Woningen waarvoor tussen 1 mei 2015 en 19 februari 2016 vergunning is verleend

Transcriptie

1

2

3

4

5 Burgemeester en Wethouders Postadres Postbus 16200, 3500 CE Utrecht Telefoon Aan: de commissie Stad en Ruimte Behandeld door Eelko van den Boogaard Datum 7 september 2016 Doorkiesnummer Ons kenmerk ee.van.den.boogaard@utrecht.nl Onderwerp Voortgangsnotitie stadsverwarming Bijlage(n) twee Uw kenmerk Verzonden Uw brief van Bij antwoord datum, kenmerk en onderwerp vermelden Geachte commissieleden, In de raadsvergadering van 14 april 2016 is het milieurendement van stadsverwarming besproken en de impact daarvan op de vergunningverlening en de energiezuinigheid van bestaande en toekomstige woningen met stadsverwarming. In navolging van de eerdere toelichting op de voortgang in de commissiebrief van 15 juni 2016, informeren wij u met deze brief opnieuw over de resultaten die zijn geboekt in het streven bewoners een zo energiezuinig mogelijke woning te bieden en over het duurzaamheidsrendement van stadsverwarming. Woningen waarvoor tussen 1 mei 2015 en 19 februari 2016 vergunning is verleend Met motie 45: Milieu en bewoners niet duperen heeft de raad het college opgedragen met projectontwikkelaars en Eneco in gesprek te gaan over het alsnog realiseren van duurzame woningen. Voor circa 75% van de woningen (6 projecten, 176 woningen) hebben wij afspraken gemaakt over extra duurzaamheidsmaatregelen waardoor de woningen bij oplevering voldoen aan de EPC norm als zou zijn gerekend met het forfaitair milieurendement van stadsverwarming. De kosten voor deze maatregelen worden gezamenlijk betaald door de projectontwikkelaar, Eneco en gemeente. De gemeente stelt alles in het werk om ook bij de andere 4 projecten (62 woningen) tot overeenstemming te komen. Al hoewel de vergunningen op basis van een rendement van 177% rechtsgeldig zijn en ontwikkelaars niet verplicht zijn of gedwongen kunnen worden maatregelen te nemen, zijn er inmiddels dus goede resultaten geboekt. Bij de afspraken over aanvullende maatregelen is gebruik gemaakt van de tussenresultaten van het onafhankelijk onderzoek van DGMR naar de wenselijke maatregelen en bijbehorende kosten. Het definitieve rapport is als bijlage bijgevoegd. De uitkomsten komen in grote lijnen overeen met de uitkomsten van de eerdere steekproef door DGMR waarover u bent geïnformeerd in de commissiebrief van 18 maart 2016.

