Prenatale depressie, postnatale depressie en ontzwangeren 1.
|
|
- Pepijn Bauwens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Prenatale depressie, postnatale depressie en ontzwangeren 1. Prenatale depressie Somber, angstig en lusteloos, terwijl iedereen denkt dat u in blijde verwachting bent. Zo is het voor ongeveer 14% van de zwangere vrouwen. Zij hebben last van een depressie tijdens hun zwangerschap. Dit is een depressie die enkele weken tot maanden kan aanhouden. Niet alle vrouwen voelen zich goed tijdens de zwangerschap. Er wordt weinig geschreven over de prenatale depressie (depressiviteit tijdens de zwangerschap), maar bekend is dat 1 op de 20 vrouwen depressief of neerslachtig is gedurende enkele weken of zelfs maanden. De vrouw kan zich al somber of depressief voelen zonder dat zij weet dat ze zwanger is. De hormoonopbouw om het kind te laten groeien wordt de eerste weken gereguleerd door de eierstokken. Na die tijd neemt de placenta (moederkoek) de hormoonproductie over. Veel vrouwen zijn de eerste drie maanden van hun zwangerschap emotioneel labiel, moe, snel geïrriteerd, onzeker en soms ook somber. Meestal gaan deze klachten na de eerste drie maanden vanzelf over, dit is wanneer de placenta de productie van progesteron overneemt. Dit is dan ook geen prenatale depressie. Is de vrouw prenataal depressief dan kan dit zelfs tot negen maanden duren. De klachten zijn dan vele malen heviger. Deze vorm van depressiviteit kan bijvoorbeeld vanaf de vijfde maand ontstaan en duren tot de achtste maand, of alleen in de eerste vier maanden voorkomen. Zo zijn er in de praktijk diverse varianten gesignaleerd. Symptomen Hieronder wordt een (niet limitatief) overzicht gegeven van mogelijk symptomen van een prenatale depressie. Er is hierbij een onderverdeling gemaakt in emotionele, lichamelijke en overige symptomen. U hoeft niet al deze klachten en symptomen te hebben om een prenatale depressie te hebben. Emotioneel Verdrietig (huilbuien) Somber zijn Depressiviteit Nervositeit Angstig Somatisch (Lichamelijk) Rugpijn Hoofdpijn Misselijkheid Braken Flauwvallen Vermoeidheid, uitgeput zijn Overig Niet blij zijn met de komst van de baby Denken gek te worden 1 Onder andere gebaseerd op 5 november 2011 w w w. t h e r a p i e p r a k t i j k a v o. n l Pagina 1
2 Angst om rare dingen te gaan doen Slecht slapen Suïcidale dreigementen (eigenlijk een noodkreet) Slecht kunnen denken en concentreren Het kind niet meer willen Paniekaanvallen Het gevoel hebben niet in je lichaam te zitten Deze symptomen kunnen zich voortzetten en ontwikkelen zich dan na de bevalling tot een Post Natale Depressie of zelfs tot een kraambedpsychose die opname in een ziekenhuis vereist. In bepaalde gevallen kan men na de bevalling de depressiviteit zien verdwijnen. Het is interessant om te weten dat prenatale depressies vaak familiair zijn (niet verwarren met erfelijk, familiair betekend dat je deze aandoening in sommige families vaker ziet). Behandeling Indien u denkt last te hebben van een prenatale depressie, wordt u geadviseerd contact op te nemen met uw (huis-)arts en/of specialist. Zij kunnen samen met u kijken naar uw lichamelijke conditie en de overige somatische factoren die mogelijk een oorzakelijk verband hebben met uw prenatale depressie. Een prenatale depressie kan in eerste instantie behandeld worden met een door uw arts en/of specialist voorgeschreven - combinatie aan voedingsupplementen vitamines (vitamine B6 en visolie). Als dit onvoldoende blijkt te helpen kan door de behandelend arts en/of specialist ook wel hormoontherapie voorgeschreven worden. De behandelend arts of specialist kan bij de reguliere behandeling ook overwegen om gedurende de zwangerschap medicatie in de vorm van antidepressiva voor te schrijven. Dit laatste is alleen gericht op symptoombestrijding. Het is heel belangrijk om met de aanstaande moeder in gesprek te blijven en haar te ondersteunen. Vooral een stuk erkenning is van onschatbare waarde. Het Nataal Programma A.V.O. bij Therapiepraktijk A.V.O. ondersteunt vrouwen bij haar prenatale depressie, onderzoekt de specifieke klachten en zoekt samen met de aanstaande moeder naar mogelijkheden om hier - vanuit een integratief psychotherapeutische benadering - op adequate wijze mee om te kunnen gaan. Afstemming met behandelend (huis-) arts en/of specialist gedurende de therapie is hierbij van belang, vooral in die situaties waar ook specifieke medicatie en antidepressiva zijn voorgeschreven. w w w. t h e r a p i e p r a k t i j k a v o. n l Pagina 2
3 Post partum depressie, in de volksmond Postnatale-depressie (PND) Een postnatale depressie (of postpartum depressie) ontstaat meestal binnen een periode van vier maanden na de geboorte van een kind, een abortus of een miskraam. De verschijnselen kunnen dezelfde zijn als bij andere vormen van depressies, zoals daar zijn angst, slapeloosheid, neerslachtigheid. Het contrast tussen de blijdschap rondom de geboorte van een kind en de sombere gevoelens die de moeder overvallen kan heel verwarrend zijn. Een postnatale (postpartum) depressie komt voor na 10 tot 15% van de bevallingen. Na de bevalling, geen roze wolk Als uw kindje geboren is en alles goed is gegaan, heeft u op alle reden om blij te zijn, om op die roze wolk te zitten. Er zijn echter ook vrouwen, die na de bevalling eerder bedroefd dan blij zijn. Vrouwen die het gevoel hebben na de geboorte van hun kind zichzelf te verliezen. En de roze wolk is in geen heinde of verre te bekennen. Wat doet u dan? Waar vindt u de juiste hulp? En wat kan er gedaan worden? Een paar eerste wenken en raadgevingen voor vrouwen met een postnatale depressie. Naast een diep geluksgevoel en een gevoel van intense tevredenheid, kennen veel vrouwen juist in de eerste tijd een wirwar van emoties, waar ze zelf niet wijs uit kunnen worden. Er zijn dagen dat u bijvoorbeeld om het minste of geringste in tranen bent. Of dat u geplaagd wordt door diepe twijfels aan uzelf. Dat is een toestand die bijna altijd vanzelf over gaat. Met een beetje steun en begrip uit de omgeving komt u een heel eind. Anders is het, als die toestand langer dan een paar dagen blijft voorduren. In ongeveer 10% van de gevallen, dus bij 1 op de 10 vrouwen treedt er geen verbetering in. U heeft geen macht meer over uw