Het tweespletenexperiment EN DE RELATIE TUSSEN HET INTERFERENTIEPATROON EN DE BREEDTE VAN DE SPLEET
|
|
- Fanny Vink
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Het tweespletenexperiment EN DE RELATIE TUSSEN HET INTERFERENTIEPATROON EN DE BREEDTE VAN DE SPLEET Nikki van Doesburg, Anoir Koolhoven Natuurkunde A6A, A6B 04/03/2018
2 Inhoud Overzicht van formules... 1 Inleiding en Achtergrondinformatie... 2 Wat is licht?... 2 Licht als deeltje... 3 Waar komt licht vandaan?... 3 Onderzoeksvraag en Hypothese... 5 Materiaal/Methode... 6 Resultaten... 7 Conclusie... 8 Discussie... 8 Appendix... 9 * * * * OVERZICHT VAN FORMULES Symbool/formule Eenheid Toelichting c = Meter per seconde Een natuurkundige constante dat de snelheid van elke soort straling (in vacuüm) voorstelt f Hertz Frequentie ofwel trilling per seconde λ = c f Meter Lapda, golflengte in meters h = 6,626*10-34 Joule * seconde Constante van Planck; een x p = h 4π natuurkundige constante. - De precieze daad van meten van plaats x voorkomt onvermijdelijk een precieze uitkomst van impuls p. PAGINA 1
3 Inleiding en Achtergrondinformatie Wat is licht? Licht is de kleinste hoeveelheid energie dat getransporteerd kan worden. Met licht bedoelen we eigenlijk zichtbaar licht. Dat is elektromagnetische straling met golflengten tussen de 380 en 780 nanometer (10-9 ofwel een miljardste meter). Menselijke ogen kunnen alleen die golflengte waarnemen. Dit komt waarschijnlijk vanwege het feit dat zichtbaar licht zich kan voortplanten in water. Onze verre voorvaderen konden dus nog geen ogen ontwikkelen die elektromagnetische straling kon opvangen buiten het zichtbare spectrum en deze 'labelen' met een kleur. Later zijn de menselijke ogen dan ook nooit ontwikkeld om dit te doen, omdat het simpelweg niet noodzakelijk was om te overleven. De golflengte van een golf kan bepaald worden aan de hand van de formule λ = c, waarbij λ de golflente in meter, c de lichtsnelheid f van meter per seconde en f de frequentie in Hertz. Iedere golf uit het spectrum reist bovendien met dezelfde snelheid c. Als we alle golflengten naast elkaar leggen krijgen we het elektromagnetisch spectrum: PAGINA 2
4 Licht als deeltje Licht kan dus beschouwd worden als een golf met een bepaalde golflengte. Echter kan licht zich ook gedragen als een elementair deeltje. Deze opmerkelijke eigenschap wordt het deeltje-golf dualisme genoemd. Einstein werkte Max Plancks postulaat uit waarin hij als eerste stelde dat licht is opgebouwd uit pakketjes energie (kwanta) fotonen genoemd. Ten tweede is er om een elektron vrij te maken uit een geleider een hoeveelheid arbeid nodig. En als laatste kunnen de fotonen niet samenwerken om dat voor elkaar te krijgen. Een elektron wordt dus pas vrijgemaakt wanneer er in één keer de drempelwaarde overschreven wordt. Deze drie voorwaarden werden toegepast op het foto-elektrisch effect waar Einstein in 1921 een Nobelprijs voor ontving. Waar komt licht vandaan? Volgens het model van Bohr wentelt om de kern van een atoom, waarbij een elektron kan overspringen van een baan dichterbij of verder weg van de kern. Iedere baan om de kern heeft dus een bepaald energieniveau wat bereikt moet worden om het elektron te doen overspringen. Op het moment dat de elektron van baan springt richting de kern, geeft het elektron energie af in de vorm van een foton. PAGINA 3
5 Maar hoe is bewezen dat licht zich als een golf kan gedragen? Door met een kanon deeltjes door twee spleten heen te schieten doet zich een voorspelbaar patroon voor; er verschijnen simpelweg twee verticale lijnen achter beide spleet waar de deeltjes doorheen zijn gegaan en op de muur zijn beland. Zie figuur 1. Isaac Newton beschreef in de 19e eeuw in zijn werk Opticks hoe hij veronderstelde hoe licht zich gedroeg en waar het uit bestond. Hij geloofde dat licht uitsluitend bestond uit corpuscles, ofwel materiedeeltjes. In het jaar 1800 presenteerde Thomas Young echter een scriptie waarin hij Newtons bewering tegenging en stelde dat licht zich als een golf gedraagt. Dit deed hij door te kijken naar het gedrag van watergolven. Door voor twee spleten op twee nabijgelegen punten het water tegelijk, i.e. in fase, te laten golven (zoals twee dobbers verticaal omlaag en omhoog bewegen in het water), zullen de twee door de bronnen gecreëerde golven met elkaar interfereren. De pieken van de golven versterken elkaar en daar waar een faseverschil optreedt zullen de golven elkaar gedeeltelijk of zelfs volledig uitdoven. Respectievelijk wordt dat constructieve- en destructieve interferentiegenoemd. Dit geeft uiteindelijk op een wand een interferentiepatroon met de zichtbare buiklijnen en de uitgedoofde knooplijnen zoals in figuur 1. Nu blijkt dat wanneer dit experiment het tweespletenexperiment gedaan wordt met een lichtbundel schijnend door twee spleten, zich net als bij de watergolven er een interferentiepatroon voordoet. Figuur 1 Figuur 2 Figuur 3 In dit verslag wordt de relatie tussen de breedte van de spleten, en het interferentiepatroon dat op de wand verschijnt onderzocht. PAGINA 4
