Docenten: M.J. ten Bouwhuijs Datum: mei 2003 P.F. Willemse. Hoofdstuk 16: Beïnvloeden van de eigenschappen van een materiaal via de samenstelling

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Docenten: M.J. ten Bouwhuijs Datum: mei 2003 P.F. Willemse. Hoofdstuk 16: Beïnvloeden van de eigenschappen van een materiaal via de samenstelling"

Transcriptie

1 Materiaalkunde 2 Hoofdstuk 16: Beïnvloeden van de eigenschappen van een materiaal via de samenstelling 1. Een fase is een homogeen deel van een systeem en heeft karakteristieke eigen waarden 2. Allotropie is een materiaal met verschillende kristalstructuren. 3. Volledige oplosbaarheid houdt in dat 2 stoffen in alle verhoudingen mengbaar zijn en een mengkristal vormen 4. Voorwaarden voor mengbaarheid: Stoffen moeten hetzelfde kristalrooster hebben en ongeveer even groot zijn. 5. Bij een eutectische samenstelling stollen verschillende fasen tegelijk en komen ze gemend in elkaar voor waardoor een fijne structuur ontstaat. 6. Bij een peritecticum wordt vanuit een bestaande fase en een hoeveelheid vloeistof een nieuwe fase gemaakt. 7. Oplossingsharding: het toevoegen van een legeringselement waardbij het oorspronkelijke materiaal eenfasig blijft. 8. Vorming van mengkristallen zorgt voor een lagere stapelfoutenergie, waardoor meer dislocaties en dus versteviging op treed. Hoofdstuk 17: Beinvloeden van de eigenschappen via structuurovergangen en uitscheiding 1. Pas bij overschrijding van de kritische kiemgrootte ie een kiem stabiel. 2. Bij grootte afkoeling ontstaan veel kiemen wat zorgt voor een fijnkorrelig materiaal. 3. Kristalsegregatie is het verlopen van de samenstelling in een kristalliet 4. Staal is een legering tussen Fe, Mn en C. a. -ijzer: Ferriet, Krg met C zeer weinig erin opgelost b. -ijzer: Auteniet, Kvg met C erin opgelost, maar bestaat slecht boven 727 graden c. Fe 3 &&HPHQWLHWLM]HUFDUELGHRQWVWDDWQDDVW -ijzer. En heet samen perliet. 5. Bij het snel afkoelen van de Austeniet blijft de structuur behouden en onstaat een Kvg martensitische structuur. 6. In martensiet zitten drukspanningen doordat het bij het ontstaan het volume toeneemt. Dislocaties kunnen daardoor nauwelijks bewegen en het materiaal is zeer hard. 7. Een tussenvorm van Martensiet en Ferriet is bainiet. Het verschil met Martensiet is slecht te zien. Hoofdstuk 18: Stalen en Gietijzers 1. De maximale oplosbaarheid van C in austerniet is 2,11%. 2. Fe 3 C is metastabiel, maar scheidt zich niet uit in grafiet onder normale omstandigheden. 3. Ongelegeerde stalen bestaan bij kamertemperatuur uit ferriet en cementiet. 4. Stalen met 0,77% C bestaan voor 100% uit perliet (eutectisch materiaal). 5. Voor het verkrijgen van een martensitische transformatie kan men harden, ontlaten en veredelen. 6. Hoe meer cementiet hoe hoger de hardheid en brosheid 7. Door zachtgloeien gaat het cementiet over in een globale vorm. a. Het materiaal wordt zachter doordat dislocaties minder snel vastlopen tegen cementiet. b. Het materiaal wordt taaier omdat het bolvormig cementiet slechter als scheurkiem fungeert. 8. Normaliseren wordt bij spuitgieten toegepast en zorgt ervoor dat de korrelgrootte beter en homogener. 1/7

2 9. Voor het bepalen in welke fase een staal zal zitten wordt gebruik gemaakt van istherme en continue TTT-diagrammen. 10. Bij het harden wordt wordt gestreefd naar het vormen van martensiet. Door de volumevergroting komt het materiaal onder spanning te staan en word het harder. 11. De hardingsdiepte kan gedaan door middel van de Jominyproef. 12. Ontlaten is het blootstellen aan martensiet aan een warmere temperatuur voor een bepaalde tijd. Door deze temperatuurverhoging diffundeert het koolstof eruit en ontstaat cementiet en ferriet. 13. Harden vervolgd door hoog ontlaten wordt veredelen genoemd. 14. Bij het carboneren wordt het staal in austernitische toestand gebracht en in een omgeving met koolstof gebracht. Vervolgens zal koolstof in het materiaal diffunderen. 15. Bij het nitreren wordt het materiaal in een ammoniakgas gebracht waaruit vervolgens N 2 afscheidt. a. Voor het nitreren wordt het materiaal veredeld, waardoor het materiaal vaak een hoog C-percentage heeft. b. Nitreerstalen bevatten vaak Al, omdat Al-nitriden zeer hard zijn. c. Er is geen gevaar voor scheuren zoals bij carboneren d. De hardheden zijn zeer Hoog. 16. Vlamharden wordt gedaan door middel van een brander en vervolgens afschrikken. Het is een onnauwkeurig proces, maar het kan wel toegepast worden bij grote werkstukken. 17. Bij het inductieharden wordt het werkstuk in een hoogfrequente stroom gebracht. De indringdiepte is ongeveer 3mm. 18. Voor het dieptrekken is een ongelegeerd staal het best. Deze bestaan bijna geheel uit ferriet. 19. Ongelegeerde stalen zijn goedkoop en worden daarom toegepast in grote constructies. 20. Gietijzer heeft een C-gehalte van ongeveer 3-4 %. a. De eutectische structuur van gietijzer noemt men Ledebiet. b. Er onstaat een materiaal met een laag smeltpunt en een kort smelttraject. c. Het materiaal is goed gietbaar. d. Bij ondereutectisch gietijzer onstaat eerst austerniet dat zich uitscheidt in ferriet en cementiet. Het cementiet zorgt ervoor dat er een hard en bros materiaal onstaat. e. Tempergietijzer bevat grafietnesten en een lager percentage cementiet waardoor een beter vervormbaar materiaal ontstaat. f. Grijs gietijzer bevat een hoog percentage Si. Hierdoor kan C zich makkelijk uitscheiden in grafiet-lamellen. Het materiaal is niet sterk en de grefietlamellen gedragen zich onder belasting als scheurtjes. g. Nodulail gietijzer bevat bolvormig grafiet, door vlak voor het stollen Mg toe te voegen. De sterkteeigenschappen zijn daarom beter dan van grijs gietijzer. 21. Een kleinere korrel valt te krijgen door te normaliseren, de eutecticumtemperatuur te verlagen door toevoegen van legeringselementen, of door teovoegen van remmende legeringelementen op de korrelgrenzen. 22. Duel-phase staal bestaat voor 20% uit martensiet opgelost in een zachte ferrietmatrix. Het materiaal is redelijk hard en heeft een vrij hoge rekgrens en de rek is ook vijr hoog, wat het materiaal geschikt maakt voor dieptrekken. 23. Q+T stalen bestaan uit een martensitische structuur of een martensitische / bainitische structuur. Er worden diverse legeringen toegevoegd te bevordering van lasbaarheid en hardingsdiepte. Het materiaal wordt gebruikt in gelaste constructies. 24. Ausformstaal is zeer sterk en heeft een goede ductiliteit, en heeft een fijne martensitische structuur met een hoge dislokatiedichtheid. Het gewalste materiaal is geschikt voor het maken van auto s. 25. Maraging stalen worden verkregen door een austerniet/martensiet structuur te precificatieharden. 26. Veredelingsstalen worden voorzien van bijvoorbeeld Mo, om de hardingsdiepte ze hoog mogelijk te maken. Hierna worden ze ontlaten om het materiaal taaier te maken. 27. Roestvaste stalen worden verkregen door regeringselementen toe te voegen, of warmtebehandelingen. 28. Stalen met meer dan 12% chroom zijn roestbestendig. 29. Ferritische roestvaste stalen hebben meer dan 13% om het staal ferritische te houden. Wel verdwijnt de -fase, waardoor het materiaal goed lasbaar is, maar korrelverfijning tijdens het lassen niet ongedaan kan worden gemaakt. De toepassing van deze stalen is zeer groot. 2/7

