VOORWOORD... 6 HOE IS DEZE PRAKTIJKBEGELEIDING HET BEST TE GEBRUIKEN? ZÓ LEER JE KIJKEN... 8

Transcriptie

1 INHOUD VOORWOORD... 6 HOE IS DEZE PRAKTIJKBEGELEIDING HET BEST TE GEBRUIKEN? ZÓ LEER JE KIJKEN Inleiding Het gezichtsveld en de dode hoeken a De dode hoeken b De blinde hoeken in de auto Inleiding instellen spiegels a De juiste afstelling van de binnenspiegel b De juiste afstelling van de linker buitenspiegel c De juiste afstelling van de rechterbuitenspiegel d Check linker dode hoek en rechter dode hoek e Het checken van de blinde hoeken f Het checken van de spiegels g Een testje h Tips bij het afstellen en checken van de spiegels Wanneer moet je welke spiegels gebruiken? a Controles en kijktechniek bij het wegrijden Overzicht houden en selecteren Samenvatting PLAATS OP DE WEG EN RIJSTROOKKEUZE Plaats op de rijbaan Rijstrooktechniek: de voorsorteervakken a Dubbele voorsorteerstroken b Je zit in de verkeerde rijstrook Samenvatting HET NADEREN EN OVERSTEKEN VAN KRUISINGEN Inleiding Voorrang verlenen De naderingssnelheid a Naderingssnelheid bord B6 en bord B7: De kijktechniek bij het oversteken van kruisingen a Het basisprincipe b Kijktechniek: voorrang hebben of voorrang verlenen c Kijktechniek op een gelijkwaardige kruising d Kijktechniek op een voorrangsweg / voorrangskruising e Kijktechniek als je zélf op een voorrangsweg rijdt f Kruisingen met verkeerslichten g Verstopte kruising mét verkeerslichten. Wat nu? Bijzondere situaties bij het oversteken van kruisingen a Het coulissen-effect b Hoe zie je op vreemd terrein dat je een zijstraat nadert? c Opstellen tussen de kruisende verkeersstromen d Kruisingen van smalle straten oversteken... 24

2 12.5e Verstopte kruising zonder verkeerslichten f Afstand doen van je recht op voorrang De diverse soorten wegen en kruisingen in de stad a Het rijden op een woonerf b Het rijden binnen een woonwijk c Verbindingswegen binnen een woonwijk d Rijden op voorrangswegen Samenvatting NAAR RECHTS VAN RICHTING VERANDEREN Inleiding Bocht naar rechts: plaats op de weg a Rechts afslaan, de kijktechniek en uitvoering b Rechts afslaan: aandachtspunten Rechts afslaan: het nut van voorsorteren a Vóór of achter de fietsers langs? b Richting aangeven c Te vroeg richting aangeven De snelheid bij het rechts afslaan Samenvatting NAAR LINKS VAN RICHTING VERANDEREN Inleiding: Plaats op de weg: bocht naar links De kijktechniek bij het links afslaan Voor elkaar langs kruisen, om elkaar heen draaien a Voor elkaar langs kruisen b Om elkaar heen draaien c Linksaf rijstroken Wanneer geef je richting naar links aan? De snelheid bij het links afslaan Samenvatting DE MINIROTONDE EN DE ROTONDE Inleiding De gedragsregels op de minirotonde Kijktechniek op de minirotonde Twee soorten minirotondes a Rotonde met (brom)fietspad als onderdeel van de rotonde b (Brom)fietspad is niet opgenomen binnen de rotonde c Verwarring door verschillende minirotondes De grotere rotondes a Het afslaan op de grotere rotonde Samenvatting TEGEMOETKOMEN, VOORBIJGAAN EN INHALEN Inleiding Tegemoetkomen a Tegemoetkomen in de bocht Het voorbijgaan van obstakels a Drukte bij een obstakel b Een obstakel en een doorgetrokken streep... 51