gevoelens, u voelt u hopeloos heen en weer geslingerd tussen allerlei emoties. U vindt uzelf waardeloos en verliest het contact met uw omgeving, omdat u het gevoel heeft helemaal alleen te staan met uw narigheid. Tot overmaat van ramp komen daar al gauw schuldgevoelens bij, u komt tot niets, u beleeft geen vreugde meer aan de dingen waar u vroeger plezier in had. Daarbij is het ergste dat u ook geen vreugde meer beleeft aan uw kindje. En omdat u er zeker van bent dat niemand dat kan begrijpen, probeert u dat maar liever voor uw omgeving te verzwijgen. Zodra dit zwijgen verbroken wordt daagt er redding. Meestal komt dat als een grote opluchting als iemand met een PND hoort, dat ze beslist niet de enige is en dat ze mag rekenen op begrip voor haar toestand. Dat begrip kan komen van uw man en directe familieleden. Het kan ook komen van de kant van de (huis-)arts, specialist en/of een therapeut. Een postnatale depressie legt een zware druk op uw relatie met mensen om u heen, zo erg dat vriendschappen er op stuk kunnen lopen en huwelijken schipbreuk kunnen lijden. Maar er zijn ook gevallen bekend waarin de gedeelde beproeving van de PND de band tussen man en vrouw heeft versterkt en de relatie met de mensen om u heen ten goede kan gekomen. Een zwangerschap en de bevalling zijn grote lichamelijke prestaties, die diep ingrijpende gevolgen hebben voor het functioneren van uw lichaam. Zo treden er bijvoorbeeld grote hormonale veranderingen op. Tijdens de laatste periode van uw zwangerschap is de hoeveelheid progesteron (een natuurlijk zwangerschapshormoon) in uw bloed ruim dertig maal zo hoog als kort na de bevalling. Het is bekend dat zulke grote en snel verlopende hormonale veranderingen ook gevolgen kunnen hebben voor het emotionele leven van een mens. De exacte oorzaken van PDN zijn nog niet bekend. Mogelijk kunnen vrouwen met PDN niet goed tegen de hormonale veranderingen die optreden tijdens de zwangerschap. Ook zou het kunnen dat het lichaam een gebrek krijgt aan essentiële stoffen. Een lage weerstand of stress kan ook zorgen voor klachten. Ook zie je vaak dat vrouwen die een vruchtbaarheidsbehandeling hebben ondergaan een prepartum depressie krijgen. Onverwerkte problemen kunnen ook een rol in de genezing spelen. w w w. t h e r a p i e p r a k t i j k a v o. n l Pagina 3
4 De zwangerschap is in ieder geval een periode waarin u onder invloed van hormonen veel lichamelijke en geestelijke veranderingen door kunt maken. Hierdoor voelt u zich niet altijd even prettig. Vooral in het begin en op het eind van de zwangerschap zijn er standaard klachten waardoor u zich minder lekker kunt voelen: misselijkheid, aambeien, maagzuur, constant moeten plassen of bekkenklachten. De meeste moeders voelen zich, als deze kwaaltjes wat minder worden, echter prima. Sommigen van hen zeggen echt op een roze wolk weg te drijven. Ze stralen de hele zwangerschap door. Deze vrouwen voelen zich extreem goed bij het hoge progesterongehalte. Engels onderzoek laat zien dat de progesteronspiegel bij deze moeders vaak hoger is dan bij andere zwangeren. Progesteron is een hormoon wat ervoor zorgt dat u lekker in uw vel zit. Het zorgt voor een goed gevoel en is rustgevend. Het nadeel hiervan is dat deze groep ná de geboorte last kan ondervinden van de daling van dit hormoon. Deze moeders hebben dan ook een verhoogde kans op een post partum depressie. Het tegenovergestelde is te zien bij vrouwen die zich helemaal niet prettig voelen tijdens de zwangerschap! Bij een aantal moeders begint dit gelijk na de conceptie, bij anderen later. Ze voelen zich depressief, angstig of willen helemaal niet meer zwanger zijn (zie ook hiervoor bij pre natale depressie). PND Symptomen Hieronder wordt een (niet limitatief) overzicht gegeven van mogelijk symptomen van een PND. Er is hierbij een onderverdeling gemaakt in emotionele, lichamelijke en overige symptomen. U hoeft niet al deze klachten en symptomen te hebben om een postnatale depressie te hebben. Emotioneel Emoties zijn uit balans (te veel of te weinig) Irritatie, woede en prikkelbaarheid Geen gevoelens naar het ongeboren kind toe hebben Spijt hebben van uw zwangerschap U diep ongelukkig voelen Wanhoop Somberheid en depressie Overbezorgdheid, met name gericht op de baby Grote onzekerheid Verschillende angsten: - Angst die u niet kunt verklaren - Angst uzelf en uw kind iets aan te doen - Angst om gek te worden - Angst dat het nooit meer over gaat - Angst om televisie te kijken (nare beelden op uzelf betrekken) - Angst voor scherpe voorwerpen - Angst om te falen als vrouw en moeder Enorm schuldgevoel naar partner en kind Verlies van alle gevoel Somatisch (Lichamelijk) Hyperventilatie Transpireren (opvliegers), vaak ook in de nacht Vermoeidheid Concentratieverlies Vergeetachtigheid Pijnlijke gewrichten en spieren Melkafscheiding uit de borsten buiten de borstvoedingsperiode Overal pijn hebben w w w. t h e r a p i e p r a k t i j k a v o. n l Pagina 4
5 Overig Duizeligheid (Extreme) misselijkheid Meer dan normaal hoofdpijn Onscherp zien Te laag bloedsuiker (Hypoglycemie) Uw persoonlijkheid is heel anders dan voor de zwangerschap Derealisatie (u onwerkelijk voelen) Depersonalisatie (u kijkt in de spiegel en u vraagt zich af : ben ik dat wel?) Lethargie (lusteloos), nergens meer toe komen Labiliteit (snel huilen) De neiging om uzelf de schuld te geven van uw PND Controleverlies, het gevoel dingen niet meer in de hand te hebben, het gevoel dat alles u ontglipt U nergens meer op kunnen verheugen Geen toekomst meer zien Libidoverlies (geen zin in sex meer hebben) Vreemde gedachten (waaronder suïcidale gedachten) Slecht eten of juist veel eten Sociale contacten mijden Slaapstoornissen. Niet kunnen slapen of een extreme behoefte aan slaap. Dwanghandelen Fobieën Paniekaanvallen Rusteloosheid/ opgejaagd gevoel Aversie tegen iemand uit uw directe omgeving, agressiviteit bijv. tegenover uw man, de buurvrouw, een huisdier... Mogelijke Oorzaken Er is geen eenduidige oorzaak voor een postnatale depressie. Bij de mogelijke oorzaken kan er sprake zijn van een combinatie van lichamelijke, psychosociale en overige omstandigheden. Mogelijke lichamelijke factoren (of lichaamsgerelateerd) Veranderingen in de hormoonhuishouding tijdens de ontzwangering Ontregeling van de bloedsuikerspiegel Verstoorde schildklierfunctie Een tekort aan vitamines en mineralen - Een tekort aan het aminozuur tryptofaan kan psychische klachten geven. - Een te laag Hb-gehalte (ijzertekort) Slechte lichamelijke conditie heeft invloed op de hormonale balans Een PND kan zich uiten na het stoppen van de borstvoeding Een fysiek zware bevalling Opnieuw beginnen met de pil (met name de morningafter pil) Mogelijke sociale of psychische oorzaken: Psychosociale 2 omstandigheden 2 Bij psychosociale problemen gaat het om twee soorten problemen die met elkaar samenhangen: Problemen die te maken hebben met uw gevoelens en gedachten (psychische problemen) en Problemen die te maken hebben met andere mensen of instanties (sociale problemen). Bron: Nederlands Huisartsen Genootschap. w w w. t h e r a p i e p r a k t i j k a v o. n l Pagina 5