3 30. Martensitisch roestvast staal bevat veel C en vormt met het Cr chroomcarbiden. Nadeel is echter dat het materiaal niet lasbaar is. Het wordt o.a. gebruikt voor zuigerstangen, chirurgisch gereedschap, slagersmessen en kogellagers. 31. Stalen met meer dan 20% Ni zijn bij kamertemperatuur austernitisch en dus kvg. 32. Stalen voor de werktuigbouw moeten vaak hard en roestvast zijn. En daarom worden de stalen vaak precificatiegehard om toch een goede sterkte te verkrijgen. Hoofdstuk 19: Nonferro legeringen 1. Al legeringen worden om verschillende reden toegepast a. Lage dichtheid b. Goede natuurlijk corrosiebestendigheid die tevens hard is c. Goed geleidingsvermogen d. Redelijke elasticitietsmodulus e. Geen overganstemperatuur naar brosse breuk 2. Ongelegeerd Al heeft een treksterkte van ongeveer 40 MPa. Het valt makkelijk op te voeren a. Oplossen met Mg b. Verstevigingen door bv. Koud deformeren c. Precifipitatieharding 3. Voor toepassingen bij hogere temperaturen wordt bijvoorbeeld Cu, Mg, Ni of Fe toe. 4. S.A.P. is een gesinterde peoder met Al 2 O 3 in een Al- matrix. Dit materiaal heeft bij C nog een treksterkte van 100 MPa. 5. Mg legeringen hebben de volgende eigenschappen a. Lage dichtheid b. Lage elasticiteitsmodulus c. Slechte vervormbaarbeid door hdp rooster d. Goede verspaanbaarheid 6. Meestal wordt Mg gelegeerd met Al. De legeringen worden precipitatiegehard. 7. Koper wordt vooral gebruikt voor geleiding van stroom. Verder is het goed soldeerbaar en corrosiebestendig 8. Koper is gevoelig voor de waterstifziete. 9. Koper is vanzichzelf niet sterk (200 MPa) maar door versteviging kan een sterkte van 350 MPa worden bereikt. 10. Messing is een Cu/Zn legering. Bij een laag percentage Zn is het zeer goed vervormbaar. Bij een hoger percentage Zn wordt de gevoeligheid voor brosse breuk groter, maar de goede ductilitiet zorgt voor een goede verspaanbaarheid. 11. &X61OHJHULQJHQZRUGHQWRW6QWRHJHSDVWHQKHEEHQHHQ -fase. De koudevervormbaarheid van 8% Sn is zeer goed. 12. &X$OOHJHULQJHQ]LMQJRHGYHUYRUPEDDUGRRUHHQ -fase en heeft een goede corrosiebestendigheid 13. Cu/Ni legeringen zijn volledig in elkaar oplosbaar. Het materiaal heeft een goede corrosiebestendigfheid en kent toepassingen in zeewater. 14. Zn legeringen hebben de volgende eigenschappen a. Goede gietbaarheid (vaak met Al). b. 0LQGHUJRHGHYHUYRUPEDDUKHLGGRRU -fase. c. Bestendigheid tegen corrosie. 15. Ni-legeringen hebben sterk uiteenlopende eigenschappen zoals magnetische permeabilitiet en corrosiebestendigheid. 16. Ni/CU legeringen a. Monel wordt o.a. toegepast in de levensmiddelenindustrie door de uitmuntende corrosiebestendigheid. b. Constantaan heeft een grote constante elektrische weerstand 17. Cobaltlegeringen zijn zeer hard,hittebestendig, hittebestendig en magnetisch. Door deze gunstige eigenschappen worden deze legeringen o.a. gebruikt voor draaibeitels. 3/7

4 Hoofdstuk 20: Niet-metalen en composieten 1. De specifieke sterkte van kunststoffen zijn van dezelfde orde als de metalen. De specifieke stekte van kunstoffen blijven echter ver achter. 2. Milieuspanningsbrosheid bij kunststoffen is te vergelijken met spanningscorrosie bij metalen. 3. Keramische materialen krijgen hun eigenschappen door bakken of sinteren. 4. Glas valt niet onder de keramische stoffen, maar omdat de grondstoffen en eigenschappen ongeveer hetzelfde zijn wordt het er toch onder ingedeeld. 5. Keramische materialen worden gekenmerkt door brosse breuk, hoge hardheid en grote elasticiteitsmodulus. 6. Thermische flunctuaties zijn van groot belang bij keramieken. 7. Kermamische materialen zijn bestand tegen de meeste zuren, basen en organische oplossingen en wordt daarom vaak als deklaag toegepast. 8. Naast gewoon glas dat opgebouwd is uit SiO 2 bestaat er ook glas van B 2 O 3 en P 2 O Het harden van glas gebeurt door middel van snel afkoelen waardoor er restspanningen in het materiaal over blijven. 10. De uitzettingscoëfficiënt van glas is zeer laag. 11. Kermes is een metaal keramiek legering waarrbij het metaal als matrix fungeert. Het combineert eigenschappen van beide materialen, en wordt gevormd door middel van poedermetalurgie. Hoofdstuk 21: Materialen voor het gebruik bij hoge temperaturen 1. Materialen die moeten functioneren bij een T> 0,5 T m hebben last van kruip. Belangrijk zijn de kruiprekgrens en kruipbreukgrens. 2. De volgende dingen zijn van invloed voor kruip: a. Door klim kan het aantal dislocaties toenemen en door de verhoogde temperatuur neemt de diffusiesnelheid toe. b. Opgeloste atomen die dislocaties blokkerren kunnen gaan bewegen waardoor dit effect wordt opgeheven. c. Precipitatiegeharde materialen zullen grotere precipitaten krijgen waardoor de bewegingsvrijheid van dislocaties toeneemt. d. Werkversteviging wordt tenietgedaan. e. Er kan korrelgrensafschuiving plaats vinden. 3. Om kruip tegen te gaan kunnen de volgende dingen gedaan worden. a. Toevoegen van legeringselementen zorgt voor verlaging de stapelfoutenergie. b. Materialen nemen met een hoog smeltpunt. c. Toevoegen van precipitaten die bij hoge temperaturen niet vergroven of oplossen. d. Toevoegen van incoherente keramische deeltjes (dispersieharding ). 4. Gesplitste dislocaties kunnen samenvoegen en vormen immobiele dislocaties en zorgen daardoor voor versteviging. 5. In de praktijk speelt ook het oxideren van het materiaal een belangrijke rol in de kruipeigenschappen. Oom oxideren tegen te gaan wordt vaak Cr, Al of Si toegevoegd. 6. Voor toepassingen bij hoge temperaturen komen laaggelegeerde stalen als eerste aan bod. 7. Boven een temperatuur van C kunnen austernitische (kvg) stalen worden toegepast. 8. Superlegeringen bestaan uit Fe, Ni, Co en Cr. Het chroom is om de oxidatiebestendigheid te vergroten. 9. In superlegeringen (kvg) zijn veel gesplitste dislocaties aanwezig en dislocaties. 10. Refractory metalen zijn metalen die een zeer hoog smeltpunt hebben en daardoor een lage thermische uitzettingscoëfficiënt hebben en bestand zijn tegen thermische schokken. Nadeel is de slechte weerstand tegen oxidatie. 4/7

