Rapport Energiebesparing Openbare Verlichting

Transcriptie

1 Dokumentdatum: Innolumis Public Lighting B.V. Basicweg 16 Uw referentie: Gemeente Oegstgeest 3821 BR Amersfoort Postbus GB Amersfoort T +31 (0) F +31 (0) NETHERLANDS Rapport Energiebesparing Openbare Verlichting Gemeente Dronten Auteur(s): Peter Oostendarp

2 Dokumentdatum: Uw referentie: Gemeente Den Haag Distributie Lijst Aantal Naam 1 Archief Innolumis Public Lighting B.V. 1 Gemeente Dronten Versie Versie Datum Naam e versie Innolumis Public Lighting B.V., september 12 Dit document mag niet verveelvoudigd worden of gebruikt worden voor offertes of fabricagedoeleinden, zonder de uitdrukkelijke toestemming van Innolumis Public Lighting B.V. en enkel indien deze tekst in de reproductie wordt opgenomen. De informatie opgenomen in dit document wordt geacht nauwkeurig te zijn bij publicatie. maar geen enkele aansprakelijkheid wordt door Innolumis Public Lighting B.V. aanvaard, voortvloeiend uit het gebruik van de informatie gegeven in dit document. The copyright in this document is vested in Innolumis Public Lighting B.V.. The document must not be reproduced in whole or in part, or used for tendering or manufacturing purposes, except with the consent of Innolumis Public Lighting B.V. and then only on the condition that this notice is included in any such reproduction Information contained in this document is believed to be accurate at the time of publication but no liability whatsoever can be accepted by Innolumis Public Lighting B.V. arising of any use made of this information. Versie 1 Pagina 2 van

3 Dokumentdatum: Uw referentie: Gemeente Den Haag Inhoudsopgave 1 INLEIDING UITGANGSPUNTEN OPENBARE VERLICHTING HET TERREIN OM UW MILIEU DOELSTELLINGEN TE BEHALEN LED VERLICHTING PRINCIPES VAN LICHT GENEREREN LEVENSDUUR ENERGIE VERBRUIK INNOLUMIS LED VERLICHTING INNOLUMIS LED VERLICHTING PURKINJE ARMATUREN MET HOOGSTE S/P RATIO LANGE LEVENSDUUR EN FORSE ENERGIEBESPARING WIT LICHT UIT ROOD, GROEN EN BLAUW INNOLUMIS HET DUURZAME CONCEPT VOOR OPENBARE VERLICHTING EEN DUURZAME ONDERNEMING PRODUCTVOORDELEN BEREKENING TERUG VERDIEN TIJD INLEIDING BIJLAGE TCO GEMEENTE DRONTEN GROENFINANCIERING BIJLAGE REFERENTIES BIJLAGE ALGEMENE VOORWAARDEN Versie 1 Pagina 3 van

4 Dokumentdatum: Uw referentie: Gemeente Den Haag 1 Inleiding 1.1 Uitgangspunten Voor u ligt een document waarin mogelijke vervanging van openbare verlichting in uw gemeente nader is onderzocht. De energiebesparing die hiermee wordt behaald t.o.v. conventionele verlichting kan een belangrijke bijdrage leveren aan uw gemeentelijke milieu doelstellingen aangezien de straat verlichting gemiddeld ca. 55 % uitmaakt van het totale verbruik van gemeente als organisatie. Onderstaand overzicht is gebaseerd op een vergelijking van de exploitatiekosten van de huidige armaturen en het vervangen hiervan door armaturen van Innolumis inclusief installatie. De berekeningen zijn gemaakt op basis van de standaard tool die het Agentschap.nl aanbiedt. De basis gegevens die hieraan ten grondslag liggen vindt u in de bijlage TCO Gemeente Dronten. Besparing in expl.kosten Besparing in In bovenstaande tabel is aangegeven dat er ruim 57% energie te besparen valt in de gemeente Dronten. De besparing op de exploitatiekosten bedraagt 71 % wat resulteert in een netto besparing van ,38 voor dit arsenaal. Dat betekent dat deze gehele investering inclusief montage en levering van de materialen zich terugverdient in 7,9 jaar!! Het energie label wat op uw huidige arsenaal van toepassing is verandert gemiddeld van: Energie besparing Aantal Huidig Lamptype Nieuw Lamptype Terugverdientijd Diverse White Moonlight 7,9 71% ,38 57% SonT 50W White Moonlight 24W 9,3 68% ,17 56% 421 SonT 70W White Moonlight 36W 8,4 63% ,73 53% 69 SonT 150W White Moonlight 56W 4,9 72% 8.873,06 68% Sox 18W White Moonlight 10W 10,1 83% ,58 61% 413 Sox 35W White Moonlight 16W 9,4 74% ,94 50% 250 Sox 55W White Moonlight 24W 7,1 74% ,75 58% 712 SoxE 26W White Moonlight 16W 9,3 74% ,94 46% 413 SoxE 36W White Moonlight 24W 8,8 69% ,23 41% Versie 1 Pagina 4 van

5 Dokumentdatum: Uw referentie: Gemeente Den Haag 1.2 Openbare Verlichting het terrein om uw Milieu doelstellingen te behalen Twintig procent van de elektriciteit in de wereld gaat naar verlichting, niet eens naar licht. Het leeuwendeel van de energie bij conventionele verlichting (tot wel vijfennegentig procent) wordt omgezet in vaak nutteloze warmte. Een gemeente als entiteit gebruikt zoals eerder gemeld ca. 55% van haar energie inkoop voor straatverlichting. Met de komst van de nieuwste generatie ledlampen is er een effectief en duurzaam alternatief voor handen om dit verbruik en dus ook het totale verbruik daadwerkelijk te verminderen. Dimmen, een extra mogelijkheid om te besparen. Als u thuis een gloeilamp tot de helft van het lichtniveau dimt, dan heeft u nog steeds meer dan driekwart van de energie nodig. Bij spaarlampen is dat niet veel beter. Met leds wel. Als u de helft van het licht wilt hebben, heeft u de helft van de energie nodig. Het is mooi lineair. Dus naast de basis energiebesparing, minder onderhoud, kun u nog extra veel besparen met uitgekiende lichtspectra en door het licht dynamisch te dimmen. Het licht aan als het druk is of als het regent en verder kan het best wat minder of op bepaalde tijden misschien wel helemaal uit. Versie 1 Pagina 5 van

