Erica Post Kinderarts St Antoniusziekenhuis Utrecht/ Nieuwegein

Transcriptie

1 Erica Post Kinderarts St Antoniusziekenhuis Utrecht/ Nieuwegein

2 Alle afbeeldingen in deze presentatie zijn afkomstig van Google of eigen materiaal

3 Colostrum is de eerste vaccinatie

4 De normale afweer Afweer is opgebouwd uit: Barriere (mechanisch en chemisch) Huid longen darmen urinewegen Eigen bacterien Niet specifieke afweer Slijm, zuur, enzymen Macrofaag, Granulocyt, NK-cel Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, antistoffen.

5 Afweer bij de baby schiet tekort!: Barriere (mechanisch en chemisch) Huid is kwetsbaar, darmen onrijp Nog geen eigen bacterien Niet specifieke afweer Weinig Maagzuur Macrofagen minder geactiveerd Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen en eigen antistoffen te weinig of onrijp.

6 Voor de geboorte word afstoting (dus afweer) onderdrukt Na de geboorte moet de afweer juist optimaal zijn Eigen afweer opbouwen kost tijd! Deze tijd moet worden overbrugd!

7 Wat moeder direct meegeeft: Ter overbrugging: Goede bacteriën! (bij vaginale partus en huid-op-huid) Antistoffen via de placenta naar de baby-bloedbaan! (vooral in de laatste maand)

8 en vervolgens moedermelk... Moedermelk zorgt voor afweer door: 1. De indringers buiten het weefsel te houden 2. Het infectiegeheugen te verbeteren 3. Het lichaam als geheel gezonder te houden..en allemaal zonder een nadelige ontstekingsreactie te veroorzaken

9 Indringers die de weefsels zijn binnengedrongen veroorzaken een ontstekingsreactie waardoor: Weefselschade Koorts Pijn Moeheid en verminderde eetlust Energieverlies Dit is niet goed voor de baby die snel aan het groeien is De beste afweertruc is de indringers buiten de weefsels te houden

10 Borstgevoede kinderen hebben minder: KNO-infecties Lagere luchtweg-infecties (ook RSvirus) Maag-darm-infecties (ook Rotavirus) Hersenvliesontsteking Urineweg-infecties Necrotiserende enterocolitis Koemelk-eiwit allergie Auto-immuunziekten (Diabetes, colitis oa) Etc. Etc. effect is het sterkst als > 6 maanden BV wordt gegeven

11 Borstvoeding is puur Uitsluitend borstvoeding voorkomt: blootstelling aan niet hygiënisch bereide melkproducten of andere voedingsbronnen

12 Moedermelk boordevol afweer Moedermelk bevat: cellen Afweerstoffen (immuunglobulines) beschermende enzymen andere beschermende stoffen

13 Risico-kinderen wat betreft afweer Prematuur Minder afweer meegekregen Hogere infectiedruk door NICU-bacteriën en invasieve technieken Ziek en/of ondervoed

14 Afweerstoffen bij het kind bevruchting

15 Afweerstoffen bij het kind Prematuur 36 wk bevruchting

16 1. Prematuren hebben dus nog maandenlang minder antistoffen dan AT 2. Veel gezonde kinderen gaan naar de crêche op het dieptepunt van hun antistof-dip!

17 Op weg naar goede afweer... Afweer is opgebouwd uit: 1. Barriere (mechanisch en chemisch) Huid longen darmen urinewegen Eigen bacterien 2. Niet specifieke afweer Slijm, zuur, enzymen Macrofaag, Granulocyt, NK-cel 3. Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, antistoffen.

18 Op weg naar goede afweer... Afweer is opgebouwd uit: Barriere (mechanisch en chemisch) Huid longen darmen urinewegen Eigen bacteriën Niet specifieke afweer Macrofaag, Granulocyt, NK-cel Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, antistoffen.

19 Op weg naar goede afweer... Barriere-afweer v/d baby schiet tekort Barriere (mechanisch en chemisch) Huid is kwetsbaar, darmen onrijp Nog geen eigen bacterien Niet specifieke afweer Maagzuur verminderd Macrofagen minder geactiveerd Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, eigen antistoffen te weinig of onrijp.

20 Op weg naar goede afweer... Natuurlijke aanvulling op dit tekort: is opgebouwd uit: Barriere (mechanisch en chemisch) goede bacteriën van moeder Tijdens de geboorte overgedragen Moedermelk: Bevordert groei van goede bacteriën Bevat groeifactoren voor darmrijping Niet antistoffen.

21 Op weg naar goede afweer... Afweer is opgebouwd uit: 1. Barriere (mechanisch en chemisch) Huid longen darmen urinewegen Eigen bacterien jm, zuur, enzymen, antigif 2. Niet specifieke afweer Slijm, zuur, enzymen Macrofaag, Granulocyt, NK-cel Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, antistoffen.

