Gegeneraliseerde Status Epilepticus

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Gegeneraliseerde Status Epilepticus"

Transcriptie

1 Titel Gegeneraliseerde Status Epilepticus Protocollen commissie IC ism afdeling neurologie Datum Revisie Indeling Richtlijn 1. Inleiding en definities 2. Acties en behandelschema s status epilepticus 3. Thiopenthal coma 4. Farmacologie anti-epileptica 5. Diagnostiek super refractaire status epilepticus 6. Afspraken KNF tav verrichten EEG 7. Status epilepticus tijdens zwangerschap 8. Leidraad diagnostiek en behandeling complex-partiële status epilepticus

2 1.Inleiding en definities Deze richtlijn heeft betrekking op de behandeling van en de diagnostiek bij een gegeneraliseerde convulsieve en non-convulsieve status epilepticus (SE) bij volwassenen. De behandeling van een complex partiële status epilepticus (CPSE) behoeft een andere benadering (zie betreffende paragraaf). Voor de behandeling van een myoclone status: zie Richtlijn Postanoxische Encefalopathie. De behandeling van een gegeneraliseerde SE bestaat uit een stapsgewijze opeenvolging van acties, zowel vanuit de thuissituatie als een verpleegafdeling of Intensive Care. Men dient te bepalen in welk stadium van de behandeling een patiënt zich bevindt en daar de behandeling op te baseren. Iedere gegeneraliseerde SE dient snel en adequaat te worden behandeld gezien het hoge risico op complicaties als cerebrale schade, hyperthermie, secundaire metabole ontregelingen en rhabdomyolyse. Tevens neemt de behandelbaarheid af naar mate een status epilepticus langer bestaat.[1,2] De gemiddelde mortaliteit van SE bedraagt 3,5% (> 60jr: 7%, > 80 jr 10%). Bij beademingsbehoeftige (i.v.m. lage GCS) patiënten bedraagt de mortaliteit 7,4%. De mortaliteit is, overwegend vanwege onderliggend lijden, 3x hoger na refractaire SE dan bij niet- refractaire SE. [1,3,4] De morbiditeit ten gevolge van SE is laag en ook meestal gerelateerd aan de oorzaak. [1] Het risico op epilepsie na een convulsieve SE is 3x hoger dan na een kortdurend convulsief insult.[4] Definities Convulsie: - aanval met tonische, clonische, tonisch-clonische of myoclonische bewegingen van gezicht en/of extremiteiten. Convulsieve status epilepticus (SE): - > 5 minuten convulsies zonder interictaal herstel van bewustzijn. Operationele definitie SE: - gegeneraliseerde convulsie waarvan de intensiteit niet vermindert na 5 minuten, of - kleinere aanvallen zonder interictaal herstel van bewustzijn of - intermitterende aanvallen gedurende > 5 minuten, of - continu epileptiforme ontladingen op EEG > 5 minuten.

3 2.Acties en behandelschema s status epilepticus Stabiliseer volgens ABC- principe Kort intern en neurologisch onderzoek Status epilepticus? Nee Ja Volg passend protocol Welke vorm? Bij twijfel SE / CPSE / organiciteit EEG Gegeneraliseerde status epilepticus Complex partiële status epilepticus Aanvullende anamnese: 1. Pre- existente epilepsie; welk type? 2. Anti- epileptica gebruik; welk middel en dosering? 3. Co- morbiditeit? 4. Ander medicatiegebruik? 5. Zwangerschap? Start adequate behandeling Verricht adequate diagnostiek Neem patiënt op Schema 1 Start adequate behandeling Verricht adequate diagnostiek Neem patiënt op Bij onvoldoende respons Schema 1 Schema 2 Bij super- refractaire SE Schema 3

4 De volgende aspecten dienen altijd nagelopen te worden: 1. Stabiliseer patiënt volgens ABC-principe 2. Klinische observatie: is er sprake van een SE, en van welk type? 3. Is er sprake van pre-existente epilepsie? Zo ja, welk type? 4. Gebruikt patiënt anti-epileptica? Zo ja, welk middel en in welke dosering? Neem spiegels af (en spijtserum) 5. Is patiënt bekend met andere (interne) aandoening? Is er sprake van overig medicatiegebruik? Is patiente zwanger? 6. Lichamelijk onderzoek (intern en neurologisch) 7. Behandel SE adequaat en verricht het geïndiceerde aanvullend onderzoek: zie Behandelschema deel 1 (SEH/afd) en Behandelschema deel 2-3 (IC) Behandelschema s Start de behandeling volgens behandelschema 1 (ip mogelijk op SEH/verpleegafdeling). Indien onvoldoende effect: ga verder in behandelschema 2 (op IC, doorgaans start na intubatie). Indien onvoldoende effect in schema 2 is er sprake van een super refractaire SE, ga dan naar behandelschema 3. Op het moment dat de epilepsie (EEG gecontroleerd) onder controle is, de sederende medicatie (midazolam/propofol) minimaal 24 uur ongewijzigd continueren (langer bij super refractaire SE). Afbouwen in overleg met de neurologie (zn onder EEG bewaking). Afbouwen door elke 2-4 uur de dosering midazolam/propofol te halveren.

5 Behandelschema 1. NB: Oplaad fenytoine altijd onder ritme bewaking

6 Behandelschema 2. NB: Overweeg propofol toe te voegen alvorens thiopental te starten.

7 Behandelschema 3 Super-refractaire status epilepticus wordt gedefinieerd als een SE die na 24 uur na het begin van de anesthesiebehandeling voortduurt of terugkomt, of terugkomt na het verlagen of stoppen van de anesthesiebehandeling. Het is een zeldzame aandoening, maar desondanks een belangrijke klinisch probleem met hoge morbiditeit en mortaliteit. Veelal wordt een SRSE veroorzaakt door immuungemediëerde epilepsie op basis van bijv. Rasmussen encefalitis of NMDA-receptor antilichaam encefalitis, maligne kinderepilepsieën, en ernstige cerebrale schade (na trauma, stroke, infectie) (zie diagnostiek). Voor deze vorm van SE bestaat (nog) geen evidence-based behandeling. Voor een uitgebreid review van de huidige therapeutische opties en een handleiding voor de behandeling van super-refractaire status epilepsie wordt verwezen naar Shorvon et al., Brain 2011/ [6, 10] Bij het uitblijven van een fatale prognose en normale cerebrale beeldvorming wordt geadviseerd de ondersteunende intensive care zorg en epilepsiebehandeling te continueren. Zie Behandelschema 3. Over de duur van de totale behandeling bestaat geen consensus. In verband met het voorkomen van goede uitkomsten na langdurige refractaire SE (zelfs > 4 weken), zeker bij onbekende oorzaak, wordt langdurige ondersteuning zinvol geacht. [4]

8 3. Thiopenthal coma Thiopental alleen onder continue EEG bewaking starten. Volwassenen oplaaddosis 5-10 mg/kg lichaamsgewicht in 10 min, vervolgens mg/kg in 30 min, onderhoudsdosering 2-5 mg/kg per uur. Bewustzijnsverlies treedt binnen sec na intraveneuze injectie op, vermindering van de spiertonus treedt ongeveer 30 sec na het bereiken van bewustzijnsverlies op. Het effect houdt na eenmalige toediening min aan; de korte werkingsduur is voornamelijk het gevolg van verdeling. Indien in de oplaadfase de EEG activiteit weer toeneemt tot meer dan burst-suppressie, is het doorgaans effectiever om herhaalde malen op te laden met 5 mg/kg, zonder ophogen van de onderhoudsdosering. Indien een stabiele burst-suppressie op het EEG is verkregen: dosering handhaven. Thiopental wordt voornamelijk in de lever en in mindere mate in de hersenen en de nieren gemetaboliseerd. 3-5% wordt omgezet in pentobarbital, de rest in farmacologisch niet werkzame metabolieten. De metabolieten worden voornamelijk met de urine uitgescheiden. De eliminatiehalfwaardetijd bedraagt na een eenmalige dosis 3-8 uur, na langdurige toediening uur. Zwangeren en obese patiënten hebben een langere eliminatie halfwaardetijd van 26 en respectievelijk 28 uur. Afbouwen van thiopental betekent vanwege de lange halfwaardetijd in principe gewoon stoppen van de medicatie. In de praktijk duurt het na afbouwen/stoppen van een thiopental coma i.v.m. een SE vaak enkele dagen voor patiënt weer goed wakker wordt. Infusie alleen via CVL ivm hoge ph van de infusievloeistof. Thiopental heeft een groot verdelingsvolume en de concentratie in vetweefsel is 6-12 x zo groot als de plasmaconcentratie. De belangrijkste bijwerkingen in dit kader zijn de hypotensie en ademhalingsdepressie. In principe is het niet zinvol tijdens thiopental behandeling spiegels te bepalen, tenzij na staken het bewustzijn niet in de loop van dagen verbetert en er twijfel is of dit een resteffect is van de thiopental.

