1 de kaart. samenvatting

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1 de kaart. samenvatting"

Transcriptie

1 1 de kaart les 1 Bezoek aan een kasteel Een foto die je vanuit de lucht maakt, heet een luchtfoto. Van een luchtfoto kun je een plattegrond maken. Dat is een kaart die van bovenaf getekend is. Bij een plattegrond hoort een legenda. Daarin worden de kleuren en symbolen van de kaart uitgelegd. Symbolen zijn tekens die iets voorstellen. Niet alles wat je op een luchtfoto ziet, staat ook op een plattegrond. Op een plattegrond staan bijvoorbeeld geen dingen die bewegen. Vaak zijn er verschillende manieren om ergens te komen. Op een kaart kun je dan opzoeken wat de kortste weg is. Je hebt een plattegrond getekend van je eigen slaapkamer en van een klaslokaal. Als je een plattegrond maakt van iets, doe je net of je er van bovenaf naar kijkt. les 3 Een oude stad Elburg is een oud stadje met wallen en een gracht eromheen. Tanger is een stad in Marokko. In Tanger ligt een medina. Dat is het oudste deel van de stad. Er staat een muur omheen. Op de plattegrond van een stad zie je waar de belangrijke gebouwen zijn. Je kunt de plattegrond ook gebruiken om te kijken hoe je moet lopen. les 4 Van luchtfoto naar plattegrond Van een luchtfoto kun je een plattegrond maken. Je legt dan overtrekpapier op de foto. Je trekt de huizen, de straten, het gras en het water over. Maar niet de mensen, de fietsen en de auto s. Daarna geef je alles een kleur. Tot slot maak je een legenda. 164

2 1 de kaart Vragen Antwoorden 1 Wat is een plattegrond? 1 Een plattegrond is een kaart die van bovenaf getekend is. 2 Wat staat er in een legenda? 2 In een legenda worden de kleuren en de symbolen van de kaart uitgelegd. 3 Waarom staan er geen fietsen op een plattegrond? 3 Op een plattegrond staan geen dingen die kunnen bewegen. 165

3 2 wonen les 1 Wonen in een stad of dorp Delft is een stad in het westen van Nederland. Een stad is een plaats waar veel mensen wonen. Sellingen is een dorp in het noorden van Nederland. In een dorp wonen minder mensen dan in een stad. Je hebt een plattegrond bekeken van een stad en van een dorp. Daaraan kon je goed het verschil zien tussen een stad en een dorp. Op een plattegrond staan vaak symbolen. Deze kun je terugvinden in de legenda. les 3 In of buiten het centrum Het centrum is het midden van een stad. Er zijn weinig huizen en veel winkels en kantoren. Aan de rand van een dorp of stad liggen de buitenwijken. Daar zijn vooral huizen en scholen. Soms is er een winkelcentrum. In een woonerf moeten de auto s langzaam rijden. Kinderen kunnen er veilig buiten spelen. les 4 Een nieuwe wijk Aan de rand van steden en dorpen worden nieuwe buitenwijken gebouwd. Alles komt er dan heel anders uit te zien. Eerst was er bijvoorbeeld een weiland. Daar komen huizen en flats voor in de plaats. 166

4 2 wonen Vragen Antwoorden 1 Wat is het verschil tussen Delft en Sellingen? 1 Delft is een stad en Sellingen is een dorp. 2 Wat is het verschil tussen een stad en een dorp? 2 Een stad is groter dan een dorp. Er wonen meer mensen. In een stad zijn vaak meer winkels. 3 Welke gebouwen vind je vooral in het centrum van een stad? 3 In het centrum van de stad vind je vooral winkels en kantoren. 4 Welke gebouwen vind je vooral in een buitenwijk? 4 In een buitenwijk vind je vooral huizen en scholen. Soms is er een winkelcentrum. 5 Waarom is een woonerf veilig voor kinderen? 5 In een woonerf rijden de auto s langzaam. De kinderen kunnen daardoor veilig op straat spelen. 167

5 3 water les 1 Water winnen Langs het strand zie je duinen. Dat zijn zandheuvels die door de wind zijn ontstaan. Ze beschermen Nederland tegen de zee. In de duinen mag je niet zomaar rondlopen en fietsen. Je moet je aan de regels houden. De Biesbos is een moerasachtig natuurgebied. Kaarten zijn vaak verdeeld in vakken. Elk vak heeft een letter en een nummer, bijvoorbeeld C3. Zo kun je plaatsen makkelijk opzoeken. Je hebt op een kaart opgezocht via welke snelweg je van de ene naar de andere plaats kunt rijden. les 3 Water om te drinken In Nederland wordt het meeste drinkwater gemaakt van grondwater. Dat is water dat diep in de grond zit. Maar er wordt ook regenwater en rivierwater gebruikt. Het rivierwater wordt door pompstations naar de duinen gepompt. Het water zakt daar langzaam naar beneden. Het vuil uit het water blijft achter in het duinzand. Het schoongemaakte water gaat naar een waterbedrijf. Het waterbedrijf zorgt dat het water via pijpleidingen naar de huizen gaat. Soms wordt rivierwater naar een spaarbekken gepompt. Dat is een soort meer waarin het water wordt opgeslagen. Het water in de zee verdampt door de zon. De waterdamp stijgt op en verandert in een wolk. Die wordt door de wind naar het land geblazen. Boven het land valt er regen of sneeuw uit de wolk. Dat gaat via de rivieren weer terug naar de zee. Dit noemen we de lange kringloop van het water. Soms regent het boven de zee. Dan komt het water uit de wolk meteen terug in de zee. Dat noemen we de korte kringloop van het water. les 4 Water zuiveren In het waterbedrijf wordt het water uit de spaarbekkens schoongemaakt. Eerst worden de grote deeltjes uit het water gezeefd. Daarna worden er stoffen in het water gedaan die de kleine vuildeeltjes eruit halen. Tot slot wordt het water gezeefd door een laag zand. Zo worden de allerkleinste deeltjes uit het water gehaald. 168

6 3 water Vragen Antwoorden 1 Welke drie soorten water worden in Nederland gebruikt om drinkwater van te maken? 1 Regenwater, rivierwater en grondwater. 2 Hoe wordt water in de duinen schoongemaakt? 2 Het water zakt door het zand naar beneden. De vuile deeltjes blijven achter in het zand. 3 Wat gebeurt er in een waterbedrijf? Noem twee dingen. 3 In een waterbedrijf wordt water gezuiverd en naar de huizen gepompt. 4 Wat is een spaarbekken? 4 Een spaarbekken is een soort meer waarin water wordt bewaard. Later wordt het water naar een waterbedrijf vervoerd. 5 Wat wordt bedoeld met de kringloop van het water? 5 Water van de zee verdampt en komt na een lange of korte reis weer terug in de zee. 169