3 16.4 Inhalen a Inhalen en kijktechniek Heeft het binnen de bebouwde kom zin om in te halen? Inhalen: anticiperen op een auto die rechts afslaat Inhalen en de snelheid a Mag je hier inhalen? b Inhalen bij een voetgangersoversteekplaats c Is het verstandig om in te halen? Voorbijrijden van een bus bij een bushalte Inhalen via de verkeerde weghelft Vrachtwagens inhalen bij dubbele links - en rechtsaf stroken Samenvatting DE BIJZONDERE VERRICHTINGEN Algemene aandachtspunten Recht achteruit rijden a Kijktechniek bij het achteruitrijden b Recht achteruitrijden: de techniek Een bocht achteruit rijden: inleiding a Een bocht achteruit rijden: de techniek a Achteruit een parkeervak inrijden: de techniek b Wegrijden uit een parkeervak Straatje keren, de U-turn en de T-turn a Keren door middel van steken: inleiding b Keren door middel van steken: de techniek c Keren in één keer, ofwel de U-turn: inleiding d Keren in één keer, ofwel de U-turn: de techniek e Aandachtspunten bij de U-turn f Keren, de T-turn: inleiding g Keren, de T-turn: techniek Inleiding: file parkeren a Achteruit file parkeren: de techniek b Kleine parkeerplekjes c Te ver van de stoep d Links van de rijbaan parkeren e Vooruit file parkeren De stopopdracht: inleiding a De stopopdracht: uitvoering Samenvatting AUTOSNELWEGEN (1) De autosnelweg: een statisch verkeersbeeld De autosnelweg: de juiste kijktechniek De inrichting van de autosnelweg a Belijningen De snelheid op autosnelwegen a Jouw snelheid op de autosnelweg b Cruise-control Plaats op de weg De volgafstand... 78

4 18.7 Samenvatting AUTOSNELWEGEN (2): handelingen Inleiding a Invoegen op de snelweg: snelheid en strategie b De invoegmanoeuvre puntsgewijs c Einde invoegstrook! Wat nu? d Korte invoegstrook e Hoe ga jij om met invoegend verkeer? f Invoegen en vrachtwagens g Invoegen bij een gecombineerde in-en uitvoegstrook a Wisselen van rijstrook op een weefvak b Regulerende belijning bij weefvakken en invoegstroken c Meerdere rijstroken opschuiven d Ritsen Inhalen op de snelweg a Hoe kom je achter een vrachtwagen weg? b Inhalen en veiligheid Inleiding: uitvoegen a Uitvoegen b Uitvoegen via de vluchtstrook? File! a Anticiperen op een file b Matrixborden c Motorrijders in de file d Gedragscode motorrijders in de file e Hoe ga je als automobilist met motorrijders in de file om? Wegwerkzaamheden Angst voor het rijden op de autosnelweg a Waar komt snelwegangst vandaan? b Kijktechniek en snelheid c Kijktechniek en koersvastheid bij hoge snelheid d Snelwegangst en kijktechniek e Angst? Vertel het je opleider! Samenvatting AUTOWEGEN, PROVINCIALE EN 80 KM-WEGEN Inleiding Het rijden op een autoweg Inhalen op een autoweg De N-wegen, de A-wegen en de E-wegen a Bewegwijzeringsborden langs de provinciale weg b Bewegwijzeringsborden langs de autoweg Samenvatting SPECIFIEKE SITUATIES Rijden bij slecht zicht a Ontwasemen Aquaplaning a DAB en ZOAB

5 20.2b Regen na een lange droge periode Rijden bij mist Rijden bij gladheid / sneeuw / ijzel Rijden in de spits Rijden bij laag staande zon Rijden in het donker Polderblindheid en extreme vermoeidheid Bermvlucht Samenvatting EVALUATIE BEDREVENHEID EN KIJKTECHNIEK INLEIDING DEEL 3: ZO RIJ JE IN HET VERKEER EN EXAMENTRAINING ZÓ RIJ JE IN HET VERKEER Inleiding Gevaarherkenning a De soorten gevaar en de manier waarop je daarmee omgaat b Gevaarherkenning en kijktechniek c Gevaarherkenning en rijervaring Ongevalsrisico a Tabel ongevalsrisico Zelfreflectie Het nieuwe rijden a Jouw rijstijl?? b Bumperkleven Evaluatie van jouw rijstijl Samenvatting HET RIJEXAMEN De opdrachtgeving tijdens het examen a Enkelvoudige opdrachten b Dubbele - en meervoudige opdrachten: bochten en rijstrookkeuze c Informatie binnen de opdracht d Maak een opdracht niet moeilijker dan nodig! a Het rijden met een navigatiesysteem b Het rijden naar een oriëntatiepunt c Het rijden van een cluster-opdracht De tussentijdse toets Het rijexamen: aanvraag en de toelatingseisen Ga goed voorbereid naar het examen a Examenzenuwen en faalangst b Faalangst c Ik moet foutloos rijden! d De examinator examineert????!!!!!! e (over)concentratie!? f Goed bedoelde tips van derden Formaliteiten vlak vóór het examen a De start van het praktijkgedeelte b Technische vragen over de auto De examenrit