6 Dokumentdatum: Uw referentie: Gemeente Den Haag 2 LED Verlichting 2.1 Principes van licht genereren De gloeilamp: verhitting van en gloeidraad De tot nu toe gebruikelijke lichtbronnen voor consumenten geven licht doordat er een gloeidraad door middel van elektrische stroom verhit wordt. Hierbij komt veel warmte vrij, slechts circa 2% van de toegevoerde energie wordt omgezet in licht wat hier overeenkomt met een energieefficiëntie van ca 12 lumen per Watt (lm/w). Deze inefficiënte methode van licht genereren wordt in de OVL 2 niet meer toegepast De huidige OVL: gasontlading Een sterke verbetering hierop is de gasontladingslamp, waarbij het rendement 5 à 10 maal hoger ligt dan dat van een gloeilamp. Licht wordt gegenereerd door elektrische stroom door een gasmengsel (met metaalionen) te leiden, waardoor, afhankelijk van de samenstelling van het gas en de gasdruk, licht met een bepaalde kleur opgewekt wordt. De meest populaire lamp in de OVL, de compactfluorescentie lamp (CFL), heeft een rendement van circa 75 lm/w. Deze lichtbron geeft wit licht, is betrouwbaar, gaat lang mee en is goedkoop. Echter, de lichtopbrengst is te beperkt om langs verkeerswegen te worden toegepast. Daar worden vaak natrium of metaalhalogeenlampen toegepast, die naast een grotere lichtopbrengst ook een beter rendement hebben. Een nadeel van lage en hogedruknatrium is de minder aangename lichtkleur (geel met geen respectievelijk een lage kleurweergave), waardoor toepassing in verblijfsgebieden niet voor de hand ligt LED 3 : de nieuwe vorm van licht genereren Bij de LED is geen sprake van een gloeidraad of een gasgevulde buis. Een LED genereert straling, deels zichtbaar, deels onzichtbaar. Het lichtgevende deel is eenvoudig en daardoor robuust, wat tot uitdrukking komt in de levensduur. Een LED gaat zeer lang mee. De tint van het licht wordt uitgedrukt in kleurtemperatuur (Kelvin). 2.2 Levensduur 4 Een van de sterke punten van de LED is de levensduur. Dat is tevens ook het meest verwarrende aspect. Van belang is dat goed gedefinieerd wordt wat de levensduur is. In principe definieert de levensduur de tijd dat een onderdeel of een apparaat doet waarvoor het bedoeld is. In geval van een lichtbron houdt dat in dat het licht geeft, of beter gezegd, voldoende licht geeft. Bij de meeste lichtbronnen neemt de lichtopbrengst af met het toenemen van de leeftijd. Zo ook bij de LED. Afgezien van de stroomsterkte wordt de levensduur van de LED vrijwel niet beïnvloed door externe factoren, behalve warmte (zie naast staand fig.). Het functioneren van de LED staat en valt met een goede warmtehuishouding (koeling) van het systeem. Het beste is om bij LED te spreken over de levensduur van het systeem. Vaak wordt er een levensduur geclaimd van tot uur waarbij de lichtterugval niet meer dan 30% bedraagt. Dit wordt aangeduid met L70. (L=lifetime, 70 is resterend percentage licht). 1 Gedeeltelijk uit: Eindrapportage LED oplossingen voor openbare verlichting van Senter Novem 2 OVL= Openbare Verlichting 3 LED: Light Emitting Diode: elektronicacomponent, een halfgeleider met een PNovergang waarbij bij een voorwaartse stroom straling optreedt in de vorm van elektroluminiscentie. 4 Gedeeltelijk uit: Eindrapportage LED oplossingen voor openbare verlichting van Senter Novem Versie 1 Pagina 6 van

7 Dokumentdatum: Uw referentie: Gemeente Den Haag 2.3 Energie Verbruik 4 De meest voor de hand liggende manier om de energetische consequenties te bepalen is uit te gaan van het rendement van de LED. Er is een duidelijk verband tussen het rendement van de LED en de kleurtemperatuur. Hoe hoger de kleurtemperatuur hoe hoger het rendement. Dit wordt veroorzaakt door de fluorescentiepoeders, voor warmwit is meer poeder (fosfor) nodig, dus ook meer verlies. Het afdekken van een led met een poeder heeft ook gevolgen voor de temperatuur huishouding, deze wordt negatief beïnvloed. De LED wordt vele malen warmer dan een zuivere LED en verouderd hierdoor ook vele malen meer. Innolumis gebruikt in zijn armaturen alleen zuivere LED s. Door een juiste combinatie van rode, groen en blauwe LED s zijn vele kleur combinaties te maken, waaronder de witte variant. Versie 1 Pagina 7 van

8 Dokumentdatum: Uw referentie: Gemeente Den Haag 3 Innolumis LED verlichting 1.3 Innolumis LED Verlichting Het menselijk oog kijkt met staafjes en kegeltjes. Al in de oudheid was het belangrijk om bij dreigend gevaar in het donker alles om ons heen goed waar te kunnen nemen. De 120 miljoen staafjes in onze ogen geven ons in het donker de unieke mogelijkheid om te kunnen waarnemen en (bewegende) objecten om ons heen goed te kunnen zien. Om deze reden kunnen we ook bij volle maan nog steeds heel goed zien. 3.1 Purkinje. De Tsjechische geleerde Purkinje ontdekte dat de staafjes in het donker op een bepaald gedeelte van het kleurenspectrum tot bijna 2 keer zo goed in staat zijn om waar te nemen. In concreto gaat het om de 505 nm, het gebied waar blauw licht over gaat in groen. Indien blauw en/of groen licht dus slim worden toegepast in de openbare verlichting, kunnen we s avonds dus meer waarnemen met minder energie. Het Nederlandse bedrijf Innolumis heeft dit principe als eerste ter wereld toegepast. Door blauwe en groene leds te gebruiken wordt er circa 50% minder energie gebruikt om toch hetzelfde te kunnen zien! 3.2 Armaturen met hoogste S/P ratio Tot op heden is er in de richtlijnen voor openbare verlichting (ROVL van NSVV) geen rekening gehouden met de werking van het menselijk oog in het donker. Wel wordt er gesproken over een zogenaamde BONUS in de ROVL, echter deze is nog niet gekwantificeerd. Voortschrijdend inzicht heeft er dus wel toe geleid dat er erkenning is voor de wijze waarop het menselijk oog s avonds functioneert. In bijgaande grafiek staat weergegeven op welk gedeelte van het spectrum het menselijk oog het best in staat is om waar te kunnen nemen. In het donker (scotopisch) en in het schemergebied (mesopisch) ervaren wij het licht het sterkst op de 505 nm (groen/blauw) en tijdens het daglicht (photopisch) op de 555 nm (oranje). Versie 1 Pagina 8 van

9 Dokumentdatum: Uw referentie: Gemeente Den Haag De factor waarin deze effectiviteit wordt weergegeven heet de S/Pfactor. Een hoge S/P factor betekent een hoge effectiviteit van de lichtbron in avondsituaties. De nieuwste lichtbronnen van Innolumis leveren s werelds hoogste S/Pfactor (3,2). 3.3 Lange levensduur en forse energiebesparing Het toepassen van verschillende kleuren leds heeft twee belangrijke voordelen: 1 Energiebesparing tot 70% 2 Geen gebruik van fosfor. Veel leveranciers van ledverlichting gebruiken fosfor om tot wit licht te komen. Fosfor is voor mensen giftig en er bestaat nog onduidelijkheid of fosfor wel 20 jaar een constant niveau kan bieden in ledlampen. De Innolumis armaturen gebruiken geen fosfor, maar kleurenleds van zeer hoge en constante kwaliteit. Hierdoor gaan ze extreem lang mee. Na 20 jaar, als de lampen circa uur hebben gebrand, is de eerste vervanging pas nodig! 3.4 Wit licht uit rood, groen en blauw Rood, groen en blauw zijn basiskleuren, waaruit vele andere kleuren gemaakt kunnen worden. Zo ook wit licht. Door rode leds toe te voegen aan de groene en blauwe leds ontstaat niet alleen wit licht, maar ook de mogelijkheid om heel goed kleuren te herkennen. Versie 1 Pagina 9 van