9 4.Farmacologie anti-epileptica Antiepilepticum Merknaam Receptor Therapeutische plasma dalspiegel T 1/2 Contra-indicaties bekende allergie 8-20 mg/l bloeddyscrasieën cave: non-lineaire (trombocytopenie, Fenytoïne Diphantoïne Na+ kanalen kinetiek (bij verdubbeling van de dosering, stijgt de uur leukopenie, anemie, anaplastische anemie, pancytopenie) porfyrie concentratie meer cardiale dan evenredig) ritmestoornissen zwangerschap (relatief) mitochondriopathie Natriumvalproaat / valproinezuur Depakine Na+ kanalen GABA mg/l uur lever- of pancreasfunctiestoornis porfyrie zwangerschap (relatief) Levetiracetam Keppra GABA Ca 2+ niet bekend; 7-10 uur bekende allergie Spiegels anti-epileptica - Bij pre-existent gebruik van anti-epileptica bij opname uitgangswaarde afnemen. - Spiegel controle na 3 giften na de laatste dosis aanpassing - Bij stabiele patiënten 1/week spiegel controle (Bij IC patiënten ook ammoniak bepalen bij valproaat gebruik) - Veranderingen in kliniek (bv nierfunctie/leverfunctie) of bij staken/starten interacterende medicatie overwegen spiegels te bepalen. - Bij gebruik van fenytoïne en natriumvalproaat op de IC vrije fracties bepalen: deze vrije fractie dient ongeveer 10% te zijn van de totale plasmaconcentratie, d.w.z. 0,8 2 mg/lvoor fenytoine, 5-10 mg/l voor natriumvalproaat. Farmacokinetiek/dynamiek - Let op geneesmiddelen interacties. SSRI s, cimetidine, macrolide antibiotica en antimycotica leiden tot een verlaagd metabolisme van benzodiazepines en dus verhoogde plasma-concentraties. Fenytoïne, fenobarbital en carbamazepine leiden tot een versnelde klaring van benzodiazepines en verkorten daarmee de T1/2. - Bij gelijktijdig gebruik van fenytoine en natriumvalproaat treedt er verdringing op thv de receptor. Spiegels van beide middelen dienen te worden gecontroleerd. - Bij gebruik van natriumvalproaat kan een stijging van ammoniak optreden. - Bij gebruik van propofol kan een propofolinfusie syndroom optreden.

10 - Bij verandering van nierfunctie kan zowel een verandering in klaring als ook een verandering in eiwitbinding optreden.

11 5. Diagnostiek super refractaire status epilepticus Wanneer de oorzaak van de SRSE onbekend blijft na eerdere diagnostiek, kan in overleg met de neuroloog verdere diagnostiek ingezet worden. Onderstaande aandoeningen en bijbehorend aanvullend onderzoek kunnen hierbij overwogen worden. Dit overzicht dient als een leidraad en is daarmee geen verplicht stappenplan noch uitputtend.

12 6. Afspraken KNF tav verrichten EEG Een electro-encephalogram (EEG) dient vervaardigd te worden: - Bij een patiënt op de afdeling Neurologie / SEH waarbij na behandeling van de epilepsie het bewustzijn niet geleidelijk verbetert. In de praktijk: als minuten na het verdwijnen van de klinische trekkingen nog geen herstellend bewustzijn wordt gezien dient een EEG verricht te worden om een non-convulsieve status epilepticus uit te sluiten. Afwezigheid van voor epilepsie verdachte afwijkingen (oogbewegingen etc) sluit een NCSE niet uit. - Bij behandeling van een status epilepticus met sedatie/anesthesie op de afdeling Intensive Care wanneer de trekkingen verdwenen zijn, om een non-convulsieve status epilepticus uit te sluiten bij een patiënt die een convulsieve status epilepticus doormaakte - Bij een patiënt met een verlaagd bewustzijn waarbij een gerede klinische verdenking bestaat op een NCSE of complex-partiële status epilepticus. Bij aanwezigheid van klinische verschijnselen die passen bij oculaire of subtiele motore verschijnselen (tabel 1, voor mimics zie tabel 2) en pre-existent cerebraal letsel: overleg met het staflid KNF ( ) over het met spoed verrichten van een EEG buiten kantooruren. Bij afwezigheid van passende oculaire of subtiele motore afwijkingen (tabel 1) wordt het EEG 'electief' binnen 24 uur verricht. - Bij het starten van een thiopental coma. Indien mogelijk bij voorkeur starten thiopental tijdens kantooruren. Daarbuiten in overleg met dienstdoende KNF. Na staken van thiopental in overleg op indicatie EEG herhalen om toename bewustzijn en effect behandeling SE te evalueren. Bij opbouw worden zodra een adequaat burst-suppression patroon bereikt is de registratie gestaakt en de EEG electroden verwijderd. Deze worden bij de EEG controle tijdens afbouwen weer aangebracht. Dit m.n. om huidbeschadigingen te voorkomen - Bij twijfel over organiciteit cq verdenking op pseudo-epilepsie NB: - Zolang de patiënt trekkingen vertoont of anderzins klinisch beoordeelbaar is, is het doorgaans niet zinvol een EEG te maken. - Indien langdurig EEG monitoren onvermijdelijk is worden de electroden bij voorkeur om de 3 dagen afgehaald en pas na uur weer aangebracht om huidbeschadigingen te voorkomen.

13 Tabel 1. Oculaire afwijkingen NCSE Oculaire afwijkingen NIET geassocieerd met NCSE Localisatie van (oorzaak) fenomeen Spontane nystagmus Spontane nystagmus (upbeat/ Hersenstam, cerebellum (horizontaal) downbeat) Tonische oogdeviatie Oftalmoplegie Hersenstam of neuromusculaire overgang Ocular flutter (horizontale Hersenstam beweging) Opsoclonus (multidirectionele Hersenstam beweging) Ocular bobbing Pons Rolling eye movements (slaap) - Square wave jerks Cerebellum Bilaterale Hippus (pupillaire athetose) Frontaal - hypothalamus - stam (verbindingen) Subtiele motore afwijkingen NCSE Automatismen Twitching gelaat incl. periorbitaal / ledematen / abdomen Transiente anisocorie Tabel 2. Mimics van myoclonieën bij een Status Epilepticus Onwillekeurige bewegingen van ledematen, romp, gelaat of ogen als uiting van encefalopathie of beschadiging hersenstam Acute bewegingsstoornissen (tremor, dystonie, chorea, myoclonus) Clonus bij spasticiteit (Koude) rillingen bij sepsis, sedatie of na anesthesie Functionele aanvallen

