Van Nieuwpoort Groep MVO en duurzaamheid. Emissie inventaris Van Nieuwpoort Betonmortel BV 2011 volgens ISO

Transcriptie

1 Emissie inventaris Van Nieuwpoort Betonmortel BV 2011 volgens ISO

2 INHOUD BLAD MANAGEMENTSAMENVATTING 2 1 INLEIDING 4 2 METHODE Organisatiegrenzen Operationele grenzen Rekeninstrument CO 2 scanner 9 3 RESULTATEN CO 2 emissies scope 1 en 2 in Onzekerheid in de resultaten 13 4 CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN Conclusies Aanbevelingen energiebeleid 14 BIJLAGEN Bijlage 1 - Verwijzingstabel ISO deel 7 Bijlage 2 - Scopediagram CO 2-prestatieladder Bijlage 3 - Berekeningen van de emissies scope 1 en 2 Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

3 MANAGEMENTSAMENVATTING Van Nieuwpoort Betonmortel is onderdeel van Van Nieuwpoort Groep. De hoofdactiviteit van Van Nieuwpoort Betonmortel is de productie van betonmortel in betonmortelcentrales en het afleveren ervan op de bouwplaatsen. Van Nieuwpoort Betonmortel BV beschikte aanvang 2011 over zeven betonmortel centrales over het hele land verspreid (excl. hoofdkantoor te Gouda). Circa 80 truckmixers leveren deze betonmortel dagelijks op de bouwplaats af. De grondstoffen zand en grind worden veel al per schip aangeleverd. De grondstof cement wordt ook wel per as aangevoerd. Een belangrijke (indirecte) opdrachtgever van Van Nieuwpoort Betonmortel is ProRail. Sinds 1 december 2009 hanteert ProRail de door haar zelf ontwikkelde CO 2-prestatieladder bij het selecteren van haar leveranciers. Met deze aanbestedingsmethodiek probeert ProRail haar leveranciers uit te dagen en te stimuleren de eigen CO 2 productie te kennen en te verminderen. Hoe meer een bedrijf zich inspant om CO 2 te reduceren, hoe meer kans op gunning van een opdracht. Op 16 maart 2011 heeft ProRail de CO 2- prestatieladder verzelfstandigd en in eigendom gegeven van de onafhankelijke Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO). Inmiddels maken ook andere (publieke en private) organisaties gebruik van de CO 2-prestatieladder bij aanbestedingen. CO 2 emissie scope 1 en 2 De totale CO 2 uitstoot van Van Nieuwpoort Betonmortel bedroeg in het jaar ton. De totale emissie komt overeen met het energiegebruik van circa 18,94 miljoen autokilometers 1. Van de ton CO 2 emissie is ton het gevolg van directe emissies (scope 1) en 358 ton het gevolg van indirecte emissie door ingekochte elektriciteit, zakelijke kilometers gereden met privé-auto s en zakelijke vliegkilometers (scope 2). Verreweg de meeste emissies zijn afkomstig van het aftransport (81,7%). Daarnaast dragen de emissies van de vestigingen voor 11,3% bij aan de totale CO 2 uitstoot. In totaal gaat het hier respectievelijk om ton en 450 ton CO 2. De overige onderdelen zijn in totaal verantwoordelijk voor 7% van de emissies van de CO 2 voetafdruk. Onzekerheid in resultaten De gepresenteerde resultaten moeten geïnterpreteerd worden met een bepaalde onzekerheidsmarge. De onzekerheid in de voetafdruk van de scope 1 en 2 emissie wordt geschat op 2%. Aanbevelingen energiebeleid Om een gericht CO 2 reductiebeleid te voeren is het noodzakelijk te weten bij welke activiteiten de meeste broeikasgasemissie ontstaat. Het brandstofverbruik van het aftransport veroorzaakt met ton CO 2 de grootste uitstoot. Het reduceren van de uitstoot van broeikasgassen door dit brandstofverbruik kan allereerst gerealiseerd worden door het gebruik te verminderen, bijvoorbeeld door over te schakelen naar zuinige en efficiëntere motoren of het verder optimaliseren van de vrachten en de belading. Een tweede stap in het behalen van CO 2 reductie is een overschakeling naar alternatieve duurzame brandstoffen. In 2011 heeft Van Nieuwpoort Betonmortel hiermee de eerste stap gezet door op twee betonmixers een CNG-gastank te laten plaatsen. Het monitoren van deze twee betonmixers heeft doen concluderen dat dit helaas niet het beoogde effect heeft. 1 Een gemiddelde autokilometer veroorzaakt 210 gram CO2 uitstoot (CO 2-prestatieladder 2.0 versie 23 juni 2011). Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

4 Het gebruik van elektriciteit is goed voor 340 ton CO 2. Het is daarmee de tweede grote emissiebron binnen Van Nieuwpoort Betonmortel. In 2011 is een flinke stap gemaakt in de reductie van de emissies door het elektriciteitsgebruik door over te stappen op Nederlandse Natuurstroom sinds 1 juli. Voor 2012 zal voor het eerst over het gehele jaar Nederlandse Natuurstroom worden gebruikt, wat een substantiële reductie van de emissies tot gevolg zal hebben. Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

