5 Bezoek aan een fruitteeltbedrijf

Transcriptie

1 5 Bezoek aan een fruitteeltbedrijf 1 Op interview Het bedrijf van Wim Martens ligt in Ordingen bij Sint-Truiden, in de Limburgse fruitstreek van Vochtig Haspengouw. Hoeveel ha is je bedrijf en welke fruitsoorten teel je? Ik heb hier 40 ha boomgaarden. Daarop staan vooral appelen en peren, maar ook kersen, krieken en aardbeien. Ik heb verschillende rassen waarvan je er zeker al een aantal in de supermarkt bent tegengekomen. De bekendste appelsoorten zijn Jonagold (die in heel veel variaties bestaat), Jonagored, Breaburn, Golden, Elstar Bij de peren zijn er Conférence en Doyenné. Waar gaan je producten naartoe? Het grootste deel van het fruit wordt opgekocht door groothandelaars en handelaars, die rechtstreekse aankoop verkiezen boven aankoop via de veiling. De peren zijn vooral bestemd voor de export. Zo gaat er veel Conférence naar Rusland en Spanje. Waarom heb je voor die teelten gekozen? Van huis uit zijn we al generaties lang met fruitteelt bezig. We hebben op die manier vanuit onze ervaring een degelijke vakkennis opgebouwd. Vroeger hadden we enkel appelen en peren. Om reden van risicospreiding zijn we sinds enkele jaren ook gestart met de teelt van kersen, krieken en aardbeien. Welke grondsoort komt hier voor? De grond bestaat hier uit leem: dit is grond met veel goede eigenschappen. Als het regent, hebben we geen last van natte grond, want leem laat het water prima insijpelen. Bij stortregens echter kan de grond de overlast aan water niet slikken en stroomt dan samen met veel vruchtbare grond van de hellingen af. Wij hebben geen modderstromen, omdat de grond vastligt door de fruitbomen, maar voor collega s met akkerbouw is dat een permanente zorg. Hier in de streek zijn er heel wat werken uitgevoerd om de gronden en de dorpen te beschermen tegen deze bodemerosie. Welke installaties heb je zoal nodig om het jaar rond het fruit te kunnen verzorgen? We hebben machines om het fruit en de fruitbomen te verzorgen op het veld en te oogsten, en anderzijds zijn er de installaties om het fruit na de oogst te sorteren, verpakken en bewaren. Ons machinepark is dan ook zeer uitgebreid en vraagt heel veel kapitaalinvesteringen. Hoe verzorg je de gewassen? Fruit vraagt veel werk en zorg, het hele jaar rond. Het is een arbeidsintensieve teelt. In de winter snoeien we de fruitbomen. Dat is een precisiezaak die vele maanden in beslag neemt. In het voorjaar, als de groei begint, komt het werk in een stroomversnelling: de gezondheid van bomen en vruchten wordt minutieus opgevolgd. Ik heb een speciale spuitmachine om het fruit te beschermen tegen vijanden zoals schimmels en insecten. De producten die we gebruiken en ook de manier waarop, zijn aan zeer strenge regels onderworpen en worden nauwgezet gecontroleerd. Dat is ook belangrijk, want de consument wil niet alleen een mooi stuk fruit, maar uiteraard ook een gezonde appel of peer! Appelbomen met Jonagold Perenbomen Conférence Bedden waarop de jonge aardbeiplantjes zullen worden geplant; rechts een wachtrij met jonge fruitboompjes Geogenie 2 i-pack.indd :20:40

2 Heb je bijzondere aandacht voor het milieu? We proberen waar het kan te werken met natuurlijke vijanden: zo zetten we nu roofwantsen in tegen de perenbladvlo. Waar we vroeger het gras tussen de fruitbomen wegdeden, laten we dit nu staan omdat daar goede en nuttige insecten in leven. Met welke bijzondere omstandigheden moet je verder nog rekening houden? Onze producten staan in de open lucht, wat betekent dat we afhankelijk zijn van de grillen van het weer. Vorst kan zeer zware schade aanbrengen aan de vruchten. Daarom volg ik het weerbericht goed op, en bij aangekondigde vorst in het voorjaar zet ik vuurpotten tussen de bomen, waardoor de temperatuur lichtjes stijgt, voldoende om de vorstschade uit te schakelen. Ook hagel kan de vruchten zwaar beschadigen. Daarom schieten we in de onweerswolken met luchtdrukkanonnen. Op die manier kunnen er in de wolken geen hagelstenen gevormd worden en hebben we minder schade aan de vruchten. Werk je alleen op je bedrijf? Doe je een beroep op andere arbeidskrachten? Ik heb vijf vaste werknemers in dienst, die me het hele jaar door helpen. Tijdens de pluk, dat is de periode van de fruitoogst, heb ik heel wat seizoenarbeiders, onder meer een aantal mensen uit Polen. Zij logeren hier dan op mijn bedrijf. Moet je regelmatig bijscholen? Alles evolueert erg snel: nieuwe fruitsoorten, wetenschappelijke begeleiding, wetgeving, economische gegevens die veranderen, de markt die evolueert Dit vergt voortdurende aandacht en bijscholing. Zelf houd ik me ook bezig met het veredelen van mijn fruitsoorten. Als ik aan een fruitboom een tak ontdek met vruchten van bijzondere kwaliteit (kleur, smaak ) ga ik die tak vermeerderen door hem te oculeren op onderstammen van jonge fruitbomen. Op die manier proberen we steeds mooiere, betere en gezondere producten op de markt te brengen. We werken ook met keurmerken zoals Truval. Hoe zie jij je toekomst als fruitteler? Hoewel het hard werken is, doe ik mijn job heel graag. Ik heb er dan ook lange werkdagen en zware investeringen voor over. Ik heb vertrouwen in de toekomst en in onze producten. Daarom ben ik nu bezig met een uitbreiding van mijn installaties voor bewaring, sortering en verpakking. Grasbermen tussen de fruitbomen waarin nuttige insecten leven voor de appelteelt Geogenie 2 i-pack.indd 23 Koelinstallatie waarin het fruit gedurende lange tijd kan worden bewaard zonder dat het aan kwaliteit verliest Spuitmachine waarmee de fruitbomen tegen vijanden worden beschermd Kweken van jonge fruitbomen :20:44