6 Zorgen over de opvoeding Relatieproblemen Het kind is niet gewenst Te hoge verwachtingen van uzelf als moeder, of te hoge verwachtingen van de omgeving Onderliggende psychische redenen Mogelijke overige omstandigheden: Een erg snelle bevalling, een onverwacht verloop van de bevalling: een sectio (keizersnede), vacuümextractie of tangverlossing Weinig rust in de zwangerschap en na de bevalling Abortus of miskraam Aanleg kan ook meespelen. Vrouwen die vóór de bevalling al depressieve verschijnselen hadden, of bij wie depressie in de familie voorkomt, kunnen vatbaarder zijn voor een postnatale depressie. Dit geldt ook voor vrouwen die al last hadden van premenstruele stemmingswisselingen. Behandeling Indien u denkt last te hebben van PDN, wordt u geadviseerd eerst contact op te nemen met uw (huis- )arts en/of specialist. Zij kunnen samen met u kijken naar uw lichamelijke conditie en de overige somatische factoren die mogelijk een oorzakelijk verband hebben met uw PND. In de praktijk blijkt dat de zwangerschap na behandeling bij een aantal moeders een heel stuk beter wordt. Een ander deel ervaart de zwangerschap als een houdbare situatie. Geen roze wolk maar het is te doen. Dat is al een grote stap vooruit. Een prepartum depressie wordt veelal veroorzaakt door de stijging en verandering van hormonen. Dit is logischer wijs niet geheel tegen te houden. Door o.a. het optimaliseren van voeding en supplement aanvulling kunt u wel het lichaam in goede conditie brengen. Een tekort aan stoffen kan namelijk ook zorgen voor een depressie c.q. angsten. Ook kan de reguliere behandeling worden gecombineerd met antidepressiva. De (huis-)arts en/of specialist kan dit voorschrijven. Het Nataal Programma A.V.O. bij Therapiepraktijk A.V.O. ondersteunt vrouwen bij haar postnatale depressie, onderzoekt de specifieke klachten en zoekt samen met de aanstaande moeder naar mogelijkheden om hier - vanuit een integratief psychotherapeutische benadering - op adequate wijze mee om te kunnen gaan. Afstemming met behandelend (huis-) arts en/of specialist is hierbij van belang, vooral in die situaties waar de lichamelijke omstandigheden een oorzakelijk verband hebben met PND en daar waar specifieke medicatie is voorgeschreven. w w w. t h e r a p i e p r a k t i j k a v o. n l Pagina 6
7 Ontzwangeren of PND U bent bevallen en denkt misschien dat u daarmee weer helemaal de oude bent. Maar wat valt dat tegen als u opeens vergeetachtig blijkt, er moeite mee hebt om u te concentreren, last hebt van duizelingen of hoofdpijn... Het hoort allemaal bij het 'ontzwangeren'."eigenlijk is het vreemd dat er zo weinig wordt geschreven over de periode na de bevalling. Over de verzorging en ontwikkeling van de baby is genoeg informatie te vinden, maar niet over hoe u u lichamelijk en geestelijk kunt voelen na de geboorte van uw kind. Terwijl het volgens mij juist zo belangrijk is te weten dat u niet de enige bent die vergeetachtig is, er moeite mee heeft zich te concentreren, last heeft van duizelingen of behoorlijke hoofdpijn. Om maar eens wat ongemakken te noemen die zich na de bevalling kunnen voordoen. Zes weken na de bevalling gaat u naar de gynaecoloog voor de laatste controle. In die periode heeft de baarmoeder weer haar oorspronkelijke grootte gekregen, zijn als het goed is de hechtingen genezen en bent u hersteld van de zwangerschap en de bevalling. Tenminste, zo wordt er vaak gedacht. In werkelijkheid duurt de periode dat u zichj herstelt van de geboorte van uw kind en de negen maanden daarvoor, veel langer. Want er is natuurlijk meer aan de hand dan het krimpen van de baarmoeder en het genezen van de hechtingen. En dan gaat het niet alleen over de vaak zware nachten, over de dag dat de kraamverzorgster voor het laatst de deur achter zich dichttrekt en u u alleen met de baby moet redden of over het wennen aan de veranderende relatie met uw partner en aan het moederschap. Het gaat over al die gevoelens en lichamelijke ongemakken waar u maanden na de bevalling nog last van kunt hebben. Over gevoelens en ongemakken waar veel vrouwen niet zo snel met hun partner of met andere pas bevallen moeders over praten. Juist omdat vrouwen niet vaak over de mindere leuke kanten van de periode na de zwangerschap praten, is er voor dit onderwerp weinig aandacht en veel (wetenschappelijk) onderzoek is er (nog) niet naar gedaan. Het geluk dat de baby bij de meeste vrouwen met zich meebrengt, kan ook wel eens plaats maken voor ergernis, twijfels over het moeder zijn en ongerustheid over bepaalde klachten die ze hebben. Maar juist het feit dat iedere moeder wel één van de uitingen van het ontzwangeren herkent, maakt het hele verschijnsel lastig te begrijpen. Het is bijvoorbeeld nog steeds onduidelijk waarom de ene vrouw meer last heeft van de klachten na de bevalling dan de andere. En waarom het bij de ene vrouw 4 maanden duurt voordat ze lekker in haar vel zit en bij de andere ruim 1 jaar. Het lijkt erop dat het een combinatie is van factoren, waarbij het verloop van de zwangerschap en de bevalling, het al dan niet goed kunnen omgaan met veranderingen, het wel of niet hebben van vaste verwachtingen, de band met de familie en de relatie met de partner, het op elkaar kunnen inspelen, een rol kunnen spelen. Er wordt weleens gezegd dat het ontzwangeren 9 maanden tot 1 jaar kan duren. Het is uiteraard niet de bedoeling hier automatisch vanuit te gaan - iedere vrouw is immers anders maar dit komt toch meer in de buurt van de werkelijkheid dan de 3 maanden die nog weleens wordt aangehouden. Welke klachten kunnen voorkomen tijdens het ontzwangeren? moeheid hoofdpijn vergeetachtigheid huilerig /labiel snel geïrriteerd zijn duizeligheid concentratieproblemen w w w. t h e r a p i e p r a k t i j k a v o. n l Pagina 7
