Civielrechtelijke aspecten van fondsen voor eme ere e
|
|
- Raphaël van der Linden
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Civielrechtelijke aspecten van fondsen voor eme ere e l~incfft~wywacc~ / T D B ~4X~%L~ Vastgoedfondsen zijn diliwijls vormgegeven als fonds voor gemene rekening. In dit artilcel komen de volgende civielrechtelijke vragen aan de orde. Wie is eigenaar van het fondsvermogen? Is het fondsvermogen afgescheiden? Kan een fonds voor gemene rekening worden aangemerkt als personenvennootschap? Zijn de deelnemers aansprakelijk? Veranderingen volgens consultatie-wetsvoorstel AIFM Richtlijn. mr. J.W.PM. van der Velden Iai~fl ~. Het fonds voor gemene rekening is enkele decennia geleden geïntroduceerd in de Wet VPB 1969 en vervolgens in enkele andere fiscale wetten. De civielrechtelijke kwalificatie van fondsen voor gemene rekening blijft in de fiscale wetgeving in het midden. Een fonds voor gemene rekening kan bijvoor beeld de rechtsvorm hebben van een maatschap of vennoot schap onder firma (vof). Een fonds voor gemene rekening kan echter ook zijn opgezet als een rechtsvorm sui generis. In deze bijdrage beperk ik mij tot enkele vragen omtrent dergelijke fondsen voor gemene rekening van eigen aard. Naast het fiscale recht geeft het toezichtrecht belangrijke kaders voor het vormgeven van vastgoedfondsen. De Wet op het financieel toezicht (Wft) onderscheidt beleggingsinstel lingen in beleggingsmaatschappijen en beleggingsfondsen. Kort gezegd zijn beleggingsmaatschappijen kapitaalven nootschappen en andere rechtspersonen waarin de deelne mers participeren. Beleggingsfondsen worden vormgegeven als personenvennootschappen (maatschap, vof en comman ditaire vennootschap (cv) en fondsen voor gemene rekening van eigen aard. Het toezicht op beleggingsinstellingen zal in 2013 ingrijpend wijzigen ten gevolge van de AIFM Richtlijn2. Deze wijzigingen zullen de civielrechtelijke verhoudingen bij fondsen voor gemene rekening doen wijzigen. Waar ik refereer aan beleggingsfondsen, doel ik mede op fondsen voor gemene rekening. Deze begrippen overlappen overigens niet geheel. Een maatschap, vof of cv die belegt, zal kwalificeren als beleggingsinstelling onder de WF. Het ligt echter niet voor de hand dat een fiscaal fonds voor gemene rekening de rechtsvorm van een cv heeft, omdat open cv s een aparte fiscale regeling kennen, die enigszins afwijkt van de regeling voor open fondsen voor gemene rekening4. Omgekeerd moeten beleggingsfondsen in de zin van de Wft beleggen. Fondsen voor gemene rekening kun nen daarentegen worden ingezet voor het aanwenden van gelden, waarmee wordt gedoeld op andere activiteiten dan beleggen5. Naar mijn indruk wordt deze mogelijkheid in de praktijk overigens nauwelijks benut. t Over kapitaalvennootschappen en personenvennootschap pen bestaat de nodige civielrechteljke wetgeving, recht spraak en literatuul Over fondsen voor gemene rekening zijn veel minder civielrechtelijke bronnen voorhanden. De civielrechteljke vragen zijn er niet minder om. In het kader van dit artikel maak ik daarvan de volgende selectie: Wie is eigenaar van het fondsvermogen? Is het fondsvermogen afgescheiden? Kan een fonds voor gemene rekening worden aangemerkt als maatschap of vof? Zijn de deelnemers aansprakelijk? Welke gevolgen heeft de AIFM Richtlijn voor deze civiel rechtelijke kwesties? 2?~. ~~ t a. Wie is eigenaar volgens de Wft? Bij fondsen voor gemene rekening zijn drie partijen.betrok ken: een beheerder, een bewaarder en de deelnemers. Dit is verplicht voor vergunninghoudende beleggingsfondsen, maar ook vrijgestelde beleggingsfondsen (zonder vergun ning onder de Wft) plegen zo te zijn vormgegeven. Art. 4:42, Wft schrijft voor dat de activa van vergunning plichtige beleggingsfondsen moeten worden verkregen door de bewaarder6. Het artikel zwijgt over de passiva. Daaruit mag niet worden afgeleid dat de passiva op naam van een ander dienen te worden gesteld. Uit de ontstaansgeschiede nis van dit artikel en uit de daarop volgende bepalingen is namelijk de bedoeling af te leiden, dat de bewaarder het gehele fondsvermogen verkrjgt7. De bewaarder houdt de activa en passiva voor rekening en risico van de deelnemers. Hij is eigenaar ten titel van beheer. Een fonds voor gemene rekening waarbij een reëel risico bestaat dat de lasten de baten overtreffen, dient zijn activa onder te brengen bij een bewaarder die uitsluitend voor dat fonds mag optreden, aldus art. 4:44 Wft. Deze afscheiding van het vermogen in een aparte rechtspersoon voorkomt dat de crediteuren van het ene fonds verhaal nemen op het andere fondsvermogen. Deze bepaling heeft slechts zin als 6 Vastgoed r~9t~± jaargang 16, december 2011
2 de bewaarder aansprakelijk is voor de verplichtingen van het fonds. De kennelijke bedoeling is dus dat de bewaarder naast de activa ook de passiva bewaart. Art. 4:45, Wft hanteert ditzelfde uitgangspunt. Het fondsver mogen dient volgens dit artikel uitsluitend tot voldoening van fondscrediteuren en deelnemers. Slechts onder bepaal de omstandigheden kunnen de privécrediteuren van de bewaarder zich op het fondsvermogen verhalen. Dit impli ceert dat de bewaarder schuldenaar is van de fondsschulden. Hij bewaart niet slechts de activa, maar ook de passiva. Waar de Wft schrijft dat de bewaarder de activa verkrjgt, moet dus worden gelezen dat hij ook de passiva verkrijgt8. b. Waarvoor kiezen vrijgestelde fondsen? Vastgoedfondsen die niet vergunningplichtig zijn onder de Wft, kunnen ervoor kiezen om de bewaarder achterwege te laten. De deelnemers kunnen gemeenschappelijk eigenaren zijn van het vastgoed. De gemeenschappelijke eigendom kan worden vormgegeven door middel van een personenvennootschap of een eenvoudige gemeenschap in de zin van afdeling BW. Dit lijkt wellicht eenvoudiger dan wanneer de bewaarder de eigendom verkrjgt, maar schijn bedriegt. Zijn de deelnemers gemeenschappelijk gerechtigd, dan zal voor overdracht van het onroerend goed in beginsel de medewerking van iedere deelnemer vereist zijn. Als een deelnemer wil toetreden of uittreden, dan moet hij naast zijn rechtsbetrekking tot de beheerder en de andere deel nemers, ook zijn aandeel in het vastgoed overdragen. Voor iedere wisseling van deelnemers is met andere woorden een notariële transportakte vereist. Dat is onnodig kostbaar en omslachtig. Daarnaast zal een uittredende deelnemer zijn aandeel in de schulden van het fonds moeten, althans wil len overdragen. Dat kan slechts met instemming van de des betreffende crediteuren en zal daarom veelal problematisch kunnen zijn. Als de deelnemers een eenvoudige gemeen schap vormen dan brengt dat grote aanvullende complica ties met zich9. c. Wetsvoorstel AIFM Richtlijn: mede-eigendom is toegestaan In augustus 2011 heeft het Ministerie van Financiën een consultatie-wetsvoorstel gepubliceerd voor de implementa tie van de AIFM Richtlijn (het Wetsvoorstel)10. In dit Wets voorstel verschiet de bewaarder van kleul Art. 4:37h schrijft weliswaar voor dat de bewaarder de activa bewaart. De inhoud van dit bewaren en van activa verandert echter drastisch. De bedoeling is dat de bewaarders niet meer het fondsvermogen in eigendom hebben, maar slechts fungeren als custodian, bewaarbank (voor zover het gaat om effecten en andere financiële instrumenten) en als controleur van een aantal taken van de beheerder. Slechts bewaarders van instellingen voor collectieve beleg ging in effecten ( ICBE of als Engelse afkorting: UCITS ) lij ken te blijven fungeren als eigenaar ten titel van beheer van het fondsvermogen11. Er staat weliswaar niet dat die bewaar ders het vermogen of de activa verkrijgen, maar dit kan wor den afgeleid uit art. 4:44 en 4:45 Wft. Art. 4:44 bepaalt dat indien een reëel risico bestaat dat de passiva van een UCITS beleggingsfonds de activa overtreffen, de activa door een aparte bewaarder moeten worden bewaard. Art. 4:45 bepaalt dat de bewaarder aansprakelijk is voor de schulden van het UCITS-beleggingsfonds en dat de crediteuren van de bewaar der (in privé) geen verhaal hebben op het fondsvermogen, tenzij zeker is dat de fondscrediteuren en deelnemers wor den voldaan. Dat duidt erop dat de schulden van het fonds