Standaarden en eindtermen ve

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Standaarden en eindtermen ve"

Transcriptie

1 Standaarden en eindtermen ve Een vergelijkend verzicht Raamwerk NT2 CINOP maart

2 INHOUD 1. Inleiding pagina 3 2. Algemene verschillen en vereenkmsten pagina 4 3. Vergelijking per vaardigheid pagina 7 4. Cnclusies pagina 18 2

3 1. Inleiding Zwel laagtaalvaardige medertaalsprekers als NT2-leerders kunnen prblemen hebben met taal, maar de aard van de taalprblematiek van beide delgrepen verschilt sms. Bij een deel van de NT1-leerders is de achterstand vral waarneembaar in het lees- en schrijfgedrag. NT2- leerders hebben sms een beperkte wrdenschat in verhuding tt de beheersing van de vaardigheden. In de praktijk kmen NT2-leerders en NT1-leerders vaak in dezelfde situaties terecht. Ze den bijvrbeeld hetzelfde werk f ze zijn werkzekend en zitten in een traject bij het UWV. In taaltrajecten bij rc s en bij particuliere aanbieders zitten ze sms in dezelfde lesgrepen. Beide grepen hebben taalndersteuning ndig m vlwaardig te kunnen functineren in de cntext waarin ze leven, leren en werken. Taalaanbieders en gemeenten die deze taalndersteuning willen aanbieden, hebben dus te maken met twee delgrepen waarbij de taalprblematiek p aspecten kan verschillen. Vr beide delgrepen is een apart kader ntwikkeld m de vrtgang van de taalvaardigheid in beeld te brengen. Sinds 1 januari 2013 zijn beide kaders in de wet pgenmen: Vr NT1-leerders in de pleidingen Nederlandse taal en rekenen 1F en 2F zijn dat de Standaarden en eindtermen ve en vr NT2-leerders in de pleidingen NT2 het Raamwerk NT2. Beide kaders reflecteren de eigen wijze van taalverwerving van de delgrep waarvr ze ntwikkeld zijn. Deze vergelijking tussen de Standaarden en eindtermen ve en het Raamwerk NT2 begt de verschillen tussen de twee kaders verzichtelijk in beeld te brengen, van niveau Instrm (NT1) en A1(NT2) tt niveau 2F (NT1) en B1(NT2). Hierdr wrdt het vr nderwijsgevers die met beide delgrepen te maken hebben, gemakkelijker m per delgrep de juiste accenten te leggen en de juiste aanpak te kiezen. Leeswijzer In het verzicht zijn de beschrijvingen uit beide kaders gedeeltelijk vergenmen. Elke vaardigheid is apart vergeleken. Gekzen is vr de zinnen en wrdgrepen die het verschil laten zien. De beschrijvingen zijn dus niet bedeld m het niveau weer te geven; daarvr met het riginele kader geraadpleegd wrden. De verschillen zijn in zwarte letters weergegeven. De vereenkmsten in de beschrijvingen zijn in grijze letters weergegeven. Overeenkmsten en verschillen zijn mwille van de handzaamheid niet helemaal uitgeschreven. Puntjes geven aan dat de beschrijving niet vlledig is: dit dcument kan dan k niet wrden gezien als een niveaubeschrijving. In de laatste rij van het frmat is een cnclusie per vaardigheid pgenmen. De verschillen in de frmats zijn sms verschillen in inhud, sms in frmulering f rdening. In de cnclusies zijn de belangrijkste inhudelijke verschillen vermeld. 3

4 2. Algemene verschillen en vereenkmsten Thema Standaarden en eindtermen Raamwerk NT2 Cntext Verschil Geschreven vr de vlwasseneducatie. Vrbeelden relevant vr vlwasseneducatie. Geschreven vr NT2-studenten. Vrbeelden relevant vr NT2 -leerders. Overeenkmst Dagelijks leven, werk, pleiding (Raamwerk NT2) De leef-, werk- en leermgeving (Standaarden en eindtermen ve) Achtergrnd Verschil Gebaseerd p Referentiekader Taal en Rekenen Meijerink Gebaseerd p Cmmn Eurpean Framewrk (1990) (augustus 2010) Overeenkmst Referentiekader waarin beheersingsniveaus van taalvaardigheid staan beschreven (Beide in de vrm van can-d statements). Niveau-indeling Verschil Drie beheersingsniveaus, ingedeeld in Instrm, 1F en 2F. Vijf beheersingsniveaus, ingedeeld in afhankelijk (A1, A2), nafhankelijk (B1, B2) en vaardig (C1) (C2 is vr NT2 niet beschreven). Overeenkmst Het Instrmniveau is te vergelijken met A1, 1F met A2 en 2F met B1. Taalvaardigheden Verschil Luisteren Luisteren (Uitleg hiernder) Gesprekken veren Gesprekken veren Spreken Spreken Schrijven Schrijven Lezen van zakelijke teksten Lezen Lezen van fictinele, verhalende en literaire teksten Extra: Begrippenlijst en taalverzrging Teksten verwerken (lezen en schrijven) Aantekeningen maken 4