6 22.7a Het nieuwe rijden en het examen b De hellingproef en de bijzondere verrichtingen c De bijzondere manoeuvres d Situatiebevraging Veel gestelde vragen over het rijexamen a Tabel veel gestelde vragen over het rijexamen Geslaagd / gezakt Je rijbewijs, en nu????????????? In je eigen auto de weg op! Samenvatting COLOFON 126 Rechten 126 Disclaimer 1 26

7 Op de foto zou de scooter makkelijk achter de voorstijl passen en totaal onzichtbaar zijn.. Een fietser kan al rijdend precies achter dat stijltje verborgen blijven. Dit is een van de belangrijkste redenen om bij het checken altijd nog minimaal een tweede keer te checken. Check en dubbelcheck! Zelfs dán kan het nog voorkomen dat je alsnog een noodstop moet maken om een ongeluk te voorkomen. Dus check en dubbelcheck en als het heel druk is: nóg een check! Niets aannemen maar zekerheid voor alles! Kijken en ook waarnemen! Rij je op de fiets of op je scooter, dan heb je een vrij uitzicht om je heen. Zodra je in een auto gaat zitten heb je te maken met de beperkingen van een gesloten carrosserie. Met deze beperkingen gaan we rekening houden bij het aanleren van de juiste kijktechniek Inleiding instellen spiegels Zonder goed afgestelde spiegels geen goed uitzicht! Met goed afgestelde spiegels zijn je dode hoeken zo klein mogelijk. Je uitgangspunt is je zithouding. Stel eerst de stoel goed in (zie deel 1 voorbereiding - en controlehandelingen). Vanuit de juiste zitpositie ga je de spiegels stellen. Zorg dat je hierbij niet gaat verzitten, ook niet je hoofd naar de spiegel bewegen. 10.3a De juiste afstelling van de binnenspiegel De binnenspiegel is meestal een vlakke spiegel. Afstand vertekent niet in je binnenspiegel. In de binnenspiegel kun je afstanden goed schatten. Stel de binnenspiegel zo af, dat je uitzicht door de achterruit maximaal is: je kijkt tussen de hoofdsteunen door; je ziet een zo groot mogelijk deel van de achterruit; de horizon is ongeveer in het midden van de binnenspiegel; soms zie je een stukje van de hoedenplank, het hemeltje (het beklede plafond van de auto) of de zijstijlen. 10

8 11 PLAATS OP DE WEG EN RIJSTROOKKEUZE Nog even een korte herhaling van een stukje theorie: Fig. A. De weg loopt van stoep tot stoep, tuin tot tuin, of van water tot water. Fig. B. De rijbaan is een onderdeel van de weg en onderverdeeld in rijstroken. Fig. C. Een rijstrook is een onderdeel van de rijbaan. A. de weg B. de rijbaan C. de rijstrook 11.1 Plaats op de rijbaan In principe is de plaats op de rijbaan rechts. Soms is dit door de door de breedte van de weg niet mogelijk. In smalle straten rij je midden op de weg. Komt er een tegenligger aan? Snelheid terug en iets naar rechts uitwijken. Nadat je elkaar gepasseerd bent ga je weer midden op de weg rijden. In iets bredere straten zonder as-streep rij je iets rechts van het midden. Je wijkt voor een tegenligger uit naar rechts en neemt eventueel wat snelheid terug. Brede wegen, meestal voorrangswegen, bestaan duidelijk uit twee of vier rijstroken. Je rijdt hier in de rechter rijstrook Je rijdt in het midden van je rijstrook. Soms is de situatie niet helemaal duidelijk. Bestaat de rijbaan uit één brede rijstrook, of zijn het twee smallere rijstroken? Bij zo n twijfelgeval kan je het beste iets meer naar het midden op de rijbaan rijden. Je laat dan voldoende ruimte voor eventuele fietsers en bromfietsers. Teveel rechts rijden kan ook als uitnodiging gezien worden om je in te halen. Rij niet te dicht langs geparkeerde auto s. Mocht er ondoordacht een portier worden geopend, dan heb je geen schade. Smal maar duidelijk Breed en duidelijk Er tussen in: onduidelijk Smal maar duidelijk Breed en duidelijk Er tussen in: onduidelijk 15