10 Dokumentdatum: Uw referentie: Gemeente Den Haag 4 Innolumis Innolumis is een jointventure van Imtech en Lemnis Lighting. Mede dankzij deze sterke, innovatieve ruggensteun is Innolumis in staat om continu te innoveren en betrouwbare producten in de markt te zetten die voldoen aan Innolumis eigen missie: het leveren van de beste en meest energiezuinige openbare verlichting, zonder concessies aan gebruiksgemak en (verkeers)veiligheid. Innolumis is een Nederlands bedrijf, wereldwijd actief. 4.1 Het duurzame concept voor openbare verlichting In 2008 lanceerde Innolumis een revolutionair product voor de verlichting van openbare ruimte: het LumisLED armatuur. Deze oplossing bespaart tot 70% energie ten opzichte van conventionele verlichting. Overheden in binnen en buitenland kunnen hiermee een belangrijke stap zetten in het terugdringen van energieverbruik, CO2uitstoot en lichthinder. De straatverlichting van Innolumis garandeert uitstekend zicht, veroorzaakt geen lichtvervuiling, is bijzonder energiezuinig, heeft een lange levensduur, vereist weinig onderhoud en is direct te plaatsen. Een groot deel van het assortiment is bovendien dimbaar, zodat nog grotere besparingen binnen bereik komen. De Lumis LED wordt toegepast in woonwijken, stadsparken, bij fietspaden, wegen en op parkeerterreinen. Maar ook bij ziekenhuizen, tunnels en industrieterreinen komt de verlichting goed tot zijn recht. 4.2 Een duurzame onderneming Innolumis verwerkt de nieuwste wetenschappelijke inzichten op het gebied van mesopisch zicht in innovaties voor openbare verlichting. Daarmee biedt Innolumis een oplossing voor de duurzaamheidvraagstukken waar overheden en organisaties zich voor gesteld zien. Onze producten bevatten geen zware metalen, zijn technologisch geavanceerd en worden met respect voor mens en natuur ontwikkeld en geproduceerd. Ook als bedrijf brengt Innolumis de principes van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) in de praktijk. Zo maakt Innolumis vrijwel uitsluitend gebruik van recyclebare materialen als aluminium en glas. Daarnaast maken we afspraken met onze toeleveranciers over arbeidsomstandigheden en een goede behandeling van medewerkers. Innolumis keurt kinderarbeid af. Innolumis laat zien dat aandacht voor MVO en een betere wereld niet ten koste hoeft te gaan van kwaliteit of prijs, met competitief geprijsde producten die beter presteren dan traditionele alternatieven. Zo worden consumenten, organisaties en overheden financieel beloond voor keuzes die van positieve invloed zijn op onze wereld. 4.3 Productvoordelen Energiebesparing tot 70% t.o.v. conventionele armaturen, dus minder CO2uitstoot Levensduurverwachting tot uur door gebruik van pure, hoge kwaliteit leds zonder Fosfor Totale kosten (Total Cost of Ownership, TCO) lager dan conventionele verlichting Hogere gelijkmatigheid Uitstekende kleurwaarneming Weinig tot geen lichtvervuiling S/P ratio: 2,4 3,2 Veel toepassingsgebieden, zoals woonwijken, parken, voetpaden, fietspaden, Bedrijventerreinen, provinciale wegen en parkeerplaatsen Retrofit oplossing Dimbare versie beschikbaar CE markering door KEMA Voldoet aan de RoHs eisen, gebaseerd op de EU richtlijnen Vrij van zware metalen Duurzaam product Versie 1 Pagina 10 van

11 Dokumentdatum: Uw referentie: Gemeente Den Haag 5 Berekening Terug Verdien Tijd 5.1 Inleiding In het bijgevoegde document vindt u een TCO berekening volgens de laatste uitgangspunten van Agentschap NL, voorheen Senter Novem. (Zie: maturen.asp) De uitgangspunten zijn als volgt; Branduren volgens Agentschap NL Rekenperiode 20 jaar Systeemvermogen huidige verlichting volgens opgave Philips Systeemvermogen huidige verlichting veroudering 5 % na 20 jaar Levensduur lichtbron volgens opgave Philips Prijs lichtbron volgens Onderhoudsgegevens volgens Agentschap NL Kostprijs kwh nu 0,12 met een vermeerdering van 5% per jaar, gemiddeld kostprijs over 20 jaar is dan 0,20 per kwh dit volgens Agentschap NL Uitkomsten zijn per jaar Overall kunt u volgens de berekening dus 57 % energie besparen in de gemeente Dronten Dat is voor dit arsenaal totaal KWh per jaar!!! Dat is ruim voldoende om voor 159 huishouden(s) in hun jaarlijkse energie behoefte te voorzien. Deze besparing levert een CO2 reductie op van kg CO2 in 40 jaar dat is genoeg voor een bos van bomen ter compensatie van deze CO2 uitstoot! De besparing op exploitatie kosten bedraagt gemiddeld ruim 71 %! Dat is ,38 per jaar besparing op deze kosten. Dat betekent dat deze gehele investering op de materialen zich terugverdient in 7,9 jaar!! Versie 1 Pagina 11 van

12 Dokumentdatum: Uw referentie: Gemeente Den Haag 6 Bijlage TCO Gemeente Dronten Versie 1 Pagina 12 van

13 Toelichting Doel van de rekenhulp: Deze rekenhulp is geschikt om verschillende OVL systemen met elkaar te kunnen vergelijken op het gebied van energie, installatie en beheerkosten. Werkwijze: Het rekenblad is bedoeld om de berekening te maken. Dit blad kan desgewenst meerdere malen gekopieerd worden. Op het rekenblad dienen de wit gekleurde cellen ingevoeld te worden. Zie ook de onderstaande tabel. Per rekenblad kunnen er maximaal 4 verschillende OVL systemen met elkaar vergelegen worden. Aan de rechter zijde is aanvullende informatie weergeven over de in te voeren gegevens Verklaring van de kleuren op het Rekenblad: = invullen = niet invullen, wordt automatisch berekend (let op: cellen zijn niet beveiligd) = aanvullende informatie t.b.v. het invullen van gegevens Aanduidingen voor lampen en armaturen in de voorbeelden: In de voorbeelden zijn enkele veel gebruikte lamptypen/armaturen met alternatieven genoemd. De conventionele compactfluorescentielamp is aangeduid met PLL/PLL echter deze is ook verkrijgaar onder benamingen zoals Dulux, Lynx e.d. Naast de SON(T) zijn (tubulaire) hogedruk natrium lampen ook verkrijgbaar onder benamingen zoals NAV( T) en SHP(T). (Keramische) metaalhalogeendamplampen zijn verkrijgbaar onder benamingen zoals CPO, CDM, HCI, HCIPowerball, CMI e.d. Bij Leds zijn er grote verschillen tussen die concepten die de diverse leveranciers aanbieden. De Fortimo van Philips in combinatie met de Residium en Koffer2 zijn slechts voorbeelden. Hoewel er ook andere geschikte armatuurtypen voor conventionele oplossingen werden en worden toegepast is in deze voorbeelden uitgegaan van de volgende typen: o voor bestaande compactfluorescentiearmaturen is uitgegaan van de FGS104105, IND 2500 en Schreder VN o voor nieuwe compactfluorescentieevsaarmaturen is uitgegaan van de Residium, Libra en Altra IIIII o voor bestaande hogedruk natriumarmaturen is uitgegaan van de JVC70 en SGS203 o voor nieuwe hogedruk natrium EVSA en de CPOarmaturen is uitgegaan van de Aurora en Irdium Disclaimer: Deze rekenhulp is mede mogelijk gemaakt door Philips Nederland. Ondanks het feit dat deze rekenhulp met grote zorgvuldigheid is samengesteld, aanvaardt Philips Nederland noch Agentschap NL enige aansprakelijkheid voor schade als gevolg van eventuele onjuistheden van de in deze rekenhulp gebruikte gegevens of van eventuele onvolkomenheden in de opzet van de rekenhulp. openbareverlichting@agentschapnl.nl

14 Samenvatting Aantal Huidig Lamptype Nieuw Lamptype Terugverdientijd Besparing in expl.kosten Besparing in Energie besparing Diverse White Moonlight 7,9 71% ,38 57% SonT 50W White Moonlight 24W 9,3 68% ,17 56% 421 SonT 70W White Moonlight 36W 8,4 63% ,73 53% 69 SonT 150W White Moonlight 56W 4,9 72% 8.873,06 68% Sox 18W White Moonlight 10W 10,1 83% ,58 61% 413 Sox 35W White Moonlight 16W 9,4 74% ,94 50% 250 Sox 55W White Moonlight 24W 7,1 74% ,75 58% 712 SoxE 26W White Moonlight 16W 9,3 74% ,94 46% 413 SoxE 36W White Moonlight 24W 8,8 69% ,23 41% Energie besparing kwh Kosten besparing ,38 per jaar Co2 besparing kg CO 2 /kwh Compenseert bomen of 159 huishoudens behoefte aan energie Huidige energielabel G Nieuw energielabel C

