HENCO TECHNISCH HANDBOEK 2006

Transcriptie

1 HENCO TECHNISCH HANDBOEK 00 RADIATOR SANITARY GAS Your Connection to Perfection

2 Pagina BUIZEN PERSKOPPELINGEN SCHROEFKOPPELINGEN VERDELERS KASTEN VOOR VERDELERS ALGEMENE PLAATSINGSVOORSCHRIFTEN HENCO TS-SYSTEEM 0 LASTENBOEKBESCHRIJVINGEN OVERZICHT 0 LEVERINGSPROGRAMMA 0 GEREEDSCHAP VERZEKERING CERTIFICATEN 0 UNDERFLOOR HEATING Vloerverwarming: zie technisch handboek vloerverwarming

3 Kwaliteit is de norm. Henco Industries produceert en verdeelt een compleet en coherent aanbod aan topproducten die zich onderscheiden door hun voortdurende technologische innovatie. Alle systeemcomponenten ademen de betrouwbaarheid uit die eigen is aan Henco. Het hart van het complementaire gamma is zonder twijfel de gepatenteerde meerlagenbuis. Onder het motto Enkel het beste is goed genoeg, werd de Henco meerlagenbuis zo ontworpen en gevormd dat ze beantwoordt aan de meest veeleisende en uiteenlopende gebruiksmogelijkheden. Het resultaat is nog steeds de meest toonaangevende, multifunctionele alsook de meest betrouwbare buis op de internationale markt. Henco Industries ontwikkelt en produceert haar eigen kunststofkoppelingen voor deze kwaliteitsbuis. De kunststofkoppelingen worden gemaakt uit polyvinilyden fluoride(pvdf) en zijn voorzien van elastische O-ringen en roestvrijstalen hulzen. Via een persing vormen buis en koppelingen de perfecte eenheid. Naast perskoppelingen uit kunststof en messing, heeft Henco ook schroefkoppelingen, verdelers, verdelerkasten en gereedschap in haar gamma. Al deze topproducten zijn perfect op elkaar afgestemd. Kortom, Henco biedt u alles uit één hand. Van een waterdicht systeem gesproken... Het hoge kwaliteitsniveau en de grote betrouwbaarheid van het buizensysteem wordt op internationale schaal bevestigd door de talrijke keuringscertificaten. Dit handig naslagwerk biedt u een compleet overzicht van de Henco producten, met vermelding van hun specifieke technische kenmerken. Het werd met de grootste zorg samengesteld en zo overzichtelijk mogelijk gestructureerd, zodat u altijd snel en efficiënt kan terugvinden wat u zoekt. Dit boek zal zonder twijfel uw trouwe partner worden tijdens uw werkzaamheden met onze producten. Henco dankt u alvast voor uw vertrouwen en wenst u heel veel succes!

4 BUIZEN. Henco meerlagenbuis. Technische eigenschappen 0. Voorgeïsoleerde Henco meerlagenbuis. Henco meerlagenbuis met mantel 0. Henco Combi. Henco meerlagenbuis voor gas

5 . Henco meerlagenbuis.. Een buis voor alle toepassingen Drinkwater Verwarming en koeling Regenwater Gas Als drinkwaterleiding voor zowel koud als warm water, en dit voor alle mogelijke drinkwaterkwaliteiten. Als verwarmingsbuis binnen de voorgeschreven belastingwaarden (0 bar / C). Als regenwaterleiding binnen gebouwen binnen de voorgeschreven belastingswaarden (0 bar / C). Als gasleiding in landen waar een keuring van het systeem gebeurd is en een certificaat voorhanden is. 0 Perslucht Als persluchtleiding bij installaties die olievrij zijn (met voorgeschakelde oliefilter). Stookolie Als stookolieleiding binnen de voorgeschreven belastingswaarden (0 bar / C). Andere toepassingen op aanvraag bij Henco.

6 BUIZEN 0.. Samenstelling van de Henco meerlagenbuis: PE-Xc/AL/PE-Xc De Henco meerlagenbuis bestaat uit een in de lengterichting stompgelaste aluminiumbuis voorzien van een binnen- en buitenlaag uit elektronenstralen vernet polyethyleen. De verschillende lagen worden met elkaar verbonden door een hoogwaardige verbindingslaag. Het resultaat is de Henco meerlagenbuis: ze verenigt in zich alle voordelen van kunststoffen en metalen buizen. De binnen- én buitenbuis wordt vervaardigd uit hoge densiteit polyethyleen (HDPE) granulaten en vervolgens elektronenstralen vernet. Door het vernetten worden de natuurlijke kwaliteiten van het polyethyleen vele malen verbeterd. Dit komt onder andere ten goede aan de druk- en temperatuurbelastbaarheid van de buis. De buis voldoet aan de strengste normen wat betreft drinkwaterinstallaties en is zelfs bestand tegen agressieve stoffen. De aluminiumbuis garandeert de zuurstofdichtheid en de vormvastheid van de buis. Door het overlangs stomplassen van de aluminiumbuis blijft de aluminium overal dezelfde dikte behouden. Bijgevolg zal ook de vernette buitenlaag die via de verbindingslaag op de aluminiumbuis wordt aangebracht, overal dezelfde dikte hebben. Dit biedt eveneens voordelen bij het persen omdat de perskrachten perfect verdeeld worden. Afhankelijk van de doormeter van de buis wordt de dikte van de aluminiumlaag zo berekend dat de buis altijd de beste flexibiliteit en drukbestendigheid blijft behouden. binnenbuis uit elektronenstralen vernet polyethyleen (PE-Xc), geëxtrudeerd uit hoge densiteit polyethyleen granulaten hoogwaardige verbindingslaag voor een homogene verbinding tussen de aluminiumbuis en de PE-Xc binnenbuis. aluminiumbuis (AL), overlangs naadloos gelast en machinaal gecontroleerd hoogwaardige verbindingslaag voor een homogene verbinding tussen de aluminiumbuis en de PE-Xc buitenbuis buitenbuis uit elektronenstralen vernet polyethyleen (PE-Xc), geëxtrudeerd uit hoge densiteit polyethyleen granulaten

7 .. Binnen- én buitenbuis uit PE-Xc, kwaliteit verzekerd Henco produceert meerlagenbuizen waarvan zowel de binnen- als de buitenbuis bestaat uit PE-Xc, elektronenstralen vernet polyethyleen. Structuur van hoge densiteit polyethyleen PE staat voor polyethyleen X staat voor vernetting c staat voor elektronenstralen vernetting m.a.w. de manier waarop de polyethyleen vernet wordt Polyethyleen is een kunststof die bestaat uit verschillende kettingen van moleculen. Deze kettingen zijn niet direct met elkaar verbonden. De basisstructuur wordt samengehouden door zwakke wederzijdse krachten tussen de moleculen. Bij opwarming zullen de kettingen meer en verder uit elkaar bewegen. Hierdoor wordt het materiaal zachter, elastischer en minder drukbestendig. Kortom, minder geschikt voor sanitaire toepassingen of verwarming. 0 Vernettingsproces d.m.v. elektronenstralen Door de meerlagenbuis bloot te stellen aan een intense elektronenstraling zullen er dwarsverbindingen ontstaan tussen de verschillende moleculenkettingen van de kunststof. De elektronen zorgen ervoor dat de waterstofatomen van de verschillende polyethyleenkettingen afsplitten. Zo krijgen de carbonatomen de kans om zich met elkaar te verbinden en een sterke vernette structuur te vormen. Structuur van PE-Xc Door de dwarsverbindingen wordt de beweging van de kettingen ten opzichte van elkaar tot een minimum herleid. Wanneer er nu warmte of een andere vorm van energie wordt toegepast, zal de sterke structuur van de buis niet vervormd worden. Vernette polyethyleen vertoont een optimaal gedrag onder continue belasting door druk of temperatuur. De vernetting zorgt voor een enorme duurzaamheid.