verschuldigd zijn door de bewaarder en dat de bewaarder als eigenaar ten titel van beheer fungeert. Het Wetsvoorstel bepaalt niet wie eigenaar is van het fondsvermogen. Vooropgesteld zij, dat het fonds voor gemene rekening niet zelf eigenaar kan zijn. Het fonds is, civielrech telijk, geen rechtssubject, en kan dus geen drager zijn van rechten en plichten. De beheerder of de gezamenlijke deel nemers kunnen wel eigenaar zijn van het fondsvermogen. Zoals hierboven omschreven is er voor vastgoedfondsen alle reden om gemeenschappelijke eigendom van de deelne mers te vermijden. Ik verwacht dat het overgrote merendeel ervoor zal kiezen om het fondsvermogen (activa en passiva) onder te brengen in een aparte rechtspersoon, ook als dat in de toekomst wellicht niet meer verplicht is. Die eigenaar zal dan waarschijnlijk niet meer bewaarder heten, omdat het Wetsvoorstel een andere inhoud aan die term geeft, voor zover het niet-ucits betreft. Wellicht raakt de term admini stratiekantoor hiervoor weer in zwang. Die term was daar voor gebruikelijk voorafgaand aan de Wet toezicht beleg gingsinstellingen van ~ fl~ a. Afgescheiden vermogen volgens dewft. De wetgever heeft in de Wft op drie wijzen voorzien in afscheiding van het fondsvermogen. Ingevolge art. 4:42, Wft houdt een van de beheerder onaffiankelijke bewaarder het vermogen van het fonds. Het fondsvermogen is daarmee afgescheiden van het vermogen van de beheerder en van de deelnemers, in die zin dat een andere (rechts)persoon het vermogen bewaart. Art. 4:44, Wft bevat een tweede voorziening voor vermogensscheiding. De bewaarder mag volgens dit artikel ook voor andere beleggingsfondsen als bewaarder optreden, behalve indien er op grond van het beleggingsbeleid een reëel risico bestaat dat het fondsvermogen niet toereikend zal zijn voor voldoening van de schulden. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer het beleggingsfonds belegt met vreemd vermogen. Gebruikelijk is dat vastgoedfondsen deels met vreemd ver mogen zijn gefinancierd. Zij dienen dan een aparte bewaar der te hebben. Een uitzondering daarop is denkbaar, in het bijzonder indien zij met de bank overeenkomen dat deze zich slechts op het vastgoed mag verhalen (limited recourse). Art. 4:44, Wft is overigens niet correct geformuleerd. Naar de letter is het toegestaan dat de bewaarder voor een of meer risicoluwe beleggingsfondsen optreedt, terwijl hij daarnaast optreedt voor verschillende risicovolle beleggingsfondsen die niet vergunningplichtig zijn. Het spreekt voor zich dat dat niet de bedoeling is van de wetgever. De derde voorziening voor vermogensscheiding ligt in art. 4:45, Wft. Het fondsvermogen dient uitsluitend tot vol- Civielrechtelijke aspecten van fondsen voor gemene rekening Vastgoed ~ ~Fv~
3 doening van fondscrediteuren en deelnemers. De privécredi teuren van de bewaarder kunnen zich niet op het fondsver mogen verhalen, tenzij vaststaat dat (1) de fondscrediteuren en deelnemers zullen kunnen worden betaald en (2) er geen nieuwe verplichtingen jegens hen zullen ontstaan. Naar mijn mening komt dit erop neer dat het fondsvermogen is afgescheiden van het overige vermogen van de bewaar der 2. In 2009 introduceerde de minister een bepaling die was bedoeld om een rangregeling te creëren voor crediteuren van premiepensioeninstellingen. Deze bepaling, art. 4:71a, Wft, is overigens op belangrijke punten anders geformu leerd dan art. 4:45, Wft. Maatman en Steneker publiceerden een kritisch artikel over het desbetreffende wetsvoorstel, met als conclusie dat de regeling slechts werkt in geval van een concursus creditorum, zoals bij beslag of faillissement 3. Derde-schuldeisers kunnen zich gewoon op het pensioenvermogen verhalen. Slechts bij een eventuele verdeling van de opbrengst moeten zij hun rang in acht nemen. De minis ter nam deze visie over en kraakte daarmee zijn eigen voor stel in een daaropvolgend kamerstuk 4. Opmerkelijk is dat de minister art. 4:71a, Wft toen niet heeft geherformuleerd, zodat de lacunes zouden zijn opgelost. De minister neemt kortom aan dat art. 4:71a, Wft slechts werkt in geval van een samenloop van verhaal en dat iedere crediteur van een pensioenbewaarder zich in beginsel kan verhalen op het pensioenvermogen. Dit zou een refiex werking kunnen hebben op de interpretatie van art. 4:45, Wft. Privécrediteuren van de bewaarder lcunnen betogen dat art. 4:45, Wft evenals art. 4:71a, Wft een rangregeling inhoudt en dat die slechts werkt in geval van een concursus. Zij zouden zich dan in beginsel ook kunnen verhalen op het vermogen van het beleggingsfonds als nog niet vaststaat dat alle verplichtingen jegens de crediteuren van het fonds en de deelnemers zullen worden voldaan. Ik meen dat deze reflexwerking niet opgaat. Art. 4:45, Wft geeft aan dat andere vorderingen dan die van de fondscre diteuren en de deelnemers slechts verhaalbaar zijn op het fondsvermogen, indien vaststaat dat alle verplichtingen jegens de crediteuren van het fonds en de deelnemers zullen worden voldaan en dergelijke vorderingen niet meer zullen ontstaan. Het gaat hier dus niet om een rangregeling, zoals in art. 4:71a, Wft, maar om een beperking van de verhaals mogelijkheden. b. Wetsvoorstel AIFM Richtlijn: afgescheiden vermogen vervalt Zoals vermeld in par. 2 is een concept Wetsvoorstel gepubli ceerd voor de implementatie van de AIFM Richtlijn. Volgens dit consultatiedocument zal slechts de bewaarder van UCITS blijven fungeren als eigenaar ten titel van beheer voor de deelnemers. De bewaarders van andere (zogeheten alterna tieve) beleggingsinstellingen fungeren slechts als custodian, bewaarbank en als controleur van de beheerder. Partijen kunnen er dan voor kiezen dat de deelnemers of de beheer der als eigenaar fungeren van het fondsvermogen. Art. 4:44 en art. 4:45, Wft blijven volgens het Wetsvoorstel nog slechts van toepassing op UCITS. Als de wetgever het Wetsvoorstel hierin volgt, betekent dit een echt verlies. Art. 4:45, Wft biedt het fondsvermogen bescherming tegen ver haal door privécrediteuren van de bewaarder. Wanneer dit wordt geschrapt, vervalt deze bescherming. Dat dupeert de deelnemers. Art. 4:44, Wft verplicht vergunninghoudende beleggingsfondsen waarbij het risico bestaat dat de lasten de baten overtreffen, het vermogen bij een aparte bewaar der onder te brengen. Ook dit besçhermt de belangen van de deelnemers. Als beide bepalingen vervallen, wordt ern stig afbreuk gedaan aan de positie van de deelnemers. Dat is een kwalijke zaak, temeer daar de wetgever zelf destijds een bewaarder-eigenaar van het fondsvermogen verplicht heeft gesteld met het oog op vermogensscheiding 5. De behoefte daaraan is niet verminderd. Mij dunkt dat de wetgever dit eenvoudig kan ondervangen. Hij kan een bewaarder-custodian verplicht stellen, conform de AIFM Richtlijn. Daarnaast kan een rechtspersoon ver plicht worden gesteld, die fungeert als eigenaar ten titel van beheel Ai-t. 4:44 en art. 4:45, Wft zouden van toepassing moeten zijn op die rechtspersoon en het fondsvermogen. Dit is ook van belang om te voorkomen dat de deelnemers aansprakelijk kunnen worden gesteld voor verplichtingen van het beleggingsfonds. De volgende paragrafen gaan daar op in. Het schrappen van art. 4:45, Wftvoor niet-ucits brengt ove rigens interessante overgangsrechtelijke vragen met zich, waaraan het consultatiedocument geen aandacht besteedt. Ik noem er enkele. Blijven bestaande vorderingen op ver gunninghoudende beleggingsfondsen beheerst door het oude regime? Zo niet, kan een bestaande vordering van een derde op de bewaarder dan alsnog worden verhaald op het fondsvermogen? 4;. ~~ ~ : De Hoge Raad heeft in 1968 het arrest Union II gewezen, waarin hij een beleggingsfonds kwalificeerde als maatschap 6. Sindsdien is de kwalificatie van beleggingsfond sen als personenvennootschap onderwerp van discussie in de literatuur en in de politiek. De kwalificatievraag kwam onder andere aan de orde bij het wetsvoorstel voor titel 7.13 BW inzake personenvennootschappen. Dat wetsvoorstel wordt overigens ingetrokken, omdat VNO NCW hoge kosten vreesde. In de gepubliceerde rechtspraak is de kwalificatie van beleggingsfondsen als personenvennootschap overigens nauwelijks meer aan de orde geweest. De praktijk wil zekerheid over de vraag of de deelnemers in een beleggingsfonds al dan niet worden aangemerkt als vennoten in een personenvennootschap. Als vennoten zou den de deelnemers immers persoonlijk aansprakelijk zijn. Indien sprake is van een vof, kunnen zij zelfs hoofdelijk aansprakelijk zijn. Daar zit de praktijk niet op te wachten. Overigens moet dit aansprakeljkheidsrisico niet worden overtrokken. De volgende paragraaf gaat daarop in. Een beleggingsfonds dat fiscaal wordt aangemerkt als fonds voor gemene rekening kan worden ingericht als personen vennootschap. Sterker nog: een maatschap of vof die hoofd zakelijk belegt zal fiscaal gezien een fonds voor gemene 8 Vastgoed CIVIEL jaargang 16. december 2011
