68ste jaargang, nummer 3, Thema: Afghanistan. Vereniging Officieren Cavalerie

Transcriptie

1 68ste jaargang, nummer 3, 2007 Thema: Afghanistan Vereniging Officieren Cavalerie En verder: LEO2A6 in Afghanistan De subalterne stelling VOC symposium 2007

2 LET OP PDF IN ACROBAT TUSSEN- VOEGEN!!!!

3 Inhoudsopgave Mededelingen Verschijnt 1 x per kwartaal VOC Activiteitenkalender ste jaargang, nummer 3, september 2007 Ereleden oud res lkol J. Moes oud res maj E.J. Vinkhuyzen oud res elnt ir. J.J. Heyse bgen b.d. J.M.A. Thomas Dagelijks bestuur bgen jhr. J.H. de Jonge voorzitter res ritm jhr. ir. M.O.M. van der Goes ondervoorzitter res elnt drs. R.J. Groot secretaris res ritm R.J Oostendorp penningmeester res elnt F.J.A. Gerards ledenadministratie res tlnt jhr. drs. Tj. van Citters communicatie Aankondiging: Ritmeester Raadpleging Regelmatig terugkerende bijenkomsten Personalia Overige leden van het bestuur res lkol D.G.G.M. Alexander lkol A. Koppe oud res elnt ir. M.A.H.J. Savelsberg Van de voorzitter 6 Secretariaat res elnt drs. R.J. Groot Graaf Florislaan BW Bussum tel: secretariaat@voc-cavalerie.nl Ledenadministratie, aanmelding lidmaatschap res elnt F.J.A. Gerards Postbus AD Baarn Fax: ledenadministratie@voc-cavalerie.nl postrekening nummer t.n.v. VOC te Baarn. De leden wordt verzocht aan dit adres opgave te doen van adreswijzigingen, benoemingen, bevorderingen, onderscheidingen, eervolle ontslagen enz. Inloggegevens voor het besloten (alleen voor leden) deel van de website kunnen alhier worden opgevraagd onder vermelding van uw naam, rang en geboortejaar. De Subalterne Stelling: Op zoek naar posiviteit 8 9 Veteranendag Amersfoort- Leusden geslaagd Aankondiging: VOC symposium 2007 Leopard 2 in Afghanistan Opgave advertenties en banners Via ledenadministratie@voc-cavalerie.nl Praat eens met een veteraan 11 Redactie vacant (voorzitter redactieraad) oud res elnt mr. ing. O.G. Maitimu ritm K.R. Meijer ritm bd W.B. Schutrups ritm O.Ruiter (redactie coördinator) Een huzakenstukje: De Fennek in Afghanistan De redactie dringt er bij de scribenten op aan de kopij aan te leveren per of diskette in MS Word. Overname van artikelen - met bronvermelding - is toegestaan. Kopij voor het volgende nummer inzenden uiterlijk 8 november 2007 Thema: Overige Operationele Taken (OOT) Redactieadres Opleidings en Trainingscentrum Operatiën t.a.v. ritm O. Ruiter Postbus DA Amersfoort telefoon: fax: redactie@voc-cavalerie.nl Mil mail: O.Ruiter@mindef.nl 12 Prima prestaties op Landgoed Maarsbergen Nieuw communicatiebeleid VOC Tankers in wederopbouwrol: Provincial reconstruction in Uruzgan Eenheid Correspondent 11 Tkbat vacant 42 Tkbat ritm M.G.M. Lammers 103 ISTARbat maj M.B. Jongma 103 GGVE ritm M.H.L. de Jongh 104 GGVE ritm H. Plakke 42 BVE ritm N.O. Roelen 43 BVE ritm D.H.Tuinier Cav School maj K.R. Meijer Gev Train School vacant OTCOpn lkol J.H. Kooij OTCMan vacant Kenniscentrum GM vacant OTCo Sie Lessens Learned vacant Persco maj W. Janse 1GNC maj Kruijver Website: Webmaster: oud res elnt ir. M.A.H.J. Savelsberg webmaster@voc-cavalerie.nl VOCS/VOC bijenkomsten Amersfoort Kaartleesrit MCAM Aankondiging: Ontbinding RHPA In Memoriam Coverfoto: IG Matherk OTCMAN Verkpel 11 Tkbat

4 VOC Activiteitenkalender datum tijd activiteit plaats contactpersoon VOC-lunchtafel; de Roskam Gorssel Maj b.d. H.A.G. Nix:; , nixbaan@orange.nl Cavalerieschooldiner Amersfoort Maj J. van Bommel; , jmj.vbommel@mindef.nl Ritmeester raadpleging Amersfoort Ritm F.R. Buisman; FR.Buisman@mindef.nl Vriendendag MNC Amersfoort Petit Diner de Corps RHvS Breda Maj b.d. H.N. Pieters; , henkpieters500@planet.nl Commando-Overdracht RHvS Oirschot Aooi b.d. W. Bouwmans; , RA@sytzama.nl Lunch Pulchri Studio Den Haag Pulchri; of Lkol b.d. W.F. Anthonijsz; Brabantse Lunch vanaf Boxtel res Lkol mr D. van Zuidam; , voclunchboxtel@planet.nl november Henk Oortman Gerlings borrel Loosdrecht res Ritm M.P. Oortman Gerlings; mp.oortman.gerlings@tip.nl VOC-lunchtafel; de Roskam Gorssel Maj b.d. H.A.G. Nix ; nixbaan@orange.nl VOA/VOC Borrel Oldebroek Oldebroek Maj b.d. W.L. Plink ; wplink@planet.nl Wk 45/46: FTX Dewata Kolbak 43 BVE Bergen-H Wk 45/46/47: Schietserie / FTX Bergen (SOB) Lunch Pulchri Studio Den Haag Pulchri; of Lkol b.d. W.F. Anthonijsz; VOC Symposium 2007 / Marinekazerne Amsterdam Lkol A. Koppe; a.koppe@hotmail.com Brabantse Lunch vanaf Boxtel res Lkol mr D. van Zuidam; , voclunchboxtel@planet.nl Opleggen RHPA - Koninklijke Stallen Den Haag Lkol D.G.G.M. Alexander Kilacadmondiner Breda Cdt-sgt S. Walravens, secretaris Kilacadmon; S.Walravens.01@NLDA.NL e Cavaleriejacht Maarsbergen res Elnt J.W.H. van der Goes-Petter; jwhvandergoes@landgoedmaarsbergen.nl Wk 49/50/51 : Niv 5 oefening 42 Tkbat Guz Altmark VOC-lunchtafel; de Roskam Gorssel Maj b.d. H.A.G. Nix ; nixbaan@orange.nl Lunch Pulchri Studio Den Haag Pulchri; of Lkol b.d. W.F. Anthonijsz; Brabantse Lunch vanaf Boxtel res Lkol mr D. van Zuidam; , voclunchboxtel@planet.nl Lunch KR&ZV de Maas Rotterdam res Elnt W.J.G. Aalders; willem@fgguk.com Heinekenborrel Amsterdam Het Tankschieten van nú! Om bij te dragen aan het afstemmen van het tankschieten op de hedendaagse operaties organiseert de Vereniging Officieren Cavalerie de tweede Ritmeester Raadpleging Vrijdag 5 oktober uur Bernardkazerne te Amersfoort Tijdens deze bijeenkomst worden na een introductie door SICT Tanks de volgende thema s aan de orde gesteld: Tankschiet(oefening)en in Verstedelijkt gebied en bij counter insurgengy Actualiseren huidige schietoefeningen In lijn brengen met de praktijk van het opleidingsmodel De eindresultaten worden aangeboden ter aanpassing van de SAOT en schiettabel Leopard2. Daarnaast zal een presentatie worden verzorgd om de Ritmeesters bij te praten over alle actuele ontwikkelingen m.b.t. de Cavalerie en een doorkijk te geven naar de toekomst van de tank en verkenning. Na afloop is er een Ritmeester VOC borrel. Opgave per mail voor 21 september 2007 bij FR.Buisman@mindef.nl 4

5 regelmatige Regelmatig terugkerende bijeenkomsten Brabantse Lunch Elke vierde woensdag van de maand v.a uur in auberge de Waag, Markt 32 te Boxtel. Info en opgave bij de res lkol mr. D. van Zuidam, tel: of Den Haag Elke tweede donderdag van de maand v.a uur in de Pulchri Studio, Lange Voorhout 15, tel.: ; inlichtingen en opgave aldaar of bij lkol b.d. W.F.Anthonijsz, tel: Rotterdam Elke derde woensdag in de derde maand van het kwartaal v.a uur in Roei en Zeilvereniging de Maas. Info bij res elnt W. Aalders, Zutphen Elke eerste donderdag van de maand v.a uur in de Roskam te Gorssel, info: maj b.d. H.A.G. Nix, tel: , BORRELS NEDERLAND Amersfoort-Bernhardkazerne Vereniging Officieren Cavalerie School (VOCS) organiseert 4 x per jaar de cavalerieborrel op de Bernhardkazerne. Uiteraard zijn ook VOC-leden van harte welkom. Opgave en inlichtingen bij maj J. van Bommel, tel: Amsterdam/ 't Gooi De Henk Oortman Gerlings borrel in jan, mrt, jun en nov. De borrel wordt altijd gevolgd door een maaltijd. Aanmelden bij res ritm M.P. Oortman Gerlings via mp.oortman.gerlings@tip.nl of bij res elnt R. Hermens via raoul.hermens@bigfoot.com Tiel In principe om de maand op telkens wisselende lokaties. Informatie bij de oud res elnt G.E. van der Werff, tel: BORRELS BUITENLAND Australië Sydney, bij de oud res elnt drs. H.A.J. Sprangers. Tel privé: , hsprang@dot.net.au België Brusselse VOC-borrel vindt plaats op uitnodiging en op wisselende locaties. Info bij oud res elnt D. Tromp, dick.tromp@telenet.be Canada Kingston Ontario, bij oud res elnt W. Jeronimus. The Deerfield, suite 209, 115 Barret Court, Kingston, Ontario. Tel: , fax: Curacao Willemstad, bij oud res ritm F. Fontein. Flexibel qua locatie, datum en tijd. De Ketel One Vodka en Ketel 1 jenever staan altijd koud. Tel: of , f.fontein@double-eaglebrands.com Frankrijk Mornac sur Suedre, elke dinsdag bij oud res maj J.H. Goedkoop in Le Mornac, 21 rue des Halles, Mornac sur Suedre. Tel.: , le.mornac@wanadoo.fr Opgave: tel aanmelden 1 dag vooraf. Iran Teheran, op de THEE bij de res ritm ir. P. van Bers. Tel: Luxemburg Bij de oud res elnt jhr. T.C.H.N.G. van Rijckevorsel. Tel (en fax): 00-(352) Spanje Marbella, bij de oud res elnt jhr. M.L. de Blocq van Scheltinga, adres: Finca Linda Vista, E Monda. Tel.: (0034) of (0034) Cavaleristen in Barcelona zijn welkom om contact op te nemen met Mark Wuijten, mwuijten@iese.edu UK Londen, in de Cavalry and Guards club, 127 Piccadilly. Afspraken met res elnt G.J. ter Brugge. Tel: of gerbrand.j.ter.brugge@morganstanley.com. USA New York, info bij oud res elnt jhr. Job B.B. Sandberg. (Office) tel: , job.sandberg@ingbank.com, (prive) tel: , jobsandberg@optonline.net. Lancaster (Pennsylvania), bij de oud res elnt W.R.H.M. van Huystee. Tel: kantoor (717) en thuis (717) Personalia Overlijdensberichten: Het bestuur geeft met leedwezen kennis van het overlijden van, res ritm R. Grasveld, lid der vereniging. ( ) Het bestuur geeft met leedwezen kennis van het overlijden van, bgen b.d. W.F.K. Bischoff van Heemskerck, lid der vereniging. ( ) 5