7 4 landschap les 1 Nieuwe natuur Een natuurgebied is een gebied waar geen mensen, maar wel bijzondere dieren en planten leven. De Millingerwaard is een natuurgebied bij Nijmegen. In de Millingerwaard vind je nieuwe natuur. Dat betekent dat de natuur weer wordt zoals ze vroeger was. Je hebt geleerd om zelf een kaart in te kleuren. De kleuren in de legenda moeten dezelfde zijn als de kleuren in de kaart. terug te krijgen. Dat doen ze door de grond heel nat te houden. les 4 Vervuilde grond Op veel plaatsen in Nederland is de grond vervuild. Ook in de Millingerwaard en de Groote Peel. Dat komt door vuil uit het rivierwater en door mest uit de landbouw. De regering heeft regels gemaakt om de vervuiling te verminderen. Fabrieken en boeren moeten zich aan deze regels houden. les 3 Veen, zand en klei De belangrijkste grondsoorten in Nederland zijn veen, zand en klei. Bij iedere grondsoort hoort een bepaald landschap. Het landschap is hoe een stuk land eruitziet. Veen bestaat uit oude plantenresten. Het water kan hier niet weglopen. Daardoor vind je in het veenlandschap veel plassen. Zand bestaat uit kleine steentjes. Het water loopt gemakkelijk tussen de steentjes door. Bomen kunnen met hun wortels bij het water diep in de grond. Klei bestaat uit kleinere steentjes dan zand. Het water kan er moeilijk tussendoor. Op kleigrond groeien planten met kortere wortels dan bomen. De Groote Peel is een natuurgebied bij Eindhoven. Het was vroeger een veenlandschap. Het veen is door mensen weggegraven. Het werd gebruikt om de kachel te stoken. Nu proberen de mensen het veenlandschap van vroeger weer 170

8 4 landschap Vragen Antwoorden 1 Wat is nieuwe natuur? 1 Nieuwe natuur is natuur die weer wordt zoals vroeger. 2 Waaruit bestaat veen? 2 Veen bestaat uit oude plantenresten. 3 Hoe komt het dat op zandgrond vooral bomen groeien? 3 Het water loopt tussen de zandkorrels door. Daardoor zit het diep in de grond. De bomen kunnen met hun lange wortels goed bij het water. 4 Waardoor is de grond in de Millingerwaard en de Groote Peel vervuild? 4 De grond is vervuild door vuil uit het rivierwater en mest uit de landbouw. 171

9 5 werken les 1 Beroepen Een beroep is het werk waarvoor je wordt betaald. Je doet het meestal de hele dag, meerdere dagen per week. Werk waarvoor je niet wordt betaald, heet vrijwilligerswerk. Op een spoorkaart heb je gezien hoe de treinen rijden. Je hebt gezien langs welke stations je komt als je van de ene naar de andere plaats reist. In sommige steden rijden trams. De tramlijnen hebben elk een eigen nummer. Je hebt de tramlijnen bekeken op een tramkaart. les 3 Drie soorten beroepen Er zijn drie soorten beroepen: diensten, landbouw en industrie. Diensten zijn beroepen van mensen die werken in kantoren en winkels. Maar ook een huisarts, een leraar en een ambtenaar horen erbij. Bij de landbouw horen alle beroepen van mensen die werken op het land. Bij de industrie horen alle beroepen van mensen die in fabrieken werken. In Nederland werken de meeste mensen in de diensten. Er werken nu minder mensen in de landbouw en de industrie dan vroeger. Veel van dat werk wordt door machines gedaan. les 4 Alles dicht bij elkaar In de buurt van Rotterdam zijn veel diensten, industrie en landbouw dicht bij elkaar. De diensten zijn vooral in het centrum van Rotterdam. De industrie is op de Maasvlakte, vlak bij de haven. De landbouw is in het Westland. In het Westland zijn veel glazen kassen. Daarin worden fruit, groenten en bloemen gekweekt. 172

10 5 werken Vragen Antwoorden 1 Wat is een beroep? 1 Een beroep is het werk waarvoor je wordt betaald. 2 Wat zijn diensten? 2 Diensten zijn beroepen van mensen die werken in kantoren en winkels. Ook een huisarts, een leraar en een ambtenaar horen bij de diensten. 3 Waarom werken er nu minder mensen in de landbouw en de industrie dan vroeger? 3 Er wordt nu meer werk door machines gedaan. 4 Waar is in de buurt van Rotterdam veel industrie? 4 Op de Maasvlakte, vlak bij de haven. 173

11 6 cultuur les 1 Talen in Nederland In Nederland zijn twee officiële talen: het Nederlands en het Fries. In Nederland worden ook dialecten gesproken. Een dialect is een taal die alleen wordt gesproken in een bepaalde streek. Maar in Nederland worden nog veel meer talen gesproken. Dat komt doordat mensen uit allerlei delen van de wereld hiernaartoe zijn gekomen. Al deze mensen brengen hun eigen taal en cultuur mee. Je hebt de plattegrond van een stad gebruikt om een wandeling uit te stippelen. Je hebt gezien dat plaatsen in Fryslân twee namen hebben: een Nederlandse en een Friese naam. les 3 Allemaal anders In Nederland wonen mensen met verschillende culturen. Een cultuur is de manier waarop een groep mensen leeft. Godsdienst, taal, kleding, eten, feesten en spelletjes horen allemaal bij cultuur. Iedere cultuur heeft zijn eigen waarden en normen. Waarden en normen geven aan wat een groep mensen belangrijk vindt en hoe mensen zich moeten gedragen. les 4 Kon ta bai? Curaçao is een van de Nederlandse Antillen. De officiële taal van de Nederlandse Antillen is Nederlands. Maar thuis spreken de meeste mensen Papiaments. De hoofdstad van Curaçao is Willemstad. Op de plattegrond van Willemstad zie je veel Nederlandse straatnamen. Veel gebouwen zijn in Nederlandse stijl gebouwd. 174

12 6 cultuur Vragen Antwoorden 1 Welke officiële talen heeft Nederland? 1 Nederlands en Fries. 2 Wat is een dialect? 2 Een dialect is een taal die alleen wordt gesproken in een bepaalde streek. 3 Wat geven waarden en normen aan? 3 Waarden en normen geven aan wat een groep mensen belangrijk vindt. En hoe ze zich moeten gedragen. 4 Wat is de officiële taal op Curaçao? 4 Nederlands. 175