6 Onderzoeksvraag en Hypothese De onderzoeksvraag van dit onderzoek luidt:,,wat is de relatie tussen de breedte van de spleet en de afstand tussen de buiklijnen en knooplijnen van het interferentiepatroon?" * * * * Volgens de onzekerheidsrelatie van Heisenberg bij één spleet, x p = h 4π, zal een preciezer bepaalde en dus ook kleinere breedte x van de spleet onvermijdelijk een onwaarschijnlijkere zekerheid geven van de impuls p van een deeltje. We veronderstellen dat zich een onevenredig verband zal voordoen dat wanneer de spleet kleiner wordt er meer buiging plaatsvindt door de golven van licht. Dit zal de afstand tussen de knoop- en buiklijnen doen toenemen en lijkt overeen te komen met de onzekerheidsrelatie van Heisenberg. PAGINA 5
7 Materiaal/Methode Om de onderzoeksvraag te beantwoorden is het experiment van Thomas Young, het tweespletenexperiment, nagebootst. De opstelling bestond uit een statief met daaraan een laser en daarachter een tralie. Tegenover deze opstelling bevond zich een bord waarop het interferentiepatroon werd geprojecteerd. Allereerst werden de afstand tussen laser en tralie en de afstand tussen tralie en projectiebord gemeten en genoteerd. Voor het onderzoek zijn er zes verschillende soorten tralies gebruik met een steeds kleinere afstand tussen de spleten (zie Resultaten). Ook deze afstanden, de afstanden tussen de spleten van elke tralie, werden voorafgaand aan het experiment gemeten en genoteerd. Na een goede voorbereiding en het controleren van de opstelling kan het experiment worden uitgevoerd. De laser werd aangezet en het interferentiepatroon verscheen op het projectiebord. De afstanden tussen de puntjes in het interferentiepatroon werden op papier op werkelijke grootte overgenomen zodat ze daarna zorgvuldig konden worden gemeten. Dit werd bij elk van de zes verschillende tralies hetzelfde gedaan. PAGINA 6
8 AFSTAND BUIK-BUIK IN MILLIMETER Resultaten Zoals in de Methode uitgelegd zijn de interferentiepatronen op werkelijke grootte overgenomen op papier met de bijbehorende filters. Hiertoe zijn de afstanden van buik tot de volgende buik bepaald (zie Discussie), waarna er een gemiddelde is berekend. Dat zijn dan ook de getallen die in de derde kolom onder 'Afstand buik-buik (mm)' genoteerd staan. Naam Breedte van het filter (in mm) Afstand buik-buik (in mm) A ,8 B C D ,5 E F ,5 G ,1 * * * * De tweede en derde kolom zijn tegen elkaar uitgezet in onderstaande grafiek. De lijnen zijn niet met elkaar verbonden vanwege meetonzekerheid. Echter is wel een trendlijn getrokken om een gemiddelde aan te geven. Ondanks de niet lineair-lopende punten blijkt uit de grafiek ondubbelzinnig dat een bredere filter een kleinere afstand geeft tussen de buiken van het interferentiepatroon. Afstand buik-buik uitgezet tegen filters BREEDTE FILTER IN MILLIMETER PAGINA 7
9 Conclusie Uit de Resultaten is gebleken dat naarmate de filter toenam in de breedte waar de laser op heeft geschenen, des te kleiner wordt de afstand tussen de buiken van het interferentiepatroon. Oftewel, hoe kleiner de spleet hoe groter de afstand van buik tot buik. Dit komt overeen met onze Hypothese en blijkt dus juist; er zit een onevenredig verband tussen de breedte van de spleet en de grootte van het interferentiepatroon. * * * * Discussie Zoals te zien is aan de bladen waar de interferentiepatronen op zijn overgenomen (zie Appendix), zijn de lijnen van de buiklijnen niet loodrecht getekend. De getallen die zijn verkregen zijn dan ook nogal vanuit de losse pols bepaald, wat een grote meetonzekerheid geeft. Desondanks was het overduidelijk dat uit het onderzoek zich een onevenredig verband voordeed en dus kon de Hypothese met zekerheid bevestigd worden. Het is echter nog wel de vraag of we ook gelijk hadden om de onderzoeksvraag te benaderen door de onbepaaldheidsrelatie van Heisenberg erbij te betrekken. Daarvoor zouden we een natuurkundigen erbij moeten halen. Als vervolgonderzoek zouden we dus in ieder geval de lijnen preciezer kunnen overtekenen. Bovendien zouden we de ruimte waarin we werken donkerder kunnen maken. Tijdens het afgelopen onderzoek was de ruimte nog vrij licht, waardoor het interferentiepatroon vrij snel onwaarneembaar werd naarmate je naar de buitenkant van de middellijn af wilde meten. PAGINA 8
10 Appendix Hieronder staan de buiklijnen van het interferentiepatroon op werkelijke grootte getekend. De getallen tussen of boven de streepjes geeft de afstand aan van het linker streepje naar het rechterstreepje ernaast in millimeter. Zoals uitgelegd in de Methode is per filter het gemiddelde van die getallen berekend en gebruikt in de tabel en grafiek bij Resultaten. PAGINA 9
Geleid herontdekken van de golffunctie
Geleid herontdekken van de golffunctie Nascholingscursus Quantumwereld Lodewijk Koopman lkoopman@dds.nl januari-maart 2013 1 Dubbel-spleet experiment Er wordt wel eens gezegd dat elektronen interfereren.
