T4. Ordening. EB 10. Soorten en rassen EB 11. Indelen in steeds kleinere groepen EB 12. Beoordelingspracticum de mossel

Transcriptie

1 T4. Ordening B1. Het ordenen van organismen B2. Het rijk van de bacteriën B3. Het rijk van de schimmels B4. Het rijk van de planten B5. Het rijk van de dieren B6. Geleedpotigen B7. Gewervelden B8. Het indelen van organismen B9. Een werkstuk maken EB 10. Soorten en rassen EB 11. Indelen in steeds kleinere groepen EB 12. Beoordelingspracticum de mossel V1. De dubbele naamgeving V2. Tubifex V3. Misleidende namen V4. Leren en werken V5. Ideeën voor onderzoek V6. werken met de microscoop Extra. Mooie afbeeldingen van insecten Extra. Powerpoint Biologiepagina Ordening biologiepagina

2 B1. Het ordenen van organismen Organismen zijn onder te verdelen in 4 rijken. 1. Het rijk van de bacteriën. Kenmerken: celwand, geen celkern, geen bladgroenkorrels. 2. Het rijk van de schimmels. Kenmerken: celwanden, celkeren, geen bladgroen. 3. Het rijk van de planten. Kenmerken: celwanden, celkernen, bladgroenkorrels. Kenmerken van organismen BIODOEN Determinatiesleutel indeling levende wezens 4. het rijk van de dieren. Kenmerken: geen celwanden, celkernen, geen bladgroenkorrels.

3 B2. Het rijk van de bacteriën Dit is een virus. Dat is een apparte groep organismen Je hebt 3 vormen van bacteriën Een virus De groei bacterie De delendebacterie De bacterie

4 B3. Het rijk van de schimmels Broodschimmel De vliegenzwam De groei schimmel Flash Groei Champignon De groei van een paddestoel

5 B4. Het rijk van de planten 1. Wieren 2. Sporeplanten a. mossen b. varens c. paardestaarten d. wolfsklauw 3. Zaadplanten a. naaktzadigen b. bedaktzadigen

6 B4. Wieren (algen) Blauwwieren Sieralg Algen in de Zuidelijke ijszee Kiezelwieren

7 B4. Sporenplanten a. mossen Sporenhouders van Knikkertjesmos b. varens Sporenhouders van een varen

8 B4. Sporenplanten c. paardestaarten d. wolfsklauw Sporenhouder Paardenstaart

9 B4. Naaktzadigen en bedektzadigen Naaktzadigen Vershil denne- en sparreboom De hele winter groen Verschillende lagen in een bos Bedektzadigen Coniferen dennen en sparren Wat is een bloem Vleesetenede planten

10 B5. Het rijk van de dieren De indeling van het dierenrijk is gebaseerd op kenmerken als SYMMETRIE en het SKELET. Symmetrie: Sommige voorwerpen kun je zó doorsnijden dat de twee helften elkaars spiegelbeeld zijn. Zo'n voorwerp is dan SYMMETRISCH. Je hebt drie vormen van symmetrie: 1. niet symmetrisch. een amoebe 2. tweezijdig symmetrisch. een mossel een spin 3. veelzijdig symmetrisch. Indeling dierenrijk

11 B5. Het rijk van de dieren hoofdafdelingen kenmerken voorbeelden Het pantoffeldiertje 1 klokdiertje (Vorticella) De bevruchting van het pantoffeldiertje 1. Ééncellige dieren bestaan uit één cel De deling van het pantoffeldiertje Plancton in de zee 2. Sponzen niet symmetrisch zitten vast op een ondergrond skelet met kanaaltjes waarin de cellen zitten Sponzen Sponzen.

12 B5. Het rijk van de dieren zeeanemonen, koralen en kwallen 3. holtedieren (ook wel: neteldieren) veelzijdig symmetrisch geen skelet tentakels (vangarmen) waarmee ze hun prooi vangen Zeeanemoon Dieren of bloemen De Zeeanemoon vangt een prooi bloedzuiger en platworm 4. wormen langgerekt, rond, dun lichaam geen skelet

13 B5. Het rijk van de dieren 5. weekdieren tweezijdig symmetrisch zacht lichaam om het lichaam zit een schelp of een huisje van kalk (niet altijd) inktvissen, naakslakken en twee-kleppigen Slakken De Zeekat De huisjesslak 6. geleedpotige dieren tweezijdig symmetrisch uitwendig skelet (pantser) poten bestaan uit verschillende stukjes (leden) lijf bestaat uit verschillende delen Links voor geleedpotigen zie B6. Spinnen, kreeften, insecten en duizendpoten