9 Gevaarherkenning 12.5 Bijzondere situaties bij het oversteken van kruisingen 12.5a Het coulissen-effect Jij rijdt in de witte auto. Wanneer je van een smallere straat een kruising wilt oprijden krijg je vaak met de volgende situatie te maken: je hebt slecht uitzicht, vooral naar links. Bij nadering van de kruising wordt het uitzicht alleen maar slechter! De geparkeerde auto s worden naarmate je dichter bij komt één aaneengesloten rij en gaan als een coulisse werken. Je ziet écht niet meer wat er aan komt. Probeer dit soort kruisingen vooraf te herkennen. Kijk al ruim vóór de kruising tussen de geparkeerde auto s door om te zien of er verkeer aankomt. Omgekeerd heeft de rode auto evenveel last van het coulissen effect. Kan jij hem niet zien? Dan kan hij jou ook niet zien! Zit jij in die rode auto? Dan zie je de witte auto eerst nog wel, maar niet meer wanneer hij dichter bij de kruising is. Nu weet je dus waarom je altijd twee keer moet kijken! Vanuit de rode auto kan het door de geparkeerde auto s ook lastig zijn om de zijstraten te herkennen. smal, maar Een duidelijk probleem, breed dat je en samen duidelijk moet er oplossen: tussen in: onduidelijk sociaal rijgedrag! 23

10 5. Plaats op de weg en overzicht: bocht in kijken. 6. Na de bocht binnenspiegel, evaluatie. 7. Snelheid maken. 13.3b Rechts afslaan: aandachtspunten Let op rechtdoor gaande fietsers en voetgangers: dubbelcheck vlak voor de bocht en wees erop bedacht dat je moet remmen vlak voor de bocht. Voer zowel een voor-controle als een controle uit. (ook wel ten onrechte controle en nacontrole genoemd) Plaats op de weg: kijken vóór je de bocht ingaat. Check je dode hoek vlak voor de bocht. In de bocht moet je alle aandacht voor de plaats op de weg hebben: goed ver De vooruit geparkeerde kijken auto s en overzicht belemmeren houden. je uitzicht Is het erg druk, of vertrouw je het niet helemaal? Neem je snelheid helemaal terug. Nu heb je wel de tijd om iets uitvoeriger te kijken. Zekerheid voor alles! Gevaarherkenning Op deze foto s van de rechterbuitenspiegel en van de rechter dode hoek worden meteen de beperkingen van het kijken zichtbaar. Eén keer kijken is zoals je ziet vaak niet genoeg. Je zal dus al eerder aan de voorbereiding van rechtsaf-manoeuvre moeten beginnen. Ook zie je dat door deze beperkingen Iets terug kun je nog net tussen de geparkeerde het verstandig is om een tweede controle (de nacontrole) te doen! auto s doorkijken 31

11 14.3b Om elkaar heen draaien Hieronder een voorbeeld waar je om elkaar heen draait. Je lost deze situatie samen met je medeweggebruiker op. Met een beetje sociaal gevoel zal dat toch wel lukken? Het grote nadeel is wel het gebrek aan doorstroming. conflictsituatie, ontstaan bij het om elkaar heen draaien Gevaarherkenning Om elkaar heen draaien bij dubbele rijstroken: let op rechtdoor gaand verkeer in de rechterrijstrook. Dit verkeer is vaak niet zichtbaar als er meerdere tegenliggers links afslaan. Rij pas op als je kan zien dat de weg vrij is, niet eerder! 40