8 geen zin hebben in seks/libidoverlies. Deze wetenschap kan al een steun zijn voor de vele moeders die denken dat ze de enige zijn die zich na de bevalling niet lekker voelen. Met andere woorden: het is volstrekt normaal om het leven met een kind of meerderen niet altijd één groot feest te vinden Het is belangrijk om te weten dat als u labiel,moe, humeurig enzovoort bent, dit niet altijd meteen een postnatale depressie is, integendeel. Mochten de klachten echter aanhouden vermeerderen (zie klachtenlijst PND) en/of intensiveren, dan wordt u geadviseerd contact op te nemen met de (huis-)arts, specialist en/of een therapeut om samen te onderzoeken of er in uw geval sprake is van PND en welke behandeling u hierbij kan helpen. Contact Bij een prenatale, postnatale depressie of indien u last ondervindt van het ontzwangeren is het raadzaam hulp te zoeken. Het kan zijn dat u dit moeilijk vindt, ook omdat het onderwerp taboe lijkt. Veel vrouwen zwijgen over deze gevoelens, wat het alleen maar eenzamer en erger kan maken. Maar hulp zoeken kan u helpen in uw proces. Indien u last heeft van uw ontzwangeringsklachten, een prenatale of postale depressie heeft en u hierbij (complementaire) ondersteuning zoekt, kunt u voor gespecialiseerde begeleiding contact opnemen met Therapiepraktijk A.V.O. Therapiepraktijk A.V.O info@therapiepraktijkavo.nl w w w. t h e r a p i e p r a k t i j k a v o. n l Pagina 8
Prenatale depressie, postnatale depressie en ontzwangeringsklachten
Prenatale depressie, postnatale depressie en ontzwangeringsklachten Een prenatale of postnatale depressie, ontzwangeringsklachten? Wat is het precies, wat zijn de veelvoorkomende klachten, waar kan het
Nadere informatieStemmingsstoornissen. Postpartum depressie. Depressie na bevalling
Stemmingsstoornissen Postpartum depressie Depressie na bevalling GGZ Friesland is de grootste aanbieder van geestelijke gezondheidszorg in de provincie Friesland. We bieden u hulp bij alle mogelijke psychische
Nadere informatieDepressie tijdens de zwangerschap uit de taboesfeer
Depressie tijdens de zwangerschap uit de taboesfeer Depressie en angstklachten tijdens de zwangerschap komen regelmatig voor. Toch wordt dit onderwerp nog vaak als taboe ervaren en is niet duidelijk welke
Nadere informatiePraktische opdracht ANW Depressies
Praktische opdracht ANW Depressies Praktische-opdracht door een scholier 1714 woorden 27 februari 2002 7,9 16 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding: Deze brochure gaat over depressies. Op het moment hebben
Nadere informatieDepressie. Informatiefolder voor zorgteam. Zorgprogramma Doen bij Depressie UKON. Versie 2013-oktober
Depressie Informatiefolder voor zorgteam Zorgprogramma Doen bij Depressie Inleiding Deze folder is bedoeld voor afdelingsmedewerkers die betrokken zijn bij de zorg voor een cliënt bij wie een depressie
Nadere informatieDepressie bij ouderen
Depressie bij ouderen Bij u of uw familielid is een depressie vastgesteld. Hoewel relatief veel ouderen last hebben van depressieve klachten, worden deze niet altijd als zodanig herkend. In deze folder
Nadere informatieDepressie. Informatiefolder voor cliënt en naasten. Zorgprogramma Doen bij Depressie UKON. Versie 2013-oktober
Depressie Informatiefolder voor cliënt en naasten Zorgprogramma Doen bij Depressie Versie 2013-oktober Inleiding Deze folder bevat informatie over de klachten die bij een depressie horen en welke oorzaken
Nadere informatieSlachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt
Nadere informatieDepressie. Meer dan een somber gevoel. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over depressie
ggz voor doven & slechthorenden Depressie Meer dan een somber gevoel Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over depressie Herkent u dit? Iedereen is wel eens somber of treurig.
Nadere informatieDepressie bij ouderen
Depressie bij ouderen Bij u, uw partner of familielid is een depressie vastgesteld. In deze folder kunt u lezen wat een depressie is en waar u voor verdere vragen en informatie terecht kunt. Vanwege de
Nadere informatieDepressie bij verpleeghuiscliënten
Doen bij Depressie zorgprogramma Informatiefolder voor cliënt en naasten Depressie bij verpleeghuiscliënten Folder 3 Inleiding Deze folder bevat informatie over de klachten die bij een depressie horen
Nadere informatieFolder premenstrueel syndroom Concept augustus 2014 Ellen Nijkamp, Clasien van der Houwen Gebaseerd op richtlijn premenstrueel syndroom 2012
Folder premenstrueel syndroom Concept augustus 2014 Ellen Nijkamp, Clasien van der Houwen Gebaseerd op richtlijn premenstrueel syndroom 2012 Premenstrueel syndroom Vrouwen met PMS hebben lichamelijk en/of
Nadere informatieSportief bewegen met een depressie. Depressie
Sportief bewegen met een depressie Depressie Sportief bewegen met een depressie...................................... Bewegen: gezond en nog leuk ook! Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op
Nadere informatiePostpartum depressie. Somberheid na de bevalling
Somberheid na de bevalling Babyblues of een depressie Een kind krijgen is een ingrijpende gebeurtenis. De jonge moeder maakt in korte tijd veel veranderingen door. Lichamelijk en hormonaal, maar ook emotioneel
Nadere informatieHet verlies van een dierbare
Het verlies van een dierbare Het Zorgpad Stervensfase is gebaseerd op de Liverpool Care Pathway for the dying patient (LCP). De LCP is door het Erasmus MC Rotterdam en het IKNL locatie Rotterdam integraal
Nadere informatieEen dierbare verliezen
Patiënteninformatie Een dierbare verliezen Informatie over het verlies van een dierbare en de gevoelens die u daarover kunt hebben Een dierbare verliezen Informatie over het verlies van een dierbare en
Nadere informatiePremenstrueel syndroom (PMS) Poli Gynaecologie
00 Premenstrueel syndroom (PMS) Poli Gynaecologie Inleiding Vrouwen met Premenstrueel syndroom (PMS) hebben lichamelijke en/of psychische klachten die enkele dagen tot 2 weken voor de menstruatie beginnen.