Nadere informatieExact Periode 5. Dictaat Licht
Exact Periode 5 Dictaat Licht 1 1 Wat is licht? In de figuur hieronder zie je een elektromagnetische golf: een golf die bestaat uit elektrische en magnetische trillingen.(zie figuur). Licht is een elektromagnetische
Nadere informatie2.1 Wat is licht? 2.2 Fotonen
2.1 Wat is licht? In de figuur hieronder zie je een Elektromagnetische golf: een golf die bestaat uit elektrische en magnetische trillingen.(zie figuur). Licht is een elektromagnetische golf. Andere voorbeelden
Nadere informatieIn de figuur hieronder zie je een Elektromagnetische golf: een golf die bestaat uit elektrische en magnetische trillingen.(zie figuur).
2.1 Wat is licht? In de figuur hieronder zie je een Elektromagnetische golf: een golf die bestaat uit elektrische en magnetische trillingen.(zie figuur). Licht is een elektromagnetische golf. Andere voorbeelden
Nadere informatieExact Periode 5 Niveau 3. Dictaat Licht
Exact Periode 5 Niveau 3 Dictaat Licht 1 1 Wat is licht? In de figuur hieronder zie je een elektromagnetische golf: een golf die bestaat uit elektrische en magnetische trillingen.(zie figuur). Licht is
Nadere informatieDe Broglie. N.G. Schultheiss
De Broglie N.G. Schultheiss Inleiding Deze module volgt op de module Detecteren en gaat vooraf aan de module Fluorescentie. In deze module wordt de kleur van het geabsorbeerd of geëmitteerd licht gekoppeld
Nadere informatieHiggs-deeltje. Peter Renaud Heideheeren. Inhoud
Higgs-deeltje Peter Renaud Heideheeren Inhoud 1. Onze fysische werkelijkheid 2. Newton Einstein - Bohr 3. Kwantumveldentheorie 4. Higgs-deeltjes en Higgs-veld 3 oktober 2012 Heideheeren 2 1 Plato De dingen
Nadere informatieExact Periode 5.2. Licht
Exact Periode 5.2 Licht 1 1 Wat is licht? In de figuur hieronder zie je een elektromagnetische golf: een golf die bestaat uit elektrische en magnetische trillingen.(zie figuur). Licht is een elektromagnetische
Nadere informatie1. 1 Wat is een trilling?
1. 1 Wat is een trilling? Een trilling is een beweging die steeds wordt herhaald. Bijvoorbeeld een massa m dat aan een veer hangt. In rust bevindt m zich in de evenwichtsstand. Als m beweegt noemen we
Nadere informatieDe golfvergelijking van Schrödinger
De golfvergelijking van Schrödinger De golfvergelijking van Schrödinger beschrijft het gedrag van het elektron in het atoom. De oplossing van die vergelijking? i bevat informatie over de energie in de
Nadere informatie1 f T De eenheid van trillingstijd is (s). De eenheid van frequentie is (Hz).
1. 1 Wat is een trilling? Een trilling is een beweging die steeds wordt herhaald. Bijvoorbeeld een massa m dat aan een veer hangt. In rust bevindt m zich in de evenwichtsstand. Als m beweegt noemen we
Nadere informatie7. Hoofdstuk 7 : De Elektronenstructuur van Atomen
7. Hoofdstuk 7 : De Elektronenstructuur van Atomen 7.1. Licht: van golf naar deeltje Frequentie (n) is het aantal golven dat per seconde passeert door een bepaald punt (Hz = 1 cyclus/s). Snelheid: v =
Nadere informatie, met ω de hoekfrequentie en
Opgave 1. a) De brekingsindex van een stof, n, wordt gegeven door: A n = 1 +, ω ω, met ω de hoekfrequentie en ( ω ω) + γ ω, A en γ zijn constantes. Geef uitdrukkingen voor de fasesnelheid en de groepssnelheid
Nadere informatieGolven. 4.1 Lopende golven
Golven 4.1 Lopende golven Samenvatting bladzijde 158: Lopende golf Transversale golf http://www.pontes.nl/~natuurkunde/vwogolf164/transversale_golfsimulation.html Longitudinale golf http://www.pontes.nl/~natuurkunde/vwogolf164/longitudinale_golfsimulation.html
Nadere informatieExact periode 3.1 Dictaat exact blok
Exact periode 3.1 Dictaat exact blok 3 1 3-7-017 Hoofdstuk 0 Buiten haakjes halen. Bekijk de powerpoint-presentatie: 01a. Buiten haakjes halen Maak de oefeningen op pagina. Dictaat exact blok 3 3-7-017
Nadere informatieHoofdstuk 3: Licht. Natuurkunde VWO 2011/2012. www.lyceo.nl
Hoofdstuk 3: Licht Natuurkunde VWO 2011/2012 www.lyceo.nl Hoofdstuk 3: Licht Natuurkunde 1. Mechanica 2. Golven en straling 3. Elektriciteit en magnetisme 4. Warmteleer Rechtlijnige beweging Trilling en
Nadere informatieQuantummechanica = golfmechanica
Quantummechanica = golfmechanica Golven Wave in stadion Geluidsgolf in lucht Geplukte snaar (Animaties van Dr. Dan Russell, Kettering University) Superpositie van golven Lineaire superpositie als twee
Nadere informatieStatistiek voor Natuurkunde Opgavenserie 4: Lineaire regressie
Statistiek voor Natuurkunde Opgavenserie 4: Lineaire regressie Inleveren: Uiterlijk 15 februari voor 16.00 in mijn postvakje Afspraken Overleg is toegestaan, maar iedereen levert zijn eigen werk in. Overschrijven
Nadere informatienatuurkunde vwo 2016-I
natuurkunde vwo 06-I Gekleurde LED s maximumscore uitkomst: R =, 0 Ω voorbeeld van een bepaling: Bij een stroom door de LED van 0,60 ma is de spanning over de LED,64 V. Voor de spanning over de weerstand
Nadere informatieHierin is λ de golflengte in m, v de golfsnelheid in m/s en T de trillingstijd in s.