12 15 DE MINIROTONDE EN DE ROTONDE 15.1 Inleiding De (mini)-rotonde heeft ten opzichte van een normale kruising een lagere naderingssnelheid en een betere doorstroming. Wegbeheerders bouwen om deze reden steeds meer kruisingen om tot zogenaamde minirotondes. Je naderingssnelheid is belangrijk. Waaraan kan je dan een (mini)-rotonde herkennen? Aan de borden: Bord J9 vooraanduiding nadering rotonde Bord D1 rotonde 15.2 De gedragsregels op de minirotonde Probeer overzicht te krijgen voordat je de rotonde oprijdt. Selecteer vooraf: met welk verkeer ga ik te maken krijgen? Zo kan je goed anticiperen. Let heel goed op dubbelzijdige fietspaden. Deze kunnen aan één kant van de rotonde liggen. Fietsers, snorfietsers en bromfietsers kunnen hier van twee kanten komen. Pas vooraf je snelheid aan zodat je als de weg vrij is zonder te stoppen de rotonde kan oprijden. (anticiperen!) Bij het oprijden voorrang verlenen. Eenmaal op de rotonde heb je voorrang. Bij kleine minirotondes moet je flink sturen. Soms moet je zelfs de overpak methode gebruiken. Voorkom dat er fietsers, snorfietsers of bromfietsers op het (brom)fietspad meerijden in je dode hoek. Blijf er liever achter, dan hou je overzicht. Geef richting aan bij het verlaten van de rotonde, bij voorkeur zo vroeg als mogelijk is. Géén richting aangeven of te laat richting aangeven bij het verlaten van een rotonde staat hoog op de ergernissenlijst. Let goed op de richtingaanwijzers van afslaand verkeer i.v.m. de mogelijkheid om op te rijden. 44

13 16.4 Inhalen Stel jezelf als je wilt inhalen eerst de volgende vragen. Mag je hier inhalen? (inhaalverbod, doorgetrokken as-streep, verdrijf vak of waarschuwing voor een onoverzichtelijke - of scherpe bocht?) Heeft het zin om hier in te halen? Is het verstandig om in te halen? Bij twijfel niet inhalen. Moet je tenminste één van de drie vragen met NEE beantwoorden? Haal dan niet in! 16.4a Inhalen en kijktechniek Bij het inhalen pas je eerst de kijktechniek van linksaf slaan toe, en vervolgens pas je de kijktechniek van rechts afslaan toe. Als je besloten hebt om in te gaan halen gaat de hele inhaal-handeling er als volgt uitzien: check je binnenspiegel; diepzien vóór; check het verkeer achter je; check de linkerbuitenspiegel; check linker dode hoek; diepzien vóór; als het vrij is: verhoog zo nodig de snelheid; richting aangeven naar links; controle/nacontrole van de binnenspiegel; linker buitenspiegel; linker dode hoek; schuif op en haal in; check binnenspiegel; zie je het ingehaalde voertuig in je binnenspiegel? Dan mag je er van uitgaan dat er voldoende ruimte is tussen jou en het ingehaalde voertuig. Je kan weer naar rechts terug; 52

14 17.5b Keren door middel van steken: de techniek Er wordt van je verwacht dat je van te voren het stuur gaat indraaien in de richting, waar je zo direct naar toe wilt gaan. Hoe werkt dit? Op onderstaande afbeeldingen kan je zien dat de stand van de voorwielen bepaalt waar de neus van de auto heengaat: vergelijk de stippellijn op de weg met de stand van de voorwielen. Figuur A Kies een veilige, geschikte plek. Check of er obstakels zijn waar je last van kunt hebben. Hou een ruimte vrij van drie meter vóór de motorkap. Figuur B Rij met een korte draaicirkel naar de overkant, dus kruipend rijden en snel sturen. Om de afstand te bepalen kijk je naar de stoeprand links voor je. De wielen staan nog steeds ingedraaid richting stoeprand. Rij door tot ongeveer 0.5 meter voor de stoeprand. Figuur C Laat de auto heel langzaam doorrollen en draai ondertussen al het stuur volledig naar de andere kant. Je mag zacht tegen de stoep aanrollen. O,5 meter Laatste halve meter wielen naar rechts O,5 meter Bocht achteruit Figuur D Zet de auto in de achteruit, het stuur ingedraaid vast en rij achteruit naar de overkant. ongeveer een halve meter vóór de stoeprand begin je het stuur weer terug te draaien. 66