14 7.Status epilepticus tijdens zwangerschap - Er is onvoldoende bewijs voor een verhoogd risico op SE tijdens de zwangerschap. - De oorzaken van een SE tijdens de zwangerschap zijn in pincipe gelijk aan de normale populatie, behalve dat ook gedacht moet worden aan convulsies in het kader van eclampsie. De behandeling hiervan staat hieronder beschreven. - Studies betreffende een aangepaste behandeling van SE tijdens de zwangerschap worden niet gevonden. Vanwege de bekende teratogeniciteit van valproïnezuur en fenytoïne, en ondanks beperkte aanwijzingen van gematigde teratogeniciteit van levetiracetam tijdens chronische behandeling van epilepsie wordt geadviseerd de SE te couperen met levetiracetam. (8,9) Voor de onderhoudsbehandeling kunnen eventueel aanwezige AEP opgehoogd worden of kan gestart worden met carbamazepine of lamotrigine. (zie richtlijn Epilepsie) Behandeling convulsies bij eclampsie - Bij bijna de helft van de vrouwen met eclampsie ontstaan de insulten post-partum. - Magnesiumsulfaat is eerste keus bij de behandeling van insulten in het kader van eclampsie. Oplaaddosering: 4-6 gram in minuten iv Onderhoudsdosering: 1 gram/ uur iv Na 24 uur kan de toediening van magnesiumsulfaat gestaakt worden. Bij herhaalde insulten kan maximaal 2 maal een extra bolus van 2 gram gegeven worden. Bij overdosering 10 ml calciumlevulaat of calciumgluconaat (= 1 g) in 5 minuten intraveneus

15 8.Leidraad diagnostiek en behandeling complex-partiële status epilepticus Operationele definitie complex partiële status epilepticus (CPSE): - persisterende gedrag- en/of bewustzijnsveranderingen met geassocieerd EEG correlaat o complex-partiële SE (CPSE; vanuit focale epilepsie, meestal secundair aan cerebrale lesie) Een complex partiële non-convulsieve (d.w.z. zonder focale trekkingen) status epilepticus kan moeilijk te diagnosticeren zijn. Denk hieraan bij verwarde personen met onbegrepen bewustzijnsverandering (vernauwing of verlaging), simpele motore verschijnselen zoals knipperen en automatismen (smakken, handenwrijven, etc). Differentiaal diagnostisch moet een delier / encefalopathie als meest voorkomende oorzaak van fluctuerend bewustzijn overwogen worden, zeker indien er door pre-existent cerebraal letsel sprake is van een "kwetsbaar brein". De diagnose (non-convulsieve) CPSE kan bevestigd worden middels EEG. De behandeling van een complex partiële status epilepticus is gelijk aan die convulsieve status epilepticus, maar minder urgent vanwege de lagere kans op complicaties zoals hyperthermie, ademhalingsproblemen, rhabdomyolyse, electrolytstoornissen etc. Overweeg een complex-partiële status epilepticus (CPSE) bij: - fluctuerend bewustzijn en/of - verward of stereotyp gedrag ("automatismen") bij patiënt: - met (bekende) focale cerebrale lesie, meestal temporaal of frontaal - met subtiele of sporadische trekkingen gelaat of ledematen - op leeftijd, waarbij delier na aanvullend onderzoek als verklaring onwaarschijnlijk is Actie bij gerede verdenking op CPSE: - Opname en EEG op afdeling ter bevestiging diagnose Nota bene: - CPSE resulteert zelden in extra cerebrale schade, derhalve is er tijd voor klinische observatie - Overweeg m.n. bij ouderen met gedeeltelijk bewaard bewustzijn orale benzodiazepines en/of anti-epilepticum i.v.m. risico op hypotensie en ademdepressie bij iv gebruik - CPSE kan generaliseren en (tijdelijk) overgaan in een GCSE Orale benzodiazepines Midazolam mg, 1x herhalen Clonazepam 1-2 mg/dag, 1x herhalen Tmax 0.5/1.5 uur Tmax 1-4 uur Behandeling complex-partiële status epilepticus:

16 De behandeling is in essentie dezelfde als voor een gegeneraliseerde status epilepticus (Zie Behandelschema 1). Echter, bij een partiële status epilepticus kan meer tijd genomen worden voor diagnostiek, behandeling en observatie. In principe wordt geen thiopental coma toegepast.

17 Referenties 1 Neligan A,Shorvon SD. Prognostic factors, morbidity and mortality in tonic-clonic status epilepticus: a review. Epilepsy Res 2011;93: Holtkamp M. Treatment strategies for refractory status epilepticus. Curr Opin Crit Care 2011;17: Koubeissi M,Alshekhlee A. In-hospital mortality of generalized convulsive status epilepticus: a large US sample. Neurology 2007;69: Rossetti AO,Lowenstein DH. Management of refractory status epilepticus in adults: still more questions than answers. Lancet Neurol 2011;10: Holtkamp M. Treatment strategies for refractory status epilepticus. Curr Opin Crit Care 2011;17: Shorvon S,Ferlisi M. The treatment of super-refractory status epilepticus: a critical review of available therapies and a clinical treatment protocol. Brain 2011;134: Kam PC,Cardone D. Propofol infusion syndrome. Anaesthesia 2007;62:

Epileptische aanvallen op de PICU

Epileptische aanvallen op de PICU Epileptische aanvallen op de PICU Astrid van der Heide Neuroloog/kinderneuroloog Inhoud Wat is epilepsie Status epilepticus Video s Take home message Wat is epilepsie? Wat is een epileptische aanval? Plotselinge

Nadere informatie

Epilepsie op de SEH. P. van Vliet Fellow IC Lid werkgroep richtlijn Epilepsie. Source:

Epilepsie op de SEH. P. van Vliet Fellow IC Lid werkgroep richtlijn Epilepsie. Source: Epilepsie op de SEH P. van Vliet Fellow IC Lid werkgroep richtlijn Epilepsie Source: www.webmd.com Belangenconflict Geen belangenconflict te melden Indeling Introductie Definitie status epilepticus Epidemiologie

Nadere informatie

Status epilepticus bij kinderen 1 juni 2018

Status epilepticus bij kinderen 1 juni 2018 Status epilepticus bij kinderen 1 juni 2018 Marijke van Hees Epilepsieconsulent WKZ/UMCUtrecht Kinderverpleegkundige Netwerk Epilepsie Zorg Een status epilepticus geeft altijd schade? Je spreekt over een

Nadere informatie

Lokale handreiking epilepsie voor de specialist ouderengeneeskunde regio Arnhem-Nijmegen

Lokale handreiking epilepsie voor de specialist ouderengeneeskunde regio Arnhem-Nijmegen Lokale handreiking epilepsie voor de specialist ouderengeneeskunde regio Arnhem-Nijmegen DEFINITIE Epilepsie is een ziekte van de hersenen waarbij er sprake is van twee nietgeprovoceerde epileptische aanvallen

Nadere informatie

EPILEPSIE EN THERAPEUTIC DRUG MONITORING. A.CP. Mathot. In de meeste laboratoria van ziekenhuisapotheken. hebben of in een diepe slaap geraken.

EPILEPSIE EN THERAPEUTIC DRUG MONITORING. A.CP. Mathot. In de meeste laboratoria van ziekenhuisapotheken. hebben of in een diepe slaap geraken. EPILEPSIE EN THERAPEUTIC DRUG MONITORING A.CP. Mathot In de meeste laboratoria van ziekenhuisapotheken zullen bloedspiegels van antiepileptica bepaald worden. De redenen om bloedspiegels van anti-epileptica

Nadere informatie

12 Langdurige epileptische aanvallen

12 Langdurige epileptische aanvallen 12 Langdurige epileptische aanvallen Definitie en etiologie Incidentie Anamnese Lichamelijk onderzoek Epileptische aanvallen duren van enkele seconden tot hooguit enkele minuten. In de literatuur wordt

Nadere informatie

Status epilepticus bij verstandelijk beperkten 1 juni 2018

Status epilepticus bij verstandelijk beperkten 1 juni 2018 Status epilepticus bij verstandelijk beperkten 1 juni 2018 Marijke van Hees Epilepsieconsulent WKZ/UMCUtrecht Kinderverpleegkundige Netwerk Epilepsie Zorg Een status epilepticus geeft altijd schade? Je

Nadere informatie

Koortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG

Koortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG Koortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG Definitie (Epileptische) aanvallen bij koorts zonder infectie van het centrale zenuwstelsel of een andere specifieke oorzaak

Nadere informatie

CONVULSIES BIJ KINDEREN: EEN GEWONE KOORTSSTUIP?