Inhoud... 2 Opgave: Golf in koord... 3 Interferentie... 4 Antigeluid... 5 Staande golven... 5 Snaarinstrumenten... 6 Blaasinstrumenten... 7 Opgaven... 8 Opgave: Gitaar... 8 Opgave: Kerkorgel... 9 1/10
Nadere informatie13 Zonnestelsel en heelal
13 Zonnestelsel en heelal Astrofysica vwo Werkblad 53 PLANCKKROMMEN In deze opdracht ontdek je met een computermodel hoe de formule achter de planckkrommen eruit ziet. De theoretische planckkrommen zijn
Nadere informatieInhoud. Inleiding 2. Materiaal & Methode 3. Resultaten 5. Theoretisch Kader 6. Discussie 7. Bronnen 9. Appendix Onderzoeksvraag 2
Bifilaire slinger De invloed van de slingerlengte, de lengte van en afstand tussen de draden op de trillingstijd van een bifilaire slinger. Kiki de Boer, Sitti Romijn, Thomas Markhorst & Lucas Cohen Calandlyceum
Nadere informatieAtoomfysica uitwerkingen opgaven
Atoomfysica uitwerkingen opgaven Opgave 1.1 Wat zijn golven? a Geef nog een voorbeeld van een golf waaraan je kunt zien dat de golf zich wel zijwaarts verplaatst maar de bewegende delen niet. de wave in
Nadere informatieEindronde Natuurkunde Olympiade 2018 theorietoets deel 1
Eindronde Natuurkunde Olympiade 2018 theorietoets deel 1 1. Spelen met water (3 punten) Water wordt aan de bovenkant met een verwaarloosbare snelheid in een dakgoot met lengte L = 100 cm gegoten en dat
Nadere informatieNaam: Klas: Toets Eenvoudige interferentie- en diffractiepatronen VWO (versie A)
Naam: Klas: Toets Eenvoudige interferentie- en diffractiepatronen VWO (versie A) Opgave 1 Twee kleine luidsprekers L 1 en L hebben een onderlinge afstand van d = 1,40 m. Zie de figuur hiernaast (niet op
Nadere informatieWerkblad 2.3: Elektrondiffractie aan Grafiet
Werkblad 2.3: Elektrondiffractie aan Grafiet In dit experiment wordt de afstand tussen naburige atomen in een grafietkristal bepaald. Grafiet is een kristallijne vorm van koolstof waarbij het kristal is
Nadere informatieTENTAMEN. x 2 x 3. x x2. cos( x y) cos ( x) cos( y) + sin( x) sin( y) d dx arcsin( x)
FACULTEIT TECHNISCHE NATUURWETENSCHAPPEN Opleiding Technische Natuurkunde Kenmerk: 46055907/VGr/KGr Vak : Inleiding Optica (4602) Datum : 29 januari 200 Tijd : 3:45 uur 7.5 uur TENTAMEN Indien U een onderdeel
Nadere informatieOpgave 1 Waterstofkernen
Natuurkunde Havo 1984-1 Opgave 1 Waterstofkernen A. We beschouwen kernen van de waterstofisotoop 2 H. Deze kernen worden deuteronen genoemd. We versnellen deuteronen met behulp van een elektrisch veld.
Nadere informatieZonnestraling. Samenvatting. Elektromagnetisme
Zonnestraling Samenvatting De Zon zendt elektromagnetische straling uit. Hierbij verplaatst energie zich via elektromagnetische golven. De golflengte van de straling hangt samen met de energie-inhoud.
Nadere informatieHoofdstuk 9 Golven. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal
Hoofdstuk 9 Golven Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal 9.1 Lopende golven Transversale en longitudinale golven Rekenvoorbeeld Welk van de onderstaande afbeeldingen kan absoluut geen transversale
Nadere informatieBeste leerling, Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de examenvragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag van het vak Natuurkunde vwo, eerste tijdvak (2016). In dit examenverslag proberen we zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende vraag: In hoeverre
Nadere informatieAandachtspunten voor het eindexamen natuurkunde vwo
Aandachtspunten voor het eindexamen natuurkunde vwo Algemeen Thuis: Oefen thuis met Binas. Geef belangrijke tabellen aan met (blanco) post-its. Neem thuis Binas nog eens door om te kijken waar wat staat.
Nadere informatieHoofdstuk 4: Licht. Natuurkunde Havo 2011/2012.