5 1 INLEIDING Van Nieuwpoort Betonmortel is onderdeel van Van Nieuwpoort Groep. De hoofdactiviteit van Van Nieuwpoort Betonmortel is de productie van betonmortel in betonmortelcentrales en het afleveren ervan op de bouwplaatsen. Van Nieuwpoort Betonmortel BV beschikte aanvang 2011 over zeven betonmortel centrales over het hele land verspreid (excl. hoofdkantoor te Gouda). Circa 80 truckmixers leveren deze betonmortel dagelijks op de bouwplaats af. De grondstoffen zand en grind worden veel al per schip aangeleverd. De grondstof cement wordt ook wel per as aangevoerd. Een belangrijke (indirecte) opdrachtgever van Van Nieuwpoort Betonmortel is ProRail. Sinds 1 december 2009 hanteert ProRail de door haar zelf ontwikkelde CO 2-prestatieladder bij het selecteren van haar leveranciers. Met deze aanbestedingsmethodiek probeert ProRail haar leveranciers uit te dagen en te stimuleren de eigen CO 2 productie te kennen en te verminderen. Hoe meer een bedrijf zich inspant om CO 2 te reduceren, hoe meer kans op gunning van een opdracht. Op 16 maart 2011 heeft ProRail de CO 2- prestatieladder verzelfstandigd en in eigendom gegeven van de onafhankelijke Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO). Inmiddels maken ook andere (publieke en private) organisaties gebruik van de CO 2-prestatieladder bij aanbestedingen. De prestatieladder kent 4 invalshoeken: A. Inzicht (het opstellen van een onomstreden CO 2 footprint, bijvoorbeeld volgens de mondiale ISO normen). B. CO 2 reductie (de ambitie van het bedrijf de uitstoot te verminderen). C. Transparantie (de wijze waarop een bedrijf daarover intern en extern communiceert). D. Deelname aan initiatieven (in sector of keten) om CO 2 te reduceren. Elke invalshoek is onderverdeeld in 5 niveaus, hoe hoger het niveau per invalshoek, hoe meer punten het bedrijf kan vergaren en dus uiteindelijk meer gunningvoordeel. Een certificerende instantie zal de activiteiten beoordelen om het niveau van uw CO 2 bewust-certificaat te bepalen. Hiervoor moeten stappen zijn gezet op alle onderdelen A t/m D van de ladder. In dit rapport wordt de emissie inventaris van Van Nieuwpoort Betonmortel over het jaar 2011 besproken. De CO 2-voetafdruk geeft een inventarisatie van de totale hoeveelheid uitgestoten broeikasgassen, de GHG emissies. Daarnaast geeft ze inzicht in de herkomst van deze emissies over de verschillende bedrijfsonderdelen van VNP Grint en Zand met een verdeling naar directe en indirecte GHG emissies. Deze emissie inventaris is een verantwoording van onderdeel 3.A.1 uit de CO 2-prestatieladder, te weten: het bedrijf beschikt over een uitgewerkte emissie inventaris voor haar scope 1 en 2 CO 2 emissies conform ISO In dit rapport wordt de CO 2 voetafdruk van Van Nieuwpoort Betonmortel over het jaar 2011 (1 januari december 2011) besproken. Van Nieuwpoort Betonmortel heeft sinds 2009 haar CO 2 emissies in kaart gebracht; 2009 is het basisjaar. In bijlage 1 is een verwijzingstabel (cross reference table) opgenomen, die aangeeft in welke hoofdstukken van dit rapport de te rapporteren aspecten van van de ISO norm staan. Leeswijzer Naast deze inleiding (hoofdstuk 1) is onderliggend rapport als volgt opgebouwd: In de managementsamenvatting zijn de hoofdpunten uit het rapport gegeven. Hoofdstuk 2 bevat een beschrijving van de methodiek. Hoofdstuk 3 behandelt de resultaten van de CO 2 berekeningen over het jaar Het rapport wordt afgesloten met conclusies en aanbevelingen in hoofdstuk 4. Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

6 2 METHODE Dit rapport is gebaseerd op de methodiek van de CO 2-prestatieladder (versie 2.0). De prestatieladder borduurt voort op het Greenhouse Gas Protocol (GHG Protocol) 2, dat een internationaal erkende stapsgewijze aanpak beschrijft om een CO 2 voetafdruk te berekenen. In de eerste stap wordt beschreven hoe de organisatie waarvan een CO 2 voetafdruk berekend wordt, wordt afgebakend (paragraaf 2.1 van dit rapport). In de tweede stap worden de operationele grenzen bepaald (paragraaf 2.2 van dit rapport). In de derde stap wordt de CO 2 uitstoot berekend (hoofdstuk 3 van dit rapport). Vervolgens dient de nauwkeurigheid van de voetafdruk in kaart te worden gebracht (paragraaf 3.3 en bijlage 7 van dit rapport). De emissie inventaris is volgens de internationale ISO norm gerapporteerd (eis 3.A.1. van de CO 2 prestatieladder). In bijlage 1 is een verwijzingstabel opgenomen, die aangeeft in welke hoofdstukken van dit rapport de te rapporteren aspecten van de ISO norm staan. 2.1 Organisatiegrenzen Om een CO 2 voetafdruk van een organisatie te bepalen dienen eerst de organisatiegrenzen te worden afgebakend. Bij het bepalen van de organisatiegrenzen (organizational boundary) is uitgegaan van afbakening op basis van operationele controle (operational control). De CO 2-uitstoot behorende bij alle activiteiten waarover de desbetreffende certificaathouder, in dit Van Nieuwpoort Betonmortel BV (KvK nr ) de regie voert worden meegenomen in de CO 2-inventarisatie van de certificaathouder 3. Het organogram van Betonmortel BV is als volgt: 2 Informatie over het Greenhouse gas Protocol is te vinden op 3 Greenhouse Gas Protocol Hoofdstuk 3 Setting Organizational Boundaries Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