15 Uitkomsten Invoer gegevens Gemiddeld Rekenhulp: Total Costs of Ownership en Energiebesparing per armatuur Aantal uren volledig brandend op 100% uur / jaar Aantal uren gedimd uur / jaar Bedrijfsuren OV (totaal) uur / jaar Totaal aantal armaturen voor business case 4980 Rekenperiode in jaren : 20 Huidige verlichting Diverse Innolumis LED Armatuur gegevens Armatuur type Diverse Innolumis LED Lichtbron Diverse White Moonlight VSA type Diverse LED Driver Aantal lichtbronnen / armatuur 1 st 1 st Systeemvermogen (gemiddelde over gehele arsenaal) 68 W 30 W Inschatting systeemvermogen halverwege de rekenperiode 71 W 30 W Dimniveau Lichtstroom 0% % 0% Dimniveau energetisch 100% % 100% Lichtbron gegevens Levensduur lichtbron (gemiddelde over gehele arsenaal) uur uur prijs lichtbron (gemiddelde over gehele arsenaal) 36,25 Onderhouds gegevens Eenheidsprijs arbeid voor vervanging van de lichtbron in de groepsremplace 12,00 Prijs arbeid voor incidenteel herstel 35,00 35,00 Prijs voor het schoonmaken armatuur 6,00 Prijs voor het vervangen van van de VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Kostprijs / meerinvestering armatuur (gemiddelde over gehele arsenaal) 482,00 Kosten voor het plaatsen van de armatuur 36,50 Percentage uitval per jaar (storingen) (gem.over arsenaal) 16% 1% Aantal keren lamp remplace gedurende rekenperiode (gem.over arsenaal) 8 st 0 st Aantal keren schoonmaken gedurende rekenperiode (gem.over arsenaal) 0 st 3 st Energie Gemiddelde energiekosten gedurende de rekenperiode 0,20 per kwh Kostprijs / kwh 0,20 per kwh 0,20 per kwh Kosten Kosten per armatuur voor het onderhoud gedurende rekenperiode 669,64 25,00 Kosten remplace / upgrade (lamp+arbeid) 363,08 Kosten schoonmaken armatuur 18,00 Kosten incidenteel herstel 231,56 7,00 Vervangen VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Energie Energieverbruik / jaar 292,7 kwh 125,0 kwh Kosten per armatuur voor energie in rekenperiode 1.170,96 499,80 Totale expl.lasten per armatuur in rekenperiode 1.840,60 524,80 Exploitatiekosten per armatuur per jaar Expl.kosten per jaar 92,03 26,24 Verschil in expl. Kosten t.o.v. huidige verlichting in Euro 65,79 (meer) Investering in nieuwe armaturen 518,50 TVT, terugverdientijd in jaren 7,9 jr Besparing in expl.kosten t.o.v. huidig armatuur 71% Totaal energieverbruik periode kwh kwh Energie besparing 57%

16 Gemiddeld Grafieken Energiekosten (Euro) rekenperiode Extra investering nieuwe installatie (armatuur + arbeid) Huidig Onderhoudskosten Cumulatief: lijkse kosten huidige installatie Cumulatief: lijkse kosten Optie

17 Uitkomsten Invoer gegevens Rekenhulp: Total Costs of Ownership en Energiebesparing per armatuur SonT 50W Aantal uren volledig brandend op 100% uur / jaar Aantal uren gedimd uur / jaar Bedrijfsuren OV (totaal) uur / jaar Totaal aantal armaturen voor business case Rekenperiode in jaren : 20 Huidige verlichting SonT 50W White Moonlight 24W Armatuur gegevens Armatuur type Indal ARC Innolumis LED Lichtbron SonT 50W White Moonlight 24W VSA type Conventioneel LED Driver Aantal lichtbronnen / armatuur 1 st 1 st Systeemvermogen 65 W 29 W Inschatting systeemvermogen halverwege de rekenperiode 68,25 W 29 W Dimniveau Lichtstroom 0% % 0% Dimniveau energetisch 100% % 100% Lichtbron gegevens Levensduur lichtbron uur uur prijs lichtbron 22,00 Onderhouds gegevens Eenheidsprijs arbeid voor vervanging van de lichtbron in de groepsremplace 12,00 Prijs arbeid voor incidenteel herstel 35,00 35,00 Prijs voor het schoonmaken armatuur 6,00 Prijs voor het vervangen van van de VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Kostprijs / meerinvestering armatuur 468,00 Kosten voor het plaatsen van de armatuur 36,50 Percentage uitval per jaar (storingen) 10,0% 1,0% Aantal keren lamp remplace gedurende rekenperiode 8 st 0 st Aantal keren schoonmaken gedurende rekenperiode 0 st 3 st Energie Gemiddelde energiekosten gedurende de rekenperiode 0,20 per kwh Kostprijs / kwh 0,20 per kwh 0,20 per kwh Kosten Kosten per armatuur voor het onderhoud gedurende rekenperiode 474,60 25,00 Kosten remplace / upgrade (lamp+arbeid) 285,60 Kosten schoonmaken armatuur 18,00 Kosten incidenteel herstel 114,00 7,00 Vervangen VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Energie Energieverbruik / jaar 279,8 kwh 121,8 kwh Kosten per armatuur voor energie in rekenperiode 1.119,30 487,20 Totale expl.lasten per armatuur in rekenperiode 1.593,90 512,20 Exploitatiekosten per armatuur per jaar Expl.kosten per jaar 79,70 25,61 Verschil in expl. Kosten t.o.v. huidige verlichting in Euro 54,09 (meer) Investering in nieuwe armaturen 504,50 TVT, terugverdientijd in jaren 9,3 jr Besparing in expl.kosten t.o.v. huidig armatuur 68% Totaal energieverbruik periode kwh kwh Energie besparing 56%

18 SonT 50W Grafieken Energiekosten (Euro) rekenperiode Extra investering nieuwe installatie (armatuur + arbeid) Huidig Onderhoudskosten Cumulatief: lijkse kosten huidige installatie Cumulatief: lijkse kosten Huidige verlichting Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte Lichtpunt Afstand Wegbreedte 6 m 35 m 6 m Niveau 5 Lux of Cd/m2 Energie Label Innolumis Led SE of SL 0,0681 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 Label G Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte 6 m Lichtpunt Afstand 35 m Wegbreedte 6 m Niveau SE of SL Label 5 Lux of Cd/m2 0,0304 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 C

19 Uitkomsten Invoer gegevens Rekenhulp: Total Costs of Ownership en Energiebesparing per armatuur SonT 70W Aantal uren volledig brandend op 100% uur / jaar Aantal uren gedimd uur / jaar Bedrijfsuren OV (totaal) uur / jaar Totaal aantal armaturen voor business case 421 Rekenperiode in jaren : 20 Huidige verlichting SonT 70W White Moonlight 36W Armatuur gegevens Armatuur type Indal ARC Innolumis LED Lichtbron SonT 70W White Moonlight 36W VSA type Conventioneel LED Driver Aantal lichtbronnen / armatuur 1 st 1 st Systeemvermogen 85 W 41 W Inschatting systeemvermogen halverwege de rekenperiode 89,25 W 41 W Dimniveau Lichtstroom 0% % 0% Dimniveau energetisch 100% % 100% Lichtbron gegevens Levensduur lichtbron uur uur prijs lichtbron 22,00 Onderhouds gegevens Eenheidsprijs arbeid voor vervanging van de lichtbron in de groepsremplace 12,00 Prijs arbeid voor incidenteel herstel 35,00 35,00 Prijs voor het schoonmaken armatuur 6,00 Prijs voor het vervangen van van de VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Kostprijs / meerinvestering armatuur 480,00 Kosten voor het plaatsen van de armatuur 36,50 Percentage uitval per jaar (storingen) 10,0% 1,0% Aantal keren lamp remplace gedurende rekenperiode 8 st 0 st Aantal keren schoonmaken gedurende rekenperiode 0 st 3 st Energie Gemiddelde energiekosten gedurende de rekenperiode 0,20 per kwh Kostprijs / kwh 0,20 per kwh 0,20 per kwh Kosten Kosten per armatuur voor het onderhoud gedurende rekenperiode 474,60 25,00 Kosten remplace / upgrade (lamp+arbeid) 285,60 Kosten schoonmaken armatuur 18,00 Kosten incidenteel herstel 114,00 7,00 Vervangen VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Energie Energieverbruik / jaar 365,9 kwh 172,2 kwh Kosten per armatuur voor energie in rekenperiode 1.463,70 688,80 Totale expl.lasten per armatuur in rekenperiode 1.938,30 713,80 Exploitatiekosten per armatuur per jaar Expl.kosten per jaar 96,92 35,69 Verschil in expl. Kosten t.o.v. huidige verlichting in Euro 61,23 (meer) Investering in nieuwe armaturen 516,50 TVT, terugverdientijd in jaren 8,4 jr Besparing in expl.kosten t.o.v. huidig armatuur 63% Totaal energieverbruik periode kwh kwh Energie besparing 53%