Hoofdstuk 4: Licht Natuurkunde Havo 2011/2012 www.lyceo.nl Hoofdstuk 4: Licht Natuurkunde 1. Kracht en beweging 2. Licht en geluid 3. Elektrische processen 4. Materie en energie Beweging Trillingen en
Nadere informatieFACULTEIT TECHNISCHE NATUURKUNDE. Kenmerk: /vGr. Datum: 24 juli 2000 TENTAMEN
FACULTEIT TECHNISCHE NATUURKUNDE Kenmerk: 46055519/vGr Datum: 24 juli 2000 Vak : Inleiding Optica (146012) Datum : 21 augustus 2000 Tijd : 9.00 uur - 12.30 uur TENTAMEN Indien U een onderdeel van een vraagstuk
Nadere informatieTheory DutchBE (Belgium) De grote hadronen botsingsmachine (LHC) (10 punten)
Q3-1 De grote hadronen botsingsmachine (LHC) (10 punten) Lees eerst de algemene instructies in de aparte envelop alvorens te starten met deze vraag. In deze opdracht wordt de fysica van de deeltjesversneller
Nadere informatieQUANTUM- & ATOOMFYSICA VWO
QUANTUM- & ATOOMFYSICA VWO Foton is een opgavenverzameling voor het nieuwe eindexamenprogramma natuurkunde. Foton is gratis te downloaden via natuurkundeuitgelegd.nl/foton Uitwerkingen van alle opgaven
Nadere informatiePracticum algemeen. 1 Diagrammen maken 2 Lineair verband en evenredig verband 3 Het schrijven van een verslag
Practicum algemeen 1 Diagrammen maken 2 Lineair verband en evenredig verband 3 Het schrijven van een verslag 1 Diagrammen maken Onafhankelijke grootheid en afhankelijke grootheid In veel experimenten wordt
Nadere informatieProfielwerkstuk Natuurkunde Weerstand en temperatuur
Profielwerkstuk Natuurkunde Weerstand en tem Profielwerkstuk door een scholier 1083 woorden 10 maart 2016 6 7 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Weerstand en tem Hoe heeft de tem invloed op de weerstand van
Nadere informatieProefopstelling, stopwatch, meetlint, massabalans, dubbelzijdig tape, statief, schroevendraaier en gewichtjes
De torsieslinger Nodig: Proefopstelling, stopwatch, meetlint, massabalans, dubbelzijdig tape, statief, schroevendraaier en gewichtjes Inleiding Een dunne metaaldraad zit boven vast ingeklemd. Onder aan
Nadere informatieHoofdstuk 9 Golven. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal
Hoofdstuk 9 Golven Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal 9.1 Lopende golven Transversale en longitudinale golven Rekenvoorbeeld Welk van de onderstaande afbeeldingen kan absoluut geen transversale
Nadere informatie4,4. Praktische-opdracht door een scholier 2528 woorden 23 juni keer beoordeeld. Natuurkunde. De Veer. Het bepalen van de veerconstante,
Praktische-opdracht door een scholier 2528 woorden 23 juni 2004 4,4 127 keer beoordeeld Vak Natuurkunde De Veer Het bepalen van de veerconstante, Het bepalen van de trillingstijd van een veer, Het bepalen
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 1
Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 1494 woorden 8 april 2014 7,8 97 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Systematische natuurkunde Grootheden en eenheden Kwalitatieve
Nadere informatieRuimte, Ether, Lichtsnelheid en de Speciale Relativiteitstheorie. Een korte inleiding:
1 Ruimte, Ether, Lichtsnelheid en de Speciale Relativiteitstheorie. 23-09-2015 -------------------------------------------- ( j.eitjes@upcmail.nl) Een korte inleiding: Is Ruimte zoiets als Leegte, een
Nadere informatieEindexamen wiskunde B1-2 havo 2006-I
Verkeersdichtheid We gaan uit van de volgende (denkbeeldige) situatie (zie figuur 1). Op een weg rijden auto s met een snelheid van 80 kilometer per uur. e auto s houden een onderlinge afstand van 45 meter.
Nadere informatienatuurkunde vwo 2018-II
Mechanische doping maximumscore 5 uitkomst: V =,7 0 m 4 3 voorbeeld van een berekening: Er geldt: Enuttig = Pt = 50 0,5 = 5 Wh. Enuttig 5 Dus geldt: Ein = = = 56 Wh. η 0,80 De batterij heeft een energiedichtheid
Nadere informatieVeerconstante bepalen
Veerconstante bepalen m.b.v. een massa-veersysteem FORTES LYCEUM February 20, 2017 Opgesteld door: Nikki van Doesburg, Anoir Koolhoven Veerconstante bepalen m.b.v. een massa-veersysteem Inhoudsopgave Inleiding...2
Nadere informatieCorrectievoorschrift Schoolexamen Moderne Natuurkunde
Correctievoorschrift Schoolexamen Moderne Natuurkunde Natuurkunde 1, VWO 6 9 maart 004 Tijdsduur: 90 minuten Regels voor de beoordeling: In zijn algemeenheid geldt dat het werk wordt nagekeken volgens
Nadere informatieWerkblad 2.2: Doppelspalt Simulatie voor Fysische Optica en voor Quantum Verschijnselen 1
Werkblad 2.2: Doppelspalt Simulatie voor Fysische Optica en voor Quantum Verschijnselen 1 Vandaag doe je: I. De simulatie van quantum golven/deeltjes op http://phet.colorado.edu (geen gedetailleerde instructies,
Nadere informatieQuantummechanica 5/6 VWO
Lessenserie Quantummechanica 5/6 VWO Docentenhandleiding Quantumtheorie WAAR? In ieder geval: RAAR! Opzet en doelen In deze serie van 3 lessen wordt voor leerlingen in klas 5 of 6 VWO een introductie gegeven
Nadere informatieEXAMEN HOGER ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN 1977 NATUURKUNDE. Vrijdag 19 augustus, uur
EXAMEN HOGER ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWJS N 1977 Vrijdag 19 augustus, 9.30-12.30 uur NATUURKUNDE Zie ommezijde Deze opgaven zijn vastgesteld door de commissie bedoeld in artikel 24 van het Besluit eindexamens
Nadere informatieOm een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het vak natuurkunde havo, tweede tijdvak (2018). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende
Nadere informatieEindexamen natuurkunde 1-2 vwo 2004-II
4 Beoordelingsmodel Opgave Natuurlijke kernreactor voorbeeld van een antwoord: Bij een splijting van een uraniumkern (door een neutron) ontstaan enkele nieuwe neutronen. Een kernreactor wordt kritisch
Nadere informatieLoesje over de de Oerknal: Eerst was er niets en toen is dat nog ontploft ook
1 Loesje over de de Oerknal: Eerst was er niets en toen is dat nog ontploft ook Natuurkundigen weten weinig over het moment van de Oerknal. Wat we wel begrijpen is de evolutie van ons Universum vanaf zeg
Nadere informatieKlas 6 natuurkunde. 4 nieuwe hoofdstukken 3 toetsen 3 PO s CE training. SE: Nova, PTA CE: Syllabus + examenregels
Klas 6 natuurkunde 4 nieuwe hoofdstukken 3 toetsen 3 PO s CE training SE: Nova, PTA CE: Syllabus + examenregels Geen GR! Binas 6 e druk ? E-pack? Uitwerkingenboekje? Magister mail check of maillijst? Presentaties,
Nadere informatieBeste leerling, Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de examenvragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag van het vak natuurkunde vwo, tweede tijdvak (2016). In dit examenverslag proberen we zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende vraag: In hoeverre
Nadere informatienieuw deeltje deeltje 1 deeltje 2 deeltje 2 tijd
Samenvatting Inleiding De kern Een atoom bestaat uit een kern en aan de kern gebonden elektronen, die om de kern cirkelen. Dat de elektronen aan de kern gebonden zijn, komt doordat er een kracht werkt
Nadere informatieElektriciteit, wat is dat eigenlijk?
