Aan de slag in de vlindertuin

Transcriptie

1 Aan de slag in de vlindertuin In dit schema kun je zien welke ideeën vr activiteiten je verder ng kunt vinden p In dit dcument geven we vrbeelden van activiteiten m bewners binnen de natuur te laten beleven. Kinderen levend materiaal in de klas buiten Bewners binnen buiten Samen grep 1-2 beleving x binnen grep 3-4 creatief buiten grep 5-6 infrmatief grep 7-8 werken in de tuin Extra knutselideeën Alle grepen: Werken in de tuin Natuurbeleving in huis Vr het beleven van de natuur hef je niet per se naar buiten. Ok binnen de zrginstellingen zijn er mgelijkheden m de bewners de natuur te laten ervaren. De activiteiten zijn vral geschikt vr meervudig verstandelijk gehandicapten, maar k in smmige gevallen prima te gebruiken vr bijvrbeeld demente uderen. Om de natuur binnen te beleven kun je de vlgende materialen gebruiken m natuurelementen na te btsen: föhn, ventilatr f stfzuiger als wind plantenspuit als regen paraplu (met kleuren) als regenbg een ballenbad f buitenbadje gevuld met hi, bladeren f hutsnippers geeft een nieuwe 'natuurervaring'. De bewner kan daar in zitten. afwasteilen f emmers kunnen gevuld wrden met zand, water, mdder, ms f stenen. Een bewner kan hierin velen. In dit stuk wrdt een aantal cncrete activiteiten beschreven, die bewners binnen in cntact brengen met elementen van de natuur buiten. Deze zijn vergenmen uit het bek 'Vet in de jungle' van Elise Sanders DE VLINDERSTICHTING Bewners: Natuurbeleving in huis 1

2 en Inge van der Wijden 1. In het bek zijn vele muzisch-aggische activiteiten pgenmen, in eerste instantie bedeld vr uitvering met meervudig verstandelijk gehandicapten. Het gaat m de vlgende activiteiten: wapperend grdijn drzichtige regendruppels watergruwel trllenweer Jan de Wind en Christffer Stfzuiger Parapluutje, paraslletje Wapperend grdijn grt stuk drzichtig plastic ventilatr (f föhn) crêpepapier f vliegerpapier Bevestig de bvenkant van het plastic aan het plafnd f aan een grdijnrails. Laat de rest als een grdijn naar beneden vallen. Hang achter het drzichtige grdijn gekleurde slierten crepepapier.. Laat de bewner vr het grdijn plaatsnemen. Zing vr iedere deelnemer een beginliedje Richt de ventilatr p het grdijn in de laagste stand. Ver dit langzaam p: het grdijn begint te wapperen en te ritselen. Maak de bewner hierp attent. Laat hem kijken, luisteren en velen. Je kunt de ventilatr achter het grdijn vandaan laten kmen m de lucht te laten velen. Kan iemand zelf de ventilatr bedienen, laat hem dan eens experimenteren met de mgelijkheden als de veiligheid dit telaat. Zing een sltliedje (vr liedsuggesties, zie het bek 'Vet in de jungle'). : Geen ventilatr? Gebruik dan een föhn. De meeste deelnemers (maar niet iedereen!) vinden het prettiger m warme lucht te velen. Drzichtige regendruppels bellenblaassp plantenspuit plastic zakken spiegels cd-speler en klassieke muziek Ga in een kring zitten en zing een begretingsliedje vr iedere deelnemer. Vertel dat de zn maar zelden schijnt in Drzichtigland en dat het er veel regent. Laat de bewner de regen velen, dr hem nat te spuiten met de plantenspuit. Spuit niet ineens in zijn gezicht, maar de het bijvrbeeld eerste p zijn hand. Benem de reactie van de bewner en neem z ndig de vlgende maatregelen: Maak van een plastic zak een cape. Leg deze p de scht van een bewner f stelblad en laat de regen p het plastic kletteren. Trek, als de bewner dit testaat, hem de cape aan. Spuit nu tegen de jas, zdat het getik van de regen ged tehren is. Vr de variatie kun je afwisselen met bellenblazen. Het is 1 Sanders, E. en I. van der Wijden. Vet in de jungle Muzischaggische activiteiten met ernstig verstandelijk gehandicapten. Uitgeverij Intr, Baarn (1999). Uitverkcht, maar wel in biblitheken te vinden DE VLINDERSTICHTING Bewners: Natuurbeleving in huis 2