22 Op weg naar goede afweer... Afws opgebouwd uit: Niet specifieke afweer Verwijdert indringers mechanisch door: Speeksel-, snot-, urine-, faecesflow en hoesten Doodt en ruimt indringers op door: Chemische stoffen (oa zuren) Cellen Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, antistoffen.

23 De cellen Beenmerg onder de microscoop Plaatsen in het lichaam waar afweercellen geproduceerd worden

24 De cellen T-lymfocyt B-lymfocyt Neutrofiel Stamcel Macrofaag

25 De cellen Fagocyten (= op-eet-cellen ) ruimen alles op Reageert op chemische signalen uit Bacterien (stranger-signals) Dood weefsel (danger-signals)

26 Op weg naar goede afweer... Niet specifieke afweer v/d baby schiet tekort Hoest minder effectief Minder maagzuur Fagocyten minder in aantal en minder actief (bv ook tegen Candida)S Ontstekingsreactie minder goed gereguleerd

27 Op weg naar goede afweer... Afws opgebouwd uit: Natuurlijke aanvulling op dit tekort Niet specifieke afweer In moedermelk: Chemische stoffen Cellen

28 Nog meer afweer in moedermelk... Lysozyme: Beschadigt celwanden van bacterien Neemt toe in concentratie na 6 de maand Colostrum: 70 ng/ml 1 maand: 20 ng/ml 6maanden: 250 ng/ml 130 euro/gram

29 Nog meer afweer in moedermelk... Lactoferrine: 1 euro/gram runderlactoferrine

30 Nog meer afweer in moedermelk... Lactoferrine: Bindt ijzer en houdt het weg bij bacterien Geeft het ijzer actief af aan de darmwand (wel soort-specifiek!) Wordt ook uitgescheiden in de urine (En zorgt bovendien dat moeder s ijzer optimaal benut wordt)

31 Nog meer afweer in moedermelk... Koolhydraat componenten: Bevorderen groei goede bacterien 900 verschillende soorten in MM!! Blokkeren de aanhechtingspunten voor de schadelijke bacterien en virussen op het darm slijmvlies

32 Op weg naar goede afweer... Afweer is opgebouwd uit: 1. Barriere (mechanisch en chemisch) Huid longen darmen urinewegen Eigen bacterien 2. Niet specifieke afweer Slijm, zuur, enzymen Macrofaag, Granulocyt, NK-cel 3. Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, antistoffen.

33 Specifieke afweer Antigeen presenterende cellen Eet de bacterie op Zet dan stukjes van de bacterie op zijn celwand Presenteert zich bij de T-lymfocyt

34 Specifieke afweer Rol daarna van de Thymus/T-lymfocyten Een hele kettingreactie op gang brengen... APC T-cel

35 Specifieke afweer

36 Specifieke afweer

37 Specifieke afweer Antistofproductie

38 Specifieke afweer

39 Specifieke afweer Antistofproductie bij re-infectie

40 Specifieke afweer

41 Op weg naar goede afweer... Specifieke afweer van de baby schiet voorlopig nog tekort: Antistoffen (van moeder) verdwijnen en nog weinig eigen antistoffen Antigeen presenterende cellen zijn onrijp Geheugencellen zijn nog blanco

42 Op weg naar goede afweer... De hele kettingreactie is nodig maar gaat met ontstekingsreactie gepaard en kost veel energie Meer bacterien in de weefsels kost ook meer energie APC T-cel

43 Op weg naar goede afweer... De grootste kracht van moedermelk is het buiten de weefsels houden van de indringers!! Secretoir IgA (SIgA)

44 Op weg naar goede afweer... Zo bereiken minder indringers de baby-bloedbaan en wordt hij minder ziek terwijl hij wel eigen afweer opbouwt

45 Op weg naar goede afweer... Moedermelk: een bron van antistoffen (SIgA)!! Extreem hoog in colostrum Neonaat 125 mg/k/d (Volw. 40 mg/k/d) Bij prematuren nog veel hoger! Ook actief tegen gekapselde bacterien

46 Op weg naar goede afweer... Lactatiehormonen zorgen ook voor verplaatsen van SIgA producerende cellen van moeders darm naar de borstklier!!!

47 Op weg naar goede afweer... Darm-borstklier-link (=entero-mammaric link) Een baby met eenzelfde infectie als moeder kan zo deze infectie doorstaan zonder ziekteverschijnselen (oa door beschermende antistoffen uit de moedermelk).

48 Op weg naar goede afweer... Darm-borstklier-link Van elke indringer in de omgeving geeft moeder zo, via de melk, antistoffen door. Elke voeding is een persoonlijke vaccinatie aangepast aan de directe omgeving

49 Nog meer afweer in moedermelk... Nucleotides: Nodig voor groei Darmslijmvlies Afweersysteem (Thymus) Zenuwstelsel Betere opbouw van afweergeheugen

50 Nog meer afweer in moedermelk... Cytokines: Bevorderen groei en ontwikkeling van het afweersysteem en -geheugen Hoeveelheid IL-7 in voeding correleert met de thymusmassa (correleert weer omgekeerd met ziekte) euro/mg!!