Achtergrondinformatie voor de leerkracht Te gebruiken begrippen tijdens de les. Weetje!! Let op de correcte combinatie lampjes en batterijen -- 1,2 V lampjes gebruiken met de AA-batterijen van 1,5 V ---
Nadere informatieEXAMEN VOORBEREIDEND WETENSCHAPPELIJK ONDERWIJS IN 1975 (GYMNASIUM EN ATHENEUM) Vrijdag 22 augustus, 9.30-12.30 uur NATUURKUNDE
EXAMEN VOORBEREDEND WETENSCHAPPELJK ONDERWJS N 1975 (GYMNASUM EN ATHENEUM) Vrijdag 22 augustus, 9.30-12.30 uur NATUURKUNDE,, " 1: Van een fotocel is de kathode K bedekt met. een laagje metaal mefeen grensgolflengte
Nadere informatieoefen vt vwo5 h6 Elektromagnetisme Opgaven en uitwerkingen vind je op www.agtijmensen.nl Oefen vt vwo5 h6 Elektromagnetisme Opgave 1.
Opgaven en uitwerkingen vind je op www.agtijmensen.nl Oefen vt vwo5 h6 Elektromagnetisme Opgave 1. Elektrisch veld In de vacuüm gepompte beeldbuis van een TV staan twee evenwijdige vlakke metalen platen
Nadere informatieIn het internationale eenhedenstelsel, ook wel SI, staan er negen basisgrootheden met bijbehorende grondeenheden. Dit is BINAS tabel 3A.
Grootheden en eenheden Kwalitatieve en kwantitatieve waarnemingen Een kwalitatieve waarneming is wanneer je meet zonder bijvoorbeeld een meetlat. Je ziet dat een paard hoger is dan een muis. Een kwantitatieve
Nadere informatieExamen HAVO. wiskunde B1,2
wiskunde 1, Examen HVO Hoger lgemeen Voortgezet Onderwijs ijdvak 1 Vrijdag 19 mei 1.0 16.0 uur 0 06 Voor dit examen zijn maximaal 87 punten te behalen; het examen bestaat uit vragen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatieOpgave 1 Golven op de bouwplaats ( 20 punten, ) Een staalkabel met lengte L hangt verticaal aan een torenkraan.
TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Opleiding Elektrotechniek EE1200-B - Klassieke en Kwantummechanica - deel B Hertentamen 13 maart 2014 14:00-17:00 Aanwijzingen:
Nadere informatieEn ik ben niet de enige, door de eeuwen heen hebben grote natuurkundigen geworsteld met het begrip massa.
1 Die mooie theorie heeft echter één groot probleem. In de theorie hebben alle elementaire deeltjes massa nul! En daarmee zou ook alles om ons heen massaloos zijn d.w.z. gewicht nul hebben. Misschien zit
Nadere informatie10 Materie en warmte. Onderwerpen. 3.2 Temperatuur en warmte.