CONVULSIES BIJ KINDEREN: EEN GEWONE KOORTSSTUIP? CONVULSIES BIJ KINDEREN: EEN GEWONE KOORTSSTUIP? O. F. Brouwer Afdeling Neurologie Universitair Medisch Centrum Groningen EPILEPSIE Waarom ontstaat een epileptische aanval? Afwijkende prikkelbaarheid van

Nadere informatie

Journalclub jan 2013. Prognose bepalen na reanimatie in het hypothermie tijdperk

Journalclub jan 2013. Prognose bepalen na reanimatie in het hypothermie tijdperk Journalclub jan 2013 Prognose bepalen na reanimatie in het hypothermie tijdperk AAN guidelines: Wijdicks Wijdicks, Neurol 2006 2 Hypothermie Meer en langer sedatie Stapeling van sedatie door verandering

Nadere informatie

INHOUD Dit protocol is gebaseerd op de NVN richtlijn 2011 Prognose van post-anoxisch coma. 1 september 2012

INHOUD Dit protocol is gebaseerd op de NVN richtlijn 2011 Prognose van post-anoxisch coma. 1 september 2012 INHOUD Dit protocol is gebaseerd op de NVN richtlijn 2011 Prognose van post-anoxisch coma. 1 september 2012 Inleiding: Een post-anoxisch coma wordt veroorzaakt door globale anoxie of ischemie van de hersenen,

Nadere informatie

Case-report: Een vrouw met een onbegrepen coma...

Case-report: Een vrouw met een onbegrepen coma... Case-report: Een vrouw met een onbegrepen coma... H.J.Jansen, E.S. Louwerse, C.P.C. de Jager Intensive Care, Jeroen Bosch Ziekenhuis, lokatie: Groot Ziekengasthuis Nieuwstraat 34, 5211 NL, s-hertogenbosch

Nadere informatie

Samenstelling: serum: baclofen 2443 µg/l, diazepam 1634 µg/l, desmethyldiazepam 1460 µg/l, oxazepam 79 µg/l, temazepam 158 µg/l.

Samenstelling: serum: baclofen 2443 µg/l, diazepam 1634 µg/l, desmethyldiazepam 1460 µg/l, oxazepam 79 µg/l, temazepam 158 µg/l. TOXICOLOGIE Ronde 2017.1 Patiënt bekend met alcoholproblematiek en momenteel onder behandeling van verslavingszorg. Recent op de centrale spoedopvang geweest in verband met een eerste gegeneraliseerd tonischclonisch

Nadere informatie

Eerste Hulp Bij Aanvallen

Eerste Hulp Bij Aanvallen Eerste Hulp Bij Aanvallen Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION M. van Buren MANP L. Rietveld J. Zwiers MSc MANP NASCHOLING EPILEPSIE Wat gaan we bespreken Terugblik epileptische aanvallen EHBA

Nadere informatie

Propofol infusie syndroom. Maartje de Gier AIOS anesthesiologie MDO praatje oktober 2016

Propofol infusie syndroom. Maartje de Gier AIOS anesthesiologie MDO praatje oktober 2016 Propofol infusie syndroom Maartje de Gier AIOS anesthesiologie MDO praatje oktober 2016 Man, 54 jaar RvO: sedatie bij wilsonbekwamepatient met glioblastoom Sedatie met o.a propofol: stand 20-25ml/uur gedurende±

Nadere informatie

Postanoxische myoclonieën

Postanoxische myoclonieën Postanoxische myoclonieën Michaël Kuiper MOVEMENT DISORDER EMERGENCIES 5 februari 2015 Driebergen Medisch Centrum Leeuwarden Disclosure belangen spreker (poteniële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

METHADON ALS PIJNSTILLER IN DE PALLIATIEVE ZORG

METHADON ALS PIJNSTILLER IN DE PALLIATIEVE ZORG METHADON ALS PIJNSTILLER IN DE PALLIATIEVE ZORG RUBEN VAN COEVORDEN HUISARTS HOSPICE ARTS JHI CONSULENT PALLIATIEVE ZORG WAT KOMT AAN BOD? Indicaties Beschikbare preparaten Farmacokinetiek Farmacodynamiek

Nadere informatie

Apotheek Haagse Ziekenhuizen. SPC Individuele Bereidingen. Clobazam 2 mg, capsule

Apotheek Haagse Ziekenhuizen. SPC Individuele Bereidingen. Clobazam 2 mg, capsule 1. Naam van het geneesmiddel Clobazam 1 mg, capsule Clobazam 1,5 mg, capsule Clobazam 2,5 mg, capsule 2. Kwalitatieve en kwantitatieve samenstelling Bevat per capsule resp. 1, 1,5, 2 of 2,5 mg clobazam

Nadere informatie

Casusbespreking Sinustrombose of Trombosehoofd

Casusbespreking Sinustrombose of Trombosehoofd Casusbespreking Sinustrombose of Trombosehoofd Lotte Sondag, AIOIS neurologie Ewoud van Dijk, neuroloog Inhoud Casusbeschrijving Cerebraal veneuze sinustrombose Anatomie Pathofysiologie Epidemiologie en

Nadere informatie

GHB: effecten en risico s intoxicatie en onthoudingssyndroom

GHB: effecten en risico s intoxicatie en onthoudingssyndroom GHB: effecten en risico s intoxicatie en onthoudingssyndroom Martijn van Noorden Psychiater Leids Universitair Medisch Centrum GHB-studiedag 2013 Inhoud GHB-effecten GHB-intoxicaties GHB-afhankelijkheid

Nadere informatie

Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie. 23 oktober 2012 Willem-Jan Hardon, Neuroloog

Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie. 23 oktober 2012 Willem-Jan Hardon, Neuroloog Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie 23 oktober 2012 Willem-Jan Hardon, Neuroloog Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie + Algemeen + Diagnostiek + Behandeling + StartPoliEpilepsie + Marjolein Kalse, Epilepsieconsulent

Nadere informatie

BEHANDELPROTOCOL CONTINU PALLIATIEVE SEDATIE tot het moment van overlijden

BEHANDELPROTOCOL CONTINU PALLIATIEVE SEDATIE tot het moment van overlijden DEFINITIE PALLIATIEVE SEDATIE I Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase (KNMG, 2009). BEHANDELINGSCRITERIUM LEVENSVERWACHTING: het betreft een patiënt bij wie

Nadere informatie

Casus. Diagnose en behandeling van acute GHB-onthouding in het ziekenhuis. Inhoud. Casus (vervolg) GHB-effecten 30-01-13.

Casus. Diagnose en behandeling van acute GHB-onthouding in het ziekenhuis. Inhoud. Casus (vervolg) GHB-effecten 30-01-13. 30-01-13 Diagnose en behandeling van acute GHB-onthouding in het ziekenhuis Casus - Mw S, 29 jaar. Presentatie op SEH van het LUMC, uitte zich suïcidaal. Enkele dagen eerder TS met alcohol, GHB en medicatie

Nadere informatie

PRES Posterieur Reversibel Encephalopathie Syndroom

PRES Posterieur Reversibel Encephalopathie Syndroom PRES Posterieur Reversibel Encephalopathie Syndroom MDO bespreking d.d. 15-7-2019 Mayra Bergkamp AIOS neurologie V, 40jr Casus A Vgs/ alcoholabusus Med/ geen Overdracht SEH/ Op straat tonisch-klonisch

Nadere informatie

Kruidvat Paracetamol 120, 240, 500 en 1000 mg, zetpillen bevatten als werkzaam bestanddeel per zetpil 120, 240, 500 resp. 1000 mg paracetamol.