5 Hoofdstuk 22: Materialen voor het gebruik bij lage temperaturen 1. Bij lage temperatuur is er een verhoogde kans op brosse breuk, die bepaald kunnen worden door middel van de Charpy-V test. 2. Metalen met een kvg- rooster vertoont geen brosse breuk, en metalen met een hdp en een krg rooster vertonen dit wel. 3. Mangaan zorgt voor een goede ductilitiet en heeft dus goede eigenschap ten aanzien van brosse breuk. Dit komt omdat Mg een kvg rooster heeft. Ook worden dislocaties minder geblokkeerd. 4. Auternitische stalen hebben ook een kvg rooster en hebben daarom geen overgangstemperatuur. 5. Aluminium wordt toegepast als de sterkte eisen niet te groot zijn, en de constructie licht moet zijn. 6. Koper kan worden gebruikt wanneer een zeer goede warmtegeleiding gewenst is. 7. Metalen met een hdp rooster zijn over het algemeen vrij gevoelig voor brosse breuk. 8. Keramische materialen en kunstofffen zijn te gevoelig voor brosse breuk om onder trekspanning bij lage temperaturen belast te worden. Hoofdstuk 23: De vermoeiingseigenschappen van metalen 1. Breuk door vermoeiing is de belangrijkste oorzaak bij een wisselde belasting. 2. Scheurinitiatie treed vaak op bij spanningsconcentraties (bv. Oppervlak). 3. Levensduur van een materiaal wordt in grote mate bepaald door de scheurinitiatietijd. 4. De vermoeiingssterkte neemt toe met de treksterkte en bedraagd ongeveer de helft van de treksterkte. 5. Om aan het oppervlak van een materiaal alleen maar drukspanningen te krijgen wordt shotpeening toegepast. 6. Ook kan men om drukspanningen aan het oppervlak te krijgen licht nawalsen, oppervlakteharden, carboneren of nitreren. 7. Bij toenemende oppervlakteruwheid neemt de vermoeiingssterkte af. 8. Toenemde temperatuur, verontreinigingen en holtes zullen de vermoeiingssterkte van materialen ook laten afnemen. Hoofdstuk 24: Corrosie en oxidatie 1. Bij een polykristallijn eenfase materiaal kan door de verhoogde energie tussen de kristallen interkristallijne corrosie optreden. De korrelgrenzen zijn een plek van verhoogde energie en gedragen zich daarom vaak sterk anodisch. 2. Sterk gedeformeerde materialen met veel dislocaties hebben een verhoogde inwendige energie en zijn dus gevoeliger voor corrosie. 3. In een materiaal met meerder fasen kan de ene fase als kathode optreden en de andere als anode. 4. Impingement attack is het beschadigen van de beschermede laag in een vloeistof waar langs het oppervlak luchtbellen ontstaan. 5. Cavitatiecorrosie is ongeveer hetzelfde als impingement attack, alleen onstaat er dan alleen onderdruk waardor corrosie ontstaat. 6. Spanningscorrosie onstaat bij materialen met extra spanningen in een corrosief milieu. 7. Vermoeiingscorrosie wordt veroorzaakt door een wisselende belasting van een materiaal in een corrosieve omgeving. 8. Bij interkristallijne corrosie wordt de korrelgrens anodisch ten opzichte van het inwendige van de korrel waardoor corrosie optreed. 9. Bij kathodische bescherming wordt corrosie tegen gegaan door middel van een offeranode of een met een spanningsbron opgelegde spanning. 10. Men kan de omgeving beinvloeden door aan gassen of vloeistoffen stoffen toe te voegen die het corrosieproces tegen gaan. 5/7

6 Hoofdstuk 25: Slijtage 1. De weerstand tegen slijtage is net als corrosiebestendigheid een systeemeigenschap. 2. Adhesieve slijtage treed op als 2 oppervlakken langs elkaar bewegen. a. Om adhesieve slijtage te voorkomen kunnen als smeermiddelen slecht oplossende materialen worden gekozen. 3. Kunstoffen kunnen ook goed gebruikt worden. Om voldoende vlaktedruk te krijgen kunnen vulstoffen worden toegepast. 4. Bij stalen kan Cr worden toegevoegd en zorgt bij staal en Al voor een oxietlaag, en deze zorgt voor een goede hechting. 5. Abrasieve slijtage is materiaalverlies door het bewegen van een hard materiaal langs dit oppervlak. 6. Er zijn 3 soorten abrasieve slijtage a. Abrasieve slijtage met stootbelasting. b. Abrasieve slijtage met hoge spanningen. c. Abrasieve slijtage met lage spanningen. 7. Hadfield staal wordt toegepast als staal dat grote versteviging kent en grote schokken op kan vangen. Het is een mengsel van austernitisch staal en Mangaan. 8. Materiaalverbeteringen worden vooral aan het oppervlak gedaan zoals: a. Vlam- en inductieharden. b. Oplassen, opspuiten en opdampen. c. Het opnemen van andere materialen (diffusie). 9. Oppervlaktevermoeiing treed op bij een rollend contactoppervlak waarbij door locale contacten en hoge spanningen optreden (wentellagers en tandwielen). Hoofdstuk 26: Plastische vormgeving 1. Warm vervormen vind plaats plaats boven de rekristallisatietemperatuur en koud vervormen er onder. 2. Om goed te kunnen deformeren bij kamertemperatuur moeten er minstens 5 glijsystemen actief zijn. Dit is bij het kvg en het krg rooster wel het geval maar niet bij het hdp. 3. Bij het deformeren kan de structuur in het materiaal anisotroop worden. 4. Bij het op trekbelasting belasten van een eenkristal gaat deze roteren met de afschuifrichting naar de trekrichting toe. Bij drukbelasting is dit juist andersom. Hoofdstuk 27: Verspaanbaarheid 1. Onder verspanende bewerkingen verstaat men frezen, draaien, slijpen en boren. 2. Voor verspanen is het wenselijk om brokkelspanen te hebben, voor een goede afvoer. 3. Naast de taaiheid van het materiaal zijn ook het type gereedschap en de koelvloeistof van invloed. 4. De rekgrens van het te verspanen materiaal moet laag zijn, en insluitels moeten zacht zijn. 5. De verspaanbaarheid van stalen is sterk afhankelijk van het C gehalte in het materiaal. Hoe meer C, hoe beter het materiaal verspaanbaar is. 6. Bij automaten staal is het Mn en S gehalte verhoogd. Het zwavel doet de spaan afbreken en zorgt ook voor smering tussen de beitel en het materiaal. 7. Het ontwikkelen van warmte bij het verspanen kan zeer nadelig zijn, omdat de ductilitiet toeneemt. 8. Het verspanen van austernitisch roestvast staal is zeer moeilijk omdat een deel van het materiaal tijdens het verspanen in martensiet wordt omgezet en dat is een extra hard materiaal. 9. Van de gietijzers is grijs gietijzer verspaanbaar 10. Zuiver koper en Aluminium zijn niet goed verspaanbaar en vormen lange lamellen. 6/7

7 11. Magnesuimlegeringen zijn zeer goed verspaanbaar, omdat het een hdp rooster heeft, een daardoor bros is. Hoofdstuk 28: Gieten 1. Tijdens het stollen van materiaal treed er slink op, en veroorzaakt holtes. 2. Bij vormgietwerk worden opkomers gebruikt om ervoor te zorgen dat er geen slinkholtes onstaan. 3. Gasholten ontstaan door een teruglopende oplosbaarheid van gassen in een stollend materiaal. 4. De oplosbaarheid van gassen in het kvg rooster is groter dan in het krg rooster. 5. Ook kan er in het stollende materiaal Co onstaan. Dit kan worden voorkomen door desoxidatiemiddelen. 6. Rustig staal is duur, omdat er een deel verwijderd moet worden, ook toegevoegde stoffen zorgen voor een hogere prijs. 7. Door het gieten kan segregatie optreden 8. In het goetstuk kunnen niet-metallische insluitels voorkomen die ten nadele van de eigenschappen van het materiaal. 9. Inwendige spanningen kunnen ontstaan door verschillen in afkoelsnelheden in het gietstuk. 10. Inwendige spanningen zorgen voor een slechtere verspaning van het materiaal. 11. Inwendige spanningen kunnen teniet gedaan worden door spanningsvrij gloeien. Hoofdstuk 29: Lassen 1. Er zijn twee hoofdklassen voor lassen: smeltlassen en druklassen. 2. Het grootste deel van het lassen wordt door middel van booglassen gedaan. 3. Het aangrenzende deel van de lasnaad heeft vaak door de warmte ook een veranderde structuur. Vaak onstaat plaatvormig ferriet (Widmannstattenferriet) heeft nadelige eigenschappen heeft t.o.v. de rest van het materiaal. 4. Warmtescheuren treden op bij temperaturen boven 900 graden. 5. Koudscheuren kan beneden 300 graden ontstaan. 6. Koudscheuren wordt in de hand gewerkt bij brosse harde materialen. 7. Laminaire scheuren komen vooral voor in dikkere materialen. 8. Scheurvorming kan worden tegen gegaan door het zwavelgehalte laag te houden. 9. Koudscheuren kan worden tegen gegaan door brosse structuren te vermijden. 10. Inwendige spanningen kunnen door een mechanische behandeling vermindert worden. 11. Vele stalen moeten worden voorverwarmd om de reeds bestaande structuur van de constructie te behouden en bv. De vorming van martensiet tegen te gaan. 12. Grove en brosse structuren rond de las kunnen teniet gedaan worden door het werkstuk te gloeien. Na het gloeien moet het werkstuk wel weer langzaam worden afgekoeld om ervoor te zorgen dat er geen inwendige spanningen onstaan. 13. Laminaire scheuren kunnen voorkomen worden door ervoor te zorgen dat krimpspanningen loodrecht op het oppervlak minimaal zijn. 14. Aluminium heeft een aantal specifieke eigenschappen: a. Laag smeltpunt. b. Hoge soortelijke warmte. c. Hoog geleidingsvermogen van warmte. d. Hoge uitzettingscoëfficiënt e. Aanwezigheid van Aluminiumoxide aan het oppervlak. 7/7

Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram

Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram en toestandsdiagram en toestandsdiagram De Eiffeltoren (één van de nietklassieke wereldwonderen) is 317 meter hoog tot aan de top van de vlaggenstok, zonder de televisieantennes mee te rekenen. Met televisieantennes

Nadere informatie

R&D. Metallurgische (las)eigenschappen van slijtvaste witte gietijzers. Annemiek van Kalken Ludwik Kowalski

R&D. Metallurgische (las)eigenschappen van slijtvaste witte gietijzers. Annemiek van Kalken Ludwik Kowalski Metallurgische (las)eigenschappen van slijtvaste witte s Annemiek van Kalken Ludwik Kowalski MID 7 juni 2010 Inhoud s Producten van wit Producten van wit Definitie van slijtvastheid Slijtvastheid: Weerstand

Nadere informatie

I www.gns-nederland.nl T +31 (0)40 368 22 70 E info@gns-nederland.nl INHOUDSOPGAVE

I www.gns-nederland.nl T +31 (0)40 368 22 70 E info@gns-nederland.nl INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1: Technische informatie Roestvaststaal 1.1 Algemene informatie 2 1.2 Korte typering veel gebruikte kwaliteiten 3 Hoofdstuk 2: Mechanische eigenschappen 2.1 RVS stafmateriaal en

Nadere informatie

Materialenkennis. voor de laspraktijk 8

Materialenkennis. voor de laspraktijk 8 Materialenkennis voor de laspraktijk 8 Geri van Krieken Warmtebehandelingen Voordat er kan worden gelast, zal er enige voorkennis moeten zijn van het te lassen basismateriaal en hoe dit tot stand is gekomen.

Nadere informatie

Non-ferrometalen. constructiematerialen. ferrometalen

Non-ferrometalen. constructiematerialen. ferrometalen 1. Situering constructiematerialen Metalen Verbindingen Niet-metalen non-ferrometalen ferrometalen 2. Hoofdkenmerken Þ non-ferrometalen zijn... Ze worden in zowel zuivere vorm als in legeringen gebruikt.

Nadere informatie

Lasbaarheid van materialen - gietijzer

Lasbaarheid van materialen - gietijzer Laskennis opgefrist (nr. 3) Lasbaarheid van materialen - gietijzer In deze aflevering van de rubriek Laskennis Opgefrist aandacht voor gietijzer. Gietijzer is een ijzerlegering met meer dan 2 % koolstof,

Nadere informatie

RP PARTS GIETSTUKKEN STAAL

RP PARTS GIETSTUKKEN STAAL RP PARTS GIETSTUKKEN STAAL RP Techniek kan veel voor u betekenen op het gebied van gietstukken staal. RP Techniek BV heeft namelijk vele jaren ervaring op het gebied van sourcing en werkt nauw samen met

Nadere informatie

HARDEN/VEREDELEN CONDITIONING. conditioning. Verhoogde sterke eigenschappen. Goede buigingsweerstand

HARDEN/VEREDELEN CONDITIONING. conditioning. Verhoogde sterke eigenschappen. Goede buigingsweerstand HARDEN/VEREDELEN Beschermgas, vacuüm, inductief Thermische processen Hoge slijtvastheid Verhoogde sterke eigenschappen Hoge standtijd Hoge vermoeiingssterkte Uitstekende hardheid Verbeterde duktiliteit

Nadere informatie

Eddy Brinkman. Materiaalkunde in een notendop. Materials Veldhoven - 31 mei 2017

Eddy Brinkman. Materiaalkunde in een notendop. Materials Veldhoven - 31 mei 2017 Eddy Brinkman Materials 2017 - Veldhoven - 31 mei 2017 Materiaalkunde: geeft antwoord op waarom Waarom is juist dat materiaal geschikt voor die toepassing? Materiaaltechnologie: geeft antwoord op hoe Aan

Nadere informatie

Laslegeringen voor kwalitatieve onderhoudswerke

Laslegeringen voor kwalitatieve onderhoudswerke , Laslegeringen voor kwalitatieve onderhoudswerke Reparaturschweißlegierungen GmbH Am Kavitt 4 D-47877 Willich Postfach 237 D-47863 Willich (+49) 2154 95 55-0 FAX (+49) 2154 95 55-55 e-mail: info @ omniweld.de

Nadere informatie

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code Universiteit Twente Faculteit der Construerende Technische Wetenschappen Vakgroep Productietechniek Materiaalkundig Laboratorium Agricola Tentamen MATERIAALKUNDE II, code 115210 28 augustus 2006, 13.30-17.00

Nadere informatie

Metaal 2e college metaal Utrecht

Metaal 2e college metaal Utrecht Metaal 2e college metaal Utrecht Vandaag: Afronden introductie metalen algemeen - algemene kenmerken - legeringen - ferro / non ferro - edelmetalen - eigenschappen IJzer en staal boek Algemene eigenschappen

Nadere informatie

Metaal. 2e college metaal Utrecht. Materialen

Metaal. 2e college metaal Utrecht. Materialen Metaal 2e college metaal Utrecht Materialen Vandaag: Afronden introductie metalen algemeen - algemene kenmerken - legeringen - ferro / non ferro - edelmetalen - eigenschappen IJzer en staal Materialenboek

Nadere informatie

Materialen. Introductie over Metaal:

Materialen. Introductie over Metaal: Introductie over Metaal: Wat is metaal Winning Structuur Eigenschappen Soorten metaal Methoden van bewerken Methoden van behandelen Metaalproducten Voordelen/nadelen Zuivere metalen IJzer Aluminium Koper

Nadere informatie

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code Universiteit Twente Faculteit der Construerende Technische Wetenschappen Vakgroep Productietechniek Materiaalkundig Laboratorium Agricola Tentamen MATERIAALKUNDE II, code 115210 6 juli 2007, 09.00-12.30

Nadere informatie

a s s o r t i m e n t l o g i s t i e k

a s s o r t i m e n t l o g i s t i e k compleet in duplex technische informatie a s s o r t i m e n t l o g i s t i e k compleet in duplex Met trots presenteren wij ons -programma, met uitgebreide technische informatie, ons assortiment en op

Nadere informatie

Compleet in Duplex TECHNISCHE INFORMATIE ASSORTIMENT LOGISTIEK

Compleet in Duplex TECHNISCHE INFORMATIE ASSORTIMENT LOGISTIEK Compleet in Duplex TECHNISCHE INFORMATIE ASSORTIMENT LOGISTIEK Compleet in Duplex Met trots presenteren wij ons Duplex-programma, met uitgebreide technische informatie, ons assortiment en op uw wensen

Nadere informatie

BRONS BRONS

BRONS BRONS Legeringen van koper met tin en eventuele andere toevoegingen worden brons genoemd. Deze structuur wordt gekenmerkt door een uitstekende koudvervormbaarheid en een grote mate van versteviging. Verhoging

Nadere informatie

Materialenleer: Ferro en Non-ferrometalen

Materialenleer: Ferro en Non-ferrometalen Industriële Wetenschappen 2 de graad Materialenleer: Ferro en Non-ferrometalen Naam: Klas: Schooljaar: Leerkracht: Bram Vervoort [Materialenleer: Ferro en Non-ferrometalen ] Inhoud 1 Werkstofnummer (ISO

Nadere informatie

UDDEHOLM RAMAX HH. Uddeholm Ramax HH is een deel van het Uddeholm Stainless Concept.

UDDEHOLM RAMAX HH. Uddeholm Ramax HH is een deel van het Uddeholm Stainless Concept. UDDEHOLM RAMAX HH Uddeholm Ramax HH verschaft verschillende voordelen: Uddeholm Ramax HH geeft een uniforme hardheid in alle richtingen met uitstekende weerstand tegen indrukking Het is een corrosie bestendige

Nadere informatie

Prijzen excl. BTW, geldig van 16-02 tot 31-07-2015 MEER VERMOGEN DAN U ZOU VERWACHTEN. HOLEX ProSteel de nieuwe generatie VHM-ruwfrezen HPC.