51 Nog meer afweer in moedermelk... Hormonen en groeifactoren Epidermal GF Fibroblast GF Insulin-like GF Vascular endothelial GF Hepatocyt GF Leptine Reguleert eetlust Verschillende effecten op afweer (cellen)

52 Nog meer afweer in moedermelk...

53 Nog meer afweer in moedermelk... Afweercellen van moeder: Leucocyten Fagocyten Lymfocyten (B en T cellen) Stamcellen Werken al in de borst (tegen mastitis) Gaan door met antistoffen maken in de melk. Baby kan moeders T-cellen opnemen in de bloedbaan? Gevolg: Uitwisselen van afweer gegevens (Betere uitkomsten bij evt. orgaantransplantatie)

54 Nog meer afweer in moedermelk... Met in rood de besproken stoffen en cellen Adaptive immunity compounds: Immunoglobulins siga (11S), 7S IgA, IgG, IgM, IgE, IgD, free secretory component, antiidiotypes Innate immunity agents: Complement, chemotactic factors, properdin factors, interferon, a-fetoprotein, antistaphylococci factors, mannose binding lectin, b-defensin-1, antiadherence substances (oligosaccharides, mucins, lactadherin, glycolipids and glycosaminoglycans, k-casein), milk fat globule, hormones and growth factors (prolactin, cortisol, insulin, thyroxin, prostaglandins, vascular-endothelial growth factor, nerve growth factor, TGF, erythropoietin), antiviral factors (fatty acids and monoglycerides), migration inhibition factor, a-lactalbumin Cytokines, chemokines, and receptors: IL-1b, IL-2, IL-4, IL-5, IL-6, IL-8, IL-12, IL-13, IL-16, IL-18, IFNg, TNFa, G-CSF, M-CSF, GM-CSF, GROa, monocyte chemotactic protein-1, TGFb1 and -2, scd14, Toll-like receptor, sfas, sfasl Antiinflammatory factors: IL-10, TGFb2, glucocorticoids, antioxidants (a-tocopherol, b-carotene, lutein, vitamin E, catalase, glutathione peroxidase,), lactoferrin, IL-1Ra, soluble TNFa receptors I and II, CD59 Prebiotics: Bifidus factor, oligosaccharides, Histocompatibility antigens Carrier proteins: Lactoferrin, transferrin, vitamin B-12 binding protein, steroid binding protein Enzymes: Lysozyme, lipoproteinlipase, leukocyte enzymes, antiproteases, platelet-activating factor-acetylhydrolase Others: Nucleotides, long-chain polyunsaturated fatty acids Cellular Cell types: Macrophages, ;60%; neutrophils, ;25%; lymphocytes, ;10%; epithelial cells

55 Nafweer in kunstvoeding Grijs is afwezig, zwart is aanwezig Adaptive immunity compounds: Immunoglobulins siga (11S), 7S IgA, IgG, IgM, IgE, IgD, free secretory component, antiidiotypes Innate immunity agents: Complement, chemotactic factors, properdin factors, interferon, a-fetoprotein, antistaphylococci factors, mannose binding lectin, b-defensin-1, antiadherence substances (oligosaccharides, mucins, lactadherin, glycolipids and glycosaminoglycans, k-casein), milk fat globule, hormones and growth factors (prolactin, cortisol, insulin, thyroxin, prostaglandins, vascular-endothelial growth factor, nerve growth factor, TGF, erythropoietin), antiviral factors (fatty acids and monoglycerides), migration inhibition factor, a-lactalbumin Cytokines, chemokines, and receptors: IL-1b, IL-2, IL-4, IL-5, IL-6, IL-8, IL-12, IL-13, IL-16, IL-18, IFNg, TNFa, G-CSF, M-CSF, GM-CSF, GROa, monocyte chemotactic protein-1, TGFb1 and -2, scd14, Toll-like receptor, sfas, sfasl Antiinflammatory factors: IL-10, TGFb2, glucocorticoids, antioxidants (a-tocopherol, b-carotene, lutein, vitamin E, catalase, glutathione peroxidase,), lactoferrin, IL-1Ra, soluble TNFa receptors I and II, CD59 Prebiotics: Bifidus factor, oligosaccharides, Histocompatibility antigens Carrier proteins: Lactoferrin, transferrin, vitamin B-12 binding protein, steroid binding protein Enzymes: Lysozyme, lipoproteinlipase, leukocyte enzymes, antiproteases, platelet-activating factor-acetylhydrolase Others: Nucleotides, long-chain polyunsaturated fatty acids Cellular Cell types: Macrophages, ;60%; neutrophils, ;25%; lymphocytes, ;10%; epithelial cells

56 Restactiviteit na bevriezing

57 Restactiviteit na verhitting

58 maar... zelfs bevroren en daarna verhit.. Moedermelk blijft een betere bescherming tegen infecties dan kunstvoeding!!!

59 Aristoteles