7 Uit de ABC analyse blijkt uiteindelijk dat Van Nieuwpoort Betonmortel BV drie concernleveranciers heeft die relevant zijn voor de CO2 inventaris. Deze zijn alle drie niet opgenomen, omdat deze concernleveranciers apart zullen worden gecertificeerd dan wel worden opgenomen in het certificaat van één van de andere concernleveranciers: Concernleverancier Van Nieuwpoort Grint en Zand BV Conovation BV Van Nieuwpoort Betonmortel BV Niet meegenomen in inventaris, omdat: Heeft een separaat certificaat op de CO2- prestatieladder Wordt meegenomen in certificaat VNP G&Z want operational control door VNP G&Z Heeft een separaat certificaat op de CO2- prestatieladder Daarnaast zijn er twee bedrijven binnen de A- leveranciers die binnen onze holding Van Nieuwpoort Beheer BV vallen, te weten Gouwestad Beleggingen BV en Van Nieuwpoort Beheer BV. Deze zijn niet in de organisational boundary opgenomen. Reden is: Gouwestad Beleggingen BV verhuurt de terreinen en opstallen van de productielocaties aan ons. Deze panden zijn eigendom van Gouwestad Beleggingen BV. Onze CO2 footprint bevat wel de uitstoot welke gerelateerd is aan de Scope 1&2 van deze panden etc.. Maar omdat het hier slechts een financiële doorbelasting betreft en Van Nieuwpoort Betonmortel BV geen enkele hiërarchische zeggenschapsrelatie heeft met Gouwestad Beleggingen BV is deze niet in de organisational boundary opgenomen. Van Nieuwpoort Beheer BV berekent een managementvergoeding voor het voeren van directie bij Van Nieuwpoort Betonmortel BV. Het betreft hier slechts een financiële doorbelasting. 2.2 Operationele grenzen Om de scope af te bakenen is gebruik gemaakt van de scope-indeling van het Greenhouse Gas Protocol (GHG Protocol). De analyse is uitgevoerd conform de CO 2-prestatieladder versie 2.0 (zie figuur 2.1 en bijlage 2). Conform het GHG Protocol wordt onderscheid gemaakt tussen drie bronnen van emissie (scopes) in twee categorieën: directe emissies en indirecte emissies. De categorieën worden gekwantificeerd in (k)ton CO 2 uitstoot. Deze hoeveelheid geeft de totale hoeveelheid uitgestoten broeikasgassen weer omgerekend in CO 2 equivalenten. Voorbeeld: 1 kg methaan (CH 4) emissie heeft een broeikaseffect dat 23 keer zo sterk is als CO 2. De uitstoot van 1 kg methaan wordt daarom uitgedrukt als 23 kg CO 2 equivalenten, of kortweg 23 kg CO 2. Scope 1: directe emissie Tot scope 1 behoort de directe uitstoot van broeikasgassen 4. Het meest voorkomende broeikasgas is CO 2. De grootste bron van CO 2 uitstoot wordt veroorzaakt door het gebruik van fossiele energiedragers (aardgas, benzine etc). Voor het bepalen van de CO 2 uitstoot die hierbij vrij komt moet dus het gebruik van fossiele brandstoffen in kaart worden gebracht. Vervolgens kan de CO 2 uitstoot die gepaard gaat met dit energiegebruik aan de hand van specifieke conversiefactoren worden bepaald. Ook de uitstoot van de overige Kyoto broeikasgassen (SF 6, CH 4, N 2O, HFCs en PFCs) wordt tot scope 1 emissies gerekend. Met name de HFCs, die vrijkomen bij lekkage van koudemiddelen in koel- 4 Verplicht is de inventarisatie van de 6 Kyoto gassen (CO2, SF6, CH4, N2O, HFCs en PFCs) Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