Kruidvat Paracetamol 120, 240, 500 en 1000 mg, zetpillen bevatten als werkzaam bestanddeel per zetpil 120, 240, 500 resp. 1000 mg paracetamol. 1.3.1.1 SmPC Page 1 of 5 1.3.1.1 SUMMARY OF PRODUCT CHARACTERISTICS Samenvatting van de productkenmerken 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Kruidvat Paracetamol 120 mg, zetpillen. Kruidvat Paracetamol 240 mg,

Nadere informatie

Aanpak epileptisch insult op de spoed. Sylvie De Raedt 10 maart 2016

Aanpak epileptisch insult op de spoed. Sylvie De Raedt 10 maart 2016 Aanpak epileptisch insult op de spoed Sylvie De Raedt 10 maart 2016 Epileptisch insult op spoed 1. Syncope met convulsies: a) Is het een epileptisch insult? DD psychogeen (PNES), cardiale of neurogene

Nadere informatie

Annemieke Delhaas & Franca Horstink-Wortel Specialist ouderengeneeskunde/kaderarts palliatieve zorg

Annemieke Delhaas & Franca Horstink-Wortel Specialist ouderengeneeskunde/kaderarts palliatieve zorg Annemieke Delhaas & Franca Horstink-Wortel Specialist ouderengeneeskunde/kaderarts palliatieve zorg Franca.Horstink@kpnmail.nl Palliatief Team Midden Nederland (PTMN) Richtlijn palliatieve sedatie Continue

Nadere informatie

Epilepsie in het verpleeghuis, een handreiking

Epilepsie in het verpleeghuis, een handreiking Home no. 5 November 2017 Congresnummer: Specialist ouderengeneeskunde in the lead Eerdere edities Verenso.nl Epilepsie in het verpleeghuis, een handreiking Bob van Gelder, Willem-Jan Hardon vangeldercals@gmail.com

Nadere informatie

Epilepsie bij kinderen Voorstellen kind met aanvallen volgens de nieuwe classificatie en 1e stap in de behandeling. Symposium 2 juni 2018 sessie 1

Epilepsie bij kinderen Voorstellen kind met aanvallen volgens de nieuwe classificatie en 1e stap in de behandeling. Symposium 2 juni 2018 sessie 1 Epilepsie bij kinderen Voorstellen kind met aanvallen volgens de nieuwe classificatie en 1e stap in de behandeling. Symposium 2 juni 2018 sessie 1 Marleen Arends Epilepsieconsulent Martiniziekenhuis Groningen

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. Epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen

Kinderneurologie.eu.  Epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen Epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen Wat is epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen? Epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen is een verzamelnaam voor epilepsiesyndromen

Nadere informatie

PS in NL: bij 12,3% van de patiënten in de stervensfase toegepast

PS in NL: bij 12,3% van de patiënten in de stervensfase toegepast Palliatieve sedatie 12 november 2012 Carla Juffermans,kaderhuisarts PZ Palliatieve sedatie Proportionele toepassing van sedativa in de laatste levensfase om ondraaglijke klachten te bestrijden, waarvoor

Nadere informatie

Inhoud. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten 21-3-2013. Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis.

Inhoud. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten 21-3-2013. Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis. Inhoud Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis Dr. Martijn van Noorden Psychiater Leids Universitair Medisch Centrum GHB Monitor 2013 Practice-based richtlijn algemeen ziekenhuis GHB bindt

Nadere informatie

Workshop farmacokinetiek. Marieke Zeeman Internist-ouderengeneeskunde Klinisch farmacoloog i.o.

Workshop farmacokinetiek. Marieke Zeeman Internist-ouderengeneeskunde Klinisch farmacoloog i.o. Workshop farmacokinetiek Marieke Zeeman Internist-ouderengeneeskunde Klinisch farmacoloog i.o. De wachtkamer Patiënt M Patiënt B Patiënt C Patiënt D Recapitulatie Oplaaddosis C 0 = F x D / Vd Klaring Cl

Nadere informatie

BEHANDELPROTOCOL CONTINUE PALLIATIEVE SEDATIE tot het moment van overlijden

BEHANDELPROTOCOL CONTINUE PALLIATIEVE SEDATIE tot het moment van overlijden DEFINITIE PALLIATIEVE SEDATIE I Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase (KNMG, 2009). BEHANDELINGSCRITERIUM LEVENSVERWACHTING: het betreft een patiënt bij wie

Nadere informatie

Epilepsie in cijfers.

Epilepsie in cijfers. Acute aanpak van een epileptische aanval. Dr. A. Meurs Neurologie Referentiecentrum voor Refractaire Epilepsie (RCRE) UZ Gent Epilepsie in cijfers. prevalentie in Vlaanderen: 5 / 1000 aantal patiënten

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. Status epilepticus.

Kinderneurologie.eu. Status epilepticus. Status epilepticus Wat is een status epilepticus? Een status epilepticus is een lang durende epilepsieaanval (langer dan 5 minuten) of een telkens terugkerende epilepsieaanval die niet zonder behandeling

Nadere informatie

Sedatiekaart Noord-Holland Noord

Sedatiekaart Noord-Holland Noord Sedatiekaart Noord-Holland Noord Aandachtspunten en afspraken bij het toepassen van palliatieve sedatie en medicatie bij palliatieve sedatie Consultteam palliatieve zorg 0900-202 17 45 (24 uur per dag

Nadere informatie

Glucose regulatie bij volwassen IC en MC-patiënten bij continue toediening van voeding

Glucose regulatie bij volwassen IC en MC-patiënten bij continue toediening van voeding regulatie bij volwassen IC en MC-patiënten bij continue toediening van voeding Doel: Bereiken en handhaven van een glucose waarde tussen 4,4 6,1 mmol/l Indicaties: - Patiënten met Diabetes Mellitus - Patiënten

Nadere informatie

Midazolam spiegels. MDO IC Voordracht. Sander Wout AIOS Anesthesiologie 5 januari 2018

Midazolam spiegels. MDO IC Voordracht. Sander Wout AIOS Anesthesiologie 5 januari 2018 Midazolam spiegels MDO IC Voordracht Sander Wout AIOS Anesthesiologie 5 januari 2018 Aanleiding Patient 1959 BMI 54 (145 kg) Traumatisch schedel-hersenletsel na auto vs boom (50 km/u) Initieel E 1 M 1

Nadere informatie

perinatologie Perinatologie is de derde lijns zorg rondom zwangerschap en bevalling naast de neonatale zorg voor de pasgeborene

perinatologie Perinatologie is de derde lijns zorg rondom zwangerschap en bevalling naast de neonatale zorg voor de pasgeborene OHC+ Waarom OHC en OHC+ Uit onderzoek van de gezondheidraad is gebleken dat de zorg aangepast moest worden op de toegenomen complexe zorg Ieder perinatologisch centrum dient een OHC en OHC+ unit te hebben.

Nadere informatie

Workshop Toxicologie Casuistiek. PAO Labdag 4 december 2014 Inge van Berlo

Workshop Toxicologie Casuistiek. PAO Labdag 4 december 2014 Inge van Berlo Workshop Toxicologie Casuistiek PAO Labdag 4 december 2014 Inge van Berlo Casus 1 48 jarige man opgenomen met trekkingen thuis en in de ambulance - Op SEH ademstilstand en asystolie - Bradycardie - Insulten

Nadere informatie

Symposium 14 april 2009. aanpassing richtlijnen palliatieve sedatie Karin van Heijst en Trijntje Buiter

Symposium 14 april 2009. aanpassing richtlijnen palliatieve sedatie Karin van Heijst en Trijntje Buiter Symposium 14 april 2009 aanpassing richtlijnen palliatieve sedatie Karin van Heijst en Trijntje Buiter Palliatieve sedatie Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn in de laatste levens of stervensfase.