Nadere informatieGrip op je Depressie. Cursus voor mensen met depressieve klachten
Grip op je Depressie Cursus voor mensen met depressieve klachten In deze folder vindt u informatie over de cursus Grip op je Depressie, die verzorgd wordt door de afdeling Medische Psychologie van het
Nadere informatieHoe blijf ik (psychisch) gezond?! Simone Traa Klinisch psycholoog psychotherapeut Medische Psychologie, Máxima Medisch Centrum
Hoe blijf ik (psychisch) gezond?! Simone Traa Klinisch psycholoog psychotherapeut Medische Psychologie, Máxima Medisch Centrum Inhoud Definitie gezond Biopsychosociaal model Psychische gezondheid Stress
Nadere informatieGYNAECOLOGIE. Zwangerschapsmisselijkheid
GYNAECOLOGIE Zwangerschapsmisselijkheid Zwangerschapsmisselijkheid Helaas is het voor de meeste zwangere vrouwen moeilijk om er aan te ontkomen; misselijkheid. Voor sommige vrouwen is het zelfs het eerste
Nadere informatie0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1
Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht
Nadere informatieSchildklier en zwangerschap
Schildklier en zwangerschap SCHILDKLIER EN ZWANGERSCHAP Waarvoor dient de schildklier? De schildklier produceert schildklierhormoon, een hormoon dat verantwoordelijk is voor de snelheid van de stofwisseling.
Nadere informatieDepressie bij ouderen
Depressie bij ouderen 2 Depressie bij ouderen komt vaak voor, maar is soms moeilijk te herkennen. Deze folder geeft informatie over de kenmerken en de behandeling van een depressie bij ouderen. Wat is
Nadere informatieVERWERKING NA EEN INGRIJPENDE GEBEURTENIS 1
SOCIAAL WERK VERWERKING NA EEN INGRIJPENDE GEBEURTENIS 1 U bent recent betrokken geweest bij een gebeurtenis waarbij u geconfronteerd werd met een aantal ingrijpende ervaringen. Met deze korte informatie
Nadere informatieEEN DIERBARE VERLIEZEN
EEN DIERBARE VERLIEZEN 994 Inleiding Deze folder is bedoeld voor nabestaanden. U leest hierin over de gevoelens die u kunt ervaren en hoe u in deze moeilijke tijd goed voor uzelf kunt zorgen. U heeft kort
Nadere informatieMaryleen Sorée. Dag van de kraamzorg 2015 Mama-Fit!
Maryleen Sorée Dag van de kraamzorg 2015 Een cruciale verandering Je hebt negen maanden om je voor te bereiden op iets waarvan je geen idee hebt, Net zo iets als een Eskimo die zich voorbereidt op het
Nadere informatieVERLIES VAN EEN DIERBARE INFORMATIE OVER ROUWVERWERKING FRANCISCUS VLIETLAND
VERLIES VAN EEN DIERBARE INFORMATIE OVER ROUWVERWERKING FRANCISCUS VLIETLAND Verlies lijden en verdriet hebben Verlies lijden is iets dat de meeste van ons op een bepaald moment in hun leven meemaken en
Nadere informatieVerlies, verdriet en rouw
Verlies, verdriet en rouw Albert Schweitzer ziekenhuis november 2013 pavo 0233 Inleiding Iemand die u dierbaar was, waar uw zorg naar uitging, is overleden. Het wegvallen van de overledene brengt wellicht
Nadere informatieHoe ontstaat hyperventilatie?
Hyperventilatie Wat is hyperventilatie? Ademhalen is een handeling die ieder mens verricht zonder er bij na te denken. Het gaat vanzelf en volkomen onbewust. Ademhaling is de basis van onze gezondheid.
Nadere informatieTest je mate van overspanning
Test je mate van overspanning Deze vragenlijst is bedoeld om stressklachten en overspannenheid in kaart te brengen. Het gaat om diverse stressklachten die te maken kunnen hebben met je werk en privésituatie.
Nadere informatieeen dierbare verliezen
een dierbare verliezen een dierbare verliezen U heeft kort geleden iemand verloren. Dat kan heel verwarrend zijn. Vaak is het moeilijk te accepteren dat iemand er niet meer is. Soms is het verdriet of
Nadere informatie7,4. Werkstuk door een scholier 1906 woorden 23 juni keer beoordeeld. Inleiding
Werkstuk door een scholier 1906 woorden 23 juni 2001 7,4 71 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Dit werkstuk gaat over depressie. Dit vonden we een interessant onderwerp, omdat het tegenwoordig veel voorkomt
Nadere informatieDagboek voor 9 maanden NÁ de bevalling. Roze wolk STINK LUIERS EN VERGEETACHTIG PFF... MOE. Een uniek dagboek voor mama!
Irene de Kruijf Dagboek voor 9 maanden NÁ de bevalling Roze wolk STINK LUIERS PFF... MOE EN VERGEETACHTIG Een uniek dagboek voor mama! STINKLUIERS KRAAM- VERBAND? BORSTVOEDING GEVEN ONZEKER MOE NACHTDIENST
Nadere informatieDepressie. Meer dan zo maar een dip
Meer dan zo maar een dip Een dipje of een depressie? Ieder mens heeft wel eens een dipje. Zo n sombere bui kan allerlei oorzaken hebben, bijvoorbeeld een ruzie, een teleurstelling, ziekte of narigheid
Nadere informatieNazorg pre eclampsie hellp syndroom
Nazorg pre eclampsie hellp syndroom 1 Wanneer een vrouw een pré-eclampsie of HELLP syndroom doormaakt, gebeurt er erg veel met en rondom haar. Niet alleen tijdens de ziekteperiode maar ook na de bevalling.
Nadere informatieWoonadres :. E-mail:.
Gegevens van (aangemeld) kind en ouder(s)/verzorger(s) Naam kind :. Geslacht: M / V Geboortedatum: Woonadres :. Postcode :.. Woonplaats :.. Tel.nr(s).:...... E-mail:. Naam vader:. Naam moeder:. Geboortedatum:../../..
Nadere informatieHoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:
hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk
Nadere informatieGeef in chronologische volgorde vanaf uw geboorte uw ziektegeschiedenis weer. Denk ook aan kinderziektes.
