoriasis

Etanercept Voor de behandeling van psoriasis In overleg met uw dermatoloog heeft u besloten te starten met Etanercept voor de behandeling van psoriasis. In deze brochure leest u wat u moet weten over de behandeling met het medicijn Etanercept. Deze

Nadere informatie

Roken en een (orthopedische) operatie

Roken en een (orthopedische) operatie Roken en een (orthopedische) operatie U krijgt binnenkort een operatie op de afdeling Orthopedie in het Radboudumc. Het is algemeen bekend dat roken ongezond is en verschillende gezondheidsproblemen tot

Nadere informatie

Borstkankerevenement 31 oktober Deelnemers & programma

Borstkankerevenement 31 oktober Deelnemers & programma Borstkankerevenement 31 oktober Deelnemers & programma Koffie/thee gebak & modeshow Tijdstip: 12.30 13.00 uur We openen het evenement met koffie of thee en een gebakje. Tijdens het drinken van uw koffie

Nadere informatie

Inleiding in Oncologische revalidatie

Inleiding in Oncologische revalidatie Inleiding in Oncologische revalidatie Marinca de Beer, revalidatiearts Studiemiddag BVRV 22 febr 2018 Presentatie Oncologie(behandeling) en gevolgen Revalidatie HBOT Vragen. 28-2-2018 3 Locomotorische

Nadere informatie

Patiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER. onderdeel RADIOTHERAPIE. Radiotherapie

Patiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER. onderdeel RADIOTHERAPIE. Radiotherapie Patiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER onderdeel RADIOTHERAPIE PROSTAATKANKER INHOUD Wat is radiotherapie eigenlijk?...3 Uitwendige bestraling...3 Inwendige bestraling...5 Gang van zaken...7 Eerste

Nadere informatie

Vroege en late bijwerkingen van de radiotherapie: Welke, en is er iets aan te doen?

Vroege en late bijwerkingen van de radiotherapie: Welke, en is er iets aan te doen? Vroege en late bijwerkingen van de radiotherapie: Welke, en is er iets aan te doen? Liesbeth Boersma, radiotherapeut oncoloog, MAASTRO clinic / MUMC Inhoud Waarom en wanneer radiotherapie, hoe vaak? Bijwerkingen

Nadere informatie

Instructies voor het gebruik van. Humira (adalimumab)

Instructies voor het gebruik van. Humira (adalimumab) Instructies voor het gebruik van Humira (adalimumab) Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Voor wie is deze therapie geschikt?... 1 3 Voor het starten met de behandeling... 1 4 Starten met Humira... 2 5 Toediening...

Nadere informatie

Instructies voor het gebruik van. Stelara (ustekinumab)

Instructies voor het gebruik van. Stelara (ustekinumab) Instructies voor het gebruik van Stelara (ustekinumab) Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Voor wie is deze therapie geschikt?... 1 3 Voor het starten met de behandeling... 1 4 Starten met Stelara... 2 5

Nadere informatie

Radiotherapie. Radiotherapie bij borstkanker

Radiotherapie. Radiotherapie bij borstkanker Radiotherapie Radiotherapie bij borstkanker Radiotherapie Inleiding Na verschillende onderzoeken is bij u borstkanker vastgesteld. U bent voor de bestralingsbehandeling verwezen naar de afdeling Radiotherapie

Nadere informatie

Instructies voor het gebruik van Ustekinumab-Stelara

Instructies voor het gebruik van Ustekinumab-Stelara Instructies voor het gebruik van Ustekinumab-Stelara Inhoud 1. Inleiding 2. Wie is geschikt voor deze therapie 3. Voor het starten met de behandeling 4. Starten met Stelara 5. Toediening 6. Effectiviteit

Nadere informatie

Uitwendige bestraling bij prostaatkanker

Uitwendige bestraling bij prostaatkanker Uitwendige bestraling bij prostaatkanker In deze folder leest u meer over radiotherapie (bestraling) bij de behandeling van prostaatkanker. Deze informatie ontvangt u als aanvulling op de algemene informatie