4 rekening zijn. De vraag waar het hier om gaat is echter of als de betrokkenen niet beogen een personenvennootschap aan te gaan, het fonds voor gemene rekening toch als zodanig kan worden gekwalificeerd. Vormen de deelnemers een per sonenvennootschap, al dan niet tezamen met de beheerder en de bewaarder? De volgende kenmerken van personenvennootschappen verdienen bijzondere aandacht bij deze kwalificatie. Het moet gaan om een overeenkomst tussen de vennoten, de vennoten moeten samenwerken en zij moeten zich in dat kader jegens elkaar verplichten tot inbreng. De samenwerking moet geschieden met het oog op stoffelijk voordeel voor gemeenschappelijke rekening van alle venno ten. Ten slotte is de kwalificatie als een personenvennoot schap uitgesloten, als de deelnemingsrechten luiden aan toonder De deelnemers hebben naar mijn mening doorgaans niet ieder een aparte overeenkomst met de beheerder en de bewaarder Zij zijn in de regel partij bij dezelfde overeen komst, die onder andere is af te leiden uit hun bevoegdheid om in vergadering besluiten te nemen die allen binden. De Hoge Raad stelt aan de vennootschappelijke samenwerking bepaald geen hoge eisen. Voldoende is dat de vennoten in enige mate betrokken zijn bij de interne besluitvorming. Zijn de deelnemers niet of nauwelijks betrokken bij de interne besluitvorming, dan zal er geen vennootschappe ljke samenwerking zijn en dus geen personenvennoot schap. Dikwijls zijn zij echter wel enigszins betrokken bij de besluitvorming, zodat in zoverre aan het samenwerkingscri terium voor personenvennootschappen is voldaan. De ven nootschappeljke samenwerking vereist echter ook dat de vennoten onderling verbonden zijn tot inbreng. De deelne mers in een beleggingsfonds plegen zich niet jegens elkaar te verplichten tot storting of tot andere prestaties, maar slechts jegens de beheerder en de bewaarder. Bij gebrek aan die verplichting zal de onderlinge verhouding tussen de deelnemers in beginsel niet als vennootschap zijn te kwali ficeren. De beheerder en de bewaarder zijn in de regel partij bij dezelfde overeenkomst als de deelnemers. Bij de vraag of deze overeenkomst is te kwalificeren als vennootschap tus sen hen allen, speelt een ander criterium. De vennootschap peljke samenwerking moet geschieden voor gemeenschap pelijke rekening van alle vennoten. Dikwijls wordt een beleggingsfonds beheerd voor rekening van de deelnemers en niet voor rekening van de beheerder, laat staan van de bewaarder Dit kan anders zijn indien de beheerder of de bewaarder een winstgerelateerde vergoeding ontvangt. Samenvattend komt het erop neer, dat de kwalificatie van de onderlinge verhouding tussen de deelnemers als perso nenvennootschap mogelijk is, maar dat zij in de regel niet voor de hand ligt. De deelnemers plegen zich niet jegens elkaar te verplichten tot storting, maar slechts jegens de beheerder en de bewaarder Er bestaat dan in beginsel geen onderlinge verplichting tot inbreng, zoals vereist bij perso nenvennootschappen. Afgezien daarvan zal de verhouding met de beheerder en de bewaarder vaak ook niet als per sonenvennootschap zijn aan te merken, omdat het beleg gingsfonds pleegt te worden beheerd voor rekening van de deelnemers. ip a. Onder de Wft voorkomt de bewaarder aansprakelijkheid van de deelnemers Een van de centrale vragen rond fondsen voor gemene reke ning is, of de deelnemers aansprakelijk zijn voor de ver plichtingén van het fonds. Dit speelt in het bijzonder wan neer een fonds voor gémene rekening wordt aangemerkt als personenvennootschap. Echter, ook als het fonds geen personenvennootschap is, is deze vraag relevant. De aansprakelijkheid van de deelnemers hangt direct samen met de vertegenwoordiging. Wie handelt juridisch, indien wordt gehandeld voor een fonds voor gemene rekening? Veelal verricht de beheerder transacties voor het fonds. Doet hij dat in eigen naam, namens de bewaarder, namens de deelnemers of namens het fonds? Zoals beschreven in par 2 ftingeert de bewaarder als eige naar ten titel van beheer van het fondsvermogen. De activa en passiva van het fonds staan op zijn naam. Als het goed is, worden transacties voor het fonds dan ook verricht namens de bewaarder, zodat de baten en lasten uit die transacties in het vermogen van de bewaarder vallen. Bij het aangaan van de transactie dient te worden vermeld, dat de bewaar der handelt inzake het desbetreffende beleggingsfonds. Dat heeft ten gevolge dat de verkregen goederen in het afge scheiden fondsvermogen vallen en de wederpartij zijn vor dering op het fondsvermogen kan verhalen. Handelen de beheerder en de bewaarder op deze wijze, dan vallen de ver plichtingen van het fonds in het vermogen van de bewaar der inzake het fonds. De deelnemers zijn niet aansprakelijk voor deze verplichtingen. Het komt voor dat transacties worden aangegaan namens een fonds voor gemene rekening. Een fonds voor gemene rekening dat geen rechtssubject is, kan ook geen partij zijn. In dat geval zal moeten worden geïnterpreteerd wat partijen hebben bedoeld met de handeling namens het fonds. Hier voor zijn de criteria uit het Kribbebijter-arrest bepalend: wat hebben partijen verklaard en wat hebben zij uit elkaars ver klaringen en gedragingen begrepen en mogen begrijpen 7. Als de bewaarder is aangewezen als eigenaar ten titel van beheer en dit aan de wederpartij bekend is, vormt dat een argument dat de wederpartij het handelen namens het fonds had moeten begrijpen als namens de bewaarder inza ke het fonds. Het zal echter niet altijd duidelijk zijn voor de wederpartij hoe de eigendomsstructuur van het fonds is. In dat geval zou de wederpartij kunnen menen met de deelne mers te hebben gehandeld. Soms is een fonds voor gemene rekening aan te merken als een personenvennootschap. Als in dat geval namens het fonds een transactie wordt aangegaan, verstaat de wederpartij dit wellicht terecht als een handeling namens de per sonenvennootschap. De deelnemers/vennoten zijn dan aan sprakelijk, tenzij zij commanditaire vennoten zijn. Om externe aansprakelijkheid van de deelnemers tegen te gaan is het dus essentieel dat (1) de bewaarder eigenaar is van het fondsvermogen en (2) bij transacties voor het fonds Civielrechtelijke aspecten van fondsen voor gemene rekening Vastgoed 8. FISCAAL CIVIEL