8 BUIZEN 0 Vernetting door middel van elektronenstralen is de beste en meest zuivere manier om polyethyleen te vernetten. Polyethyleen kan op volgende manieren vernet worden: a. PE-Xa: het zogenaamde Engel proces waarbij de polyethyleen vermengd wordt met een hoge concentratie van organische peroxide. De peroxide zorgt ervoor dat er verbindingen tot stand komen tussen de polyethyleenkettingen. Een chemische methode. De Duitse norm DIN bepaalt de minimale vernettingsgraad voor elk van de methodes. Vernettingsmethodes b. PE-Xb: de vernetting komt tot stand door toevoeging van silaan aan de polyethyleen, gevolgd door een waterbehandeling. Een chemische methode. c. PE-Xc: in tegenstelling tot de twee vorige methodes, vindt de vernetting plaats tijdens een tweede proces wanneer de buis bloot gesteld wordt aan een intense elektronenstraling. Door de straling raken de polyethyleenmoleculen zo opgewonden dat ze zich met elkaar vernetten. Een fysische methode. Procedure Beschrijving Minimale vernettingsgraden Fysisch Chemisch volgens norm DIN PE-Xa 0 % Peroxide PE-Xb % Silaan PE-Xc 0 % Elektronenstralen We lezen dus dat een PE-Xa buis voor 0% en een PE-Xb buis voor % vernet dient te worden om aan de norm te voldoen, een PE-Xc buis slechts voor 0%. De PE-Xc methode is bovendien een fysische methode: er worden geen chemische toevoegstoffen toegediend waardoor de buis niet per definitie nagespoeld dient te worden voor sanitair gebruik.

9 .. Alle voordelen op een rij Temperatuur- en drukbestendig De bedrijfstemperatuur mag oplopen tot C en de maximaal toegelaten bedrijfsdruk bedraagt 0 bar. Minimale lineaire uitzetting Door de aanwezigheid van de aluminiumlaag is de uitzettingscoëfficiënt van de Henco buis vergelijkbaar met die van koper en maal kleiner dan de uitzettingscoëfficiënt van een gewone kunststofbuis. De uitzettingscoëfficiënt bedraagt 0,0 mm/mk. Corrosiebestendig Het gladde oppervlak van de binnen- én buitenbuis geeft verontreinigingen geen kans tot aanklitten. Zo wordt sedimentatie en corrosie vermeden. De gladheid van de binnenbuis zorgt eveneens voor een minimaal drukverlies. Vormvast De buis blijft na het buigen de gewenste vorm behouden. Ze heeft geen thermisch geheugen zoals andere kunststofbuizen. Dit vereenvoudigt en versnelt de verwerking van de buis en de montage van de koppelingen. Slijtvast De buiten- én binnenbuis zijn vervaardigd uit elektronenstralen vernet polyethyleen. Hierdoor is de buis niet onderhevig aan slijtage, ook niet bij hoge temperatuur en stroomsnelheden. 0 Volledig zuurstof- en waterdamp(diffusie)dicht De geïntegreerde aluminiumlaag vermijdt het indringen van zuurstof in de buis. Zo worden corrosieproblemen bij eventuele metalen componenten van de installatie vermeden. Gering gewicht (snelle en eenvoudige montage) Een snelle en eenvoudige plaatsing bespaart tijd en geld. De Henco buis is flexibel en uitermate licht. Een rol van 00m Henco Standaard x weegt amper kg. Lange levensduur Als de buis ingezet wordt volgens de voorgeschreven bedrijfsdruk en temperatuur, wordt een levensduur van minimum 0 jaar verzekerd. Geen geluidsoverlast In tegenstelling tot metalen buizen, ontstaat er geen geluidsoverlast door stromingsgeluiden als de buisdiameter juist gekozen wordt. Contactgeluiden kunnen worden vermeden door een correcte montage. Van drinkwater tot chemische vloeistoffen De buis beantwoordt aan de strengste toxicologische en hygiënische eisen. Ze is 00% geschikt voor het transport van drinkwater. Daarnaast is de buis eveneens bestand tegen verschillende chemische vloeistoffen.

10 BUIZEN 0. Technische eigenschappen.. Technisch profiel van de Henco meerlagenbuis Buitendiameter (mm) RIXc 0 0 RIXc RIXc 0 0 Binnendiameter (mm) Wanddikte (mm),,0, Aluminiumdikte (mm) 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0,, Max. bedrijfstemperatuur ( C) Max. bedrijfsdruk (bar) Warmtegeleidingscoëfficiënt (W/mK) 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, Lineaire uitzettingscoëfficiënt (mm/mk) 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Oppervlakteruwheid binnenbuis (μ) Zuurstofdiffusie (mg/l) Min. buigradius manueel/buitenveer (mm) xdu xdu xdu xdu xdu xdu xdu xdu * * * * Min. buigradius met binnenveer (mm) xdu xdu xdu xdu xdu xdu xdu xdu * * * * Vernettingsgraad (%) Gewicht (kg/m) 0,0 0, 0,0 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0,, Inhoud (l/m) 0,0 0, 0, 0, 0,0 0,0 0, 0, 0, 0,0,,0 Per rol (m) of op aanvraag Per rechte lengte (m) * hier dienen bochtkoppelingen gebruikt te worden 0

11 .. Drukverliesdiagram en tabellen Elke vloeistof verliest energie wanneer ze door een buis stroomt als gevolg van de wrijving van de vloeistof tegen de wanden van de buis. Het diagram en de tabellen tonen, voor een gegeven debiet, het drukverlies in functie van de diameter van de buis en de stroomsnelheid. 0, m/s m/s 0, m/s 0, m/s 0, m/s 0, m/s 0, m/s 0, m/s 0

12 BUIZEN 0 Doormeter Doormeter Doormeter Doormeter 0 Doormeter Doormeter Doormeter 0 Doormeter 0 Doormeter Vermogen Debiet Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies (kw/h) (l/h) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,00 0,0 0,00 0,0 0,00 0,0 0,00 0,0,0 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,00 0,0 0,00 0,0 0,00 0,,0 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,00 0,0 0,00 0,, 0,,0 0,,0 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,00 0,, 0,,0 0,, 0,0 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,00 0, 0, 0,, 0,,0 0,,0 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,00 0,0, 0,, 0,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,00,, 0,,0 0,, 0,,0 0,0 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0, 0, 0,,0 0,0, 0,, 0, 0, 0,0 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0 0,,0,0 0, 0,,0 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0,,,,0 0,, 0,, 0,,0 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0,,,, 0,, 0,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0,,,,,0, 0,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,,,,0,0,0 0,, 0,, 0, 0, 0,0 0, 0, 0,0 0,0 0,0,,,,0, 0, 0,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0,,,,,, 0,,0 0,,0 0, 0,0 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0,,,0,,,,0, 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0,,,0,,0,,0, 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0,,,0,,,,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0 0,0,,,,,,,0 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0,0,0,,,,,, 0,0,0 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0, 0,0, 0,,,, 0,, 0, 0,,0 0,0,0 0, 0, 0, 0, 0, 0,0,0 0,,,,,0,, 0,,00 0,, 0, 0, 0,0 0, 0, 0,0 0,,,,,,,, 0,, 0,, 0, 0,0 0, 0, 0, 0,0 0,,,,,,,, 0,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0,,0,,,0,,, 0,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0,,,,,0,,,,0, 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,,,,,,0,,0,0, 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0,,,0,,,,,,0,0 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0 0,,,,,,,,,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0,,,,0,,,,,,0 0,0, 0, 0, 0, 0,0 0, 0,0, 00,,,,,,0 0,,, 0,,0 0, 0, 0, 0, 0, 0,0,0,,,,,0,,,,0 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0,,,,0,,,0,,,0 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,,,0,0,,,0,0,, 0,, 0, 0, 0,0 0, 0, 0,0,,, 0,,0,,,,, 0,, 0,0 0, 0, 0, 0, 0,0,,, 0,0,,,0,,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,0,,,0,,,,,,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,0,,,,,0,,,, 0, 0,, 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 0 0,0 00,,,,,0,,, 0, 0,0,0 0, 0, 0, 0, 0, 0,0,,, 0,,,0,,,,0 0,, 0,,0 0, 0, 0, 0,0 0,,,,0,,,0,,0, 0,, 0,,0 0, 0, 0, 0,0,,,,,,,,0,,0 0,, 0,0, 0, 0, 0, 0,,0,0,,, 0,,,0,, 0,, 0,, 0, 0, 0, 0,,,,,,,,,,,,0, 0,,0 0, 0, 0, 0,,00,0, 0,0,,, 0,,,,0, 0,, 0,0 0,0 0, 0, 0, 0,,,0,,,,,,0,0,0 0,,0 0, 0, 0, 0, 0,,,0,,,,,,,,0, 0,, 0, 0, 0, 0, 0,,, 0,0,,,,0,,,0, 0,,0 0, 0, 0, 0, 0 0,,,,,,,,0,0,,, 0,0, 0, 0, 0, 0,,,,,,,0,0,0,,,, 0,,0 0, 0, 0, 0,,,,0 00,,0,,0 0,,,,, 0,, 0, 0, 0, 0,,0 0,,0 0,,,,,,0,,,0 0,, 0, 0, 0, 0,,,,,, 0,,,,0,,, 0,, 0, 0, 0, 0,,,,,, 0,,,,0,,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0,,,,, 0,0,,,,,, 0,, 0, 0, 0, 0,,,0,0,,,,,, 0,,, 0,0, 0, 0, 0,0 0,,,,,,0,,,0, 0,,, 0,, 0,0 0,0 0,0 0,,,,,,,,,,,,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0 0, 0,, 0,,,,,0,,,, 0,,0 0, 0, 0, 0,,,,,0,,,,,,,, 0,,0 0, 0, 0, 0,0,,,,,,,,,,,0, 0,, 0, 0, 0, 0,0 0,,,,,,0, 0,,0,,, 0,, 0, 0, 0, 0,, 0,,,,,,,,,,,0 0,, 0, 0, 0, 0,,,, 0,,0,,,0,,,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0,0 0,, 0,,,,,,,,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0,0,0,0,,0 0,,,,,0,, 0,, 0, 0, 0, 0, Medium: water bij 0 C P = Q x AT x, mbar/m = 00 Pa/m = vermogen in Watt

