Abtswoude 54, 2636 EE Schipluiden De bescherming betreft het voorhuis van de boerderij 'De Eendracht', Abtswoude 54.

Transcriptie

1 De boerderij en het erf waren niet toegankelijk, de beschrijving is gemaakt op basis van Google / Bing Maps en historische foto's. Abtswoude 54, 2636 EE Schipluiden De bescherming betreft het voorhuis van de boerderij 'De Eendracht', Abtswoude 54. De boerderij is gelegen aan de Abtswoude in de Lage Abtswoudsche Polder. Het gebied bestond rond het begin van de jaartelling uit moeras met kwelders en kreekruggen. In de elfde eeuw werd begonnen met de ontginning van het gebied in opdracht van de Hollandse graaf Floris I en ontstond er een wegen- en slotenpatroon. Uit deze periode stamt de ontginningsas Abtswoude. Hieraan ontstond boerderijen aan lintbebouwing met aan weerszijden kavelsloten met percelen. De as stond eeuwenlang bekend onder de naam 'Papsouw' en verbond Delft met Ketel. De bebouwing aan de Abtswoude behoorde samen met de nummers 56 en 62 tot het historische buurtschap Vockestaert. Dit buurtschap is aangegeven op de kaart van Kruikius uit Deze krukhuisboerderij behoort tot de boerderijen van het Delflandse type. Dit type behoort weer tot de zogenoemde hallenhuisgroep, waarbij wonen, werken en veestalling onder één dak plaatsvinden. Het voorhuis wordt door middel van een brandmuur van het achterhuis gescheiden. De boerderij is eind 20ste eeuw en begin 21ste eeuw uitgebreid en sterk gemoderniseerd. Beschrijving pand Exterieur Kenmerkend voor de Delflandse boerderijen is een uitgebouwde melkkelder met opkamer. Zo ook bij deze boerderij waarbij rechts in de voorgevel de kelder te herkennen is aan de kelderluiken (onder) en de opkamerramen (boven). Vanwege de L-vormige plattegrond is het een samengesteld dak met een doorgaande nok, aan de voorzijde en de rechterzijde afgewolfd. Op het dak liggen grijs gesmoorde keramische dakpannen. De goot boven het rechter deel van de gevel bestaat uit een eenvoudige bakgoot. De dakranden zijn afgewerkt met een windveer. Het metselwerk van de voorgevel bestaat uit gele baksteen. De topgevel is voorzien van vlechtingen. De achterliggende balken zijn, in deze gevel, door middel van eenvoudige muurankers aan de metselwerkgevel bevestigd. Aan de onderzijde is de gevel voorzien van een gecementeerde en wit gesausde plint. Meestal zijn er, bij dit type boerderij, in de voorgevel twee vensters voor de opkamer en twee kelderluiken. Deze boerderij heeft echter drie keldervensters en één opkamervenster. De keldervensters zijn voorzien van houten luiken. Ze liggen verdiept en zijn voorzien van boogtrommels met een Christuskruis. Het kelderraam wordt overspannen door een gemetselde cirkelboog. Dergelijke afweerkuizen zijn kenmerkend voor door katholieken bewoonde boerderijen in Delfland. Volgens het volksgeloof geldt: "Het kruis weert de duivel van melk en zuivel". In de voorgevel zijn de oude schuiframen vervangen door T-vensters met klepramen met een vast kalf. De kozijnen zijn zeer waarschijnlijk nog authentiek en dateren mogelijk uit de zeventiende eeuw.

2 De linker zijgevel van de boerderij bestaat uit de zijgevel van het voorhuis en de zijgevel van het achterhuis. De overgang tussen deze twee bouwdelen bevindt zich bij de brandmuur. Deze is te herkennen aan de locatie van de schoorsteen op het dak. Tegen het achterhuis is een stal uit de jaren zestig of zeventig van de twintigste eeuw gebouwd. Deze stal is lager en breder dan de oorspronkelijke stal en heeft geen monumentale waarde. Interieur Niet toegankelijk. Erf/ groenaanleg Het erf wordt omgeven door sloten en is toegankelijk via een brug en een laan aan de voorzijde van het erf. De oprijlaan is aan beide zijden beplant met kastanjes. Voor de woning staan twee leilinden. In de boomgaard komen enkele waardevolle hoogstam fruitbomen voor. Motivatie Het complex aan de Abtswoude 54 is vanuit stedenbouwkundig, architectonisch en cultuurhistorisch oogpunt van lokaal belang - vanwege de karakteristieke kenmerken van een typische Delflandse boerderij met uitgebouwde melkkelder en opkamer; - vanwege de bouwhistorische waarde van de historische gevels van de boerderij, zowel de materiaalkeuze en de materiaalverwerking en de afwerking (afweerkruizen) als het gevelbeeld; - als herinnering aan en als onderdeel van de geschiedenis van het buurtschap Vockestaert; - als herinnering aan en als onderdeel van de geschiedenis van de agrarische bedrijfsvoering en met name de zuivelbereiding van het gebied Midden-Delfland; Bronnen E. Bult, H. Groenendaal, J. Moerman, P. van Oord en F. van Ooststroom, Historie en landschap van de Kerkpolder, het zuidelijke deel van de Lage Abtswoudsche polder, het westelijk deel van de Zuidpolder van Delfgauw en de Akkerdijksche polder (2014) Midden-Delfland is Mensenwerk. Jos van de Lindeloof, Inventarisatie bomen (25 maart 2016).

3 Score score max. score min. score weegfactor 1. cultuurhistorische aspecten a. lokaal belang Architectonische aspecten a. bouwstijl b. uniciteit c. verminkingen/verstoringen situering a. ligging b. verminkingen/verstoringen totaal 14 De kaart van Kruikius uit 1712 met het buurtschap Vockestaert. De meest rechter boerderij van de drie in Abtswoude 54. Bron:

4 De boerderij op de kadastrale minuut uit Bron:

5 Luchtfoto met de boerderij uit Bron: Gemeente Midden-Delfland De GBKN kaart met Abtswoude 54. Bron: Gemeente Midden-Delfland

6 Vogelvlucht perspectief vanuit het oosten. Bron: Bingmaps Vogelvlucht perspectief vanuit het zuiden. Bron: Bingmaps

7 Vogelvluchtperspectief vanuit het oosten. Bron: Bingmaps De voorgevel en rechter zijgevel vanaf de weg. Bron: Google Maps

8 De voorgevel van de boerderij. Bron: Foto van de voorgevel uit Foto: Delft Archief

9 Foto van de achtergevel uit Foto: Delft Archief