13 7 natuur les 1 Natuurgebieden aan zee De Bosplaat is een natuurgebied op het eiland Terschelling. Een natuurgebied is een gebied waar geen mensen, maar wel bijzondere dieren en planten leven. Het Zwin is een natuurgebied in Zeeland. Het was vroeger een zeearm. Dat is een lange smalle inham van de zee. Maar de zeearm slibde dicht. Dat betekent dat hij ondiep werd, doordat er slib in bleef liggen. Slib is heel fijn zand dat aanspoelt vanuit de zee. Er zit veel voedsel in voor de vogels. De mensen hebben het Zwin weer opengegraven. Ze hebben ook gaten in de duinen gemaakt. Daardoor kan er bij hoogwater weer zeewater naar het Zwin stromen. Je hebt geleerd om routes te volgen op de kaart. Je hebt ook een kaart van de Bosplaat bekeken. Daarop zag je dat je in sommige delen van de Bosplaat wel mag komen en in andere niet. ontstaan zandplaten. Die zandplaten noemen we wadden. In het waddengebied en in het Zwin groeien bijzondere planten, die tegen zout water kunnen. Op plaatsen waar het zeewater vaak komt, groeit zeekraal. Op de plaatsen waar het zeewater af en toe komt, groeit lamsoor. Op de duinen groeit helm. In het Zwin wordt de grond vervuild door mest en bestrijdingsmiddelen van de landbouw. les 4 Een gat in de duinen De helft van Nederland ligt onder de zeespiegel. De zeespiegel is de hoogte van het zeewater. Als er geen duinen en dijken waren, zou dit gebied onder water staan. Texel is een waddeneiland, net als Terschelling. De Slufter is een deel van een natuurgebied op Texel. Door een gat in de duinen stroomt er bij vloed zeewater in de Slufter. Daardoor groeien ook in de Slufter zeekraal, lamsoor en helm. les 3 Zoute grond Het getij is de afwisseling tussen eb en vloed. Eb betekent dat het zeewater wegstroomt van de kust. Bij eb wordt het strand breder. Vloed betekent dat het zeewater steeds verder het strand op komt. Bij vloed wordt het strand smaller. De waddeneilanden zijn onstaan door het getij. Bij eb stroomt er water weg uit de Waddenzee. Dan blijft er slib achter. Het slib zakt naar de bodem. Daardoor 176

14 7 natuur Vragen Antwoorden 1 Waar in Nederland liggen de Bosplaat, het Zwin en de Slufter? 1 De Bosplaat ligt op Terschelling. Het Zwin ligt in Zeeland. De Slufter ligt op Texel. 2 Welke bijzondere planten groeien er in deze gebieden? 2 Op de natte delen zeekraal, op de minder natte delen lamsoor en op de droge delen helm. 3 Wat wordt bedoeld met het getij? 3 Het getij is de afwisseling tussen eb en vloed. 4 Hoe ontstaan wadden? 4 Bij eb stroomt er water weg uit de Waddenzee. Dan blijft er slib achter, dat naar de bodem zakt. Zo ontstaan zandplaten, die wadden genoemd worden. 177

15 8 verkeer les 1 Iedereen op weg Sommige kinderen lopen naar school, anderen fietsen. Sommige kinderen gaan met het openbaar vervoer. Bijvoorbeeld met de bus of de tram. Het spitsuur is de tijd waarop er veel verkeer op straat is. Met verkeersdrempels, fietstunnels, verkeerslichten en rotondes wordt het verkeer veiliger gemaakt. Een rotonde is een rond verkeersplein. Er komen van verschillende kanten wegen op uit. Je hebt een oude en een nieuwe kaart van Nederland bekeken. Je hebt de verschillen gezocht tussen vroeger en nu. Ook heb je de route van een buslijn bekeken. les 3 Steeds meer verkeer Er is nu veel meer verkeer dan vroeger. Daarom zijn er meer wegen aangelegd. Ook zijn de wegen nu breder. Op de autosnelweg mogen alleen auto s, vrachtauto s, bussen en motoren rijden. Een knooppunt is een plek waar verschillende wegen elkaar kruisen, bijvoorbeeld met viaducten. Een viaduct is een weg die over een andere weg heen loopt. Een weg die onder de grond of onder het water door loopt is een tunnel. Vrachtauto s en schepen vervoeren allerlei goederen. Het vervoeren van spullen van de ene naar de andere plaats noem je transport. Door de aanleg van viaducten, bruggen en bredere wegen wordt de bereikbaarheid van plaatsen groter. Dat is het gemak waarmee je ergens kunt komen. Een matrixbord is een verkeersbord met teksten erop. De teksten kunnen heel snel worden veranderd. les 4 Handel Handel is het verkopen en kopen van goederen. Er is veel handel tussen verschillende landen. Schepen met buitenlandse producten komen aan in de haven. Daar worden de goederen overgeladen in vrachtauto s. De vrachtauto s brengen ze naar bedrijven toe. Vroeger moest je je paspoort altijd laten zien bij de grens. Nu zijn veel grenzen in Europa open. Je kunt zomaar doorrijden. 178

Zand en klei 1. Van veen tot weiland 2. Blad 1. Heide Een lage plant met paarse bloemen.

Zand en klei 1. Van veen tot weiland 2. Blad 1. Heide Een lage plant met paarse bloemen. 5 Lastige woorden Blad Zand en klei Heide Een lage plant met paarse bloemen. Voedingsstoffen Voedsel dat planten nodig hebben om te groeien. Boomgaard Een stuk land met fruitbomen. Greppel Een kleine droge

Nadere informatie

Een gedeelte van een stad of een groter dorp. Een wijk bestaat uit meerdere buurten.

Een gedeelte van een stad of een groter dorp. Een wijk bestaat uit meerdere buurten. Meander groep 5 Thema 1 Onderweg Aardrijkskunde Waarom is een nieuwe wijk hier gebouwd en niet daar? Wat voor gebouwen staan er? Waarom staan ze juist op die plek? Huizen, boerderijen, fabrieken en kantoren

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM BOUWEN OPDRACHT 1 - WAT IS DAT, DUURZAAMHEID?