6 Burgemeester en Wethouders Datum 6 september 2016 Ons kenmerk Woningen waarvoor voor 19 februari een vergunning is aangevraagd, die op 19 februari nog in behandeling was Zoals in de commissiebrief van 15 juni 2016 is toegelicht, hebben de betrokken ontwikkelaars voor het overgrote deel van de woningen aanvullende maatregelen genomen. Daardoor kan bij het overgrote deel van deze woningen worden gerekend met het forfaitaire of werkelijke milieurendement. Bij een drietal initiatieven van zelfbouw van vrijstaande woningen door particulieren, zijn in verband met het specifieke karakter maatwerkafspraken gemaakt. Woningen waarvoor ná 19 februari 2016 vergunning is of wordt aangevraagd In de commissiebrief van 15 juni 2016 is aangegeven dat er bij een aantal projecten (in Leidsche Rijn, het Stationsgebied en Zijdebalen) sprake lijkt van grotere onvoorziene neveneffecten als wordt gerekend met het forfaitair rendement. Omdat bij deze projecten grote aanpassingen in het bouwontwerp nodig zijn leidt dit tot hoge extra kosten, forse vertraging of verslechtering van de kwaliteit van de woningen voor de bewoners. Inmiddels is duidelijk dat bij 9 van de 12 betrokken projecten in Leidsche Rijn woningen kunnen worden gerealiseerd die bij oplevering voldoen bij rekenen met het forfaitair milieurendement van stadsverwarming of waarbij ontwikkelaars extra duurzaamheidsmaatregelen hebben doorgevoerd waardoor de EPC norm uit komt op 0,2 of lager (wettelijk is 0,4 of lager vereist). Eén ontwikkelaar heeft besloten, in goed overleg met Eneco, warmtepompen als duurzaam alternatief voor stadsverwarming toe te passen. Met drie ontwikkelaars in Leidsche Rijn is de gemeente nog in gesprek over een zo duurzaam mogelijke oplossing. Het gaat hierbij veelal om woningen waarbij het voorbereidingstraject in een vergevorderd stadium was of waarbij de woningen al in de verkoop waren ten tijde van het collegebesluit om te rekenen met het forfaitair rendement. Ook met de betrokken ontwikkelaars in het Stationsgebied en Zijdebalen onderhouden wij intensief contact. Door de hoge dichtheid in beide ontwikkelingen (hoogbouw in combinatie met een gering dakoppervlak) en het vergaande stadium van de ontwikkelingen zijn de mogelijkheden om aanvullende duurzaamheidsmaatregelen te nemen vaak beperkt, kostbaar en kunnen leiden tot vertraging of vermindering van kwaliteit. De ontwikkelaar van Zijdebalen heeft bij de gemeente formeel bezwaar en vervolgens beroep ingediend tegen de rendementseis van 110%. Parallel aan dit juridische traject heeft de gemeente intensief contact met de ontwikkelaars in zowel Zijdebalen als het Stationsgebied om te bepalen waar mogelijk, alsnog extra aanvullende duurzaamheidsmaatregelen kunnen worden getroffen. De gemeente ervaart de medewerking van de ontwikkelaars hierbij als constructief en oplossingsgericht. De ontwikkelaars hebben voor beide ontwikkelingen, voor zover mogelijk, al een aantal aanvullende duurzaamheidsmaatregelen in de plannen doorgevoerd. 2/4

