Waarden en emoties rondom lijsttrekkers 2 de kamer verkiezingen De ideale premier

Transcriptie

1 Waarden en emoties rondom lijsttrekkers 2 de kamer verkiezingen De ideale premier Wie is de ideale premier van Nederland? Merkinnovatie consultancy Emote en onderzoeksbureau Ruigrok NetPanel hebben een door Emote ontwikkelde onderzoeksmethodiek genaamd Emotuning toegepast om het ideale profiel van de premier te toetsen aan de belangrijkste premierskandidaten. Emotuning uitleg Emotuning, maakt het mogelijk om zowel het waarden profiel als de kracht van de emotionele connectie van de lijsttrekkers te meten. Het Emotuning systeem bevat de belangrijkste 144 waarden en de 500+ emoties van de huidige tijdgeest van de Nederlandse maatschappij. Het systeem is tot stand gekomen vanuit de theorieën van Darwin, Freud, Jung, Eckman, Goleman, Aronson, Graves, Myers- Briggs, Rokeach, Heile and Schwartz. Een waarde is gedefinieerd als een lange termijn cognitief en rationeel streven. In dit onderzoek staan zij symbool voor wat de Nederlander op de lange termijn verwacht van haar premier. Een emotie is meer een korte termijn gevoelsreactie. Het is een momentopname van hoe de Nederlander wil dat de premier aanvoelt, en welke emotionele connectie de kandidaat lijsttrekkers eigenlijk maken. Het onderzoek Het profiel van de ideale premier wordt bepaald aan de hand van geassocieerde waarden (ratio/waarde) en wat men voelt bij de premier (emotie/gevoel). Vervolgens is dit profiel vergeleken met de meest reële premierkandidaten volgens de laatste peilingen van Synovate en Maurice de Hond. De kandidaten zijn Rutte, Samson, Roemer, Pechtold, Wilders, Sap, Staaij en Buma. Het onderzoek is in drie fasen uitgevoerd. In de eerste fase hebben we ons gericht op de waarden en in de tweede fase op de emoties. Na de publicatie van de CPB cijfers en de eerste tv- debatten hebben we een controle meting uitgevoerd naar de waarden. In totaal hebben n=1660 Nederlanders deelgenomen aan het onderzoek. De steekproef per fase bestaat uit een dwarsdoorsnede van de Nederlandse bevolking. De onderzoeken hebben plaatsgevonden in de laatste 4 weken naar de verkiezingen toe. Uit de poel van 144 waarden uit de tijdgeest zijn er 46 meegenomen in het onderzoek die politieke relevantie hebben. De resultaten zijn gepresenteerd in een score op een schaal van 1 tot 5. Bij de vergelijkingen kijken we naar verschillen ten opzichte van het profiel van de ideale premier en/of opvallend hoge of lage scores bij de individuele kandidaten die het vermelden waard zijn.

2 Het waarden profiel van de ideale premier Waar moet de ideale premier aan voldoen? De tien belangrijkste waarden geassocieerd met de ideale premier zijn in volgorde van belangrijkheid: Waarden (lange termijn eigenschappen): 1. Eerlijkheid 2. Geloofwaardigheid 3. Vertrouwen 4. Betrouwbaarheid 5. Betrokkenheid 6. Scherpte 7. Duidelijkheid 8. Kennis 9. Verantwoordelijkheid 10. Bekwaamheid Vergelijking met de 4 belangrijkste kandidaten (zie ook tabel 1) Hoe vergelijken de kandidaten met het waarden patroon van de ideale premier? In deze analyse staan we eerst stil bij de 4 belangrijkste kanshebbers voor het premierschap Rutte, Roemer, Samson en Wilders, en vertellen tevens verschillen die we in de afgelopen periode na belangrijke meetmomenten zijn tegengekomen. Conclusies grootste kanshebbers: Geen kandidaat scoort zeer sterk op de top 5 waarden van de ideale premier. Na de ophef dat alle kandidaten politiek getinte onwaarheden hadden verteld na de uitkomst van de CPB cijfers, ging de waarde Geloofwaardigheid in de laatste meting van plaats 13 naar plaats 2. Samson voldoet het beste aan het rationele profiel van de ideale premier (emotie profiel volgt later in het document). Hij scoort opvallend genoeg op alle tien de waarden van de ideale premier het hoogst. Samson scoort tevens het hoogst op de belangrijkste waarde Eerlijkheid. Geen van de hoge scores van Samson zijn echter ook significant hoog. Geen uitschieters dus. Rutte is een goede tweede op de waarden. Hij scoort met name goed op de waarden Kennis, Scherpte, Verantwoordelijkheid en Bekwaamheid. Roemer is hard gezakt. Roemer scoorde in de eerste meting in de laatste weken van augustus op 9 van de tien eigenschappen van de ideale premier het hoogst. Na de tv- debatten en het uitkomen van de CPB cijfers scoort hij op geen van de waarden nog het hoogst. Roemer scoort nog wel redelijk goed op Eerlijkheid en Vertrouwen. Maar weer laag op Geloofwaardigheid. Wilders scoort opvallend laag in vergelijking met de ideale premier. Met name op Vertrouwen scoort hij flink lager dan alle andere kandidaten, inclusief Buma, Sap, Pechtold en Staaij. Gedrevenheid is hoog maar Transparantie laag bij alle kandidaten.