5 duidelijk wordt gemaakt dat de bewaarder hierdoor wordt gebonden. Handelen partijen op deze wijze, dan is slechts de bewaarder aansprakelijk jegens de wederpartijen van het fonds. Ook als de deelnemers een personenvennoot schap vormen, is dan uitsluitend de bewaarder aansprake lijk. De mogelijke kwalificatie van een fonds voor gemene rekening als personenvennootschap is met andere woorden onschadelijk, als de overige civielrechtelijke inrichting van het fonds behoorlijk is. b. Wetsvoorstel AIFM Richtlijn schrapt bewaarder als aansprakelijkheidsbuffer Zoals beschreven in de vorige paragrafen, schrapt het Wets voorstel de functie van de bewaarder als eigenaar ten titel van beheer. Dit betekent dat de deelnemers kunnen funge ren als gemeenschappelijke eigenaren van het fondsvermo gen. In dat geval zullen de deelnemers aansprakelijk zijn voor de verplichtingen van het beleggingsfonds. Wordt hun samenwerlcing aangemerkt als vennootschap onder firma, dan zijn zij zelfs hoofdelijk verbonden. Ik meen dat het onverantwoord is dat fondsen met een dergelijk aansprakeljkheidsrisico worden aangeboden aan niet-professionele beleggers. Ik bepleit daarom dat ook in de toekomst de bewaarder of een andere rechtspersoon als eigenaar ten titel van beheer verplicht blijft voor vergun ninghoudende fondsen, waarvan de deelnemingsrechten aan niet-professionele beleggers worden aangeboden.,cot~~jjeç fl~sta Ça~ ii5..~t Rond fondsen voor gemene rekening spelen verschillende civielrechteljke vragen. In dit artikel kwam aan de orde wie eigenaar is van het fondsvermogen, of sprake is van een afgescheiden vermogen, of het fonds kan worden aange merkt als personenvennootschap en of de deelnemers aan sprakelijk zijn. Onder de Wft fungeert de bewaarder als eigenaar ten titel van beheer van het fondsvermogen. Hij houdt de activa en passiva voor rekening van de deelnemers. Bij fondsen die niet onder toezicht staan, kunnen partijen ervoor kiezen het vermogen te laten bewaren door de beheerder of door de deelnemers. Indien de deelnemers eigenaar zijn, levert dat een aantal complicaties. Die spelen met name wanneer onroerend goed wordt verworven of vervreemd en wanneer deelnemers toetreden of uittreden. De Wft regelt vermogensscheiding bij beleggingsfondsen op verschillende manieren. De bewaarder fungeert als eige naar, zodat het vermogen is afgescheiden van dat van de beheerder en van de deelnemers. Beleggingsfondsen waarbij het risico bestaat dat de lasten de baten overtreffen, moeten het vermogen bij een aparte bewaarder onderbrengen. Die bewaarder mag daarnaast niet voor andere fondsen optre den, aldus art. 4:44, Wft. Ten slotte bepaah art. 4:45, Wft dat het fondsvermogen uitsluitend verhaalbaar is voor fondscre diteuren en deelnemers. Pas indien vaststaat dat deze geheel zullen worden voldaan en geen nieuwe verplichtingen aan hen zullen ontstaan, kunnen andere schuldeisers van de bewaarder zich op het fondsvermogen verhalen. Onder omstandigheden kunnen fondsen voor gemene reke ning worden aangemerkt als personenvennootschappen. Bepalend is of er een overeenkomst is tussen de deelnemers, of de deelnemers samenwerken, of zij zich in dat kader jegens elkaar verplichten tot inbreng en of de samenwerking geschiedt met het oog op stoffelijk voordeel voor gemeen schappelijke rekening. De kwalificatie als personenvennoot schap is uitgesloten, als de deelnemingsrechten luiden aan toondet Kwalificatie van fondsen voor gemene rekening als personenvennootschap ligt in de regel niet voor de hand. De deelnemers plegen zich niet jegens elkaar te verplichten tot storting, maar slechts jegens de beheerder en de bewaardel Er bestaat dan in beginsel geen onderlinge verplichting tot inbreng, zoals vereist bij personenvennootschappen. De deelnemers zijn normaliter niet aansprakelijk voor de verplichtingen van het fonds. De verplichtingen behoren immers, althans onder de huidige Wft, te worden aange gaan op naam van de bewaarder. Slechts de bewaarder is daarvoor aansprakelijk. Het Ministerie van Financiën heeft een consultatie wetsvoor stel gepubliceerd voor de implementatie van de AIFM Richt lijn. Daarin vervalt de functie van de bewaarder als eigenaar ten titel van vermogen voor de meeste beleggingsinstellin gen. Ook de andere voorzieningen voor vermogensschei ding worden daarin geschrapt. Het voorstel leidt ertoe dat de deelnemers van vergunninghoudende beleggingsfondsen gezamenlijk eigenaar kunnen zijn van het fondsvermogen. Dat brengt een aantal complicaties met zich. De deelnemers kunnen daardoor persoonlijk aansprakelijk zijn voor de ver plichtingen van het fonds. Ik vind dat onverantwoord voor beleggingsfondsen waarvan de deelnemingsrechten aan niet-professionele beleggers worden aangeboden. Het voor stel behoeft wat dit betreft aanpassing. De auteur is advocaat bij Keijser Van der Velden en is fellow van het Onderzoekcentrum Onderneming en Recht Radboud Universiteit. 1 Art. 2 en 28, lid 2, wet VPB1969 jo. Besluit Beleggingsinstellingen (KB van 29 april 1970, stb. 190). De term fonds voor gemene rekening is geïntroduceerd in de tweede nota van wijziging van het wetsvoorstel Vpb Kamerstukken II, , 6 000, nr.17, p. 1, 3 en 8 (tweede Nvw). 2 De AIFM Richtlijn is Richtlijn 2011/61/EU inzake beheerders van alternatieve beleggingsinstellingen (...). Zij ziet op alle beleggingsinstellingen die niet zijn aan te merken als IcBE/Ucrrs. 3 Als de cv slechts een commanditaire vennoot heeft en de beberend vennoot geen vermogen inbrengt, is overigens geen sprake van collectief beleggen. Een dergelijke cv wordt niet aangemerkt als beleggingsfonds. Vergelijk HR 8 april 2011, JOR 2011/188 m.nt. GvdK. 4 Vergelijk art. 2, lid 2, Vpb 1969 en art. 2, lid 3, sub c, AWR. In dit verband: JA. Booij, Fiscale consequenties van het wetsvoorstel rechtspersoonlijkheid personenvennootschappen in WFR 2002/ M.G. de Jong, Open en besloten hij commanditaire vennootschappen en fondsen voor gemene rekening (dissertatie Groningen), Boom Juridische Uitgevers, Den Haag 2001, p Met vergunningplichtige beleggingsfondsen doel ik op beleggingsfondsen waarvan de beheerder vergunningplichtig is ingevolge art. 2:65, wft. 7 Vergelijk Kamerstukken II, 2002/03, , A, onder c (m.b.t. art. 16a), onder h en onder k (Advies RvS). 8 Zo ook: c.j. Groffen, Nieuwe ~tb en Btb 2005, de implementatie 10 Vastgoed F,T OAAL ec-iviel jaargang 16. december 2011
6 in FR 2005, p Enige twijfel hierover vindt men hij W.A.K. Rank en B. Bierman, Aangaan van verplichtingen voor rekening van een FGR: aanaprakelijkheid en verhaal in FR 2008, p. 302 en Vergelijk naar aanleiding hiervan D. Busch en J.W.P.M. van der Velden, Aansprakelijkheid en verhaal bij Fondsen voor Gemene Rekening in FR 2009, p Vergelijk J.W.P.M. van der Velden, Beleggingsfondsen naar burgerlijk recht (dissertatie Nijmegen), Kluwer, Deventer 2008, p richtlijn_beleggingsinsteuingen. 11 ICBE s / UCITS )Undertak.ings for Collective Investment in Transferable Securities) zijn open-end beleggingsinstellingen die beleggen in effecten met inachtneming van het beginsel van risicoapreiding. De deelnemingsrechten van vergurminghoudende ICBE s / UCITS mogen in de hele EER worden aangeboden, als aan bepaalde notificatie- en publicatieverplichtingen is voldaan. 12 Vergelijk J.WRM. van der Velden, Beleggingsfondsen naar burgerlijk recht (dissertatie Nijmegen), Kluwer, Deventer 2008, p en aldaar genoemde literatuur en parlementaire geschiedenis. 13 R.H. Maatsnan en A. Steneker, De premiepensioeninatelling in Ondernesningsrecht 2009, Kamerstukken II, , , nr. 6, p. 17 e.v. 15 Kamerstukken II, , , nr. 3, p. 9 (MvT); Kamerstukken II, , , nr. 19, p. 528 (4e NvW). 16 HR 10januari 1968, bij 1968/134 m.nt. G.j.S.; SF /81 m.nt. Schuttevaer (Union II). Vergelijk over de kwalificatie als personenvennootschap nader J.WRM. van der Velden, Beleggingsfandsen naar burgerlijk recht (dissertatie Nijmegen), Kluwer, Deventer 2008, p , waaraan deze paragraaf is ontleend. 17 HR 11 maart 1977, NJ 1977, 521 (Stolte-Schiphoff, ook wel Kribbebijter). Civielrechtelijke aspecten van fondsen voor gemene rekening
BELEGGINGSFONDSEN NAAR BURGERLIJK RECHT
BELEGGINGSFONDSEN NAAR BURGERLIJK RECHT EEN WETENSCHAPPELIJKE PROEVE OP HET GEBIED VAN DE RECHTSGELEERDHEID PROEFSCHRIFT TER VERKRIJGING VAN DE GRAAD VAN DOCTOR AAN DE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN OP
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 065 Aanpassing van de wetgeving aan en invoering van titel 7.13 (vennootschap) van het Burgerlijk Wetboek (Invoeringswet titel 7.13 Burgerlijk
Nadere informatieArs Aequi Jurisprudentie Financieel Recht 2015, p. 484-497 m.nt. J.W.P.M. van der Velden
Rb. Gelderland 1 mei 2014 Ars Aequi Jurisprudentie Financieel Recht 2015, p. 484-497 m.nt. J.W.P.M. van der Velden Scheepsfonds (X / Inspecteur) Is een fonds voor gemene rekening een maatschap? 1. What
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/77705
Nadere informatieSTICHTING BEWAARDER BOUWFONDS GERMANY RESIDENTIAL FUND. Amsterdam, Nederland JAARVERSLAG 2013
Amsterdam, Nederland JAARVERSLAG 2013 ADRES: Herikerbergweg 238 1101 CM Amsterdam Zuidoost Kamer van Koophandel Inschrijvingsnummer: 32108448 Inhoudsopgave Bestuursverslag Page 1 Balans Page 3 Staat van
Nadere informatieFondsen voor gemene rekening: wel of geen maatschap?