7 Burgemeester en Wethouders Datum 6 september 2016 Ons kenmerk Kwaliteitsverklaring Eneco Op 14 juni 2016 heeft Bureau Controle Registratie Gelijkwaardigheid (BCRG) de door Eneco voorgelegde kwaliteitsverklaring voor stadsverwarming goedgekeurd. De kwaliteitsverklaring bevat een gemiddeld rendement voor het primaire en secundaire net van 125% voor de periode Eneco heeft geconstateerd dat het rendement inmiddels hoger ligt als gevolg van onder meer marktontwikkelingen en het in aanmerking nemen van de inzet van een tweede energiecentrale. Daarom gaat Eneco een nieuwe kwaliteitsverklaring aanvragen en verwacht een gemiddeld opwekrendement van 125% voor het secundaire net en een nader te bepalen hoger opwekrendement voor het primaire net. Daarnaast heeft Eneco in een aanvullende brief (zie bijlage) aangegeven het opwekkingsrendement te blijven monitoren. Als het rendement onder de 125% komt neemt Eneco naar redelijkheid corrigerende maatregelen. Dat betekent dat Eneco bereid is om met de energiecentrales ook op bepaalde uren elektriciteit, en dus restwarmte, te produceren wanneer dat onder de (energie) marktomstandigheden niet rendabel is. Eneco verwacht vanaf 2020 een hoger rendement te kunnen realiseren door de bouw van een Biowarmte installatie en op de langere termijn door inzet van zonne-energie en geothermie (aardwarmte). Daarnaast is Eneco bezig met verduurzaming van het warmtenet zoals, het uitschakelen van bepaalde hulpwarmtecentrales en het plaatsen van zonnepanelen op de warmteproductieeenheden voor het verduurzamen van de pompenergie. Motie 42 Met motie 42: Dat staat zo vast als een huis heeft de raad het college verzocht bij vergunningverlening te rekenen met de forfaitaire waarde voor stadsverwarming en eventuele andere warmtebronnen. Daartoe hebben wij de mogelijkheden en verplichtingen uit het Bouwbesluit en de Woningwet intern bestudeerd en externe deskundigen geconsulteerd. Daaruit blijkt dat bij EPC-berekeningen in sommige omstandigheden gebruik kan worden gemaakt van forfaitaire waarden. Deze rekenwaarden worden als veilige aanname beschouwd waaraan het merendeel van de op de markt aanwezige toepassingen voldoen. Het Bouwbesluit staat evenwel toe dat een vergunningaanvrager onder bepaalde voorwaarden gunstiger rekenwaardes hanteert. Dit mag wanneer is aangetoond dat het product bij dezelfde uitgangspunten als in de norm en bij representatieve omstandigheden, een hoger rendement realiseert. Dit hogere rendement mag vervolgens wettelijk worden gehanteerd. Daartegen kan de gemeente zich niet verzetten. Een claim op een hoger dan het forfaitaire rendement wordt vastgelegd in een kwaliteitsverklaring, die wordt getoetst en gepubliceerd door het Bureau Controle Registratie Gelijkwaardigheid. De gemeente kan, zoals op 19 februari 2016 het geval was, gemotiveerd besluiten de kwaliteitsverklaring niet (meer) toe te passen of te accepteren: het opwekkingrendement uit de toenmalige kwaliteitsverklaring (177,5%) werd op structurele basis niet meer door Eneco geleverd. De beleidsruimte voor de gemeente om nieuwe kwaliteitsverklaringen niet te accepteren is beperkt in het geval deze correct is opgesteld, van toepassing is op het Utrechtse warmtenet en er geen sprake (meer) is van een uitzonderlijke situatie zoals eerder dit jaar. Gelet op de door Bureau Controle Registratie Gelijkwaardigheid goedgekeurde kwaliteitsverklaring, de aanvullende verklaring van Eneco over het opwekkingsrendement en de bepalingen in het Bouwbesluit moeten wij vanaf het moment, dat 3/4

8 Burgemeester en Wethouders Datum 6 september 2016 Ons kenmerk de kwaliteitsverklaring in het landelijk register is ingeschreven, bij vergunningverlening voor woningen met stadsverwarming rekenen met een rendement van 125% voor het secundaire net. Stand van zaken warmteplan, aansluitplicht, tarieven en verlaging afsluitkosten Gezien de tijdsdruk op een aantal ontwikkelingen in Leidsche Rijn zijn wij als eerste gestart met het opstellen en aan u voorleggen van een drietal wijkwarmteplannen. Uit het oogpunt van duurzaamheid en toekomstbestendigheid willen wij voorkomen, dat in deze wijken gasleidingen moeten worden aangelegd. Daarom is het noodzakelijk een warmteplan op te stellen, dat voorziet in het waarborgen van stadsverwarming voor alle woningen. Wanneer het projectontwikkelaars lukt om voorstellen te doen met een beter milieurendement dan stadsverwarming, dan kan die alternatieve warmtevoorziening worden gerealiseerd. Het opstellen van warmteplannen voor Rijnvliet, Leidsche Rijn Centrum Oost en Leeuwesteyn is al in gevorderd stadium. Naast de warmteplannen werken we aan een privaatrechtelijke overeenkomst met Eneco over de aanleg van stadsverwarming. In de loop van dit najaar worden de voorstellen voor warmteplannen aangeboden aan de raad en vrijgegeven voor inspraak. Eneco heeft eind juni 2016 landelijk de afsluitkosten voor stadsverwarming verlaagd. Er bestaat met ingang van 1 augustus 2016 één tarief voor alle huishoudens, ook in Utrecht, die van deze warmtevoorziening af willen: 423 euro inclusief BTW. Dit nieuwe tarief is een belangrijke stap in het faciliteren van particulieren die de overstap willen maken naar duurzamer alternatieven voor stadsverwarming. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Utrecht, De secretaris, de burgemeester, 4/4