8 /vriesapparatuur en airconditioning, hebben een broeikasgaseffect dat afhankelijk van de chemische samenstelling honderden malen hoger kan liggen dan dat van CO 2. Scope 2: indirecte emissie door ingekochte energie Naast directe emissie van broeikasgassen (scope 1) wordt in een CO 2 voetafdruk ook indirecte CO 2 uitstoot ten gevolge van het elektriciteitsgebruik meegenomen. Bij de omzetting van elektrische energie in bruikbare energie komt weliswaar geen CO 2 emissie vrij (m.a.w.: in een elektrisch apparaat vindt geen verbrandingsproces plaats), maar bij de productie van elektriciteit in de elektriciteitscentrale gebeurt dat wel. Door het inkopen van elektriciteit stoot Van Nieuwpoort Betonmortel op indirecte wijze CO 2 uit. In de CO 2-prestatieladder worden ook zakelijke kilometers met privé auto (personal cars for business travel) en zakelijke vliegtuigkilometers (business air travel) tot scope 2 rekent, in tegenstelling tot het GHG Protocol, die deze onderdelen aan scope 3 toeschrijft. Scope 3: overige indirecte emissie Tenslotte komt er bij een organisatie indirecte CO 2 emissie vrij als gevolg van de activiteiten van het bedrijf die voort komen uit bronnen die geen eigendom van het bedrijf zijn, noch beheerd worden door het bedrijf. Zo ontstaat er CO 2 emissie door woonwerkverkeer van de medewerkers, door verwerking van door de organisatie geproduceerd afval, door productie van materialen die de organisatie inkoopt, etc. De organisatie heeft geen directe invloed op de emissies die hierbij vrijkomen. Deze indirecte emissies worden scope 3 emissies genoemd. Eis 3.A.1. van de CO 2-prestatieladder schrijft net als het GHG Protocol voor dat met uitzondering van de koelvloeistoffen alle scope 1 en 2 emissies dienen te zijn opgenomen in een CO 2 voetafdruk. Scope 3 emissies hoeven niet verplicht gerapporteerd te worden, maar kunnen optioneel worden meegenomen in de voetafdruk. Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

9 Figuur 2.1: Scope indeling conform CO 2-prestatieladder 2.0 Voor Van Nieuwpoort Betonmortel BV zijn deze als volgt ingevuld: Scope 1 Business car travel: toe te wijzen aan brandstofgebruik van leaseauto s (diesel, benzine) en aftransport (diesel). Fuel used: toe te wijzen aan brandstofgebruik voor verwarming vestigingen inclusief een verdieping van het hoofdkantoor 5 en aanmaakwater betonmortel in winter (aardgas) en aan brandstofgebruik door mobiele werktuigen: kranen en schrankladers (rode diesel). Er zijn in de bedieningruimten van de betoncentrales en het kantoor te Den Bosch en Gouda (verdieping hoofdkantoor Van Nieuwpoort) airco s aanwezig. Er zijn in 2011 geen bijvullingen t.g.v. lekkages geweest Scope 2 Electricity purchased: toe te wijzen aan indirecte emissie van ingekochte elektra voor de vestigingen inclusief een verdieping van het hoofdkantoor. Personal cars for business travel: toe te wijzen aan emissies van zakelijke kilometers privé-auto Business air travel: Bij Van Nieuwpoort Betonmortel BV worden geen zakelijke vliegtuigkilometers afgelegd. Derhalve is business air travel niet van toepassing voor Van Nieuwpoort Betonmortel. Scope 3 Scope 3 emissies zoals gedefinieerd in de CO 2-prestatieladder 2.0 zijn niet meegenomen in dit rapport. 5 Een van de vier verdiepingen van het hoofdkantoor van Van Nieuwpoort Beheer BV wordt gehuurd door Van Nieuwpoort Betonmortel BV. Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

10 2.3 Rekeninstrument CO 2 scanner De emissie van de verschillende subbedrijfsonderdelen van Van Nieuwpoort Betonmortel is bepaald met behulp van de door DHV ontwikkelde CO 2 scanner. De scanner is een rekeninstrument dat als volgt is opgebouwd: Op twee niveaus kunnen per (sub)bedrijfsonderdeel de CO 2 emissies worden bepaald: 1) Invoer van energie gebruiksgegevens; 2) Invoer van activiteitendata. Ad 1: Invoer van energie gebruiksgegevens In veel gevallen zijn gegevens over het energiegebruik bekend. Deze energie gebruiksgegevens kunnen in de scanner worden ingevoerd, waarna automatisch met de juiste conversiefactoren de CO 2 emissies worden berekend. Hierbij wordt de volgende formule gehanteerd: CO 2 uitstoot = (energiegebruik) x (conversiefactor) Voorbeeld: van de betonmortelcentrale in Den Bosch is bekend dat deze in kwh grijze stroom (energiegebruik) gebruikte. Met de conversiefactor van grijze elektriciteit naar CO 2 (455 gram CO 2/kWh) 6 kan vervolgens het gebruikte aantal kwh omgerekend worden naar CO 2 uitstoot: kwh x 455 gram CO 2/kWh = 14,46 ton CO 2. Conversiefactoren Voor de inventarisatie van de CO 2 uitstoot van Van Nieuwpoort Betonmortel over het jaar 2011 zijn de conversiefactoren uit de CO 2-prestatieladder, versie 2.0, versie 23 juni 2011 gehanteerd. Omdat het gaat om zeer specifieke conversiefactoren op nationaal niveau, zijn de gehanteerde conversiefactoren zeer geschikt voor het omrekenen van broeikasgas activiteiten data naar de daarmee gepaard gaande CO 2 emissie. Alle gebruikte conversiefactoren zijn opgenomen in bijlage 3, kolom conversiefactor. Van Nieuwpoort Betonmortel wekt zelf geen groene energie op en vangt geen CO 2 af uit de atmosfeer. Noch vond er binnen scope 1 en 2 verbranding van biomassa plaats bij Van Nieuwpoort Betonmortel in Als gevolg daarvan wordt er geen CO 2 emissie voorkomen. Verwijderingfactoren (removal factors) die de hoeveelheid voorkomen CO 2 emissie per energie-eenheid door eigen duurzame energieproductie weergeven zijn derhalve niet van toepassing 7. Ad 2: Invoer van activiteitendata. Er zijn situaties waarin niet alle energie gebruiksgegevens bekend zijn. In dat geval kan het niveau van de (sub)bedrijfsonderdeel gerelateerde activiteiten worden gebruikt (bijv. aantal gereden autokilometers). Dit niveau is gebaseerd op onderstaande formule: 6 Bron: CO2-prestatieladder versie 2.0, 23 juni Het GHG Protocol geeft een toelichting op verwijderingfactoren op p (H.8. Reporting project based reductions) van het Protocol Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