3 beiend te zien he de 'super-regendruppels' p de cape terechtkmen. Met een spiegel wrdt het effect ng grter: zet deze vr de bewner neer, zdat er twee keer zveel bellen te zien zullen zijn. Sluit af met een eindliedje. Watergruwel water (drzichtige) teil plantenkristallen (kleine gekleurde spnzige blletjes vr in blemenvazen, te kp bij blemist en huishudzaken) gieter, schepje, vergiet Ga met de deelnemers m een (rnde) tafel zitten. Zing vr iedereen een begretingsliedje. De de kristallen in het vergiet. Laat de bewner z mgelijk helpen: geef hem een schepje en laat hem het vergiet vullen. Beweeg het vergiet ndertussen af en te p en neer, zdat de kristallen mhg springen. Laat de bewner hiernaar kijken en eraan velen. Hud het vergiet bven een teil en vul het met water, zdat het water p de kristalletjes valt. Laat de bewner zien he het water dr het vergiet sijpelt en he de kristallen uitzetten. Herhaal dit verschillende keren. Wanneer een flinke laag water in de teil staat, laat de bewner dan de kristallen in het water strien f scheppen. Liggen de kristallen p de bdem, laat hem dan prberen ze er met de hand weer uit te halen. Sluit af met een eindliedje. Kristallen mgen niet in de mnd wrden gestpt! Hud cntact met alle deelnemers aan de activiteit, dr veel te verwrden f dr af en te prjectliedjes te zingen. Vr schlkinderen maak je het extra meilijk dr een zwarte plastic (vuilnis)zak ver de teil te spannen. Knip hier een gat in. Geef de deelnemers een lepel en laat ze m de beurt p zek gaan naar kristallen. Wie de meeste kristallen binnen een afgesprken tijd heeft, is winnaar. Gebruik eventueel een zandlper. Trllenweer bak met bnen, rijst f kralen en een emmer f trmmel (muziekinstrument) grt vel kartn f een blikken plaat Zing het trllen-beginliedje (zie bek: Vet in de jungle. pagina 162) en intrduceer de trl aan de deelnemers. Prbeer iedereen z stil mgelijk te laten zijn. Hud daarte je vinger vr je mnd (st!) en zeg dat je wat hrt. Hud je hand bij je r ter ndersteuning hiervan. Laat eerst één, daarna steeds meer bnen (f wat je hebt) in de emmer f p een trmmel vallen: het begint te regenen. Vertel dat de trl in een land wnt, waar het altijd slecht weer is. Ga de kring rnd en laat iedere deelnemer van dichtbij hren en zien he de 'regen' valt. Degenen die het zelf kunnen, laat je het daarna prberen. Gebruik hiervr de emmer, mdat de bnen en dergelijke anders alle kanten prllen. Streef niet na dat de deelnemers het net z den als jij: uit de bak pakken en ineens in de emmer gien is natuurlijk k prima. Herhaal dit ng een keer: laat iedereen weer z stil mgelijk zijn en begin pnieuw. Bij de vlgende 'herhaling' hr je peens iets anders: pak een vel kartn en schud ermee, zdat het lijkt f het nweert. Lp ermee DE VLINDERSTICHTING Bewners: Natuurbeleving in huis 3