1 Materie en warmte Onderwerpen - Temperatuur en warmte. - Verschillende temperatuurschalen - Berekening hoeveelheid warmte t.o.v. bepaalde temperatuur. - Thermische geleidbaarheid van een stof. - Warmteweerstand
Nadere informatieHoofdstuk 1 Atoombouw. Chemie 5 (2u)
Hoofdstuk 1 Atoombouw Chemie 5 (2u) Atoommodellen Taak atoommodellen: J. Dalton (1808): bolletjes, atoommassa J.J. Thompson (1907): elektronen in pos. massa E. Rutherford (1911): elektronenmantel rond
Nadere informatieUitwerkingen Tentamen Optica
Uitwerkingen Tentamen Optica februari 006 De volgende uitwerkingen zijn mogelijke manieren van oplossen, maar niet noodzakelijk de enige. Opgave a) Voor geluidsgolven geldt net als voor lichtgolven n m
Nadere informatieEindexamen natuurkunde pilot vwo II
Eindexamen natuurkunde pilot vwo 0 - II Beoordelingsmodel Opgave Wega maximumscore 3 Voor het verband tussen de temperatuur van de ster en de golflengte waarbij de stralingsintensiteit maximaal is, geldt:
Nadere informatieHertentamen Optica,11 april 2016 : uitwerkingen
Hertentamen Optica, april 206 : uitwerkingen. Vis in rechthoekig aquarium (a) De linker figuur toont de stralengang van water naar lucht. ( punt) (b) De breking van licht aan de grenslaag tussen medium
Nadere informatieEindexamen natuurkunde 1 vwo II
Opgave 1 Defibrillator Een defibrillator wordt gebruikt om het hart van mensen met een acute hartstilstand te reactiveren. Zie figuur 1. figuur 1 electroden De borstkas van de patiënt wordt ontbloot, waarna
Nadere informatienatuurkunde vwo 2016-II
natuurkunde vwo 06-II Onderzoek naar geluid uit een fles maximumscore Aflezen uit figuur levert: 4,5T = 9, 0, 4 = 8,8 ms. Dus: T = 4,8 ms. Dit levert: f = = = 39 Hz =,4 0 Hz. 3 T 4,8 0 gebruik van f =
Nadere informatieEindexamen natuurkunde 1-2 vwo I
Eindexamen natuurkunde - vwo 009 - I Beoordelingsmodel Opgave Mondharmonica maximumscore 3 In figuur 3 zijn minder trillingen te zien dan in figuur De frequentie in figuur 3 is dus lager Het lipje bij
Nadere informatieMuonen. Auteur: Hans Uitenbroek Datum: 5 februari 2013. Opleiding: VWO 6
Muonen Auteur: Hans Uitenbroek Datum: 5 februari 2013 Opleiding: VWO 6 1 Inhoudsopgave Voorwoord 1. Inleiding 1.1. Aanleiding van het onderzoek 1.2. Probleemstelling 2. Methode en werkwijze 3. Onderzoek
Nadere informatieHet vreemde van de Quantum mechanica
Het vreemde van de Quantum mechanica Eric Eliel Klassieke lichtgolven Een klassieke lichtgolf valt in op een bundelsplitser,.5p die de helft van het licht doorlaat en de andere helft reflecteert (spiegelt).5p
Nadere informatieNATUURKUNDE PROEFWERK
ATUURKUNDE 1 KLAS 5 10/05/06 NATUURKUNDE PROEFWERK N1V2 2.6-2.8 EN EN HOOFDSTUK 3 Proefwerk bestaat uit 2 opgaven. Geef duidelijke uitleg en berekeningen. Totaal: 33 punten. Opgave 1: een tl-buis Een tl-buis
Nadere informatieSchoolexamen Moderne Natuurkunde
Schoolexamen Moderne Natuurkunde Natuurkunde 1,2 VWO 6 24 maart 2003 Tijdsduur: 90 minuten Deze toets bestaat uit 3 opgaven met 16 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed
Nadere informatieSchoolexamen Moderne Natuurkunde
Schoolexamen Moderne Natuurkunde herkansing Natuurkunde 1,2 VWO 6 18 april 2005 Tijdsduur: 90 minuten Deze toets bestaat uit twee delen (I en II). In deel I wordt basiskennis getoetst via meerkeuzevragen
Nadere informatieTheorie: Snelheid (Herhaling klas 2)
Theorie: Snelheid (Herhaling klas 2) Snelheid en gemiddelde snelheid Met de grootheid snelheid geef je aan welke afstand een voorwerp in een bepaalde tijd aflegt. Over een langere periode is de snelheid
Nadere informatieNaam: Klas: Repetitie Golven VWO (versie A) Opgave 2 Leg uit wat het verschil is tussen een transversale golf en een longitudinale golf.
Naam: Klas: Repetitie Golven VWO (versie A) Opgave 1 Een stemvork trilt met een trillingstijd van 2,27 ms. Bereken de bijbehorende frequentie. Opgave 2 Leg uit wat het verschil is tussen een transversale
Nadere informatieOm een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het vak natuurkunde vwo, tweede tijdvak (2019). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende
Nadere informatieEen snaar vertoont de bovenstaande staande trilling. Met welke toon hebben we hier te maken? 1. De grondtoon; 2. De vijfde boventoon; 3. De zesde bove
Een snaar vertoont de bovenstaande staande trilling. Met welke toon hebben we hier te maken? 1. De grondtoon; 2. De vijfde boventoon; 3. De zesde boventoon; 4. De zevende boventoon. Een snaar vertoont
Nadere informatieGeluidsnelheid. 1 Inleiding. VWO Bovenbouwpracticum Natuurkunde Practicumhandleiding
VWO Bovenbouwpracticum Natuurkunde Practicumhandleiding Geluidsnelheid 1 Inleiding De voortplantingsnelheid v van geluidgolven (of: de geluidsnelheid) in lucht is zo n 340 m/s. Deze geluidsnelheid is echter
Nadere informatieEindexamen vwo natuurkunde I
Opgave Lichtpracticum maximumscore De buis is aan beide kanten afgesloten om licht van buitenaf te voorkomen. De buis is van binnen zwart gemaakt om reflecties van het licht in de buis te voorkomen. inzicht
Nadere informatieEXAMEN VOORBEREIDEND WETENSCHAPPELUK ONDERWIJS IN 1979 , I. Dit examen bestaat uit 4 opgaven. " '"of) r.. I r. ',' t, J I i I.
.o. EXAMEN VOORBEREDEND WETENSCHAPPELUK ONDERWJS N 1979 ' Vrijdag 8 juni, 9.00-12.00 uur NATUURKUNDE.,, Dit examen bestaat uit 4 opgaven ',", "t, ', ' " '"of) r.. r ',' t, J i.'" 'f 1 '.., o. 1 i Deze
Nadere informatieHierin is λ de golflengte in m, v de golfsnelheid in m/s en T de trillingstijd in s.