14 B5. Het rijk van de dieren zeesterren en zee-egels 7. stekelhuidigen veelzijdig symmetrisch inwendig skelet van kalk huid heeft knobbels of stekels Zeesterren. tweezijdig symmetrisch inwendig skelet van been en kraakbeen (zoals bij de mens) met een wervelkolom Vissen, amfibieën, reptielen, vogels en zoogdieren 8. gewervelde dieren Links voor gewevelden zie B7.

15 B6. Geleedpotigen In te delen in 4 klassen: Toets ongewervelden 1. Duizendpoten De Duizendpoot )bodemdiertjes 2. Kreeftachtigen De Heremietkreeft Pissebedden 3. Spinachtigen De Vogelspin Teleblik Hoe maakt een spin zijn web? Hoe eet een spin 4. Insecten Van ei tot vlinder Het koolwitje De mestkever Insecten Bioplek De sprinkhaan Het lieveheersbeestje De Huisvlieg (uitleg insekten)

16 B6. Geleedpotigen Verschil Duizendpoot en een Miljoenpoot De Miljoeinpoot 1

17 B7. Gewervelden a. Vissen Het stekelbaarsje Voortplanting van de Kempvis b. Amfibieën 1. Kikkers 2. Padden 3. Salamanders De groene kikker Van ei tot kikker De reuzenpad De Rugstreep pad c. Reptielen Reptielen duur 19 min. Teleblik Zandhagedis 1. krokodillen 2. Hagedissen 3. slangen 4. Schildpadden De geboorte van een Krokodi De Kameleon Hoe ziet een slang eruit De Adder Voortplanting landschildpadden De Ringslang De moerasschilpad d. Vogels Vogels en veren Een tuin vol vogels (23 min.) e. Zoogdieren Mara s of Pathagonische haas

18 Extra. Afbeeldingen van insecten Determinatiesleutel Indeling en determinatie organismen Bioplek Foto s Insecten (let op met kleur bewerkt) Hoofd van een vlieg Kop Honingbij Hoofdluis...begint het al te kriebelen...?

19 Extra. Afbeeldingen van insecten Foto s Insecten (let op met kleur bewerkt) Hoofd van een kattevlo Mug: Flinke snuit waar die je bloed mee opzuigt... zzzzzzz...zzzz... De Strontvlieg Hij is lekker!!!

20 Extra. Afbeeldingen van insecten Foto s Insecten (let op met kleur bewerkt) De Huisvlieg Haar van een spin De poot van een vlieg Daarom kan hij op z n kop lopen

21 Extra. Afbeeldingen van insecten Foto s Insecten (let op met kleur bewerkt) De kop van een vlinder Nog een vliegenkop De zwarte mier

22 Ordening

23 Organismen Rijken: Bacteriën Schimmels Planten Dieren Celwand: Celkern: Bladgroenkorrels: Aantal cellen: ja ja ja nee nee ja ja ja nee nee ja nee 1 1 of 1 of 1 of veel veel veel

24 Celwand Geen celkern Geen bladgroenkorrels Eencellig Voortplanting: deling

25 Nuttige bacteriën Melkzuurbacteriën Bacteriën voor zuiveren afvalwater

26 Schadelijke bacteriën MRSA bacterie Hersenvliesontsteking Voedselvergiftiging

27 Schadelijke bacteriën Cholera Vervuild water Schoon drinkwater

28 Celwand Celkern Geen bladgroenkorrels Eencellig of veelcellig Voortplanting: Eencellige schimmels (gisten): Veelcellige schimmels: deling sporen

29 Nuttige schimmels Penseelschimmel Schimmel voor kaasbereiding Gist Paddestoelen

30 Schadelijke schimmels Candida Meeldauw

31 Celwand Celkern Bladgroenkorrels Eencellig of veelcellig Afdeling: Wortels, stengels, bladeren: Bloemen: Voortplanting: Wieren Sporenplanten Zaadplanten nee ja ja nee nee ja deling sporen zaden sporen