20 SonT 70W Grafieken Energiekosten (Euro) rekenperiode Extra investering nieuwe installatie (armatuur + arbeid) Huidig Onderhoudskosten Cumulatief: lijkse kosten huidige installatie Cumulatief: lijkse kosten Huidige verlichting Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte Lichtpunt Afstand Wegbreedte 8 m 40 m 8 m Niveau 5 Lux of Cd/m2 Energie Label Innolumis Led SE of SL 0,0584 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 Label F Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte 8 m Lichtpunt Afstand 40 m Wegbreedte 8 m Niveau SE of SL Label 5 Lux of Cd/m2 0,0282 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 C

21 Invoer gegevens Uitkomsten Rekenhulp: Total Costs of Ownership en Energiebesparing per armatuur SonT 150W Aantal uren volledig brandend op 100% uur / jaar Aantal uren gedimd uur / jaar Bedrijfsuren OV (totaal) uur / jaar Totaal aantal armaturen voor business case 69 Rekenperiode in jaren : 20 Huidige verlichting SonT 150W White Moonlight 56W Armatuur gegevens Armatuur type Philips SGS Innolumis LED Lichtbron SonT 150W White Moonlight 56W VSA type Conventioneel LED Driver Aantal lichtbronnen / armatuur 1 st 1 st Systeemvermogen 175 W 58 W Inschatting systeemvermogen halverwege de rekenperiode 183,75 W 58 W Dimniveau Lichtstroom 0% % 0% Dimniveau energetisch 100% % 100% Lichtbron gegevens Levensduur lichtbron uur uur prijs lichtbron 30,00 Onderhouds gegevens Eenheidsprijs arbeid voor vervanging van de lichtbron in de groepsremplace 12,00 Prijs arbeid voor incidenteel herstel 35,00 35,00 Prijs voor het schoonmaken armatuur 6,00 Prijs voor het vervangen van van de VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Kostprijs / meerinvestering armatuur 600,00 Kosten voor het plaatsen van de armatuur 36,50 Percentage uitval per jaar (storingen) 10,0% 1,0% Aantal keren lamp remplace gedurende rekenperiode 8 st 0 st Aantal keren schoonmaken gedurende rekenperiode 0 st 3 st Energie Gemiddelde energiekosten gedurende de rekenperiode 0,20 per kwh Kostprijs / kwh 0,20 per kwh 0,20 per kwh Kosten Kosten per armatuur voor het onderhoud gedurende rekenperiode 557,80 25,00 Kosten remplace / upgrade (lamp+arbeid) 352,80 Kosten schoonmaken armatuur 18,00 Kosten incidenteel herstel 130,00 7,00 Vervangen VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Energie Energieverbruik / jaar 753,4 kwh 243,6 kwh Kosten per armatuur voor energie in rekenperiode 3.013,50 974,40 Totale expl.lasten per armatuur in rekenperiode 3.571,30 999,40 Exploitatiekosten per armatuur per jaar Expl.kosten per jaar 178,57 49,97 Verschil in expl. Kosten t.o.v. huidige verlichting in Euro 128,60 (meer) Investering in nieuwe armaturen 636,50 TVT, terugverdientijd in jaren 4,9 jr Besparing in expl.kosten t.o.v. huidig armatuur 72% Totaal energieverbruik periode kwh kwh Energie besparing 68%

22 SonT 150W Grafieken Energiekosten (Euro) rekenperiode Extra investering nieuwe installatie (armatuur + arbeid) Huidig Onderhoudskosten Cumulatief: lijkse kosten huidige installatie Cumulatief: lijkse kosten Huidige verlichting Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte Lichtpunt Afstand Wegbreedte 8 m 40 m 8 m Niveau 7 Lux of Cd/m2 Energie Label Innolumis Led SE of SL 0,0688 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 Label G Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte 8 m Lichtpunt Afstand 40 m Wegbreedte 8 m Niveau 7 Lux of Cd/m2 SE of SL 0,0285 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 Label C

23 Invoer gegevens Rekenhulp: Total Costs of Ownership en Energiebesparing per armatuur Sox 18W Aantal uren volledig brandend op 100% uur / jaar Aantal uren gedimd uur / jaar Bedrijfsuren OV (totaal) uur / jaar Totaal aantal armaturen voor business case Rekenperiode in jaren : 20 Huidige verlichting Sox 18W White Moonlight 10W Armatuur gegevens Armatuur type Philips SRS Innolumis LED Lichtbron Sox 18W White Moonlight 10W VSA type Conventioneel LED Driver Aantal lichtbronnen / armatuur 1 st 1 st Systeemvermogen 25 W 10 W Inschatting systeemvermogen halverwege de rekenperiode 26,25 W 10 W Dimniveau Lichtstroom 0% % 0% Dimniveau energetisch 100% % 100% Lichtbron gegevens Levensduur lichtbron uur uur prijs lichtbron 39,00 Onderhouds gegevens Eenheidsprijs arbeid voor vervanging van de lichtbron in de groepsremplace 12,00 Prijs arbeid voor incidenteel herstel 35,00 35,00 Prijs voor het schoonmaken armatuur 6,00 Prijs voor het vervangen van van de VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Kostprijs / meerinvestering armatuur 452,00 Kosten voor het plaatsen van de armatuur 36,50 Percentage uitval per jaar (storingen) 20,0% 1,0% Aantal keren lamp remplace gedurende rekenperiode 7 st 0 st Aantal keren schoonmaken gedurende rekenperiode 0 st 3 st Energie Gemiddelde energiekosten gedurende de rekenperiode 0,20 per kwh Kostprijs / kwh 0,20 per kwh 0,20 per kwh Kosten Kosten per armatuur voor het onderhoud gedurende rekenperiode 728,00 25,00 Kosten remplace / upgrade (lamp+arbeid) 357,00 Kosten schoonmaken armatuur 18,00 Kosten incidenteel herstel 296,00 7,00 Vervangen VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Uitkomsten Energie Energieverbruik / jaar 107,6 kwh 42,0 kwh Kosten per armatuur voor energie in rekenperiode 430,50 168,00 Totale expl.lasten per armatuur in rekenperiode 1.158,50 193,00 Exploitatiekosten per armatuur per jaar Expl.kosten per jaar 57,93 9,65 Verschil in expl. Kosten t.o.v. huidige verlichting in Euro 48,28 (meer) Investering in nieuwe armaturen 488,50 TVT, terugverdientijd in jaren 10,1 jr Besparing in expl.kosten t.o.v. huidig armatuur 83% Totaal energieverbruik periode kwh 840 kwh Energie besparing 61%

24 Sox 18W Grafieken Energiekosten (Euro) rekenperiode Extra investering nieuwe installatie (armatuur + arbeid) Huidig Onderhoudskosten Cumulatief: lijkse kosten huidige installatie Cumulatief: lijkse kosten Huidige verlichting Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte Lichtpunt Afstand Wegbreedte 6 m 30 m 6 m Niveau 3 Lux of Cd/m2 Energie Label Innolumis Led SE of SL 0,0509 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 Label E Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte 6 m Lichtpunt Afstand 30 m Wegbreedte 6 m Niveau 3 Lux of Cd/m2 SE of SL 0,0204 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 Label B