15 18 AUTOSNELWEGEN (1) 18.1 De autosnelweg: een statisch verkeersbeeld Een autosnelweg heeft altijd gescheiden rijbanen en ongelijkvloerse kruisingen. Iedereen rijdt dezelfde kant op en de snelheidsverschillen tussen de voertuigen onderling zijn relatief klein. Als je vóór je kijkt zie je eigenlijk vrij weinig gebeuren. Iedereen rijdt bijna even snel. Af en toe wisselt een auto van rijstrook om in te halen. Het verkeersbeeld is zo eentonig dat het bijna slaapverwekkend is. We noemen dit een statisch verkeersbeeld. Een statisch verkeersbeeld is rustig en veilig. Het is dus in het belang van de veiligheid dat het verkeersbeeld ook statisch blijft. De ruime, overzichtelijk aangelegde snelwegen maken een statisch verkeersbeeld mogelijk. Onverwachte, onveilige situaties worden zo veel mogelijk voorkómen. Zo kan je veilig met hoge snelheid rijden. En als je de taal van de autosnelweg verstaat, wordt rijden op de snelweg nóg makkelijker en veiliger De autosnelweg: de juiste kijktechniek Je hebt ondertussen de juiste kijktechniek al aardig aangeleerd. Op de autosnelweg rij je met hogere snelheid. Je zal bij die hogere snelheid verder vooruit moeten kijken. Het diepzien en scannen en checken blijft verder precies hetzelfde. Belijning, wegmarkeringen en borden zijn groot, en zodanig geplaatst dat ze leesbaar zijn in je primaire gezichtsveld. Zo kun je goed vooruit blijven kijken, zodat je ook bij de hoge snelheid een keurige rechte koers rijdt en overzicht houdt op het verkeer vóór je. Op het checken komen we later terug. We gaan het eerst hebben over die inrichting van de snelweg: wat kom je tegen en hoe gebruik je het? 18.3 De inrichting van de autosnelweg De inrichting van de snelweg is gericht op veiligheid bij hoge snelheid. Ruimte, overzicht, herhaling van borden/wegwijzers en het ontbreken van gelijkvloerse kruisingen maken dit mogelijk. 74

16 18.10b Regulerende belijning bij weefvakken en invoegstroken Op het wegvak staat een streepbelijning naast een doorgetrokken streep. Je mag deze belijning alleen oversteken vanaf de kant van de onderbroken streepbelijning. Dit is veiliger want bestuurders kunnen niet tegelijk naar dezelfde rijstrook in- of uitvoegen. De doorstroming wordt ook beter. Je ziet deze veiligheid verhogende, regulerende belijning steeds vaker bij invoegstroken, uitvoegstroken en weefvakken. fout goed Een voorbeeld van regulerende belijning 18.10c Meerdere rijstroken opschuiven Het maakt in principe niet uit of je twee rijstroken naar links of naar rechts moet opschuiven. Stel: je moet op de snelweg twee rijstroken naar links opschuiven. Volgens de regels moet je rijstrook voor rijstrook opschuiven. Kijken. Richtingaanwijzer aan. Kijken. eerst één rijstrook naar links. richtingaanwijzer uit. kijken. richtingaanwijzer weer aan. Kijken. Nóg een rijstrook naar links. goed fout 74 85