32 Afdeling: Wieren Sporenplanten Zaadplanten Eencellige wieren Boomalg Een alg met zweepdraden

33 Afdeling: Wieren Sporenplanten Zaadplanten Veelcellige wieren Volvox Draadwieren

34 Afdeling: Wieren Sporenplanten Zaadplanten Veelcellige wieren Zeesla Blaaswier

35 Afdeling: Wieren Sporenplanten Zaadplanten Varens Mossen

36 Afdeling: Wieren Sporenplanten Zaadplanten Groep: Naaktzadigen Bedektzadigen Zaden: tussen schubben in vruchten v. e. kegel Bladeren: meestal naaldvormig niet naaldvormig

37 Geen celwand Celkern Geen bladgroenkorrels Afdeling: Eencellig of veelcellig Eencelligen Holtedieren Weekdieren Geleedpotigen Sponzen Platwormen Stekelhuidigen Gewervelden Rondwormen Ringwormen

38 Afdeling: Eencelligen Niet symetrisch Geen skelet Klokdiertje Pantoffeldiertje

39 Afdeling: Eencelligen Niet symetrisch Geen skelet Slaapziekte Malaria

40 Afdeling: Sponzen Niet symetrisch Skelet van naalden Vast op de bodem v. d. zee

41 Afdeling: Sponzen Niet symetrisch Skelet van naalden Vast op de bodem v. d. zee Spongia officinalis (badspons) Geweispons (Oosterschelde) Buisspons (tropen)

42 Afdeling: Holtedieren Veelzijdig symetrisch Meestal geen skelet Leven in water Tentakels

43 Afdeling: Holtedieren Veelzijdig symetrisch Meestal geen skelet Leven in water Tentakels Koraalpoliep Koraal Baksteenanemoon Koraal Kwal

44 Afdeling: Platwormen Tweezijdig symetrisch Plat Geen skelet In lichaam v. mens of dier Lintworm Kop van een lintworm Lintworm in dikke darm

45 Afdeling: Rondwormen Tweezijdig symetrisch Rond Geen skelet In lichaam v. mens of dier Spoelworm bij een hond

46 Afdeling: Ringwormen Tweezijdig symetrisch Rond Geen skelet Segmenten Regenworm

47 Afdeling: Weekdieren Tweezijdig symetrisch Meestal een schelp of huisje als skelet Slak Oesters Inktvissen

48 Afdeling: Stekelhuidigen Veelzijdig symetrisch Leven op de Huid met stekels bodem v.d. zee Zeester Zeeëgel

49 Afdeling: Geleedpotigen Tweezijdig symetrisch Skelet is een pantser Groep: Duizendpoten Kreeftachtigen Spinachtigen Insecten Poten: 2 per 10 of meer 8 6 segment Duizendpoten: gehele lichaam bestaat uit segmenten

50 Afdeling: Gewervelden Tweezijdig symetrisch Inwendig skelet Groep: Vissen Amfibieën Reptielen Vogels Huid: Schubben met slijm Lichaamstemperatuur: Koudbloedig Ademhalingsorganen: Kieuwen Voortplanting: Eieren zonder schaal Milieu: Water Zoogdieren

51 Afdeling: Gewervelden Tweezijdig symetrisch Inwendig skelet Groep: Huid: Vissen Lichaamstemperatuur: Ademhalingsorganen: Voortplanting: Milieu: Amfibieën Slijm Reptielen Koudbloedig Vogels Zoogdieren Eerst: kieuwen, huid; later: longen, huid Eieren zonder schaal Water en land

52 Afdeling: Gewervelden Tweezijdig symetrisch Inwendig skelet Groep: Huid: Vissen Lichaamstemperatuur: Ademhalingsorganen: Voortplanting: Milieu: Amfibieën Reptielen Droge schubben Koudbloedig Longen Vogels Eieren met leerachtige schaal Land Zoogdieren

53 Afdeling: Gewervelden Tweezijdig symetrisch Inwendig skelet Groep: Vissen Amfibieën Reptielen Vogels Huid: Veren Lichaamstemperatuur: Warmbloedig Ademhalingsorganen: Longen Voortplanting: Eieren met kalkschaal Milieu: Lucht Zoogdieren

54 Afdeling: Gewervelden Tweezijdig symetrisch Inwendig skelet Groep: Vissen Amfibieën Reptielen Huid: Haren Lichaamstemperatuur: Warmbloedig Ademhalingsorganen: Longen Voortplanting: Levendbarend Milieu: Land Vogels Zoogdieren