11 mei 2014 : Ik zal je helpen God, dat je het niet in mij begeeft. Bij gedicht Vlaanderen:
|
|
- Christel Molenaar
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 11 mei 2014 : Ik zal je helpen God, dat je het niet in mij begeeft Bij gedicht Vlaanderen: De oorlog begon honderd jaar geleden. In de morgen van 4 augustus 1914 trokken de Duitse troepen België binnen. Via België wilden ze Frankrijk aanvallen. België wou aanvankelijk neutraal blijven. Maar toen Duitsland via België Frankrijk wou aanvallen, gooiden ook de Belgen zich in de strijd. Het Duitse leger hoopte op die manier het Franse leger in te sluiten. De Franse troepen zouden oprukken naar de Duitse grens om daar de Duitse troepen tegen te houden. Door ook een deel van de strijdkrachten door België te laten trekken, zou het Duitse leger de Fransen kunnen omsingelen en snel met hen afrekenen. De Duitsers waren er dan ook zeker van dat ze met Kerstmis weer thuis zouden zijn. De strijdende partijen liepen vast in Vlaanderen. De legers begonnen zich daarop in te graven. Dit was het begin van een lang durende loopgravenoorlog. Van de kustplaats Nieuwpoort tot aan de Zwitserse grens werd het landschap onderbroken door loopgraven. De strijd om enige terreinwinst te boeken kostte aan miljoenen soldaten het leven. Het was ook de eerste oorlog waar de keerzijde van de technische vooruitgang goed zichtbaar werd: gifgas, bommenwerpers en tanks werden voor het eerst grootschalig ingezet. Het westelijk front werd een hel van modderige loopgraven waarin wekelijks honderdduizenden soldaten omkwamen. De geboekte terreinwinst op de vijand bedroeg na een dergelijke aanval soms maar 50 meter. In het volgende, vertaalde gedicht, het bekendste gedicht over de eerste wereldoorlog, speelt de klaproos een belangrijke rol. Deze bloem is het belangrijkste herinneringssymbool geworden. Ieder jaar dragen op 11 november dragen veel mensen een plastic klaproos, een poppy, in hun knoopsgat. Het is de plant waarmee je geliefden herdenkt die je ontvallen zijn. Waarom deze bloem? Het is een akkerbloem die zich thuisvoelt in 4 mei 2014 OVERDENKING Pagina 1
2 verstoorde aarde, bijvoorbeeld als de boer ploegt en egt. Verstoorde aarde was tussen 1914 en 1918 op onvoorstelbare schaal aanwezig. De plant kan een onvruchtbaar geworden gebied ineens volkomen koloniseren en dat gebeurde destijds op het slagveld, in het niemandsland tussen de strijdende partijen. De bloembladeren zijn bloedrood met een zwart hart, min of meer in kruisvorm. Het zijn de kleuren van wegvloeiend leven en de dood, met het kruis als christelijk symbool van lijden en verlossing. Op de omslag van de liturgie ziet u een schilderij van Marcel Gromaire. Hij schilderde het in 1925 als oorlogsveteraan. De vijf gehelmde soldaten zijn als in beton gegoten in hun jassen-pantser. Zij zijn één geworden, bijna opgegaan in het landschap, alleen de blauwe kleur van hun uniform onderscheidt hen van de wand van de loopgraaf. Drie wachten op de uiteindelijke aanval; de andere twee kijken door de sleuf van een stalen plaat in het niemandsland tussen de partijen. Het zijn automaten geworden, versteend, van beton, zonder gezicht, ontmenselijkt. Alleen de handen van één van hen houden iets menselijks. Ben Ali Libi In Ben Ali Libi krijgt de volledige ontaarding van de mens in de oorlog een gezicht. Een gewone man, een onbekende, een goochelaar wordt zijn vrijheid en zijn leven ontnomen, niet om 4 mei 2014 OVERDENKING Pagina 2
3 wat hij deed, alleen om wie hij is Willem Wilmink schreef de tekst, Herman van Veen zingt het lied. Etty Hillesum : De dagboeken en brieven van Etty Hillesum werden aanvankelijk geschreven midden in bezet Amsterdam. Zittend voor het raam van haar kamer aan het Museumplein schreef zij een indrukwekkend, bezield en universeel werk. Met haar intelligente en sensitieve geest ontworstelde zij zich aan de machten die uit waren op de ondergang van haar en haar Joodse medemensen. Zij wist zich in haar schrijven als het ware te verheffen boven de terreur die zich overal om haar heen voltrok. Ze schreef over haar liefde voor mensen en voor het leven. Ze vertelde hoe ze aankeek tegen antisemitisme en tegen haat in het algemeen. Meer en meer kwam ze tot de conclusie dat ze zich niet wilde afsluiten voor de verschrikkingen om haar heen. In kamp Westerbork, waar ze een tijdlang werkte, probeerde ze zoveel mogelijk iedereen tot steun te zijn. Over het leven daar schreef ze twee lange, zeer aangrijpende brieven. Eind 1943 werd ze vermoord in Auschwitz-Birkenau, 29 jaar oud. En al zou er nog maar één fatsoenlijke Duitser bestaan, dan zou die het waard zijn in bescherming genomen te worden tegen de hele barbaarse bende en om die éne fatsoenlijke Duitser zou men dan niet zijn haat mogen uitgieten over een geheel volk. Overweging i (945 woorden) Het is 4 mei, Dodenherdenking, en morgen, 5 mei is het Bevrijdingsdag. Volgend jaar is het driekwart eeuw geleden dat wat wij in Nederland de oorlog noemen begon. De meeste 4 mei 2014 OVERDENKING Pagina 3
