5 Voeding, kleding en winkelen

Transcriptie

1 5 Voeding, kleding en winkelen 5 Voeding, kleding en winkelen 5.1 Eten, drinken track 16 la fame affamato, affamata mangiare Vi posso offrire qualcosa da mangiare? il cibo Non tocco cibo da tre giorni. gli alimentari pl Nella seconda strada a destra c è un buon negozio di alimentari. i gẹneri alimentari pl l alimentazione f indispensạbile Per mantenersi in buona salute è indispensabile mangiare frutta e verdura. il vegetariano, la vegetariana vegetariano, vegetariana de honger hongerig eten Kan ik jullie iets te eten aanbieden? het voedsel, het eten Ik heb al drie dagen niets gegeten. de voedingsmiddelen, de levensmiddelen In de tweede straat rechts zit een goede levensmiddelenzaak. de levensmiddelen de voeding onmisbaar, absoluut noodzakelijk Om gezond te blijven is het absoluut noodzakelijk om fruit en groente te eten. de vegetariër vegetarisch la nutrizione de voeding la denutrizione de ondervoeding nutrire voeden nutriente voedzaam leggero, leggera licht(verteerbaar) (zie infokader p. 77) I cereali sono molto nutrienti e allo stesso tempo leggeri. Graanproducten zijn erg voedzaam en tegelijkertijd lichtverteerbaar. pesante zwaar, machtig (zie infokader p. 77) la farina i cereali pl il pane Ora è possibile comprare il pane nero anche in Italia. il panino la pasta Che tipo di pasta vi piace di più? la pasta integrale il cornetto het meel de granen, de graanproducten het brood Je kunt nu ook bruin brood in Italië kopen. het broodje de pasta, de deegwaren Welk soort pasta vinden jullie het lekkerst? de volkoren pasta de (zoete) croissant 76 Eten, drinken

2 Voeding, kleding en winkelen 5 INFO leggero pesante Let op het gebruik: La borsa è leggera. Il baule è pesante. abiti leggeri abiti pesanti Ieri abbiamo mangiato leggero. un piatto molto pesante De tas is licht De koffer is zwaar. dunne/luchtige kleren dikke/warme kleren Gisteren hebben we iets lichts gegeten. een erg machtig gerecht il fornaio, la fornaia Se passi dal fornaio non dimenticare i panini! la panetterịa il panificio la pasticcerịa la pasta Cristina, fai un salto in pasticceria e compra qualche pasta per stasera, per favore. la carne la cotoletta de bakker Als je langs de bakker komt, vergeet de broodjes dan niet! de bakkerswinkel, de bakker de bakkerij, de bakkerswinkel, de bakker de banketbakkerij het taartje, het gebakje Cristina, ga even naar de banketbakker en koop wat gebakjes voor vanavond, alsjeblieft. het vlees de schnitzel; de kotelet la scaloppina het kalfslapje tẹnero, tẹnera mals, zacht duro, dura taai la carne di maiale het varkensvlees (zie infokader p. 294) la carne di vitello het kalfsvlees la carne di manzo het rundvlees Vorrei mezzo chilo di (carne di) manzo per fare il bollito. Ik had graag 500 gram rundvlees voor de soep. il pollo de kip il pollo arrosto de gebraden kip il macellaio, la macellaia de slager il salame Anna vuole solo un panino con il salame. la mortadella la salsiccia il prosciutto de worst Anna wil alleen een broodje worst. de mortadella (soort boterhammenworst) de saucijs, de braadworst de ham Eten, drinken 77