17 19 AUTOWEGEN, PROVINCIALE EN 80 KM-WEGEN 19.1 Inleiding De autoweg is te herkennen aan het bord G3. De maximum snelheid bedraagt hier 100km/u, tenzij anders aangegeven. De inrichting van de autoweg kan per geval erg verschillen. Sommige autowegen kennen geen rijbaanscheiding, waardoor ze op 80 km wegen lijken. fout Veel van deze stroomwegen worden voorzien van gescheiden rijbanen en ongelijkvloerse kruisingen, waardoor ze erg lijken op autosnelwegen. goed De speciale middenbelijning maakt duidelijk onderscheid tussen de 80 kmwegen en de autowegen zonder gescheiden rijbanen G3 Aanduiding autoweg de wegmarkering: autoweg Het rijden op een autoweg Een paar aandachtspunten bij het rijden op een autoweg: je komt verkeerslichten tegen; er zijn geen vluchtstroken; je moet gebruik maken van een invoegstrook; aangezien een autoweg geen vluchtstrook heeft moet je verwachten dat je te maken krijgt met een verkorte invoegstrook. dus goed snelheid maken en op het juiste moment invoegen. ( zie hiervoor het invoegen op een autosnelweg met verkorte invoegstrook); je komt geen voertuigen tegen die niet harder kunnen of mogen dan 50 km/uur; er is net als op de autosnelweg geen minimum snelheid. Gevaarherkenning 19.3 Inhalen op een autoweg Bedenk je wel tweemaal als je op een autoweg over de verkeerde weghelft gaat inhalen. Je komt elkaar met 200 km/uur verschil tegemoet. Hier komt de term dodenweg vandaan! Gewoon niet doen. 95

18 Sturen helpt niet, remmen ook niet. Het beste is om het gas los te laten, waardoor de snelheid geleidelijk afneemt. De auto wordt weer bestuurbaar als de banden weer grip op de weg hebben. Of een auto zal gaan aquaplanen of niet, hangt af van: de diepte van de plas, waar je doorheen rijdt; het gewicht van de auto; de snelheid, waarmee je rijdt; de toestand van de banden. Hoe weet je nu of je aan het aquaplanen bent? Heel belangrijk: kijk regelmatig in je binnenspiegel. Als het goed is, zie vlak achter de auto droge, scherpe bandsporen op het natte wegdek. Op het moment dat de sporen gaan vervagen gaat de auto planen. Zie je helemaal geen spoor meer, dan ben je aan het varen. Op drukke wegen met DAB is de kans op aquaplaning het grootst. Aquaplanen kan voorkomen op wegen waar gewaarschuwd wordt voor spoorvorming. 20.2a DAB en ZOAB Voor je eigen veiligheid is het belangrijk dat je het verschil weet tussen Dicht Asfalt Beton, kortweg DAB, en het bekende Zeer Open Asfalt Beton, of wel ZOAB. Bij ZOAB wordt het water opgenomen en afgevoerd wordt door het asfalt zelf. Het wegdek is wel nat, maar er zijn geen plassen en is weinig opstuivend water, dus beter zicht. Op DAB zullen bij het geringste regenbuitje plassen ontstaan, vooral wanneer er sprake is van spoorvorming. Spoorvorming komt vaak voor op drukke wegen van DAB die bereden worden door zwaar vrachtverkeer, zoals op de rechter rijstrook van snelwegen. Gevaarherkenning Door het betere zicht is er op ZOAB sprake van schijnveiligheid. Door het betere zicht denkt men veilig sneller te kunnen rijden. Weet wel dat op ZOAB de kans om te slippen groter is, en de remweg langer dan op DAB! b Regen na een lange droge periode Na een lange droge periode is het mogelijk dat er een film van rubber en olieresten op het wegdek gevormd is. Bij de eerste keer dat het weer regent, kan de weg hierdoor veranderen in een spiegelgladde zeephelling. Er kan zelfs schuim op de weg komen te staan! Het is maar dat je het weet. 100