Nadere informatie

Chirurgie/Vaatcentrum Diabetische voeten poli

Chirurgie/Vaatcentrum Diabetische voeten poli Chirurgie/Vaatcentrum Diabetische voeten poli 2 Diabetes en voetproblemen Mensen met diabetes (suikerziekte) hebben een vergrote kans op voetproblemen. Deze problemen worden vaak onderschat, terwijl ze

Nadere informatie

Mediastinitis Radboud universitair medisch centrum

Mediastinitis Radboud universitair medisch centrum Mediastinitis U hebt enige tijd geleden een openhart operatie ondergaan. Helaas is bij u een complicatie opgetreden genaamd mediastinitis. Een mediastinitis is een ontsteking van het borstbeen en de daarachterliggende

Nadere informatie

Hairy cell leukemie. Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc

Hairy cell leukemie. Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc Hairy cell leukemie Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc Wie krijgen leukemie? Elk jaar krijgen in Nederland rond de 1500 mensen leukemie Ongeveer 750 acute leukemie Bij de anderen gaat het om chronische

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. EPO thuistoediening

PATIËNTEN INFORMATIE. EPO thuistoediening PATIËNTEN INFORMATIE EPO thuistoediening 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over het thuis toedienen van erytropoëtine (EPO) via een injectie.

Nadere informatie

Behandeling van patiënten met Hodgkin lymfoom: wikken en wegen? Josée Zijlstra Hematoloog Vumc j.zijlstra@vumc.nl

Behandeling van patiënten met Hodgkin lymfoom: wikken en wegen? Josée Zijlstra Hematoloog Vumc j.zijlstra@vumc.nl Behandeling van patiënten met Hodgkin lymfoom: wikken en wegen? Josée Zijlstra Hematoloog Vumc j.zijlstra@vumc.nl Wikken en wegen Wat is de beste behandeling? Beste behandeling? Grootste kans op genezing..

Nadere informatie

Cellulitis en erysipelas. Ontstekingen van de huid en onderhuids vet- en bindweefsel

Cellulitis en erysipelas. Ontstekingen van de huid en onderhuids vet- en bindweefsel Cellulitis en erysipelas Ontstekingen van de huid en onderhuids vet- en bindweefsel Inleiding U heeft van uw arts gehoord dat u cellulitis of erysipelas heeft. In deze folder leest u meer over deze aandoening

Nadere informatie

Radiotherapie. Preoperatieve radiotherapie bij endeldarmkanker

Radiotherapie. Preoperatieve radiotherapie bij endeldarmkanker Radiotherapie Preoperatieve radiotherapie bij endeldarmkanker Radiotherapie Inleiding Na verschillende onderzoeken is bij u endeldarmkanker vastgesteld. De arts die u behandelt, heeft met u besproken

Nadere informatie

Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie

Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie Thema: Leukemie Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie Prof.dr. Hanneke C. Kluin-Nelemans Afdeling Hematologie Samenstelling van onstolbaar gemaakt bloed Bloedcellen

Nadere informatie

APD-infuus bij uitzaaiingen in de botten

APD-infuus bij uitzaaiingen in de botten APD-infuus bij uitzaaiingen in de botten Albert Schweitzer ziekenhuis november 2013 pavo 0662 Inleiding Binnenkort wordt u behandeld met het medicijn APD. In deze folder leest u meer over deze behandeling

Nadere informatie

Behandeling van een anale fissuur Chirurgie Waregem O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis

Behandeling van een anale fissuur Chirurgie Waregem O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis Behandeling van een anale fissuur Chirurgie Waregem O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis Chirurgie Waregem_Versie 1_Jan 2016 Inleiding Deze folder geeft uitleg over de behandeling van een anale fissuur. Een anale