11 CO 2 uitstoot = (activiteit van het bedrijfsonderdeel) x (energie-indicator) x (conversiefactor) Voorbeeld: het is niet bekend hoeveel liter brandstof er in 2011 gebruikt is voor de voor Van Nieuwpoort Betonmortel uitgevoerde zakelijke autokilometers. Het is echter wel bekend dat in kilometers (activiteit van het bedrijfsonderdeel) zijn afgelegd. Per afgelegde autokilometer wordt gemiddeld 210 gram CO 2 uitgestoten 5. In deze 210 gram is de energie-indicator reeds verrekend met de conversiefactor. De CO 2 uitstoot door zakelijke autokilometers wordt voor 2011 voor Van Nieuwpoort Betonmortel daarom geschat op km x 210 g/km = 8,67 ton CO 2. In bijlage 3 staat voor ieder (sub)bedrijfsonderdeel vermeld welke indicatoren zijn gebruikt, welke conversiefactoren zijn gebruikt en welke aannames zijn gedaan. Alle data is door middel van berekeningen (calculaties) tot stand gekomen. Er zijn geen metingen uitgevoerd om de uitstoot van broeikasgassen te bepalen. Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

12 3 RESULTATEN 3.1 CO 2 emissies scope 1 en 2 in 2011 Van Nieuwpoort Betonmortel heeft in 2011 in scope 1 en ton CO 2 uitgestoten De totale CO 2 uitstoot van Van Nieuwpoort Betonmortel bedroeg in het jaar ton. De totale emissie komt overeen met het energiegebruik van circa 18,94 miljoen autokilometers 8. Van de ton CO 2 emissie is ton het gevolg van directe emissies (scope 1) en 358 ton het gevolg van indirecte emissie door ingekochte elektriciteit, zakelijke kilometers gereden met privé-auto s en zakelijke vliegkilometers (scope 2). De verdeling van de emissies over de scopes wordt weergegeven in figuur 3.1. Figuur 3.1: Verdeling broeikasgasemissie naar scope, 2011 De verdeling van de CO 2 uitstoot over de verschillende (sub)bedrijfsonderdelen is weergegeven in tabel 3.1. Hieruit blijkt dat er bij Van Nieuwpoort Betonmortel twee grote bronnen van CO 2 emissie zijn. Verreweg de meeste emissies zijn afkomstig van het aftransport (81,7%). Daarnaast dragen de emissies van de vestigingen voor 11,3% bij aan de totale CO 2 uitstoot. In totaal gaat het hier respectievelijk om ton en 450 ton CO 2. De overige onderdelen zijn in totaal verantwoordelijk voor 7% van de emissies van de CO 2 voetafdruk. 8 Een gemiddelde autokilometer veroorzaakt 210 gram CO2 uitstoot (CO 2-prestatieladder 2.0 versie 23 juni 2011). Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

13 Tabel 3.1: CO 2 emissies (in kton) van Van Nieuwpoort Betonmortel, 2011 Van Nieuwpoort Betonmortel CO2 emissies (in kton) Mobiliteit Aftransport 3,25 Leasewagens 0,08 Rode diesel 0,18 Zakelijke autokilometers prive 0,01 auto's Zakelijke vliegkilometers Vestigingen Den Bosch 0,07 Doesburg 0,00 Gouda 0,02 Harderwijk 0,04 Nifterik 0,05 Papendrecht 0,05 Rotterdam 0,10 Utrecht 0,02 Veghel 0,09 Eindtotaal 3,9776 Het grootste gedeelte van de emissies (86%) is toe te schrijven aan het gebruik van diesel, voornamelijk door aftransport (zie tabel 3.1). Elektriciteit draagt voor 8,5% bij aan de emissies. De emissies van de overige emissiebronnen leveren gezamenlijk een bijdrage van minder dan 6% aan de totale voetafdruk van Van Nieuwpoort Betonmortel scope 1 scope 2 Ten opzichte van 2010 zien we een verschuiving van de procentuele emissies van het aftransport (75% in 2010) en de elektriciteit (14%). Dit is vooral toe te schrijven aan de vergroening van onze elektriciteitsvoorziening. Vanaf 1 juli 2011 koopt Van Nieuwpoort Betonmortel voor een groot gedeelte van haar energiebehoefte Nederlandse Natuurstroom onder keurmerk. Daardoor is hiervoor gerekend met een factor van 15 g/kwh, tot 1 juli 2011 heeft Van Nieuwpoort Betonmortel het grootste gedeelte van haar elektriciteit groen ingekocht, met een factor van 300 g/kwh. Daarnaast is het aantal liters diesel dat is getankt over 2011 groter dan in In bijlage 3 staan de berekeningen in detail beschreven Figuur 3.2: Emissies verdeeld naar scope, herberekend volgens de CO2 prestatieladder 2.0 Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