3 5 Voeding, kleding en winkelen cotto, cotta crudo, cruda gli affettati pl la fetta affettare i salumi pl Al Sud si fanno salumi molto piccanti. la salumerịa Potresti andare in salumeria? Mi servono delle salsicce per stasera. il pesce Oggi rinunciamo alla carne e mangiamo un po di pesce. Fai attenzione che il pesce sia fresco e non surgelato. il pescivẹndolo, la pescivẹndola il tonno la sardina Con il tonno e le sardine si può fare un ottimo sugo. la trota Cuciniamo la trota lessa? la sọgliola l orata il branzino la spịgola l aragosta l ạstice m gekookt; gaar rauw de (gesneden) vleeswaren de plak; de punt, het stuk in plakken snijden de vleeswaren; de worstsoorten In het Zuiden maken ze erg pittige worst. de delicatessenzaak voor fijne vleeswaren Kun je even naar de salumeria gaan? Ik heb worstjes voor vanavond nodig. de vis Vandaag doen we het zonder vlees en eten we wat vis. Let erop dat de vis vers is en niet uit de diepvries komt. de visboer/visvrouw de tonijn de sardine Met tonijn en sardientjes kun je een heerlijke saus maken. de forel Zullen we de forel pocheren? de tong de goudbrasem, de dorade de zeebaars de zeebaars de kreeft, de langoest de kreeft la verdura de groente trovare vinden; aantreffen In Italia si trovano tantissimi tipi di verdura. In Italië zijn heel veel soorten groente te krijgen. l insalata de sla; de salade il pomodoro de tomaat l oliva de olijf Comprami un etto di olive, per favore. Wil je voor mij een ons olijven kopen? il peperone de paprika Che peperoni desidera, signora? Quelli rossi, quelli verdi o quelli gialli? Welke paprika s wilt u, mevrouw? Rode, groene of gele? il peperoncino de Spaanse peper, de chilipeper 78 Eten, drinken

4 Voeding, kleding en winkelen 5 le zucchine pl la melanzana gli spinaci pl Gli spinaci freschi si comprano al mercato. i piselli pl i fagioli pl il sẹdano il finocchio la biẹtola il cetriolo la carota Puoi aggiungere le carote tagliate fine. la barbabiẹtola il cạvolo il cạvolo di Bruxelles il cavolfiore la verza i crauti pl de courgettes de aubergine de spinazie Verse spinazie koop je op de markt. de (dop)erwtjes de bonen de selderij de venkel de snijbiet de komkommer de wortel Je kunt er ook fijngesneden wortel in doen. de (rode) biet de kool de spruit de bloemkool de savooikool de zuurkool la frutta het fruit Conviene sempre comprare la frutta di stagione. Je kunt het beste altijd fruit van het seizoen kopen. la pera de peer la mela de appel la pesca de perzik la pescanoce de nectarine l arancia de sinaasappel l albicocca de abrikoos la ciliegia de kers la macedonia (di frutta) de fruitsalade Per la macedonia ci vogliono mezzo chilo di Voor de fruitsalade heb je nodig: 500 gram albicocche, due etti e mezzo di ciliegie, sette abrikozen, 250 gram kersen, zeven ons etti e mezzo di pesche e qualche arancia. perziken en wat sinaasappels. il fico de vijg il cocọmero de watermeloen In Italia si può comprare il coco mero a fette per strada. In Italië kun je stukken watermeloen langs de weg kopen. il melone de meloen il limone de citroen Eten, drinken 79

5 5 Voeding, kleding en winkelen gli agrumi pl il mandarino Ti piacciono le mele o vuoi piuttosto un mandarino? la clementina la mandarancio la limetta la prugna la frạgola il lampone maturo, matura de citrusvruchten de mandarijn Houd je van appels of wil je liever een mandarijn? de clementine de clementine de limoen de pruim de aardbei de framboos rijp il latte de melk il burro de boter il formaggio de kaas Il parmigiano è il formaggio italiano più famoso. De bekendste Italiaanse kaas is de Parmezaanse kaas. la margarina de margarine l uovo het ei (zie infokader p. 81) Le uova sode sono pesanti. Hardgekookte eieren liggen zwaar op de maag. l uovo di giornata het verse ei sodo, soda stevig, hardgekookt (ei) alla coque [kɔk] zachtgekookt (ei) il dolce het gebak, de taart, de koek; het dessert Il panettone è il classico dolce di Natale. Panettone is het traditionele kerstgebak. la torta de taart la panna de slagroom il biscotto het koekje Questi biscotti sono di produzione propria. Dit zijn koekjes van eigen fabrikaat. il budino Vuoi assaggiare il mio budino alle fragole? il cioccolatino la caramella Senti che buone sono queste caramelle al miele! la scạtola Che bontà questi cioccolatini al liquore! Ne voglio comprare una scatola anch io. de pudding Wil je mijn aardbeienpudding proeven? het chocolaatje, de bonbon het snoepje, het zuurtje Proef eens hoe lekker deze honingsnoepjes zijn! de doos; het blik; de bus Heerlijk, deze likeurbonbons! Ik ga er ook een doos van kopen. 80 Eten, drinken