6 Van de voorzitter In dit nummer treft u weer een gevarieerd aanbod van artikels aan. Veel van onze leden volgen nauwgezet het optreden van cavaleristen in Afghanistan. Een aantal scribenten laat ons meeleven met hun ervaringen, hun twijfels en hun percepties. Recent- in een heerlijk gezelschap van VOC-leden lichtingen vijftig-, zestig- en zeventiger jaren - kon ik met hen vaststellen het enorme verschil tussen de belevingswereld van de jonge cavalerieofficier uit die tijd vergeleken met die van vandaag. Ook ruiter activiteiten komen aan bod. Er zijn er vele in V.O.C. verband maar ook andere verenigingen organiseren veel op dit gebied. Zo heeft uw voorzitter recent deelgenomen aan een Militaire Prestatie Tocht Te Paard: een daglang in de natuur te paard in een erg aardig gezelschap. Een aanrader voor veel leden, waarbij ik mij realiseer dat wij dit soort, ook niet-voc evenementen, wellicht nog beter bekend kunnen stellen. Voorts wordt verslag gedaan van de enquete waaraan u heeft meegewerkt. U kunt hier lezen welke richting u hierdoor aan het Bestuur geeft. De interim Hoofdredacteur, ritmeester Martijn Lammers heeft zijn taak moeten neerleggen vanwege een overplaatsing. Ik wil hem hier enorm danken voor zijn vele werk dat hij verzet heeft. De redactie wordt vanaf heden geleid door kolonel Bas van Hoof en luitenant kolonel Duco Brongers. Het bestuur is erkentelijk dat zij deze taak op zich nemen. In dit blad staan wij ook stil bij het overlijden van enkele graag geziene en gewaardeerde V.O.C. leden. Dat is ook goed; immers daarmee betuigt de vereniging haar respect. Het past ook in een van de doelstellingen van de vereniging, namelijk het vastleggen van feiten voor later. Gaarne roep ik de leden op om op eigen initiatief een In Memoriam betreffende een overleden vrind aan te bieden. Immers, dit kan het beste opgesteld worden door de KMA jaargenoten respectievelijk de SROC lichtinggenoten. Wij mogen dit niet verwachten van de veelal jonge leden van de redactie. Ik hoop u, tenslotte, allen te kunnen verwelkomen op het V.O.C. symposium op 23 november Veteranendag Amersfoort- Leusden geslaagd Door: Maj der Artillerie b.d. J.H.M. van Alphen Inzet gewaardeerd De gemeenten Amersfoort en Leusden sloegen de handen ineen bij de organisatie van de Veteranendag Met vertegenwoordigers uit veteranenkringen werd een plan gesmeed dat bij de lancering weerklank vond bij 300 oudgedienden uit de regio. Voeg daar nog eens 150 partners of verwanten bij en de deelname van 450 betrokkenen vormde een basis waarmee de organisatoren van de eerste regionale veteranendag vooruit konden. Met een namens de gemeenten opgespelde witte anjer, in symbool van het verzet en nu symbool van waardering voor de Nederlandse veteranen, en onthaald met koffie of thee werd op 26 juni jl. ter verwelkoming plaats genomen in de Stadshal van theater de Flint. In haar openingswoord liet de burgemeester van Amersfoort, mevrouw A. Van Vliet-Kuiper er geen misverstand over bestaan dat erkenning voor de veteranen bij de ontwikkeling van de plannen centraal heeft gestaan. Haar collega uit Leusden drs. C. de Vet stelde zich graag bij Amersfoort te hebben aangesloten. Directeur van het Veteranen Instituut, kolonel L. Habraken, lichtte de ontwikkeling van de erkenning voor veteranen vanaf de Tweede Wereldoorlog toe en voorspelde met een geschiedenis van zo n vijftig Nederlandse interventies, in de toekomst een groeiende positieve belangstelling voor de veteranen. Muzikale omlijsting op piano en door een saxofoonkwartet alsmede het gezamenlijk gezongen Wilhelmus zetten de juiste toon voor een gezellig en vooral ontspannen samen zijn. Tot het moment van vertrek herleefden onder het genot van een drankje en een hapje de herinneringen aan weleer en werden de vriendschapsbanden aangehaald. Leusden en Amersfoort nemen zich voor met de ervaringen van deze eerste geslaagde editie de veteranendag in 2008 wederom op de kalender te zetten. 6

7 VOC symposium 2007 DOELGERICHT VOORWAARTS door ervaringen en visie Op 23 november 2007 wordt het inmiddels traditionele VOC- Symposium gehouden op de Marinekazerne in Amsterdam. Het afgelopen jaar is er wederom veel te doen geweest over het wel en wee van ons Wapen. In de Mededelingen is uitvoerig verslag gedaan van hoe geweldig, onze mensen in Afghanistan het doen en over de discussie waar we heen willen met ons Wapen. We willen met onze tanks ingezet worden! De verkenners, ook frequent op alternatieve wijze ingezet, hebben eindelijk de FENNEK maar zijn het met z n allen nog niet eens over de wijze van inzet. Wellicht een aanknopingspunt om de doctrine weer eens tegen het licht te houden. Een en ander heeft geleid tot de subalterne stelling, een Verkennersdag, de Ritmeesters Raadpleging en de oprichting van de Werkgroep Operationele Ontwikkeling Cavalerie (WOOC) onder leiding van Brigade-generaal Mulder. De WOOC is een door de wapenoudste ingestelde denktank welke tot doel heeft om op korte termijn de rol van de Cavalerie (tank én verkenning) in de toekomstige krijgsmacht te schetsen. Om deze voortreffelijke initiatieven te steunen wil de VOC haar symposium dit jaar wijden aan een verkenning naar waar onze mogelijkheden liggen hoe we het beste kunnen voldoen aan in ons gestelde verwachtingen. Traditiegetrouw staat het ochtendprogramma in het teken van het leren van recente operationele ervaringen, zowel op verkenning- als tankgebied. Hiertoe zal Elnt Conradi verhalen over zijn inzet als verkenningspeloton in Zuid- Afghanistan in de eerste helft van dit jaar. Daarnaast is de VOC verheugd om de Canadese Maj D.J. Broomfield aan te mogen kondigen. Als commandant van een tankeskadron is hij met zijn eenheid tot eind september 2007 ontplooid geweest in Afghanistan. Maj Broomfield zal zijn ervaringen en lessen met (onze) tanks in een dergelijke (counter insurgency) operatie met ons delen. Het middaggedeelte richt zich op visie. De WOOC zal de stand van zaken presenteren en op basis hiervan, en de ochtendpresentaties, de deelnemers in de gelegenheid stellen om actief mee te denken en bij te dragen aan de toekomst van ons Wapen. Met een hopelijk pittige discussie o.l.v. dhr. Wibo van de Linde wordt het officiële programma afgesloten. Programma: Ontvangst Opening ELnt C.M. Conradi PC verk 42 Tkbat Maj D.J. Broomfield C-Tkesk Regional Command South Lunch Introductie visie door vertegenwoordiger WOOC Werkgroepen Dhr. Wibo van de Linde - Discussie / afsluiting Borrel Tenue : DT of voor niet-actief dienenden overeenkomstig burger tenue. Er zijn voor de deelnemers géén kosten aan deze dag verbonden. Er is parkeergelegenheid maar openbaar vervoer, inclusief de schouwdienst, wordt warm aanbevolen. Voor vragen kunt u contact opnemen met Lkol A. Koppe (a.koppe@hotmail.com). Aanmelden vóór 1 november Voor leden van de VOC via het besloten deel van de website (agenda - symposium 2007) of voor niet-leden webmaster@voc-cavalerie.nl. Eventueel kunt u ook gebruik maken van de antwoordstrook. INSCHRIJVEN VOOR HET VOC SYMPOSIUM 2007 (Dit deel van de pagina inzenden vóór 1 november 2007) Naam en voorletters: Rang: Adres: Postcode: Woonplaats: Datum: Handtekening: Opsturen naar Lkol A. Koppe, Papegaai 44, 4822 PK Breda 7

8 Leopard 2 in Afghanistan Door: de redactie Afgelopen maand zijn de eerste Leopard 2 tanks in de Zuid-Afghanistan aangekomen. Het gaat hier helaas niet om Nederlandse tanks maar om Canadese. Dat land heeft begin dit jaar honderd van deze zware pantsers van Nederland gekocht: tachtig Leopards 2A4 en twintig 2A6. De Canadezen zijn zeer enthousiast over de nieuwe aanwinst. Hun krijgsmacht, qua omvang vergelijkbaar met die van Nederland, doet het nu nog met de verouderde Leopard 1C2. De aankoop van de Leopards 2 betekent voor de Canadese cavalerie, die nu nog beschikt over 66 van die inmiddels bejaarde rupsen, een forse stap voorwaarts. Krauss-Maffei Wegman (KMW) heeft onlangs de eerste van twintig Leopard 2 A6M tanks aan de Canadese strijdkrachten overgedragen. De M-versie is aan de onderkant beter bestand tegen mijnen en ook intern zijn er verbeteringen uitgevoerd om de overlevingskansen van de bemanning te verhogen. Er zijn inmiddels al 70 Leopards tot deze standaard gemodificeerd, het gros daarvan ging naar het Duitse leger, een kleiner aantal naar Zweden. De Canadezen leasen de tanks van KMW totdat de twintig Leopards 2A6 die zij eerder dit jaar van Nederland kochten zijn aangepast. Op hun verzoek heeft KMW de koelvloeistof aangepast en nieuwe radioantennes plus Canadese verbindingsapparatuur geïnstalleerd. Ook kregen de Leopards een kooiconstructie (slat armour), die hen moet beschermen tegen antitankwapens als de RPG-7. Op vraag waarom Canada, in tegenstelling tot Nederland, flink investeert in haar cavalerie en wel moderne gevechtstanks naar Afghanistan stuurt, moet de redactie u het antwoord schuldig blijven. Meer hierover op: Cavalerie officiersdassen VAN SYTZAMA PRINS VAN ORANJE PRINS ALEXANDER BOREEL F.G. VAN DEN HEUVEL LATE VOGELS 1882 TOURNOOIVELD DEN HAAG Telefoon: (070) Fax: (070) shirtmakers@fgvandenheuvel.com 8