5 Opbuw/infrmatie per prductieve Algemene mschrijving Beheersingsniveau vaardigheid Taak Subvaardigheden en descriptren Standaard/eindterm Vrbeelden bij de descriptren Cntext Tekstkenmerken receptief (bij gesprekken veren) Onderwerp Tekstkenmerken prductief Vrbeeld Kenmerken van de taakuitvering Opbuw/infrmatie per receptieve Algemene mschrijving Beheersingsniveau vaardigheid Tekstkenmerken Subvaardigheden en descriptren Taak Vrbeelden bij de descriptren Standaard/eindterm Tekstkenmerken Cntext Strategieën Onderwerp Vrbeeld Kenmerken van de taakuitvering 5

6 Telichting Cntext De Standaarden en eindtermen ve zijn ntwikkeld vr de vlwasseneneducatie: gericht p NT1-leerders. Dit zrgt vr verschillen in vrbeelden, maar k in subvaardigheden. In het Raamwerk NT2 is luisteren naar gesprekken tussen medertaalsprekers bijvrbeeld een subvaardigheid van luisteren. Deze subvaardigheid kmt in de Standaarden en eindtermen ve niet vr. Taalvaardigheden De taalvaardigheden kmen in wezen vereen, maar ze zijn in beide kaders anders uitgebreid. Z zijn in het Raamwerk NT2 twee taken pgenmen teksten verwerken en aantekeningen maken. Bij deze taken f vaardigheden wrdt een berep gedaan p minstens twee taalvaardigheden. Vr het verwerken van teksten met een leerder zwel lezen als schrijven en bij aantekeningen maken met een leerder zwel luisteren als schrijven. Deze vaardigheden zijn apart in het raamwerk pgenmen, mdat deze vaardigheden vlgens de ntwikkelaars van het Raamwerk NT2 van grt belang zijn vr cursisten die zich vrbereiden p studie. In de Standaarden en eindtermen ve is teksten verwerken geïntegreerd in de vaardigheden schrijven en lezen. Het maken van aantekeningen is geïntegreerd in de vaardigheid schrijven. Bij de vaardigheid luisteren is aantekeningen maken niet expliciet pgenmen, maar valt wel de herleiden uit de taak luisteren naar instructies. Bij de Standaarden en eindtermen ve zijn de vaardigheden k uitgebreid. Z is lezen gesplitst in lezen van zakelijke teksten en het lezen van fictinele teksten. Dit nderscheid is in het Raamwerk NT2 niet gemaakt. Wel zijn beide tekst srten bij de vrbeelden bij lezen pgenmen (meer hiernder bij de vaardigheid lezen). Daarnaast is er in de Standaarden en eindtermen ve expliciet aandacht vr de begrippenlijst en taalverzrging. Dit nderdeel ntbreekt in het Raamwerk NT2. Het nderdeel taalverzrging is alleen terug te vinden bij de tekstkenmerken wrdgebruik en zinsbuw. Afhankelijkheid van hulp, instructie en vrbeelden In het Raamwerk NT2 wrdt duidelijk vermeld welke hulp een leerder ndig heeft bij de taak. Op A1 f A2 is de leerder bij het spreken, maar k bij het luisteren afhankelijk van de manier waarp zijn gesprekspartner spreekt. In de Standaarden en eindtermen ve is de mate van zelfstandigheid bewust niet pgenmen in de beschrijving van de taken. Dit kmt mdat het eindtermen zijn die p het beschreven niveau zelfstandig meten kunnen wrden uitgeverd. In de Inleiding is wel aandacht besteed aan de mate van hulp per niveau bij het uitveren en leren van de taken. 6