4 langs alle deelnemers. Neem daarvr ruim de tijd. Kan iemand zijn handen ged gebruiken, laat het hem dan zelf prberen. Herhaal het ng eens, eventueel met een blikken plaat, wat een iets sterker effect geeft. Sluit af met het samen zingen en beluisteren van de trllenliedjes. Maak met behulp van sfeerverlichting (sptjes) en eventueel spinrag een spannend sfeertje, vrzver dat niet de aandacht van de activiteit afleidt. Je kunt de trl een kledingstuk f zakdek geven, waarp een luchtje is gesprenkeld, zdat de trl k aan de geur kan wrden herkend. Let evenwel ged p de reacties en pas de geur z ndig aan. Geuren die wij lekker vinden, hebben niet altijd k de vrkeur van de deelnemers! Jan de Wind en Christffer Stfzuiger ventilatr f föhn stfzuiger papiersnippers f rijst f... Ga in een kring zitten en begin met een prjectliedje. Vertel dat we p bezek gaan bij Jan de Wind en Christffer Stfzuiger. Allebei wnen ze p de rmmelzlder. Ga met z'n allen de trap p dr te stampen. De het zelf in ieder geval k en help degenen die het leuk vinden als er 'met hun veten' gestampt wrdt. Rep (samen) Jan de Wind (ventilatr f föhn) en laat de bewners kennis met hem maken. Zet daarvr eerst de laagste stand aan en laat de wind velen. Begin niet bij het gezicht van de bewner, tenzij je van hem weet dat hij dat heel erg prettig vindt. Zet de ventilatr f föhn in een steeds hgere stand, als dit in de smaak blijkt te vallen. Neem een hand vl papiersnippers en laat Jan de Wind deze wegblazen. Herhaal dit een paar keer. Zwaai Jan de Wind uit (ruim hem p) en laat de bewner vervlgens (f in een vlgend activiteitenuur) kennis maken met Christffer Stfzuiger. Begin met het aan- en uitzetten van de stfzuiger, laat de bewner eventueel helpen. Stri snippers en zuig ze p, p z'n manier dat de bewner het ged kan waarnemen. Leg de snippers desnds p zijn rlstelblad. Prbeer uit he de bewner reageert p het naderbij kmen van de stfzuiger. Is hij er niet (meer) bang vr, prbeer dan wat snippers van de scht p te zuigen, f misschien zelfs wel uit zijn handen. Hud samen Christffer ged in de gaten, want in een jlige bui 'zent' hij (degenen die dat aandurven) p hun handen, veten, benen, armen en buik! Zwaai Christffer Stfzuiger uit (ruim hem p). Zing een prjectliedje tt slt. Laat de bewner, indien mgelijk, zelf experimenteren met de stfzuiger en ventilatr. Laat hem bijvrbeeld (witte) snippers pzuigen van een dnker kleed, vanwege het visuele effect. Smmige deelnemers vinden de (kele) wind van de ventilatr niet prettig, maar de warme wind van de föhn wel, f andersm. Gebruik rijst f kraaltjes m p te zuigen vr een extra auditief effect: het ritselt leuk als ze dr de slang glijden. Wees vrzichtig in het benaderen van de bewner met de stfzuiger, zeker als je zijn reactie hierp ng niet kent. Het velen van de zuigkracht van de stfzuiger (en het geluid!) kan beangstigend zijn. Laat de bewner daarm eerst kijken naar het effect van de stfzuiger p juw eigen kleding en laat dr middel van de mimiek blijken dat het een raar gevel is p je huid. Er zijn deelnemers die het in eerste instantie niet prettig vinden, maar die er na een aantal keer de ll enrm van inzien. Prbeer DE VLINDERSTICHTING Bewners: Natuurbeleving in huis 4

5 daarm nderscheid te maken tussen vrees vr het nbekende en gegrnde angst. Parapluutje, paraslletje grte regenbgparaplu's (nder andere bij Blkker te kp) lichtsptje, verlengsneren cassetterecrder, klassieke muziek Ga in een kring m de tafel zitten en begret iedereen met een liedje. Vraag aan de deelnemers f ze mee willen naar het trpisch regenwud. Vertel dat je de paraplu en parasl meeneemt, m niet nat te regenen f te verbranden in de zn. Laat de paraplu zien, steek 'm nder je arm en stamp p de grnd. Op naar het trpisch regenwud. Ndig de bewners uit m mee te den en hud dit een psje vl. Zet rustige muziek aan, dim langzaam de lichten en de het sptje aan. Neem de paraplu in de hand, klap hem pen en draai hem aan het handvat rnd. Zet het sptje achter de paraplu, zdat de rterende kleuren ged te zien zijn. Creëer p deze manier een rustgevende sfeer. Experimenteer met de paraplu want er zijn veel verschillende effecten mee te krijgen (zie k tips). Geef deelnemers die ver een redelijk gede mtriek beschikken de gelegenheid m zelf de paraplu vast te huden f ermee te draaien. Draai de muziek langzaam weg, sluit de paraplu('s) en kndig aan dat de verlichting weer aangaat (één, twee...) Sluit af met een sltliedje. Steek de paraplu p, zet de stk p de grnd en hud de paraplu vast in het middelpunt. Draai nu de paraplu rnd. Zet het sptje er eventueel nder. Andersm kan k: laat de paraplu rusten p de kap en draai aan de steel. Steek de paraplu p, neem de stk in je hand en hud de paraplu hrizntaal vr je buik. Draai de stk nu langzaam rnd. Hud de ingeklapte paraplu vast p brsthgte. Klap de paraplu in en uit. He harder je dit det, he meer wind en geluid er ntstaat. Op deze manier kunnen k blinde deelnemers plezier beleven aan de activiteit. Ga samen met de bewner nder de paraplu zitten. Draai de paraplu pengeklapt rnd bven jullie hfd. Hud eventueel samen de steel vast. DE VLINDERSTICHTING Bewners: Natuurbeleving in huis 5