Fondsen voor gemene rekening: wel of geen maatschap? mr. J. van der Velden 1 1. Fonds voor gemene rekening: what is in a name? Beleggingsinstellingen worden regelmatig vormgegeven als fonds voor gemene
Nadere informatieSTICHTING BEWAARDER BOUWFONDS GERMANY RESIDENTIAL FUND. Amsterdam, Nederland JAARVERSLAG 2012
Amsterdam, Nederland JAARVERSLAG 2012 ADRES: Herikerbergweg 238 1101 CM Amsterdam Zuidoost Kamer van Koophandel Inschrijvingsnummer: 32108448 Inhoudsopgave Pagina: Bestuursverslag 3 Balans 5 Staat van
Nadere informatiePersonenvennootschappen
Personenvennootschappen mei 2006 mr De auteur heeft grote zorgvuldigheid betracht in het weergeven van delen uit het geldende recht. Evenwel noch de auteur noch kan aansprakelijk worden gesteld voor schade
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/77694
Nadere informatieBeleggingsfondsen en civielrechtelijke praktijk
J.W.P.M. van der Velden 1 Inleiding Beleggers kiezen er dikwijls voor om gezamenlijk te beleggen. Zo kunnen zij hun beleggingen beter spreiden, kostenvoordelen behalen, profiteren van andermans expertise
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 17208 1 april 2019 Omzetbelasting. Beheer van gemeenschappelijke beleggingsfondsen; bijzonder overheidstoezicht Belastingdienst/Directie
Nadere informatieHet afgescheiden vermogen van beleggingsfondsen: art. 4:37j Wft, een geschikte regeling voor de cv én het fgr?
Het afgescheiden vermogen van beleggingsfondsen: art. 4:37j Wft, een geschikte regeling voor de cv én het fgr? 1 Inleiding Wanneer je als belegger je vermogen niet zelf wilt beleggen, maar dit door een
Nadere informatieAspecten van de aansprakelijkheid van de vennoten onderling en jegens derden in titel 7.13
Aspecten van de aansprakelijkheid van de vennoten onderling en jegens derden in titel 7.13 M r. J. A. H e u r k e n s * Inleiding Gezien de uitgesproken verwachting van de staatssecretaris van Justitie,
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2004 2005 28 998 Wijziging van de Wet toezicht beleggingsinstellingen met het oog op de modernisering van de wet en implementatie van richtlijn nr 2001/107/EG
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2002 2003 28 998 Wijziging van de Wet toezicht beleggingsinstellingen met het oog op de modernisering van de wet en implementatie van richtlijn nr 2001/107/EG
Nadere informatieToelichting Model Fiduciair Beheerovereenkomst
Toelichting Model Fiduciair Beheerovereenkomst Deze toelichting is opgesteld door De Brauw Blackstone Westbroek N.V. in samenspraak met DUFAS. Het geeft een toelichting bij het model fiduciair beheerovereenkomst
Nadere informatie9 Een beleggingsfonds in de vorm van een FGR
9 Een beleggingsfonds in de vorm van een FGR Een meerpartijenovereenkomst sui generis? W.A.K. Rank 1 INLEIDING Een meerpartijenovereenkomst is een overeenkomst waaruit tussen meer dan twee partijen verbintenissen
Nadere informatieEnkele aspecten van het voorstel tot wijziging van de Wet toezicht beleggingsinstellingen
Enkele aspecten van het voorstel tot wijziging van de Wet toezicht beleggingsinstellingen Inleiding Onlangs heeft de Minister van Financiën een voorstel voor een Wet houdende wijziging van de Wet toezicht
Nadere informatieWijzigingsregeling in verband met de implementatie van de richtlijn beheerders van alternatieve belegginginstellingen
Wijzigingsregeling in verband met de implementatie van de richtlijn beheerders van alternatieve belegginginstellingen Regeling van de Minister van Financiën van kenmerk: nr. FM 2013/507 M, tot wijziging
Nadere informatieLegal developments for the Trust sector: NEW OPPORTUNITIES! Personenvennootschappen 24 April 2012 Jeroen Eichhorn
Legal developments for the Trust sector: NEW OPPORTUNITIES! Personenvennootschappen 24 April 2012 Jeroen Eichhorn DE INVOERING VAN TITEL 7.13 BW personenvennootschappen EEN NIEUWE BEDRIJFSVORM EN EEN OUDE
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 065 Aanpassing van de wetgeving aan en invoering van titel 7.13 (vennootschap) van het Burgerlijk Wetboek (Invoeringswet titel 7.13 Burgerlijk
Nadere informatieADDENDUM OP PROSPECTUS EUROPEAN OPPORTUNITIES FUND
ADDENDUM OP PROSPECTUS EUROPEAN OPPORTUNITIES FUND In verband met de invoering van de Alternative Investment Fund Managers Directive (de AIFMD ) heeft de beheerder na overleg met de bewaarder besloten
Nadere informatieFiscale aspecten bij opzetten van een vastgoedfonds Zorginstellingen en vennootschapsbelasting
Fiscale aspecten bij opzetten van een vastgoedfonds Zorginstellingen en vennootschapsbelasting Maarten Jan Brouwer Jan Pieter van Eck Disclaimer vooraf: sinds het opstellen van deze presentatie, is het
Nadere informatieNieuwe Wtb en Btb in september 2005 van kracht
Dit artikel uit is gepubliceerd door Boom juridisch en is bestemd voor anonieme bezoeker Nieuwe Wtb en Btb in september 2005 van kracht Inleiding Op 25 april 2005 heeft de Minister van Financiën het ontwerp
Nadere informatieLagere eisen voor fiscale transparantie van beleggingsfondsen: een mooi afscheidscadeau van Zalm?