4 mensen hebben hem niet meegemaakt. Eigen herinneringen hebben tachtigers en negentigers nog. Er is nog wel een tweede generatie slachtoffers, van wie het leven beïnvloed wordt door wat hun ouders en familie heeft meegemaakt. De oorlog oefent nog altijd een uitzonderlijke fascinatie uit op generaties die nog niet waren geboren toen hij plaats vind. De voor de hand liggende verklaring is natuurlijk dat hij de grootste en meest verschrikkelijke gebeurtenis is in de menselijke geschiedenis. Het lijden, de pijn, het verdriet, de trauma s, de armoede, de ziektes, de kwellingen die mensen elkaar massaal hebben aangedaan, zijn niet te beschrijven. Wij spreken in ons land over de oorlog omdat wij er maar één kennen. Maar we zijn er ons ook van bewust dat het een oorlog was. In de afgelopen 70 jaren zijn er tal van nieuwe oorlogen ontstaan op alle denkbare plekken van deze aarde. In mei 1940 hadden Nederlanders al 125 jaar geen oorlog meer gekend. In 1815 verliet de Franse bezetter, het leger van Napoleon ons land. Maar voor onze buurlanden was het binnen één generatie de tweede oorlog, zelfs de tweede wereldoorlog. Die eerste was al onvoorstelbaar wreed, nutteloos geweest, compleet uit de hand gelopen. Al gauw kreeg het de naam van The great war, maar twintig jaar later bleek die naam al achterhaald. Het kon nog groter, erger. In de eerste wereldoorlog werden 20 miljoen soldaten, burgers, vrouwen, kinderen dodelijk slachtoffer, in de tweede werd dat getal nog eens verdriedubbeld. Dat getal, 80 miljoen doden in dertig jaar, is zo groot dat we ons er niets meer bij voor kunnen stellen. De twee wereldoorlogen worden door maar 21 jaren van elkaar gescheiden. De ene oorlog heeft de andere opgeroepen en verhevigd voortgezet. Historici willen ze steeds vaker zien als één oorlog met een onderbreking. In een halve eeuw tijd leek Europa aan een suïcidale poging ten onder te gaan. Het 4 mei 2014 OVERDENKING Pagina 4
5 vooruitgangsoptimisme van de voorgaande decennia, met uitvindingen op allerlei gebied, waardoor veel ziektes genezen konden worden, de voedselproductie kon worden vergroot en honger steeds meer werd uitgebannen, de mens kon gaan vliegen en opbellen, dat optimisme ging ten onder in een draaikolk van blind geweld. Alle vermogens die de mens zich eigen had gemaakt ter vergroting van zijn geluk en welzijn, werden nu ingezet om elkaar massaal uit te roeien en te vernietigen. Daarmee werd God gedood, in ons. We ontmoeten in deze dienst twee gewone mensen die niet gekozen hadden voor de oorlog en haar verschrikkingen. De één maakte na de eerste W.O. een verbeelding van wat hij meemaakte in het schilderij La Guerre. De ander schreef toen zij midden in W.O. twee verkeerde een dagboek. De eerste tekent de ontmenselijking. Mannen van vlees en bloed, die mens waren en konden liefhebben en leven, zijn versteend, van beton geworden, van God los. Etty daarentegen wil dat voorkomen en diept te midden van de barbarij God in zichzelf op. Het zijn bange tijden, mijn God, schreef Etty Hillesum in haar dagboek. In haar gebed belooft ze God één ding, dat ze haar zorgen om de toekomst niet als even zovele zware gewichten aan de dag van heden zal hangen. Dat vraagt om een zekere oefening, zegt ze. Wij weten dat het een enorme spirituele oefening is om je niet te laten verlammen door wat was en de angst voor wat komen kan. Daar hebben wij tegenwoordig mindfullness trainingen voor, leren leven in het hier en nu. Etty heeft weet van die God die als een kompas wijst naar recht en vrede, die ons als een magneet trekt naar zijn rijk. Maar die God is onmachtig het voor ons te doen, hij moet geholpen worden door ons. Ik zal je helpen God, dat je het niet in mij begeeft, jij kunt ons niet helpen, wij moeten jou helpen en door dat laatste helpen wij onszelf. Wij moeten zien te redden dat ene stukje God in onszelf. En misschien kunnen we ook er aan 4 mei 2014 OVERDENKING Pagina 5