Nadere informatie

Radiotherapie bij borstkanker

Radiotherapie bij borstkanker Radiotherapie bij borstkanker In deze folder leest u meer over bestraling bij de behandeling van borstkanker. Deze informatie ontvangt u als aanvulling op de algemene informatie over radiotherapie. Uw

Nadere informatie

EEN BORSTSPARENDE OPERATIE BORSTKLINIEK

EEN BORSTSPARENDE OPERATIE BORSTKLINIEK EEN BORSTSPARENDE OPERATIE BORSTKLINIEK Inleiding Bij een borstsparende operatie verwijdert de chirurg de afwijking in uw borst en een deel van het omliggende weefsel. De rest van het borstweefsel blijft

Nadere informatie

Het is een ziekte die jarenlang door verschillende factoren zich ontwikkeld. Sommige factoren kun je zelf voorkomen, een paar niet.

Het is een ziekte die jarenlang door verschillende factoren zich ontwikkeld. Sommige factoren kun je zelf voorkomen, een paar niet. Werkstuk door een scholier 1583 woorden 23 april 2011 4,9 12 keer beoordeeld Vak Zorg en welzijn KANKER: Ik ga vandaag mijn spreekbeurt houden over kanker om twee redenen. De eerste is dat iedereen kanker

Nadere informatie

Behandelingen bij longkanker. inclusief klinische studie immuuntherapie

Behandelingen bij longkanker. inclusief klinische studie immuuntherapie Behandelingen bij longkanker inclusief klinische studie immuuntherapie 1 Longkanker Longkanker is niet één ziekte: er bestaan meerdere vormen van longkanker. In deze brochure bespreken we de twee meest

Nadere informatie

hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078) 654 64 64.

hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078) 654 64 64. Polycythemia Vera Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078) 654 64 64. Inleiding U heeft

Nadere informatie

Inleiding. Wat is infliximab

Inleiding. Wat is infliximab Infliximab-infuus Inleiding In overleg met uw maag-, darm-, leverarts (MDL-arts) gaat u starten met de behandeling infliximab. In deze folder vindt u informatie over infliximab, over de werking en de behandeling,

Nadere informatie

Zuurstoftherapie komt tot wasdom

Zuurstoftherapie komt tot wasdom achtergrond Zuurstoftherapie komt tot wasdom Hyperbare geneeskunde vindt nuttige, evidence-based toepassingen Jarenlang was hyperbare zuurstoftherapie op zoek naar een indicatie. Nu behandelen vier centra

Nadere informatie

Lipofilling. Ziekenhuislocatie Scheper

Lipofilling. Ziekenhuislocatie Scheper Lipofilling Ziekenhuislocatie Scheper In overleg met uw plastisch chirurg bespreekt u of u in aanmerking komt voor lipofilling. In deze folder vindt u uitleg over deze behandeling. Wat is lipofilling?

Nadere informatie

De meest voorkomende bijverschijnselen zijn: Bijverschijnselen die weinig voorkomen: Bijverschijnselen die zelden voorkomen:

De meest voorkomende bijverschijnselen zijn: Bijverschijnselen die weinig voorkomen: Bijverschijnselen die zelden voorkomen: Methotrexaat Uw behandelend maag-darm-leverarts heeft u verteld dat u in aanmerking komt voor een onderhoudsbehandeling met Methotrexaat in verband met een chronische ontstekingsziekte van de darmen (ziekte

Nadere informatie

Bestraling prostaatkanker

Bestraling prostaatkanker Bestraling prostaatkanker Informatie voor patiënten Zoals u van uw uroloog heeft vernomen, is bij u prostaatkanker ontdekt. Het vooronderzoek heeft gelukkig geen afwijkingen getoond die op uitzaaiingen

Nadere informatie

Essentiële Trombocytose

Essentiële Trombocytose Essentiële Trombocytose Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078) 654 64 64. Inleiding U

Nadere informatie

Radiotherapie Medische Oncologie Chemoradiotherapie gevolgd door chirurgie bij slokdarmkanker

