Actieve informatievoorzieningc

Transcriptie

1 Actieve informatievoorzieningc INT aan : de gemeenteraad kopie aan : van : college van burgemeester en wethouders beh. ambtenaar : C.R. Elferink portefeuillehouder : P.L.P.S. Hofman datum : 21 februari 2019 kenmerk : Z109933/INT onderwerp : Actieve informatievoorziening Biodiversiteit Ja Inhoud Met bijgaande startnotitie willen we de eerste stap zetten om de inzet op het behoud en herstel van de biodiversiteit te vergroten, een structureel karakter te geven en zo de natuurwaarde meetbaar te versterken. Inleiding In 2019 wordt verdere uitwerking gegeven aan het speerpunt uit het coalitieakkoord Natuur en biodiversiteit. Door onder meer een toenemende druk op de buitenruimte, veranderingen in het klimaat en veranderingen in beheer heeft er in de laatste decennia een verarming van de biodiversiteit plaatsgevonden. Bronckhorst kent een prachtige en waardevolle natuur. We willen de natuurwaarde en de biodiversiteit versterken. Wij zien het herstel van de biodiversiteit als een essentiële taak om als gemeente samen met inwoners op te pakken. Daarbij wordt gestreefd naar een verankering van het thema biodiversiteit in het gemeentelijk beleid en beheer, het verhogen van de biodiversiteit en het vergroten van draagvlak en bewustwording. Afstemming Er is aansluiting gezocht met de thema s energietransitie en klimaatadaptatie. In deze thema s zitten veel raakvlakken. Met name naar buiten toe willen we onder dezelfde paraplu communiceren. Hier wordt nog gezocht naar gezamenlijk beeldmerk. Voor het opstellen van het beleidsplan word een externe klankbordgroep opgesteld, bestaande uit inwoners, ondernemers en belangenorganisaties zoals Natuurmonumenten, landschapsbeheer Gelderland, Bijenstichting, LTO, Vlinderwerkgroep, bomenbelang enz. Daarnaast worden er activiteiten georganiseerd voor inwoners om de betrokken bij dit thema in hun buurt/straat/dorp te vergroten. We willen hierbij echt een co-creatie met de inwoners en ondernemers aan gaan. Kosten, baten en dekking Vanuit de Landschaps- en biodiversiteitsregeling van de provincie Gelderland is er een subsidie van ten hoogste 50% van de subsidiabele kosten met een maximum van 25000,- beschikbaar. Deze subsidie wordt aangevraagd als onderdeel van de activiteiten die door de gemeente worden uitgevoerd op het gebied van landschap. Daarnaast is er voor euro in de begroting opgenomen te besteden aan het opstellen van het beleidsplan en het opstellen van de soortenatlas incl. communicatie en participatie. Pagina 1 van 2

2 Uitvoering Het beleidsplan dat in samenspraak met een externe klankbordgroep en een interne projectgroep opgesteld wordt, willen we in september aan het college voorleggen. Daarna in oktober in uw raad laten vastleggen. De soortenatlas is hier een onderdeel van. Daarnaast worden in de loop van 2019 al enkele pilots en projecten op het gebied van Biodiversiteit uitgevoerd, hierbij zal volop samengewerkt worden met inwoners, ondernemers en belangenorganisaties zoals Natuurmonumenten, landschapsbeheer Gelderland, Bijenstichting, LTO, Vlinderwerkgroep, bomenbelang enz. Na vaststelling in uw gemeenteraad kunnen beheerplannen zoals het bermbeheerplan, bomenbeheerplan enz herzien worden op basis van de uitgangspunten van het beleidsplan Biodiversiteit. Pagina 2 van 2

3 Startnotitie Biodiversiteit Bronckhorst Versie 10 januari 2019

4 Samen voor biodiversiteit Bronckhorst kent een prachtig landschap met een grote biodiversiteit. Deze natuur is overal om ons heen te vinden. In het landschap, in onze dorpen en in de eigen tuin van onze inwoners. Vogels, insecten, vissen, zoogdieren, bomen en planten vormen een waardevol web van leven op het land, in de lucht, in de bodem en in het water. De natuur in Bronckhorst is veelzijdig en is onlosmakelijk verbonden met onze economie, het toerisme en onze leefomgeving. Bovendien heeft een groene omgeving een bewezen positief effect op onze (mentale) gezondheid. Onze inwoners en tal van bezoekers genieten van de groene pracht. Onze natuur verbindt ons. Veel inwoners in Bronckhorst voelen zich betrokken en zetten zich actief in voor het behoud en de versterking van onze landschappen. Door onder meer een toenemende druk op de buitenruimte, veranderingen in het klimaat en veranderingen in beheer heeft er in de laatste decennia een verarming van de biodiversiteit plaatsgevonden. Insecten verdwijnen, een groot aantal vogelsoorten neemt af en plantensoorten verdwijnen. Landschapselementen en akkerranden die voorheen vaak een onderdeel vormde van de agrarische bedrijfsvoering staan onder druk. Tegelijkertijd zien we het aantal ongewenste exotische invasieve soorten toenemen, zoals de Japanse Duizendknoop. De snelle achteruitgang van de biodiversiteit maakt dat dit thema landelijk, provinciaal en ook gemeentelijk met steeds meer nadruk op de agenda staat. De zorg voor het bijzondere landschap en de waardevolle buitenruimte is voor de gemeente Bronckhorst niet nieuw. We zien ook mooie kansen om het landschap te herstellen en de biodiversiteit te herstellen. Met deze startnotitie willen we de eerste stap zetten om de inzet op het behoud en herstel van de biodiversiteit te vergroten, een structureel karakter te geven en zo de natuurwaarde meetbaar versterken. Wij zien het herstel van de biodiversiteit als een essentiële taak voor de gemeente om samen met inwoners op te pakken.