Inhoud... 2 Fase... 3 Opgave: Golf in koord... 4 Interferentie... 4 Antigeluid... 5 Opgave: Interferentie van twee puntbronnen... 5 Opgave: Antigeluid... 7 Staande golven... 7 Snaarinstrumenten... 8 Blaasinstrumenten...
Nadere informatieTentamen Optica. 20 februari Zet je naam, studentennummer en studierichting bovenaan elk vel dat je gebruikt. Lees de 6 opgaven eerst eens door.
Tentamen Optica 20 februari 2007 Zet je naam, studentennummer en studierichting bovenaan elk vel dat je gebruikt. Lees de 6 opgaven eerst eens door. Opgave 1 We beschouwen de breking van geluid aan een
Nadere informatieTENTAMEN NATUURKUNDE
CENTRALE COMMISSIE VOORTENTAMEN NATUURKUNDE TENTAMEN NATUURKUNDE datum : vrijdag 28 april 2017 tijd : 13.30 tot 16.30 uur aantal opgaven : 5 aantal antwoordbladen : 1 (bij opgave 1) Iedere opgave dient
Nadere informatieEindexamen natuurkunde 1-2 vwo 2002-II
Eindexamen natuurkunde - vwo 00-II Opgave Sellafield Maximumscore voorbeeld van een antwoord: U ( n) Cs ( x n) Rb. 9 0 55 0 7 (Het andere element is dus Rb.) berekenen van het atoomnummer consequente keuze
Nadere informatieTentamen Optica. 19 februari 2008, 14:00 uur tot 17:00 uur
Tentamen Optica 19 februari 2008, 14:00 uur tot 17:00 uur Zet je naam en studierichting bovenaan elk vel dat je gebruikt. Lees de 8 opgaven eerst eens door. De opgaven kunnen in willekeurige volgorde gemaakt
Nadere informatieVrijdag 8 juni, 9.00-12.00 uur
EXAMEN HOGER ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN 1979 Vrijdag 8 juni, 9.00-12.00 uur NATUURKUNDE Dit examen bestaat uit 4 opgaven ft Deze opgaven zijn vastgesteld door de commissie bedoeld in artikel 24 van
Nadere informatienatuurkunde vwo 2019-II
Pariser Kanone maximumscore 3 uitkomst: L = 34 m (met een marge van m) voorbeeld van een bepaling: De lengte van de loop is gelijk aan de door de granaat afgelegde weg. Deze volgt uit de oppervlakte onder
Nadere informatieInleiding Optica (146012).
Inleiding Optica (146012). Cursusjaar: 2007-2008 De leerstof van week tot week en begripsvragen. Besteed ca. 10 uur per week aan thuis-zelfstudie (dus excl. de colleges!) Maak zo veel mogelijk vraagstukken.
Nadere informatieNATUURKUNDE KLAS 5. PROEFWERK H8 JUNI 2010 Gebruik eigen rekenmachine en BINAS toegestaan. Totaal 29 p
NATUURKUNDE KLAS 5 PROEFWERK H8 JUNI 2010 Gebruik eigen rekenmachine en BINAS toegestaan. Totaal 29 p Opgave 1: alles heeft een richting (8p) Bepaal de richting van de gevraagde grootheden. Licht steeds
Nadere informatieAstronomische Technieken Hovo Cursus Prof.dr. Paul Groot (RU) Dr. Gijs Nelemans (RU)
Astronomische Technieken Hovo Cursus 2010 Prof.dr. Paul Groot (RU) Dr. Gijs Nelemans (RU) Opbouw van de cursus 15/3: 22/3: 12/4: 19/4: 26/4: 3/5: - Berichten uit de ruimte - Ontvangers op Aarde Paul Groot
Nadere informatieModule kwantummechanica. Lerarenopleiding fysica UC Leuven-Limburg
Module kwantummechanica Lerarenopleiding fysica UC Leuven-Limburg Module kwantummechanica - Quantum SpinOff traject - Leerlijn leerstations - Hands-on: aan de slag! - Traject 2017-2018 - Link met onderzoekend
Nadere informatie1 Overzicht vragen mondeling examen - 6WW8/6
1.1 Mechanische trillingen en golven 1. Toon aan dat twee trillingen met dezelfde frequentie en willekeurig faseverschil zich opnieuw samenstellen tot een trilling met dezelfde frequentie. Leid een uitdrukking
Nadere informatieEindexamen vwo natuurkunde pilot 2012 - I
Eindexamen vwo natuurkunde pilot 0 - I Opgave Lichtpracticum maximumscore De buis is aan beide kanten afgesloten om licht van buitenaf te voorkomen. maximumscore 4 De weerstanden verhouden zich als de
Nadere informatienatuurkunde vwo 2017-II
natuurkunde vwo 07-II Rookmelder maximumscore 3 38 39 9 0 9 U+ n U 4 4 0 94 95 Pu Am+ e inzicht dat in de eerste reactie een neutron links van de pijl staat inzicht dat in de tweede reactie een elektron
Nadere informatieDit gaat m'n verstand te boven!!!
Dit gaat m'n verstand te boven!!! Overdenkingen Dit gaat m'n verstand van wonderlijke te boven!!!ddzaken. Mijn zoektocht... En de daaruit voortkomende gedachtenspinsels... Iets over mijzelf, en een beetje
Nadere informatieUitwerkingen Hertentamen Optica
Uitwerkingen Hertentamen Optica 8 maart 008 Opgave a) De vergroting is gegeven door M b/v (zie figuur). Invullen van de lenzen formule + f b v met v 3 cm en b cm (virtueel dus negatief) leert dat f cm.
Nadere informatie