schap eming Lagere eisen voor fiscale transparantie van beleggingsfondsen: een mooi afscheidscadeau van Zalm? Inleiding Op 11 januari 2007 is een tweetal besluiten van de minister van Financiën (hierna:
Nadere informatieNOTA VAN WIJZIGING. Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd:
32 622 Wijziging van de Wet op het financieel toezicht en het Burgerlijk Wetboek ter implementatie van richtlijn nr. 2009/65/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 13 juli 2009
Nadere informatie1. Nieuwe regelgeving rond personenvennootschappen ( Drs. J.E. van den Berg * [1] )
1. Nieuwe regelgeving rond personenvennootschappen ( Drs. J.E. van den Berg * [1] ) Momenteel ligt in de Eerste Kamer het wetsvoorstel Personenvennootschappen, met nieuwe regels voor de zogeheten 'personenvennootschappen'
Nadere informatieOmzetting van personenvennootschappen
Dit artikel uit is gepubliceerd door Boom juridisch en is bestemd voor anonieme bezoeker Omzetting van personenvennootschappen Inleiding De nieuwe wettelijke regeling inzake personenvennootschappen (Titel
Nadere informatie1. Inschrijvingsplicht voor rechtspersonen en ondernemingen
Handelsregister 1. Inschrijvingsplicht voor rechtspersonen en ondernemingen Op grond van art. 5 aanhef en sub a Handelsregisterwet 2007 wordt een onderneming die in Nederland is gevestigd en die toebehoort
Nadere informatiede Nederlandse Orde van Belastingadviseurs Commissie Wetsvoorstellen
de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs Commissie Wetsvoorstellen Ministerie van Justitie en Veiligheid Ingediend op https://www.internetconsultatie.nl/moderniseringpersonenvennootschap Amsterdam, 29
Nadere informatieOVEREENKOMST INZAKE BEHEER EN BEWARING
OVEREENKOMST INZAKE BEHEER EN BEWARING ONDERGETEKENDEN: 1. Robeco Institutional Asset Management B.V., gevestigd te Rotterdam en aldaar kantoorhoudende aan de Coolsingel 120; en 2. Stichting Bewaarder
Nadere informatieNederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP)
Aan: Van: Staatssecretaris van Financiën Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP) Datum: 10 december 2018 Betreft: Reactie op internetconsultatie implementatie ATAD2 Geachte heer Snel,
Nadere informatieREGISTRATIEDOCUMENT als bedoeld in Bijlage H van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft Laatste wijziging: 3 september 2018
REGISTRATIEDOCUMENT als bedoeld in Bijlage H van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft Laatste wijziging: 3 september 2018 Het Commodity Discovery Fund (het Fonds ) is een open-end beleggingsfonds
Nadere informatieArtikel 1 In dit besluit wordt verstaan onder wet: Wet op het financieel toezicht.
Besluit van [datum] houdende bepalingen ter uitvoering van artikel 5:81, eerste lid, van de Wet op het financieel toezicht (Vrijstellingsbesluit overnamebiedingen Wft) Op voordracht van Onze Minister van
Nadere informatieStichting Bewaarder BNP Paribas Beleggingsfondsen NL. te Amsterdam. Jaarrekening 2013
Stichting Bewaarder BNP Paribas Beleggingsfondsen NL te Amsterdam Jaarrekening 2013 Inhoudsopgave Blad Verslag van het Bestuur 2 Jaarrekening Balans per 31 december 2013 4 Staat van baten en lasten over
Nadere informatieNTFRA2014/ 7. Een FGR is (g)een maatschap!? prof.dr. H. Vermeulen mr. G. Verwilst. 1. De achtergrond. NTFRA 2014/7 Een FGR is (g)een maatschap!?
NTFRA 2014/7 Een FGR is (g)een maatschap!? NTFRA2014/ 7 Een FGR is (g)een maatschap!? prof.dr. H. Vermeulen mr. G. Verwilst Rechtbank Noord-Holland oordeelde in 2013 in een fiscale procedure dat een fonds
Nadere informatieBELEGGJNGSJNSTELJJNG EN AANSPRAKELIJKHEID IN HET ZICHT VAN DE NIEUWE REGELGEVING
HOOFDSTUK 25 BELEGGJNGSJNSTELJJNG EN AANSPRAKELIJKHEID IN HET ZICHT VAN DE NIEUWE REGELGEVING J. W.P.M. van der Velden 25.1 Inleiding In juni 2011 is de AIFMD vastgesteld.2 Deze richtlijn heeft een grote
Nadere informatieHOOFDSTUK 13 BELEGGINGSINSTELLINGEN. 13.1 Wat is een beleggingsinstelling? C.J. Groffen, N.B. Spoor en J.W.P.M. van der Velden 1
HOOFDSTUK 13 BELEGGINGSINSTELLINGEN C.J. Groffen, N.B. Spoor en J.W.P.M. van der Velden 1 13.1 Wat is een beleggingsinstelling? 13.1.1 Collectief versus individueel beheer Als beleggers ervoor kiezen om
Nadere informatieAansprakelijkheid en verhaal bij Fondsen voor Gemene Rekening
Aansprakelijkheid en verhaal bij Fondsen voor Gemene Rekening Reactie op prof. mr. W.A.K. Rank en mr. B. Bierman, Aangaan van verplichtingen voor rekening van een FGR: aansprakelijkheid en verhaal, FR
Nadere informatieCollege Vertegenwoordiging en. tegenstrijdig belang
College Vertegenwoordiging en tegenstrijdig belang Mr. K. Frielink Universiteit van de Nederlandse Antillen Dinsdag 9 februari 2010 van 19.00-20.30 uur Vertegenwoordiging en tegenstrijdig belang 1. Bestuur
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/78252
Nadere informatieVoordracht P. van Schilfgaarde, Congres Spigt Dutch Caribbean, 22 oktober 2012. Boek 2 Curaçao per 1-1-2012. Overzicht belangrijkste wijzigingen
Voordracht P. van Schilfgaarde, Congres Spigt Dutch Caribbean, 22 oktober 2012 Boek 2 Curaçao per 1-1-2012. Overzicht belangrijkste wijzigingen 1. Redenen voor wijziging tekst 2004: vooral Nederlandse
Nadere informatieWetsvoorstel Personenvennootschappen. 2 april 2007
2 april 2007 Geschiedenis - huidige regeling dateert uit 1838-1972: Ontwerp Van der Grinten - 1998: Ontwerp Maeijer Stand van zaken op dit moment Belangrijke veranderingen: 1. Openbare vennootschap stille
Nadere informatieFiscaalrechtelijke aspecten van de invoering. van het nieuwe personenvennootschapsrecht. Discussiepaper. ASRE Onderzoeksseminar januari 2009
Fiscaalrechtelijke aspecten van de invoering van het nieuwe personenvennootschapsrecht Discussiepaper ASRE Onderzoeksseminar januari 2009 Mr. J.H. Elink Schuurman MRE Discussienota ten behoeve van het
Nadere informatieJJJ. de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs
JJJ JJJ de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs Aan de Vaste Commissie voor Financiën van de Tweede Kamer der Staten-Generaal mr. R.F. Berck Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Amsterdam, 10 april 2008 Betreft:
Nadere informatieRUKSUNTVERSITEIT GRONINGEN OPEN EN BESLOTEN BU COMMANDITAIRE VENNOOTSCHAPPEN EN FONDSEN VOOR GEMENE REKENING PROEFSCHRIFT
RUKSUNTVERSITEIT GRONINGEN OPEN EN BESLOTEN BU COMMANDITAIRE VENNOOTSCHAPPEN EN FONDSEN VOOR GEMENE REKENING PROEFSCHRIFT ter verkrijging van het doctoraat in de Rechtsgeleerdheid aan de Rijksuniversiteit
Nadere informatiePresentatie AIFMD Jeroen van Dijk
Presentatie AIFMD Jeroen van Dijk 24 mei 2011 INDEPENDENT INTERNATIONAL IN-BUSINESS Inhoudsopgave ANT Trust: AIFMD: - Korte introductie - Tijdslijnen - Wat is een AIF; vrijstellingen - Europees paspoort
Nadere informatieBesluit overdrachtsbelasting Nieuwe goedkeuringen.
Besluit overdrachtsbelasting Nieuwe goedkeuringen. Den Haag, 30 juni 2014 Het besluit nr. BLKB/2014/194M van 3 juni 2014 vervangt het besluit van 14 december 2011, nr. BLKB2011/1803M en bevat beleid over
Nadere informatieMinisterie van Financiën Zijne excellentie, Ir. E.D. Wiebes MBA Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP)
AAN T. A. V. V A N B I J L A G E N 3 D A T U M 11 november 2015 Ministerie van Financiën Zijne excellentie, Ir. E.D. Wiebes MBA Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP) B E T R E F T
Nadere informatiedit erratum per bladzijde aangegeven. ALGEMENE INSTRUCTIE: - Schrap alle vermeldingen en tekst over OVR en CVR.
ERRATUM BIJ FINANCIERING VOOR HET MKB, 6 e druk / 1 e oplage Opmerking: Er is een wetsvoorstel geweest tot wijziging van een aantal ondernemingsvormen. De wijzigingen en aanvullingen zijn - achteraf te
Nadere informatieDrie stellingen. Rotterdam Institute of Private Law Accepted Paper Series. M.L. Tuil. Published in WPNR 2010 (6831), p. 143-145
Rotterdam Institute of Private Law Accepted Paper Series Drie stellingen M.L. Tuil Published in WPNR 2010 (6831), p. 143-145 Postdoc Erasmus Universiteit Rotterdam (tuil@law.eur.nl). 1 Abstract In dit
Nadere informatieReal Estate Bulletin
Real Estate Bulletin Belastingpakket 2014 Naar aanleiding van de Miljoenennota en het Belastingpakket 2014 hebben wij de belangrijkste fiscale maatregelen voor de vastgoedmarkt voor u op een rij gezet.