6 meewerken God op te graven in de geteisterde harten van anderen. Ik begin alweer wat rustiger te worden mijn God, door dit gesprek met jou. God is voor ons een veilige schuilplaats, een betrouwbare hulp in de nood zegt de psalm. Zou Etty het zo kunnen nazeggen, in de bizarre omstandigheden waarin zij verkeerde? Ja, door het gebed, het gesprek dat ze voert met God wordt ze tot kalmte gebracht. De schuilplaats die God biedt is niet een plek waar je je verstopt en je toevertrouwt aan de bescherming van een ander. In de nabijheid die je zoekt, de nabijheid van God laat je God gebeuren. Jij, zij, wij moeten God aanwezig laten zijn. Dan vrezen wij niet, al wankelt de aarde en storten de bergen in het diepst van de zee. Met God in mijn midden, mijn ziel, stort dat wat heilig is, de menselijkheid, niet ineen. De volken kunnen zich roeren, hun rijken storten eens ineen. Met God die wij zorgvuldig in ons blijven koesteren, kunnen er nog verbijsterende dingen gebeuren op deze aarde. Wereldwijd worden oorlogen uitgebannen, bogen worden verbroken, lansen verbrijzeld. En zo kan die machteloze God, omdat hij diep in ons mag wonen, roepen: Staak de strijd, en erken dat ik God ben, verheven boven de volken, verheven boven de aarde. Oorlogen beginnen als wij God het laten begeven in ons, oorlogen eindigen als we God opgraven in ons geteisterde hart en dat ene stukje God in ons redden. Wie God redt, redt de menselijkheid. Wie één mens redt de hele wereld. Amen. 4 mei 2014 OVERDENKING Pagina 6
Thema: Wees ons nabij VOORBEREIDING
Orde voor de dienst bij de laatste zondag van het kerkelijk jaar Ontmoetingskerk Noordeloos 20 november 2016 Thema: Wees ons nabij Voorgangers: drs. Lizanne Bak en ds. Annette Driebergen Organist: Pim
Nadere informatieNiet bang zijn! God maakt je sterk!
Niet bang zijn! God maakt je sterk! Aangepaste dienst Zondag 22 november 2015 Br. Peter Zuidema Welkom Mededelingen Votum en groet Zingen:E & R 230 - Jezus is de goede Herder 1. Jezus is de goede herder
Nadere informatieDe gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.
De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen
Nadere informatieWelkom in de Menorah. Gedachtenis zondag. : mw. A. Dertien
Welkom in de Menorah Gedachtenis zondag Voorganger Ouderling v. dienst Organist Lector : ds. A.H. Boschma : dhr. A. Boven : dhr. H. Dorsman : mw. A. Dertien Gedachteniszondag 2015. Thema schuilen bij God
Nadere informatieWEBQUEST L6-02 oorlog & vrede
WEBQUEST L6-02 oorlog & vrede 2.3.1. Wereldoorlog I INHOUD OEFENBOEK De Eerste Wereldoorlog 02-03 2.3.2. Wereldoorlog II De Tweede Wereldoorlog 04-05 La Vita è Bella 06-07 3.1. Geweldige personen Jezus
Nadere informatieOntmoetingskerk - Laren NH, 5 april 2015 - Pasen Johannes 20
Ontmoetingskerk - Laren NH, 5 april 2015 - Pasen Johannes 20 Zal ik mijn man nog tegenkomen na de dood? Zullen we elkaar herkennen? Dat vroeg een vrouw me, enkele weken geleden. De vraag klinkt niet voor
Nadere informatieNaam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940)
Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Adolf Hitler In 1933 kwam Adolf Hitler in Duitsland aan de macht. Hij was de leider van de nazi-partij. Hij zei tegen de mensen: `Ik maak van Duitsland
Nadere informatieOORLOG IN OVERIJSSEL 2015
OORLOG IN OVERIJSSEL 2015 Opdrachten bij de film Naam Groep.. BEZETTING duur: ca. 15 minuten In de film zie je beelden van Hitler. Wie was hij? In welk jaar kwam Hitler aan de macht en welke plannen had
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-12-2-b
Bijlage VMBO-KB 2012 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-12-2-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een beschrijving van een politieke stroming (rond 1870): Zij
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog
Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 1663 woorden 7 juni 2004 6,3 124 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1: Spanning voor de oorlog Hoofdstuk 2:
Nadere informatieToespraak 4 mei 2010 dodenherdenking Ds. A.J. Haak 1
Toespraak 4 mei 2010 dodenherdenking Ds. A.J. Haak 1 Beste mensen, De meimaand is een mooie maand. Mei betekent zon en voorjaar, het betekent weer buiten kunnen zitten. Maar de maand mei betekent ook denken
Nadere informatieEr zijn mensen nodig met nieuwe fantasie
Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl
Nadere informatiede zon schijnt altijd
de zon schijnt altijd GEDICHTEN Klara Hobrink Inhoud 1 Achter de wolken 2 Zit men in een diep dal 3 Wat gebeurt er om ons heen? 4 U geeft antwoord 5 Loof de Heer 6 De blijdschap 7 Hem danken 8 Ken je de
Nadere informatieLeerlingen hand-out stadswandeling Amsterdam
Leerlingen handout stadswandeling Amsterdam Groep 1: de Surp Hoki Armeens Apostolische kerk Adres: Kromboomsloot 22, Amsterdam Namen leerlingen: In deze handout staat alle informatie die je nodig hebt
Nadere informatieWelke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.
Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest
Nadere informatieEerste zin De Etty Hillesum Stichting, opgericht op 17 oktober 1983, beheert de nagelaten geschriften van Etty Hillesum.
Zwg door Jessica Zeker Weten Goed Zeker Weten Goed 07 March 2014 Auteur Etty Hillesum Genre Biografie Eerste uitgave 2012 Flaptekst De dagboeken en brieven van de Joodse Etty Hillesum werden aanvankelijk
Nadere informatieToespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, Viering Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, Ter Apel, gemeente Vlagtwedde.
Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, Viering Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, Ter Apel, gemeente Vlagtwedde. Dames en heren, Het is een mooie gewoonte om een boom te planten om een ingrijpende
Nadere informatieKONING DAVID (DEEL 1)
Bijbel voor Kinderen presenteert KONING DAVID (DEEL 1) Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Lazarus Aangepast door: Ruth Klassen Vertaald door: Importantia Publishing Geproduceerd door: Bible
Nadere informatieKerstfeest 2014. Ds. W.E. den Hertogschool
Kerstfeest 2014 Ds. W.E. den Hertogschool Kling klokjes klingelingeling, kling klokjes kling. Laat de boodschap horen: Jezus is geboren, Voor die blijde klanken, willen wij God danken. Kling klokjes klingelingeling,
Nadere informatieJEZUS IS MIJN SUPERHELD
JEZUS IS MIJN SUPERHELD NAAM Studielessen voor 8-12 jarigen Lessen zijn geschreven door Beryl Voorhoeve, Ilja Witte en Judith Maarsen Mei 2007Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling HET BOEK
Nadere informatieDe eerste liefde van God
De eerste liefde van God Trouwpreek over 1 Johannes 3:16 (ds. Jos Douma) gehouden in de trouwdienst van Jeroen en Marjoke Wij hebben Gods liefde, die in ons is, leren kennen en vertrouwen daarop. God is
Nadere informatieHitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler?
Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Iedereen heeft wel eens van Adolf Hitler gehoord. Hij was de leider van Duitsland. Bij zijn naam denk je meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke
Nadere informatie2 maart 1945. 2 maart 2016. Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg
2 maart 1945 2 maart 2016 Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg Er kwamen 4 Duitsers bij de Bark. Ze slaan piketten, voor het plaatsen van batterijen veldartillerie. Maar op die dag gingen de verzetsgroepen
Nadere informatieVandaag is het de eerste viering in de cyclus : Tekst van mijn leven.
Inleiding door Jan de Meulder, tekst van Joppy Schiltz. Vandaag is het de eerste viering in de cyclus : Tekst van mijn leven. Je kunt boeken opstapelen als een soort lichttorentje. Zij verlichten duisternis,
Nadere informatie1. Inleiding dodenherdenking 4 mei 2013, geschreven door Walter Hoogendoorn
1. Inleiding dodenherdenking 4 mei 2013, geschreven door Walter Hoogendoorn Geachte aanwezigen, Ook dit jaar heeft het 4 mei comité geprobeerd een betekenis te geven aan de Dodenherdenking. Deze belangrijke
Nadere informatieBrandaan. Geschiedenis WERKBOEK
6 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK 6 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Monique Goris Leerlijnen: Hans Bulthuis Auteurs: Katrui ten Barge, Wilfried Dabekaussen, Juul Lelieveld, Frederike
Nadere informatieDodenherdenking. Beuningen, 4 mei 2017
Dodenherdenking Beuningen, 4 mei 2017 Zolang de mens bestaat, staat hij zijn naaste ook naar het leven. Het is een vreemde soort paradox: de ene mens kan niet leven zonder de ander terwijl diezelfde mens
Nadere informatieINHOUD. Inleiding Anne Frank Huis Boijmans Van Beuningen Corpus reis door de mens Gevangenismuseum...
INHOUD Inleiding...6 1 Anne Frank Huis...8 2 Boijmans Van Beuningen... 10 3 Corpus reis door de mens... 12 4 Gevangenismuseum... 14 5 Beeld en Geluid... 16 6 Museon... 18 7 Museum of the Image, MOTI...
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-14-1-b
Bijlage VMBO-KB 2014 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-14-1-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een politieke prent over een biddende fabrikant (1907): Onderschrift
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Onderduiken Mijn spreekbeurt gaat over mensen die in de tweede wereldoorlog zijn ondergedoken. Mijn werkstuk heb ik gemaakt over Anne Frank. Anne Frank is in de tweede wereld oorlog ook ondergedoken. Vandaar
Nadere informatieWaar gebeurde het? Korte omschrijving. Lesdoel. Lesbeschrijving. Materiaal. Docentenblad
Docentenblad Waar gebeurde het? Korte omschrijving In de strip worden vaak plaatsen genoemd. Er zijn drie kaartjes (Nederland, Europa en de wereld) en een aantal stripplaatjes waarin plaatsen genoemd worden.
Nadere informatieHartelijk welkom in de kerk! Thema 2 Blij met beleving!
