B en W -advies. J. Wieringa /AJ. Klein. 20 september september 2017 A

Transcriptie

1 5 ţêęį įķ v «fc - B en W -advies Gemeente Elburg Domeinmanager Portefeuillehouder Domein Advies van Datum advies Advies O.R. I.o.m. I.o.m. wijkcontactambtenaar S.W. Krooneman Samen Leven J. Wieringa /AJ. Klein 20 september 2017 Nee Nee Gemeente ĩ secretaris J Burgemeester Wethoud Beslissing d.d. Conform voorstel. 26 september 2017 A Nummer X. Wethouder \ Wethouder Besluit Persbericht Onderwerp Openbaar nee ethoader Rapportage RAJ 2 a kwartaal 2017 jeugdhulp en afrekening jeugdhulp 2016 Voorstel 1. In te stemmen met de 2e kwartaalrapportage 2017 Jeugdhulp. 2. Akkoord gaan met een gemeentelijke bijdrage van C in de kosten voor inzet van het regionale interventieteam. 3. Akkoord gaan met een extra bevoorschotting RAJ van e in verband met overschrijding zorgkosten jeugdhulp in Kennis nemen van de definitieve afrekening zorgkosten jeugdhulp 2016 en hiertoe een extra bijdrage ramen van C Ter dekking van de extra bijdragen de raad voorstellen de 28 e begrotingswijziging 2017 vast te stellen. 6. Agendacommissie voorstellen dit advies en de rapportage Q2 ter bespreking te agenderen voor de commissie MO. Toelichting Rapportage jeugdhulp 2 kwartaal 2017 (Q2) Van het RAJ is de 2e kwartaalrapportage jeugdhulp 2017 (Q2) ontvangen. 1

2 Uitkomsten rapportage Voorliggende rapportage geeft een beeld over de jeugdhulp aan cliënten in de Regio Noord Veluwe. Uit de rapportage blijkt dat aan de zorgvraag van jeugdigen is beantwoord. Echter door verzwaring van de vraag en een toename in aantallen cliënten ontstaat een fors financieel tekort. Een zeer zorgelijk signaal vanuit de rapportage is dat (na begrotingswijziging) een regionaal tekort wordt geprognotiseerd van ruim C 8 miljoen. Dit betekent een overschrijding van 1/46 van ten opzichte van de begroting. Oorzaken van de overschrijding zijn o.a:» Sterke toename van complexiteit en behandeltijd en stapeling van zorg (kostprijs per kind stijgt)» Toename aantallen unieke cliënten «Piek begin 2017 als gevolg van budgetplafonds in 2016» Vermindering van de inkomsten van het Rijk Toename in de productie f toename aantal unieke cliënten f stapeling van zorg De sterkste toename van productiekosten wordt gezien bij LVB (zorg voor jongeren met een licht verstandelijke beperking), landelijke zorg en bovenregionale zorg. De groei in behoefte aan jeugdhulpvoorzieningen sluit aan bij het landelijke beeld. Andere regio's die er mee in de pers zijn geweest zoals Limburg en Holland-Rijnland laten procentueel vergelijkbare of zelfs hogere overschrijdingen zien. Een veelgehoorde verklaring van gemeenten is dat ze vaker in een vroeg stadium 'achter de voordeur' komen (één van de transformatiedoelen is om zorg dichterbij te organiseren). Daarmee is de toegang tot niet vrij toegankelijke hulpverlening ook makkelijker geworden. Door de CJG's wordt de verzwaring van de zorgvraag herkend. Zij koppelen dit aan de complexiteit van de huidige maatschappij en wijzen op de noodzaak van verder normaliseren. Verwachting is dat de groei tijdelijk is en op den duur stabiliseert, maar dit kan nog wel enkele jaren duren (in Denemarken gingen eerder ook veel zorgtaken naar gemeenten en ook daar leidde dat tot een tijdelijke piek in de vraag naar zorg). Verder zien we op dit moment een stapeling van zorgvormen per kind. Waar in 2015 er sprake was van gemiddelde inzet van 1 zorgvorm per kind, zien we in 2016 en 2017 het gemiddeld aantal zorgvormen per kind stijgen. Mogelijk is dit het