Nadere informatie

MODULE I: ALGEMENE GEGEVENS Datum : 8 april : Productinformatie Bladzijde : 1

MODULE I: ALGEMENE GEGEVENS Datum : 8 april : Productinformatie Bladzijde : 1 1.3.1 : Productinformatie Bladzijde : 1 NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Fenobarbital Teva 50 mg/ml,. Fenobarbital Teva 100 mg/ml,. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Fenobarbital Teva 50 mg/ml,, bevat

Nadere informatie

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/51800

Nadere informatie

Aanvalsvrijheid vergelijkbaar met carbamazepine CR

Aanvalsvrijheid vergelijkbaar met carbamazepine CR Indrukwekkende Aanvalsvrijheid vergelijkbaar met carbamazepine CR 100 80 % patiënten 60 40 73.0% 72.8% 20 0 Keppra 1000-3000mg/dag (173/237) Carbamazepine CR 400-1200mg/dag (171/235) Aanvalsvrijheid in

Nadere informatie

Een ieder betrokken bij de toediening van remifentanil PCA (arts en klinisch verloskundige) is opgeleid en heeft kennis van:

Een ieder betrokken bij de toediening van remifentanil PCA (arts en klinisch verloskundige) is opgeleid en heeft kennis van: DISCLAIMER Protocollen geven aan hoe lokaal uitvoering wordt gegeven aan beroepskaders, -normen, standpunten en richtlijnen. Protocollen worden lokaal/plaatselijk vastgesteld, rekening houdend met de typische

Nadere informatie

DE WEGRAKING en alles wat daar op lijkt

DE WEGRAKING en alles wat daar op lijkt DE WEGRAKING en alles wat daar op lijkt Bea Martens en Inge Frumau Verpleegkundig specialisten Epilepsiecentrum Kempenhaeghe Heeze en Stichting Epilepsie Instellingen Nederland Juni 2013 Inhoud Wederzijds

Nadere informatie

Stephan van den Brand Kaderarts palliatieve zorg

Stephan van den Brand Kaderarts palliatieve zorg Stephan van den Brand Kaderarts palliatieve zorg Palliatieve sedatie -Inleiding -Wat is palliatieve sedatie? -Wat is het niet? -Indicatiestelling -Procedure -Valkuilen -Complicaties Palliatieve sedatie

Nadere informatie

Het zieke brein. Het epileptische brein & PNEA

Het zieke brein. Het epileptische brein & PNEA Het zieke brein Het epileptische brein & PNEA Geen Disclosures Epilepsie Wat is epilepsie? Epileptische aanvallen ontstaan door een plotselinge, tijdelijke verstoring van het elektrisch evenwicht in de

Nadere informatie

DE WEGRAKING en alles wat daar op lijkt

DE WEGRAKING en alles wat daar op lijkt Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION DE WEGRAKING en alles wat daar op lijkt Bea Martens en Ruby Soekhoe Verpleegkundig specialisten Epilepsiecentrum Kempenhaeghe Juni 2014 Inhoud Wederzijds

Nadere informatie

Prognose na reanimatie

Prognose na reanimatie Prognose na reanimatie A. Bouwes, neuroloog / onderzoeker IC-AMC (a.bouwes@amc.uva.nl) Nederlands Instituut voor Acute Zorg Hypothermie en reanimatiemanagement Ede 26-06-2012 Inhoud Inleiding - pathofysiologie

Nadere informatie

Consultatiedocument Farmacotherapeutisch Kompas voor registratiehouders

Consultatiedocument Farmacotherapeutisch Kompas voor registratiehouders Consultatiedocument Farmacotherapeutisch Kompas voor registratiehouders Graag reactie voor 30 juni 2017 van de registratiehouders die volgens de consultatieprocedure kunnen reageren Epilepsie Keuzemenu:

Nadere informatie

Epileptische aanvallen / status epilepticus, leeftijd > 1 maand

Epileptische aanvallen / status epilepticus, leeftijd > 1 maand SAMENVATTING Epileptische aanvallen / status epilepticus, leeftijd > 1 maand richtlijn voor de opvang in het 1e uur Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) Autorisatie: 21 juni 2012 Nederlandse

Nadere informatie

Ellen Peeters MANP Karin schlepers Stichting Epilepsie Instellingen Nederland

Ellen Peeters MANP Karin schlepers Stichting Epilepsie Instellingen Nederland Ellen Peeters MANP Karin schlepers Stichting Epilepsie Instellingen Nederland 1. Algemene informatie verstandelijke beperking 2. Oorzaken Verstandelijk beperking en epilepsie 3. Complexe zorg 4. Behandeling

Nadere informatie

Behandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC

Behandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC Behandeling van atrium fibrilleren op de IC Mirjam Wikkerink, ANIOS IC AF op IC 15% van de patiënten, meestal in de eerste 72 uur na ontstaan van sepsis Verminderde atriale contractie, hoge ventriculaire

Nadere informatie

Behandeling van oudere patiënt met epilepsie. C.L.P. Deckers SEIN Zwolle

Behandeling van oudere patiënt met epilepsie. C.L.P. Deckers SEIN Zwolle Behandeling van oudere patiënt met epilepsie C.L.P. Deckers SEIN Zwolle Incidentie van epilepsie nieuwe gevallen per 100.000 inwoners 160 140 120 100 80 60 40 20 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 leeftijd (jaren)

Nadere informatie

Apotheek Haagse Ziekenhuizen. SPC Individuele Bereidingen. Meropenem 2 g medicatiecassette 100 ml (ZI )

Apotheek Haagse Ziekenhuizen. SPC Individuele Bereidingen. Meropenem 2 g medicatiecassette 100 ml (ZI ) 1. Naam van het geneesmiddel Meropenem 1 3 g medicatiecassette 100 ml 2. Kwalitatieve en kwantitatieve samenstelling Bevat per medicatiecassette van 100 ml meropenemtrihydraat overeenkomende met resp.

Nadere informatie

Benigne infantiele focale epilepsie met piekgolven in de midline gedurende de slaap

Benigne infantiele focale epilepsie met piekgolven in de midline gedurende de slaap Benigne infantiele focale epilepsie met piekgolven in de midline gedurende de slaap Wat is een benigne infantiele focale epilepsie met piekgolven in de midline gedurende de slaap? Een benigne infantiele

Nadere informatie

Internationaal nieuws

Internationaal nieuws Internationaal nieuws Epikrant jg.34 nr.1 jan-feb-mrt 2017) Herwerkte CLASSIFICATIE VAN EPILEPSIE-AANVALSTYPES Versie 2017 ILAE, the International League Against Epilepsy (vertaling uit 2017 Reviced Classification

Nadere informatie

Afkappunten sedatieprotocol*

Afkappunten sedatieprotocol* Patiënt: Onrustig? Oncomfortabel? Pijn? VAS COMFORT gedragscore VAS < 4 VAS 4 "Geen distress" Afkappunten sedatieprotocol* 6 10 23 30 "Enstige distress" COMFORT gedragschaal "Grijs gebied" (11-22) Beslist

Nadere informatie

Symptomatische behandeling hersenmetastasen. Jeroen van Eijk, neuroloog JBZ 3 e Regionale Symposium Palliatieve Zorg 07-11-2013

Symptomatische behandeling hersenmetastasen. Jeroen van Eijk, neuroloog JBZ 3 e Regionale Symposium Palliatieve Zorg 07-11-2013 Symptomatische behandeling hersenmetastasen Jeroen van Eijk, neuroloog JBZ 3 e Regionale Symposium Palliatieve Zorg 07-11-2013 Zo maar een paar vragen: -Moeten patiënten met HM standaard met dexamethason

Nadere informatie

Behandeling epilepsie

Behandeling epilepsie Medicatie: werking en bijwerkingen Therapietrouw Eerste hulp bij aanvallen + couperen 13 juni 2014 Carly Jansen Marion van Ool Verpleegkundig specialisten Academisch Centrum voor Epileptologie Kempenhaeghe