Lesbrief DUURZAAM BOUWEN OPDRACHT 1 - WAT IS DAT, DUURZAAMHEID? Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW DUURZAAM BOUWEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Naam: WATER. pagina 1 van 8

Naam: WATER. pagina 1 van 8 Naam: WATER Geen leven zonder water Zonder water kun je niet leven. Als je niet genoeg drinkt, krijgt je dorst. Als je dorst hebt, heeft je lichaam water tekort. Je raakt dit water vooral kwijt door te

Nadere informatie

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lesbrief Watersysteem Droge voeten en schoon water www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Droge voeten en schoon water Waterschappen zorgen ervoor dat jij en ik droge

Nadere informatie

LESBLAD WATERKRINGLOOP GROEP 5-6

LESBLAD WATERKRINGLOOP GROEP 5-6 1 NAAM GROEP De reis van een waterdruppel Het water op aarde maakt verre reizen. De reizen van het water verlopen altijd in een rondje: de waterkringloop. Het begint met de zon De zon verwarmt het zeewater

Nadere informatie

Een wal van zand, klei of steen die mensen beschermt tegen hoog water. De plek waar het rivierwater in de zee uitkomt.

Een wal van zand, klei of steen die mensen beschermt tegen hoog water. De plek waar het rivierwater in de zee uitkomt. Meander Samenvatting groep 5 Thema 3 Waterland Samenvatting Langs de kust Nederland ligt voor de helft onder de zeespiegel. Heel vroeger woonden mensen dicht bij zee op terpen. Langs de kust beschermen

Nadere informatie

DASSENWERK. werkbladen opdrachten Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen

DASSENWERK. werkbladen opdrachten Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen DASSENWERK werkbladen opdrachten Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2012 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je onderzoekt vandaag een klein gebied van Nationaal Park De

Nadere informatie

Post I. A: Oude duinen B: Zeekleilandschap. Bodemgebruik: A: Bos. B: Grasland

Post I. A: Oude duinen B: Zeekleilandschap. Bodemgebruik: A: Bos. B: Grasland Post I Opdracht I: Om welke twee landschappen gaat het? A: Oude duinen B: Zeekleilandschap Grondsoorten: Bodemgebruik: Inrichtingselementen: A: Oud duinzand A: Bos A: Kasteel, woningen B: Jonge zeeklei

Nadere informatie

Water kan ook veranderen is waterdamp. Het wordt dan een gas. Maar heter als 100 graden kan water niet worden. Dit is het kookpunt van water.

Water kan ook veranderen is waterdamp. Het wordt dan een gas. Maar heter als 100 graden kan water niet worden. Dit is het kookpunt van water. Water Zonder water kun niet Zonder water kun je niet leven. Als je niet genoeg drinkt, krijgt je dorst. Als je dorst hebt, heeft je lichaam water tekort. Je raakt dit water vooral kwijt door te plassen

Nadere informatie

Lesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lesbrief Dijken Kijken naar dijken www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Kijken naar dijken Zonder de duinen en de dijken zou jij hier niet kunnen wonen: bijna de

Nadere informatie

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VWO NATUUR EN MILIEU De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

De Leemvallei, ga je mee op onderzoek?

De Leemvallei, ga je mee op onderzoek? De Leemvallei, ga je mee op onderzoek? Hallo allemaal, welkom in dit waanzinnige park voor jong en oud! Vandaag krijgen jullie de kans om dit park in het echt te openen met elkaar. Dit gaan we doen op

Nadere informatie

Mens, natuur & milieu

Mens, natuur & milieu Mens, natuur & milieu Lesbrief Biologie. In dit thema ga je aan de gang met opdrachten die gaan over de ontwikkelingen in het havengebied en de gevolgen voor natuur en milieu. Deze opdracht is een lesbrief

Nadere informatie

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO NATUUR EN MILIEU De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

Nederland Waterland Basisonderwijs

Nederland Waterland Basisonderwijs Nederland Waterland Basisonderwijs Introductie Nederland is een land vol met water. Water in rivieren en meren. De zee klotst tegen onze duinen. En de zachte bodem van Nederland zit ook vol met water.

Nadere informatie

Wat doet het waterschap voor de wegen?

Wat doet het waterschap voor de wegen? Lesbrief wegen Wat doet het waterschap voor de wegen? Veilige wegen www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta 1 Veilige wegen Sommige waterschappen zoals waterschap Hollandse

Nadere informatie

1 Zet in de goede volgorde. Van klein naar groot.

1 Zet in de goede volgorde. Van klein naar groot. Herhaling Ω groep 5 Ω Aardrijkskunde (blad 1) Zoek de pagina in het lesboek. Lees de tekst en bekijk de foto of tekening. Maak dan de vraag. pagina 2 en 3 1 Zet in de goede volgorde. Van klein naar groot.

Nadere informatie

WERKBLAD OPDRACHTEN. Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen. 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen

WERKBLAD OPDRACHTEN. Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen. 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen Dassenwerk WERKBLAD OPDRACHTEN Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je gaat een onderzoek doen in een klein gebied van Nationaal

Nadere informatie

Samenvatting 1 Kan de regen opraken?

Samenvatting 1 Kan de regen opraken? Samenvatting 1 Kan de regen opraken? Kan de regen opraken? Je moet weten waar het regenwater blijft als het op de grond ligt. Je moet ook weten hoe het kan gaan regenen. Weet je dit allemaal? Dan kun je

Nadere informatie

NIEUW NATUURGEBIED DE KEUZEMEERSEN

NIEUW NATUURGEBIED DE KEUZEMEERSEN NIEUW NATUURGEBIED DE KEUZEMEERSEN De Keuzemeersen is een klein natuurgebied naast de Leie. Een natuurgebied is leuk voor de mensen die in de stad wonen. Niet iedereen heeft een tuin. Of sommigen willen

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - BIOLOGIE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - BIOLOGIE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - BIOLOGIE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam

Nadere informatie

5.1 De kaart van Nederland

5.1 De kaart van Nederland LB 0-5. De kaart van Nederland Wat betekent dit bord, denk je? Welke zin hoort bij welk woord? Trek lijnen. Een schaalstok...... geeft de vier windrichtingen op de kaart aan. Een legenda...... geeft aan

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - MIDDENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE OPDRACHTEN

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE OPDRACHTEN NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam

Nadere informatie

Woordenschat les 8.1. Vervuilde grond?

Woordenschat les 8.1. Vervuilde grond? Woordenschat les 8.1 Vervuilde grond? Afgraven en de afgraving Afgraven is de grond of aarde weghalen door te graven. De afgraving is de plaats waar de grond wordt weggenomen. Boren We boren een gat in

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Naam: Waar woon jij? Vraag 1b. Waarom wonen veel mensen in Kenia in een hut? Vraag 1a. In wat voor soort huis woon jij?

