Oefenen met de toekomst Vier scenario s voor stedelijke ontwikkeling, infrastructuur en mobiliteit in Daniëlle Snellen en David Hamers

Transcriptie

1

2 Nathan de Groot

3 Oefenen met de toekomst Vier scenario s voor stedelijke ontwikkeling, infrastructuur en mobiliteit in 2049 Daniëlle Snellen en David Hamers

4 Aanleiding Diepe onzekerheid

5

6 Omgaan met onzekerheid Scenario s

7 Scenario s als middel Om onzekerheid te erkennen, te analyseren en erop te reflecteren Om te anticiperen op ontwikkelingen en handelingsopties in beeld te krijgen

8 Wereldbeelden en scenario s Aannemelijk, verschillend, prikkelend

9 Wereldbeelden op basis van elf kernonzekerheden

10 Scenario s: verhalen Om ontwikkelingen, dilemma s, conflicten en oplossingen door de tijd heen te beschrijven Om het nieuwe concreet voorstelbaar te maken Om het denken te prikkelen Om verschillende stakeholders te helpen om van gedachten te wisselen

11 Vier wereldbeelden en scenario s De belangrijkste kenmerken

12 Vier wereldbeelden / scenario s voor 2049

13 Bubbelstad

14 Groenrijk

15 Beursplein

16 Eigenwijk

17 Bubbelstad Gefragmenteerd Markt en lifestylecollectieven Klassieke centra minder relevant Digitaal belangrijker dan fysiek Permanente bèta-status technologie

18 Bubbelstad: ruimte Stedelijk patroon verandert weinig. Weinig betekenis van geografie. Mens heeft weinig binding met plekken. Nieuwe dynamiek in verouderd vastgoed. Tijdelijke programmering met VR/AR.

19 Bubbelstad: mobiliteit Minder fysieke verplaatsingen. Matig onderhoud deel infra. Mobiliteit veelal kriskras, ad hoc. Alle modaliteiten spelen hun rol. MaaS is belangrijk. Versnipperd aanbod, kwetsbaar systeem. Zelfrijdende auto s, maar communiceren slecht.

20 Groenrijk Top-down groene systeemtransitie Planeetpunten en niet hebben Minder keuzevrijheid, betere leefomgeving Nabijheid, knooppuntontwikkeling, lopen en fietsen Technologie dienend aan groene ambities

21 Groenrijk: ruimte Bestaande stedelijke structuur optimaal benut. Nabijheid is cruciaal. Veel groene innovaties in stedelijke omgevingen. Veel functiemenging / kleine centra. TOD: concentratie van stedelijke ontwikkelingen bij vervoersknopen. Buiten stedelijk gebied: laag voorzieningenniveau.

22 Groenrijk: mobiliteit Minimaliseren noodzaak tot reizen. Lopen en fietsen zijn de norm, gevolgd door ov. Verschuiving van investeringen van weg naar ov/spoor. Spoor wordt optimaal benut. Zelfrijdende technologie ingezet voor collectief (openbaar) vervoer.

23 Beursplein Prestatie, succes en zelfredzaamheid Overheid faciliteert bedrijfsleven Technologie dienend aan efficiency Grote sociaal-economische contrasten Veel mobiliteit, alle mogelijke vervoerwijzen

24 Beursplein: ruimte Marktgedreven verstedelijking Sterke centra (CBD s), campussen en aangename wijken. Daarnaast stadsdelen die (sterk) achterblijven. Grote sociaal-economische verschillen. Grote verschillen in nabijheid en bereikbaarheid. Contrast tussen KernNL (verdienen) en WeekendNL (relaxen).

25 Beursplein: mobiliteit Veel moeten reizen = armoede. Veel kunnen reizen = rijkdom. Lopen en fietsen in welvarende campusgebieden. OV is er voor wie nabijheid niet kan betalen. Investeringen in infrastructuur alleen op winnende locaties. Geprivatiseerde, beprijsde wegen. Zelfrijdende auto s op grote schaal, met exclusieve infrastructuur.