gevolg van het meer werken volgens het principe 1 gezin, 1 plan. Dit is een punt dat uitgezocht moet worden door het regionale interventieteam (zie verder onder kopje interventieteam). Piek begin 2017 als gevolg van budgetplafonds in 2016 In 2016 werkten we nog met budgetplafonds. In het derde kwartaal van 2016 heeft het RAJ diverse beheersmaatregelen ingezet om bij te sturen op de verwachte overschrijding. Deze beheersmaatregelen komen er kort gezegd op neer dat bij aanbieders die hun budgetplafond overschrijden een opnamestop werd ingesteld. Jeugdigen werden verwezen naar vergelijkbare zorg en bij afwezigheid daarvan op een wachtlijst geplaatst (in situaties waarin er niet gewacht kon worden is meteen akkoord gegeven voor het helpen van de kinderen, ook als een aanbieder aan zijn plafond zat). In 2017 hebben we geen budgetplafonds meer. De kinderen op de wachtlijst konden vervolgens in 2017 instromen. De uitgestelde productie van 2016 is daarmee in 2017 in zorg gekomen. Dit verklaart een deel van de 'piek' in de eerste helft van Het totaal van de in 2016 ingezette beheersmaatregelen sorteert vooralsnog onvoldoende financieel effect. Verminderde inkomsten van het Rijk We hebben te maken met een forse bezuinigingsdoelstelling van het Rijk. In 2017 ontvangen wij regionaal bijna 3,5 miljoen minder ten opzichte van

3 Inzoomen op Elburq Door het RAJ wordt nog steeds gewerkt aan een verdiepingsslag op de cijfers en een analyse van de cijfers. Ingezoomd op Elburg vallen de volgende zaken op:» er is in Elburg geen sprake van hele dure trajecten; «voor Elburg zien we geen hoge toename in de GGZ (landelijk wel), maar wel een toename in de LVB;» de doorlooptijden per cliënt zijn aanzienlijk. Met name in de LVB sector zien we lange doorlooptijden (2,5 jaar en langer);» het percentage verwijzingen door de (huis)arts is nog steeds zo'n 50 a fo. Regionaal interventieteam Om de forse financiële overschrijding in te perken is actie nodig. Niet alleen bij de aanbieders (via RAJ), maar ook door de instroom (via CJG's en huisartsen) terug te dringen. In afstemming tussen het RRJ en het RAJ is er door het regionale clusteroverleg ingestemd met de inzet van een regionaal interventieteam. Dit interventieteam wordt samengesteld vanuit diverse disciplines (zoals financiën, beleid, data-analist, accountmanagement). Taak voor dit team is om kwantitatief en kwalitatief te analyseren wat oorzaken kunnen zijn van de grote financiële tekorten en aanvullende beheersmaatregelen voor te bereiden, uit te zetten en te implementeren. Het is van belang dat dit team snel start en meteen acties uitzet om de verwachte overschrijding zoveel mogelijk te beperken. Deze maatregelen zullen naar verwachting met name effect sorteren in Voor een optimaal werkend interventieteam is aanvullende capaciteit nodig en mandaat om acties spoedig te kunnen uitzetten. Bij de uitwerking zal goed gekeken worden naar inzet die vanuit de huidige formatie geleverd kan worden. Daarnaast zal ook capaciteit moeten worden ingehuurd (data-analist). Regionaal zijn de uitgaven geraamd op maximaal C (voor Elburg betekent dit ongeveer C ). Omdat door het clusteroverleg is ingestemd met de inzet van het regionale interventieteam wordt de opdracht van dit team op dit moment uitgewerkt en vastgesteld in de regio. Ontwikkeling in het format van de rapportage De voorliggende rapportage is qua opbouw grotendeels gelijk aan de opbouw zoals u die gewend bent. Bij Ql is aangegeven dat er een verbeterslag op de rapportage gemaakt zal worden. Aanvulling