Naam: Waar woon jij? Vraag 1b. Waarom wonen veel mensen in Kenia in een hut? Vraag 1a. In wat voor soort huis woon jij? Naam: Waar woon jij? Wonen over de hele wereld Heb jij wel eens in een tent gewoond? Waarschijnlijk niet. In de vakantie is het leuk. Maar voor altijd? Toch zijn er mensen op de wereld die altijd in een

Nadere informatie

De Noordzee HET ONTSTAAN

De Noordzee HET ONTSTAAN De Noordzee De Noordzee is de zee tussen Noorwegen, Groot-Brittannië, Frankrijk, België, Nederland, Duitsland en Denemarken. De Noordzee is een ondiepe (30-200 m) randzee van de Atlantische oceaan met

Nadere informatie

Project Milieu-Kringloop. Week 1ABC: De leefomgeving

Project Milieu-Kringloop. Week 1ABC: De leefomgeving Project Milieu-Kringloop. Week 1ABC: De leefomgeving Info: De leefomgeving Jij bent thuis, op school of ergens anders. Al die plekken samen zijn jouw leefomgeving, jouw milieu. Dieren hebben ook een leefomgeving.

Nadere informatie

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO DUURZAAM PRODUCEREN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

Grond of aarde weghalen door te graven. Graven is een gat in de grond maken. De plaats waar de grond wordt weggenomen.

Grond of aarde weghalen door te graven. Graven is een gat in de grond maken. De plaats waar de grond wordt weggenomen. Les 1 De bodemverontreiniging. afgraven Grond of aarde weghalen door te graven. Graven is een gat in de grond maken. De afgraving De plaats waar de grond wordt weggenomen. De bodemverontreiniging De grond

Nadere informatie

Les met werkblad - biologie

Les met werkblad - biologie Les met werkblad - biologie Doel: Leerlingen hebben na de deze les een idee hoe het is om te wadlopen. Ze weten wat ze onderweg tegen kunnen komen. Materialen: - Werkblad 5: Wadlopen - Platte bak (minimaal

Nadere informatie

inhoud blz. 1. Water is niet gewoon 2. Water, ijs en wolken 3. Een kring 4. Drinken 5. Water in de zee 6. Olie en water 7. Vuil water wordt schoon

inhoud blz. 1. Water is niet gewoon 2. Water, ijs en wolken 3. Een kring 4. Drinken 5. Water in de zee 6. Olie en water 7. Vuil water wordt schoon Water inhoud blz. 1. Water is niet gewoon 3 2. Water, ijs en wolken 4 3. Een kring 6 4. Drinken 7 5. Water in de zee 9 6. Olie en water 10 7. Vuil water wordt schoon 11 8. Wassen 13 9. Filmpjes 14 Pluskaarten

Nadere informatie

Informatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk

Informatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk Informatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk De kust is (niet) veilig! De dijk aan de kust van Petten ziet er zo sterk en krachtig uit, maar toch is hij niet

Nadere informatie

inhoud Zee, strand en duin 1. Zand 2. Zon en wind 3. Het duin 4. Dieren in het duin 5. Eb en vloed 6. De jutter 7. Schelpen 8.

inhoud Zee, strand en duin 1. Zand 2. Zon en wind 3. Het duin 4. Dieren in het duin 5. Eb en vloed 6. De jutter 7. Schelpen 8. Zee, strand en duin inhoud Zee, strand en duin 3 1. Zand 4 2. Zon en wind 5 3. Het duin 6 4. Dieren in het duin 7 5. Eb en vloed 8 6. De jutter 9 7. Schelpen 10 8. De zeehond 11 9. Naar het strand 12 10.

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in

Nadere informatie

Samenvatting Nederland ABC

Samenvatting Nederland ABC Samenvatting Nederland ABC Week 1ABC: Nederland Info: Nederland Het noorden van een windroos wijst naar boven. Het zuiden wijst naar beneden. Het oosten naar rechts. Het westen naar links. Nederland ligt

Nadere informatie

WERKBLAD pingo. naam. Heel lang geleden was het hier erg koud. Dat noemen we de ijstijd. Er waren heuvels, heel bijzondere heuvels.

WERKBLAD pingo. naam. Heel lang geleden was het hier erg koud. Dat noemen we de ijstijd. Er waren heuvels, heel bijzondere heuvels. WERKBLAD pingo Heb je wel eens gehoord van een pingo? Pingo betekent heuvel die groeit. Het is een woord uit de taal van de Eskimo s of Inuït. Dat lijkt ver weg, maar pingo s zijn heel dichtbij geweest!

Nadere informatie

Water en drinkwater (waterhardheid en ontkalken)

Water en drinkwater (waterhardheid en ontkalken) Water en drinkwater (waterhardheid en ontkalken) Ik vertel jullie in mijn spreekbeurt meer over water en drinkwater. Eerst vertel ik wat water is, waarom water het allerbelangrijkste is voor leven, en

Nadere informatie

Werkblad - Les 2 - Waterbouw en ecologie

Werkblad - Les 2 - Waterbouw en ecologie BOUWEN MET DE NATUUR In Nederland proberen we de natuur te herstellen, maar de natuur kan zelf ook een handje helpen. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij de aanleg van de Marker Wadden, een eilandengroep in het

Nadere informatie

- Op de terugweg hiervan kwamen ze op één punt bijeen, Utrecht. ( auto s)

- Op de terugweg hiervan kwamen ze op één punt bijeen, Utrecht. ( auto s) Samenvatting door Saskia 1046 woorden 8 april 2014 7,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo 2.4 Files oplossen Files 29 mei 1955 was er in Nederland de eerste file. Duizenden inwoners van

Nadere informatie

Inhoud 1. De zee is groot 2. Zonder zee geen leven 3. Golven 4. De zee is zout 5. De zee en rivieren 6. De kleur van de zee

Inhoud 1. De zee is groot 2. Zonder zee geen leven 3. Golven 4. De zee is zout 5. De zee en rivieren 6. De kleur van de zee De zee Inhoud. 1. De zee is groot 3 2. Zonder zee geen leven 4 3. Golven 5 4. De zee is zout 6 5. De zee en rivieren 7 6. De kleur van de zee 8 7. De kust en de branding 9 8. Sporten op zee 10 9. Werken

Nadere informatie

inhoud 1. Inleiding 2. Water is een wonder. 3. De kringloop van het water 4. Zoet, zout of brak 5. Drinkwater 6. Liter na liter

inhoud 1. Inleiding 2. Water is een wonder. 3. De kringloop van het water 4. Zoet, zout of brak 5. Drinkwater 6. Liter na liter Water inhoud 1. Inleiding 3 2. Water is een wonder. 4 3. De kringloop van het water 5 4. Zoet, zout of brak 6 5. Drinkwater 7 6. Liter na liter 9 7. Water in de wereld 10 8. Zuinig met water 11 9. Water

Nadere informatie

Grond onder je voeten

Grond onder je voeten Grond onder je voeten Hé hé, wie heeft z n voeten niet geveegd? Overal ligt modder. Kijk allemaal onder je schoenen! Loop je even door de tuin en daar begint het gezeur. Grond op de vloer vinden we blijkbaar

Nadere informatie

Wat weet jij over biologisch en over de bodem?

Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant

Nadere informatie

Wat en waar zijn de wadden? Les met werkblad - topografie

Wat en waar zijn de wadden? Les met werkblad - topografie Les met werkblad - topografie Doel: De leerlingen kennen na afloop de namen van de waddeneilanden en de volgorde waarin ze liggen. Ze kunnen enkele belangrijke plaatsen rond het waddengebied aanwijzen

Nadere informatie

AARDRIJKSKUNDE VOOR DE BASISSCHOOL

AARDRIJKSKUNDE VOOR DE BASISSCHOOL AARDRIJKSKUNDE VOOR DE BASISSCHOOL SAMENVATTINGEN groep 5 ISBN 90 345 1843 4 212396 Blok 1 Leven op een grote bol Les 1 Mijn plek op aarde De aarde heeft de vorm van een bol. Er liggen grote stukken land

Nadere informatie

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er

Nadere informatie

= een beestje met 8 poten. Een spin kan een web maken. = een plant met scherpe stekels.

= een beestje met 8 poten. Een spin kan een web maken. = een plant met scherpe stekels. Woordenschat blok 8 gr5 Les 1 De spin De cactus Het spoor De stronk De bast De twijg De wildernis Het regenwoud Het insect = een beestje met 8 poten. Een spin kan een web maken. = een plant met scherpe

Nadere informatie

Ontdekkersgroep dag 25 25 maart 2014

Ontdekkersgroep dag 25 25 maart 2014 Ontdekkersgroep dag 25 25 maart 2014 Onderwijsactiviteit 11 Water Water. We denken er niet vaak over na, maar het is belangrijk voor het leven op aarde. Het is dan ook één van de vier elementen. In dit

Nadere informatie

IN DE TREIN LES 1. Meer of minder

IN DE TREIN LES 1. Meer of minder Stad, dorp en platteland LES 1 IN DE TREIN Hoi! Ik ben Benan. Ik ben bij mijn opa en oma in Den Haag geweest. Nu brengt opa mij met de trein naar Zwolle. Ik woon in een dorp in de buurt van Zwolle. JE

Nadere informatie

Leerlijn erfgoededucatie Hengelo. Lesbladen groep 7

Leerlijn erfgoededucatie Hengelo. Lesbladen groep 7 Leerlijn erfgoededucatie Hengelo Lesbladen groep 7 De beken in Hengelo Naam: School: Groep: Les 1: Hengelo is ontstaan bij de drie beken De Beken. Wie reisde in vergangen tijd door deze Twentse streken

Nadere informatie

De Muy, De Slufter en Eierland

De Muy, De Slufter en Eierland Staatsbosbeheer T 030 6926111 www.staatsbosbeheer.nl Wandelen Fietsen Paardrijden De Muy, De Slufter en Eierland Duinen van Texel, door zeestromen, wind en mensen ontstaan Duinen van Texel Het noordelijke

Nadere informatie

1 de kaart. samenvatting

1 de kaart. samenvatting 1 de kaart les 1 Nederland vanuit de ruimte Het weer kun je bekijken met behulp van satellietbeelden. Een satellietbeeld is een computerbeeld dat is gemaakt vanuit een satelliet. Je kunt er bijvoorbeeld

Nadere informatie

Afdrukken pagina 2-23 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd

Afdrukken pagina 2-23 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Gebruiksaanwijzing leerdagboek Exempel Schoon water Afdrukken pagina 2-23 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Aanwijzingen Schrijf- en tekenruimte in leerdagboek

Nadere informatie

Inleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering

Inleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering Inleiding Je poetst je tanden en spoelt je mond. Hup, doorspoelen! Vieze handen? Flink wat zeep en de kraan open: hup, ook maar doorspoelen! Elke dag spoel jij vele liters schoon drinkwater door de wastafel,

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma. Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal

Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma. Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal Verkiezingen in de provincie Op 18 maart 2015 zijn er verkiezingen in de provincie Utrecht. Iedereen die in Utrecht

Nadere informatie

Oudste landschap van Nederland Natuurparel De Vilt

Oudste landschap van Nederland Natuurparel De Vilt Oudste landschap van Nederland Natuurparel De Vilt Deze oude Maas-arm is 10.000 jaar geleden gevormd en afgesloten geraakt van de huidige Maas. In de loop van de tijd is hier een uniek natuurlandschap

Nadere informatie

Mest Boeren gebruiken mest op weilanden en akkers. Ook via de koe zelf komt er mest in een weiland. Via de regen spoelt dit ook in het water van

Mest Boeren gebruiken mest op weilanden en akkers. Ook via de koe zelf komt er mest in een weiland. Via de regen spoelt dit ook in het water van Mest Boeren gebruiken mest op weilanden en akkers. Ook via de koe zelf komt er mest in een weiland. Via de regen spoelt dit ook in het water van sloten, beken en rivieren. Het waterschap meet hoeveel meststoffen

Nadere informatie

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - HAVO DUURZAAM PRODUCEREN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

1 Vul in. 2 Vul in. Zoek de pagina in het lesboek. Lees de tekst en bekijk de foto of tekening. Maak dan de vraag. pagina 2 en 3

1 Vul in. 2 Vul in. Zoek de pagina in het lesboek. Lees de tekst en bekijk de foto of tekening. Maak dan de vraag. pagina 2 en 3 Herhaling Ω groep 6 Ω Nederland (blad 1) Zoek de pagina in het lesboek. Lees de tekst en bekijk de foto of tekening. Maak dan de vraag. pagina 2 en 3 1 Vul in. Het land waarin ik woon heet N. Amsterdam

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

lesbrieven vervuild water avonturenpakket de uitvinders en het werkbladen Lesbrief 2:

lesbrieven vervuild water avonturenpakket de uitvinders en het werkbladen Lesbrief 2: lesbrieven werkbladen Lesbrief 2: vervuild water avonturenpakket de uitvinders en het VERBORGEN OOG Copyright De Uitvinders Uitgave 2014 Versie 3.0 vervuild water WAter zuiveren Proef 1 Bezinken Materialen