25 Invoer gegevens Rekenhulp: Total Costs of Ownership en Energiebesparing per armatuur Sox 35W Aantal uren volledig brandend op 100% uur / jaar Aantal uren gedimd uur / jaar Bedrijfsuren OV (totaal) uur / jaar Totaal aantal armaturen voor business case 413 Rekenperiode in jaren : 20 Huidige verlichting Sox 35W White Moonlight 16W Armatuur gegevens Armatuur type Philips SRS Innolumis LED Lichtbron Sox 35W White Moonlight 16W VSA type Conventioneel LED Driver Aantal lichtbronnen / armatuur 1 st 1 st Systeemvermogen 41 W 21 W Inschatting systeemvermogen halverwege de rekenperiode 43,05 W 21 W Dimniveau Lichtstroom 0% % 0% Dimniveau energetisch 100% % 100% Lichtbron gegevens Levensduur lichtbron uur uur prijs lichtbron 39,00 Onderhouds gegevens Eenheidsprijs arbeid voor vervanging van de lichtbron in de groepsremplace 12,00 Prijs arbeid voor incidenteel herstel 35,00 35,00 Prijs voor het schoonmaken armatuur 6,00 Prijs voor het vervangen van van de VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Kostprijs / meerinvestering armatuur 460,00 Kosten voor het plaatsen van de armatuur 36,50 Percentage uitval per jaar (storingen) 20,0% 1,0% Aantal keren lamp remplace gedurende rekenperiode 7 st 0 st Aantal keren schoonmaken gedurende rekenperiode 0 st 3 st Energie Gemiddelde energiekosten gedurende de rekenperiode 0,20 per kwh Kostprijs / kwh 0,20 per kwh 0,20 per kwh Kosten Kosten per armatuur voor het onderhoud gedurende rekenperiode 728,00 25,00 Kosten remplace / upgrade (lamp+arbeid) 357,00 Kosten schoonmaken armatuur 18,00 Kosten incidenteel herstel 296,00 7,00 Vervangen VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Uitkomsten Energie Energieverbruik / jaar 176,5 kwh 88,2 kwh Kosten per armatuur voor energie in rekenperiode 706,02 352,80 Totale expl.lasten per armatuur in rekenperiode 1.434,02 377,80 Exploitatiekosten per armatuur per jaar Expl.kosten per jaar 71,70 18,89 Verschil in expl. Kosten t.o.v. huidige verlichting in Euro 52,81 (meer) Investering in nieuwe armaturen 496,50 TVT, terugverdientijd in jaren 9,4 jr Besparing in expl.kosten t.o.v. huidig armatuur 74% Totaal energieverbruik periode kwh kwh Energie besparing 50%

26 Sox 35W Grafieken Energiekosten (Euro) rekenperiode Extra investering nieuwe installatie (armatuur + arbeid) Huidig Onderhoudskosten Cumulatief: lijkse kosten huidige installatie Cumulatief: lijkse kosten Huidige verlichting Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte Lichtpunt Afstand Wegbreedte 6 m 35 m 6 m Niveau 3 Lux of Cd/m2 Energie Label Innolumis Led SE of SL 0,0716 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 Label G Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte 6 m Lichtpunt Afstand 35 m Wegbreedte 6 m Niveau 3 Lux of Cd/m2 SE of SL 0,0367 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 Label D

27 Invoer gegevens Uitkomsten Rekenhulp: Total Costs of Ownership en Energiebesparing per armatuur Sox 55W Aantal uren volledig brandend op 100% uur / jaar Aantal uren gedimd uur / jaar Bedrijfsuren OV (totaal) uur / jaar Totaal aantal armaturen voor business case 250 Rekenperiode in jaren : 20 Huidige verlichting Sox 55W White Moonlight 24W Armatuur gegevens Armatuur type Philips SRS Innolumis LED Lichtbron Sox 55W White Moonlight 24W VSA type Conventioneel LED Driver Aantal lichtbronnen / armatuur 1 st 1 st Systeemvermogen 67 W 29 W Inschatting systeemvermogen halverwege de rekenperiode 70,35 W 29 W Dimniveau Lichtstroom 0% % 0% Dimniveau energetisch 100% % 100% Lichtbron gegevens Levensduur lichtbron uur uur prijs lichtbron 44,00 Onderhouds gegevens Eenheidsprijs arbeid voor vervanging van de lichtbron in de groepsremplace 12,00 Prijs arbeid voor incidenteel herstel 35,00 35,00 Prijs voor het schoonmaken armatuur 6,00 Prijs voor het vervangen van van de VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Kostprijs / meerinvestering armatuur 468,00 Kosten voor het plaatsen van de armatuur 36,50 Percentage uitval per jaar (storingen) 20,0% 1,0% Aantal keren lamp remplace gedurende rekenperiode 7 st 0 st Aantal keren schoonmaken gedurende rekenperiode 0 st 3 st Energie Gemiddelde energiekosten gedurende de rekenperiode 0,20 per kwh Kostprijs / kwh 0,20 per kwh 0,20 per kwh Kosten Kosten per armatuur voor het onderhoud gedurende rekenperiode 783,00 25,00 Kosten remplace / upgrade (lamp+arbeid) 392,00 Kosten schoonmaken armatuur 18,00 Kosten incidenteel herstel 316,00 7,00 Vervangen VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Energie Energieverbruik / jaar 288,4 kwh 121,8 kwh Kosten per armatuur voor energie in rekenperiode 1.153,74 487,20 Totale expl.lasten per armatuur in rekenperiode 1.936,74 512,20 Exploitatiekosten per armatuur per jaar Expl.kosten per jaar 96,84 25,61 Verschil in expl. Kosten t.o.v. huidige verlichting in Euro 71,23 (meer) Investering in nieuwe armaturen 504,50 TVT, terugverdientijd in jaren 7,1 jr Besparing in expl.kosten t.o.v. huidig armatuur 74% Totaal energieverbruik periode kwh kwh Energie besparing 58%

28 Sox 55W Grafieken Energiekosten (Euro) rekenperiode Extra investering nieuwe installatie (armatuur + arbeid) Huidig Onderhoudskosten Cumulatief: lijkse kosten huidige installatie Cumulatief: lijkse kosten Huidige verlichting Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte Lichtpunt Afstand Wegbreedte 6 m 35 m 6 m Niveau 5 Lux of Cd/m2 Energie Label Innolumis Led SE of SL 0,0702 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 Label G Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte 6 m Lichtpunt Afstand 35 m Wegbreedte 6 m Niveau SE of SL Label 5 Lux of Cd/m2 0,0304 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 C

29 Invoer gegevens Rekenhulp: Total Costs of Ownership en Energiebesparing per armatuur SoxE 26W Aantal uren volledig brandend op 100% uur / jaar Aantal uren gedimd uur / jaar Bedrijfsuren OV (totaal) uur / jaar Totaal aantal armaturen voor business case 712 Rekenperiode in jaren : 20 Huidige verlichting SoxE 26W White Moonlight 16W Armatuur gegevens Armatuur type Philips SRS Innolumis LED Lichtbron SoxE 26W White Moonlight 16W VSA type Conventioneel LED Driver Aantal lichtbronnen / armatuur 1 st 1 st Systeemvermogen 38 W 21 W Inschatting systeemvermogen halverwege de rekenperiode 39,9 W 21 W Dimniveau Lichtstroom 0% % 0% Dimniveau energetisch 100% % 100% Lichtbron gegevens Levensduur lichtbron uur uur prijs lichtbron 45,00 Onderhouds gegevens Eenheidsprijs arbeid voor vervanging van de lichtbron in de groepsremplace 12,00 Prijs arbeid voor incidenteel herstel 35,00 35,00 Prijs voor het schoonmaken armatuur 6,00 Prijs voor het vervangen van van de VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Kostprijs / meerinvestering armatuur 460,00 Kosten voor het plaatsen van de armatuur 36,50 Percentage uitval per jaar (storingen) 20,0% 1,0% Aantal keren lamp remplace gedurende rekenperiode 7 st 0 st Aantal keren schoonmaken gedurende rekenperiode 0 st 3 st Energie Gemiddelde energiekosten gedurende de rekenperiode 0,20 per kwh Kostprijs / kwh 0,20 per kwh 0,20 per kwh Kosten Kosten per armatuur voor het onderhoud gedurende rekenperiode 794,00 25,00 Kosten remplace / upgrade (lamp+arbeid) 399,00 Kosten schoonmaken armatuur 18,00 Kosten incidenteel herstel 320,00 7,00 Vervangen VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Uitkomsten Energie Energieverbruik / jaar 163,6 kwh 88,2 kwh Kosten per armatuur voor energie in rekenperiode 654,36 352,80 Totale expl.lasten per armatuur in rekenperiode 1.448,36 377,80 Exploitatiekosten per armatuur per jaar Expl.kosten per jaar 72,42 18,89 Verschil in expl. Kosten t.o.v. huidige verlichting in Euro 53,53 (meer) Investering in nieuwe armaturen 496,50 TVT, terugverdientijd in jaren 9,3 jr Besparing in expl.kosten t.o.v. huidig armatuur 74% Totaal energieverbruik periode kwh kwh Energie besparing 46%