Prijzen excl. BTW, geldig van 16-02 tot 31-07-2015 MEER VERMOGEN DAN U ZOU VERWACHTEN. HOLEX ProSteel de nieuwe generatie VHM-ruwfrezen HPC. Prijzen excl. BTW, geldig van 16-2 tot 31-7-215 MEER VERMOGEN DAN U ZOU VERWACHTEN. HOLEX ProSteel de nieuwe generatie VHM-ruwfrezen HPC. HOLEX ProSteel eshop.hoffmann-group.com VERSPANING VAN STAAL KOOLSTOFGEHALTE

Nadere informatie

Test report What You See Is Magic Realistic

Test report What You See Is Magic Realistic Test report What You See Is Magic Realistic Dit document vormt een kort verslag van de bevindingen die zijn geregistreerd tijdens het testen van de eerste versies van de interactieve multimediale Augmented

Nadere informatie

Week 5: Oppervlakteruwheid Hardheid Materiaalaanduiding

Week 5: Oppervlakteruwheid Hardheid Materiaalaanduiding Technisch tekenen Week 5: Oppervlakteruwheid Hardheid Materiaalaanduiding Technisch tekenen 5.1 Oppervlakteruwheid 1 Oppervlakteruwheid: is afhankelijk van de gekozen bewerking kan te maken hebben met

Nadere informatie

WWW.MMBTOOLS.NL INFO@MMBTOOLS.NL. Wat is Hardmetaal?

WWW.MMBTOOLS.NL INFO@MMBTOOLS.NL. Wat is Hardmetaal? WWW.MMBTOOLS.NL INFO@MMBTOOLS.NL Wat is Hardmetaal? MMB TOOLS 2015 Wat is Hardmetaal? Hardmetaal is een composiet wat bestaat uit een combinatie van harde, slijtvaste carbidedie zijn opgenomen in een bindmiddel.

Nadere informatie

Wat is Hardmetaal? Wij produceren ons hardmetaal dus milieuvriendelijk!

Wat is Hardmetaal? Wij produceren ons hardmetaal dus milieuvriendelijk! Wat is Hardmetaal? Wat is Hardmetaal? Hardmetaal is een composiet wat bestaat uit een combinatie van harde, slijtvaste carbidedie zijn opgenomen in een bindmiddel. Hardmetaal ontstaat na een zorgvuldig

Nadere informatie

Uddeholm UNIMAX. Het UNIverseel gereedschapsstaal met een MAXimale standtijd

Uddeholm UNIMAX. Het UNIverseel gereedschapsstaal met een MAXimale standtijd Uddeholm UNIMAX Het UNIverseel gereedschapsstaal met een MAXimale standtijd UNIMAX UDDEHOLM UNIMAX Een nieuw doorhardbaar kunststof matrijzen staal met een goede slijtbestendigheid en taaiheid. Een alternatief

Nadere informatie

STAAL SERVICE VLAANDEREN STERK IN METAAL EN SERVICE NON-FERRO & SPECIAAL-STAAL

STAAL SERVICE VLAANDEREN STERK IN METAAL EN SERVICE NON-FERRO & SPECIAAL-STAAL STAAL SERVICE VLAANDEREN STERK IN METAAL EN SERVICE NON-FERRO & SPECIAAL-STAAL INDUSTRIEPARK NOORD II ZANDVOORTSTRAAT 17 B-2800 MECHELEN TEL. 0032 15 20 29 60 FAX 0032 15 20 29 30 EMAIL: SALES@STAALSERVICEVLAANDEREN.BE

Nadere informatie

Brandstof, Remvloeistof, Smeer- en Koelmiddelen (7)

Brandstof, Remvloeistof, Smeer- en Koelmiddelen (7) Brandstof, Remvloeistof, Smeer- en Koelmiddelen (7) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-07-9) 1 Vaste smeermiddelen 1.1 Werking Grafiet en molybdeen-disulfide (MoS 2 ) zijn de belangrijkste stoffen die worden

Nadere informatie

Oefeningen materiaalleer

Oefeningen materiaalleer Oefeningen materiaalleer KV = koudvervormd? = nog niet helemaal duidelijk HOOFDSTUK 1 p 1.17 voor een korte staaf is, dus Oef 7: is hoger en verandert niet ifv x tussen en, we zien dat de start van de

Nadere informatie

Oppervlaktebehandeling van RVS na lassen

Oppervlaktebehandeling van RVS na lassen Oppervlaktebehandeling van RVS na lassen B.J.Jongenotter Maart 2008 Specialists in Metal Surface Treatment Inhoud Oppervlaktebehandeling van roestvast staal: Corrosiewerende eigenschappen van roestvast

Nadere informatie

NITROTEC CONVERTING. converting. Alternatief voor hardchroomlagen. Verhoging van de corrosiebestendigheid. Hoge slijtvastheid

NITROTEC CONVERTING. converting. Alternatief voor hardchroomlagen. Verhoging van de corrosiebestendigheid. Hoge slijtvastheid NITROTEC Thermochemische processen Verhoging van de corrosiebestendigheid Hoge slijtvastheid Alternatief voor hardchroomlagen Duidelijke verbetering van de sterkte-eigenschappen CONVERTING converting Attractieve

Nadere informatie

Verslag Materiaalgebruik Dieselmotoren

Verslag Materiaalgebruik Dieselmotoren Verslag Materiaalgebruik Dieselmotoren Scheepvaart en transportcollege Rotterdam mei 2005 mei 2005 Pagina 1 van de 9 Inleiding Al sinds de eerste verbrandingsmotor wordt staal, een legering van ijzer en

Nadere informatie

Bestel direct de Snijstaal Harderij Raadgever II! En verhoog vandaag nog uw kennis op het gebied van staalkeuze en warmtebehandeling.

Bestel direct de Snijstaal Harderij Raadgever II! En verhoog vandaag nog uw kennis op het gebied van staalkeuze en warmtebehandeling. Alfabetisch overzicht van vaktermen en procesbenamingen uit de harderijwereld Hieronder vindt u diverse vaktermen en begrippen zoals gebruikt bij de warmtebehandeling van gereedschapstaal. Enkele hebben

Nadere informatie

Technische informatie Roestvast staaltypen

Technische informatie Roestvast staaltypen Technische informatie Roestvast staaltypen UW WERELD, ONZE KENNIS Eigenschappen van enkele veelvoorkomende roestvast staaltypen. In dit artikel wordt aandacht geschonken aan enkele veelvoorkomende austenitische

Nadere informatie

NITAI NITREREN, NITROCARBONEREN

NITAI NITREREN, NITROCARBONEREN NITAI NITREREN, NITROCARBONEREN Thermochemische processen Hoge slijtvastheid bij adhesie Hoge randhardheid Vermindering van de wrijvingscoëfficiënt Verhoging van de corrosiebestendigheid CONVERTING converting

Nadere informatie

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code Universiteit Twente Faculteit der Construerende Technische Wetenschappen Leerstoel Productietechniek Tentamen MATERIAALKUNDE II, code 191152100 6 juli 2012, 13.45-17.15 uur AANWIJZINGEN 1. Vergeet niet

Nadere informatie

Hardmetaal als alternatief voor Roestvast Staal corrosiebestendig chemisch resistent niet magnetiseerbaar

Hardmetaal als alternatief voor Roestvast Staal corrosiebestendig chemisch resistent niet magnetiseerbaar Hardmetaal als Kerncompetentie Hardmetaal als alternatief voor Roestvast Staal corrosiebestendig chemisch resistent niet magnetiseerbaar Wat is Hardmetaal? Hardmetaal is een composiet wat bestaat uit een

Nadere informatie

Metallurgie! CVO$Kisp$Lerarenopleiding$ Sander$Malfliet$ 2015$

Metallurgie! CVO$Kisp$Lerarenopleiding$ Sander$Malfliet$ 2015$ Metallurgie CVO$Kisp$Lerarenopleiding$ Sander$Malfliet$ 2015$ $ $ Inhoudstafel 1.1 Metallurgie...2 1.2 Algemeen...2 Hetverschiltussengietijzerenstaal...2 Ferriet...3 Austeniet...4 Cementietofijzercarbide(Fe

Nadere informatie

UDDEHOLM ROYALLOY TM

UDDEHOLM ROYALLOY TM UDDEHOLM ROYALLOY TM Uddeholm Royalloy is geproduceerd door Edro Specially Steels,Inc., een divisie van de Voestalpine groep. Royalloy is beschermd door Edro Patenten #6,045,633 en #6,358,344 De informatie

Nadere informatie

SOORTEN RVS - ROESTVAST STAAL EN HUN EIGENSCHAPPEN

SOORTEN RVS - ROESTVAST STAAL EN HUN EIGENSCHAPPEN SOORTEN RVS - ROESTVAST STAAL EN HUN EIGENSCHAPPEN Teneinde de vele roestvast-staaltypen te onderscheiden zijn diverse classificatiesystemen in gebruik. Een van de bekendste is het door het Amerikaanse

Nadere informatie

Plasticiteit. B. Verlinden Inleiding tot de materiaalkunde. Structuur van de lessen 1-4