Nadere informatie

Texel Landschappelijke ontwikkelingen

Texel Landschappelijke ontwikkelingen Texel Landschappelijke ontwikkelingen Een LIA-presentatie LIA staat voor: Landschappen ontdekken In een Aantrekkelijke vorm. Lia is ook de geograaf die zich gespecialiseerd heeft in de veranderende Noord-Hollandse

Nadere informatie

Inhoud. Pagina. Water is leuk en belangrijk. Waar komt water vandaan? Spreekbeurt 1: Van drol tot drinkwater. Een proefje om in de klas te doen

Inhoud. Pagina. Water is leuk en belangrijk. Waar komt water vandaan? Spreekbeurt 1: Van drol tot drinkwater. Een proefje om in de klas te doen Spreekbeurt 1 Inhoud Pagina Water is leuk en belangrijk Waar komt water vandaan? Spreekbeurt 1: Van drol tot drinkwater Een proefje om in de klas te doen Spreekbeurt 2: Water: vaak een vriend, soms een

Nadere informatie

2015 Wandelen voor Water. Rotary clubs: Almelo, Ambt Almelo, Rijssen, samen met Wilde Ganzen

2015 Wandelen voor Water. Rotary clubs: Almelo, Ambt Almelo, Rijssen, samen met Wilde Ganzen 2015 Wandelen voor Water Rotary clubs: Almelo, Ambt Almelo, Rijssen, Twenterand, Wierden, samen met Wilde Ganzen Wat gaan we vandaag doen? Wat is Wandelen voor Water? Hoe is het eigenlijk bij ons? Voor

Nadere informatie

Vraag 1 Jouw lichaam bestaat voor een groot deel uit water. Hoeveel procent van je lichaam is water?

Vraag 1 Jouw lichaam bestaat voor een groot deel uit water. Hoeveel procent van je lichaam is water? Drinkwater Quiz?? Vraag 1 Jouw lichaam bestaat voor een groot deel uit water. Hoeveel procent van je lichaam is water? a) 25 tot 35% b) 35 tot 45 % c) 45 tot 55% d) 55 tot 75% Antwoord vraag 1 Jouw lichaam

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Les 1. de top. De berg. Het dal. De beek

Les 1. de top. De berg. Het dal. De beek Les 1 De beek: De berg: De top: Het dal: De kust: De duin: Het zand: De woestijn: Het oerwoud: Een beek is een smal riviertje. Een beek is niet diep. Een beek stroomt van de berg af naar beneden. Een berg

Nadere informatie

Les 1 Ontstaan aardgas

Les 1 Ontstaan aardgas Les 1 Ontstaan aardgas In 1959 werd onder het land van boer Boon in de buurt van Slochteren gas ontdekt. Het bleek één van de grootste gasvelden van de wereld te zijn! Hoe is dat gas in de boden van Nederland

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VWO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VWO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VWO - AARDRIJKSKUNDE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in

Nadere informatie

Werkstuk door een scholier 2049 woorden 22 mei keer beoordeeld. Geschiedenis

Werkstuk door een scholier 2049 woorden 22 mei keer beoordeeld. Geschiedenis Werkstuk door een scholier 2049 woorden 22 mei 2005 6 128 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoudsopgave 1. Voorwoord/inleiding 2. Algemene informatie 3. Ontstaan van Schiermonnikoog 4. De geschiedenis

Nadere informatie

Spelen met zand. Zandpaspoort voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar

Spelen met zand. Zandpaspoort voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar Spelen met zand Zoals je hebt kunnen zien is zand heel interessant, maar zand is ook heel erg leuk. Je kunt er namelijk onwijs goed mee spelen! Zandpaspoort voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar Schrijf

Nadere informatie

Bedreigingen. Broeikaseffect

Bedreigingen. Broeikaseffect Bedreigingen Vroeger gebeurde het nogal eens dat de zee een gat in de duinen sloeg en het land overspoelde. Tegenwoordig gebeurt dat niet meer. De mensen hebben de duinen met behulp van helm goed vastgelegd

Nadere informatie

Geschiedenis van de duinen

Geschiedenis van de duinen Geschiedenis van de duinen Bijna de hele Nederlandse kust bestaat uit duinen. We weten hier niet beter, dan dat dat heel normaal is. Toch is dat niet zo. De kust van Frankrijk, Spanje en Portugal bijvoorbeeld

Nadere informatie

Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater

Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater Nederland is een land van water. Met veel beken, sloten en rivieren. Het water dat door deze beken, sloten en rivieren stroomt noemen we

Nadere informatie

Samenvatting Ω Aardrijkskunde. Land in zicht

Samenvatting Ω Aardrijkskunde. Land in zicht Samenvatting Ω Aardrijkskunde 1 2 3 4 Aardrijkskunde De wereld kun in stukken verdelen. De grootste stukken noem je de werelddelen. Europa is er daar één van. Elk werelddeel bestaat uit een aantal landen.

Nadere informatie

inhoud 1. Dieren op reis 2. Waarom dieren reizen 3. Op zoek naar eten 4. Op zoek naar een broedplek 5. Weg uit de kou 6. Filmpje Pluskaarten Bronnen

inhoud 1. Dieren op reis 2. Waarom dieren reizen 3. Op zoek naar eten 4. Op zoek naar een broedplek 5. Weg uit de kou 6. Filmpje Pluskaarten Bronnen Dieren op reis inhoud 1. Dieren op reis 3. Waarom dieren reizen 4 3. Op zoek naar eten 5 4. Op zoek naar een broedplek 9 5. Weg uit de kou 13 6. Filmpje 14 Pluskaarten 15 Bronnen 17 Colofon en voorwaarden

Nadere informatie

Van de regen in de drup

Van de regen in de drup Doelen Kerndoel 43: De leerlingen leren hoe je weer en klimaat kunt beschrijven met behulp van temperatuur, neerslag en wind. De leerlingen leren de waterkringloop. Kerndoel 47: De leerlingen leren de

Nadere informatie

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW ZAND BOVEN WATER Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam. Sinds 2008 wordt hard gewerkt om de haven uit te breiden.