19 21.4 Zelfreflectie Je hoort vaak zeggen: autorijden leer je pas als je je rijbewijs hebt! Dat is gedeeltelijk waar. Een paar punten Hoe meer je rijdt, des te meer ervaring je opdoet. Je moet dan wel een goede basis hebben, en die goede basis houden! Fietsersmentaliteit achter het stuur in een auto? Wanneer je in een auto stapt, sta een stuk hoger op de verkeersladder. Jij bent achter het stuur verantwoordelijk voor de veiligheid van je passagiers en je medeweggebruikers. Hou er rekening mee dat iedereen evenveel recht heeft als jij om aan het verkeer deel te nemen, ook als is het druk is, ook als jij haast hebt en zelfs ook als die ander fouten maakt. Niet iedereen reageert ook even snel als jij, of rijdt even goed als jij. Blijf defensief rijden en Behandel een ander, zoals je zelf ook behandeld zou willen worden. Je zal ondertussen best wel een beeld van je eigen rijgedrag hebben, maarrr.. Hou je voldoende afstand van het verkeer dat voor je rijdt? Zorg je voor voldoende ruimte rondom de auto? Herken je mogelijke gevaren herken op tijd? Rij je zo veilig mogelijk? Hinder je het overige verkeer niet onnodig en zorg je dat het zoveel mogelijk kan doorrijden? Hou je rekening met zwakkere verkeersdeelnemers zoals kinderen, ouderen, voetgangers en fietsers? Hou je rekening met het andere verkeer en vang je fouten van anderen zo goed mogelijk op? Weet je hoe je milieubewust moet autorijden en pas je dat in de praktijk toe? Hoe komt jouw gedrag bij medeweggebruikers over? Voelen medepassagiers zich echt comfortabel en veilig bij jou in de auto? Durf je het ze te vragen? Zelfreflectie wordt eigenlijk al belangrijk op het moment dat je jezelf bewust wordt van jouw verkeerstaak. Wees kritisch op jezelf, als je de onhebbelijkheden in je rijstijl herkent kan je er wat aan doen! Het nieuwe rijden Autorijden is duur. Het doel van het nieuwe rijden is milieuvriendelijker en goedkoper rijden. Het voordeel van een zuinige rijstijl kan oplopen tot een besparing van wel 10%. Hoe moet je dan rijden? Precies op de manier zoals je hebt leren rijden 109

20 22.2a Het rijden met een navigatiesysteem Het rijden van een route met hulp van een navigatiesysteem is een onderdeel van het examen. Het CBR wil hiermee de zelfstandige verkeers-deelname bevorderen. De auto wordt even stil gezet om een adres in het navigatiesysteem in te voeren. Luister goed naar de informatie die het navigatiesysteem geeft. De veiligheid van het verkeer mag tijdens de opdracht nooit in gevaar komen. Wat is belangrijk bij het rijden met een navigatiesysteem? Je moet weten hoe je het navigatiesysteem kan programmeren. Dit doe je natuurlijk voordat je vertrekt, of je zet de auto aan de kant. Je moet weten hoe je de aanwijzingen die het navigatiesysteem geeft moet interpreteren. Oefenen tijdens het lessen dus! Je bent vaak verder dan het navigatiesysteem aangeeft. Vooral bij hoge snelheid loopt het navigatiesysteem achter, soms wel 100 meter. Hou daar rekening mee. In de praktijk oefenen dus! Betere navigatiesystemen geven o.a. informatie over de toegestane maximumsnelheid en de te volgen rijstrook. Rij je verkeerd? Geen probleem, ook niet tijdens het examen. Blijf veilig rijden. het navigatiesysteem stuurt je weer de goede kant op. Op veel navigatiesystemen zitten waarschuwingen voor flitspalen en snelheids-overschrijdingen. Op het examen moeten deze uitgeschakeld zijn. Zorg dat je weet hoe je dit moet doen. Het is verstandig af en toe een update te uploaden. Je gaat ook niet rijden met een routekaart van 10 jaar oud. Vooral toegestane snelheden willen nog wel eens veranderen. 22.2b Het rijden naar een oriëntatiepunt Deze opdracht kan je op vele manieren krijgen. De auto wordt meestal stilgezet bij het geven van de opdracht. Weet je hiervandaan de snelweg te bereiken? Ja, rij er maar naartoe en volg dan richting Rotterdam, tot afslag Delft-Noord. Daar ga je eraf, daarna bepaal ik weer hoe we verder gaan. Een opdracht is een middel, nooit het doel. Raak niet in paniek, als je de route niet meer weet: gewoon even vragen aan de examinator. Hier word je echt niet op afgerekend. 22.2c Het rijden van een cluster-opdracht 109 Je krijgt terwijl je stilstaat een cluster opdracht. De cluster bestaat uit vier of vijf opdrachten:..aan het eind van de straat ga je rechtsaf. Bij de verkeerlichten weer rechtsaf. Op de rotonde driekwart, daarna tweede straat links, zoek daar even een plek om te stoppen Een tip: herhaal de opdracht hardop. De examinator kan je nog corrigeren voordat je aan de opdracht begint. Kom je er echt niet meer uit:? Niet in paniek raken, hou je aandacht bij het verkeer en vraag het gewoon aan de examinator. 114