6 Voeding, kleding en winkelen 5 INFO verandering van het geslacht van woorden Enkele zelfstandige naamwoorden die in het enkelvoud mannelijk zijn en eindigen op -o, zijn in het meervoud vrouwelijk en eindigen op -a: l uovo het ei le uova de eieren un paio di forbici een schaar due paia di forbici twee scharen un paio di pantaloni een broek due paia di pantaloni twee broeken il labbro de lip le labbra de lippen il ciglio de wimper le ciglia de wimpers il dito de vinger le dita de vingers il lenzuolo het laken le lenzuola de lakens Sommige van deze woorden hebben daarnaast ook een regelmatige meervoudsvorm (vaak met een iets andere betekenis): il braccio de arm le braccia i bracci il ginocchio de knie le ginocchia i ginocchi l osso het bot, het been le ossa gli ossi il sopracciglio de wenkbrauw le sopracciglia i sopraccigli il corno de hoorn le corna i corni de armen de rivierarmen; de vleugels van een gebouw de knieën de botten (anatomie) de botten, de kluiven de wenkbrauwen de horens; het gewei de hoorns (muziekinstrumenten) de dorst Ik heb honger noch dorst. drinken koud warm; heet lauw ijskoud; bevroren drinkbaar, drink- de drank, het drankje, de frisdrank de drank, het drankje Ik drink liever geen ijskoude drankjes. de alcohol niet alcoholhoudend, alcoholvrij la sete Non ho né fame né sete. bere freddo, fredda caldo, calda tiẹpido, tiẹpida ghiacciato, ghiacciata potạbile la bịbita la bevanda Vorrei che le bevande non fossero ghiacciate. l ạlcol/l ạlcool m analcọlico, analcọlica Eten, drinken 81

7 5 Voeding, kleding en winkelen l acqua (minerale) het (mineraal)water la limonata de citroendrank, de citroenlimonade il caffè de koffie decaffeinato, decaffeinata cafeïnevrij (zie infokader p. 86) la cioccolata de chocolade(melk) Mi faccio una cioccolata calda. Ik maak warme chocolademelk voor mezelf. il tè de thee la menta de (peper)munt il vino de wijn Ho già ordinato un quarto di vino rosso. Ik heb al een kwart liter rode wijn besteld. il vino pregiato de eersteklas wijn stagionare laten liggen; bewaren Un buon Barolo dovrebbe staggionare parecchi anni. Een goede Barolowijn moet je meerdere jaren laten liggen. secco, secca droog il cavatappi de kurkentrekker lo spumante de mousserende wijn, de schuimwijn Questo spumante è secco come piace a me. Deze droge spumante is precies mijn smaak. frizzante mousserend la birra (alla spina) het bier (van de tap) Una buona birra alla spina è quello che ci vuole con la pizza. Een lekker biertje van de tap hoort echt bij een pizza. l apribottiglie m de flesopener Fatti dare un apribottiglie al bar. Vraag even een flesopener bij de bar. il brịndisi de toost Facciamo un brindisi alla salute di Wanda! Laten we toosten op de gezondheid van Wanda! Cin cin! Proost! il liquore il tappo la grappa Qui si beve spesso una grappa dopo mangiato. l amaro l enoteca la birrerịa i surgelati pl Il consumo dei surgelati si è diffuso anche da noi. surgelato, surgelata de likeur de kurk; de dop de grappa (druivendestillaat) We drinken hier vaak een grappa na het eten. de (maag)bitter; de kruidenbitter de wijnkelder, het proeflokaal de kroeg; de bierbrouwerij de diepvriesproducten Ook bij ons is het gebruik van diepvriesproducten wijd verspreid. diepvries-, diepgevroren 82 Eten, drinken