Hartelijk welkom in de kerk! Thema 2 Blij met beleving! Mededelingen Wilt u aub uw mobiele telefoons uitzetten i.v.m. storing van de beeldopnames? Lied van de week Lied Thuis in Gods huis Couplet 1 en
Nadere informatieWat is de aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog? De moord op Frans-Ferdinand van Oostenrijk.
Werkblad 7 Ω Oorlog en crisis Ω Les : De Eerste Wereldoorlog Het begin van de Eerste Wereldoorlog Rond 900 zijn er twee kampen in Europa. Rusland, Frankrijk en Groot- Brittannië aan de ene kant. Oostenrijk-
Nadere informatieVoorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.
Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik
Nadere informatiegermaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk).
Jeanne d'arc Aan het begin van de 15de eeuw slaagden de Fransen er eindelijk in om de Engelsen uit hun land te verdrijven. De strijd begon met een vrouw die later een nationale heldin werd, van de meest
Nadere informatieLieve mensen van de Hofkerk, gasten, gemeente van Jezus Christus
Zondag 27 september Markus 9, 30-37 Overdenking Lieve mensen van de Hofkerk, gasten, gemeente van Jezus Christus 1) Ongemakkelijk gevoel Ik kreeg een beetje een ongemakkelijk gevoel toen ik dat gedeelte
Nadere informatieDE WONDEREN VAN JEZUS
Bijbel voor Kinderen presenteert DE WONDEREN VAN JEZUS Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Byron Unger en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd
Nadere informatieKinderliedboekje Inhoudsopgave
Kinderliedboekje Inhoudsopgave Jezus is de goede herder...2 Hoor de vogels zingen weer...2 Dank U voor deze nieuwe morgen...3 Jezus is geboren...4 Zit je deur nog op slot...4 Dank U voor uw liefde Heer...4
Nadere informatieRassenleer. Nog lager stonden volgens hem de zigeuners en vooral de joden. Dat waren geen mensen maar ongedierte, dat uitgeroeid moest worden.
De Holocaust Rassenleer Lang voordat Hitler de leider van Duitsland werd, schreef en vertelde hij over de rassenleer. Dat was een theorie die beweerde dat mensen waren verdeeld in rassen: zwakke, minderwaardige
Nadere informatieSamenvattingen Geloof ABC
Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden
Nadere informatie1 zondag 21 december 2014 dr. K.J. Holtzapffel, predikant Remonstrantse Gemeente Rotterdam
Lezingen: Jesaja 9:1 Het volk dat in duisternis ronddoolt ziet dan een schitterend licht. Zij die in het donker wonen worden dan door een helder licht beschenen. en stukje uit dagboek van Etty Hillesum.
Nadere informatieOefeningen voor inkeer en verstilling
Oefeningen voor inkeer en verstilling Oefeningen voor inkeer en verstilling In de christelijke traditie zijn veel voorbeelden te vinden van oefeningen die een hulp kunnen zijn voor het gebedsleven. Hieronder
Nadere informatieVandaag is rood. Pinksteren 2014. Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen
Vandaag is rood. Pinksteren 2014 Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen Dat mooie rood was ooit voor mij Een kleur van passie
Nadere informatieHartelijk welkom in de kerk! Thema 3 Genade, fundament om op te leven
Hartelijk welkom in de kerk! Thema 3 Genade, fundament om op te leven Mededelingen Wilt u aub uw mobiele telefoons uitzetten i.v.m. storing van de beeldopnames? Lied van de week Opwekking 412 Kom tot Mij
Nadere informatieLIEDERENBLAD TIME 2 SING 18 september 2011 Thema: Je steentje bijdragen. Refrein
LIEDERENBLAD TIME 2 SING 18 september 2011 Thema: Je steentje bijdragen 19.00 uur LAAT HET FEEST ZIJN IN DE HUIZEN (Opw. 533) Laat het feest zijn in de huizen, mensen dansen op de straat, als het onrecht
Nadere informatieNaam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn
Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Filips II In 1566, meer dan vierhonderd jaar geleden, zijn veel mensen boos. Er is onrust in de Nederlanden. Er zijn spanningen over het geloof, veel mensen
Nadere informatieDe bruiloft van Simson
De bruiloft van Simson Weet je nog waar de vertelling de vorige keer over ging? Over Simson, de nazireeër. Wat is een nazireeër? Een nazireeër is een bijzondere knecht van God. Een nazireeër mag zijn haar
Nadere informatieTekst herdenking Brabantse gesneuvelden: Wie de ogen sluit voor het verleden, is blind voor de toekomst
Tekst herdenking Brabantse gesneuvelden: Wie de ogen sluit voor het verleden, is blind voor de toekomst Dames en heren, allen hier aanwezig. Het is voor mij een grote eer hier als pas benoemde burgemeester
Nadere informatie100 jaar geleden. t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna.
100 jaar geleden t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna. t Is oorlog! Binderveld, Kozen, Nieuwerkerken en Wijer 100 jaar geleden is een
Nadere informatieverzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen
Zondag 52 Zondag 52 gaat over de zesde bede. Leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid, in der eeuwigheid. Amen. Lees de tekst
Nadere informatieLaten wij even in stilte onze pijn, onze moeite en ons zoeken verwoorden.