9 De Subalterne Stelling Op zoek naar positiviteit Door: Ritm W.A.T.J. van Esch, C B-esk 11tkbat Na het verzoek aan de officieren van het Bravo eskadron 11 Tankbataljon om een Subalterne stelling te schrijven voor de VOC mededelingen, was mijn eerste reactie als nieuwbakken eskadronscommandant om te breken met een gewoonte. Het is bijna een ongeschreven regel dat in de Subalterne stelling kritische noten worden gekraakt. Stuk voor stuk artikelen, met name over de inzet van tanks en de toekomst van de Cavalerie, waar ik als jonge ritmeester bij de Cavalerie beeld bij heb en veelal een zelfde mening ben toegedaan. Gewillige stof voor verhitte discussie, die ook veelvuldig wordt gevoerd. Ik wilde echter graag een artikel produceren met een positieve inslag. De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat het onderwerp voor een dergelijk artikel nu niet direct voor het grijpen lag. Was het de uitstekende inzet van het verkenningspeloton van 11 Tankbataljon in Uruzgan, de uitzending van delen van het bataljon als Provincial Reconstruction Team, de inzet in Kandahar van het Bravo eskadron als beveiligingseenheid bij de Air Task Force? Stuk voor stuk interessante en positieve onderwerpen, maar allemaal alweer verleden tijd. De actualiteit van het moment heeft er voor gezorgd dat andere zaken in the spotlight staan. Nieuwe bezuinigingen bij de Tankbataljons en gebrek aan reservedelen hebben mij de wil om een positief artikel te schrijven ontnomen en blazen de verhitte discussies wederom nieuw leven in. Diverse onderwerpen passeren daarbij de revue, onder andere: - wat weerhoudt de hogere niveaus van inzet van de tank; - zou het creëren van manoeuvrebataljons dé oplossing bieden voor de crisis waarin wij ons lijken te bevinden; - zoeken naar mogelijkheden om onze meerwaarde te bewijzen. Ik wil absoluut niet insinueren dat ik de wijsheid in pacht heb, het volledige overzicht en inzicht in de processen zoals die lopen op niveau bestuursstaf en Commando Landstrijdkrachten en welke argumenten daar met welk gewicht worden gewogen. Toch wil ik, als bevlogen, gemotiveerde en ambitieuze subalterne officier van de trotse Cavalerie, zo vrij zijn om dit forum te gebruiken om een aantal gedachten hierover aan de lezer van dit blad toe te vertrouwen. Hierbij wil ik aandacht besteden aan de bezuinigingen, het uitzenden van tanks naar Afghanistan en over het minst slechte alternatief OOT. Bezuinigingen Allereerst de bezuinigingen. Op 2 manieren merken we bij de Tankbataljons dat er een nijpend tekort is aan geld bij het Ministerie van Defensie. Vanaf het begin van het jaar door stagnerende aanvoer van reservedelen. De rubberen pads, om een voorbeeld te noemen, worden niet meer of beperkt geleverd. Om tanks toch rijdende te houden, is de voor de hand liggende, maar duurdere oplossing, om in plaats van pads compleet nieuwe tracks aan te vragen. Ook de tandenkranzen worden niet uitgeleverd, waardoor steeds meer tanks de grens van niet inzetbaar naderen. Gehanteerde veiligheidsmarges, worden nu overschreden om tanks in ieder geval rijdend te houden. Creativiteit bij secties S4 en hersteleenheden zorgen dat het gros van de voertuigen bij 11 Tankbatjon nog rijdt, maar ik vraag mij serieus af hoe lang nog. Daarnaast mag de tweede manier waarop de bezuinigingen ons treffen duidelijk zijn. Elk bataljon levert het eskadron dat zij 1? jaar geleden, na het opheffen van 101 Tkbat RHPA, hebben gekregen weer in. Een complotdenker zou kunnen denken aan een vooropgezet plan om 101 Tankbataljon in twee etappes weg te bezuinigen, maar zover zou ik niet willen gaan. Bij wijze van een metafoor wil ik beschreven wat mijn idee hierbij is. Wij (Defensie) wonen in een hele chique buurt (hoog ambitieniveau), maar lijken ons dat niet te kunnen veroorloven. We hebben een groot huis, een aantal grote auto s (leopards en PzH) en ons uitgavenpatroon strookt niet met onze inkomsten. Er is geconstateerd dat de spaarrekening leegloopt en de balans in inkomsten en uitgaven zoek is. De oplossing om de balans in evenwicht te brengen, is het verkopen van onze grote auto s. Zodat we in ieder geval (voor zolang als het duurt) in ons grote huis kunnen blijven wonen, terwijl we (waarschijnlijk) weten dat dit slechts een tijdelijke oplossing is. Misschien is het eerlijker voor jezelf en je kinderen (medewerkers) om te constateren dat je boven je stand leeft, dat de oplossing gezocht moet worden in een gedegen analyse van de inkomsten en uitgaven en dat er gekeken moet worden naar een structurele oplossing die op de lange termijn een oplossing biedt. Een mogelijke conclusie is dat je dan beter in een andere, minder chique wijk kan gaan wonen, maar daar wel een lang en gelukkig leven kan hebben. Tenzij er een suikeroom blijkt te zijn die permanent zorgt dat de inkomstenkant van de balans wat toeneemt. In de diverse media is te lezen dat deze bezuinigingen geen invloed zullen hebben op het personeel. Ik betwijfel of dat waar is. Om me heen zie ik gemotiveerde mensen die weten wat een keuze voor defensie kan betekenen, iets wat dezer dagen meer dan eens duidelijk is geworden. Maar ik heb het schaamrood op de kaken als ik de mannen en vrouwen moet vertellen dat er geen reservedelen zijn en dat het 9

10 oefenen dus mogelijk abrupt tot een einde komt, om maar een voorbeeld te noemen. Loyaal als de manschappen zijn, nemen ze teleurgesteld hun verlies. Als er maar een alternatief is, zodat we onze tijd in ieder geval nuttig kunnen vullen, zo is de algemene opvatting. Het liefst oefenen ze met de tanks, maar als dat echt niet meer mogelijk is, is OOT een goed en leuk alternatief. Echter inzet, zoals in de volgende paragrafen beschreven, lijkt ver weg. Daarnaast zorgt de reservedelen-problematiek voor afnemend vertrouwen in het materieel. Uitzenden van tankeenheden Als tweede onderwerp wil ik het niet uitzenden van tankeenheden naar Afghanistan aanhalen. Ik denk in de eerste plaats dat dit niet los kàn worden gezien van de bezuinigingen die ons treffen. Je zet de tank nou eenmaal alleen echt op de kaart door hem in een inzetgebied zijn waarde te laten bewijzen, niet door deelname aan oefeningen. Ik vraag mij serieus af welke argumenten aan de basis liggen om geen tanks mee te nemen naar Uruzgan, zijn dit operationele argumenten of spelen andere dingen een belangrijkere rol? Argumenten om tanks in te zetten kan ik bedenken, daarin gesteund door meerdere meningen van mensen die veel buiten zijn geweest. Ik heb helaas niet veel buitende-poort ervaring opgedaan tijdens mijn afgelopen missie met het PRT, maar ik denk dat ik genoeg beeld heb verkregen. Een belangrijk element van het optreden van alle eenheden tijdens patrouilles is de zogenaamde overwatch. In het Nederlands laat dat zich het beste vertalen als vuurbasis. In mijn beleving is een tank daarvoor een uistekend middel. De tank bezit een uitstekend waarnemingssysteem, met daaraan gekoppeld een zeer goed en precies kanon en coaxiale mitrailleur, niet onbelangrijk als we denken aan collateral damage. Natuurlijk is de AH-64 Apache hiervoor ook een prima middel, het gevaar van collateral damage is vele malen groter en de beslissing tot inzet van de 3D middelen ligt meestal boven het niveau TFU. Daarnaast heeft de tank niet de beperking van de zogenaamde playtime die de 3Dmiddelen met zich meebrengen en is de tank ingebed in de SUA, hetgeen coördinatie scheelt en mogelijk ook preventief werkt. De Leopard heeft een bescherming van een ongekend niveau. De overwatch locaties worden met regelmaat beschoten, met munitie van klein kaliber tot en met 107mm raketten. Verder redenerend over de bescherming kom ik op de tragische ongevallen die reeds hebben plaatsgevonden met zogenaamde Vehicle Born Improvised Explosive Devices (VBIEDs). Wat mij daarbij opvalt, is dat de meeste VBIEDs gericht waren op een YPR en gelukkig niet op de véél kwetsbaardere softtop Mercedes terreinwagens. Ook op de propaganda site van de Taliban is hen er veel aan gelegen om te melden dat zij een tank hebben uitgeschakeld, hiermee doelend op de YPR, hetgeen mij aangeeft dat het ze dus ook om prestige te doen is. Er kan dus redelijkerwijs worden beargumenteerd dat tanks in het inzetgebied betekent dat de tanks de VBIEDs zullen aantrekken, ik denk een geruster gevoel voor YPR en MB bemanningen. Natuurlijk realiseer ik me dat er tegenargumenten zijn. Dat de tank zwaar is, mogelijk schadend voor de infrastructuur. Maar bruggen zijn er bijna niet en waden is altijd een alternatief. In de smalle straten van de greenzone kan een tank niet of nauwelijks komen, maar heeft de Patria niet dezelfde beperkingen? Duidelijk is ook dat de logistiek een enorme uitdaging vormt (brandstof en strategische verplaatsing), maar mag een dergelijk argument leidend zijn voor de keuze? Het niet inzetten van tankeenheden zal ook leiden tot een achterstand van de leidinggevenden. Ongeveer alle compagniescommandanten en pelotonscommandanten van de Infanterie hebben, zodra de missie op z n einde komt, relevante ervaring opgedaan in hun core business. De Cavalerie, een voorname partner van de Infanterie als het gaat om de manoeuvreoorlogvoering, zoals onze doctrine die beschrijft, ontbeert die ervaringen. Enkelen van ons hebben met regelmaat missies buiten de poort uitgevoerd en hebben diverse ervaringen opgedaan, maar niet de ervaring om leiding te geven onder dergelijke omstandigheden. Om nog te zwijgen over de planning van missies, de coördinatie van diverse ter beschikking staande middelen inclusief 3D-middelen etcetera. Bij voorkeur zie ik deze inzet met tanks gebeuren, behalve de genoemde competenties is dat immers ook hoe we trainen. Als minst slechte alternatief zie ik de inzet in het kader van de zogenaamde Overige Opgedragen Taken (OOT). Ik wil niet te diep ingaan op de vele interpretaties die er bestaan over het fenomeen OOT, maar van belang is om te weten wat ik onder OOT versta. OOT is volgens mij bedoeld als tweede hoofdtaak voor tank-, artillerie- en luchtdoelartillerie-eenheden. Het betreft defensieve, lichte infanterietaken ten hoogste op groepsniveau, zoals patrouillegang en het betrekken van een opstelling. De opleiding hiervoor dient te gebeuren binnen het reguliere 36-maandenmodel. OOT is dus niet de inzet van de Tankbataljons als PRT, OOT is ook niet het overnemen van de rol van de infanteriepelotons in Afghanistan. De beveiligingsopdracht op Kandahar-airfield kan als OOT-opdracht gezien worden. OOT-inzet is door mij als minst slechte alternatief aangegeven, omdat we wel relevante ervaring zullen opdoen, echter niet met ons hoofdwapensysteem. Daarnaast bedoel ik in deze context ook niet de beveiligingsopdrachten in Kandahar. Ik bedoel de inzet als lichte infanteriepelotons in Uruzgan. Uiteraard zal dat niet zomaar gaan, een aantal randvoorwaarden lijken mij essentieel. Allereerst heb ik aangegeven dat OOT in de basis niet verder gaat dan defensieve, lichte infanterietaken. Er zal daarom voldoende tijd en middelen (variërend van munitie, wapens, verbindingsmiddelen, nachtzichtmiddelen tot voertuigen en schietterreinen en oefenterreinen) beschikbaar moeten zijn om de basis die bestaat uit te bouwen. Daarmee zal, afhankelijk van de beschikbare tijd en middelen, het gat met de reguliere infanterie nog niet gedicht zijn. Het bataljon zal dus, aan de hand van de competenties van de OOT-een- 10