Radiotherapie Medische Oncologie Chemoradiotherapie gevolgd door chirurgie bij slokdarmkanker Radiotherapie Medische Oncologie Chemoradiotherapie gevolgd door chirurgie bij slokdarmkanker Uitwendige bestraling van slokdarmkanker in combinatie met chemotherapie, voorafgaand aan een operatie van

Nadere informatie

Patiëntenbrief en toestemmingsverklaring, pagina 1 van 5 DAMOCLES-trial NL44429.018.13 Flevo versie 2.1 29 mei

Patiëntenbrief en toestemmingsverklaring, pagina 1 van 5 DAMOCLES-trial NL44429.018.13 Flevo versie 2.1 29 mei Patiëntenbrief en toestemmingsverklaring, pagina 1 van 5 PATIËNTENINFORMATIE Onderzoek naar de effecten en kosten van hyperbare zuurstoftherapie voor diabetische patiënten met een slecht doorbloede wond:

Nadere informatie

EEN BORSTSPARENDE OPERATIE

EEN BORSTSPARENDE OPERATIE EEN BORSTSPARENDE OPERATIE Inleiding Bij een borstsparende operatie verwijdert de chirurg de afwijking in uw borst en een deel van het omliggende weefsel. De rest van het borstweefsel blijft gespaard.

Nadere informatie

Etanercept- Enbrel Voor behandeling van psoriasis

Etanercept- Enbrel Voor behandeling van psoriasis In overleg met uw dermatoloog heeft u besloten te starten met Enbrel voor de behandeling van psoriasis. In deze brochure leest u wat u moet weten over de behandeling met het medicijn Enbrel. Het vervangt

Nadere informatie

Adalimumab- Humira Voor de behandeling van psoriasis

Adalimumab- Humira Voor de behandeling van psoriasis In overleg met uw dermatoloog heeft u besloten te starten met Humira voor de behandeling van psoriasis. In deze brochure leest u wat u moet weten over de behandeling met het medicijn Humira. Het vervangt

Nadere informatie

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Klinisch laboratorium Een bloedtransfusie wordt door uw arts voorgeschreven. Dit gebeurt met uw toestemming, tenzij er sprake is van een acute levensbedreigende

Nadere informatie

35 Bloedarmoede. Drs. P.F. Ypma

35 Bloedarmoede. Drs. P.F. Ypma Drs. P.F. Ypma Inleiding Bloedarmoede (anemie) is een veelvoorkomend verschijnsel bij multipel myeloom en de ziekte van Waldenström, zowel bij het begin van de ziekte als in het beloop ervan. Dit kan (ten

Nadere informatie

Om deze geneesmiddelen juist te gebruiken is het belangrijk, dat u er een aantal dingen over weet. Lees ook de bijsluiter van de apotheek.

Om deze geneesmiddelen juist te gebruiken is het belangrijk, dat u er een aantal dingen over weet. Lees ook de bijsluiter van de apotheek. 6Thioguanine of 6TG 6THIOGUANINE OF 6TG Uw maag-darm-leverarts heeft in overleg met u besloten u te gaan behandelen met het middel 6 Thioguanine of 6TG. Dit geneesmiddel dient ter behandeling van de ziekte

Nadere informatie

Kanker. Inleiding. Wat is kanker. Hoe ontstaat kanker

Kanker. Inleiding. Wat is kanker. Hoe ontstaat kanker Kanker Inleiding Ik heb dit onderwerp gekozen omdat veel mensen niet weten wat kanker precies inhoud en ik zelf er ook meer van wil weten omdat mijn oma er in de zomervakantie aan gestorven is. Dat je

Nadere informatie

Endoxan (cyclofosfamide)

Endoxan (cyclofosfamide) Endoxan (cyclofosfamide) U heeft in overleg met uw behandelend arts besloten dat u in verband met reumatische klachten Endoxan (cyclofosfamide, Cicloblastine) gaat gebruiken. Deze folder geeft informatie