13 Doormeter Doormeter Doormeter Doormeter 0 Doormeter Doormeter Doormeter 0 Doormeter 0 Doormeter Vermogen Debiet Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies (kw/h) (l/h) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) 0,0,0,0,,0 0,,,,,0,, 0,, 0, 0, 0, 0, 0,,,,0,,0,0,,,,, 0,, 0, 0, 0, 0, ,,,0,0,,,,,,,,0 0,, 0,0 0, 0, 0, 0 0,,,,,,,,0,0 0,0,0, 0,, 0, 0, 0, 0, 0 0, 0,,,00,,0, 0,, 0,0,,,0, 0, 0, 0, 0,, 0,0,,,,,,,,,,,0, 0, 0,0 0, 0,,,,,, 0,,0,,,,,,0, 0, 0, 0, 0,,,,,0,,,,,,,,,0, 0, 0, 0, 0,,,,0 00,,0,,,,,,,,0,0 0, 0, 0,0 0,,,0, 0,,,, 0,,,,,,0, 0, 0, 0,0 0,0, 0,, 0,,0,0, 0,,,, 0,0,0, 0,,0 0, 0,0,0 0,00, 0,0, 0,,0 0,,0,, 0,,0, 0,,0 0, 0, 0 0, 0,, 0,0, 0,, 0,,0,,0 0,,, 0,,0 0, 0,, 0,, 0,0,,,,,0,0, 0,,, 0,0,0 0, 0,,,, 0,,,0,,0,,,,0,, 0,, 0, 0,,,, 0,,,0,,,,,,,, 0,, 0, 0,,,,,,,,,,0 0,,,,, 0,, 0, 0,,,,,,0,,0,0,,,,,, 0,, 0, 0,,0 0,,0 0,,,,,,,,,0,0, 0,,0 0, 0,,,,0,,,,,,,,,,, 0,, 0, 0,,0,0,0,00,,00,,,,,,,, 0,, 0, 0,, 00,,,,,,,,,,00,,,0 0,, 0, 0, 0 0,0,,,0,,,,,,0,0,0,, 0,, 0, 0,,,,,,0,,,,,0,0,0,, 0,, 0, 0,0,00,,,0,,, 0,,0,,0,,, 0,, 0, 0,, 0,,,,,,,,,,0,,0,0 0,0, 0, 0, 0,,,,,0,,,,,,,0,, 0,, 0, 0, 0,, 0,0 0,,,,,, 0,,,,, 0,, 0,0 0,,, 0,,, 0,0,,,,,,,, 0,, 0,0 0,,, 0,,,,,,,,,,,, 0,, 0, 0,,, 0,,, 0,,,0,,,,0,, 0,, 0, 0,,0, 0, 0,, 0,,,0,,,,,, 0,, 0, 0, 00 00,, 0,,,,,,,,,,,0,0 0,, 0, 0, 0,, 0,,,,,0,,,0,,0,, 0,, 0, 0, 0,, 0,,0,,,0 0,0,,,0,,,0 0,, 0, 0, 0, 0, 0,,,00 0,,,0,,,,,, 0,, 0, 0,0 0,, 0,,0,0,,,,,0,,,, 0,0, 0, 0, 0,,,0,,,,,,00 0,,,,, 0,, 0, 0, 0,,0,,,,,0,,0,0,,,, 0,, 0, 0, 0 0,,, 0,,,,,,0,0,,,0, 0,, 0, 0, 0,,0,,, 0,0,,0,,,,,, 0,, 0, 0, 0,,,,,,,,0,,,,,, 0,, 0, 0, 0 0,,,,,,,,,,,,,, 0,, 0, 0,,0,, 0,,,,0,,,,0,0,,0 0,,0 0, 0,,0,,,0,0,, 0,,,,,,, 0,, 0, 0,,0 0,,,,,, 0,,0,,,,, 0,, 0, 0, 0, 0,,0,,,, 0,, 0,,,,, 0,,00 0,0 0,0, 0,,,, 0,,,,,0, 0,,, 0,,0 0,0 0,,,0, 0,,0,0,0,00,,0, 0,,,,00,0 0, 0, 0,,,,,0,,,,,, 0,,,,0,0 0, 0, 0, 0,,,,,,0,,,,,,,,0, 0, 0,,,,,, 0,,0,,,0,,,,,0, 0, 0, 0 0, 0,,,0,,,,,,,0,,,,0, 0, 0, 0,,0, 0,,0,,,,0,,,,,0,0, 0, 0,, 0,,0,, 0,,,, 0,0,,,,,0, 0, 0,,,,00,,,0,,0,,,,,,,0, 0, 0,, 0,,,,,,,,,,,,,,0, 0, 0,0,0,,,,,,,,,,,,,,0, 0, 0,,,0, 0,,,0, 0,0,,,,,,0,0, 0, 0,,,, 0,,,0,,,,,,,,,0, 0, 0, 0,,, 0,,,,,,,,,,,,0, 0, 0,,,, 0,00 0,0,,,0,,0,0,,0,,, 0, 0, 0 0,,, 0, 0,0 0,,,0,,,,,,0,, 0, 0,, 0,, 0, 0,,,,,,,,,,,, 0, 0, 0,0,, 0, 0,,0,,0,0,,,0,,,,0 0, 0, 0,,,0 0, 0,,,,0,0,,,0,,,, 0, 0, 0,0,,,0 0,,0,,,0,,0,,,,, 0,0 0,0 Medium: water bij 0 C P = Q x AT x, mbar/m = 00 Pa/m = vermogen in Watt 0