11 heid, een keuze moeten maken waar en waarvoor ze de OOT-eenheid willen inzetten. Nadelen zijn volgens mij ten eerste het beperkte aantal manschappen dat een tankeskadron kan genereren (3x16 man en bovendien erg kaderzwaar). Ten tweede zorgt inzet als OOT dat een complete lichting manschappen en kader geen/ minder tijd heeft om het tankoptreden aan te leren. Dit betekent een uitholling van de kennis en vaardigheden met ons hoofdwapensysteem, terwijl ook deze mensen later EC of OPC zullen zijn. Visie Wat ik het meeste mis als ik over het bovenstaande nadenk, is de visie die eraan ten grondslag ligt. Welke visie leidt tot de opheffing van de Charlie-eskadrons? Is er een visie, of moest er simpelweg geld gevonden worden? Met de Charlie-eskadrons kan een gemechaniseerde brigade 3 gemechaniseerde bataljons (1/2/0) formeren. Daarmee kan de brigade anderhalf jaar accentperiode afdekken. Twee brigades samen 3 jaar, wat overeenkomt met een complete cyclus in het O&T-model. Ik vraag mij af hoe de brigade nu gemechaniseerde bataljons gaat vormen en hoe 3 jaar afgedekt gaan worden met gemechaniseerde bataljons. Of is dit een tweetrapsraket, dat de volgende stap het onderbrengen van de twee eskadrons bij de Infanteriebataljons is, waardoor de bataljonsstaf en het stafeskadron kunnen worden opgeheven? Welke visie is de basis van onze organisatie, O&T en inzet? We zijn georganiseerd in reinrassige eenheden, trainen als gemechaniseerde bataljons en worden ingezet als TFU, een geheel nieuwe organisatie. We trainen staal-op-staal, terwijl inzet over het algemeen plaats vindt in irreguliere conflicten. Wie kan mij duidelijkheid verschaffen welke kant we opgaan met de Cavalerie en met tanks in het algemeen? Ik realiseer me dat op veel van mijn kritische noten, met simpele dooddoeners antwoord te geven is. Dooddoeners als: je moet je O&T niet invullen op grond van de laatste oorlog/missie, of het groene optreden blijft de basis van alle dingen die we doen. Helaas zijn dat niet de antwoorden die voldoening zullen brengen op de vragen die bij mij, en ongetwijfeld bij vele collega s, leven. Ik heb niet de illusie dat deze editie van de Subalterne stelling de wereld zal veranderen, zoals ook vorige edities dat niet hebben kunnen bewerkstelligen. De realiteit van alle dag zorgt ervoor dat ik niet bij de pakken ga neerzitten. De loyaliteit die de Koninklijke Landmacht kenmerkt en de verantwoordelijkheid die ik voel voor mijn manschappen, onderoffieren en luitenants zorgt er voor dat we één en ander in de juiste banen proberen te leiden, wachtend op de volgende teleurstelling... Praat eens met een veteraan Door: Maj b.d. der Artillerie J.H.M. van Alphen Van de ca veteranen in Nederland heeft 29 juni jl. een om en nabij 5000 mannen en vrouwen tellend contingent aan de Veteranendag in Den Haag deelgenomen. Onder het motto Praat eens met een veteraan hebben van de duizenden belangstellenden er velen van deze uitnodiging op de plaats van samenkomst, het Malieveld, gebruik gemaakt. Poentjak Naast de ontmoetingsmogelijkheid op het Malieveld begeven zich ook nogal wat veteranen vooraf of na het defilé richting Kneuterdijk 16. Én voor het nuttigen van een versnapering in de Veteranensociëteit De Poetjak én om daar een gesprek met een veteraan te hebben. Met name de aanwezige Ridders MWO T.R. Spier en C.P.van den Hoek werden er in een gemoedelijke sfeer veelvuldig aangesproken. Tot de aanwezigen behoorden de uit Maastricht overgekomen kolonel der Cavalerie P. Kok en kapitein b.d. R. van Muijen. De anjer, in 1940 symbool van protest en verzet, is anno 2007 terecht tot een teken van waardering voor de veteranen uitgegroeid. In Den Haag werden er uitgereikt. De aanwezigheid van de anjer op veteranendag is daarmee vanaf 29 juni in Den Haag en ook in andere locaties waar de veteranen hun jaardag vieren een vanzelfsprekendheid geworden. Aan het defilé werd op de veteranendag ook meegewerkt door het Reünieorkest Trompetterkorps Cavalerie o.l.v. dirigent Kees Kramer. 11

12 Een Huzarenstukje De Fennek in Afghanistan De eerste ervaringen met de Fennek in Afghanistan Door: Elnt R.G.H. Teggeler, C-IG Fennek (voormalig PC verkpel 42 Tkbat) Owi H.T. de Vries, Cursusleider IG Verkenning (voormalig OPC verkpel 42 Tkbat) Afghanistan, het land met uitlopers van de Hindu- Kuz, het land van de wadi s, het land van stof en zand, het land van extreme temperaturen, het land van. De Fennek, het verkenningsvoertuig van de Koninklijke Landmacht, het voertuig met sterk verbeterde waarnemingsmiddelen, het voertuig met goede voortzetting eigen mogelijkheden, het voertuig met terreinvaarigheid, het voertuig gezien als een kruising tussen een Hummer en een Lamborghini (volgens de Amerikanen). Hieronder de eerste ervaringen van 2 ploegen van het verkenningspeloton van 42 Tankbataljon, de eerste cavalerie verkenners die met de Fennek LVB hebben gewerkt in de zuidelijke provincies van Afghanistan. RC(S) betaat uit de volgende vijf provincies: Kandahar(Can),Uruzgan(Nl),Zabul(US/Roe), Helmand(Uk) en Nimruz. Het voortraject. Tijdens de omscholing van het verkenningspeloton van 42 Tankbataljon uit Havelte was reeds bekend dat er 2 ploegen van het peloton naar Afghanistan zouden gaan met als operating base KANDAHAR AIR FIELD. De insteek van de generaal van Loon was om 4x Fennek LVB mee te nemen met als taak Close Protection van hemzelf en andere hoogwaardigheidsbekleders in zijn AOR. Vlak voor het zomerverlof van 2006 werd bekend dat naast de taak Close Protection ook de organieke verkenningstaken mogelijk uitgevoerd dienden te worden en daarbij moesten we denken aan weg verkenningen, terreindeel verkenningen en/of puntverkenningen middels OP s. Na de definitieve toewijzing van mogelijke taken kon het opleidingsprogramma worden samengesteld. Dit hield voor het gehele peloton in een groene oefening van 2 weken in de strook in de omgeving van Assen om na de omscholing nog beter op te leren treden met de Fennek. Na deze weken werd er contact gezocht met de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB) van de Koninklijke Marechaussee om in het kader van de op handen zijnde samenwerking de drills op elkaar af te stemmen en tot een gezamenlijk optreden te komen. Dit hield voor ons bijvoorbeeld in dat tijdens contact te voet de voorste mensen naar elkaar toe gaan om zo een schild te vormen voor de VIP. Dit hebben we dus ook samen beoefend in Havelte tot aller tevredenheid. Naast de training op het gebied van Force Protection werden tijdens de schietserie in Bergen-Hohne de boordwapens.50 ingeschoten en met wat kunst en vlieg werk werd het personeel onderwezen op de Minimi (mede dankzij collega s van 43 BVE die tijd en middelen vrij hebben gemaakt). Tijdens de training in het aanvragen van artillerie vuur is naar voren gekomen dat het onmiddellijk afgeven van een Fire Fore Effect met de Fennek heel goed mogelijk is. De waarnemingskop (BAA) van de Fennek genereert voldoende en de juiste nauwkeurige gegevens om dit te kunnen uitvoeren. Dit gaf een goed gevoel bij de voertuigcommandanten. Na terug komst van de eerste schietserie begon de sneltrein pas echt goed te rollen, er was welgeteld 1 week om de 4 voertuigen die naar Afghanistan zouden gaan te onderhouden en weer gereed te krijgen, daarna moesten ze ingeleverd worden in Soesterberg om vandaar met de boot naar Saudie Arabie te worden vervoerd en vanuit Saudie Arabie per vliegtuig naar Kandahar. Tussen de opleidingen en het onderhoud door diende ook nog het extra benodigde materiaal aangevraagd en in ontvangst genomen te worden denk hierbij aan: pistolen, Minimi s, kleding tbv uitzending, enz. Ook alle bijkomende zaken als dental-fit, impregneren en inentingen zorgden voor de nodige hectiek in de weken voorafgaande aan de uitzending. Na inlevering van de voertuigen bleef er nog voldoende over om ons bezig te houden namelijk de overige opleidingen zoals de Missie Gerichte Instructie (MGI), Combat Life Saver (CLS) en de bediening van de PRC 117F Satcom Radio. Na een gesprek met onze Canadese counterpart tijdens de eindoefening van de Brigade in Grafen Wuhr, toverde onze 12