Nadere informatie

Trastuzumab (Herceptin )

Trastuzumab (Herceptin ) Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve

Nadere informatie

Genezing van littekens Tijdens het genezingsproces kunnen er verschillende soorten littekens ontstaan:

Genezing van littekens Tijdens het genezingsproces kunnen er verschillende soorten littekens ontstaan: Littekenbehandeling Inleiding In deze brochure vindt u informatie over de behandeling van littekens. De brochure wordt u aangeboden door de plastisch chirurgen van Máxima Medisch Centrum. De brochure heeft

Nadere informatie

HBO: Bewezen therapie

HBO: Bewezen therapie OVERDRUK 2 hyperbare zuurstoftherapie = HBO www.ivhg.nl/o2verdruk HBO: Bewezen therapie voor de diabetische voet Geachte collega s Voor u ligt de eerste uitgave van Overdruk. Overdruk is een nieuwsbrief

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET ABVD

UW BEHANDELING MET ABVD UW BEHANDELING MET ABVD KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_001 INHOUDSTAFEL 01 Welke chemotherapie (= behandeling met cytostatica) krijgt u? 3 02 Hoe verloopt uw behandeling? 3 03 Onderzoeken 5 04 Medicatie

Nadere informatie

Infoblad. DARMKANKER Behandeling endeldarmkanker BESTRALING OF CHEMORADIATIE

Infoblad. DARMKANKER Behandeling endeldarmkanker BESTRALING OF CHEMORADIATIE Infoblad DARMKANKER Behandeling endeldarmkanker U kunt de volgende behandelingen krijgen: bestraling of chemoradiatie voor de operatie operatie van de darm behandelingen van uitzaaiingen: operatie uitzaaiingen,

Nadere informatie

Humira (adalimumab) Informatie folder

Humira (adalimumab) Informatie folder Humira (adalimumab) Informatie folder Interne geneeskunde Locatie Hoorn/Enkhuizen Humira (adalimumab) informatiefolder Inleiding Humira gaat de ontsteking in de darm tegen en helpt eventuele lekkage uit

Nadere informatie

Perifere stamcelferese

Perifere stamcelferese INTERNE GENEESKUNDE Perifere stamcelferese BEHANDELING Perifere stamcelferese Uw arts heeft voorgesteld u te behandelen met een hoge dosering cytostatica (chemotherapie). Deze behandeling is alleen mogelijk

Nadere informatie

Non Hodgkin lymfoom. Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2014 pavo 1113

Non Hodgkin lymfoom. Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2014 pavo 1113 Non Hodgkin lymfoom Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2014 pavo 1113 Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne

Nadere informatie

BESTRALING PROSTAATKANKER

BESTRALING PROSTAATKANKER BESTRALING PROSTAATKANKER 1064 Inleiding Zoals u van uw uroloog heeft vernomen, is bij u prostaatkanker ontdekt. Het voornemen bestaat om uw prostaatkanker te behandelen met een inwendige of uitwendige

Nadere informatie

Niet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project. 5 jaar.

Niet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project. 5 jaar. Niet-technische samenvatting 2015129-1 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Evaluatie en behandeling van pulmonale arteriële hypertensie. 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal

Nadere informatie

Voorlichting voor patiënten die een hyperbare zuurstofbehandeling

Voorlichting voor patiënten die een hyperbare zuurstofbehandeling Voorlichting voor patiënten die een hyperbare zuurstofbehandeling ondergaan Da Vinci Kliniek - expertisecentrum voor wondgenezing, weefselregeneratie en hyperbare zuurstoftherapie Hyperbare zuurstoftherapie

Nadere informatie

Littekencorrectie. Eerste consult

Littekencorrectie. Eerste consult Littekencorrectie Littekens als gevolg van een flinke operatie, ongeval of (brand-)wond kunnen uw lichaam soms ontsieren. Ze zijn nooit te maskeren. Een plastisch chirurg kan een litteken wél mooier en