op de vorige Q-rapportages is dat er in voorliggende rapportage in afstemming tussen beleid, accountmanagement en voorveld (SJIMV en Buurtzorg Jong) meer aandacht is gekomen voor de duiding van cijfers en voor signalen uit het veld. Dit bouwen wij in de komende rapportages verder uit. We werken steeds verder toe naar een meer volledige Q- rapportage. Zo wordt op basis van de vastgestelde uitgangspunten voor de nieuwe inkoop onderzocht welke indicatoren we moeten meten en uit welke systemen dit gehaald moet worden. Dit doen we ook voor het voorveld. De CJG's in de regio zijn bezig met de aanschaf van een nieuw systeem. Er is afstemming over de informatie die dit systeem moet gaan leveren. Ook vindt afstemming plaats met Ermelo/Meerinzicht wegens de inbedding van het RAJ aldaar en vanwege de monitoringsopdracht die het RAJ heeft. Een nieuw format voor de Q-rapportages is in 2017 gezien de geschetste ontwikkelingen niet meer haalbaar, maar we blijven ontwikkelen op het gebied van monitoring. De verwachting is dat vanaf 2018 met een nieuw format (opgeleverd door RAJ/Ermelo/Meerinzicht) gewerkt gaat worden. In het derde en vierde kwartaal 2017 wordt regionaal gewerkt aan een voorstel voor monitoring Jeugd. Centrale vraag daarbij is welke gegevens we nodig hebben om te kunnen monitoren en sturen. Dit voorstel kan dienen als input van de 6 gemeenten voor de rapportage die door Ermelo/Meerinzicht opgeleverd gaat worden en kan een basis vormen voor de dienstverleningsovereenkomst die de gemeenten gaan afsluiten met Ermelo/Meerinzicht voor de uitvoering van het Regionaal account Jeugd. Begrotingswijziging 2017 Gezien de overschrijding die op basis van Q2 wordt verwacht, is er een begrotingswijziging 2017 opgesteld waarbij de verwachte zorgkosten één op één worden doorberekend. Het genoemde nadeel 3

4 van ruim C 8 miljoen wordt nog in 2017 als voorschot doorberekend aan de deelnemende gemeenten. Door geen risicofonds te hanteren wordt het tekort overigens beperkt tot C 7,3 miljoen. Voor de gemeente Elburg betekent genoemd nadeel een extra bijdrage in 2017 voor jeugdhulp van C begrotingswijziging is ter vaststelling aangeboden aan het Dagelijks Bestuur van de RNV (11 oktober 2017). In de achtmaandsrapportage 2017 van de RNV wordt de verhoging van het budget meegenomen. (Voor de goede orde wordt hierbij opgemerkt dat er bij de najaarsrapportage 2016 ook al een extra bijdrage van C is opgenomen.) Afrekening 2016 Bij de slotmarap hebben we gerapporteerd over het tekort bij de jaarafrekening van het RAJ en zijn hiervoor middelen ingezet vanuit de reserve sociaal domein. Op het moment dat de slotmarap in Elburg is opgeleverd, was de jaarafrekening van het RAJ over 2016 nog niet gereed. Voor de slotmarap is daarom gebruik gemaakt van de gegevens van Q Bij de jaarafrekening 2016 is gebleken dat er verschillen zijn ontstaan tussen Q4 en de jaarafrekening. Dat komt onder andere doordat de facturatie over 2016 nog heeft plaatsgevonden in de eerste maanden van Hierdoor is het tekort over 2016 hoger dan bij de jaarrekening 2016 bekend was. In de gemeenterekening 2016 is rekening gehouden met een nabetaling over 2015 en 2016 van C Op basis van de afrekening over beide jaren waarbij de afgesproken solidariteit wordt toegepast moet er nog een bedrag van C afgerekend worden. Per saldo betekent dit dat er nog sprake is van een tekort van C (C C ). Concreet betekent dit dat er over 2016 door de gemeente Elburg nog een bedrag van C moet worden bijbetaald aan het RAJ. Procedure Conform de gemaakte