14 3.2 Onzekerheid in de resultaten De gepresenteerde resultaten moeten altijd geïnterpreteerd worden met een bepaalde onzekerheidsmarge, maar op basis van de door Van Nieuwpoort Betonmortel gepresenteerde gegevens kunnen we stellen dat deze marge redelijk klein is. Er zijn geen gegevens opgeschaald, alle gegevens betreffen 12 kalendermaanden, echter zit er onzekerheid in de volgende gegeves:. 1. Het elektraverbruik in Utrecht is onbekend. Het elektragebruik is geschat aan de hand van het gemiddelde meerverbruik van augustus tot en met december 2009 van de gehele locatie in Utrecht. De locatie in Utrecht wordt grotendeels gebruikt door een ander bedrijf (Bonder Recycling en Overslag BV). Per 1 augustus 2009 heeft Van Nieuwpoort Betonmortel BV een betoncentrale geopend, waarvan het energiegebruik via dezelfde meter wordt geregistreerd als het energiegebruik van Bonder Recycling en Overslag BV. Aangenomen is dat het meerverbruik over de maanden augustus tot en met december toe te schrijven is aan de betoncentrale van Van Nieuwpoort Betonmortel BV. Over 2011 is er gerekend met een verbruik per geproduceerde m3 betonmortel, zoals in 2009 bepaald. De vestiging in Utrecht draagt 1% bij aan de voetafdruk van scope 1 en 2. Geschat wordt dat de totale onzekerheid door deze aanname 0-2% bedraagt. 2. Het energiegebruik van de verdieping van het hoofdkantoor in Gouda die Van Nieuwpoort Betonmortel BV huurt is onbekend. Er is geen tussenmeter om het energiegebruik van de verdieping van het hoofdkantoor in Gouda die Van Nieuwpoort Betonmortel BV huurt te registreren. Aangenomen is dat een kwart van het totale energiegebruik van het hoofdkantoor toe te schrijven is aan de verdieping van Van Nieuwpoort Betonmortel BV, omdat Van Nieuwpoort Betonmortel BV een van de vier verdiepingen huurt. De emissie van Gouda draagt voor minder dan 1% bij aan de totale voetafdruk van scope 1 en 2. De onzekerheid door bovenstaande aanname op de totale voetafdruk van scope 1 en 2 wordt daarom geschat op minder dan 0-2%. 3. Er is voor uitstoot privé-auto gerekend met een landelijk gemiddelde. Er is voor uitstoot privé-auto voor zakelijke kilometers gerekend met een landelijk gemiddelde. Bij Van Nieuwpoort Betonmortel BV ontbreekt het inzicht in de hoeveel en soort brandstof dat er gebruikt is voor de zakelijke kilometers. Wel zijn de gereden kilometers bekend en er is gewerkt met de in de ladder aangegeven conversiefactor van 210 g/km (E: brandstoftype niet bekend, blz 67 van het handboek. Dit is toegestaan volgens het handboek als de gereden kilometers minder dan 10% van het totale aantal kilometers uitmaken (blz 68). Aangezien het aandeel van uitstoot privéauto s in de CO 2 footprint zeer beperkt is (ca 0,2%), heeft het rekenen met een gemiddelde weinig effect op de onzekerheidsmarge van de totale footprint. Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