Bij Maria met verdriet terecht kunnen. We kunnen met onze pijn, met ons verdriet bij Maria terecht. We kunnen in gebed verwoorden wat het ons moeilijk maakt. We staan er op die manier niet meer alleen
Nadere informatieZondag 17 november 2013
Zondag 17 november 2013 aansteken tafelkaarsen lichtlied Stilte Welkom v Onze hulp is in de naam van de Heer a DIE HEMEL EN AARDE GEMAAKT HEEFT v in de naam van de Heer die de weerstand van de nacht wil
Nadere informatieIiturgie voor de -12 jeugddienst van zondagmorgen 28 Juni in de Westerkerk te Veenendaal
Iiturgie voor de -12 jeugddienst van zondagmorgen 28 Juni in de Westerkerk te Veenendaal Op Toon Hoogte 182 Door Uw genade Vader Door Uw genade, Vader, mogen wij hier binnengaan. Niet door rechtvaardige
Nadere informatieKom erbij Tekst: Ron Schröder & Marianne Busser Muziek: Marcel & Lydia Zimmer 2013 Celmar Music / Schröder & Busser
Kom erbij Kom erbij, want ik wil je iets vertellen, het is heel bijzonder, dus luister allemaal. Ik ken honderdduizend prachtige verhalen, maar dit is echt het mooiste van allemaal. Het gaat over twee
Nadere informatieOnze Vader. Amen. www.bisdomdenbosch.nl
Onze Vader Onze Vader Onze Vader, die in de hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel, Geef ons heden ons dagelijks brood, en vergeef ons onze schuld,
Nadere informatieDagboek Sebastiaan Matte
Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen
Nadere informatieIn de stilte van ons herdenken, sprak de herinnering.
Toespraak burgemeester K. Tigelaar ter gelegenheid van de dodenherdenking op vrijdag 4 mei 2012 Dames en heren, jongens en meisjes, In de stilte van ons herdenken, sprak de herinnering. Herinneringen aan
Nadere informatieKONING DAVID (DEEL 1)
Online Bijbel voor kinderen presenteert KONING DAVID (DEEL 1) Geschreven door Edward Hughes Illustraties door Janie Forest and Lazarus Aangepast door Lyn Doerksen Alle Bijbelcitaten zijn afkomstig uit
Nadere informatie* * * * * Bij Matteüs 5,1-12, het evangelie van Allerheiligen
is veel meer dan een kerkhofdag. Geen dag alleen van treuren om het verlies en het gemis van je geliefden, maar een dag van verder kijken, verder dan het verdriet en verder dan de lege plek in huis, om
Nadere informatieNaam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel
Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Willibrord Willibrord werd geboren als zoon van pas bekeerde ouders en werd als zevenjarige jongen door zijn vader Wilgis toevertrouwd aan het klooster van Ripon nabij
Nadere informatietientallen miljoenen euro s per jaar. Ook een vrijwilliger heeft zo een economische waarde.
Mt.5:16 De Week van gebed voor de eenheid van alle kerken. Ieder jaar is dit gebed in dezelfde week in januari. Het zal puur toeval zijn, maar ieder jaar valt ook de actie Kerkbalans in deze periode. Met
Nadere informatieArigato. opdrachtenblad. Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten
Arigato opdrachtenblad Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten Lesuurpakket Arigato Thema s: oorlogsverleden; mensenrechten; vergeven; herdenken. Verdiepingsopdrachten:
Nadere informatieDe vier onmetelijke vermogens van de geest
De vier onmetelijke vermogens van de geest Geluk is alleen mogelijk als er liefde is. Ware liefde heeft het vermogen iedere situatie waarin we ons bevinden te genezen en te veranderen, en ons leven een
Nadere informatieGeachte gasten van de herdenkingsplechtigheid, Het is voor mij een grote eer vandaag tijdens deze. herdenkingsplechtigheid het woord te mogen voeren.
Manuscript toespraak 29-04-2013 Mevr. Dr. Eva Högl - lid van de Bondsdag, toespraak t.g.v. de Nederlandse herdenkingsplechtigheid op 4 mei 2013 Geachte heer Snep, Geachte ambassadeur, Geachte gasten van
Nadere informatieEnkele vragen aan Kristin Harmel
Enkele vragen aan Kristin Harmel Waar gaat Zolang er sterren aan de hemel staan over? Zolang er sterren aan de hemel staan gaat over Hope McKenna- Smith, eigenaresse van een bakkerij in Cape Cod. Ze komt
Nadere informatieTekst http://www.kapucijnen.com/liturgie/liturgie05.html foto H. Oude Groote Beverborg Presentatie A. Borgers
Tekst http://www.kapucijnen.com/liturgie/liturgie05.html foto H. Oude Groote Beverborg Presentatie A. Borgers 1. Jezus wordt ter dood veroordeeld 1. Jezus wordt ter dood veroordeeld 2.Jezus neemt het
Nadere informatieWaar wil je heengaan?