Nadere informatieHazelhoff Centre for Financial Law, Universiteit Leiden Datum 29 februari 2016 Betreft Reactie inzake het consultatievoorstel wijziging Nrgfo Wft
Hazelhoff Centre Faculty for Financial of Law Law Leiden Institute of Universiteit Public Law Leiden Department of Company Law Stichting Autoriteit Financiële Markten Per e-mail: nrgfo@afm.nl Van Hazelhoff
Nadere informatieVOORWOORD LIJST VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN
Inhoudsopgave VOORWOORD LIJST VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN V XIII 1 KORTE KARAKTERISERING PERSONENVENNOOTSCHAP; HAAR PLAATS EN BETEKENIS IN HET NEDERLANDSE ONDERNEMINGSRECHT 1 1.1 Vennootschap is kapitaalvennootschap
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 33 987 Voorstel van wet van de leden Berndsen-Jansen, Recourt en Van Oosten tot wijziging van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek en de Faillissementswet
Nadere informatieHoorcollege Directe Belastingen DB II Collegejaar 2014/2015
Waarom een VBI of een FBI? De VBI en de FBI zijn faciliteiten die collectief belleggen faciliteren. Fiscaal bezien kan je ruwweg - (collectief) beleggen op twee manieren vormgeven. Een belastingplichtige
Nadere informatieJaarrekening Stichting Bewaarder Mn Services Levensloop Fonds 2008
Jaarrekening Stichting Bewaarder Mn Services Levensloop Fonds 2008 Inhoud Verslag van het Bestuur 2 Statutaire doelstelling en personalia 3 Jaarrekening Balans per 31 december 2008 en staat van baten en
Nadere informatieA. Ondernemer en huwelijk
A. Ondernemer en huwelijk Iedere ondernemer die met een partner samen woont, is vrij om zijn of haar in komen te innen en om een bankrekening te openen. Het maakt daarbij niets uit voor welke samenlevingsvorm
Nadere informatieVinc Vastgoed Management I B.V. gevestigd te Rotterdam
#ORG=saa#VES=rdm#PAP=vbl Vinc Vastgoed Management I B.V. gevestigd te Rotterdam Financieel verslag over het boekjaar 1-1-2014 / 30-6-2014 #ORG=saa#VES=rdm#PAP=vlg Vinc Vastgoed Management I B.V., Rotterdam
Nadere informatieAddendum bij prospectus 18 juli Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen
Addendum bij prospectus 18 juli 2018 Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen 1 november 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Personalia 3 2 Wijziging Hoofdstuk 1 'Definities' 4 3 Wijziging Hoofdstuk 3 'Fondsstructuur',
Nadere informatieHet besturen van een vereniging en stichting
Het besturen van een vereniging en stichting Roland van Mourik notaris Cursus Goed Bestuur Nijmegen 6 oktober 2009 Roland van Mourik 37 jaar 1990-1991 propaedeuse rechten te Leiden 1991-1996 notarieel
Nadere informatieAddendum. Prospectus van 2 mei 2018 ACTIAM Beleggingsfondsen N.V.
Addendum Prospectus van 2 mei 2018 ACTIAM Beleggingsfondsen N.V. 9 oktober 2018 Inhoudsopgave 1 Wijziging Personalia 3 2 Wijziging Hoofdstuk 1 'Definities' 4 3 Wijziging Hoofdstuk 3, 'Structuur', paragraaf
Nadere informatieWij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.
Wijziging van de Wet op het financieel toezicht, het Burgerlijk Wetboek, de Wet op de economische delicten en enige fiscale wetten ter implementatie van richtlijn nr. 2011/61/EU van het Europees Parlement
Nadere informatieBEGRIPSBEPALINGEN. Artikel 1. Artikel 2 MD/817570.001
MD/817570.001 Doorlopende tekst van de administratievoorwaarden van de te Den Haag gevestigde stichting: Stichting Administratiekantoor Ren part Vastgoed, kantoorhoudende te 2514 JS 's-gravenhage, Nassaulaan
Nadere informatie2. Verdeling gemeenschap tussen samenwoners
Overdrachtsbelasting. Vrijstelling; diverse onderwerpen 1 Overdrachtsbelasting. Vrijstelling; diverse onderwerpen Belastingdienst/Centrum voor proces- en productontwikkeling, Sector brieven & beleidsbesluiten
Nadere informatieVennootschapsbelasting. Commanditaire vennootschap en toestemmingsvereiste
Vennootschapsbelasting. Commanditaire vennootschap en toestemmingsvereiste 1 Vennootschapsbelasting. Commanditaire vennootschap en toestemmingsvereiste Belastingdienst/Centrum voor proces- en productontwikkeling,
Nadere informatieKAS BEWAARDER KLANTENVERMOGEN BND B.V.
KAS BEWAARDER KLANTENVERMOGEN BND B.V. OVEREENKOMST VAN BEHEER EN BEWARING INZAKE BELEGGINGSFONDS INHOUDSOPGAVE Artikel Pagina Artikel 1 Algemeen... 3 Artikel 2 Bewaring... 3 Artikel 3 Belangenbehartiging
Nadere informatie26 mei 2014. secretaris - mr. C. Heck-Vink - Postbus 16020-2500 BA Den Haag - tel. 070-3307139 - fax. 070-3624568 - c.heck@knb.nl
Beknopt advies inzake het Voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad inzake besloten eenpersoonsvennootschappen met beperkte aansprakelijkheid ("SUP"), hierna: het Voorstel. 26 mei
Nadere informatieIn hoofdstuk 1 (Ministerie van Justitie) worden de volgende wijzigingen aangebracht:
31 065 Aanpassing van de wetgeving aan en invoering van titel 7.13 (vennootschap) van het Burgerlijk Wetboek (Invoeringswet titel 7.13 Burgerlijk Wetboek) Nota van wijziging In hoofdstuk 1 (Ministerie
Nadere informatieVoortschrijdend inzicht: schaf pensioenbewaarder af voor premiepensioeninstellingen
PensioenMagazine 2018/6 Voortschrijdend inzicht: schaf pensioenbewaarder af voor premiepensioeninstellingen Sebastiaan Hooghiemstra en Hans van Meerten, datum 20-12-2017 Datum 20-12-2017 Auteur Sebastiaan
Nadere informatieRechtsvorm en gebruik van LLP s en LLC s
Rechtsvorm en gebruik van LLP s en LLC s Onderzoek door mr. J.M. Blanco Fernández en prof. mr. M. van Olffen (Van der Heijden Instituut, Radboud Universiteit Nijmegen) in opdracht van het Wetenschappelijk
Nadere informatieStichting Bewaarder BNP Paribas Beleggingsfondsen NL. te Amsterdam. Jaarrekening 2012
Stichting Bewaarder BNP Paribas Beleggingsfondsen NL te Amsterdam Jaarrekening 2012 Inhoudsopgave Blad Verslag van het Bestuur 2 Jaarrekening Balans per 31 december 2012 4 Staat van baten en lasten over
Nadere informatieMEMORANDUM. Geachte NBA,
MEMORANDUM Aan : de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) Van : Ellen Timmer, Pellicaan Advocaten N.V. Datum : 18 november 2014 Betreft : Consultatie NBA-handreiking over ondersteuning door
Nadere informatieStatistieken. Antwoord Aantal Percentage
Statistieken Naam formulier ZIFO_questionnaire_personenvennootschappen Titel formulier Gebruiker Admin, Rechtsgeleerheid Aantal vragen 22 Totaal aantal ingevuld 264 1. 1. Kunt u aangeven om welke redenen
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2011 144 Besluit van 14 maart 2011, houdende wijziging van het Besluit Prudentiële regels Wft en het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 238 Wijziging van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme en de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van
Nadere informatieBibob-vragenformulier met betrekking tot vastgoedtransacties, zoals bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder o, van de Wet Bibob
Bibob-vragenformulier met betrekking tot vastgoedtransacties, zoals bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder o, van de Wet Bibob Vastgesteld op grond van artikel 30 van de Wet Bibob Inhoudsopgave Instructie...1
Nadere informatieFiscale aandachtspunten bij de structurering van Investeringsfondsen
Fiscale aandachtspunten bij de structurering van Investeringsfondsen 1. Inleiding In dit memorandum gaan wij in op een aantal fiscale aspecten die een rol kunnen spelen bij het opzetten van een (particulier)
Nadere informatieKAS BANK N.V. OVEREENKOMST VAN BEHEER EN BEWARING INZAKE BELEGINGSFONDS
KAS BANK N.V. OVEREENKOMST VAN BEHEER EN BEWARING INZAKE BELEGINGSFONDS INHOUDSOPGAVE Artikel Pagina Artikel 1 Algemeen...3 Artikel 2 Bewaring...4 Artikel 3 Belangenbehartiging houders van deelnemersrechten...4
Nadere informatieCollege Maatschap, vof en CV. mr. S. van de Griek. Universiteit van de Nederlandse Antillen. Dinsdag 13 april 2010 van 19.00-20.