30 SoxE 26W Grafieken Energiekosten (Euro) rekenperiode Extra investering nieuwe installatie (armatuur + arbeid) Huidig Onderhoudskosten Cumulatief: lijkse kosten huidige installatie Cumulatief: lijkse kosten Huidige verlichting Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte Lichtpunt Afstand Wegbreedte 6 m 35 m 6 m Niveau 3 Lux of Cd/m2 Energie Label Innolumis Led SE of SL 0,0663 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 Label G Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte 6 m Lichtpunt Afstand 35 m Wegbreedte 6 m Niveau 3 Lux of Cd/m2 SE of SL 0,0367 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 Label D

31 Invoer gegevens Uitkomsten Rekenhulp: Total Costs of Ownership en Energiebesparing per armatuur SoxE 36W Aantal uren volledig brandend op 100% uur / jaar Aantal uren gedimd uur / jaar Bedrijfsuren OV (totaal) uur / jaar Totaal aantal armaturen voor business case 413 Rekenperiode in jaren : 20 Huidige verlichting SoxE 36W White Moonlight 24W Armatuur gegevens Armatuur type Philips SRS Innolumis LED Lichtbron SoxE 36W White Moonlight 24W VSA type Conventioneel LED Driver Aantal lichtbronnen / armatuur 1 st 1 st Systeemvermogen 48 W 29 W Inschatting systeemvermogen halverwege de rekenperiode 50,4 W 29 W Dimniveau Lichtstroom 0% % 0% Dimniveau energetisch 100% % 100% Lichtbron gegevens Levensduur lichtbron uur uur prijs lichtbron 49,00 Onderhouds gegevens Eenheidsprijs arbeid voor vervanging van de lichtbron in de groepsremplace 12,00 Prijs arbeid voor incidenteel herstel 35,00 35,00 Prijs voor het schoonmaken armatuur 6,00 Prijs voor het vervangen van van de VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Kostprijs / meerinvestering armatuur 468,00 Kosten voor het plaatsen van de armatuur 36,50 Percentage uitval per jaar (storingen) 20,0% 1,0% Aantal keren lamp remplace gedurende rekenperiode 7 st 0 st Aantal keren schoonmaken gedurende rekenperiode 0 st 3 st Energie Gemiddelde energiekosten gedurende de rekenperiode 0,20 per kwh Kostprijs / kwh 0,20 per kwh 0,20 per kwh Kosten Kosten per armatuur voor het onderhoud gedurende rekenperiode 838,00 25,00 Kosten remplace / upgrade (lamp+arbeid) 427,00 Kosten schoonmaken armatuur 18,00 Kosten incidenteel herstel 336,00 7,00 Vervangen VSA gedurende de rekenperiode 75,00 Energie Energieverbruik / jaar 206,6 kwh 121,8 kwh Kosten per armatuur voor energie in rekenperiode 826,56 487,20 Totale expl.lasten per armatuur in rekenperiode 1.664,56 512,20 Exploitatiekosten per armatuur per jaar Expl.kosten per jaar 83,23 25,61 Verschil in expl. Kosten t.o.v. huidige verlichting in Euro 57,62 (meer) Investering in nieuwe armaturen 504,50 TVT, terugverdientijd in jaren 8,8 jr Besparing in expl.kosten t.o.v. huidig armatuur 69% Totaal energieverbruik periode kwh kwh Energie besparing 41%

32 SoxE 36W Grafieken Energiekosten (Euro) rekenperiode Extra investering nieuwe installatie (armatuur + arbeid) Huidig Onderhoudskosten Cumulatief: lijkse kosten huidige installatie Cumulatief: lijkse kosten Huidige verlichting Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte Lichtpunt Afstand Wegbreedte 8 m 35 m 8 m Niveau 5 Lux of Cd/m2 Energie Label Innolumis Led SE of SL 0,0377 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 Label D Berekening normsleec Aannamens: Lichtpunt Hoogte 8 m Lichtpunt Afstand 35 m Wegbreedte 8 m Niveau 5 Lux of Cd/m2 SE of SL 0,0228 W/Lux/m2 of W/Cd/m2 Label B

33 Dokumentdatum: Uw referentie: Gemeente Den Haag 7 Groenfinanciering De nieuwe Regeling groenprojecten is op 30 maart 2010 in werking getreden. Omschrijving project volgens de Regeling groenprojecten 2010: Projecten die zijn gericht op a. het aanleggen van energiearme buitenverlichting bestemd voor het verlichten van openbare wegen, openbare pleinen, openbare gebouwen, bruggen, openbare parken, parkeerterreinen of verharde bedrijfsterreinen, exclusief het verlichten van tuinen, planten en sportaccommodaties, en bestaande uit, ledlampen en specifiek voor die lampen geschikte armaturen, eventuele elektronische voorschakelapparaten en bijbehorende verlichtingsmanagementsystemen; b. het aanleggen van energiearme buitenverlichting bestemd voor het verlichten van openbare wegen, openbare pleinen, openbare gebouwen, bruggen, openbare parken, parkeerterreinen of verharde bedrijfsterreinen, exclusief het verlichten van tuinen, planten en sportaccommodaties, waarbij aantoonbaar een energiebesparing wordt gerealiseerd door een toename van het systeemrendement in lumen/watt van ten minste 30% ten opzichte van het gemiddeld energiegebruik bij soortgelijke gangbare installaties, en bestaande uit, lampen en armaturen, eventuele elektronische voorschakelapparaten en bijbehorende verlichtingsmanagementsystemen. Zie voor de complete definities en voorwaarden de tekst van de Regeling. Deze kunt u hier ( vinden. Relevante voorwaarden Het projectvermogen bedraagt minimaal Het projectvermogen kan gemaximeerd worden op Belangrijke termijnen De groenverklaring geldt voor de levensduur van een project met een maximum van tien jaar De groenverklaring kan maximaal negen maanden na afgifte in werking treden Het project is niet eerder gestart dan zes maanden voor de aanvraag van de groenverklaring De werkzaamheden moeten binnen twee jaar na afgifte van de groenverklaring zijn gestart De output van deze regeling is een financiering door bv. BNP Paribas, zij hebben een fonds van meer dan 400 miljoen Euro dat voor dit soort financieringen is opgezet. In deze case is het mogelijk om voor 2,25% 1) gedurende 10 jaar dit project te financieren. Berekeningen hebben geleerd dat bij deze grootte van percentages de terug verdientijd met ca. 10 % toeneemt. Uw investering wordt dus binnen de 10 jaar eigendom 2) zonder dat het uw bedrijf geld kost. 1) Hieraan kunnen geen rechten worden ontleend 2) Juridisch gezien bent u direct al eigenaar Versie 1 Pagina 13 van