ORTHOBALANS ANAMNESEFORMULIER volwassene (graag zo volledig mogelijk invullen) Personalia Naam. Adres. Postcode. Plaats. Burgerlijke Staat Beroep.. Telefoon privé mobiel:.. Telefoon werk. Geboortedatum.
Nadere informatiePsychosociale problemen bij kanker
Psychosociale problemen bij kanker mogelijkheden voor begeleiding in het azm Psychosociale problemen bij kanker Inleiding 3 Reacties 3 Begeleiding 3 Wanneer hulp inschakelen 4 Vroegtijdige herkenning 4
Nadere informatieEen depressie. P unt P. kan u helpen. volwassenen
Een depressie P unt P kan u helpen volwassenen Iedereen is wel eens moe, somber en lusteloos. Het is een normale reactie op tegenvallers, een verlies en andere vervelende gebeurtenissen. Wanneer dit soort
Nadere informatieGeef in chronologische volgorde vanaf uw geboorte uw ziektegeschiedenis weer. Denk ook aan kinderziektes.
ORTHOBALANS ANAMNESEFORMULIER volwassene (graag zo volledig mogelijk invullen) Personalia Naam. Adres. Postcode. Plaats. Burgerlijke Staat Beroep.. Telefoon privé mobiel:.. Telefoon werk. Geboortedatum.
Nadere informatieDepressie bij verpleeghuiscliënten
Doen bij Depressie zorgprogramma Informatiefolder voor afdelingsmedewerkers Depressie bij verpleeghuiscliënten Folder 4 Inleiding Deze folder is bedoeld voor afdelingsmedewerkers die betrokken zijn bij
Nadere informatieBaby s die veel huilen Informatie voor ouders
Baby s die veel huilen Informatie voor ouders Albert Schweitzer ziekenhuis november 2014 pavo 1177 Inleiding Als uw baby veel huilt gaat u van alles proberen om de oorzaak te vinden. Zeker als uw baby
Nadere informatieBenzodiazepine Bij zwangerschap en in het kraambed. Poli Gynaecologie
00 Benzodiazepine Bij zwangerschap en in het kraambed. Poli Gynaecologie Uw arts heeft u als medicijn benzodiazepine voorgeschreven. Deze medicijnen kunnen tijdens een zwangerschap gebruikt worden. Deze
Nadere informatiePatiënteninformatie. Psychiatrie- Obstetrie- Paediatrie (POP)-poli. Informatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi.
Patiënteninformatie Psychiatrie- Obstetrie- Paediatrie (POP)-poli Informatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi. Inhoudsopgave Pagina Inleiding 4 Psychiatrische aandoeningen en kinderwens of
Nadere informatieGebruik van SSRI-medicatie tijdens zwangerschap en borstvoeding. Maatschap Gynaecologie & Kindergeneeskunde IJsselland Ziekenhuis
Gebruik van SSRI-medicatie tijdens zwangerschap en borstvoeding Maatschap Gynaecologie & Kindergeneeskunde IJsselland Ziekenhuis Inleiding Uw huisarts of psychiater heeft u een SSRI voorgeschreven. (Selectieve
Nadere informatieInfoblad. Als je weet dat je een baby met een aandoening krijgt
Als je weet dat je een baby met een aandoening krijgt Soms krijgen ouders tijdens de zwangerschap te horen dat hun kind een aandoening heeft. Dan volgt een moeilijke keuze: laat je het kind komen of breek
Nadere informatieHet nazorgtraject. Borstcentrum Máxima locatie Eindhoven
Het nazorgtraject Borstcentrum Máxima locatie Eindhoven In de afgelopen periode bent u behandeld voor borstkanker. Nu uw behandeltraject is afgesloten begint het nazorgtraject. Hieronder vindt u informatie
Nadere informatie...de draad weer oppakken
...de draad weer oppakken Na de schok... Volwassenen Informatie voor volwassenen die betrokken zijn geweest bij een schokkende gebeurtenis Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis, dat laat niemand
Nadere informatieHyperemesis gravidarum. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie
Hyperemesis gravidarum Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Inleiding U bent of wordt opgenomen in het Waterlandziekenhuis omdat u last heeft van overmatige misselijkheid en/of braken tijdens uw zwangerschap.
Nadere informatieOvermatige misselijkheid tijdens de zwangerschap (hyperemesis)
Overmatige misselijkheid tijdens de zwangerschap (hyperemesis) Na overleg met uw gynaecoloog wordt u opgenomen op de afdeling Bijzondere Chirurgie/Urologie omdat u last heeft van overmatige misselijkheid
Nadere informatieOvermatig braken tijdens de zwangerschap. (Hyperemesis Gravidarum)
Overmatig braken tijdens de zwangerschap (Hyperemesis Gravidarum) Inleiding U bent opgenomen in het St. Anna Ziekenhuis omdat u last heeft van overmatige misselijkheid en/of braken tijdens uw zwangerschap.
Nadere informatieCambriana online hulpprogramma
Dit is deel 1 van het online hulpprogramma van Cambriana. Verwerking van een scheiding 'Breaking up is hard to do' Neil Sedaka Een scheiding is een van de pijnlijkste ervaringen die je kunt meemaken in
Nadere informatieVragenlijst Eerstelijns Psychologische Zorg
Vragenlijst Eerstelijns Psychologische Zorg UW EIGEN GEGEVENS Uw achternaam Uw voornaam Voorvoegsel Voorletter(s) Bent u: Man Vrouw Roepnaam Adres (straat + huisnummer) Postcode Woonplaats Geboortedatum
Nadere informatieDepressieve symptomen bij verpleeghuiscliënten
Doen bij Depressie zorgprogramma Informatiefolder voor afdelingsmedewerkers Depressieve symptomen bij verpleeghuiscliënten Folder 2 Inleiding Deze folder is bedoeld voor afdelingsmedewerkers die betrokken
Nadere informatieAppendix. Deel 1: Vertaalde PSYCHLOPS deel 1 en deel 2 (zie hoofdstuk 5) Deel 2: Vertaalde PHQ (zie hoofdstuk 2)
Appendix Deel 1: Vertaalde PSYCHLOPS deel 1 en deel 2 (zie hoofdstuk 5) Deel 2: Vertaalde PHQ (zie hoofdstuk 2) Een vragenlijst over u en hoe u zich voelt. Vraag 1. Deze vraag bestaat uit drie delen: a-probleem,
Nadere informatieThuiszorgcafé. Depressie. Astrid Petiet, verpleegkundig specialist GGZ Heleen Steunenberg, Coördinator deskundigheidsbevordering
Thuiszorgcafé Depressie Astrid Petiet, verpleegkundig specialist GGZ Heleen Steunenberg, Coördinator deskundigheidsbevordering 9 november 2016 Depressie Mevrouw Van Veen Depressie Wat is het? Herkenning
Nadere informatieNet bevallen De eerste 6 weken na je bevalling
Jij & je baby Net bevallen De eerste 6 weken na je bevalling Kijk op deverloskundige.nl deverloskundige.nl/netbevallen Deze folder geeft informatie over de periode na de bevalling: de kraamperiode. Wat
Nadere informatieWilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Gynaecologie. Een miskraam
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Gynaecologie Een miskraam 1 Een miskraam betekent dat u een vrucht draagt of verliest die niet levensvatbaar is. De oorzaak van
Nadere informatieGrip op je Depressie. Cursus voor mensen met depressieve klachten
Grip op je Depressie Cursus voor mensen met depressieve klachten In deze folder vindt u informatie over de cursus Grip op je Depressie, die verzorgd wordt door de afdeling medische psychologie van het
Nadere informatieIk heb een postnatale/postpartum depressie
Ik heb een postnatale/postpartum depressie Ik kan nu volledig zeggen dat ik last heb van een postnatale/postpartum depressie. Dit durfde ik niet hardop te zeggen omdat mijn huisarts de eerste keer toen
Nadere informatieNVOG Voorlichtingsbrochure GEBRUIK VAN SSRI-MEDICATIE VOOR EN TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED
NVOG Voorlichtingsbrochure GEBRUIK VAN SSRI-MEDICATIE VOOR EN TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED 1 GEBRUIK VAN SSRI-MEDICATIE VOOR EN TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED 1. Achtergrond 2.