Plasticiteit. B. Verlinden Inleiding tot de materiaalkunde. Structuur van de lessen 1-4 Plasticiteit Hoofdstuk 6 B. Verlinden Inleiding tot de materiaalkunde Structuur van de lessen 1-4 Algemene introductie in de wereld van de materialen Les 1 materialen ontwerp materialen en milieu Elastische

Nadere informatie

Wat is roestvast staal? Fe Cr > 10,5% C < 1,2%

Wat is roestvast staal? Fe Cr > 10,5% C < 1,2% Wat is roestvast staal? Cr > 10,5% C < 1,2% wat is roestvast staal? Wat is roestvast staal? Ijzerlegering met 10,5% chroom en 1,2% koolstof, noodzakelijk voor de opbouw van een zelfherstellende oxidelaag

Nadere informatie

Tentamen MATERIAALKUNDE 2

Tentamen MATERIAALKUNDE 2 Universiteit Twente Faculteit der Construerende Technische Wetenschappen Leerstoel Productietechniek Module 3 WB Energie en Duurzaamheid 201500273 Tentamen MATERIAALKUNDE 2 19 april 2017, 08.45-11.45 uur

Nadere informatie

WETENSWAARDIGHEDEN OVER AUSTENITISCH ROESTVAST STAAL

WETENSWAARDIGHEDEN OVER AUSTENITISCH ROESTVAST STAAL WETENSWAARDIGHEDEN OVER AUSTENITISCH ROESTVAST STAAL Vlinderklepafsluiters t.b.v. zuivel. Foto: Van Leeuwen Stainless. Een vraag die regelmatig vanuit de praktijk wordt gesteld is of AISI 304L beter is

Nadere informatie

Why edit if we deliver grinded (or fully grinded) Präzi Flachstahl Corrosiebestendige stalen

Why edit if we deliver grinded (or fully grinded) Präzi Flachstahl Corrosiebestendige stalen Why edit if we deliver grinded (or fully grinded) Präzi Flachstahl Corrosiebestendige stalen Inhoud Wie zijn TTL group N.V. en Präzi Flachstahl AG Wat is staal Wat is corrosie Corrosiebestendige stalen

Nadere informatie

Lasbaarheid van Materialen Staal

Lasbaarheid van Materialen Staal Laskennis opgefrist (nr. 59) Lasbaarheid van Materialen Staal Oorzaak lasonvolkomenheden Tijdens het lassen moet de lasser zien te voorkomen dat er onvolkomenheden ontstaan in de las, zeker als de las

Nadere informatie

6 WARMTEBEHANDELINGEN VAN STAAL

6 WARMTEBEHANDELINGEN VAN STAAL 6 WARMTEBEHANDELINGEN VAN STAAL 6.1 Koolstof in staal, het ijzer-koolstofdiagram 6.1.1 Ferriet 6.1.2 Austeniet 6.1.3 Cementiet 6.1.4 Perliet 6.1.5 Martensiet 6.2 Harden en veredelen 6.2.1 Martensietharden

Nadere informatie

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code Universiteit Twente Faculteit der Construerende Technische Wetenschappen Vakgroep Productietechniek Materiaalkundig Laboratorium Agricola Tentamen MATERIAALKUNDE II, code 115210 4 juli 2008, 09.00-12.30

Nadere informatie

Duplex staal; Kort verleden doch een grote toekomst

Duplex staal; Kort verleden doch een grote toekomst Jubileum Duplex staal; Kort verleden doch een grote toekomst Corrosievaste RVS-soorten zijn onder te verdelen in enkele grote groepen. Indien men dit doet aan de hand van de structuur, dan zijn de hoofdgroepen

Nadere informatie

Fred Neessen. Het lassen van ongelijksoortige verbindingen Kan dat allemaal wel?

Fred Neessen. Het lassen van ongelijksoortige verbindingen Kan dat allemaal wel? 2 Het lassen van ongelijksoortige verbindingen Kan dat allemaal wel? 3 Het lassen van ongelijksoortige verbindingen. Kan dat allemaal wel? en Harm Meelker, Lincoln Smitweld B.V., Nijmegen Inleiding Het

Nadere informatie

8 Aanvulling Hoofdstuk 8 Metalen

8 Aanvulling Hoofdstuk 8 Metalen 8 Aanvulling Hoofdstuk 8 Metalen 8.1 Vervaardiging van staalproducten 8.2 Verschil warm- en koudwalsen 8.3 Vermoeiing 8.1 De vervaardiging van staalproducten Bij paragraaf 8.2.3 in het boek. Bij de vervaardiging

Nadere informatie

Mirrax is een geregistreerde merknaam in Europa en U.S. volgens reg.no.3,481,025

Mirrax is een geregistreerde merknaam in Europa en U.S. volgens reg.no.3,481,025 UDDEHOLM MIRRAX 40 Mirrax is een geregistreerde merknaam in Europa en U.S. volgens reg.no.3,481,025 De informatie in deze brochure is gebaseerd op onze huidige beschikbare kennis en is bedoeld om algemene

Nadere informatie

1 De basis. Hoofdstuk 1 De basis

1 De basis. Hoofdstuk 1 De basis 1 De basis LEERDOELEN Bij moderne industriële productie gaat het om het maken van de juiste keuzes om producten te produceren. Om succesvol te kunnen produceren is het van belang om steeds goed te beseffen

Nadere informatie

vm 128 Vereniging FME-CWM vereniging van ondernemers in de technologisch-industriële sector

vm 128 Vereniging FME-CWM vereniging van ondernemers in de technologisch-industriële sector Warmtebehandelingen van staal vm 128 Vereniging FME-CWM vereniging van ondernemers in de technologisch-industriële sector Boerhaavelaan 40 Postbus 190, 2700 AD Zoetermeer Telefoon: (079) 353 11 00 Telefax:

Nadere informatie

Hardmetaal: wat is nieuw?

Hardmetaal: wat is nieuw? Interview Hardmetaal: wat is nieuw? INTRODUCTIE Recente ontwikkelingen in productie van hardmetaal tonen enerzijds het verder verbeteren van mechanische eigenschappen qua hardheid en taaiheid, anderzijds

Nadere informatie

Duurzaam herstellen en produceren van hoogwaardige producten met lasertechnologie

Duurzaam herstellen en produceren van hoogwaardige producten met lasertechnologie 26/01/2012 Duurzaam herstellen en produceren van hoogwaardige producten met lasertechnologie Marleen Rombouts Lasercentrum Vlaanderen, Vito, Mol (België) Marleen.Rombouts@vito.be Benelux Laserevent 2012,

Nadere informatie

Lasgroep Zuid Limburg

Lasgroep Zuid Limburg Lasgroep Zuid Limburg Metaalkunde in de Lastechniek H. Harry. Schrijen Schrijen CCM, 1 40 % van de grote ongelukken wordt veroorzaakt door : Slechte Fabricage en Ontwerp Gebrek aan Kennis H. Harry. Schrijen

Nadere informatie

UDDEHOLM NIMAX. Nimax is geregistreerd in de Europese Unie en U.S.

UDDEHOLM NIMAX. Nimax is geregistreerd in de Europese Unie en U.S. Betrouwbaar en doeltreffend gereedschapstaal is essentieel voor een goed resultaat. Het zelfde geldt voor het bereiken van een hoge productiviteit en een goede beschikbaarheid. Om het juiste gereedschapstaal

Nadere informatie

Gietbrons en roestvast staal

Gietbrons en roestvast staal Gietbrons en roestvast staal Gietbrons en roestvast staal GIETBRONS EN ROESTVAST STAAL Sinds 1960 is Elcee leverancier van glijlagers en glijstrippen in alle mogelijke gietbronsen roestvast staalkwaliteiten.

Nadere informatie

BIJLAGE B SLIJTAGE B.1 DEFINITIE VAN SLIJTAGE HOE SLIJTAGE ONTSTAAT

BIJLAGE B SLIJTAGE B.1 DEFINITIE VAN SLIJTAGE HOE SLIJTAGE ONTSTAAT BIJLAGE B SLIJTAGE B.1 Definitie van slijtage B.1.1 Hoe slijtage ontstaat B.1.2 Achtergronden van slijtage B.2 Slijtagevormen B.2.1 Adhesieve slijtage B.2.2 Abrasieve slijtage B.2.3 Oppervlaktevermoeiing

Nadere informatie

Defecten en onvolkomenheden in lasverbindingen: stolscheuren

Defecten en onvolkomenheden in lasverbindingen: stolscheuren Laskennis opgefrist (nr. 30) Defecten en onvolkomenheden in lasverbindingen: In deze aflevering van 'Laskennis Opgefrist', een bewerking van 'Job knowledge for welders' van TWI, gaan we in op de. Omdat

Nadere informatie

Wanneer keramiek toepassen als constructiemateriaal?

