de relatie tussen omgeving en genezing Cor Datema

Transcriptie

1 Healing Environments - de relatie tussen omgeving en genezing Cor Datema Consultant Healing Environments

2 2

3 3

4 4

5 Welke zintuigen beïnvloeden het herstelproces? gezichtsvermogen gehoor reukzin tastzin 5

6 6

7 Helende effecten van (dag)licht Dynamische verlichting, waarbij intensiteit en kleurtemperatuur verandert gedurende de dag en hierbij het buitenlicht volgt, levert 10% meer slaap op na 7 dagen (M.C. Giméneza 2011) Zonnige, lichte kamers resulteren in korter verblijf (Beauchemin, 1996/1998), lagere mortaliteit (Benedetti, 2001) en minder winterdepressie (Joseph 2006) 28% meer pijnmedicatie in donkere kamers in plaats van lichte kamers (Walch, 2005) Medicatiefouten worden verminderd door hogere lichtniveaus (Buchanan, 1991) 7

8 Picture color light 8

9 Helende effecten van kleurenlicht Blauw licht kan de eetlust afremmen (Tofle 2004) en wordt gebruikt voor de behandeling van geelzucht bij babies (Lucey 1968) en winterdepressie (Glickman 2006 & Strong 2009) Rood licht kan gebruikt worden voor behandeling van acne (Yeh 2010) Infrarode (IR) verlichting kan huidtemperatuur lichtelijk verhogen en leidt to verlaging van vroeg ontwaken van 58% naar 4% in ouderen (Raymann 2008) 9

10 10

11 Effecten van zicht op natuur, planten en kunst Patiënten verblijven korter in het ziekenhuis met zicht op natuur (Ulrich 1984) Natuur video's reduceren pijnniveaus en stress (Miller 1992; Tse 2002, Malenbaum 2008; Laumann 2003; Sponselee 2004; de Kort et al. 2006) Kunstwerken met natuur reduceren stress in patiënten (Heerwagen 1990; Ulrich et al. 1993), dit in tegenstelling tot abstracte kunst. 11

12 12

13 Helende effecten van geluid Gebruik pijnstillers gereduceerd met 15% na operaties (Cepeda 2006) en bij bevallingen (Phumdoung 2003) Muziek reduceert stress en onrust bij invasieve en onplezierige procedures (Evans 2002) Muziek verbetert het herstel na een herseninfarct (Sarkamo 2008) 13

14 14

15 Reduceren van lawaai Maskeren van lawaai: 42% verbetering van slaap in ICs (Xie 2009) Reduceren lawaai met 10 db: 26% minder vaak wakker worden (Gabor 2003) Communicatie: 1.4% van telefonische bestellingen leidt tot verkeerd recept (Camp 2003) 15

16 16

17 Helende effecten van geur Bepaalde geuren (jasmijn, lavendel) kunnen een rustgevend effect hebben op patienten met psychische aandoeningen ( d Angelo 2002) en op patienten die wachten bij de tandarts (Lehmer 2005) Negatieve effecten: Hypersensitiviteit: Multiple Chemical Sensitivity (Miller 1994) Bepaalde geuren kunnen gevoel van pijn vergroten (Martin 2006) 17

18 18

19 Helende effecten van frisse lucht Hercirculeren van lucht verhoogt sterk de kans op influenza infecties in bejaardenhuizen (Drinka 2007) HEPA filters reduceren significant de kans op infecties (Schulster 2003) Air conditioning systemen verhogen de kans op Sick Building Syndroom vergeleken met natuurlijke of mechanische ventilatie. 19

20 20

21 Helende effecten van aanraken Massage heeft positief effect op pijnbeleving en stemming van kankerpatiënten (Kutner 2008) Tactiele stimulatie heeft positief effect op: verwerken verdriet (Hayes 1999), anorexia nervosa (Axelsson 2007), het verlagen van de bloeddruk en hartslag g( (Bilhult 2007) Negatief effect: Verlatingsangst en terugkeer naar ongemak (Henricson 2009) 21

22 22

23 Helende gedachten Placebo effect: rituelen zijn belangrijk bij toedienen van Placebo: wie het toedient, kleur van pil, de omgeving, contact tussen patiënt en arts, etc. (Finniss, 2010, Bensing, 2010) Sterke emotionele reacties worden geassocieerd met positieve hersenstimulatie die tot genezing g van auto-immuunziekten en ontstekingen kunnen leiden (e.g. mirakels van Lourdes) Meditatie en bidden in een MR scanner hebben laten zien dat de gebieden van gezichtsvermogen en horen in de hersenen gestimuleerd worden (Beauregard, 2006) 23

24 Healing Environments Research projects Adaptive Healing Rooms (3:44) Active Relaxation for Oncology (1:41) Delirium in ICU (2:34) 24

25 Healing Spaces Ester M. Sternberg, M.D. 25

26