Nadere informatieSSRI-gebruik tijdens de zwangerschap
SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap Afdeling gynaecologie mca.nl Inhoudsopgave Zwangerschap en depressie 3 Gevolgen van SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap 3 Adviezen - zwangerschap 5 Adviezen - bevalling
Nadere informatieDagelijkse Vermelding van de Ernst van Problemen bij Premenstruele Dysfore Stoornis
PATIËNTENDAGBOEKKAART Dagelijkse Vermelding van de Ernst van Problemen bij Premenstruele Dysfore Stoornis Geef aan in welke mate u last heeft gehad van de hieronder genoemde klachten. Noteer elke avond
Nadere informatieChecklijst voor Cognitieve en Emotionele problemen na een Beroerte (CLCE-24)
Checklijst voor Cognitieve en Emotionele problemen na een Beroerte (CLCE-24) Voor de domeinen cognitie, communicatie en psycho-emotioneel kan de checklijst voor Cognitie en Emotionele problemen na een
Nadere informatieWat is de oorzaak van hyperventilatie?
Hyperventilatie 2 Wat is hyperventilatie? Hyperventilatie betekent overmatige ademhaling. Iemand die hyperventileert haalt te snel en te diep adem. Het lichaam reageert hierop. Dit geeft verschillende
Nadere informatieGebruik van SSRI-medicijnen
Gebruik van SSRI-medicijnen voor en tijdens uw zwangerschap en in uw kraambed Uw huisarts of psychiater heeft u een SSRI voorgeschreven. SSRI staat voor selectieve serotonine heropname remmer. SSRI is
Nadere informatiePieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1
EENZAAMHEID Pieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1 Partners 'Aanpak eenzaamheid Hatert' EENZAAMHEID / 2 Programma Wat is eenzaamheid? Signalen Omgaan met EENZAAMHEID / 3 Wat is eenzaamheid?
Nadere informatieHersenschudding Volwassenen en kinderen > 6 jaar. Afdeling Spoedeisende Hulp
00 Hersenschudding Volwassenen en kinderen > 6 jaar Afdeling Spoedeisende Hulp U of een van uw naasten heeft een hersenschudding opgelopen door een ongeluk of plotselinge beweging van het hoofd. Dit wordt
Nadere informatieBaby s die veel huilen
Kindergeneeskunde Baby s die veel huilen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KIN027 / Baby s die veel huilen / 09-07-2013 2 Baby s die veel huilen
Nadere informatieDiabetes mellitus en een depressie
Diabetes mellitus en een depressie Inleiding Mensen met diabetes mellitus hebben tweemaal zoveel kans om depressief te worden als mensen zonder diabetes. Dat betekent dat in Nederland één op de tien mensen
Nadere informatieWAAR KAN IK HULP VINDEN? Informatie over geestelijke gezondheidsproblemen
WAAR KAN IK HULP VINDEN? Informatie over geestelijke gezondheidsproblemen Tekst: Aziza Sbiti & Cha-Hsuan Liu Colofon: Deze brochure is totstandgekomen met hulp van het Inspraak Orgaan Chinezen. De inhoud
Nadere informatieGebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed.
Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed. Ziekenhuis Gelderse Vallei Deze folder geeft informatie over de mogelijke risico s en gevolgen voor moeder en kind van het
Nadere informatieSSRI-medicatie en zwangerschap BEHANDELING
SSRI-medicatie en zwangerschap BEHANDELING SSRI-medicatie en zwangerschap Je huisarts of psychiater heeft je een SSRI voorgeschreven. SSRI staat voor selectieve serotonine heropnameremmer. Het zijn medicijnen
Nadere informatieDepressieve klachten bij verpleeghuiscliënten
Doen bij Depressie zorgprogramma Informatiefolder voor cliënt en naasten Depressieve klachten bij verpleeghuiscliënten Folder 1 Inleiding Deze folder is bedoeld voor mensen met depressieve klachten en
Nadere informatieVermoeidheid bij kanker
Vermoeidheid bij kanker Vermoeidheid bij kanker Vermoeidheid bij kanker is een veel voorkomend probleem. Het heeft met veel verschillende dingen te maken. Door chemotherapie en radiotherapie neemt het
Nadere informatieUw kans op een kind met cystic fibrosis (taaislijmziekte) of sikkelcelziekte en thalassemie (erfelijke bloedarmoede)
Uw kans op een kind met cystic fibrosis (taaislijmziekte) of sikkelcelziekte en thalassemie (erfelijke bloedarmoede) Deze folder is bedoeld voor mensen die samen met hun partner een kind willen krijgen
Nadere informatieVerlies, verdriet en rouw
Verlies, verdriet en rouw Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Iemand die u dierbaar was, waar uw zorg naar uitging, is overleden. Het wegvallen van de overledene
Nadere informatieMultiple sclerose (MS) Poli Neurologie
00 Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie 1 Inleiding U heeft MS. Deze woorden veranderen in één keer je leven. Gevoelens van ongeloof, verdriet en angst. Maar misschien ook opluchting, omdat de vage klachten
Nadere informatieHoe ga je om met stress?