14 BUIZEN 0 Doormeter Doormeter Doormeter Doormeter 0 Doormeter Doormeter Doormeter 0 Doormeter 0 Doormeter Vermogen Debiet Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies Snelheid Drukverlies (kw/h) (l/h) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) (m/s) (mbar/m) 0 0,,0,, 0,,0,0,,,,0,,,,,0 0,0 0, 0,0,,, 0, 0,,0,,,,0,,0,,, 0, 0, 0,,,, 0,,,,,,,0,,,,, 0, 0,,0,0,, 0,,,,0, 00,,,,,,, 0, 0,, 0,,, 0,0,0,,, 0,0,,,,0,0, 0, 0, 0 00, 00,,0,0 0, 0,, 0,, 0,,,,,,, 0, 0, 0, 00,,0, 0,,0, 0,, 0,,,,,,, 0, 0, 0, 0,,0,,0,00,,,0 0,,0,,,,, 0, 0,,,0,,, 0,,0,, 0,, 0,0,00,,,00 0, 0,0,,,,,,,,, 0,, 0,,0,,,0 0, 0,,0,,,,,,,, 0,, 0,,0,,,0 0, 0,,,0,,,,,,,,0,,,0,,, 0, 0,,,0,,,,,,,,0,,,0 0,0,, 0, 0,,,,,,,,0,,,0,,0,0 0,,, 0, 0, 0,,,,,,, 0,00,,0,,,0 0,,, 0, 0, 0 0,,,,,,0,,0,,,,,0 0,,, 0, 0,,,,,0,,,,,,0,0,, 0,,0, 0, 0,, 0,,0,,0,,0,,,,,, 0,,, 0,,00,,0,,0,,0,0,, 0,,,0, 0,,, 0,0,0,,,,,,0,,,,,,, 0,,, 0,0,0,,,,0,0 00,,,,0,,,,,0,, 0,,0 0,,, 0,, 0,,,0,,,,,,,,0 0,,0,0,,0,,,,,,,,,,,0,, 0,,0,0,,0,,,,,,0,,,0,,,, 0,,0,0,,,,,0,,0,0,0,,,,,, 0,,0 0 0,,,,,,,,0,0,0,0,0,,0,, 0,,0, 0,,0,,0,,,,,0,,,,,, 0,,,,0,,,,,,,,,,,,,0, 0,, 00,,,,,,0, 00,,0,,,,,0,, 0,, 0, 0,,,,,, 0,,,,,0,,,, 0,, 0, 00,, 0,,,00, 0,0,,,,0,,,, 0,,,,,,,,,,, 0,,,,,0,, 0,,,,0, 0,0, 0,,,,,,,,,,, 0,,,,,,0,0,,,,,, 0,,,,,0 0,,0,,,,,, 0,0,,,, 0,,,,,0 0,, 0 0,,0,,,0 0, 0,,,,,,0,,0,,0 0,,,0,,0,,, 0,,,,,,,,,, 0,,,,, 0,,, 0,,,,,,0,0,,, 0,0,,,,,0,, 0,,,,,0,,,,, 0,0,,,,,,,00 0,,,,,,,,,0, 0,,,,0,0,,, 0,,,,,,,,,, 0,,,,0,0,0,, 0,,,0,,,,,0,, 0,,0,,0, 0,,, 0,,,,,,,,0,,0 0,,,0,,,, 0,0 0,,,,,0,,,,, 0,,,,,,,0, 0,,,,0,0,,0,,, 0,, 0 0,0,0,0,,,0 0,0,,,,0,,,,, 0,,,,,,,0, 0,,,,,0,,,,, 0,,,0,, 00,,, 0,,,,0,0,,,,, 0,,,,, 0,,, 0,,0,,,,,,,, 0,,0,0 0,, 0,,, 0, 0,,00,,,,,0,, 0,,, 0,, 0,00,,0,00 0,,0,0,,0,,,0, 0,,,,, 0,, 0,0,0,,0,,,,0,,, 0,, 0,,, 0,, 0,,,,,,,00,,,, 0,, 0,,,,,0 000,0,,,,,,,,,, 0,,,,0,,, 00,,,,,,,,,,, 0,, 0 0,,0 0,0,, 00,,0,,,, 0,,,,,00 0,,0,0 0,0 0,,, 00,,,0,,,0 0,,,,,0,00,,, 0,0,, 00,,,,,,,,,,,0,00,,,00 0,0,, 00,,,0,,,,,0,,,,0,, 0, 0,,0,0 00,,,,,,,,,,,,0,,,0 0,,, 00,,,0,,,,,,,,,0,,, 0, 00,, 00,,,, 0,,,,,,,,0,, 0, 0,,,0 00,,,0,0,,,,,0,0,,0,0 0,, 0,,0, 0,,,,,,,,,0,,,0, 0,,,0,,,0,,,,,,,,,,,0, ,,,,,,,,,,,0,,0,,,,0, Medium: water bij 0 C P = Q x AT x, mbar/m = 00 Pa/m = vermogen in Watt

15 .. Overzicht verliesstroomcoëfficiënten (Zeta-waarden) Niet alleen wanneer de vloeistof door een buis vloeit maar ook wanneer ze van richting verandert, zal ze energie verliezen. De vloeistof dient dan een extra weerstand te overwinnen. Onderstaande tabel geeft Hulpstukken Zeta-waarden een overzicht van de verliesstroomcoëfficiënten van de verschillende hulpstukken en het aantal meters buis die daar mee overeenkomen. Ø Ø Ø Ø0 Ø Ø Ø0 Ø0 Ø Gebogen bocht,0,,0, 0, Bocht 0,0,0,0,0,0,00 0,0 0, 0,0 T-stuk 0 T-stuk stroomscheiding,0,,,0,0,0 0, 0,0 0, T-stuk doorgang,00,0,, 0, 0, 0,0 0, 0,0 T-stuk tegenloop bij stroomscheiding T-stuk tegenloop bij stroomvereniging,0,,0,,0,0 0,0 0, 0,0,0,,0,,0,0 0,0 0, 0,0 Muurplaat,,0,,, Overgang reductie,0,0,0,0,0,00 0,0 0, 0,0 Koppeling (doorverbinder recht),0,00,0 0, 0, 0, 0,0 0,0 0,0 Hulpstukken Equivalente buislengte/m Ø Ø Ø Ø0 Ø Ø Ø0 Ø0 Ø Gebogen bocht 0, 0, 0, 0,0 0, Bocht 0,,0,,0,0,00,0,0,0 T-stuk 0 T-stuk stroomscheiding,,0,,0,,,0,0,0 T-stuk doorgang,0,0,00 0,0 0, 0,0 0,0 0,0 0,0 T-stuk tegenloop bij stroomscheiding T-stuk tegenloop bij stroomvereniging,0,0,0,0,,0,0,0,0,0,0,0,0,,0,0,0,0 Muurplaat,,0,,, Overgang reductie,,0,,0,0,00,0,0,0 Koppeling (doorverbinder recht),0 0,0 0, 0,0 0,0 0, 0,0 0,0 0,0

16 BUIZEN 0.. Uitzettingstabel Alle materialen die worden gebruikt voor de buizen, zetten uit wanneer ze opwarmen en krimpen in wanneer ze afkoelen. Daarom dient er steeds rekening gehouden te worden met de lengteverschillen ten gevolge van temperatuurschommelingen. Het temperatuurverschil en de lengte van de buis zijn de twee parameters die Uitzetting (mm/m) de lengteverandering zullen bepalen. Aan de hand van de onderstaande uitzettingstabel kan men de lengteverandering aflezen welke men kan verwachten bij een bepaalde buislengte en een bepaald temperatuurverschil. Temperatuurverschil (AT) Buislengte (m) , 0,0 0,,00,,0,,00 0,0,00,0,00,0,00,0,00 0,,0,,00,,0,,00,00,00,00,00,00,00,00,00,,0,,00,,0, 0,00,0,00,0,00,0,00 0,0,00,,0,,00, 0,0,,00,00,00,00,00 0,00,00,00,00,,0,,00,,0,,00 0,0,00,0 0,00,0,00,0 0,00 De uitzettingstabel is opgesteld op basis van de formule: AL = L x α x AT Met: AL = lengteverandering L = buislengte α = uitzettingscoëfficiënt AT = temperatuurverschil waarbij de uitzettingscoëfficiënt 0,0 mm/mk bedraagt, onafhankelijk van de diameter van de buis. Voorbeeld: Gegeven: Gevraagd: Oplossing: Tabel: Formule: L = m α = 0,0 mm/mk AT = 0 C (bij Tmin=0 C en Tmax=0 C) AL Raadpleeg de uitzettingstabel of pas de formule toe. AL = 0,0 mm AL = L x α x AT AL = x 0,0 x 0 AL = 0,0 mm Deze lengteveranderingen dienen opgevangen te worden door een vakkundige plaatsing van het buizennet.