7 3. Vergelijking per vaardigheid Luisteren Standaarden & eindtermen ve Raamwerk NT2 Algemeen Instrm 1F 2F A1 A2 B1 Zeer eenvudige luisterteksten Eenvudige luisterteksten Luisterteksten Vertruwde wrden en basiszinnen Zinnen en meest frequente wrden Tekstkenmerken Instrm 1F 2F A1 A2 B1 Zeer eenvudige luisterteksten ver bekende nderwerpen Eenvudige luisterteksten Teksten met heldere structuur Cncrete nderwerpen gerelateerd aan cntext Zeer eenvudig en ver vertruwde nderwerpen Eenvudig en vertruwd: van direct belang vr hem Hfdpunten in duidelijk uitgesprken standaardtaal Teksten in eenvudig taalgebruik binnen vak- f interesse- Gebied Taken Instrm 1F 2F Subvaardigheden Descriptren 1 Instructies zeer eenvudige instructies Handelen p basis van instructie instructies Weet f hij vldende infrmatie heeft m instructie p te kunnen vlgen 1 Aankndigingen en instructies A1 A2 B1 aan hem gerichte.. instructies instructies 2 Luisteren naar een vrdracht, tespraak f verhaal een zeer krte eenvudige eenvudige.. 2 Als lid van een livepubliek descriptren descriptren in grte lijnen, duidelijk uitgesprken 3 Luisteren naar nieuws berichten, telefnbeantwrder, zeer eenvudige. met visuele ndersteuning.. en kan vr hem relevan te infrmatie uit het bericht halen.. p hfdpunten 3 Naar tv, vide en geluidspnames descriptren p hfdpunten 7

8 dcumentaire en discussie prgramma 4 Films en televisieseries Zeer eenvudig van structuur en taalgebruik Kan p hfdlijnen vlgen.. essentie Niet uitgewerkt in de Standaarden en eindtermen 4 Gesprekken tussen medertaal sprekers decriptren Kan het nderwerp bepalen van duidelijk uitgesprken p hfdlijnen, duidelijk uitgesprken Kenmerken taakuitvering Instrm 1F 2F Strategieën A1 A2 B1 Begrijpen ngeveer waar het ver gaat.. Haalt hfdzaken uit Onderscheidt hfden bijzaken Begrijpen descriptren nderwerp en hfdzaken p hfdlijnen Interpreteren cnsequenties van Kan infrmatie en meningen duiden die dicht bij hem staan. Kan infrmatie en meningen duiden Herkennen descriptren Kan wrden afleiden uit cntext.. Kan wrden betekenis van zinnen herleiden uit cntext. Evalueren Reageert p Geeft rdeel ver Geeft rdeel ver de waarde van Samenvatten Herhaalt.. Nteert/ nthudt belangrijkste punten van Vat beknpt samen Cnclusie: Over het algemeen wrden in de Standaarden en eindtermen hgere eisen gesteld aan luistervaardigheid dan in het Raamwerk NT2. Niet alleen gaat het bij het Raamwerk NT2 vrnamelijk m het begrijpen p hfdlijnen, maar de leerder heft k minder met de luistertekst te den (herkennen en begrijpen versus begrijpen, interpreteren, evalueren en samenvatten in de Standaarden en eindtermen ve). 8

9 Spreken Standaarden & eindtermen ve Raamwerk NT2 Algemeen Instrm 1F 2F A1 A2 B1 Krte zinnen.. Krte zinnen.. Krt vrbereid verhaal.. Eenvudige uitdrukkingen en zinnen Eenvudige bewrdingen.. Redelijk vleiend en duidelijk verhaal Cncrete nderwerpen.. Eenvudige uiteenzetting.. Vertruwde nderwerpen.. Taken Instrm 1F 2F Subvaardigheden Descriptren 1 Een mnlg huden Vertelt een zeer krte en vraf geefende mededeling Hudt een krt vrbereid verhaal Geeft een samenhangend verslag 1 Mnlgen Beschrijft basale infrmatie A1 A2 B1 Beschrijft in eenvudige wrden Kan een beschrijving geven Niet uitgewerkt in de Standaarden en eindtermen Kenmerken taakuitvering Samenhang 2 Een publiek tespreken Instrm 1F 2F Kenmerken taakuitvering descriptren Gedachtegang is begrijpelijk Samenhangend verhaal Cherentie Zeer krt vraf ingeefende mededeling.. Krt vraf ingeefend praatje.. A1 A2 B1 Basisvegwrden Eenvudige vegwrden Eenvudige vrbereide presentatie Reageren p vragen Samenhangende reeks van punten Afstemming p del descriptren Spreekdel duidelijk Geeft spreekdel duidelijk vrm Afstemming p publiek descriptren Stemt taalgebruik af Beantwrd eenvudige vragen Hudt rekening met het publiek Reageert passend 9