3 Aanbouw van een nieuwe loods met de installatie van de gloednieuwe sorteermachine Als je zelf de omgeving van je bedrijf zou mogen omschrijven in een reclamespot voor Vlaanderen Vakantieland, hoe zou je dat dan doen? Dit is een plek om echt actief te genieten en tot rust te komen. Elk seizoen wisselen de kleuren, in het voorjaar is het één grote bloemenpracht. Achter elke hoek en aan elke landelijke weg ontdek je schoonheid. Neem je fiets of trek je wandelschoenen aan en ervaar zelf hoe appels en peren groeien! En vooral: vergeet niet dat een lekker stuk fruit (van bij ons) zeer goed is voor de gezondheid! An apple a day keeps the doctor away!

4 2 Landbouwsteekkaart Lees het interview met de boer en doe een eigen onderzoekje! Stel een steekkaart op van dit bedrijf. 1 Waar ligt de boerderij? Je onderzoekt met behulp van je atlas: - de ligging van het bedrijf ten opzichte van de geografische streek en dichtstbijzijnde centrum of stad - het reliëf (hoogteligging, reliëfvorm) - de grondsoort - de kwaliteit van de grond (vruchtbaarheid en vochtigheid) - Zijn er in de buurt andere ruimtegebruikers die het voor de landbouwer niet gemakkelijk maken? Welke? 2 Wat wordt er op deze boerderij geproduceerd? Rangschik de verschillende gewassen in vier groepen en schrijf er telkens bij over welke gewassen het gaat. Bereken ook het percentage dat voor deze groep gewassen bestemd is. - plantaardige producten: - voedingsgewassen: TIP: om de juiste klassering te kunnen maken, raadpleeg je de begrippenlijst achteraan in het boek (p. 117). - voedergewassen: - grasland: - industriegewassen: - dierlijke producten: 3 Hoe wordt er geproduceerd? - Is dit een extensief of een intensief bedrijf? (Raadpleeg de begrippenlijst.) - Is dit een groot of een klein bedrijf? handenarbeid gemechaniseerd geautomatiseerd gespecialiseerd ecologisch bioteelt (meerdere mogelijkheden) TIP: de gemiddelde bedrijfsgrootte in Vlaanderen is 19 ha, in België 28 ha - Hoe gebeurt de milieuzorg op dit bedrijf? - Positieve milieueffecten: - Negatieve milieueffecten: 4 Voor wie wordt er geproduceerd: waar gaan de producten naartoe?

5 3 Een teeltdiagram Stel hieronder een teeltdiagram op van dit bedrijf. Kies voor de verschillende gewassen een gepaste kleur: grasland is groen, voedingsgewassen geel, voedergewassen bruin, industriegewassen paars. Kun je het gewas niet klasseren in een van deze groepen, dan noem je het andere en deze vakjes laat je wit. Legende... ha voedergewassen voedingsgewassen grasland industriegewassen Welk landbouwtype is dit? Maak je keuze uit: akkerbouw (intensieve) veeteelt runderteelt fruitteelt tuinbouw glastuinbouw tuinbouw in volle grond bosbouw sierteelt Hoe kun je dat uit het teeltdiagram afleiden? Is dat landbouwtype typisch voor die streek? Onderzoek dat met behulp van de landbouwkaarten in je atlas. Waarom daar? Welk verband heb je ontdekt tussen de grond (soort, kwaliteit, vochtigheid), de keuze van de gewassen en het landbouwtype? Met welke beperkingen moet deze landbouwer rekening houden?