Waar wil je heengaan? Viering Oecumenische Basisgroep 3 maart 2013 Aansteken van de kaars Kaars, jij mag branden, Jij geeft ons je licht Jij bent een teken: God houdt ons in het zicht. Openingslied: Verborgen
Nadere informatieToespraak van commissaris van de koningin Max van den Berg, Veendam, 5 mei 2011
Toespraak van commissaris van de koningin Max van den Berg, Veendam, 5 mei 2011 Ik zag de mensen in de straten, Hun armoe en hun grauw gezicht Dames en heren, Dat zijn de eerste twee regels van een aangrijpend
Nadere informatieGeloven in Jezus Christus
Geloven in Jezus Christus Zoon van God Jezus krijgt God een menselijk gezicht. Immanuel wordt Hij genoemd: God met ons. Het is de naam die Hij bij zijn geboorte krijgt. ZIn Daar begint zijn bijzondere
Nadere informatieLeren vliegen. Graag zou ik een vogel zijn OVERDENKING. viering van 28 maart 2010
Leren vliegen Graag zou ik een vogel zijn Uit aarde ben ik gemaakt uit slijk en drek uit bloed en water graag zou ik een vogel zijn uit veren papier en dunne beenderen niet nat en bloederig Uit aarde zijn
Nadere informatie1. Toespraak burgemeester Dodenherdenking 4 mei 2017
1. Ik zou lang willen leven, om het later alles tòch nog eens te kunnen uitleggen en als me dat niet vergund is, welnu, dan zal een ander het doen en dan zal een ander mijn leven verder leven, daar waar
Nadere informatieDe gelijkenis van het huis op de rots en op het zand.
De gelijkenis van het huis op de rots en op het zand. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel
Nadere informatieLiturgie voor de Gezinsdienst. Thema: In de wolken!
Liturgie voor de Gezinsdienst op 26 oktober 2014 om 10,00 uur in De Ark Thema: In de wolken! Met medewerking van: Elly Maarsingh Renny Post Leden van de KiWi Voor de dienst zingt Ludgrut: Wees welkom allemaal
Nadere informatieGoede buren. Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam
Goede buren Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam Voorganger: ds. Joke van der Neut Organist: Alex Hommel Orgelspel Welkom door ouderling van dienst Jan
Nadere informatieSamen zingen. Zwaai, zwaai, zwaai, met jonge groene takken. Zing, nu nader komt op een ezel nooit bereden Hij die doet wat moet gedaan.
Samen zingen Zwaai, zwaai, zwaai, met jonge groene takken. Zing, nu nader komt op een ezel nooit bereden Hij die doet wat moet gedaan. Aansteken paaskaars Om te beginnen, goede God geeft U op aarde licht;
Nadere informatieJohannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,
Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...
Nadere informatieOp weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon
Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn
Nadere informatieLees het verhaal Een monument geschreven door Jan Terlouw.
EEN MONUMENT Bij het verhaal van Jan Terlouw Lees het verhaal Een monument geschreven door Jan Terlouw. Opdracht 2 Zet de volgende gebeurtenissen uit het verhaal in de goede volgorde. 1 De soldaat geeft
Nadere informatieOpenbaring 6 over rampen
Openbaring 6 over rampen We kijken terug op een week waarin het nieuws voor een groot deel werd beheerst door de gruwelijke ramp met vlucht MH 17 van Malaysia Airlines op donderdag 17 juli jl. 298 mensen
Nadere informatieOPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Luk 15:11-32 Joh 3:14-17, Joh 15:9-17 Matt 5:43-48, Joh 13:33-35
God en je naasten liefhebben LES 3 DEEL 5 DISCIPLE OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Luk 15:11-32 Joh 3:14-17, Joh 15:9-17 Matt 5:43-48, Joh 13:33-35 Wat leer
Nadere informatieLiturgie Jeugddienst Nijbroek in samenwerking met de jeugddienstcommissie van Terwolde 19 oktober 2014. Selfie? Ie-self!
Liturgie Jeugddienst Nijbroek in samenwerking met de jeugddienstcommissie van Terwolde 19 oktober 2014 Selfie? Ie-self! Voorganger: Dhr. G.J. Heinen Muzikale medewerking: koor van Groot Schuylenburg uit
Nadere informatieEen greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen
Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Openingstekst: (Door een ouder en kind) A. Zeg zou jij het licht aandoen? Je moet opschieten, want het is bijna tijd. Dadelijk
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Het zijn wonderlijke verhalen, de verhalen rond de geboorte van Jezus: Maria, die zwanger is door de heilige Geest, Jozef, die in een droom een engel
Nadere informatieeen zee van tijd een zee van tijd Ze laten zien dat ze geen leger meer willen. Werkblad 12 Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les 1: Wat er vooraf ging Naam:
Werkblad Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les : Wat er vooraf ging Na de Eerste Wereldoorlog gaat het slecht met Duitsland. Het land moet veel geld Hitler betalen aan de winnaars van de oorlog. De leider van
Nadere informatieOpwekking 346: Opwekking 167:
Opwekking 346: Maak ons tot een stralend licht een stralend licht Tot de wereld ziet wie haar het leven geeft. Laat het schijnen door ons heen. Maak ons tot een woord van hoop een levend woord dat U verlossing
Nadere informatieEr zal geen verzengende hitte, geen dorst en geen honger meer zijn want Hij zal ze weiden aan water dat vloeit uit het hart der woestijn.