10 Wrdenschat en wrdgebruik De meeste alledaagse wrden De meeste alledaagse Wrden Vldende wrden Wrdgebruik en wrdenschat Beperkte wrdenschat Standaardpatrnen; alledaagse situaties Tereikende wrdenschat.. Verstaanbaarheid, vleiendheid en grammaticale beheersing Een aantal eenvudige cnstructies Eenvudige zinscnstructies Redelijke grammaticale beheersing Grammaticale crrectheid Uitspraak Vleiendheid Eenvudige cnstructies; standaarduitdrukkingen Eenvudige zinscnstructies Krte uitingen Accuraat gebruik frequente rutines Cnclusie: De beschrijvingen van de vaardigheid spreken in het Raamwerk en in de Standaarden kmen inhudelijk vr een grt deel vereen. Een verschil is echter dat het Raamwerk twee subvaardigheden (een mnlg huden en een publiek tespreken) hanteert, terwijl dit in de Standaarden is samengevegd. Verder zijn de kenmerken van de taakuitvering bij de Standaarden uitgebreider dan bij het Raamwerk. In het Raamwerk ligt de fcus meer p taaltechnische aspecten (wrden, grammatica, vleiendheid, cherentie, uitspraak), terwijl in de Standaarden k gekeken wrdt naar de afstemming p del en de afstemming p het publiek. 10

11 Gesprekken veren Standaarden & eindtermen ve Raamwerk NT2 Algemeen Instrm 1F 2F A1 A2 B1 Deelnemen aan gesprekken Zakelijke gesprekken veren Kan infrmatie uitwisselen, zijn mening uiten, gevelens nder wrden brengen Taken Instrm 1F 2F Subvaardigheden Descriptren 1 Deelnemen aan.. 1 Bijeenkmsten discussie en Geef een reactie.. en verleg vergaderingen 2 Infrmatie uitwisselen 3 Telefngesprekken veren Kan vragen beantwrden Kan een bericht aannemen f drgeven Niet uitgewerkt in de Standaarden en eindtermen Niet uitgewerkt in de Standaarden en eindtermen in grte lijnen.. Geef zijn mening.. Geeft infrmatie.. Antwrd p adequate wijze Berdeelt.. Geeft infrmatie Vlgt de lijn in de discussie. Geeft uitleg en cmmentaar. Drukt zich p passende wijze uit.. Wisselt infrmatie uit Vat samen Vert zakelijke gesprekken 2 Infrmatie uitwisselen Deelnemen aan een eenvudig gesprek.. Gesprekspartner spreekt langzaam.. Cmmuniceren ver eenvudige taken Krte sciale gesprekken A1 A2 B1 descriptr Eenvudige vragen stellen en beantwrden Zaken regelen Infrmele gesprekken Kan m dingen vragen Kan zich vrstellen Kan zeggen wat hij denkt indien rechtstreeks aangesprken Eenvudige aanwijzingen geven en pvlgen Kan m infrmatie vragen Sciale cntacten tt stand brengen; zich p eenvudige wijze uitdrukken Onvrbereid deelnemen aan een gesprek Kan een standpunt verbrengen Kan eenvudige feitelijke infrmatie achterhalen Kan uitleg geven bij rutinematige klussen Gevelens uitdrukken.. Uitleggen.. 11