26 Eigenwijk Eigen wijk is centrum van dagelijks leven De mens als lid van een gemeenschap Actief bewegen en zelf maken Grote lokale en regionale verschillen Bovenlokale afstemming is lastig

27 Eigenwijk: ruimte Veel verbondenheid met de plek. Ontmoeten en samenleven in de eigen buurt. Wijken en buurten cultiveren hun eigen karakter. Gevarieerd patroon van woonkernen. Kleinschaligheid is belangrijk.

28 Eigenwijk: mobiliteit Omgevingskwaliteit belangrijker dan snel of ver kunnen reizen. Voorkeur voor kleine actieradius en actieve mobiliteit. Lokale/regionale netwerken goed onderhouden. (Inter)nationale verbindingen gebrekkig. Lokale en regionale wijkbusjes met chauffeur. Autonoom vervoer traag en weinig populair.

29 Oefenen met de toekomst Zelf aan de slag met de scenario s

30 Vragen stellen en antwoorden uitproberen Hoe kunnen de stedelijke regio, infrastructuur en mobiliteit (en bijbehorende technieken en instituties) er in verschillende toekomsten uitzien? Wat betekenen de verschillende scenario s voor de opgaven van nu en de keuzes die nu (moeten) worden gemaakt? Welke nieuwe opgaven of keuzemogelijkheden brengen de scenario s in beeld?

31 Weginfrastructuur Verschillen in vervoervraag, zowel qua schaalniveau als modaliteit andere wensen t.a.v. weginfrastructuur De behoefte aan nieuwe autoinfrastructuur varieert van groot maar geconcentreerd (in en tussen economische kernregio s) tot afwezig (en zelfs afstoten van trajecten). Grotere contrasten in aanbod en mate van onderhoud lijken plausibel. Weginfrastructuur kon wel eens vaker dan nu fietsinfrastrucuur zijn. In steden is herverdeling van verkeersruimte van auto naar lopen/fietsen en ov denkbaar.

32 Weginfrastructuur Dedicated infrastructuur voor robotauto s kan een nieuwe opgave worden. Behoefte aan slimme technologie in infra kan voortkomen uit verschillende doelstellingen (efficiency, gemak, duurzaamheid). Of er tot standaardisatie kan worden gekomen is een relevante factor voor het functioneren.

33 Animaties

34 Wouter van Mierlo (Afdelingshoofd mobiliteit, Gemeente Utrecht) Constance Winnips (Senior beleidsadviseur, Vervoerregio Amsterdam)

35 Subgroepen

36 Bubbelstad Groenrijk Beursplein Eigenwijk Gefragmenteerd Lifestyle centraal Markt en civic society Digitaal belangrijker dan fysiek Weinig binding met plekken Permanente bèta-status technologie Top-down systeemtransitie Planeetpunten en niet hebben Minder keuzevrijheid, betere leefomgeving Nabijheid, TOD, lopen en fietsen Technologie dient groene ambities Prestatie, succes en zelfredzaamheid Overheid faciliteert bedrijfsleven Technologie dient efficiency Grote sociaaleconomische contrasten Veel mobiliteit, alle mogelijke vervoerwijzen Eigen wijk centrum van dagelijks leven De mens als lid van een gemeenschap Actief bewegen en zelf maken Grote lokale en regionale verschillen Bovenlokale afstemming is lastig

37 Oefenen met de toekomst Vier scenario s voor stedelijke ontwikkeling, infrastructuur en mobiliteit in 2049 Wrap-up: Daniëlle Snellen en David Hamers

38 Vervolg Publicaties, films en tour

39 Binnenkort verschijnen Beknopte publicatie met beknopte versie van de scenario s en prikkels voor verdere reflectie en uitwerking Verdiepend rapport met volledige scenario s, uitgebreide onderbouwing en verantwoording Animatiefilms

40 Vervolg We gaan on tour Regionale en/of thematische uitwerkingen van de wereldbeelden/scenario s Interactieve werksessies met geïnteresseerde partijen in de beleidspraktijk

41