afspraak in de raadscommissie MO van 11 september 2017 wordt voorgesteld dit advies met bijlagen ter bespreking te agenderen voor de raadscommissie MO. Communicatieparagraaf Landelijk zijn er op dit moment veel berichten vanuit diverse jeugdregio's waar sprake is van overschrijdingen van de budgetten en tekorten. In dat op zicht zijn de overschrijdingen in onze regio en onze gemeente geen nieuws. Door het collegebesluit in Elburg is Q2 voor de hele jeugdregio Noord Veluwe openbaar. Er was binnen de 6 gemeenten echter geen draagvlak voor een regionaal persbericht. Er is geen meerwaarde in het uitbrengen van een lokaal persbericht. NEO paragraaf Niet van toepassing. Het gaat hier om een samenwerking tussen de 6 gemeenten in de RNV. Risicoparagraaf Financieel advies Regionaal interventieteam De begrote extra bijdrage van de gemeente van ca. C voor het regionaal interventieteam wordt bekostigd uit het beschikbare budget voor innovatie jeugdhulp. Begrotingswijziging 2017 RAJ De extra bijdrage van de gemeente Elburg ad C als gevolg van de hogere zorgkosten in 2017 wordt gedekt uit de reserve sociaal domein. Deze reserve heeft hiertoe nog een voldoende saldo. 4

5 Toelichting op begrote tekort 2017 Gezien het feit dat dit de 2 e begrotingswijziging 2017 van het RAJ is, waarbij een aanmerkelijke extra bijdrage van de gemeente gevraagd wordt, wordt dit onderstaand nader uitgewerkt. Gekeken wordt naar het rijksbudget voor jeugdhulp wat de gemeente ontvangt en wat de gemeente zowel lokaal als regionaal uitgeeft aan jeugdhulp. Uit onderstaand staatje blijkt dat de gemeente in 2017 ten opzichte van het macrobudget jeugdhulp een kleine C 1 miljoen tekort zal komen. Jeugdhulp 2017 (x C 1.000) Macrobudget per gemeente Lokaal budget Regionaal budget Verwacht tekort gemeente Elburg Afrekening 2016 In juli 2017 is de definitieve afrekening 2016 van het RAJ ontvangen. De accountantscontrole heeft de nodige problemen opgeleverd waardoor ook de jaarrekening 2016 RNV op een zeer laat tijdstip gereed kwam. In de gemeentelijke jaarrekening 2016 zijn de verwachte uitkomsten van Q4 verwerkt. Naar nu zijn er de nodige nagekomen facturen waar onvoldoende zicht op was. Ook zijn de bedrijfsvoeringkosten van het RAJ door extra inhuur hoger dan geraamd. Al met al betekent dit een extra te ramen bijdrage voor de gemeente Elburg van C Voorgesteld wordt ook deze kosten te dekken uit de reserve sociaal domein. Deze reserve heeft hiertoe nog een voldoende saldo. Reserve sociaal domein De reserve sociaal domein heeft per 1 januari 2017 een saldo van ruim C 7 miljoen. Vooralsnog zijn er nu geen problemen ten aanzien van de dekking van deze beschikking over de reserve van ruim C 1,1 miljoen. Het is evident dat een jaarlijkse bijdrage van deze hoogte tot grote problemen gaat leiden. Niet alleen voor de reserve, maar ook voor de gemeentebegroting. De stijgende trend die de zorgkosten voor jeugdhulp vanaf 2015 heeft laten zien zal wel doorbroken moeten worden. 28 e begrotingswijziging 2017 Genoemde extra bijdragen zullen middels een begrotingswijziging aan de raad voorgelegd moeten worden. Hiertoe wordt de 28 e begrotingswijziging 2017 opgesteld. Voorgesteld wordt akkoord te gaan met een extra bijdrage voor jeugdhulp 2017 van C en een extra bijdrage in de afrekening van het tekort jeugdhulp over 2016 ad C De extra kosten ad C kunnen worden gedekt uit de reserve sociaal domein. Deze reserve heeft per 1 januari 2017 nog een saldo welke de C 7 miljoen overschrijdt. Duurzaamheidsparagraaf Niet van toepassing. 5