13 deze majoor nog een konijn uit de hoge hoed. Het was toch wel zeer wenselijk dat pc en opc 2 weken eerder dan gepland in het gebied aanwezig zouden zijn in verband met het HOTO (Hand Over Take Over) programma dat zij hadden gemaakt. Achteraf bleek dat de taakstelling nogal verschillend was waardoor er geen sprake kon zijn van een één op één overgave/overname van taken. Echter deze tijd kwam PC en OPC goed van pas om de nodige uitdagingen op het gebied van speciale beschermingsmiddelen, verbindingen en logistieke zaken op te lijnen. In deze periode zijn wij door de BSB bij het Canadese Close Protection Team van de generaal Frassier (de toen zittende commandant RC(S)) geïntroduceerd en zij hebben ons in deze eerste 2 weken een aantal keer meegenomen naar verschillende locatie s in Kandahar City. Commandostructuur De 2 ploegen kwamen terecht in de provincie Kandahar bij het Regional Comand South RC(S) als reserve element. Het commando over RC(S) was per 1 november in handen van de generaal van Loon. Wij vielen als peloton dus rechtstreeks onder zijn commando. Concreet betekende dit voor het peloton dat er 3 personen waren die ons opdrachten konden verstrekken, te weten: de generaal van Loon, ChOPS(Chief Operations) of de MA(Militairy Assistant). Alle bovenstaande heren hebben ook zeker wat van zich laten horen, wat resulteerde in de meest uiteenlopende opdrachten. Ons optreden met de voertuigen heeft zich beperkt tot de provincie Kandahar; onze opvolgers zijn ook nog in Helmand actief geweest. Vanwege de eerdere uitzendingen (Force Protection in Pole-Komri begin 2005 en een gedeelte van het peloton Force Protection in Kaboel eind 2005) die het verkenningspeloton in het voorgaande traject al had uitgevoerd, werd besloten om de uitzendtermijn in tweeën te delen. De eerste 2 ploegen van oktober 2006 t/m januari 2007 en de andere 2 ploegen van februari 2007 t/m eind april Door wisseling van functies van PC en OPC was het voor de beide termijnen mogelijk om een PC en OPC mee te sturen naar Kandahar. Uitdagingen Een van de taken die de 2 ploegen in Kandahar hebben uitgevoerd is Force Protection/VIP begeleiding. Hiervoor hadden we in eerste instantie alleen de beschikking over onze 4 Fenneks. Gezien het feit dat de Fennek een wapenplatform is waarin geen overig personeel vervoerd kan worden, was er behoefte aan een aantal voertuigen om VIP s in te transporteren. Hiervoor kregen we de beschikking over een 2-tal Bushmasters. Na een korte opleiding verzorgd door DMO op de Bushmaster (waarvoor dank), was dit probleem opgelost. Echter naast het voertuigprobleem bestond er nog een uitdaging. De juiste verbindingsmiddelen. Vanwege het internationale karakter van de uitzending, immers de Canadese Battlegroup was leading in de provincie Kandahar, was het voor ons noodzakelijk om radioverbinding met deze eenheid te kunnen onderhouden in geval van steun van een Canadese Quick Reaction Force (QRF). De oplossing werd gevonden in de een Satcom Radio antenne, waardoor het mogelijk was om ook tijdens de verplaatsing contact te kunnen onderhouden met de Battlegroup en het hoofdkwartier en in een later stadium met de andere NAVO partners in ons operatie gebied. Voor pc/opc had dit tot gevolg dat onder de headset de handtelemicrofoon werd gedragen (niet erg comfortabel na een paar uurtjes). Het was voor ons niet mogelijk om de Satcom radio op de intercom installatie van de Fennek aan te sluiten. De Satcom radio was zijn gewicht in goud meer dan waard. Over elke afstand contact en met iedereen er ging een wereld voor ons open. Naast de verbindingsproblematiek was er nog een uitdaging van de counter measures tegen Radio Controlled IED s (RCIED). De beloofde middelen waren in geen velden of wegen te bekennen bij aankomst. Met het beschikbaar komen van de Bushmaster voertuigen werd dit voor een deel ondervangen. Een andere uitdaging waar we tegen aan liepen was het gebrek aan ruimte in de pc/opc voertuigen. Waar moest de Minimi worden opgeborgen in het voertuig en welk AT middel te gebruiken. De Minimi verdween achter de stoel van de verkenner/schutter niet ideaal maar werkbaar en voor het AT middel zijn we terug gevallen op de oude vertrouwde M-136, bij afwezigheid van de transportkokers PanzerFaust. Eind januari 2007 zijn de houders van de projectielen binnengekomen en geplaatst op de voertuigen. Lichting 2 van het peloton heeft dus inmiddels de beschikking over de projectielen van de Panzerfaust. Force Protection Taken Een van de taken die het verkenningspeloton heeft uitgevoerd tijdens de uitzending in Afghanistan is die van Force Protection. Niet alleen werden er VIP s door ons vervoerd en beveiligd, maar ook een zg. Route Clearance Package werd begeleid. Tijdens de VIP begeleiding/beveiliging trad het peloton op met alle voorhanden zijnde voertuigen en telkens anders. Tijdens de uitvoering van onze taken zijn we tot de conclusie gekomen dat de Fennek uitstekend geschikt is voor het optreden in Aghanistan. De Fennek is snel en wendbaar met een laag profiel. In de drukke straten van Kandahar City met een hoge Vehicle Born IED (VBIED) dreiging zijn dit kenmerken waarover je graag wilt beschikken. De lamellen op de voorruit en draadsnijder gaven de Fennek een robuuste uitstraling. Onze bestuurders hebben geen hinder ondervonden van het rijden met de geplaatste lamellen, ook niet bij het nachtelijke optreden waarbij met binoculars werd gereden. Het navigatiesysteem in de Fennek heeft zijn dienst in Afghanistan bewezen. Ondanks de gebrekkige HOTO hebben wij nooit problemen ondervonden met het transport van VIP s naar locaties in de stad. Het navigatiesysteem van de Fennek is simpel te bedienen en uiterst handig, zowel in steden als Kandahar City of in de woestijn nabij Pakistan. Toch niet alleen lof over de Fennek. Door zijn schuine voor- 13

14 kant hadden we geen standoff afstand tussen ons voertuig en een VBIED. Dat is de rede waarom wij een bumper hebben laten ontwerpen door onze monteurs. Binnen 1 minuut was deze bumper door 1 persoon te verwijderen en ook weer te plaatsen. Hierbij is gebruik gemaakt van de ophang punten van de bolderhaken aan de romp en de hijsogen bij de voorruit. Naast de bescherming van de Fennek heeft de geplaatste bumper ook nog een agressievere uitstraling wat volgens ons weer in ons voordeel was gedurende de verplaatsingen in Kandahar City. De bumper werd verwijderd als we tactische opdrachten uitvoerden. Naast de geplaatste bumper hebben wij ook gekozen voor een andere plaats van de klasse V van de.50 mitrailleur. Deze klasse V ligt normaal opgeslagen in de verschillende opbergruimtes van de Fennek. Dit was niet handig en uit ervaring van andere eenheden voor ons was al gebleken dat een TIC (Troops In Contact) regelmatig van langdurige aard was en waarbij het verbruik van de klasse V hoog lag. Door De Fennek operationeel in Afghanistan met geplaatste en zonder geplaatste bumper. de klasse V in het voertuig op de accubak te plaatsen tussen de commandant en de schutter zouden we te allen tijde kunnen beschikken over onze gehele voertuigvoorraad klasse V voor de.50 mitrailleur. De aldaar organiek beladen PGU is daarbij verplaatst naar de opbergbak boven. Nog een aanpassing was de munitie voorraad aan het wapen, normaal een kist van 100 patronen.50, nu na wat laswerk 200 patronen, gereed voor onmiddellijke inzet. Dit heeft voor zover als wij konden beoordelen geen problemen opgeleverd aan de affuit. Naast bovengenoemde aanpassingen hebben we ook nog een aantal toevoegingen gedaan zoals het plaatsen van een infrarood breaklight in een waterflesje in de antenne. In geval van close air support hoeft de bemanning dan alleen maar de dop van de fles te verwijderen en de breaklight te breken om aan het vliegend personeel onze locaties kenbaar te maken. Naast de infrarood breaklight waren onze voertuigen op alle 4 de hoeken tevens voorzien van kleine stukjes infrarood tape om op deze wijze de contouren van de Fennek kenbaar te maken. Waar we ons wel zorgen over hebben gemaakt is de bescherming die de Fennek biedt bij een eventuele IED. In Kandahar hadden wij inmiddels de uitwerking gezien van IED s op voertuigen van coalitie eenheden. Je moet dan denken aan 3 stacked mines met daarop een 107mm raket. Dit was eerder regel dan uitzondering. Maar door zaken als snelheid van verplaatsen, de wendbaarheid van het voertuig, de wijze van verplaatsen en het toepassen van de juiste tactiek (zorg ervoor dat je onvoorspelbaar blijft) denken we dat de bepantsering aardig werd gecompenseerd. Een extra snack voor het peloton was toch wel de opdracht van kerstavond, die inhield dat we verantwoordelijk waren voor de verplaatsing van President Karzai naar Kandahar City en tevens zijn beveiliging te realiseren in de dagen dat hij in het gouverneurs paleis in de stad verbleef. Ook bij deze opdracht kwam de Fennek weer goed van pas. Ondanks dat het optreden plaatsvond in de stad is de waarnemingskop met daarin verwerkt de nachtzichtapparatuur een enorm hulpmiddel geweest bij de beveiliging van de President. De uitschuifbare waarnemingskop stelt de bemanning in staat om over de in Afghanistan standaard ommuurde woningen te kijken naar mogelijke naderingen van de vijand. De Fennek heeft ook dienst gedaan op Kandahar Airfield als PR middel tijdens de vele hoge bezoeken aan het hoofdkwartier van RC(S), Dit was niet de leukste klus maar wel waardevol. Overige ISAF eenheden waren zeer geïnteresseerd in het voertuig en na een korte presentatie vol lof over de Fennek. Overige verkenningstaken Naast VIP en/of logistiek begeleiding/beveiliging heeft het peloton ook nog organieke verkenningstaken uitgevoerd zoals de weg verkenning en terreindeel/object verkenningen. De uitvoering van een waarnemingspost gebeurde altijd met 3 Fenneks. Dit levert tactisch gezien geen problemen op, echter het vergt even een kleine aanpassing voor wat betreft de uitvoering van de drill waarnemingspost. Er ging dan een organieke verkenningsploeg uit met in het 3de voertuig enige NAVO bondgenoot specialisten. Ook gedurende de uitvoering van deze taken heeft de Fennek zich goed bewezen. Met name de terreinvaardigheid van het voertuig is een groot voordeel geweest. De Fennek is in staat om ook in Afghanistan op locaties te verplaatsen waar andere voertuigen van coalitiepartners (lees de hummers) problemen ondervinden. Dat wil niet zeggen dat we met de Fennek nooit hebben vast gestaan in het terrein. Zelfs tot 3x toe gedurende een verplaatsing van en naar een waarnemingspost. Echter binnen 15 minuten reden de voertuigen weer door gebruik te maken van de VEM (Voortzetting Eigen Mogelijkheden) middelen die de Fennek aan boord heeft zoals de lier en hefkussen. Ook de waarnemingsmiddelen waarover een Fennek bemanning beschikt voldeden in het gebied uitstekend. In verband met de aanwezigheid van grote open vlaktes en weinig zichten dekkingsmogelijkheden van het land konden we vanaf grote afstanden (> 5Km) onze opdrachten uitvoeren. Een prettige bijkomstigheid van het kunnen afbouwen van de 14