8 Voeding, kleding en winkelen 5 il barạttolo l apriscạtole m la conserva il consumo consumare de pot, het potje, het blik(je) de blikopener de conserven; het inmaken de consumptie, het gebruik gebruiken, nuttigen, consumeren 5.2 Koken, gerechten track 17 la cucina de keuken La cucina italiana è leggera e ricca di sapori. De Italiaanse keuken is licht en rijk van smaak. il cuoco, la cuoca de kok/kokkin Tonino e Rodolfo sono cuochi pieni di Tonino en Rodolfo zijn fantasievolle koks. fantasia. cucinare koken, bereiden (zie infokader p. 83) bollire koken, aan de kook zijn (zie infokader p. 83) il piatto het gerecht, de schotel, het bord INFO koken Let op het verschil: cucinare Mia madre cucina molto bene. bollire far bollire Prima di buttare la pasta devi far bollire l acqua. cuocere far cuocere (kunnen) koken Mijn moeder kan heel goed koken. koken, aan de kook zijn (onovergankelijk) laten koken, aan de kook brengen Voordat je de pasta erin doet, moet je het water laten koken. koken, bakken, braden, klaarmaken gaar laten worden il tegame la pẹntola la padella il coperchio lo scolapasta de (braad)pan de pan de koekenpan de deksel het vergiet Koken, gerechten 83

9 5 Voeding, kleding en winkelen preparare Quando preparo le patate al forno ci metto sempre due spicchi d aglio e un po di rosmarino. pulire, pulisco Aspetta un attimo, devo prima pulire il cavolo. pelare Hai finito di pelare le patate? klaarmaken, bereiden Wanneer ik aardappels in de oven klaarmaak, doe ik er altijd een teentje knoflook en wat rozemarijn bij. schoonmaken Wacht even, ik moet eerst de kool schoonmaken. schillen, pellen Heb je de aardappels geschild? macinare (ver)malen Potresti macinare la carne? Kun je van het vlees gehakt maken? grattugiare raspen mescolare mengen; mixen; roeren aggiụngere toevoegen bruciarsi aanbranden Devi mescolare bene, altrimenti il purè si brucia. Je moet goed roeren, anders brandt de puree aan. stufare stoven, smoren, laten sudderen assaggiare proeven, proberen (zie infokader p. 73) Ti conviene assaggiare prima di aggiungere altro sale. Je kunt beter eerst proeven, voordat je meer zout toevoegt. condire, condisco il condimento il sale Per condire l insalata bastano sale, pepe, olio e aceto. salato, salata il pepe la noce moscata piccante l aglio la cipolla l erba cipollina il prezzẹmolo Metti un po di prezzemolo, un po di aglio e una cipolla nella pentola! la salvia Facciamo le tagliatelle con burro e salvia. il rosmarino kruiden, aanmaken, op smaak brengen de kruiden; de dressing het zout Voor het aanmaken van de sla heb je genoeg aan zout, peper, olie en azijn. zout, hartig; gezouten de peper de nootmuskaat scherp, pittig de knoflook de ui de bieslook de peterselie Doe wat peterselie, knoflook en ui in de pan! de salie Laten we tagliatelle met boter en salie maken. de rozemarijn 84 Koken, gerechten

10 Voeding, kleding en winkelen 5 l aceto sott aceto l olio sott olio la sẹnape l aroma m la patata il purè le tagliatelle pl il riso Per il risotto ci vuole un riso speciale. il sugo la salsa Come condisci la pasta? In bianco o con la salsa di pomodoro? la ricetta l ingrediente m È una ricetta complicatissima, ci vogliono un sacco di ingredienti. occọrrere Occorrono almeno dieci zucchini non troppo piccoli. lesso, lessa affumicato, affumicata fritto, fritta ripieno, ripiena la griglia alla griglia de azijn in het zuur, ingelegd de olie in olie de mosterd het aroma de aardappel de puree de tagliatelle (lintvormige pastasoort) de rijst Voor risotto heb je een speciaal soort rijst nodig. de (tomaten)saus; de jus de saus Hoe maak je de pasta aan? Met boter of met tomatensaus? het recept het ingrediënt Het is een erg ingewikkeld recept en je hebt een heleboel ingrediënten nodig! nodig zijn Je hebt minstens tien niet te kleine courgettes nodig. gekookt gerookt gebakken; gefrituurd gevuld de grill, het vleesrooster van de grill, geroosterd Koken, gerechten 85