College Maatschap, vof en CV mr. S. van de Griek Universiteit van de Nederlandse Antillen Dinsdag 13 april 2010 van 19.00-20.30 uur Personen vennootschappen 1. We zullen vandaag de personen vennootschappen
Nadere informatieSTICHTING BEWAARDER GERMANY RESIDENTIAL FUND (Amsterdam) BALANS & STAAT VAN BATEN EN LASTEN BOEKJAAR 2010
BALANS & STAAT VAN BATEN EN LASTEN BOEKJAAR 2010 Inhoudsopgave Pagina - Bestuur 3 - Bestuursverslag 4 - Balans 6 - Staat van Baten en Lasten 7 - Toelichting 8 Vvng2z\slo1ams 2 Bestuur M.C. van der Sluijs-Plantz
Nadere informatie(Middellijke) vertegenwoordiging bij beleggingsfondsen
J.W.P.M. van der Velden * (Middellijke) vertegenwoordiging bij beleggingsfondsen 1. Inleiding Het land der beleggingsinstellingen is verdeeld in twee provincies. Aan de ene kant vindt men er de provincie
Nadere informatieABN AMRO Basic Funds N.V. Jaarrekening 2013
Jaarrekening 2013 Pagina 1 van 12 INHOUD Pagina Directieverslag 3 Balans per 31 december 2013 4 Winst- en verliesrekening 2013 5 Toelichting algemeen 6 Toelichting op de balans per 31 december 2013 8 Toelichting
Nadere informatieStichting Bewaarder Robeco
Stichting Bewaarder Robeco Jaarrekening over het boekjaar 2013 Stichting Bewaarder Robeco INHOUDSOPGAVE Pagina Algemene informatie 1 Verslag van het Bestuur 2 Algemeen 2 Ontwikkelingen gedurende het verslagjaar
Nadere informatieWelkom beleggers Regge Fondsen. Vergadering 19 december 2012. Jaarbeurs Utrecht
Welkom beleggers Regge Fondsen Vergadering 19 december 2012 Jaarbeurs Utrecht Agenda 1. Opening door de heer Ph. van Goethem 2. Introductie door H.F. Lantsheer 3. Toelichting stand van zaken 4. Aansprakelijkheid
Nadere informatieOvergang van onderneming GEM Waalsprong naar Gemeente Nijmegen
Openbaar Onderwerp Overgang van onderneming GEM Waalsprong naar Gemeente Nijmegen Programma Grondbeleid BW-nummer Portefeuillehouder B. Velthuis Samenvatting Op 24 maart 2015 is door het College besloten
Nadere informatieTOELICHTEND INFORMATIEMEMORANDUM. met betrekking tot de vergadering van participanten van Insinger de Beaufort Income Plus Fund
TOELICHTEND INFORMATIEMEMORANDUM met betrekking tot de vergadering van participanten van Insinger de Beaufort Income Plus Fund te houden op 25 april 2014, om 14:00 uur Herengracht 537, 1017 BV Amsterdam
Nadere informatieHalfjaarbericht 2015. Bright LifeCycle Fonds
Halfjaarbericht 2015 Bright LifeCycle Fonds Periode: 19 december 2014 tot en met 30 juni 2015 Inhoudsopgave HALFJAARBERICHT BRIGHT LIFECYCLE FONDS... 3 BALANS PER 30 JUNI 2015... 3 WINST- EN VERLIESREKENING
Nadere informatieRotterdams Vastgoedfonds I CV. Halfjaarcijfers 2010
Halfjaarcijfers 2010 INHOUD Blad Balans per 30 juni 2010 3 Winst- en verliesrekening over de periode 1 januari 2010 t/m 30 juni 2010 4 Kasstroomoverzicht over de periode 1 januari 2010 t/m 30 juni 2010
Nadere informatieRotterdams Vastgoedfonds I CV. Halfjaarcijfers 2011
Halfjaarcijfers 2011 INHOUD Blad Balans per 30 juni 2011 3 Winst- en verliesrekening over de periode 1 januari 2011 t/m 30 juni 2011 4 Kasstroomoverzicht over de periode 1 januari 2011 t/m 30 juni 2011
Nadere informatieKPMG Meijburg & Co ABCD. Invoering van de Wet vereenvoudiging en flexibilisering bv-recht
Invoering van de Wet vereenvoudiging en flexibilisering bv-recht Op 12 juni 2012 heeft de Eerste Kamer de Wet vereenvoudiging en flexibilisering bv-recht en de Invoeringswet vereenvoudiging en flexibilisering
Nadere informatieUitgebracht aan de directie en aandeelhouder van: Vinc Vastgoed Management I B.V. inzake. tussentijds bericht per 30 juni 2012
Uitgebracht aan de directie en aandeelhouder van: inzake tussentijds bericht per 30 juni 2012 28 augustus 2012 Barendrecht INHOUDSOPGAVE Pagina Balans per 30 juni 2012 2 Winst- en verliesrekening over
Nadere informatieInkomstenbelasting. Direct durfkapitaal. Belastingdienst/Centrum voor proces- en productontwikkeling, Sector brieven & beleidsbesluiten
Inkomstenbelasting. Direct durfkapitaal Belastingdienst/Centrum voor proces- en productontwikkeling, Sector brieven & beleidsbesluiten Besluit van 24 maart 2009, nr. CPP2009/170M, Stcrt. Nr. 68 De staatssecretaris
Nadere informatieBeheerovereenkomst WINKELVASTGOEDFONDS DUITSLAND 5 NV. WVGF Dlnd 5 NV - BEH (execution copy).docx
WVGF Dlnd 5 NV - BEH (execution copy).docx ONDERGETEKENDEN: I. Holland Immo Group Beheer B.V., een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, statutair gevestigd te Eindhoven en kantoorhoudende
Nadere informatieRotterdams Vastgoedfonds VI CV. Halfjaarcijfers 2010
Halfjaarcijfers 2010 INHOUDSOPGAVE Blad Balans per 30 juni 2010 3 Winst- en verliesrekening over de periode 1 januari 2010 t/m 30 juni 2010 4 Kasstroomoverzicht over de periode 1 januari 2010 t/m 30 juni
Nadere informatieJaarverslag. Stichting ASR Bewaarder
Jaarverslag 2013 Stichting ASR Bewaarder - 1 - Algemene Informatie Stichting ASR Bewaarder Kantooradres Stichting ASR Bewaarder Archimedeslaan 10 3584 BA Utrecht - 2 - Inhoudsopgave Verslag van het bestuur...
Nadere informatieVoorwaarden van Beheer en Bewaring van de AEGON Basisfondsen
Voorwaarden van Beheer en Bewaring van de AEGON Basisfondsen Voorwaarden van Beheer en Bewaring (AEGON Basisfondsen) Dit zijn de Voorwaarden van Beheer en Bewaring van elk AEGON Basisfonds, vastgesteld
Nadere informatieSTICHTING BEWAARDER MEEWIND FONDS(EN) Amsterdam, Nederland JAARREKENING 2012
STICHTING BEWAARDER MEEWIND FONDS(EN), Nederland JAARREKENING 2012 Claude Debussylaan 24 1082 MD Kamer van Koophandel Inschrijvingsnummer: 53340922 Inhoudsopgave Page Bestuursverslag 3 Balans per 31 december
Nadere informatieINBRENG IN de naamloze vennootschap: N.V. UNIVÉ HET ZUIDEN SCHADEVERZEKERINGEN, gevestigd te Wouw (gemeente Roosendaal)
Blad 1 INBRENG IN de naamloze vennootschap: N.V. UNIVÉ HET ZUIDEN SCHADEVERZEKERINGEN, gevestigd te Wouw (gemeente Roosendaal) Heden, ***, verscheen voor mij, mr. **, notaris te **: **, te dezen handelend
Nadere informatie