15 Een drietal Fennek s met geplaatste waterfles in de antenne met daarin een infrarood breaklight. Tevens zijn de herkenningstekens eigen troepen, de zwarte metalen platen, duidelijk zichtbaar. waarnemingskop (BAA) was de verbeterde beveiliging van onze Forward Operating Base vlakbij de Pakistaanse grens. Door de BAA in een toren op het kamp te plaatsen konden we ruim 10 km rond de base kijken, bij dag en nacht weer of geen weer. Storingen en defecten Ondanks de vele positieve punten over optreden met de Fennek in Afghanistan zijn er ook een aantal aandachtspunten te vermelden. Door de zware regenval en de grote wisseling van dag en nacht temperatuur in onze periode is vocht een groot probleem. De aanwezige droogpatronen in de verschillende apparatuur konden deze hoeveelheid vocht na verloop van tijd niet meer aan. Omdat we op onze verschillende locaties niet over drogelucht systemen beschikten, waren we verplicht om de voertuigen dagelijks 1 uur te laten draaien met de kachel/airco aan. Op deze manier hebben wij de voertuigen gedurende de eerste 4 maanden redelijk inzetbaar kunnen houden, echter tegen het einde van de uitzending werd met name het warmtebeeld van de affuit van mindere kwaliteit. Naast bovengenoemde problemen zijn we ook een aantal technische problemen tegengekomen: Een koppeling van het hydraulisch systeem die los trilde of niet goed vast heeft gezeten, aansluitingen van hydraulische leidingen van het remsysteem van verschillende voertuigen die begonnen te lekken, bowdenkabels ten behoeve van het openen van deuren van verschillende voertuigen die geknapt zijn en een dieselleiding van de standkachel die is gaan lekken. Door de beperkte aanvoer van reservedelen welke pas na 3 maanden op gang kwam, heeft onze Fennek monteur van RC(S) behoorlijk wat geïmproviseerd werk moeten verzetten, waarvoor nogmaals onze dank. Feit blijft dat een Fennek zelfs zonder reservedelen maar met de juiste zorg van zijn bemanning zeker 4 maanden inzetbaar blijft. De Fennek tijdens de uitvoering van verkenningstaken. Prima prestaties op Landgoed Maarsbergen 7 juli 2007 Op de combi-event gisteren op Landgoed Maarsbergen zijn prima prestaties neergezet. Tijdens een dagvullend programma met examens van de Stichting Militair Ruiterbewijs, een driekamp in de Olympische Moderne Vijfkamp en het Militair Ruiterkampioenschap Samengestelde Wedstrijd hebben diverse ruiters het Militair Ruiterbewijs (MRb), het Militair Ruiterbewijs in Zilver (MRbZ) en punten op weg naar het Militair Ruiterbewijs in Goud (MRbG) gehaald. Het Militair Ruiterkampioenschap Samengestelde Wedstrijd (het hoogste niveau in de militaire ruitersport) werd gewonnen door Wachtmeester I der Rijdende Artillerie A.F.M. (Anica) Kortekaas met Titanic van de ToJoPe-Hoeve. Hiermee heroverde zij de titel Militair Kampioen Samengestelde Wedstrijd, waarvoor zij in 2003 al het Militair Ruiterbewijs in Goud ontving. Er zijn dit jaar nog twee mogelijkheden om het Militair Ruiterbewijs te behalen: op 29 september op de Manege Korps Rijdende Artillerie in t Harde en op 30 oktober op Manege Hoogenweg in Hardenberg. Militair Ruiterkampioen Samengestelde Wedstrijd 2007: Wmr 1 der Rijdende Artillerie A.F.M. (Anica) Kortekaas 15

16 Nieuwe communicatiebeleid VOC VOC- enquête levert nuttige informatie Door: Tjardus van Citters, commissaris communicatie. Wat was de aanleiding voor die enquête? Binnen het bestuur van de VOC waren we het erover eens dat communicatie in dienst staat van de doelstellingen van onze vereniging. Doelstellingen waarvan we het tijd achtten om de leden, na onze oprichting in 1934, eens te vragen hoe actueel ze nog zijn. Bovendien konden we vragen naar ándere doelstellingen, de gewenste thema s, communicatiemiddelen, prijs van het lidmaatschap, activiteiten voor jongeren en de eigen bijdrage van leden? Hoeveel leden hebben gereageerd? Er komen nog steeds enquêtes binnen. Het zullen er uiteindelijk ruim 400 zijn. Wat vonden leden van de VOC-doelstellingen? Er bleek veel steun voor de oorspronkelijke doelstellingen. Kameraadschap scoorde 79% en traditie 81%. Maar ook ontmoetingsplaats (70%), nuttig netwerk (69%) en archief Cavalerie (69%) scoorden hoog. Tot slotte konden vakvereniging (64%) en kenniscentrum (65%) op aanzienlijke steun rekenen. Er is dus geen reden om een andere koers in te slaan. Het bestuur zal wel verder praten over de waarde die leden aan deze doelstellingen hechten. We zullen ook de 64% voor veteranensteun op de agenda houden. Welke thema s moeten er op worden gepakt? 52% van de leden vindt dit helemaal niet zo nodig. De rest, 48% dus, wil vooral in generieke zin op de hoogte blijven. Denkt u aan toekomst van de Cavalerie, traditie, jongeren en actuele ontwikkelingen die vaak werden genoemd. Is er animo voor activiteiten met kinderen tot 18 jaar? 34% van de leden vindt dit een goed idee, 13% hiervan wil dit alleen in een specifieke activiteit. Wat is het oordeel over de communicatiemiddelen? Er is vooral veel waardering voor ons kwartaalmagazine (83%), dat ook goed gelezen wordt. Daarnaast scoren de website, Heinekenborrel en een inhoudelijk symposium hoog. Wat zijn de uitgangspunten voor dat nieuwe communicatiebeleid? De VOC zal nog scherper de verbinding leggen tussen de doelstellingen, de inzet van middelen en proberen 3 doelgroepen te bedienen die we gezellig/nostalgisch, inhoudelijk betrokken en jong hebben genoemd. We realiseren ons dat dit geen wetenschap is maar het geeft richting aan het beleid. De VOC zal focussen op centrale activiteiten/middelen die voor alle leden toegankelijk of bereikbaar zijn. Het bestuur zal meer zichtbaar worden, ook als aanspreekpunt voor de leden. Natuurlijk zijn we al VOC blij met de decentrale (lokale) activiteiten waarin we graag faciliteren. Wat gaat er inhoudelijk gebeuren? We houden er dus rekening mee dat een aanzienlijk deel van de leden dit niet zó belangrijk acht. Voor de rest van de leden denken we aan de hierboven genoemde thema s, aan operationeel optreden van Cavaleristen en aan Cavalerie in het buitenland. Leden worden ook nadrukkelijk uitgenodigd om hierin een bijdrage te doen. Welke communicatiemiddelen domineren? Natuurlijk het magazine en de website die we gaan verbeteren; bijvoorbeeld door meer actualiteiten en een aangepaste structuur en ontwerp. We zoeken nog leden die in het najaar willen en kunnen helpen om de grote hoeveelheid inhoud op de huidige website te bekijken, te herordenen en aan te vullen. En verder de Heinekenborrel, de ALV, een jongerenactiviteit en we verwachten veel van het VOC-symposium dat we op 23 november organiseren in Amsterdam. N.B.: een volledige resultaten van de enquête vindt u op Wat is er meer gedaan voor nieuw communicatiebeleid? Er waren gesprekken met een aantal leden, we keken naar de communicatie van andere wapens, zochten op internet en hadden een workshop over communicatie binnen het bestuur. 16