15 4 CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN In dit hoofdstuk worden de resultaten van de CO 2 footprint berekening van Van Nieuwpoort Betonmortel bespoken. Tevens worden in dit hoofdstuk aangrijppunten gegeven voor effectief energiebeleid en een nauwkeurigere voetafdruk. 4.1 Conclusies CO 2 emissie scope 1 en 2 De totale CO 2 uitstoot van Van Nieuwpoort Betonmortel bedroeg in het jaar ton. De totale emissie komt overeen met het energiegebruik van circa 18,94 miljoen autokilometers 9. Van de ton CO 2 emissie is ton het gevolg van directe emissies (scope 1) en 358 ton het gevolg van indirecte emissie door ingekochte elektriciteit, zakelijke kilometers gereden met privé-auto s en zakelijke vliegkilometers (scope 2). Verreweg de meeste emissies zijn afkomstig van het aftransport (86%). Elektriciteit draagt voor 8,5% bij aan de emissies. De emissies van de overige emissiebronnen leveren gezamenlijk een bijdrage van minder dan 6% aan de totale voetafdruk van Van Nieuwpoort Betonmortel. Onzekerheid in resultaten De gepresenteerde resultaten moeten geïnterpreteerd worden met een bepaalde onzekerheidsmarge. De onzekerheid in de voetafdruk van de scope 1 en 2 emissie wordt geschat op 2%. 4.2 Aanbevelingen energiebeleid Om een gericht CO 2 reductiebeleid te voeren is het noodzakelijk te weten bij welke activiteiten de meeste broeikasgasemissie ontstaat. Het brandstofverbruik van het aftransport veroorzaakt met ton CO 2 de grootste uitstoot. Het reduceren van de uitstoot van broeikasgassen door dit brandstofverbruik kan allereerst gerealiseerd worden door het gebruik te verminderen, bijvoorbeeld door over te schakelen naar zuinige en efficiëntere motoren of het verder optimaliseren van de vrachten en de belading. Een tweede stap in het behalen van CO 2 reductie is een overschakeling naar alternatieve duurzame brandstoffen. In 2011 heeft Van Nieuwpoort Betonmortel hiermee de eerste stap gezet door op twee betonmixers een CNG-gastank te laten plaatsen. Het monitoren van deze twee betonmixers heeft doen concluderen dat dit helaas niet het beoogde effect heeft. Het gebruik van elektriciteit is goed voor 340 ton CO 2. Het is daarmee de tweede grote emissiebron binnen Van Nieuwpoort Betonmortel. In 2011 is een flinke stap gemaakt in de reductie van de emissies door het elektriciteitsgebruik door over te stappen op Nederlandse Natuurstroom sinds 1 juli. Voor 2012 zal voor het eerst over het gehele jaar Nederlandse Natuurstroom worden gebruikt, wat een substantiële reductie van de emissies tot gevolg zal hebben. 9 Een gemiddelde autokilometer veroorzaakt 210 gram CO2 uitstoot (CO 2-prestatieladder 2.0 versie 23 juni 2011). Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO

16 BIJLAGE 1 Rapportage volgens ISO deel 7 De CO 2 inventarisatie van VNP Grint en Zand is opgesteld in overeenstemming met de eisen uit ISO ;2006, paragraaf 7. Onderstaand is een verwijzingstabel opgenomen. ISO GHG report Beschrijving Hoofdstuk onderhavig rapport content A Reporting organization 2 (Van Nieuwpoort Betonmortel BV) B Person responsible Dhr. T. van den Nieuwenhuijzen C Reporting period t/m D Organizational boundaries E Direct GHG emissions F Combustion of biomass Niet van toepassing G GHG removals Niet van toepassing H Exclusion of sources or sinks Niet van toepassing I Indirect GHG emissions J Base year 1 (2009) K Changes or recalculations 2009 en 2010 herberekend volgens prestatieladder 2.0 versie L Methodologies M Changes to methodologies Niet van toepassing N Emission or removal factors used O Uncertainties 3.2 P Statement in accordance with ISO Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO bijlage 1

17 BIJLAGE 2 Scopediagram CO 2 -prestatieladder Leeswijzer figuur Deze bijlage toont een grafische weergave van de verdeling van de emissiebronnen over de scope 1, 2 en 3 conform de CO 2-prestatieladder 2.0, versie 23 juni In tegenstelling tot het GHG Protocol, rekent de CO 2-prestatieladder zakelijke kilometers afgelegd met een privé-auto en zakelijke vliegtuigkilometers tot scope 2. De voetafdruk van Van Nieuwpoort Betonmortel is conform de eisen van de prestatieladder berekend, waardoor deze onderdelen binnen de operationele grenzen van Van Nieuwpoort Betonmortel vallen. Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO bijlage 2

18 BIJLAGE 3 Berekeningen van de emissies scope 1 en 2 Leeswijzer tabellen In deze bijlage worden de berekeningen van de CO 2 emissies van scope 1 en 2 weergegeven. Onder elke tabel is aangegeven welke aannames er gedaan zijn. De tabellen zijn als volgt opgebouwd (waarbij tussen haakjes steeds een voorbeeld van Van Nieuwpoort Betonmortel vermeld staat): Bedrijfsonderdeel: Geeft aan op welk bedrijfsonderdeel de scope betrekking heeft (bijv. Vestigingen) Subbedrijfsonderdeel: Geeft aan op welke subbedrijfsonderdeel de scope betrekking heeft (bijv. Leasewagens Van Nieuwpoort Betonmortel BV)) Subsubbedrijfsonderdeel: Geeft aan op welke subsubbedrijfsonderdeel de scope betrekking heeft (Personenauto) Emissiebron: Geeft aan welke vorm van energie gebruikt wordt (bijv. elektriciteit, aardgas, etc) Indicator: De basiseenheid waarin de activiteit van het (subsub)bedrijfsonderdeel uitgedrukt wordt (bijv. kwh) Kental indicator: Gemiddelde emissie van de indicator (bijv. 70 (g/tonkm) Eenheid indicator: De meeteenheid waarin de indicator wordt uitgedrukt (bijv. g/tonkm) Bron indicator: De informatiebron van het indicatorkental (bijv. CO 2 Prestatieladder versie 2.0) Bron aantal: De informatiebron van het totaal aantal indicatoren (bijv. administratie VNP) Energiegebruik: Totale energiegebruik van het (subsub)bedrijfsonderdeel (bijv (m 3 wordt gebruikt door het kantoor in Gouda)) Eenheid: De meeteenheid waarin het energiegebruik wordt uitgedrukt (bijv.m 3 ) Conversiefactor: De omrekenfactor van het energiegebruik naar CO 2 emissie (bijv. 1,825 (kg/m 3 )) Eenheid: De meeteenheid waarin de conversiefactor wordt uitgedrukt (bijv. kg/kwh) Bron: De informatiebron van de conversiefactor (bijv. CO 2-prestatieladder versie 2.0) CO 2 uitstoot (in ton): De CO 2 emissie, uitgedrukt in kton (1 kton = 1 miljoen kg) (bijv. het kantoor in Gouda veroorzaakt een uitstoot van 0,004 ton CO 2 door haar aardgasgebruik). Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO bijlage 3