5 Uitgangspunten Veel partijen zijn op zoek naar een nieuwe manier van werken op dit thema.. We slaan daarom de handen ineen en geven gezamenlijk uitwerking aan het behouden en vergroten van de biodiversiteit. Niet alleen de organisaties en verenigingen binnen de gemeente die verbonden zijn aan het landschap en de natuur maar ook het waterschap Rijn en IJssel, Natuurmonumenten, de LTO en andere gemeenten in de Achterhoek. Omgevingsvisie en Ambitiedocument Natuur provincie Gelderland De omgevingsvisie Gaaf Gelderland en het Ambitiedocument Natuur van de provincie Gelderland vormen een basis voor dit startdocument Biodiversiteit. Een belangrijk punt hieruit is de verbinding van het thema biodiversiteit met de andere ambities uit de omgevingsvisie. In het ambitiedocument Natuur staat omschreven hoe we met onze natuurwaarden om willen gaan en we er voor kunnen zorgen dat de biodiversiteit in Gelderland toeneemt. De rode draad in deze strategie is de betrokkenheid van mensen. Coalitieprogramma en programmaplan gemeente Bronckhorst In lijn met het provinciaal beleid heeft het bestuur van de gemeente Bronckhorst de ambitie uitgesproken de natuurwaarde en de biodiversiteit in Bronckhorst te willen versterken. In het coalitieprogramma is dit als een van de speerpunten benoemd. In het programmaplan is een vertaling gegeven van deze ambitie en zijn de resultaten uitgeschreven. Ook hierin is de verbinding met andere thema s en de betrokkenheid van mensen een belangrijk punt. Deltaplan Biodiversiteit Vanuit een brede maatschappelijke beweging wordt een nieuwe aanpak voor natuurherstel in Nederland gepresenteerd. De kern van de aanpak is dat iedereen, van grondgebruiker tot overheid en van kennisinstituut tot uitvoerder een bijdrage kan leveren aan het herstel van biodiversiteit. Het document is een handreiking voor iedereen die hier aan mee wil werken. landschap stedelijk groen natuur agrarisch

6 Resultaten 2019 We werken toe naar een verankering van het thema biodiversiteit in het gemeentelijk beheer en beleid, het daadwerkelijk vergroten van de biodiversiteit (een grotere diversiteit in soorten) én het vergroten van draagvlak en bewustwording. De resultaten voor 2019 zijn gericht op; Biodiversiteitsplan Het biodiversiteitsplan is een lange termijnvisie en onderdeel van het Landschapsontwikkelingsplan (LOP) waarin het beleid van de gemeente Bronckhorst wordt weergegeven. In het plan wordt de werkwijze uitgeschreven waarmee de biodiversiteit behouden en versterkt kan worden. Hoe we dit kunnen monitoren en wat dat voor de komende jaren betekent. Het resultaat zal een kapstok zijn voor o.a. het Bermbeheerplan en het Groen-structuurplan. We werken toe aan een overzichtelijk en toegankelijk product (bijvoorbeeld een schema of animatie). Soortenatlas De leefgebieden en de kenmerkende soorten worden in beeld gebracht. Ook worden de kansen en bedreigingen benoemd voor het behouden en ontwikkelen van de biodiversiteit in de gemeente. Projecten 2019 In het huidige groen- en landschapsbeheer worden al op diverse plekken maatregelen genomen of projecten uitgevoerd die bijdragen aan de biodiversiteit van de gemeente. Voorbeelden zijn de aanplant van bomen, verschralen van bermen, aanplant bijenlint en operatie Steenbreek. Ook in participatieprojecten met bewoners is veel aandacht voor biodiversiteit. De projecten en maatregelen worden in beeld gebracht en ingepast in de nog op te stellen communicatiestrategie. Daarnaast richten we ons op het starten met een aantal pilots biodiversiteit in relatie tot andere beleidsthema s en de bestrijding van plagen en onkruiden. Vergroten van bewustwording Als mensen zich bewuster zijn van hun omgeving, van de natuur om hen heen en wat zij daar aan kunnen bijdragen dan leidt dat tot natuurinclusief denken en doen. Bewoners kunnen zelf ook een bijdrage leveren aan hun (directe) leefomgeving. De bewustwording is daarom een belangrijk aandachtspunt. Ook de kleinere resultaten worden communicatief uitgedragen en kunnen een spin-off geven voor nieuwe projecten en initiatieven. Biodiversiteit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