17 .. Regressiecurve (levensduur) De levensduur van de meerlagenbuis hangt af van de temperatuur en de druk in de buis. De rechte lijnen in het diagram geven aan welke druk de buis kan weerstaan bij een bepaalde ouderdom en een constante watertemperatuur. Het is duidelijk dat de buis minder druk kan verdragen naarmate ze ouder wordt. Om de Duitse DVGW-certificering te verkrijgen dient de buis na 0 jaar en een constante watertemperatuur van 0 C een druk te kunnen weerstaan die, keer hoger is dan de werkdruk. Een regressiecurve is doormeterafhankelijk. De regressiecurves van de verschillende doormeters van de Henco meerlagenbuis tonen aan dat om het even welke doormeter na 0 jaar en bij een watertemperatuur van 0 C een druk kan weerstaan die veel hoger is dan deze voorgeschreven in de DVGW-certificering. De Henco buis heeft een levensduur van minimum 0 jaar. Onderstaand als voorbeeld de regressiecurve van doormeter, zoals ze opgesteld werd door het testlaboratorium van het SKZ in Duitsland. 0

18 BUIZEN 0. Voorgeïsoleerde Henco meerlagenbuis De PE-Xc/AL/PE-Xc buizen dienen voorzien te worden van een door de fabrikant geleverde ronde of excentrische thermische isolatie uit geëxpandeerd PE-schuim als bescherming tegen: } Condensvorming } Warmteverlies } Expansie } Geluidsoverdracht. Verder dient men de buizen te isoleren daar waar ze zich op hoge temperaturen groeperen (vloerverwarmingseffect). De PE-schuim is voorzien van een geëxtrudeerde PE-film in rode of blauwe kleur. De thermische isolatie is vrij van CFK s en heeft volgende technische kenmerken: Kwaliteitsnorm UNI EN ISO 00- Lambda-waarde 0,00 W/mK bij + 0 C Brandklasse - UNI en UNI Temperatuurbestendigheid - C tot + C Dikte (rond) Dikte (excentrisch),0 of mm mm boven en of mm onder Het gamma voorgeïsoleerde buizen en hun afmetingen kan men terugvinden in het leveringsprogramma op pagina

19 Transmissietabel Ø Ø Ø Ø0 Ø Ø AT mm 0 mm mm 0 mm mm mm 0 mm mm 0 mm mm mm 0 mm mm mm 0 mm 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 -,0-0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -,0-0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -,0 -, -, -, -, -,0 -, -,0 -,0-0, -0, -0, -0, -0, -0, -0, -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -0, -0, -0, -0, -0, -,0 -, -,0 -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -,0 -,0 -, -, -, -, -,0 -, -,0 -,0 -, -, -, -, -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -,0 -,0 -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -0,0 -, -,0 -,0 -, -, -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -,0 -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -,0 -, -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -,0 -, -, -,0 -, -, -, -,0 -, -,0 -, -, -, -,0 -, -, -, -,0 -, -,0 -, -,0 -, -, -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, 0 -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -,0 -,0 -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -0,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -,0 -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, -, De tabel geeft de oppervlaktetemperatuur weer van de isolatie bij een bepaald temperatuurverschil. Voorbeeld: - omgevingstemperatuur: C - koelwatertemperatuur: C - temperatuurverschil: C - C= - C Een buis van mm voorzien van 0 mm isolatie geeft bij een temperatuurverschil van - C een correctiewaarde van -, C. De oppervlaktetemperatuur bedraagt dan, C ( C -, C). Indien men condensatie wil vermijden, moet de oppervlaktetemperatuur van de isolatie steeds hoger zijn dan de dauwpunttemperatuur.

20 BUIZEN 0. Henco meerlagenbuis met mantel De PE-Xc/AL/PE-Xc buizen dienen voorzien te zijn van een mantel bij muur- en plafonddoorgangen. Om de buizen tijdens de uitvoering van de bouwwerken tegen elke schade te vrijwaren, wordt eveneens aangeraden gebruik te maken van ommantelde buizen. Mantelbuizen bestaan in een rode, blauwe, gele of zwarte kleur. De mantel bestaat uit polyethyleen en kan ook afzonderlijk geleverd worden. Het gamma mantelbuizen en hun afmetingen kan men terugvinden in het leveringsprogramma op pagina. 0

21 . HENCO COMBI De HENCO COMBI bestaat uit twee Henco PE-Xc/AL/ PE-Xc buizen voorzien van twee polyethyleen mantels die via geperforeerde tussenbevestigingen met elkaar verbonden zijn. En dit alles op één rol. De tussenbevestigingen houden alles mooi bij elkaar en zorgen voor een perfect afgewerkte installatie. Daarnaast laten de geperforeerde verbindingen ook toe om de mantels van elkaar te halen waar dit nodig is. Om de inhoud van de twee mantelbuizen makkelijk van elkaar te kunnen onderscheiden, wordt één van de twee zilvergrijze mantels voorzien van een rode lijn. 0 Het gamma in het leveringsprogramma op pagina.

22 BUIZEN 0 Dura, anno -0

23 . Henco meerlagenbuis voor gas.. Algemeen Het Henco systeem voor gas is enkel toegelaten in landen waar een keuring gebeurd is en een overeenkomstig certificaat voorhanden is, zoals Nederland en Australië. Het systeem beschikt over Kiwa-gaskeur en is bestemd voor de aanleg van gasinstallaties binnenin de woning en voor het transport van gas volgens NPR--0/NEN 0 Deel 0. Het systeem bestaat uit de Henco PE-Xc/AL/PE-XC meerlagenbuizen, de Henco PVDF perskoppelingen voor gas en de Henco mantels. De buizen en de mantels hebben een gele kleur met opdruk van de merknaam en de KIWAGAS-naamvermelding. Ook de koppelingen werden op elke pershuls voorzien van een gele band met merknaam en KIWAGAS-vermelding. Deze markering zorgt ervoor dat de kunstofkoppelingen voor sanitair en verwarming niet gebruikt worden voor gastoepassingen en omgekeerd. De koppelingen voor gas zijn namelijk voorzien van specifieke O-ringen! Om de buis bij doorgangen te beschermen en de hele installatie tijdens de uitvoering van de bouwwerken tegen elke schade te vrijwaren, wordt aangeraden gebruik te maken van ommantelde buizen. Mantelbuizen voor gas bestaan uitsluitend in een gele kleur. De mantel bestaat uit polyethyleen en kan ook afzonderlijk geleverd worden. 0 Het gamma in het leveringsprogramma op pagina.