Nadere informatie

bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Littekenbreuk: herstel via buikincisie

bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Littekenbreuk: herstel via buikincisie bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Littekenbreuk: herstel via buikincisie Inhoud 01 Inleiding... 04 02 Wat is een littekenbreuk?... 04 03 Kan een littekenbreuk spontaan genezen?.. 04

Nadere informatie

Uitzaaiingen in de wervelkolom

Uitzaaiingen in de wervelkolom Oncologie Uitzaaiingen in de wervelkolom Inleiding Kwaadaardige gezwellen (tumoren) kunnen soms uitzaaien naar andere delen van het lichaam. We spreken dan van uitzaaiingen of metastasen. Uitzaaiingen

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Informatiebrochure

Bloedtransfusie. Informatiebrochure Bloedtransfusie Informatiebrochure Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 3 1 WAAROM EEN BLOEDTRANSFUSIE?... 4 2 WAARUIT BESTAAT BLOED?... 4 3 HOE VINDEN WE PASSEND BLOED?... 5 4 HOE GEBEURT EEN BLOEDTRANSFUSIE?...

Nadere informatie

Versie juni

Versie juni HARTFALEN Apeldoornse/Zutphen TWA Inleiding Hartfalen is een veel voorkomende aandoening. Tussen 20 en 30% van de bevolking krijgt te maken met hartfalen, meestal als zij ouder zijn dan 70 jaar. Momenteel

Nadere informatie

Longembolie. Albert Schweitzer ziekenhuis december 2014 pavo 1117

Longembolie. Albert Schweitzer ziekenhuis december 2014 pavo 1117 Longembolie Albert Schweitzer ziekenhuis december 2014 pavo 1117 Inleiding U bent in het ziekenhuis opgenomen met een longembolie. In deze folder leest u meer over wat een longembolie is en hoe uw behandeling

Nadere informatie

Radiotherapie bij de behandeling van non-hodgkin lymfoom

Radiotherapie bij de behandeling van non-hodgkin lymfoom Radiotherapie bij de behandeling van non-hodgkin lymfoom In deze folder leest u meer over radiotherapie (bestraling) bij de behandeling van non-hodgkin lymfoom (een vorm van lymfklierkanker). Deze informatie

Nadere informatie

1. Inleiding 2. Oorzaak aandoening/aanleiding behandeling

1. Inleiding 2. Oorzaak aandoening/aanleiding behandeling Aambeien 1. Inleiding Binnenkort ondergaat u een operatie in verband met aambeien in het ETZ TweeSteden op locatie Tilburg of Waalwijk. In deze folder leest u informatie over de operatie en krijgt u een

Nadere informatie

Borstkanker. Borstcentrum Máxima is gevestigd op locatie Eindhoven

Borstkanker. Borstcentrum Máxima is gevestigd op locatie Eindhoven Borstkanker Borstcentrum Máxima is gevestigd op locatie Eindhoven Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Vóór het dertigste jaar is borstkanker zeldzaam, maar met het stijgen

Nadere informatie

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Klinisch laboratorium In deze folder vindt u informatie over een bloedtransfusie. Een bloedtransfusie schrijft uw arts voor als dat voor de behandeling noodzakelijk

Nadere informatie

Interstitiële longziekten Onderzoek.

Interstitiële longziekten Onderzoek. Interstitiële longziekten Onderzoek www.nwz.nl Inhoud Wat zijn interstitiële longziekten? 3 Onderzoeken 3 Afspraak longarts 5 Uw vragen 6 Notities 7 2 U heeft mogelijk een zogenoemde interstitiële longziekte.