17 Tankers in een wederopbouwrol: Provincial reconstruction in Uruzgan Door lkol G.F. Koot, C-11tkbat (voormalig C-PRT). 11 Tankbataljon RHvS heeft in de periode van november 2006 tot april 2007 de basis gevormd van het Provincial Reconstruction Team (PRT) binnen de Task Force Uruzgan (TFU). In deze bijdrage aan de Mededelingen VOC, wil ik u een beeld schetsen van onze voorbereiding, het werk van het PRT, de omgeving waarin we werkten en de uitdagingen waarvoor het PRT staat. PRT-concept In Afghanistan zien we voor het eerst het fenomeen PRT naar voren komen. Het PRT-concept is daar geïntroduceerd door de Amerikanen. Relatief kleine teams met Civil Affairs officieren en andere militaire specialisten werden in Afghanistan ingezet om een aanzet te geven tot wederopbouw en daarmee bij te dragen aan het creëren van de noodzakelijke stabiliteit. Vaak losgekoppeld van gevechtseenheden traden deze teams in provincies en districten zelfstandig op. Dit concept is overgenomen door ISAF en verder uitgebouwd. Momenteel hebben 35 landen in 28 provincies binnen Afghanistan PRT s ontplooid. De PRT s zijn een onlosmakelijk onderdeel geworden van de ISAF-missie. Hoewel ISAF een generieke missie heeft geformuleerd voor de PRT s, bestaat er (nog) geen PRT-doctrine en daaraan verbonden wijzen van optreden. Elk land vult het PRTconcept op haar eigen wijze in waardoor organisatie en werkwijze soms sterk verschillen. Zo brengen de Turken bijvoorbeeld een volledig civiel team in dat zonder force protection werkt. ISAF tracht echter wel enige samenhang in het optreden van de verschillende PRT s te krijgen. Daarvoor organiseert ISAF bijvoorbeeld periodiek PRT-conferenties in Kabul, waarbij ISAF, de Afghaanse overheid en verschillende civiele organisaties (zoals UNAMA (United Nations Assistance Mission in Afghanistan) de diverse ontwikkelingen bespreken. Een gezamenlijke aanpak bestaat echter nog niet, daarvoor zijn de verschillende nationale agenda s en visies te dominant. Voorbereiding In oktober 2005 vond binnen 13 Gemechaniseerde Brigade een interne workshop plaats over een mogelijke missie naar Afghanistan. In die workshop werd gekeken naar mogelijkheden en onmogelijkheden bij een eventuele inzet in Uruzgan. Daarmee werd in feite de voorbereiding gestart, hoewel dat op dat moment door het ontbreken van een politiek besluit nog zeer kleinschalig was. In december 2005 vond er een workshop plaats binnen staf-clas. In deze workshop hebben we de eerste versie van de organisatie TFU ontwikkeld. De eerste blauwdruk van een PRT is daar ook neergezet. Op basis hiervan is mijn staf begonnen met een verdere analyse van de mogelijke missie en hebben we onder andere onze voorbereidingsbehoefte geïdentificeerd. Deze voorbereidingsbehoefte is vertaald naar een opwerkprogramma. Daarbij constateerden we dat een regulier voorbereidingstraject te kort was om ons op deze bijzondere missie voor te breiden. Kennis van de cultuur zag ik als hoeksteen van onze opdracht en van onze force protection. Daarom werden cultuur, religie en geschiedenis als een rode draad verweven in het gehele opwerktraject. Nadat begin 2006 het politieke besluit tot deelname was genomen, is 11 Tankbataljon RHvS in april begonnen met haar daadwerkelijke voorbereiding. Het bataljon heeft een opleidingsen trainingstraject opgezet waarbij het accent werd gelegd op militaire vaardigheden, cultuur en de integratie met de battle group (BG). Hoewel de formele formeringsdatum pas op 3 juli lag, hebben we ernaar gestreefd om in een zo vroeg mogelijk stadium de PRT-leden die van buiten het bataljon kwamen al te betrekken bij de diverse voorbereidingsactiviteiten. Vanaf de formeringsdatum was het bataljon in twee delen opgesplitst. Het tankbataljon kende een PRT-deel en een nadetachement. Het PRT werd voornamelijk gevormd door personeel van de bataljonsstaf, stafeskadron en B-eskadron. Tevens leverde het B-eskadron het Object Grond Verdedigings-peloton (OGRV) voor de Air Task Force op 17

18 Kandahar. Het A-eskadron (Ritm Bloemsma) nam de nadetachementen van het staf- en B-eskadron onder bevel. C-eskadron (Ritm Goossens) had een driedubbele taak: continueren opleidings- en trainingsprogramma, leveren aflossing OGRV na B-eskadron en de eskadronsstaf nam de leiding over de B-compagnie 42 Batle Group op zich (ontplooid in maart 2007). Onder leiding van hoofd sie S4, maj Cramers, continueerde het nadetachement het opleidings- en trainingsprogramma en de verdere vredesbedrijfsvoering. Het PRT/OGRV-deel richtte zich geheel op de voorbereiding van haar missie. Het PRT, inclusief de leden van buiten 11 Tkbat, hebben vervolgens een heel intensief trainingstraject doorlopen waarin naast de aandacht voor cultuur en individuele militaire vaardigheden veel aandacht werd besteed aan het voertuigoptreden, onderhandelen, de verschillende contact drills en de integratie in de pelotons van 17 Battle Group. Daarnaast is er intensief gesproken over de wijze van optreden van het PRT en hoe interne processen zouden moeten lopen. Heel veel aandacht is er ook besteed aan de contact drills met de pelotons. Het PRT trad daarbij volledig geïntegreerd op. Tijdens de missie, waarbij de missieteams regelmatig in hinderlagen zijn gelopen, heeft deze intensieve voorbereiding zijn vruchten afgeworpen. De voorbereiding culmineerde in de oefeningen Irene Skills met 17 Battle Group en de finale integratie-oefening Rhino Preparation met alle eenheden en staf TFU-2. Opdracht TFU heeft als opdracht de lokale autoriteiten te ondersteunen in het opbouwen van haar capaciteit, autoriteit en invloed teneinde de randvoorwaarden te realiseren voor een veilig en stabiel Uruzgan. Nadrukkelijk ligt er dus een verantwoordelijkheid bij de lokale autoriteiten. Niet ISAF is verantwoordelijk voor veiligheid en stabiliteit, maar het bestuur van Uruzgan. TFU voert haar opdracht uit langs vier operatielijnen die gezamenlijk tot de eindsituatie moeten leiden: een veilig en stabiel Uruzgan waar de overheid zonder militaire hulp van buiten af haar taken kan uitvoeren. De vier operatielijnen zijn Diplomacy, Development, Defence en Credible Task Force. De eerste drie staan ook wel bekend als het 3D-concept. Het PRT is op alle vier de operatielijnen actief. De opdracht van het PRT is om de Afghaanse overheid te ondersteunen in het uitbreiden van haar autoriteit teneinde de ontwikkeling van een stabiele en veilige omgeving mogelijk te maken evenals de security sector reform en de wederopbouw. Het oogmerk dat ik voor onze PRT-2 missie had vastgesteld was de lokale autoriteiten te ondersteunen in het realiseren van goed, effectief, onpartijdig (tribaal gebalanceerd) en transparant bestuur om het lokale bestuur en de veiligheidsdiensten te verbeteren en hen daarmee in staat te stellen bij te dragen aan het bereiken en handhaven van een veilige en stabiele omgeving. Hiervoor is het noodzakelijk om goede, diepgaande situational awareness te hebben, vooral in de primaire inzetgebieden Tarin Kowt, Deh Rawod en Chora. Cultural awareness, Afghaanse verantwoordelijkheid en een zichtbare Afghaanse betrokkenheid waren voor ons kernelementen in de uitvoering van onze missie. Het was essentieel dat de bevolking overtuigd zou worden van goed bestuur door de lokale autoriteiten, om daarmee een keuze te maken voor de overheid en niet voor de Taliban. Het moge duidelijk zijn dat dit alleen kan door het optreden van diezelfde overheid en niet door het optreden van ISAF. Organisatie PRT Het PRT bestond uit 67 mannen en vrouwen uit alle vier de krijgsmachtdelen. De basis werd gevormd door de vier missieteams. Deze teams bestonden uit vier officieren/onderofficieren en twee bestuurders/boordschutters. Commandant, plaatsvervanger en bestuurders/schutters kwamen altijd uit het bataljon en de twee teamleden met een CIMIC-achtergrond kwamen deels uit het bataljon en deels van buiten. Elk team had één vrouwelijke officier om ook in gesprek te kunnen gaan met het vrouwelijke deel van de bevolking. Een team beschikte over een Bushmaster vanuit de PRT-pool. Naast de drie Bushmasters waren er twee Nyala s (pantserwielvoertuigen, vergelijkbaar met de Bushmaster) voor het optreden binnen Tarin Kowt. De Koninklijke Marechaussee leverde aan het PRT een detachement van zeventien man dat de opleidingen voor de Afghan National Auxiliary Police (ANAP) voor haar rekening nam. Tevens kende hun organisatie de mentor voor het op te richten Provincial Coordination Center. Binnen de staf van het PRT was het CIMIC Support Element opgenomen. Deze drie-mans sectie coördineerde en bewaakte alle projecten binnen het PRT en stemde onze wederopbouwinspanningen af met de provinciale autoriteiten. Tevens was het PRT versterkt met enkele Functioneel Specialisten (FS). Dit waren reserve-officieren die hun civiele deskundigheid inbrachten op het gebied van gezondheidszorg, irrigatie en juridische zaken. De andere stafelementen komen bekender voor: een commandogroep (inclusief twee tolken), de secties S2, S3, en S8. De sectie S8 droeg zorg voor de financiële afhandeling van de projecten. Vanuit het ministerie van Buitenlandse Zaken / Ontwikkelingssamenwerking werkten twee ontwikkelingssamenwerkingadviseurs (OSAD) zeer nauw samen met het PRT. Hoewel zij formeel niet tot de PRT behoorden, waren zij geïntegreerd in het PRT. De integrale afstemming van ontwikkelingsactiviteiten op de operatielijn Development vond nadrukkelijk met de OSAD s plaats. De aan C-TFU toegewezen politieke adviseur (POLAD) werkte tevens zeer nauw samen met C-PRT. Met name de plannen op het gebied van Diplomacy en alle daaraan gerelateerde activiteiten werden nadrukkelijk samen opgezet, uitgevoerd en geëvalueerd. Hij vormde ook de linking pin naar de ambassade in Kabul en het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag. Naast deze Nederlandse inbreng, werd het PRT verder versterkt door een Amerikaanse politiek adviseur, een liaisonofficier van USAID (een Amerikaanse gouvernementele 18