24 BUIZEN 0.. Aanwijzingen voor de aanleg van gasleidingen (NPR -0 NL) } Het leidingtraject moet zo gekozen worden dat de kans op beschadiging door bijvoorbeeld boren of spijkeren zo gering mogelijk is. } Bij bochten dient men de minimale buigstraal zoals door de fabrikant voorgeschreven, te respecteren. Geknikte leidingen moeten vermeden worden. } In muren moet de diepte van de sleuf zo zijn dat de kortste afstand van de leiding tot aan de uitwendige zijde van de muur tenminste 0 mm is. } Bij leidingen in vloeren moet de kortste afstand van de leiding tot de uitwendige zijde van de vloer tenminste 0 mm bedragen. Onderstaande tabel geeft een schematisch overzicht van de al dan niet toegelaten ligging van de leidingen. } Gedurende de bouwactiviteiten moet de gasleiding worden afgedopt, zodat er geen vuil of stof in de buis kan komen. Indien er toch vuil in de leiding is gekomen, dan moet de leiding met een inert gas of lucht worden gereinigd. } Buizen en verbindingen die oppervlaktebeschadigingen vertonen, mogen niet worden toegepast. } Bij elke doorvoering van een (spouw)muur dient een mantelbuis te worden gebruikt. Hierbij moet de kortste weg worden gekozen. } Leidingen mogen niet in een spouwmuur worden gelegd. Locatie Toegelaten? Beperkingen Opmerking A. In het zicht Nee B. Bereikbaar weggewerkt Ja Losneembare koppelingen mogen niet worden toegepast. Verbindingen moeten ten minste gelijkwaardig zijn met een soldeerverbinding. Geen mantelbuis noodzakelijk. Een buis in een mantelbuis wordt als bereikbaar beschouwd. B. Onder de begane grondvloer (kruipkelder) Ja Tussenliggende verbindingen zijn niet toegelaten. De buis moet voorzien zijn van een mantelbuis. C. In de grond Ja Indien onder de woning een mantelbuis toepassen. Tussenliggende verbindingen zijn niet toegelaten D. Weggewerkt in vloer, muur of onbereikbare ruimte Ja Losneembare koppelingen mogen niet worden toegepast. Verbindingen moeten ten minste gelijkwaardig zijn met een soldeerverbinding.

25 .. Druktest De leiding wordt eerst op sterkte beproefd d.m.v. een drukstoot met lucht van bar (000 mbar). Vervolgens wordt de druk verlaagd tot een beproevingsdruk van 00 mbar boven de werkdruk. De leiding wordt gasdicht beschouwd als er gedurende minuten geen zichtbare drukdaling optreedt. De drukdaling wordt gemeten met behulp van een U-buismanometer... Drukverliesdiagram en drukverliestabel voor gasleidingen Evenals water zal ook gas energie verliezen door de wrijving tegen de wand van de buis. Aan de hand van het drukverliesdiagram voor gas kan een correcte leidingsberekening gemaakt worden. Volgens de NEN 0 moet het leidingwerk zo ontworpen zijn dat het drukverlies ervan niet meer is dan het verschil tussen Opgelet: deze richtlijnen zijn slechts een klein deel van de werkelijke norm. Voor meer details omtrent deze richtlijnen, gelieve de npr -0 (nl) te raadplegen. de werkdruk en de minimale benodigde verbruiksdruk volgens de toestelfabrikant. Dit betekent voor een huishoudelijke aardgasinstallatie dat het totale drukverlies vanaf de uitlaat van de gasmeter tot aan het toestel 0 Pa (, mbar) mag zijn. 0

26 BUIZEN 0

27 0

28 PERSKOPPELINGEN. Perskoppelingen uit kunststof (PVDF). Perskoppelingen uit kunststof (PVDF) voor gas. Perskoppelingen uit messing

29 . Perskoppelingen uit kunststof (PVDF).. Samenstelling De huls is uitgerust met kijkvenstertjes om de correcte plaatsing van de buis te controleren Verbindingslichaam uit PVDF* Pershuls uit roestvrij staal Speciale positioneringsrand om de koppeling op de juiste manier in de persbek te plaatsen Flexibele O-ring uit EPDM enkel voor water 0 *Hoogwaardige kunststof De kunststof perskoppelingen worden gemaakt door middel van spuitgieten van PVDF (Polyvinylidene fluoride)*. PVDF verschaft de gebruiker een unieke combinatie van eigenschappen: } uitmuntende mechanische sterkte en hardheid } hoge slijtageweerstand } enorme flexibiliteit: tot 0 buiging mogelijk } uitzonderlijke weerstand tegen thermische veroudering } uitermate bestand tegen extreme temperaturen: van -0 C tot +0 C } hoge zuiverheid } geen waterabsorptie } uitstekende chemische weerstand tegen de meest agressieve substanties en solventen } fysiologisch onschadelijk, goedgekeurd voor contact met voedingsproducten, drinkwater en de medische sector PVDF is een kunststof die voor tal van toepassingen wordt gebruikt in onze samenleving en reeds sinds meer dan 0 jaar haar kwaliteiten heeft bewezen op verschillende domeinen. De drie domeinen waarin we PVDF het meeste terugvinden zijn: } de chemische industrie (omwille van de goede chemische weerstand en de thermomechanische eigenschappen) } de kabelindustries (omwille van de vuurvastheid en lage rookemissie) } de voedingsindustrie (omwille van de zuiverheid en de oppervlaktekwaliteit) PVDF heeft ook niet te kampen met bepaalde eigenschappen die kenmerkend zijn voor koperen, metalen of messing systemen. Zo is PVDF corrosiebestendig. De uiterst gladde wand maakt de koppeling enorm resistent tegen vorming van aanslag. Daarnaast is PVDF ook geruisarmer en is er geen potentiële vervuiling van water mogelijk. Tenslotte is PVDF niet alleen lichter maar ook goedkoper dan metalen koppelingen.

30 PERSKOPPELINGEN 0.. Kracht en flexibiliteit van de Henco kunststofkoppeling (PVDF) Deze proef werd uitgevoerd in het Henco laboratorium. De beugels werden opzettelijk op de hulzen van de onderste koppelingen aangebracht om ze muurvast te zetten. De eerste foto toont ons hoe de buizen en de koppelingen zich gedragen wanneer er water met een temperatuur van 0 C onder 0 bar doorstroomt. Er gebeurt niets met de originele proefopstelling. De tweede foto toont hoe de proefopstelling reageert wanneer er water van C onder 0 bar door het leidingsysteem wordt gepompt. De opstelling helt over in de richting van de stroming. De T-stukken en ook de bochtkoppeling vangen de uitzettingskrachten op. De proef toont de kracht en de flexibiliteit van de Henco PVDF kunststofkoppeling. 0 C watertemperatuur / 0 bar C watertemperatuur / 0 bar.. Technische eigenschappen Onderstaande tabel geeft de belangrijkste technische eigenschappen weer: voor PVDF Dichtheid g/cm, Rekgrens MPa Treksterkte MPa Rek bij breuk % 0 Elasticiteitsmodulus MPa 00 Buigsterkte MPa Buigmodulus MPa 00 Smeltpunt C Thermische geleiding bij C W/m.K 0, Thermische stabiliteit C 0 0

31 . Perskoppelingen uit kunststof (PVDF) voor gas De PVDF perskoppelingen voor gas hebben technisch gezien slechts één belangrijk verschilpunt met de perskoppelingen voor sanitair en verwarming. De koppelingen zijn voorzien van een speciale O-ring, bestand tegen gas. Om dit verschil visueel duidelijk te maken, worden ze voorzien van een gele band op iedere pershuls. De koppelingen voor gas mogen nooit gebruikt worden voor sanitaire toepassingen of verwarming. Dit geldt ook omgekeerd. De koppelingen voor gas mogen enkel en alleen gebruikt worden in combinatie met de gele Henco meerlagenbuis voor gas. Het systeem heeft de Nederlandse Kiwa gaskeur. Speciale O-ring enkel voor gas 0 DZR Metaal. Perskoppelingen uit messing Het verbindingslichaam van de koppeling bestaat uit messing. In tegenstelling tot de PVDF koppeling dient de messing koppeling voorzien te zijn van een stootring uit kunststof om elk galvanisch contact tussen de aluminium van de buis en de messing te vermijden. De koppeling is eveneens voorzien van O-ringen uit EPDM en een roestvrijstalen huls met kijkvensters. Verbindingslichaam uit messing De huls is uitgerust met kijkvenstertjes om de correcte plaatsing van de buis te controleren Pershuls uit roestvrij staal Flexibele O-ringen uit EPDM Stootring uit kunststof om elk galvanisch contact (elektrolyse) tussen de aluminium van de buis en de messing te vermijden Verbindingslichaam uit messing