Nadere informatie

Palliatieve Sedatie in 1 e en 2 e lijn. Nils Nieboer, huisarts

Palliatieve Sedatie in 1 e en 2 e lijn. Nils Nieboer, huisarts Palliatieve Sedatie in 1 e en 2 e lijn Donderdag 27 september 2018 J. de Boer, internist-oncoloog Nils Nieboer, huisarts Disclosure Sheet Terminologie: palliatieve sedatie en euthanasie Inleiding Palliatieve

Nadere informatie

2

2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Vergelijkende studie om de effectiviteit van natuurlijke enzymen oraal versus injectiepreparaat en valproïnezuur te vergelijken in tonisch clonische aanvallen bij primaire systemische

Nadere informatie

huisartsennascholing 10 sept 2013

huisartsennascholing 10 sept 2013 huisartsennascholing 10 sept 2013 -polyneuropathie -restless legs syndrome Joost van Oostrom Afdeling Neurologie Rijnstate Programma (2x) WAAROM moeten we hier iets over weten WAT moeten we hierover weten

Nadere informatie

APO 4-02 SPC Voorraadproducten

APO 4-02 SPC Voorraadproducten APO 4-02 SPC Voorraadproducten Apotheek Catharina Ziekenhuis SPC Voorraadproducten Coffeine (base) injectievloeistof 10mg/ml ampul 1ml 1. Naam van het geneesmiddel Coffeine(base) injectievloeistof 10mg/ml

Nadere informatie

Kinder epilepsie syndromen. Mieke Daamen Verpleegkundig specialist Kempenhaeghe

Kinder epilepsie syndromen. Mieke Daamen Verpleegkundig specialist Kempenhaeghe Kinder epilepsie syndromen Mieke Daamen Verpleegkundig specialist Kempenhaeghe Opbouw presentatie Korte kennistoets 3 casus Heb je vragen, stel ze gerust! Korte kennistoets Hoe vaak komt epilepsie bij

Nadere informatie

ANNEX III WIJZIGINGEN IN DE SAMENVATTINGEN VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN DE BIJSLUITER

ANNEX III WIJZIGINGEN IN DE SAMENVATTINGEN VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN DE BIJSLUITER ANNEX III WIJZIGINGEN IN DE SAMENVATTINGEN VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN DE BIJSLUITER Deze aanpassingen aan de SPC en bijsluiter zijn valide op het moment van de beschikking van de commissie. Na de beschikking

Nadere informatie

Communicatie rond palliatieve sedatie

Communicatie rond palliatieve sedatie Communicatie rond palliatieve sedatie D A G VA N D E M E D I C AT I E V E I L I G H E I D, 2 1 M A A R T 2 0 1 7 M A R G OT V E R KU Y L E N, S P E C I A L I S T O U D E R E N G E N E E S KU N D E / K

Nadere informatie

Paroxysmale kinesiogene chorea en paroxysmale kinesiogene dystonie zijn dus vormen van een paroxysmale kinesiogene dyskinesie.

Paroxysmale kinesiogene chorea en paroxysmale kinesiogene dystonie zijn dus vormen van een paroxysmale kinesiogene dyskinesie. Paroxysmale kinesiogene dyskinesie Wat is paroxysmale kinesiogene dyskinesie? Paroxysmale kinesiogene dyskinesie is een bewegingsstoornis waarbij een kind aanvallen heeft waarbij zijn/haar lichaam onbedoelde

Nadere informatie

Onrust op de IC. Amsterdam Symposium Eveline van der Heiden Februari 2015

Onrust op de IC. Amsterdam Symposium Eveline van der Heiden Februari 2015 Onrust op de IC Amsterdam Symposium Eveline van der Heiden Februari 2015 Casus, patiënt G. 25 jaar RvO: multipele schotwonden ADHD PDD-NOS Zwakbegaafdheid Anti-sociale persoonlijkheidsproblemathiek Cocaine

Nadere informatie

BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1/5

BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1/5 BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1/5 1 NAAM VAN HET DIERGENEESMIDDEL PLACIVET 2 KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Werkzaam bestanddeel: Acepromazine maleaat: 20 mg/ml. Hulpstoffen:

Nadere informatie

Een verkeerde diagnose met vreselijke gevolgen. Marc Engelen (Kinder)neuroloog AMC

Een verkeerde diagnose met vreselijke gevolgen. Marc Engelen (Kinder)neuroloog AMC Een verkeerde diagnose met vreselijke gevolgen Marc Engelen (Kinder)neuroloog AMC Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Opbouw van de presentatie 1. Feitelijke beschrijving

Nadere informatie

Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase met als doel anderszins onbehandelbaar lijden te verlichten en

Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase met als doel anderszins onbehandelbaar lijden te verlichten en Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase met als doel anderszins onbehandelbaar lijden te verlichten en niet het leven te bekorten. Op verzoek van de regering

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Paracetamol Mylan 1 g, tabletten 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Per tablet 1000 mg paracetamol Voor een volledige lijst

Nadere informatie

Een kind met een insult De stuipen op het lijf! Jolanda Schieving, kinderneuroloog Ties Eikendal, SEH arts

Een kind met een insult De stuipen op het lijf! Jolanda Schieving, kinderneuroloog Ties Eikendal, SEH arts Een kind met een insult De stuipen op het lijf! Jolanda Schieving, kinderneuroloog Ties Eikendal, SEH arts (potentiële) belangenverstrengeling Geen Disclosure belangenverstrengeling van de sprekers van

Nadere informatie

Anatomie. Anatomie. Bloedtoevoer. Cerebrum Cerebellum Hersenstam. Schedel Hersenvliezen. Liquor cerebrospinalis Bloedvoorziening

Anatomie. Anatomie. Bloedtoevoer. Cerebrum Cerebellum Hersenstam. Schedel Hersenvliezen. Liquor cerebrospinalis Bloedvoorziening Anatomie Anatomie Cerebrum Cerebellum Hersenstam Schedel Hersenvliezen Liquor cerebrospinalis Bloedvoorziening Bloedtoevoer 1 Bewustzijnsdaling Verandering van: Bewust waarnemen van de omgeving Reactie

Nadere informatie

Zes - Traps Raket. Epidemiologie. Classificatie van aanvallen en epilepsiesyndromen. Epidemiologie. Epilepsie ja/nee

Zes - Traps Raket. Epidemiologie. Classificatie van aanvallen en epilepsiesyndromen. Epidemiologie. Epilepsie ja/nee Epidemiologie Classificatie van en epilepsiesyndromen Joost Nicolai Sepion 12 juni 2009 Incidentie epilepsie: 50 per 100.000 (NL 7.500 per jaar) Prevalentie epilepsie: 5-10 per 1.000 (NL: 75.000-150.000)

Nadere informatie

Richtlijn Antipsychotica. Richtlijnenmiddag 2017

Richtlijn Antipsychotica. Richtlijnenmiddag 2017 Richtlijn Antipsychotica Richtlijnenmiddag 2017 Voor wie Daarvoor is de indeling volgens de DSM 5: 297.1 Waanstoornis 298.8 Kortdurende psychotische stoornis 295.40 Schizofreniforme stoornis 295.90 Schizofrenie

Nadere informatie

Psychiatrie rond zwangerschap. Corné van Lieshout, psychiater

Psychiatrie rond zwangerschap. Corné van Lieshout, psychiater Psychiatrie rond zwangerschap Corné van Lieshout, psychiater Casus 1 Mw. Pietersen 32 jaar Na 1 e partus (25 e ) depressief, na 2 mnd spontaan over Na 2 e partus (28 e ) weer depressief. HA gaf 50mg sertraline

Nadere informatie

Volwassenen 1-2 tabletten per keer, maximaal 6 tabletten per dag.