VESPER op woensdag maart 016 in de Dorpskerk te Bloemendaal aanvang: 19.15 uur Liturgen: Agneta Markusse en Ali Bos Pianist: Janny van der Meer Thema: 'De vreemdeling in ons midden' STILTE VOOR DE VESPER
Nadere informatieGeschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN
Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN Secretariaat/Documentatiecentrum: Bezoekerscentrum Rufferdinge Molenberg 4 3400 Landen Tel. 011 88 34 68 Fax 011 83 27 62 info@ghklanden.be www.ghklanden.be
Nadere informatiePaasmorgen 2011 in de Open Hof te Drunen Voorganger ds. M. Oostenbrink Organist dhr. B. Vermeul Mmv zanggroep Joy. De tuin van de Opstanding
Paasmorgen 2011 in de Open Hof te Drunen Voorganger ds. M. Oostenbrink Organist dhr. B. Vermeul Mmv zanggroep Joy De tuin van de Opstanding Voor de dienst zingt Joy: U hebt de overwinning behaald Fear
Nadere informatieJezus kreeg de straf voor onze zonden, wij ontvangen vergeving en vrede. Jesaja 53:4-6 en 1 Petrus 2:24
Jezus kreeg de straf voor onze zonden, wij ontvangen vergeving en vrede. Jesaja 53:4-6 en 1 Petrus 2:24 Als je iets verkeerd doet, verdien je straf. Ja toch? Dat is eerlijk. Er is niemand die nooit iets
Nadere informatieDE GEBOORTE VAN JEZUS
Bijbel voor Kinderen presenteert DE GEBOORTE VAN JEZUS Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd door:
Nadere informatieDoor welke oorzaak voelde Saul zich alleen en onbeschermd? En wat had hij vernomen?
Dood van Saul en zijn zonen. Door welke oorzaak voelde Saul zich alleen en onbeschermd? En wat had hij vernomen? Zie 1 Samuel 30 en 31 Saul echter voelde zich alleen en onbeschermd, omdat God hem verlaten
Nadere informatieDames en heren, jongens en meisjes,
SPEECH TER GELEGENHEID VAN DE DODENHERDENKING 4 mei 2008 EN DE HERDENKING VAN DE BEVRIJDING OP 5 MEI 2008 Dames en heren, jongens en meisjes, 4 mei, 8 uur, een moment om stil te zijn. twee minuten stilte.
Nadere informatiePresentatie Cor Rook d.d. 7 juni 2016 in de Josefkerk te Zwolle, zelf voor 12 tot 15 uur per week werkzaam als fondsenwerver voor goede doelen,
Presentatie Cor Rook d.d. 7 juni 2016 in de Josefkerk te Zwolle, zelf voor 12 tot 15 uur per week werkzaam als fondsenwerver voor goede doelen, over fondsenwerving (Bron The Spirituality Of Fundraising
Nadere informatieOpeningsgebeden INHOUD
Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus
Nadere informatieWereldoorlog 1: dood en vernieling (les 18 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich
Wereldoorlog 1: dood en vernieling (les 18 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Inleiding => WO 1 = totale oorlog => Nooit eerder geziene vernietiging =>
Nadere informatieZondag 21 februari 2016; 2 e zondag van de 40-dagen; project: zet een stap naar de A/ander; kleur Paars; ds. A.J.Wouda
Zondag 21 februari 2016; 2 e zondag van de 40-dagen; project: zet een stap naar de A/ander; kleur Paars; ds. A.J.Wouda Ex. 1 e lezing Ex. 34: 27-35 Antwoordpsalm 27: 4 2 e lezing Lucas 9: 28-36 Gemeente
Nadere informatieKerstfeest 2015. Ds. W.E. den Hertogschool
Kerstfeest 2015 Ds. W.E. den Hertogschool Lichtjes, lichtjes overal Kerstfeest is het nu Jezus is geboren Zeggen zij aan U Groep 1/2 Welkom Kim & Jake Openingsgebed Gebed door groep 6 (1) Lieve Here God,
Nadere informatieWelkom in deze dienst Voorganger is ds. P. Molenaar
Welkom in deze dienst Voorganger is ds. P. Molenaar Schriftlezing: Exodus 14 vers 1 t/m 22 Gezang 343 vers 1 t/m 5 (Liedboek) Psalm 130 vers 3 (Schoolpsalm) Psalm 65 vers 1 en 2 (Nieuwe Psalmberijming)
Nadere informatieMenze Fernandus van Houten
Liturgieboekje bij het afscheid van Menze Fernandus van Houten * Groningen, 10 februari 1931 Tolbert, 21 februari 2016 in een samenkomst op donderdag 25 februari 2016, om 11.00u in de Gereformeerde Kerk
Nadere informatieHERDENKING JOODS MONUMENT
HERDENKING JOODS MONUMENT Op vrijdag 9 maart zullen de leerlingen aanwezig zijn bij de herdenking van het Joods monument op het terrein van voormalig Groot Bronswijk. Tijdens deze herdenking zullen de
Nadere informatie