19 Scope Bedrijfsonderdeel Subbedrijfsonderdeel Sub-subbedrijfsonderdeel Emissiebron Kental Indicator Indicator Energiegebruik Eenheid Conversiefactor Eenheid scope 1 Mobiliteit Aftransport Diesel 1 liter diesel liter diesel 3,135 Leasewagens Benzine 1 liter benzine 3042 liter benzine 2,78 Diesel 1 liter diesel liter diesel 3,135 LPG 1 liter LPG liter LPG 1,86 Rode diesel Rode diesel 1 liter rode diesel liter rode diesel 3,185 kg/liter Co2 uitstoot in Ton in 2011 diesel 3,25 kg/liter benzine 0,01 kg/liter diesel 0,07 kg/liter LPG kg/liter rode diesel 0,18 Vestigingen Den Bosch Aardgas 1 m m3 1,825 kg/m3 0,01 Doesburg Aardgas 1 m3 m3 1,825 kg/m3 Gouda Aardgas 1 m3 1283,25 m3 1,825 kg/m3 0,00 Harderwijk Aardgas 1 m m3 1,825 kg/m3 0,02 Nifterik Aardgas 1 m m3 1,825 kg/m3 0,01 Papendrecht Aardgas 1 m m3 1,825 kg/m3 0,01 Rotterdam Aardgas 1 m m3 1,825 kg/m3 0,04 Utrecht Aardgas 1 m m3 1,825 kg/m3 0,01 Veghel Aardgas 1 m m3 1,825 kg/m3 0,01 Scope 2 Mobiliteit Zakelijke autokilometers prive auto's Personenauto s Transportbrandstof 210 g CO2 / km km 0,01 Zakelijke vliegkilometers meer dan 2500 km Kerosine 220 g CO2 kerosine km minder dan 700 km Kerosine 345 g CO2 kerosine km tussen 700 en 2500 km Kerosine 245 g CO2 kerosine Km Vestigingen Den Bosch Electriciteit - groen 1 kwh kwh 0,3 kg/kwh 0,03 Elektriciteit - grijs 1 kwh kwh 0,47 kg/kwh 0,02 Elektriciteit natuurstroom 1 kwh kwh 0,015 kg/kwh 0,00 Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO bijlage 3

20 Doesburg Electriciteit - groen 1 kwh 1883 kwh 0,3 kg/kwh 0,00 Elektriciteit - grijs 1 kwh 581 kwh 0,47 kg/kwh 0,00 Elektriciteit - natuurstroom 1 kwh 1883 kwh 0,015 kg/kwh 0,00 Gouda Electriciteit - groen 1 kwh 43711,5 kwh 0,3 kg/kwh 0,01 Elektriciteit - grijs 1 kwh kwh 0,47 kg/kwh 0,01 Elektriciteit - natuurstroom 1 kwh kwh 0,015 kg/kwh 0,00 Harderwijk Electriciteit - groen 1 kwh kwh 0,3 kg/kwh 0,01 Elektriciteit - grijs 1 kwh kwh 0,47 kg/kwh 0,01 Elektriciteit - natuurstroom 1 kwh kwh 0,015 kg/kwh 0,00 Nifterik Electriciteit - groen 1 kwh kwh 0,3 kg/kwh 0,02 Elektriciteit - grijs 1 kwh kwh 0,47 kg/kwh 0,01 Elektriciteit - natuurstroom 1 kwh kwh 0,015 kg/kwh 0,00 Papendrecht Electriciteit - groen 1 kwh kwh 0,3 kg/kwh 0,03 Elektriciteit - grijs 1 kwh kwh 0,47 kg/kwh 0,01 Elektriciteit - natuurstroom 1 kwh kwh 0,015 kg/kwh 0,00 Rotterdam Electriciteit - groen 1 kwh kwh 0,3 kg/kwh 0,04 Elektriciteit - grijs 1 kwh kwh 0,47 kg/kwh 0,02 Elektriciteit - natuurstroom 1 kwh kwh 0,015 kg/kwh 0,00 Utrecht Electriciteit - groen 1 kwh kwh 0,3 kg/kwh Elektriciteit - grijs 1 kwh kwh 0,47 kg/kwh 0,01 Elektriciteit - natuurstroom 1 kwh kwh 0,015 kg/kwh Veghel Electriciteit - groen 1 kwh kwh 0,3 kg/kwh 0,05 Elektriciteit - grijs 1 kwh kwh 0,47 kg/kwh 0,02 Elektriciteit - natuurstroom 1 kwh kwh 0,015 kg/kwh 0,00 Emissie inventarisatie Van Nieuwpoort Betonmortel 2011 volgens ISO bijlage 3