7 Communicatie Intern heeft het thema biodiversiteit veel raakvlakken. Op basis van de lopende processen wordt een projectgroep opgestart waarin de diverse projecten samenkomen. Gezien de raakvlakken met thema s als landschap, duurzaamheid, klimaatadaptatie en energietransitie is er ook behoefte aan een gezamenlijk communicatief platform. Ook voor bewoners wordt helder gemaakt dat hier een relatie ligt. Het vergroten van het bewustzijn gebeurd enerzijds door informeren van bewoners (door media of in buurt of wijk) en anderzijds ook door het stimuleren van participatie in projecten. Een goed voorbeeld hiervan is steenbreek (tegel eruit, plantje erin) of vergoenen van school- en buurtpleinen. Bij het opstellen van het biodiversiteitsplan en bij het maken van de soortenatlas worden ook inwoners betrokken. Gedacht wordt aan een bewonersgroep of directe inzet van kennis en kunde uit de gemeente. Bijvoorbeeld voor de zichtbaarheid van bewonersinitiatieven op dit thema, inventarisaties, monitoring of betrokkenheid bij de uitvoering van projecten.

8 Werkwijze Achterhoek + De Achterhoekse gemeenten delen werkwijze en goede voorbeelden in het Coördinatorenoverleg Landschap Achterhoek. klimaat Interne projectorganisatie Er wordt een interne projectgroep opgestart waarin de diverse thema s die een relatie hebben met biodiversiteit, klimaat en energie samen komen. Dat geldt zowel naar bestuur en beleid (betrokkenheid interne collega s en andere afdelingen) als ook naar beheer en onderhoud en uitvoering. Bestuur en organisatie Betrokkenheid van wethouder en bestuur is gedurende het gehele traject van belang. Ook in relatie tot een actieve communicatie. De startnotitie zal als actieve informatie worden aangeboden aan de raad. Het biodiversiteitsplan zal ter vaststelling worden voorgelegd aan de raad. biodiversiteit adaptatie energie transitie Externe partijen Uitwerking van het biodiversiteitsplan vindt plaats in samenwerking met diverse betrokken partijen zoals het waterschap Rijn en IJssel, terrein beherende instanties en de LTO. Bewoners Vergroten van de bewustwording en betrokkenheid van bewoners is een van de resultaten van dit project. Verenigingen, bewonersgroepen en individuele bewoners worden actief benaderd om te participeren.

9 Samen voor biodiversiteit Uitgangspunten Resultaten Comunicatie Werkwijze STAP 1 SOORTENATLAS Februari; basiskwaliteit Achterhoek (inventarisatie provincie) als uitgangspunt voor kansen / knelpunten en beleid Maart; aanvullende opdracht formuleren April / mei; inventarisatie Juni; resultaten als input voor verscherpen beleidsdocument STAP 2 SUBSIDIEAANVRAAG Januari; openstelling en aanvraag indienen Uitgangspunt ,- subsidie Eigen investering voor beleidsplan, soortenatlas en bewustwording ,- STAP 4 BELEIDSDOCUMENT STAP 3 PROJECTEN 2019 Jan / febr; inventarisatie huidige werkzaamheden, kansen en laaghangend fruit, samenhang met andere beleidsthema s uitwerken Maart / april; communicatie lopende projecten, opstart nieuwe projecten Mei / juni; uitwerking geven aan pilot projecten waarbij samenhang zichtbaar is van diverse thema s (biodiversiteit, klimaat, duurzaamheden, natuur) Januari; inventarisatie o.b.v. bestaande documenten, wensen omgeving, stellen van kaders en uitgangspunten Februari; input vanuit basiskwaliteit, opstellen droombeeld (zie biodiversiteitsplan) COMMUNICATIE EN BEWUSTWORDING Jan / febr; Interne samenhang op orde, gezamenlijke communicatiestrategie maart / mei; extern draagvlak, informeren, werksessies en betrokkenheid, stimuleren ideeën juni / dec; ondersteunen, faciliteren en uitwerken (lokale) projecten Maart; vertalen naar projecten April; uitwerking beleid, richting en kaders stellen voor gemeentelijke projecten 5 sept afronding beleidsdocument, aanleveren B&W 12 sept collegebehandeling 31 okt bespreking Raadsvergadering