Wanneer keramiek toepassen als constructiemateriaal? Wanneer keramiek toepassen als constructiemateriaal? Rick Bruggeman (HTS-materiaalkunde 1988) Inhoud presentatie Ceratec (kort) Inleiding keramiek Eigenschappen keramiek Toepassingen (nadruk hoog temperatuur)

Nadere informatie

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code Universiteit Twente Faculteit der Construerende Technische Wetenschappen Leerstoel Productietechniek Tentamen MATERIAALKUNDE II, code 191152100 27 juni 2014, 08.45-12.15 uur AANWIJZINGEN 1. Vergeet niet

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 5. Inhoud

Inhoud. Voorwoord 5. Inhoud Inhoud Voorwoord 5 1 Bedrijvigheid 9 1.1 Materialen 10 1.2 Gereedschappen 15 1.3 Aan- en afvoeren 21 1.4 Technisch tekenen 23 1.5 Controle en reparatie 24 1.6 Eigen vaardigheid 26 1.7 Afsluiting 27 7 2

Nadere informatie

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code Universiteit Twente Faculteit der Construerende Technische Wetenschappen Vakgroep Productietechniek Materiaalkundig Laboratorium Agricola Tentamen MATERIAALKUNDE II, code 115210 27 augustus 2007, 13.30-17.00

Nadere informatie

Metaalkunde in de. Lastechniek. H.Schrijen 1. Lasgroep Zuid Limburg. Metaalkunde en Lastechniek. Lasgroep Zuid Limburg. Root Cause of Disasters

Metaalkunde in de. Lastechniek. H.Schrijen 1. Lasgroep Zuid Limburg. Metaalkunde en Lastechniek. Lasgroep Zuid Limburg. Root Cause of Disasters Lasgroep Zuid Limburg Lasgroep Zuid Limburg Metaalkunde in de Lastechniek Metaalkunde en Lastechniek H. Schrijen Harry. Schrijen CCM, 1 Hary Shrijen LZL - 2010 H. Schrijen Harry. Schrijen CCM, 2 Root Cause

Nadere informatie

Lassen van Metalen, waarom eigenlijk, we gaan toch alles 3D printen?

Lassen van Metalen, waarom eigenlijk, we gaan toch alles 3D printen? Lassen van Metalen, waarom eigenlijk, we gaan toch alles 3D printen? Weld-Tech vof Ir. J. Prinsen IWE weldtech@online.nl 1 Waarom lassen we eigenlijk zo veel Waarom gebruiken we metalen 2 Constructies,

Nadere informatie

TIG ROESTVASTSTAAL CBL - AVESTA TIG 308 LSI. Diameter Mm Type Verpakkingseenheid

TIG ROESTVASTSTAAL CBL - AVESTA TIG 308 LSI. Diameter Mm Type Verpakkingseenheid CBL - AVESTA TIG 308 LSI Voor het lassen van roestvast staal van het type 304 en 304L. Normen en mechanische eigenschappen zie MIG 308 LSI 00180001 1.00 AVESTA 5 kg 00180002 1.20 AVESTA 5 kg 00180003 1.60

Nadere informatie

UDDEHOLM NIMAX. Uddeholm Nimax

UDDEHOLM NIMAX. Uddeholm Nimax Uddeholm Nimax 1 UDDEHOLM NIMAX Betrouwbaar en doeltreffend gereedschapstaal is essentieel voor een goed resultaat. Het zelfde geldt voor het bereiken van een hoge productiviteit en een goede beschikbaarheid.

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 3 Materialen

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 3 Materialen Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 3 Materi Samenvatting door een scholier 1210 woorden 6 april 2015 6,9 35 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Hoofdstuk 3: Materi Eigenschappen van moleculen: -Ze verschillen

Nadere informatie

RIJDAM Trading. Rijdam Stelliet

RIJDAM Trading. Rijdam Stelliet RIJDAM Trading 1 Rijdam Stelliet Inhoudsopgave 2 Inhoudsopgave Rijdam Stelliet Rijdam Stelliet Typische kenmerken en toepassingen Typische kenmerken en toepassingen Rijdam Stelliet Staven Rijdam Stelliet

Nadere informatie

Het falen van constructies door scheuren of breuk

Het falen van constructies door scheuren of breuk Het falen van constructies door scheuren of breuk in relatie tot lassen dr.ir. Peter van Houten IWE Element Materials Technology, Element, metaalkundige laboratoria Veendam, Amsterdam, Hengelo, Breda,

Nadere informatie

Cor-Ten staalplaten Productoverzicht. ThyssenKrupp Christon

Cor-Ten staalplaten Productoverzicht. ThyssenKrupp Christon Cor-Ten staalplaten Productoverzicht ThyssenKrupp Christon 2 Cor-Ten staalplaten Weerbestendig materiaal Wat is Cor-Ten? Cor-Ten (ook gekend als weervast staal) is een staalsoort die zonder oppervlaktebehandeling

Nadere informatie

TriboBall sferische lagers De volledig onderhoudsvrije en zeer corrosiebestendige TriboBall

TriboBall sferische lagers De volledig onderhoudsvrije en zeer corrosiebestendige TriboBall ELCEE BELUX BVBA Al meer dan 0 jaar is Elcee dé specialist op het gebied van glijlagers en u vindt bij ons het grootste assortiment glijlagers binnen de Benelux. Inspelend op de behoefte van de markt zijn

Nadere informatie

Metalcoating - metal without the machining

Metalcoating - metal without the machining Productie proces Metalcoating is een methode om het oppervlak van rapidprototype ( RP ) stereo lithografie modellen te veredelen. Door het aanbrengen van een dunne metaallaag, een verbinding van koper

Nadere informatie

Vermoeiing. Vermoeiing. Vermoeiing. Vermoeiing. Typische kenmerken van een vermoeiingsbreuk

Vermoeiing. Vermoeiing. Vermoeiing. Vermoeiing. Typische kenmerken van een vermoeiingsbreuk Het eerste straalverkeersvliegtuig is de mooie gestroomlijnde Engelse De Havilland Comet.Die vliegt voor het eerst in 195. Snel en (voor de passagiers) stil. Al heel snel gebeuren er enkele ongelukken.

Nadere informatie

I T +31 (0) E INHOUDSOPGAVE

I   T +31 (0) E INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1: Algemene informatie m.b.t. afmetingen, gewichten e.d. 1.1 Vergelijkingstabel inch/ mm met schedule wanddikte afmetingen 2 1.2 Bepaling theoretisch gewicht stalen/ roestvaststalen

Nadere informatie

Overzicht slijtage mechanismen

Overzicht slijtage mechanismen Overzicht slijtage mechanismen 89 e bijeenkomst Fractografie Falen of Presteren Slijtage/Tribologie E.W. Schuring ECN-Engineering & Services MTC Tel 0224 56 48 77 schuring@ecn.nl www.ecn.nl Inhoud Wat

Nadere informatie

Lichtmasten van metaal. aluminium of staal? Johan Maljaars en Ed Reddering

Lichtmasten van metaal. aluminium of staal? Johan Maljaars en Ed Reddering Lichtmasten van metaal aluminium of staal? Reddering Inhoud 2 3 Walsen van staal Eindproduct: ronde buis 4 Extruderen van aluminium Eindproduct: buis, evt. met verstijvers, lipjes, goten of andere variaties

Nadere informatie

MIG ROESTVASTSTAAL CBL MIG 308 LSI

MIG ROESTVASTSTAAL CBL MIG 308 LSI CBL MIG 308 LSI Is een massieve draad voor het lassen van austenitisch roestvast staal, zoals 304 en 304L. De lasbaarheid is uitstekend in alle posities. Normen: AWS A5.9: ER 308 LSi EN 12072: 19 9 L Si

Nadere informatie

BRONS ALUMINIUMBRONS FOSFORBRONS MESSING SONDERMESSING KOPER KOPER LAAGGELEGEERD KOPER BERYLLIUM KOPER CHROOM ZIRKOON KOPER COBALT BERYLLIUM

BRONS ALUMINIUMBRONS FOSFORBRONS MESSING SONDERMESSING KOPER KOPER LAAGGELEGEERD KOPER BERYLLIUM KOPER CHROOM ZIRKOON KOPER COBALT BERYLLIUM BRONS ALUMINIUMBRONS FOSFORBRONS MESSING SONDERMESSING KOPER KOPER LAAGGELEGEERD KOPER BERYLLIUM KOPER CHROOM ZIRKOON KOPER COBALT BERYLLIUM KOPERNIKKEL KOPER NIKKEL SILICIUM GIETIJZER ALUMINIUM ROESTVRIJSTAAL

Nadere informatie

ACTIE TITEX XPL BOREN

ACTIE TITEX XPL BOREN ACTIE TITEX XPL BOREN Start Datum Eind Datum: Duur: 27-2-2015 zolang de voorraad strekt! (voorraad Walter-Titex) # Beschrijving insert Promotioneel Nr SAP Component LH art.nr Standaard prijs (excl BTW)

Nadere informatie

Hardmetaal met alternatieve binding IJzer / Nikkel / Cobalt- legering

Hardmetaal met alternatieve binding IJzer / Nikkel / Cobalt- legering Hardmetaal met alternatieve binding IJzer / Nikkel / Cobalt- legering Hardmetaal Hardmetaal is een composiet wat bestaat uit een combinatie van harde, slijtvaste carbiden die zijn opgenomen in een bindmiddel.

