Inhoud. Voorwoord 9. Inhoud 5

Transcriptie

1 Inhoud Voorwoord 9 Deel 1 Cijfervaardigheid 13 1 Getallen 14 2 Rekenen met getallen Optellen Aftrekken Vermenigvuldigen Delen Machtsverheffen Worteltrekken 23 3 Getallenlijn en rekenen met negatieve getallen 24 4 Afronden 27 5 Vergelijkingen met één onbekende 28 6 Schattend rekenen 29 7 Vierkantscontrole 30 8 Procent- en promilleberekeningen Procentberekeningen Promilleberekeningen Procentuele toename/afname 33 9 Verhoudingen Maten en gewichten Lengtematen Gewichten Oppervlaktematen Inhoudsmaten 38 Inhoud 5

2 Deel 2 Verkoopprijs, inkoopfactuurprijs en btw Verkoopprijs 42 6 Inhoud 11.1 Het berekenen van de consumentenprijs Het berekenen van de nettoverkoopprijs bij adviesprijzen Alle prijzen op een rijtje Inkoopfactuurprijs Af te dragen btw 48 Deel 3 Kortingen, kredietbeperkingstoeslag en leverancierskrediet Korting bij contante betaling Rabatten Kredietbeperkingstoeslag Omzetbonus Leverancierskrediet 56 Deel 4 Boekhoudkundige controles Facturen, offertes en kasverschillen Documenten controleren op juistheid De kasstaat en kasverschillen Crediteurenadministratie Debiteurenadministratie De voorraadadministratie De kolommenbalans 82 Deel 5 Vreemde valuta en interest Vreemde valuta Interest Enkelvoudige interest Het berekenen van het rentepercentage Het berekenen van het kapitaal Het berekenen van de looptijd Samengestelde interest 103

3 Deel 6 Goederenhandel en verzekeringen Goederenhandel Kosten van verzekeringen 111 Deel 7 Statistiek Introductie in de statistiek Inleiding Statistiek: definiëring, doelen en begrippen Verwerking van gegevens Afrondingsregels Voortschrijdende totalen en gemiddelden Historische reeksen Frequentieverdelingen Inleiding Frequenties Absolute frequentie Relatieve frequentie Rekenkundig gemiddelde Berekenen van het klassenmidden Modus en mediaan Indexcijfers Inleiding Basisberekeningen Soorten indexcijfers Prijsindexcijfers Enkelvoudig prijsindexcijfer Samengestelde prijsindexcijfers Hoeveelheidsindexcijfers Enkelvoudig hoeveelheidsindexcijfer Samengestelde hoeveelheidsindexcijfers Waarde-indexcijfers Enkelvoudig waarde-indexcijfer Samengestelde waarde-indexcijfers 153 Trefwoordenregister 155 Inhoud 7