3 Tabel 1: Vergelijking met de overige lijsttrekkers Hoe scoren de overige lijsttrekkers op de waarden in vergelijking met de ideale premier? Laten we de andere politiek leiders ook bekijken: Conclusies andere leiders: Pechtold scoort opvallend hoog in vergelijking met de ideale premier, op met name op Eerlijkheid, Bekwaamheid, Verantwoordelijkheid, Betrouwbaarheid en Duidelijkheid Een veel genoemde waarde waar Pechtold aan voldoet is Gerechtigheid. Sap laat redelijk goede cijfers zien op Vertrouwen. Naast de ideale top 10 schieten tevens Gedrevenheid en Gerechtigheid er uit. Sap scoort slecht op Gezag, Invloed, Opoffering, Transparantie en Onbevreesdheid Buma heeft de laagste scores van alle kandidaten over het geheel. Dat wil zeggen dat Buma niet zozeer slecht gewaardeerd wordt maar vooral niet echt een profiel heeft bij de Nederlander. NB Emote en Ruigrok NetPanel nemen de onderzoeksresultaten over Staaij niet mee, omdat wij vrezen dat deze geen accuraat beeld zullen geven. Dit in verband met niet goed getimede meetmomenten rondom zijn controversiële uitspraken over verkrachting en zwangerschap.

4 Het emotie profiel van de ideale premier Wat voor emotionele connectie dient de ideale premier met ons Nederlanders te maken? Hoe dient een premier zogezegd te voelen? In het beslissingsproces om een stem uit te brengen is er ook gevraagd welke van de 46 emotionele associaties (uit een poel van 500+ mogelijke emotionele associaties) het sterkst zijn. De tien belangrijkste emoties geassocieerd met de ideale premier zijn in volgorde van belangrijkheid: Emoties (hoe dient de ideale premier aan te voelen?): 1. Open 2. Echt 3. Betrokken 4. Betrouwbaar 5. Geloofwaardig 6. Bewust 7. Eerlijk 8. Rechtvaardig 9. Zelfverzekerd 10. Besluitvaardig Conclusies alle lijsttrekkers op emotie: Roemer maakt de beste emotionele connectie met de ondervraagden. Hij wordt als Open en Betrokken beschouwd. Hij scoort daarnaast goed op alle Top 10 emoties. Buiten de Top 10 emoties valt de emotie Rustig op bij Roemer Rutte, Samson en Pechtold vullen min of meer gelijk de tweede plaats in qua emotionele connectie. Alle drie worden als Zelfverzekerd beschouwd. In tegenstelling tot haar rationele waardepatroon, lijkt er wel een sterke emotionele connectie te bestaan met Jolande Sap. Betrokken, Bewust, Serieus, Zelfbewust en Trots zijn gevoelseigenschappen die haar worden toegedicht. Wilders scoort duidelijk het laagst bij de Top 10 emoties die men associeert met de ideale premier, gevolgd door Staaij en Buma. Men associeert nummer 4, Betrouwbaar het minst met Wilders. Tevens scoort hij erg laag op Gerespecteerd en Integer. Er is slechts in beperkte mate sprake van emotionele polarisatie bij Wilders; zijn scores zijn over de hele linie laag. Meest opvallende conclusies overall: De gemeten veranderingen op het eerste moment en het controle moment van het waarden en emotie profiel van de lijsttrekkers komen overeen met stijgingen en dalingen in de verkiezingspeilingen. Met name de opmars van Samson en de neergang van Roemer zijn af te lezen in het waarden en emotiepatroon. De lijsttrekkers maken een goede connectie met de kiezer, zowel rationeel als emotioneel. Er zijn echter weinig grote uitschieters.

5 Contact informatie De hoofdonderzoekers van dit project zijn Martijn van der Veen (Ruigrok NetPanel), Lotteke van Nimwegen (Emote- group) en Rogier van Kralingen (Emote- group). Voor uitgebreider rapportage kunt u contact opnemen met Lotteke van Nimwegen: lotteke@emote- group.com en via Voor perscontact kunt u contact opnemen met Lotteke van Nimwegen: lotteke@emote- group.com en via / en met Rogier van Kralingen rogier@emote- group.com of via Emote Group Keizersgracht DS Amsterdam