Nadere informatie

Wat is hardmetaal?

Wat is hardmetaal? Wat is hardmetaal? Hardmetaal ontstaat na een zorgvuldig proces waarbij de zuivere grondstoffen eerst tot poedervorm worden vermalen. De gekozen samenstelling wordt gewassen, gemengd en gedroogd. Het verkregen

Nadere informatie

Tribo Bronze. Gietbrons & Roestvast staal

Tribo Bronze. Gietbrons & Roestvast staal Tribo Bronze Gietbrons & Roestvast staal Sinds 1960 is Elcee leverancier van glijlagers en glijstrippen in alle mogelijke gietbronsen roestvast staalkwaliteiten. Door deze jarenlange ervaring kunnen wij

Nadere informatie

RVS-INOX 24/04/13 E 75050

RVS-INOX 24/04/13 E 75050 . RVS-INOX De WT kabelbinders uit roestvrijstaal worden vervaardigd uit INOX AISI-304 of AISI 316 en vinden hun toepassing in applicaties waar zeer goede weerstand tegen omgevingsfactoren vereist is. Deze

Nadere informatie

Keuze van toevoegmateriaal voor het lassen van Aluminium en Al-legeringen

Keuze van toevoegmateriaal voor het lassen van Aluminium en Al-legeringen Keuze van toevoegmateriaal voor het lassen van Aluminium en Al-legeringen Ir. Roger Creten, EWE Gastdocent KUL en Thomas More Campus Denayer Lastek Belgium Soorten aluminiumlegeringen Zuiver aluminium

Nadere informatie

SCHILTZ N0800 HUS VOELERBAND OP ROL - OVERZICHT

SCHILTZ N0800 HUS VOELERBAND OP ROL - OVERZICHT VOELERBAND OP ROL - OVERZICHT EENVOUDIGE GEBRUIK : De meeste van deze banden worden verpakt in kunststoffen dozen die de producten beschermen tegen oxydatie en onreinheden. Deze dozen bevatten een boord

Nadere informatie

KERAMIEK J.J. Saurwalt P.J. van Tilborg

KERAMIEK J.J. Saurwalt P.J. van Tilborg ECN-RX--05-091 KERAMIEK J.J. Saurwalt P.J. van Tilborg Gepubliceerd in Mikroniek, jaargang 45, nr. 2, pag.24-28 APRIL 2005 1 ECN-RX--05-091 Jeroen Heijmans, Redactielid van het Precisie Portaal Het Precisie

Nadere informatie

3D opbouwen van metaalproducten direct vanuit een CAD/CAM omgeving of puntenwolk Ook wel Additive Manufacturing genoemd Gebaseerd op Layer Technology

3D opbouwen van metaalproducten direct vanuit een CAD/CAM omgeving of puntenwolk Ook wel Additive Manufacturing genoemd Gebaseerd op Layer Technology 3D opbouwen van metaalproducten direct vanuit een CAD/CAM omgeving of puntenwolk Ook wel Additive Manufacturing genoemd Gebaseerd op Layer Technology Materialiseren van een virtueel ontwerp c.q. realiseren

Nadere informatie

Hybride constructies. Aluminium en staal. Prof.dr.ir. Johan Maljaars TNO en TU/e

Hybride constructies. Aluminium en staal. Prof.dr.ir. Johan Maljaars TNO en TU/e Aluminium en staal TNO en TU/e Overzicht Introductie Vergelijk van materiaaleigenschappen Ontwerpen van aluminium constructies Aandachtspunten hybride constructies Ontwerpen van hybride constructies Brandwerendheid

Nadere informatie

Samenvatting Materiaalkunde 1

Samenvatting Materiaalkunde 1 Samenvatting Materiaalkunde 1 Tijdens fabricage en gebruik wordt een materiaal Mechanisch (M), Thermisch (T) en/of chemisch (C) belast. Hoofdstuk 6 Rekgrens: als het materiaal 0,2% plastisch is gedeformeerd.

Nadere informatie

Wijzigingen en drukfouten voorbehouden.

Wijzigingen en drukfouten voorbehouden. Corrosievast en Chemische samenstelling (richtwaarden) in % Classificatie Hittebestendig staal C Mn Si Cr Ni Mo Nb Cu N W AWS A-5.4 EN 1600 Arosta 304L 0,020 0,8 0,8 19,5 9,7 - - - - - E308L-16 E 19 9

Nadere informatie

Bijeenkomst bij IHC / Kinderdijk 6 september 2009

Bijeenkomst bij IHC / Kinderdijk 6 september 2009 Lasercladden - Oppervlaktebehandeling - Wat is lasercladden - Waarom lasercladden - Voordelen van lasercladden - Voorbeelden - Nieuwe produkten - Versleten of beschadigde produkten - Bewerkingsfouten en

Nadere informatie

Hardmetaal Staven, Strippen & Ringen

Hardmetaal Staven, Strippen & Ringen Hardmetaal RX- kwaliteit Hardmetaal Staven, Strippen & Ringen Hardmetaal RX- kwaliteit Staven & strippen in hardmetaal RX-kwaliteit is een bewezen micrograin-klasse. De homogene en fijne microstructuur

Nadere informatie

Recente ontwikkelingen in productie van hardmetaal tonen enerzijds het verder verbeteren van mechanische eigenschappen qua hardheid en taaiheid,

Recente ontwikkelingen in productie van hardmetaal tonen enerzijds het verder verbeteren van mechanische eigenschappen qua hardheid en taaiheid, Recente ontwikkelingen in productie van hardmetaal tonen enerzijds het verder verbeteren van mechanische eigenschappen qua hardheid en taaiheid, anderzijds de behoefte tot verhogen van corrosiebestendigheid

Nadere informatie

Internet: www.heinesteel.com e-mail: info@heinesteel.com Heine Steel BV, Hanzeweg 57 7418AV Deventer, Tel. 0570-608944 / Fax 0570-608945

Internet: www.heinesteel.com e-mail: info@heinesteel.com Heine Steel BV, Hanzeweg 57 7418AV Deventer, Tel. 0570-608944 / Fax 0570-608945 Inhoudsopgave Blankstaal Ongelegeerd blankstaal Rond 3 Vierkant 5 Zeskant 6 Platstaal 7 Profielstaal 17 Spiestaal 17 Automatenstaal Rond 18 Vierkant 22 Zeskant 23 Zilverstaal 24 Aluminium Staven Rond,

Nadere informatie

Kwaliteit CuZn37 (MS 63) Kwaliteit CuZn30

Kwaliteit CuZn37 (MS 63) Kwaliteit CuZn30 Kwaliteit CuZn37 (MS 63) De legering CuZn37 is de meest toegepaste messingkwaliteit. Het materiaal combineert een nog steeds goede vervormbaarheid bij bijvoorbeeld buigen en dieptrekken met een redelijke

Nadere informatie

Krimpvervorming - Verschijningsvormen en oorzaken

Krimpvervorming - Verschijningsvormen en oorzaken Laskennis opgefrist (nr. 4) Krimpvervorming - Verschijningsvormen en oorzaken Figuur 1: Doordieping (bukkeling) van de staalplaat tussen de verticale en horizontale verstijvingsprofielen ten gevolge van

Nadere informatie

INZETHARDEN CONVERTING. converting. Hoge slijtvastheid bij abrasieve belasting

INZETHARDEN CONVERTING. converting. Hoge slijtvastheid bij abrasieve belasting INZETHARDEN Carboneren, carbonitreren Thermochemische processen Hoge kernduktiliteit Verbeterde trillingscapaciteit CONVERTING converting Hoge slijtvastheid bij abrasieve belasting Hoge randhardheid Wat

Nadere informatie