4

5 Voorwoord Leerlingen die studeren voor de vakken die vallen onder Financiële beroepen, hebben rekenonderwijs genoten, dat staat vast. Vaak echter hebben ze daarna te weinig onderhoud gepleegd om de kennis en vaardigheden op het juiste niveau te houden. De doelstelling van deze uit gave is onder andere in het kort de standaardrekenprocedure te herhalen. De onderdelen daarvan kunnen zij oefenen in deel 1 Cijfervaardigheid. Daarnaast willen wij in dit boek alle toetstermen afdekken die deel uitmaken van Rekenvaardigheid voor financiële beroepen (fb-kv1), opgesteld door de Stichting Praktijkleren. Deze toetstermen zijn verantwoord in de delen 2 tot en met 5. De toetstermen behorende tot het tentamen fb-kv1 van spl zijn in het overzicht op de bladzijden 10 en 11 gerelateerd aan de hoofdstukken van dit boek. In deel 6 zijn de hoofdstukken Goederenhandel en Kosten van verzekeringen opgenomen. Deel 7 omvat drie hoofdstukken Statistiek. Verscheidene instellingen hebben ons te kennen gegeven deze onderdelen graag in deze uitgave te zien aangeboden. In deze tweede druk hebben wij ervoor gekozen om naast een theoriedeel een apart werkboek uit te geven, net zoals bij alle andere delen van Financiële beroepen. Dit boek heeft niet de pretentie een complete rekenmethode te ontwikkelen die aansluit op bijvoorbeeld het Raamwerk rekenen/wiskunde of het Referentiekader van de commissie Doorlopende leerlijnen. In de praktijk en ook in het beroepsonderwijs zal vaak een beroep worden gedaan op een rekenmachine. Wij adviseren u gebruik te maken van de (goedkope) rekenmachine Casio fx-82ms. Dit komt onder andere goed van pas in hoofdstuk 2, waar we enkele toetsen van dit apparaat kort beschrijven en aangeven welke toetsen van deze rekenmachine moeten worden gebruikt om berekeningen te maken. De uitgave Excelvaardigheid voor financiële beroepen (isbn ) behandelt de toetstermen van fb-kv2. Posterholt, maart 2012 Peter Hintzen Voorwoord 9

6 Deel- en hoofdstukindeling versus toetstermen Rekenvaardigheid voor financiële beroepen (fb-kv1) Deel- en hoofdstukindeling Deel 1 Cijfervaardigheid 1 Getallen 2 Rekenen met getallen 3 Getallenlijn en rekenen met negatieve getallen 4 Afronden 5 Vergelijkingen met een onbekende 6 Schattend rekenen 7 Vierkantscontrole 8 Procent- en promilleberekeningen 9 Verhoudingen 10 Maten en gewichten Deel 2 Verkoopprijs, inkoopwaarde van de omzet en BTW Toetsterm 4. De kandidaat kan btw-berekeningen maken van exclusief naar inclusief van inclusief naar exclusief met meerdere percentages 11 Consumentenprijs, btw en verkoopprijs 12 Inkoopfactuurprijs en inkoopwaarde van de omzet 13 Af te dragen en te ontvangen btw Deel 3 Kortingen, kredietbeperkingstoeslag en leverancierskrediet 3. De kandidaat kan kortingen en toeslagen berekenen 14 Korting voor contante betaling betalingskortingen 15 Rabatten rabat 16 Kredietbeperkingstoeslag kredietbeperkingstoeslag 17 Omzetbonus omzetbonus 18 Leverancierskrediet leverancierskrediet Deel 4 Boekhoudkundige controles 5. De kandidaat kan boekhoudkundige controles uitvoeren, zoals het nalopen van totalen, het ontdekken van fouten en bijzonderheden in boekingen 10 Voorwoord

7 Deel- en hoofdstukindeling Toetsterm 19 Facturen, offertes en kasverschillen betalingen met factuurbedragen kasverschillen fouten opsporen pakbon met bestelling 20 Crediteurenadministratie subadministratie met grootboek fouten opsporen dubbele boekingen 21 Debiteurenadministratie subadministratie met grootboek fouten opsporen dubbele boekingen 22 Voorraadadministratie voorraadverschillen 23 Kolommenbalans tellingen kolommenbalans Deel 5 Vreemde valuta en interest 24 Vreemde valuta 1. De kandidaat kan berekeningen maken met vreemde valuta gegeven bied- en laatkoersen vanuit Nederlands geld naar vreemde valuta en omgekeerd 25 Interest 2. De kandidaat kan enkelvoudige en eenvoudige samengestelde interestberekeningen maken berekening kapitaal berekening percentage berekening looptijd eenvoudige samengestelde interestberekeningen (rente op rente) Deel 6 Goederenhandel en verzekeringen 26 Goederenhandel 27 Kosten van verzekeringen Deel 7 Statistiek 28 Introductie in de statistiek 29 Frequentieverdelingen 30 Indexcijfers Voorwoord 11