Nadere informatie

VERKIEZINGSPROGRAMMA IN MAKKELIJKE TAAL SAMEN WERKEN AAN EEN EERLIJK EN GROEN ROTTERDAM ROTTERDAM

VERKIEZINGSPROGRAMMA IN MAKKELIJKE TAAL SAMEN WERKEN AAN EEN EERLIJK EN GROEN ROTTERDAM ROTTERDAM VERKIEZINGSPROGRAMMA IN MAKKELIJKE TAAL 2018-2022 SAMEN WERKEN AAN EEN EERLIJK EN GROEN ROTTERDAM ROTTERDAM COLOFON Programmacommissie Isabelle van Woerkom (voorzitter) Arjen de Groot (secretaris) Judith

Nadere informatie

Antwoorden kopieerblad Woordenschat 6.2

Antwoorden kopieerblad Woordenschat 6.2 Antwoorden kopieerblad Woordenschat 6. 1 Kan jouw school overstromen? 1 beschermen ervoor zorgen dat iets of iemand veilig is of ergens geen last van heeft 3 Enkele voorbeelden: kniebeschermers (skeeleren),

Nadere informatie

WERKBUNDEL SEAFRONT ZEEBRUGGE Niveau 2 (3-6 de leerjaar)

WERKBUNDEL SEAFRONT ZEEBRUGGE Niveau 2 (3-6 de leerjaar) GEBOUW 1 1. De cyclus van water 1.1 Vul de volgende tekst aan. Maak gebruik van onderstaande woorden: rivieren wolken zee regen afkoeling zon beken ondergronds wind 1. Water verdampt door de warmte van

Nadere informatie

Woordenschat Taal Actief groep 4 Thema 1 Les 1

Woordenschat Taal Actief groep 4 Thema 1 Les 1 Woordenschat Taal Actief groep 4 Thema 1 Les 1 een hark Een lange steel met een soort kam van ijzer eraan. de fontein Een bak waaruit water spuit. Het is voor de sier. Een wasbak in de badkamer wordt ook

Nadere informatie

De ramp in 1953 waarbij grote stukken van Zeeland, Noord-Brabant en Zuid- Holland overstroomden.

De ramp in 1953 waarbij grote stukken van Zeeland, Noord-Brabant en Zuid- Holland overstroomden. Thema 1 Water De watersnoodramp In 1953 braken tijdens een zware storm de dijken door in Zeeland en delen van Noord-Brabant en Zuid-Holland. Het land overstroomde. Bij deze watersnoodramp kwamen veel mensen

Nadere informatie

plattegronden van delft

plattegronden van delft plattegronden van delft Deze toren is op 9 februari 2011 vijftien meter opgeschoven. Op heel oude plattegronden kun je ook al terugvinden. deze Bagijnetoren (zo heet hij) Een plattegrond wijst je de weg

Nadere informatie

Iris van der Graaf. Verhalen over filosofen en hun ideeën

Iris van der Graaf. Verhalen over filosofen en hun ideeën Iris van der Graaf Verhalen over filosofen en hun ideeën Uitgegeven door: Uitgeverij Nieuwezijds, Amsterdam Vormgeving: Studio Jan de Boer, Amsterdam tekst en illustraties: Iris van der Graaf, 2017 isbn

Nadere informatie

Sophiapolder. Een bijzonder natuureiland in het hart van de Drechtsteden. Foto Ruden Riemens

Sophiapolder. Een bijzonder natuureiland in het hart van de Drechtsteden. Foto Ruden Riemens Sophiapolder Een bijzonder natuureiland in het hart van de Drechtsteden Foto Ruden Riemens Bijzondere natuur Onze grote rivieren hebben iets wat bijna nergens in Europa voorkomt: een zoet getijdengebied.

Nadere informatie

Klimaat is een beschrijving van het weer zoals het zich meestal ergens voordoet, maar ben je bijvoorbeeld in Spanje kan het ook best regenen.

Klimaat is een beschrijving van het weer zoals het zich meestal ergens voordoet, maar ben je bijvoorbeeld in Spanje kan het ook best regenen. Samenvatting door Annique 1350 woorden 16 mei 2015 7,3 333 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Klimaten Paragraaf 2.2 Weer en klimaat Klimaat is een beschrijving van het weer zoals het

Nadere informatie

1 De tropische regenwouden liggen.. de evenaar. 2 Nederland ligt.de evenaar. 3 Het Amazone gebied ligt. de evenaar.

1 De tropische regenwouden liggen.. de evenaar. 2 Nederland ligt.de evenaar. 3 Het Amazone gebied ligt. de evenaar. Lees de uitleg over het regenwoud. Ik ga op bezoek in het Amazone gebied, dat is een groot tropisch regenwoud. Zie je de rode lijn? Dat is de evenaar. Zie je de donker-groene kleur? Dat zijn tropische

Nadere informatie

QUIZ: HOE KOM IK DE WINTER DOOR????

QUIZ: HOE KOM IK DE WINTER DOOR???? QUIZ: HOE KOM IK DE WINTER DOOR???? WAAROM BEVRIEZEN ZADEN NIET? 1. Ze zitten diep onder de grond, waar het niet vriest. 2. Ze bevatten veel vet. 3. Ze bevriezen wel, maar daar kunnen ze wel tegen. WAAR

Nadere informatie

7.9. Werkstuk door een scholier 1925 woorden 8 september keer beoordeeld

7.9. Werkstuk door een scholier 1925 woorden 8 september keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1925 woorden 8 september 2010 7.9 13 keer beoordeeld Vak ANW Water Drinkwater Drinkwater ( H2O ) is nodig voor het in leven houden van de mensen. Zonder water/ drinkwater krijgen

Nadere informatie

Opdrachten over de Hooge Boezem achter Haastrecht. Op de kaart hierboven zie je het hele gebied.

Opdrachten over de Hooge Boezem achter Haastrecht. Op de kaart hierboven zie je het hele gebied. Opdrachten over de Hooge Boezem achter Haastrecht In deze les en tijdens de excursie gaat het over het gebied de Hooge Boezem achter Haastrecht en het gebied eromheen. In de omgeving van Haastrecht en

Nadere informatie

Loop naar bordje 5 bij de bijenhal

Loop naar bordje 5 bij de bijenhal 16 17 Loop naar bordje 5 bij de bijenhal Blauwe planeet De aarde wordt ook wel eens de blauwe planeet genoemd. Dat is omdat het aardoppervlak maar voor 29% uit land bestaat, de rest is water. Genoeg water

Nadere informatie

Toeristen in Nederland

Toeristen in Nederland Toeristen in Nederland Het is bijna zomer. Veel Nederlanders gaan lekker op vakantie naar het buitenland. Maar er komen ook heel veel buitenlandse toeristen naar Nederland. Hoeveel zijn dat er eigenlijk?

Nadere informatie