Hoe ga je om met stress? Bij stress ontstaat er in ons lichaam een natuurlijke reactie die ons in staat stelt om snel en alert te reageren op gevaar: onze polsslag en ademhaling versnellen, de spieren
Nadere informatieHyperventilatie. Ziekenhuis Gelderse Vallei
Hyperventilatie Ziekenhuis Gelderse Vallei Deze folder is bedoeld voor mensen die verwezen zijn door de huisarts naar de eerste hart hulp (EHH) met een bepaald klachtenpatroon dat kan passen bij hart-
Nadere informatieAfdeling revalidatie. Psychosomatische fysiotherapie
Afdeling revalidatie Psychosomatische fysiotherapie Gespannen??? Pijn??? Vermoeid???? UIT BALANS. IN BALANS In deze folder krijgt u informatie over psychosomatiek, over wat psychosomatische klachten zijn
Nadere informatieDagboek voor 9 maanden NÁ de bevalling. Roze wolk STINK LUIERS. en vergeetachtig. Pff... moe. Een uniek dagboek voor mama!
Irene de Kruijf Dagboek voor 9 maanden NÁ de bevalling Roze wolk STINK LUIERS Pff... moe en vergeetachtig Een uniek dagboek voor mama! Wat een Goeie moeder geld! Zweimel... Trots Vrolijk merk A of B? IK?
Nadere informatieMaryleen Sorée. Dag van de kraamzorg 2014 Mama-Fit!
Maryleen Sorée Dag van de kraamzorg 2014 Quizz: 1. Sinds wanneer eten we beschuit met muisjes? a. 17 e eeuw b. 19 e eeuw c. 20 e eeuw Quizz: 2. Beschuit met muisjes staat symbool voor? a. Gezonde toekomst
Nadere informatiePsychosociale problemen bij kanker
INTERNE GENEESKUNDE Psychosociale problemen bij kanker Mogelijkheden voor begeleiding in het Laurentius ziekenhuis Deze brochure is bedoeld voor mensen waarbij de diagnose kanker is gesteld en voor hun
Nadere informatie4DKL KLACHTENLIJST. Intake klacht :... :... Diagnose :... Medicatie :... Opmerkingen :... Versie: 3.07. Uitgave 2004: Stichting Flow, Alkmaar
4DKL KLACHTENLIJST Naam :........................................... datum:... /... /.... eslacht : man / vrouw num mer:........... eb. datum :.... /.... /..... Leeftijd:....... jaar praktijk:............
Nadere informatieNa de schok... de draad weer oppakken. Informatie voor volwassenen die betrokken zijn geweest bij een schokkende of ingrijpende gebeurtenis.
Na de schok... de draad weer oppakken Informatie voor volwassenen die betrokken zijn geweest bij een schokkende of ingrijpende gebeurtenis. Na de schok de draad weer oppakken Informatie voor volwassenen
Nadere informatieDe Lastmeter. Hoeveel last heeft u van problemen, klachten en zorgen? Oncologie
00 De Lastmeter Hoeveel last heeft u van problemen, klachten en zorgen? Oncologie 1 Kanker is een ziekte die uw leven ingrijpend kan verstoren. De ziekte en behandeling kunnen niet alleen lichamelijke
Nadere informatieHyperemesis gravidarum (overmatige misselijkheid en/of braken tijdens zwangerschap)
Hyperemesis gravidarum (overmatige misselijkheid en/of braken tijdens zwangerschap) 2 Inleiding U bent of wordt opgenomen bij de Ommelander Ziekenhuis Groep, omdat u last heeft van overmatige misselijkheid
Nadere informatieTerrorisme en dan verder Wat te doen na een aanslag?
Terrorisme en dan verder Wat te doen na een aanslag? Publieksversie Ga zo veel mogelijk door met uw normale dagelijkse activiteiten. Dat geeft u het gevoel dat u de baas bent over de situatie. Dit is ook
Nadere informatieVraag 1 Lees de tekst Internaliserend gedrag en co-morbiditeit en beantwoord daarna de vraag.
Feedbackvragen Casus Martijn Vraag 1 Lees de tekst Internaliserend gedrag en co-morbiditeit en beantwoord daarna de vraag. Bij Martijn is sprake van sociaal isolement, somberheid, niet eten. Dat duidt
Nadere informatieInterpersoonlijke groepstherapie
Psychiatrie Interpersoonlijke groepstherapie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl PSY004 / Interpersoonlijke groepstherapie / 16-10-2013 2 Interpersoonlijke
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes. Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis
Zwangerschapsdiabetes Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis Zwangerschapsdiabetes ontstaat tijdens de zwangerschap; meestal rondom de 30 e week. Wat is zwangerschapsdiabetes? Bij diabetes is het glucosegehalte
Nadere informatieBaby s die veel huilen. Informatie voor ouders
Baby s die veel huilen Informatie voor ouders Inleiding Als uw baby veel huilt gaat u van alles proberen om de oorzaak te vinden. Zeker als uw baby zich nauwelijks laat troosten. Dit kan allerlei gevoelens
Nadere informatieStappenplan depressie
Stappenplan depressie Vroegtijdige opsporing en behandeling van depressie bij zelfstandig wonende ouderen Stap 1: Screenen op depressie in de eerste lijn (kruis aan) GDS-2 1. Heeft u zich de afgelopen
Nadere informatieNa een keizersnede naar huis
Na een keizersnede naar huis Algemeen U bent twee tot vijf dagen geleden bevallen per keizersnede. In deze folder vindt u informatie over uw vertrek uit het ziekenhuis en kunt u de adviezen nalezen. Om
Nadere informatieZwangerschap en bipolaire stoornis avontuur voor patient en behandelaar. Anja Stevens
Zwangerschap en bipolaire stoornis avontuur voor patient en behandelaar Anja Stevens 14 december 2013 Inhoud Inleiding Kinderwens Zwangerschap Bevalling Kraambed en daarna Zwangerschapsplan Vaders Take
Nadere informatieOns vignet laat zien wat we graag willen bereiken, namelijk mensen tot groei en bloei brengen als persoon en in hun relaties met andere mensen.
OptiMent OptiMent is er voor kinderen, jongeren en volwassenen die een steun(tje) in de rug kunnen gebruiken. We helpen om psychische klachten zo goed mogelijk te voorkomen. Wie al problemen heeft, kan
Nadere informatiePijn bij kinderen Afdeling D/ kinderafdeling
Uw kind is waarschijnlijk opgenomen in het ziekenhuis of dit gaat binnenkort gebeuren. Deze folder is bedoeld om u als ouder(s)/ verzorger(s) te informeren over pijn bij kinderen en tips te geven hoe hier
Nadere informatieHoofdpijn Duizeligheid Vermoeidheid Concentratieproblemen Vergeetachtigheid
Hersenschudding In deze folder vertellen we wat de gevolgen van een hersenschudding kunnen zijn en wat u kunt verwachten tijdens het herstel. Ook geven we adviezen over wat u het beste wel en niet kunt
Nadere informatie