32 SCHROEFKOPPELINGEN

33 Behalve voor buizen die in de vloer of de wand gelegd worden, kunnen voor alle andere toepassingen Henco schroefkoppelingen gebruikt worden. Het lichaam van de Henco schroefkoppelingen is vervaardigd uit messing, al dan niet vernikkeld. Ze zijn voorzien van O-ringen en een wartelmoer met open knelring. De klemring zelf is niet vernikkeld. Evenals de perskoppelingen uit messing zijn ze uitgerust met een stootring uit kunststof om elektrolyse tussen de messing en aluminium te voorkomen. Verbindingslichaam uit messing aldan niet vernikkeld Open knelring voor Henco kunststofbuis Open knelring voor Henco buis Gesloten knelring voor koperen of metalen buis Kunststof stootring 0 Zowel in het assortiment schroef- als perskoppelingen bevinden zich een aantal koppelingen die de mogelijkheid bieden om verbindingen tot stand te brengen tussen koperen of stalen buizen en Henco buizen. Perskoppeling voor Henco buis Gesloten knelring voor koperen of metalen buis Daarnaast heeft Henco ook nog een schroefkoppeling voor stookolietoepassingen in haar gamma. Specifieke O-ring voor stookolie De draad is iets langer dan die van de koppeling voor water en loopt licht conisch aan. De koppeling is eveneens voorzien van een specifieke O-ring voor stookolie. Conische aanloop

34 VERDELERS

35 Henco heeft verdelers voor zowel sanitaire- als verwarmingstoepassingen in haar gamma. De verdelers zijn vervaardigd uit messing. Ze bestaan in, of / uitvoering en zijn voorzien van tot 0 aftakkingen. De aftakkingen zijn uitgerust met /, / of euroconus- aansluitingen. Ze zijn al dan niet voorzien van een / schroefdraad voor het plaatsen van een automatische ontluchter. Enkel montage met O-ring (VS Blindstop) Daarnaast heeft Henco ook verdelers uit messing in haar gamma die gegalvaniseerd zijn. Ze zijn voorzien van bolkranen en een euroconus aansluiting op elke uitgang. De verdelers zijn voorzien van, of aansluitingen. Ze worden toegeleverd in aan elkaar te verlengen deelelementen met aan de ene kant binnendraad en aan de andere kant buitendraad van of. 0 Euroconus-aansluiting Euroconus-aansluiting Het gamma verdelers kan men terugvinden in het leveringsprogramma op pagina 0.

36 KASTEN VOOR VERDELERS

37 De inbouw- en opbouwkasten voor de Henco verdelers zijn vervaardigd uit plaatstaal. De inbouwkasten zijn ofwel verzinkt ofwel geverfd in RAL 0. De opbouwkasten zijn steeds geverfd in RAL 0. Inbouwkast Artikelnummer VS-00 VS-00 VS-0 VS- Aantal kringen zonder pompgroep bij zijaansluiting Aantal kringen zonder pompgroep bij onderaansluiting Aantal kringen met pompgroep bij zijaansluiting x Aantal kringen met pompgroep bij onderaansluiting x Inbouwhoogte (mm) * H Inbouwbreedte (mm) B Inbouwdiepte (mm) * Nuttige binnenafmetingen (mm) Deuropening (mm) A * De inbouwhoogte is traploos verstelbaar tussen 00 mm en 00 mm dankzij de verstelbare voeten. * Het kozijn is traploos verstelbaar tussen mm en mm, zodat de inbouwkast kan aangepast worden aan de verschillende nisdiepten. 0 0 A B 0 0 H 0 Vereiste ruwe uitsparing Artikelnummer VS-00 VS-00 VS-0 VS- Hoogte (mm) Breedte (mm) Diepte (mm) Opbouwkast Artikelnummer VSA-00 VSA-00 VSA-0 VSA- B A Aantal kringen zonder pompgroep bij zijaansluiting Aantal kringen zonder pompgroep bij onderaansluiting Aantal kringen met pompgroep bij zijaansluiting x Aantal kringen met pompgroep bij onderaansluiting x H Hoogte (mm) H Breedte (mm) B Diepte (mm) Nuttige binnenafmetingen (mm) Deuropening (mm) A

38 PLAATSINGSVOORSCHRIFTEN. Algemene voorschriften voor de verwerking van de buis. Een persverbinding maken 0. Een schroefverbinding maken. Buigen van de Henco buis. Opvangen van lengteveranderingen (uitzetting). Inbouw van koppelingen. Buizen doorheen plafonduitsparingen. Buizen in gevarenzones. Buisisolatie.0 Vorstwering en lintverwarming. Ontsmettingsmogelijkheden. Aarding. Druktesten. UV-bestendigheid. Legionella. Brandklasse

39 . Algemene voorschriften voor de verwerking van de buis } De buizen dienen met zorg in de originele fabrieksverpakking vervoerd en opgeslagen te worden, en volgens verbruik uitgepakt te worden. } Bij het openen van de haspels dient men er voor te zorgen de buis niet te beschadigen (geen scherpe voorwerpen gebruiken). } Het ontrollen van de haspels moet gebeuren in de tegengestelde zin van het oprollen, dus vertrekkend van het buiseinde aan de buitenkant van de haspel } Elk stuk met plooien, buiken of beschadigingen mag niet in de montage gebruikt worden. } De buizen dienen zonder torsie verlegd te worden. } De buizen dienen gevrijwaard te worden van elke vervorming, vervuiling en/of beschadiging. } De buizen dienen verwerkt te worden door middel van Henco gereedschap. } Buizen waarvan de koppelingen reeds gemonteerd zijn, mogen niet meer verbogen worden. Indien dit montagetechnisch niet mogelijk is, dient men de buis ter hoogte van de verbinding met de hand tegen te houden. } De buizen mogen na montage niet beschadigd worden door andere werken die op de werf plaats vinden. Om dit te vermijden worden de buizen best voorzien van een mantel of isolatie van de fabrikant. } Bij inbouw mogen naakte buizen gebruikt worden als men minimum elke 0 m geïsoleerde uitzettings bochten voorziet. Het is nochtans aangewezen om de buizen steeds te voorzien van een mantel of isolatie van de fabrikant. } Bij opbouw dienen buisbeugels, buigbenen en uitzettingslussen aangewend te worden zoals voorgeschreven door de fabrikant. 0 } De buizen dienen haaks afgesneden, gekalibreerd, afgeschuind zowel binnen als buiten kant en gevlakt te worden volgens de voorgeschreven instructies (de Henco Kalispeed type KS is hier aanbevolen). } De buizen zijn met de hand buigbaar maar om bochten met een minimum radius te verwezenlijken, dient men een interne of externe buigveer te gebruiken. } Als er messing koppelingen gebruikt worden, dienen deze ter hoogte van de stootrand van de insteekhuls voorzien te zijn van een kunststofring om elektrolyse tussen het aluminium en de messing te vermijden. } De naakte buis mag niet in aanraking komen met scherpe voorwerpen tijdens en na het installeren. Zo mogen bijvoorbeeld leidingen die door plafonduitsparingen lopen niet afgebogen worden op scherpe randen wegens knikgevaar.

40 PLAATSINGSVOORSCHRIFTEN 0. Een persverbinding maken.. Stap voor stap Q W RSPRESS Snij bij het openen van de rollen het verpakkingspapier nooit los met een scherp voorwerp. Snij de buis altijd 0 haaks af. Voor alle diameters en in het bijzonder Ø en groter wordt het gebruik van de buizensnijder RS, RS of RSPRESS aanbevolen. RS - RS E Nadat u ze haaks hebt afgesneden, moet u de Kalispeed en de buis goed aandrukken voor een goede kalibratie, centreren, afschuinen, zowel aan de binnen- als aan de buitenkant, en afvlakken tot er freeskrullen zichtbaar worden. Met de Henco Kalispeed gebeurt dit in een handomdraai. correct afgeschuind en afgevlakt 0

41 R T Schuif de gekalibreerde buis tot aan de aanslag in de perskoppeling, zodat de buis doorheen de controlevenstertjes zichtbaar is. Open de persbek. Leg de koppeling met de speciale begeleidingsrand van de pershuls in de daarvoor voorziene gleuf van de persbek. Sluit de persbek en pers. 0 Y Open na het persen de persbekken en controleer dat de buis nog tot aan de aanslag gemonteerd is. Het persen laat duidelijke sporen na op de pershuls. Dit maakt een snelle visuele controle van al dan niet geperste koppelingen mogelijk.