19 hulporganisatie), een Australische liaisongroep vanuit 1 (AUS) Reconstruction Task Force en elf Amerikaanse politie-instructeurs van DynCorp, die samen met de mensen van de KMar de opleiding en begeleiding van ANAP/ANP uitvoerden. Omgeving De provincie Uruzgan ligt centraal in Afghanistan, in de zuidelijke uitlopers van het Hindukush gebergte. Het zuidelijk deel van de provincie, met daarin Tarin Kowt en Deh Rawod, ligt op een hoogvlakte die in noordelijke en oostelijke richting overgaat in hooggebergte. De provincie beslaat ongeveer 2/3 deel van Nederland en heeft nog geen half miljoen inwoners. Deze inwoners wonen voornamelijk in dorpen en gehuchten in de dalen van de bergen en op de hoogvlakte. De ontwikkelingsgraad is zeer laag. Volgens de islamitische jaartelling leeft men in 1386, maar gekeken naar de ontwikkeling kunnen we dat net zo goed de christelijke jaartelling noemen. Het is een bijbels landschap: voornamelijk lemen huizen, nauwelijks elektra, veelal onverharde paden en wegen, geen stromend water, bijna geen voorzieningen. De bevolking is tribaal en grotendeels analfabeet (92%). Er leven hoofdzakelijk Pashtun-stammen en vooral in het oosten ook Hazara-stammen. De Pashtun-stammen zijn verdeeld in twee confederaties en die op hun beurt weer in zeer vele substammen. Onderling bestaan er complexe verhoudingen, waarbij stammen elkaar steunen of juist bevechten. De Pashtunwali, de ongeschreven gedragscode van de Pashtun, bepaalt niet alleen hoe men binnen de Pashtun met elkaar omgaat, maar ook hoe men zich opstelt ten opzichte van vreemdelingen. Enige kennis van deze cultuuraspecten is dus noodzakelijk om niet in een cultureel mijnenveld te geraken. Als je respect voor hen toont, zijn de Pashtun over het algemeen zeer gastvrij. Naast de Pashtunwali speelt de islam een belangrijke rol in het dagelijks leven. Hoewel men zeer traditioneel is, wordt de islam over het algemeen op een zeer pragmatische manier beleden waarbij de Pashtunwali veelal dominant is. Ook bestuurlijk wijkt Uruzgan niet af van de beschreven ontwikkelingsgraad. Uruzgan kent een provinciaalbestuur met een gouverneur aan het hoofd. Hij heeft 22 ministeries die onder zijn leiding de provincie zouden moeten besturen. De capaciteiten van de ministeries zijn echter zeer beperkt. Bestuurders zijn niet altijd op basis van hun bestuurlijke kwaliteiten aangesteld, maar vaak vanwege hun positie binnen een stam. De ministeries zijn allemaal, onderbezet. Analfabetisme komt ook veel voor onder de bestuurders, slechts sommigen hebben een goede opleiding achter de rug. Vandaar dat het maken van het noodzakelijke beleid om de ontwikkeling van de provincie ingang te zetten een zeer zware opgave is. Gouverneur Munib kan echter rekenen op een paar gedreven ministers die wel over kwaliteiten en capaciteiten beschikken. De ministers van Irrigation, Rural Rehabilitation and Development en Economic Affairs zijn capabele bestuurders die tevens over goede medewerkers beschikken. Zij zijn de drijvende krachten achter veel opbouwprojecten en het ingestelde Provincial Development Committee. De politie is een cruciale bouwsteen voor het realiseren van veiligheid in de provincie. De Afghan National Police (ANP) is echter uitgehold. De ANP telt minder dan 100 man, kent vrijwel geen logistiek en geen provinciale command- and controlstructuur. De commandant ANP, generaal Qasum, beperkt zich feitelijk tot de hoofdstad Tarin Kowt. Daarbuiten wordt de veiligheid al sinds 25 jaar gediend door voornamelijk lokale milities die al dan niet een relatie hebben tot lokale of provinciale bestuurders. Zij leunen zwaar op de steun van ISAF en Amerikaanse Special Forces. De politie wordt versterkt door de door ISAF opgezette Afghan National Auxiliary Police (ANAP). Deze hulppolitie wordt door ISAF opgeleid en uitgerust. Zij dienen binnen de ANP-organisatie haar plaats te krijgen en zijn afhankelijk van ANP-leiderschap. Dat laatste ontbreekt veelvuldig, waardoor de effectiviteit van ANAP relatief beperkt blijft. De politie is echter een cruciale bouwsteen voor de overheid om haar invloed en gezag uit te kunnen breiden en daarmee bij te dragen aan het verder stabiliseren van de provincie. De Taliban heeft haar oorsprong in het zuiden van Afghanistan. Nog steeds vormt het gehele zuiden een belangrijke basis voor de Taliban. De Taliban is geen homogene groep. Taliban kent vele verschijningsvormen: een lokale boer die sympathiseert met het gedachtegoed, jonge mannen zonder vooruitzicht op een baan en toekomst of in het buitenland getrainde strijders. Door het ontbreken van een effectief lokaal gezag en de zeer beperkte invloed van de ANP, kan de Taliban relatief eenvoudig bewegen in grote delen van de provincie. In de gebieden waar ISAF opereert, is de bewegingsvrijheid sterk gereduceerd, maar daar buiten is die vrijheid veel groter. De Taliban kent slechts beperkte steun vanuit de bevolking, maar dwingt de bevolking haar onderdak en voedsel te geven. Door terreurcampagnes tracht de Taliban te voorkomen dat de bevolking de zijde van de overheid kiest of ISAF steunt. In deze complexe omgeving heeft het PRT moeten opereren. Het was essentieel om de complexiteit te kunnen doorgronden, zodat we wisten hoe lokale verhoudingen lagen en 19

20 daardoor wie we wanneer moesten steunen. PRT-2 heeft daarvoor een model ontwikkeld dat ons moest helpen de complexiteit in kaart te brengen en daarmee vast te stellen hoe de verhoudingen lagen. Dit conflictlagen-model onderkende vijf verschillende conflictlagen die ieder voor zich elkaar beïnvloeden en als resultante bepaalden hoe een bepaalde persoon of groepering in de maatschappij stond. De eerste conflictlaag was de tribale afstamming: tot welke (sub)stam behoorde een persoon? Hoe stond deze (sub)stam in verhouding met andere (sub)stammen? Steunden die elkaar, of bestonden er conflicten? De tweede laag was de politieke relatie die de persoon had. Tot welke politieke groepering of partij behoorde hij? Politieke kwesties in Kabul konden hun directe invloed hebben op de lokale verhoudingen in Uruzgan. Politieke tegenstellingen konden dus heel goed binnen dezelfde substam tot conflicten leiden. De positie binnen de derde conflictlaag werd bepaald door het oorlogsverleden: was de persoon een oud-mudjaheddin of werd hij als een communist beschouwd? Om tot communist te worden bestempeld, hoefde je niet een oud partijlid te zijn. Indien je als onderwijzer in de communistische tijd had gewerkt, was je een communist. Maar ook als je in de communistische tijd naar de middelbare school was gegaan, werd je al beschouwd als communist. Ook binnen de overheid bestond deze tweedeling erg sterk. De minister van Defensie in Kabul, Wardak, was een oud-mudjaheddin. Zijn commandant landstrijdkrachten was een oud-communist: hij diende al in het leger ten tijde van het communistische regime. Deze twee functionarissen spraken bijvoorkeur niet met elkaar. De commandant van 205 Corps (het legerkorps in het zuiden van Afghanistan) was ook een oud-mudjaheddin. Wardak sloeg dan ook frequent zijn commandant landstrijdkrachten over en deed direct zaken met commandant 205 Corps. De vierde conflictlaag was de laag van de power brokers: de machthebbers. Met welke power broker was iemand verbonden? Legitieme power brokers (zoals bv. de gouverneur) maar ook de illegale en criminele power brokers, zoals de oud gouverneur Jan Mohammed Khan, militieleiders en drugsbazen hadden veel invloed en hun eigen belangenstrijd. Tenslotte was er de Pashtunwali als vijfde conflictlaag. Deze Pashtun-gedragscode kon leiden tot conflicten tussen stammen, maar zeer zeker ook binnen families. Dit samenhangend geheel van vijf conflictlagen bepaalde uiteindelijk hoe mensen en groeperingen tegenover elkaar stonden en bepaalde daarmee hoe TFU en het PRT moesten optreden. Niet alleen bij lastige bestuurlijke zaken maar zelfs bij eenvoudige zaken als het slaan van een waterput moesten we begrijpen hoe de lokale verhoudingen in elkaar staken om te voorkomen de verkeerde mensen te steunen door de realisatie van een project. geconcentreerd. Deze gebieden, Tarin Kowt, Deh Rawod en Chora, betekenden de geografische zwaartepunten in onze activiteiten. De missieteams De missieteams hadden hun eigen gebied van verantwoordelijkheid waarbinnen zij optraden. Deh Rawod werd afgedekt door missieteam 3 van majoor v.d. Tempel, het gebied Tarin Kowt en de aangrenzende gebieden west, zuid en oost werden afgedekt door missieteams 1 (majoor Nieboer) en 4 (ritmeester Doms). Chora werd afgedekt door missieteam 2 (ritmeester Betten). De missieteams richtten zich op het districtsniveau en de niveaus daar beneden. Zij deden zaken met de districtchief en andere leden van het districtsbestuur, met de dorpsoudsten en stammenleiders, de lokale chief of police, checkpointcommandanten, mullahs en andere key players. Daarnaast hadden zij een intensief contact met de lokale bevolking in hun gehele gebied van verantwoordelijkheid. Vanuit het kamp gingen zij op (meerdaagse) patrouilles samen met een infanteriepeloton dat de beveiliging regelde. Binnen de dorpen maakten ze vervolgens contact met de dorpsoudste. Vervolgens werd er meestal een kleine shura (bijeenkomst van stamleiders/oudsten) belegd, waaraan het team deel nam. Vanuit die gesprekken kon het team zich een eerste beeld vormen van onder andere de situatie in het dorp, wat er leefde, welke behoeftes er waren, hoe men aankeek tegen de lokale autoriteiten, hoe men aankeek tegen ISAF, wat de invloed van de Taliban was, wie de belangrijkste figuren waren, hoe de gezondheidszorgtoestand was, hoe het onderwijs er voor stond, hoe de watersituatie en de landbouwsituatie waren. Om effectief te kunnen zijn, was het belangrijk om vervolgbezoeken te brengen. Deze bezoeken waren belangrijk om het vertrouwen van de lokale bevolking echt te winnen, een beter, diepgaander beeld van de situatie te krijgen en om ook de juiste projecten te identificeren. De projecten werden vervolgens geïdentificeerd en verwerkt in een voorstel dat het team naar het CSE stuurde. Het CSE bekeek het projectvoorstel, toetste het aan een aantal criteria en bekeek of er geen andere organisaties al dergelijke projecten hadden gepland. Tevens werd bekeken of het project ook in de plannen van de Afghanen paste. Nadat het projectvoorstel was goedgekeurd, volgde de aanbesteding. Afghaanse aannemers werden uitgenodigd om in te schrijven op de projecten. Op basis van de inschrijvingen Werkwijze Het PRT trad op binnen de zogenoemde Afghan Development Zone (ADZ). Deze geografische zone was het gebied waarbinnen in principe alle ISAF activiteiten werden 20