Volwassenen 1-2 tabletten per keer, maximaal 6 tabletten per dag. 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Propyfenazon comp. MAE, tabletten. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Per tablet: 150 mg propyfenazon, 250 mg paracetamol en 50 mg coffeïne. Voor hulpstoffen zie

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker Bas Peeters

Disclosure belangen spreker Bas Peeters Disclosure belangen spreker Bas Peeters (potentiële) belangenverstrengeling: geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven: geen Sponsoring of onderzoeksgeld: geen Honorarium of andere

Nadere informatie

Wanneer is het epilepsie?

Wanneer is het epilepsie? Wanneer is het epilepsie? Vascular rounds 2018 Syncope: een multidisciplinaire aanpak Mariëlle Vlooswijk Disclosure potential conflicts of interest Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Betreft: kinderen (1 tot 3 maanden) met koorts, verdacht van een infectie, met uitsluiting van de gehospitaliseerde neonaat.

Betreft: kinderen (1 tot 3 maanden) met koorts, verdacht van een infectie, met uitsluiting van de gehospitaliseerde neonaat. Koorts bij kinderen van 1 tot 3 maanden (28 dagen tot en met 12 weken) (n.a.v. Richtlijn koorts bij kinderen NVK aangepast voor Medisch Centrum Alkmaar) Betreft: kinderen (1 tot 3 maanden) met koorts,

Nadere informatie

Apotheek Catharina Ziekenhuis SPC Voorraadproducten Clonazepamoplossing 2 mg/ml 100 ml fl

Apotheek Catharina Ziekenhuis SPC Voorraadproducten Clonazepamoplossing 2 mg/ml 100 ml fl Apotheek Catharina Ziekenhuis SPC Voorraadproducten Clonazepamoplossing 2 mg/ml 100 ml fl 1. Naam van het geneesmiddel Clonazepamoplossing 2 mg/ml 100 ml fl 2. Kwalitatieve en kwantitatieve samenstelling

Nadere informatie

Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION NASCHOLING EPILEPSIE

Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION NASCHOLING EPILEPSIE Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION NASCHOLING EPILEPSIE Ilse Vosman verpleegkundig specialist SEIN Carly Jansen verpleegkundig specialist Kempenhaeghe 7 juni 2013 MEDICIJNEN, (BIJ) WERKINGEN

Nadere informatie

Hersenbeschadiging na sepsis en delier op de IC

Hersenbeschadiging na sepsis en delier op de IC Hersenbeschadiging na sepsis en delier op de IC Lange termijn gevolgen van IC behandeling! Mathieu van der Jagt Intensive Care Volwassenen, Erasmus MC Rotterdam m.vanderjagt@erasmusmc.nl Er is meer dan

Nadere informatie

MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum: 8 april : Bijsluiter Bladzijde: 1

MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum: 8 april : Bijsluiter Bladzijde: 1 1.3.1: Bijsluiter Bladzijde: 1 ALGEMENE KENMERKEN Naam van het geneesmiddel Fenobarbital Teva 50 mg/ml, inectievloeistof. Fenobarbital Teva 100 mg/ml,. Samenstelling Werkzame stof: Fenobarbital 50 mg/ml

Nadere informatie

BOOTS PHARMACEUTICALS PARACETAMOL 500 MG tabletten. MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 2 juni : Productinformatie Bladzijde : 1

BOOTS PHARMACEUTICALS PARACETAMOL 500 MG tabletten. MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 2 juni : Productinformatie Bladzijde : 1 1.3.1 : Productinformatie Bladzijde : 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Boots Pharmaceuticals Paracetamol 500 mg,. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Per tablet 500 mg paracetamol. Voor hulpstoffen,

Nadere informatie

Een verhit postoperatief beloop

Een verhit postoperatief beloop Een verhit postoperatief beloop Centraal anticholinerg syndroom? R Verhage C Hofhuizen Casus Dhr V, 31-1-1952 Voorgeschiedenis: - dilatatie aorta ascendens. - AF, thrombus linker hartoor (verdwenen na

Nadere informatie

Epilepsie. Dr Tom J Snijders Neuroloog, UMC Utrecht Voorzitter redactieraad Hersentumor.nl

Epilepsie. Dr Tom J Snijders Neuroloog, UMC Utrecht Voorzitter redactieraad Hersentumor.nl Epilepsie Dr Tom J Snijders Neuroloog, UMC Utrecht Voorzitter redactieraad Hersentumor.nl Epilepsie: symptoom van de tumor Medicatie Status epilepticus Rijgeschiktheid Nieuwe ontwikkelingen Epilepsie:

Nadere informatie

THERAPEUTIC DRUG MONITORING Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers - Commissie Analyse & Toxicologie

THERAPEUTIC DRUG MONITORING Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers - Commissie Analyse & Toxicologie Fenytoïne Geldt voor Indicatiegebied: Monstermateriaal Afnametijdstip Bewaarcondities Inzending Interpretatie doelgroepen: volwassenen, kinderen, dialysepatiënten, patiënten met lever- en of nierfunctiestoornissen

Nadere informatie

Apotheek Haagse Ziekenhuizen SRC. Midazolam 5 g = 1000 ml (ZI )

Apotheek Haagse Ziekenhuizen SRC. Midazolam 5 g = 1000 ml (ZI ) J0 C SRC 1. Naam van het geneesmiddel Midazolam 5 g = 1000 ml 2. Kwalitatieve en kwantitatieve samenstelling Bevat per infuuscontainer van 1000 ml: Midazolam (als hydrochlcride) 5 g (5 mg/ml) Voor een

Nadere informatie

b. GCS > 8 en (dreigende) ernstige hemodynamische en/of respiratoire insufficiëntie conform de

b. GCS > 8 en (dreigende) ernstige hemodynamische en/of respiratoire insufficiëntie conform de Titel Post reanimatie zorg bij volwassenen Datum vaststelling: april 2015 Datum revisie: april 2017 Verantwoording: Medische protocollen commissie Intensive Care Bron document: Literatuurstudie Aanbevelingen

Nadere informatie

Lithium bij ouderen, wat als de nierfunctie verslechtert?

Lithium bij ouderen, wat als de nierfunctie verslechtert? Lithium bij ouderen, wat als de nierfunctie verslechtert? KenBis Maart 2017 Anna Krikke, psychiater Inleiding Inleiding Lithium, indicaties, bijwerkingen Richtlijn Renale bijwerkingen chronisch lithium

Nadere informatie

E-learningcursus Omgaan met epileptische aanvallen

E-learningcursus Omgaan met epileptische aanvallen E-learningcursus Omgaan met epileptische aanvallen Verdiepingsinformatie bij de cases Onderwerp Bron Te vinden via 1. Prikkeloverdracht Epilepsiefonds http://www.epilepsie.nl/informatie zie Wilt u uitgebreide

Nadere informatie

Samenvatting en Discussie

Samenvatting en Discussie 101 102 Pregnancy-related thrombosis and fetal loss in women with thrombophilia Samenvatting Zwangerschap en puerperium zijn onafhankelijke risicofactoren voor veneuze trombose. Veneuze trombose is een

Nadere informatie

Ontregeling van het immuunsysteem bij psychose

Ontregeling van het immuunsysteem bij psychose Ontregeling van het immuunsysteem bij psychose Hans van Mierlo Jacqueline Counotte Psychiaterdag PsyQ 26-6-218 Beloop Begin in vroege volwassenheid Patroon van exacerbaties en herstel Invloed van stress?

Nadere informatie

Basiscursus Epilepsie Epilepsie & Slaap update 25 maart Boodschappen. Boodschappen. Boodschappen. Boodschappen

Basiscursus Epilepsie Epilepsie & Slaap update 25 maart Boodschappen. Boodschappen. Boodschappen. Boodschappen Basiscursus Epilepsie Epilepsie & Slaap update 25 maart 2010 Chronische effecten van anti-epileptica: bijwerkingen en tolerantie Dr. Harriëtte van Eibergen Santhagens - Verzijl, neuroloog 4 boodschappen

Nadere informatie