Nadere informatie

Kaakchirurgie. Poliklinische kaakchirurgische ingrepen

Kaakchirurgie. Poliklinische kaakchirurgische ingrepen Kaakchirurgie Poliklinische kaakchirurgische ingrepen Inleiding Binnenkort wordt u in ons ziekenhuis verwacht voor een poliklinische kaakchirurgische ingreep. De behandeling vindt plaats op de polikliniek

Nadere informatie

Sigmoïdoscopie / colonoscopie darmonderzoek

Sigmoïdoscopie / colonoscopie darmonderzoek Sigmoïdoscopie / colonoscopie darmonderzoek 2 SIGMOÏDOSCOPIE / COLONOSCOPIE (darmonderzoek) Afdeling: Scopie afdeling (route G, locatie G.04.) Telefoon: 0596-644 591 Datum:. Tijd:. Er is met u op bovengenoemde

Nadere informatie

Verzakkingsoperaties met vaginale matjes. Poli Gynaecologie

Verzakkingsoperaties met vaginale matjes. Poli Gynaecologie 00 Verzakkingsoperaties met vaginale matjes Poli Gynaecologie 1 De inhoud van deze voorlichtingsfolder is mede samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Uw gynaecoloog

Nadere informatie

Behandeling hematologie R-CVP

Behandeling hematologie R-CVP Behandeling hematologie R-CVP Beste patiënt In deze brochure vindt u informatie over uw behandeling met R-CVP, de reden van de behandeling, het verloop van de therapie, de mogelijke nevenwerkingen en de

Nadere informatie

Ferinject. Moeder en Kind Centrum. Beter voor elkaar

Ferinject. Moeder en Kind Centrum. Beter voor elkaar Ferinject Moeder en Kind Centrum Beter voor elkaar 2 Inleiding De gynaecoloog heeft met u besproken dat het ijzergehalte van uw bloed te laag is. Als een behandeling met een ander middel onvoldoende resultaat

Nadere informatie

Kwaadaardige prostaatgezwellen

Kwaadaardige prostaatgezwellen Kwaadaardige prostaatgezwellen 1 Wanneer aan denken? Vanaf 50 jaar Vanaf 40 jaar als er familie is met prostaatkanker 2 Wat moet ik doen? Ga jaarlijks op raadpleging wij uw huisarts. Deze zal een prostaatonderzoek

Nadere informatie

Wachtdienstregeling Bel 148 GEZONDHEIDS TIP : EET BEWUSTER. Verbouwing APOTHEEK SOMA

Wachtdienstregeling Bel 148 GEZONDHEIDS TIP : EET BEWUSTER. Verbouwing APOTHEEK SOMA GEZONDHEIDS TIP : EET BEWUSTER Gedachtenloos eten voor tv of computer kan leiden tot dwangmatig te veel voedselinname. Hoe eet je bewuster? Voordat je begint met eten, adem je enkele keren diep in en uit.

Nadere informatie

Bosentan (Tracleer ) bij reumatische aandoeningen

Bosentan (Tracleer ) bij reumatische aandoeningen Bosentan (Tracleer ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel bosentan te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft

Nadere informatie

COMPLICATIES Lange termijn complicaties Complicaties van de ogen (retinopathie) Complicaties van de nieren (nefropathie)

COMPLICATIES Lange termijn complicaties Complicaties van de ogen (retinopathie) Complicaties van de nieren (nefropathie) COMPLICATIES Lange termijn complicaties Wanneer u al een lange tijd diabetes heeft, kunnen er complicaties optreden. Deze treden zeker niet bij alle mensen met diabetes in dezelfde mate op. Waarom deze

Nadere informatie

Inwendige geneeskunde. Beenmergpunctie. www.catharinaziekenhuis.nl

Inwendige geneeskunde. Beenmergpunctie. www.catharinaziekenhuis.nl Inwendige geneeskunde Beenmergpunctie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INW002 / Beenmergpunctie / 24-07-2013 2 Beenmergpunctie Binnenkort

Nadere informatie

Inleiding. Reumatische ziekten

Inleiding. Reumatische ziekten De reumatoloog Inleiding Ieder jaar bezoekt een groot aantal mensen de huisarts met klachten van het bewegingsapparaat (gewrichten, spieren, pezen en botten). Vaak is de huisarts in staat de diagnose