34 Dokumentdatum: Uw referentie: Gemeente Den Haag 8 Bijlage Referenties Versie 1 Pagina 14 van

35 Referentielijst Innolumis Relatie Locatie Provincie Aantal Type Gemeente Mechelen Mechelen (B), Research Station Vegetable Products Belgie 5 Golden Green 16 Watt CenterParcs Vossemeren Lommel (B), Elzen 145 Belgie 66 White Moonlight 20 W unit CenterParcs Erperheide Peer (B), Erperheidsestraat 2 Belgie 31 White Moonlight 10 W unit Camping de Zeester Middelkerke (B), Sluisvaart 50 Belgie 30 Golden Green 24 Watt Algemeen Ziekenhuis Sint Niklaas Sint Niklaas, L. de Meesterstraat Belgie 76 Golden Green 24 Watt Ministerie van Defensie Veenhuizen, munitie complex Veenhuizen Drenthe 147 Golden Green 16 & 24 Watt Gemeente Assen Assen, fietspad Havenkanaal Drenthe 11 Green 14 & 22 Watt Gemeente Assen Assen, Marsdijk, kinderboerderij Drenthe 7 Green 22 Watt Gemeente Assen Assen, Marsdijk Drenthe 12 Golden Green 24 Watt Gemeente Assen Assen, Lonerweg Drenthe 18 Green 22 Watt Gemeente Assen Assen, Hoofdlaan Drenthe 52 Golden Green 16 Watt Gemeente Assen Assen, Donaudalpark Drenthe 9 Golden Green 16 Watt Gemeente Assen Assen, Parkeerplaats Baggelhuizen Drenthe 43 Green 8 & 14 Watt Gemeente Assen Assen, Kerkhoflaan Drenthe 17 Golden Green 16 Watt Gemeente Assen Assen, Nassaulaan Drenthe 17 Moonlight 16 Watt Gemeente Borger N374 en N857 Drenthe 6 Green 22 Watt Gemeente Borger N374 en N857 Drenthe 12 Golden Green 36 Watt Gemeente Emmen Klazienaveen, Parkeerplaats Edah, Pastoor Jongeriusstraat Drenthe 26 White Moonlight 16 Watt Gemeente Meppel Meppel, Paradijssluis Drenthe 3 Golden Green 24 Watt Gemeente Midden Drenthe Provincialeweg Drenthe 10 Golden Green 16 & 24 Watt Gemeente Midden Drenthe Mantinge, Schiphorsten Drenthe 15 Golden Green 16 Watt Gemeente Midden Drenthe Balinge, Heirweg Drenthe 10 Golden Green 16 Watt Gemeente Midden Drenthe Mantinge, Nieuw Balinge Drenthe 21 Golden Green 16 Watt Gemeente Tynaarlo Zuidlaren, rondweg Drenthe 31 Golden Green 16 Watt Gemeente Tynaarlo Zuidlaren, attractiepark Sprookjeshof Drenthe 6 Golden Green 10 Watt Gemeente Tynaarlo Zuidlaren, Hunzeweg Drenthe 23 Golden Green 16 Watt Gemeente Tynaarlo Zuidlaren, Boerenlaan Drenthe 26 Golden Green 10 Watt Gemeente Westerveld Diever, Bosweg Drenthe 27 Green 14 Watt CenterParcs Huttenheugte Dalen, Reindersdijk 55 Drenthe 78 White Moonlight 10 W unit Gemeente Almere Almere, Remmingweg Flevoland 33 Golden Green 16 & 36 Watt Gemeente Almere Almere, bushalte Stevenspad Flevoland 8 Golden Green 16 Watt Gemeente Almere Almere, fietspad Flevoland 53 Moonlight 10 Watt Gemeente Lelystad Lelystad, Afvalzorg, Zeeasterweg Flevoland 16 Golden Green 36 Watt Gemeente Almere Almere, Kraanvogelweg Flevoland 3 Moonlight 10 Watt Gemeente Noordoostpolder Emmeloord, carpoolplaats Muntweg Flevoland 5 Golden Green 16 Watt Gemeente Noordoostpolder Emmeloord, diverse lokaties Flevoland 25 Golden Green 24 Watt Gemeente Urk Urk, Zeewijk Flevoland 136 Golden Green 10 & 16 Watt Gemeente Zeewolde Zeewolde, fietspad Eikenlaan/Dasselaarweg Flevoland 2 Golden Green 16 Watt Gemeente Zeewolde Zeewolde, diverse plaatsen Flevoland 30 Golden Green 16 Watt Gemeente Almere Almere, Stevenspad Flevoland 44 Golden Green 16 Watt Provincie Friesland N356/357, Holwerd, rotonde Friesland 13 Golden Green 36 Watt Provincie Friesland N357, StiensHallum Friesland 40 Golden Green 16 & 36 Watt Provincie Friesland N928, WoudsendBalk 41 Moonlight 36 Watt & White Moonlight 24 Watt Gemeente Boarnsterhim Reduzem Friesland 15 Golden Green 16 Watt Gemeente Boarnsterhim Raerd, Slingerbochten Friesland 19 Golden Green 16 Watt Gemeente Gaasterlan Sleat diverse plaatsen Friesland 27 Golden Green 16 Watt Gemeente Dantumadeel Hoeksterloane Friesland 37 White Moonlight 16 Watt Gemeente Dongeradeel Driesum, Foarwei Friesland 10 White Moonlight 16 Watt Gemeente Harlingen Wijnaldum, Winamerdijk Friesland 10 Golden Green 36 Watt Gemeente Harlingen Harlingen, Willem Alexanderstraat Friesland 12 Golden Green 10 Watt Gemeente Harlingen Harlingen, Willemskade Friesland 13 Moonlight 10 Watt Gemeente Harlingen Midlum, Harlingerstraatweg (fietspad) Friesland 18 Green 8 Watt Gemeente Heerenveen Heerenveen Leeuwarderstraatweg Friesland 2 Green 8 Watt Gemeente Heerenveen Oudehaske, Badweg Friesland 9 Green 8 & 14 Watt Gemeente Heerenveen Katlijk Friesland 10 Green 8 Watt Gemeente Heerenveen Jubbega, Jochem Alberdaweg Friesland 8 Green 14 Watt Gemeente het Bildt Sint Jacobiparochie, K.L. de Vriesstraat Friesland 15 Golden Green 16 Watt Gemeente het Bildt Sint Annaparochie Friesland 25 Golden Green 16 Watt Gemeente Leeuwarden Leeuwarden, Newtonpark Friesland 12 Golden Green 36 Watt Gemeente Lemsterland Echten, Herenweg, sporthal Friesland 9 Moonlight 16 Watt Gemeente Menaldumadeel Menaldumadeel Friesland 9 Green 14 Watt & Golden Green 16 Watt Gemeente Menaldumadeel Marsum Friesland 8 Golden Green 36 Watt Gemeente Nijefurd Workum, Fabriekswei Friesland 12 Golden Green 24 Watt Gemeente Opsterland Gorredijk, diverse plaatsen Friesland 10 Golden Green 16 Watt Gemeente Skarsterlan Rottum/Oudehaske, Badweg Friesland 9 Green 8 Watt Gemeente Opsterland Gorredijk, Ontsluitingsweg Friesland 11 Golden Green 16 Watt Gemeente Smallingerland Drachten, Slingepark Friesland 56 Green 14 Watt & Golden Green 16 Watt Gemeente Sudwest Fryslan Friesland 41 Moonlight 16 & Golden Green 36 Watt Sneek, Rasterhof/Parklaan Sneek, Rasterhof/Parklaan Friesland 15 Green 14 Watt Hotel van der Valk Sneek Sneek, Burgemeester Rasterhofflaan Friesland 34 Moonlight 16 Watt Gemeente Terschelling WestTerschelling, Nieuwe Dijk Friesland 21 Golden Green 16 Watt Gemeente Weststellingwerf Wolvega, Martinibuurt Friesland 86 Golden Green 10 & 16 Watt Gemeente Weststellingwerf Wolvega, Lindewijk Friesland 80 Golden Green 10 & 16 Watt Gemeente Weststellingwerf Wolvega, Langelaan Friesland 5 Golden Green 16 Watt Gemeente Wunseradiel Witmarsum, de Dole Friesland 34 Golden Green 24 Watt Ministerie van Defensie Harskamp, ISK, Otterloseweg 5 Gelderland 10 Golden Green 24 & 36 Watt Gemeente Apeldoorn Apeldoorn, Laan van Zevenhuizen Gelderland 12 Golden Green 16 Watt Gemeente Barneveld Garderen, N301 Gelderland 28 Golden Green 36 Watt Gemeente Barneveld Voorthuizen, Zeumerseweg Gelderland 22 Golden Green 24 Watt Gemeente Barneveld Barneveld, recreatiegebied Zeumeren Gelderland 2 Moonlight 24 Watt Gemeente Barneveld Barneveld, Langezuiderweg / Apeldoornseweg Gelderland 6 Golden Green 36 Watt Gemeente Barneveld Barneveld, buitengebied Gelderland 200 Moonlight 16 Watt Gemeente Beuningen Beuningen, sportpark Schoenaker Gelderland 6 Golden Green 24 Watt Gemeente Bronckhorst Zelhem, Hengeloseweg/Schooltinkweg Gelderland 2 Golden Green 36 Watt Gemeente Bronckhorst Gelderland 6 White Moonlight 24 Watt Gemeente Druten Druten, Wierstraat Gelderland 4 Moonlight 56 Watt Gemeente Ede gehele buitengebied gemeente Ede Gelderland ca Golden Green & Moonlight 1/