42 PLAATSINGSVOORSCHRIFTEN 0.. Spanningsvrij persen Het is ook belangrijk om steeds spanningsvrij te persen. Zo dient men buizen waarvan de koppelingen reeds geperst zijn spanningsvrij te houden tijdens de verdere montage. Eenmaal een koppeling aan de ene kant via een persverbinding aan de buis werd gemonteerd, mag er via de buis geen spanning meer uitgeoefend worden op de koppeling. Als men deze buis alsnog wil plooien, dient men de spanning op te vangen met de hand. Bij koppelingen die voorzien zijn van een persverbinding en een schroefverbinding, moet eerst de schroefverbinding uitgevoerd worden en daarna de persverbinding... Benodigde montageruimte voor de persbek Benodigde montageruimte voor Henco persbekken (Type BE en BE-MINI*) x x x 0x x x 0x, 0x,0 x, X Z X Y Z * BE-MINI tot Ø Z Z Y X X

43 .. Compatibiliteit Henco persbekken De Henco perskoppelingen dienen geperst te worden door middel van de Henco BE-persbekken. Naast de Henco persmachines, zijn er ook nog andere persmachines die compatibel zijn met de Henco BE-persbekken. Onderstaand een overzicht: Persmachines die compatibel zijn met Henco BE-persbekken Merk Type Klauke Novopress UAP UNP UPEL- EFP ECO ACO0 Viega Typ PT Akku Presshandy Rems Roller Power Press ACC Akku Press Akku Press ACC Multi-Press Multi Press ACC Uni Press ACC Rothenberger Romax Pressliner Vario Press 000 APC Ridgid Press Fit Tool Geberit PWH 0 PWH 0 Aanvullend zijn alle persmachines die voldoen aan volgende gegevens toegelaten: Perskracht Max. KN Doormeter vergrendelingsbouten mm Hefvork 0 mm Elektronische toestandsbewaking geen Sluitcontrole van de bekken geen

44 PLAATSINGSVOORSCHRIFTEN 0. Een schroefverbinding maken.. Stap voor stap Q W RSPRESS Snij bij het openen van de rollen het verpakkingspapier nooit los met een scherp voorwerp. Snij de buis altijd 0 haaks af. Voor alle diameters en in het bijzonder Ø en groter wordt het gebruik van de buizensnijder RS, RS of RSPRESS aanbevolen. RS - RS E Nadat u ze haaks hebt afgesneden, moet u de Kalispeed en de buis goed aandrukken voor een goede kalibratie, centreren, afschuinen, zowel aan de binnen- als aan de buitenkant, en afvlakken tot er freeskrullen zichtbaar worden. Met de Henco Kalispeed gebeurt dit in een handomdraai. correct afgeschuind en afgevlakt

45 R T De moer en de open knelring over de buis schuiven. De adapter of tule in de buis plaatsen en tot tegen de stootrand duwen. Let er wel op dat er steeds een kunststofring aanwezig is om elektrolyse te voorkomen. Om het glijden te bevorderen kunt u de moer met siliconenolie invetten. Gebruik geen minerale olie! 0 Y Draai nu aan de moer op de nippel, kraan of collector, tot de door de fabrikant voorgeschreven kracht is bereikt. Doe dit altijd met behulp van twee platte open sleutels. Voorgeschreven kracht voor maken van een schroefkoppeling Buistype Aantal toeren na handvast draaien Overeenkomend koppel in Nm x x 0 x 0x 0 x /

46 PLAATSINGSVOORSCHRIFTEN 0. Buigen van de Henco buis Het buigen van de Henco buis dient zonder verwarming te gebeuren. Voor buizen met een diameter groter dan Ø dienen bochtkoppelingen gebruikt te worden. De buizen kunnen handmatig of met een binnen-of buitenbuigveer gebogen worden. De hiernavolgende buigstralen (R) dienen gerespecteerd te worden voor buizen tot en met Ø. Buistype Minimum buigradius handmatig / buitenveer (mm) Minimum buigradius met binnenveer (mm) Henco Standard Henco RIXc Henco Standard Henco RIXc x R 0 (xdu) R (xdu) x R 0 (xdu) R (xdu) R (xdu) R (xdu) x R 0 (xdu) R (xdu) 0 x R 00 (xdu) R 0 (xdu) R 0 (xdu) R 00 (xdu) x R 0 (xdu) R (xdu) R (xdu) R 0 (xdu) R Buigen met externe buigveer Buigen met interne buigveer Handmatig buigen Het begin van een buiging (L) moet zich ten minste op x de buitendiameter van een koppeling bevinden. Doorgeknikte buizen mogen nooit gebruikt worden!

47 . Opvangen van lengteveranderingen (uitzetting).. Bij inbouw Om de uitzetting van de buis op te vangen in de dekvloer, dient men minimum elke 0 m geïsoleerde uitzettingsbochten te voorzien. Als dit gebeurt is, mag de Henco buis naakt in de dekvloer (uit zand en cement) of in de muur. Het is nochtans aangewezen om de buizen steeds te voorzien van een mantel of, beter nog, isolatie. De mantel heeft een beschermende functie terwijl de isolatie niet alleen beschermt en thermisch isoleert, maar eveneens condensvorming vermijdt. 0 Om de isolatiedikte te bepalen, kan men volgende regel toepassen:, x AL (lengteverandering). Men dient er op toe te zien dat de afstand tussen twee bevestigingspunten maximum meter bedraagt. max 00 cm De Henco meerlagenbuis is natuurlijk ook perfect geschikt voor vloerverwarming, en dit zonder voorafgaande beperkingen.

48 PLAATSINGSVOORSCHRIFTEN.. Bij opbouw 0 Voor opbouw worden gemakkelijkheidshalve buizen gebruikt die onder de vorm van stangen geleverd worden. Bij bevestiging van de Henco meerlagenbuis tegen de muur of het plafond dienen er buisbeugels gebruikt te worden. De ophangbeugels zijn uit kunststof of uit metaal met een kunststofring ter bescherming van de buis. De voorgeschreven maximale afstand tussen de beugels dient gerespecteerd te worden. De naaststaande tabel geeft een overzicht van de aan te houden beugelafstanden. Buis Max. afstand buisbeugels (cm) x 0 x 0 x 00 0 x 0 x 0 L L x 0 0 x, 0 0 x 0 x, 00 De buisbeugels hebben een dubbele taak; enerzijds dragen ze het buizennet en anderzijds vangen ze de thermische lengteveranderingen van de buis op door glijdende en vaste punten, meestal in combinatie met juist berekende buigbenen en uitzettingslussen. De glijpunten moeten zo gemaakt worden dat de buis voortdurend speling heeft; het glijpunt mag geen vast punt worden wanneer de buis uitzet.

49 Het juist plaatsen van glijpunten en vaste punten is zeer belangrijk wanneer er buigbenen en uitzettingslussen worden toegepast. Buigbenen dienen geplaatst te worden als de leiding van richting verandert. F GL L = lengte van de buis Lb = lengte van het buigbeen AL = lengteverandering L rl GL rl L b F = vast punt GL = glijpunt Buigbeen voor L (Lb) Voor het maken van richtingsveranderingen is het aangeraden steeds koppelingen te gebruiken, voor buizen met een diameter van mm of groter is dit verplicht. L b rl rl GL L b F 0 Wanneer een lange buisleiding niet van richting verandert, past men uitzettingslussen toe. Een uitzettingslus wordt ook wel lyra- of omegabocht genoemd. onderstaande tekening maakt duidelijk wat een uitzettingslus is. De uitzettingslus wordt in principe gevormd door twee buigbenen. Onderaan in het midden van de lus dient een vast punt voorzien te worden. L rl rl L F F L b L b F