Nadere informatie

G E B R U I K E R S T I P S

G E B R U I K E R S T I P S ALGEMENE TIPS VOOR THERAPEUTISCH ELASTISCHE KOUSEN Aantrekken Trek uw therapeutisch elastische kousen direct na het opstaan aan en draag ze iedere dag. Maak gebruik van onze speciale aantrekhandschoenen

Nadere informatie

Hyperthermie in hoofd-/halsgebied

Hyperthermie in hoofd-/halsgebied Kanker Instituut U heeft van uw behandelend arts gehoord dat u een behandeling met hyperthermie (warmtebehandeling) krijgt. Voorafgaand aan de eerste hyperthermie-behandeling heeft u een gesprek met een

Nadere informatie

Beenmergpunctie Dagbehandeling interne, locatie Alkmaar.

Beenmergpunctie Dagbehandeling interne, locatie Alkmaar. Beenmergpunctie Dagbehandeling interne, locatie Alkmaar www.nwz.nl Inhoud Wat is beenmerg? 3 Wat is een beenmergpunctie? 3 Uw voorbereiding 3 De punctie 4 Na de punctie 5 Uitslag van de punctie 6 Bent

Nadere informatie

Radium-223 therapie. Nucleaire geneeskunde

Radium-223 therapie. Nucleaire geneeskunde Radium-223 therapie Nucleaire geneeskunde imelda omringt u met zorg Inhoud 2 Werking 3 Voorbereiding 4 Behandeling met Radium-223: toediening 4 hygiënische maatregelen 5 Bijwerkingen 6 Praktische aspecten

Nadere informatie

Intra-Operatieve Radiotherapie bij endeldarmkanker

Intra-Operatieve Radiotherapie bij endeldarmkanker Intra-Operatieve Radiotherapie bij endeldarmkanker Deze folder gaat over een eenmalige bestraling tijdens een operatie bij endeldarmkanker. Deze vorm van bestraling heet intra-operatieve radiotherapie

Nadere informatie

Beenmergtransplantatie/PSCT algemeen

Beenmergtransplantatie/PSCT algemeen Daniel den Hoed Oncologisch Centrum Het doel van deze brochure is algemene informatie te geven over beenmerg- en perifere stamceltransplantaties. Er is misschien met u gesproken over transplantatie als

Nadere informatie

Vermoeidheid & hartziekten

Vermoeidheid & hartziekten Vermoeidheid & hartziekten Menno Baars, cardioloog HartKliniek Nederland april 2014 Cardioloog van de nieuwe HartKliniek Nieuwe organisatie van eerstelijnscardiologiecentra Polikliniek & dagbehandeling

Nadere informatie

BOTTUMOREN. 1. Normaal botweefsel

BOTTUMOREN. 1. Normaal botweefsel BOTTUMOREN Om beter te kunnen begrijpen wat een bottumor juist is, wordt er in deze brochure meer uitleg gegeven over de normale structuur van het bot. Op die manier krijgt u een beter zicht op wat abnormaal

Nadere informatie

Instructies voor het gebruik van adalimumab-humira

Instructies voor het gebruik van adalimumab-humira Instructies voor het gebruik van adalimumab-humira Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Wie is geschikt voor deze therapie... 1 3 Voor het starten met de behandeling... 1 4 Starten met adalimumab-humira...

Nadere informatie

7,3. Werkstuk door een scholier 1419 woorden 9 december keer beoordeeld. Botkanker (oftewel: beentumoren)

7,3. Werkstuk door een scholier 1419 woorden 9 december keer beoordeeld. Botkanker (oftewel: beentumoren) Werkstuk door een scholier 1419 woorden 9 december 2002 7,3 166 keer beoordeeld Vak Biologie Botkanker (oftewel: beentumoren) Inleiding Een kwaadaardige (of maligne) primaire beentumor (=botkanker) is

Nadere informatie