12 Kenmerken taakuitvering Beurten nemen en bijdragen aan samenhang Instrm 1F 2F Kenmerken taakuitvering Reageert p initiatief.. Hud een gesprek gaande Gedachtegang is begrijpelijk Gebruikt juiste frase aan het wrd te kmen Interactie/ Cherentie A1 A2 B1 Kan vragen beantwrden Afhankelijk van herhaling Weinig initiatief Kan vragen beantwrden Kan een eenvudig gesprek veren Afstemming p del Reageert passend bij de situatie en het del.. Stelt vragen ter verduidelijking Maakt het gespreksdel duidelijk Stelt delgerichte vragen Afstemming p publiek Past basiscnventies te.. Vlgt de geprekspartner Stemt tn en taalgebruik af (zie interactie) Wrdenschat en wrdgebruik Gebruikt de meeste alledaagse wrden.. Gebruikt de meest alledaagse wrden Varieert in wrdgebruik Wrdenschat en wrdgebruik Beperkte wrdenschat Kleine grepen wrden Tereikend Vleiendheid, verstaanbaarheid en grammaticale beheersing Een aantal eenvudige cnstructies.. Eenvudige zinscnstructies.. Meeste uitingen zijn crrect Grammaticale crrectheid Vleiendheid Uitspraak Eenvudige cnstructies Krte geïsleerde uitingen Eenvudige zinscnstructies.. Zeer krte uitingen Redelijk accuraat gebruik frequente rutines Cnclusie: de cntext van de Standaarden en eindtermen is frmeel, terwijl er in het Raamwerk k aandacht is vr infrmele en sciale situaties. Inhudelijk wrdt er in de Standaarden wat meer verwacht van de leerder. De cntext (De leef-, werk- en leermgeving) en het nderwerp (cncreet) zijn gelijk, maar wat betreft taalhandelingen gaan de Standaarden wat verder (bijvrbeeld: niet alleen je mening geven, maar k cmmentaar geven p iemand anders). In de taakkenmerken ligt de fcus anders: in het Raamwerk gaat het met name m taaltechnische aspecten, terwijl er in de Standaarden k aandacht is vr de afstemming p del en publiek. 12

13 Lezen Standaarden & eindtermen ve Raamwerk NT2 Algemeen Instrm 1F 2F A1 A2 B1 Zeer eenvudige teksten.. Eenvudige teksten.. teksten met een heldere structuur.. Vertruwde en eenvudige wrden en zinnen Krte, eenvudige teksten Tekstkenmerken Instrm 1F 2F A1 A2 B1 Krte teksten met zeer eenvudige structuur Weinig infrmatie.. Eenvudige teksten met lineaire structuur. Lage infrmatie dichtheid Teksten met heldere structuur Krte, eenvudige teksten Krte teksten met eenvudige heldere structuur teksten met alledaagse taal Ged gestructureerde teksten Taken Instrm 1F 2F Subvaardigheden Descriptren 1 Lezen van.. 1 Lezen m infrmatieve Herkent infrmatie p teksten tekstsrten te den 2 Lezen van instructies Herkent zeer eenvudige Kan specifieke infrmatie vinden duidelijk geschreven.. Herkent en begrijpt eenvudige.. Legt verbanden tussen schematische verzichten en de tekst eenvudige instructies Weet wat hij wel f niet met den.. Weet wat hij met den 2 Instructies lezen A1 A2 B1 Vrmt een idee van de inhud Kan eenvudige aanwijzingen pvlgen Kan specifieke infrmatie vinden eenvudige instructies Kan significante punten herkennen duidelijk geschreven.. 3 Lezen van betgende teksten Kan met hulp relevante infrmatie vinden en begrijpen eenvudige.. waarte hij wrdt aangesprd waarte hij wrdt aangesprd 13

14 4 Lezen van verhalen zeer eenvudige.. eenvudige eenvudige literatuur Herkent genres Niet uitgewerkt in de Standaarden en eindtermen (geïntegreerd bij lezen van infrmatieve teksten) 3 Lezen van crrespndentie Kan krte berichten begrijpen Kan krte eenvudige brieven begrijpen feitelijke infrmatie Niet uitgewerkt in de Standaarden en eindtermen 4 Oriënterend lezen Kan standaardzinnetjes herkennen Kan specifieke infrmatie vinden Kan relevante infrmatie vinden en begrijpen Kenmerken taakuitvering Instrm 1F 2F Strategieën A1 A2 B1 Techniek en wrdenschat Leest zeer eenvudige tekst langzaam Leest eenvudige teksten Wrdenschat geen nderscheidend kenmerk.. Begrijpen krte zeer eenvudige teksten Haalt belangrijke infrmatie uit de tekst.. hfdgedachte.. Interpreteren de cnsequentie Haalt hfdzaken uit Onderscheidt hfd- en bijzaken Signalen herkennen en interpreteren descriptren Kan de waarschijnlijke betekenis van wrden herleiden Kan de betekenis van wrden herleiden Evalueren Geeft aan wat hij van de tekst vindt Geeft een rdeel Evalueert en berdeelt f de tekst bruikbaar is 14

15 Samenvatten descriptren descriptren Vat beknpt samen Opzeken Zekt belangrijke infrmatie p Zekt infrmatie Zekt systematisch infrmatie Niet uitgewerkt in de Standaarden en eindtermen Hulpmiddelen descriptren p dit niveau descriptren p dit niveau descriptren p dit niveau Cnclusie: Over het algemeen wrden in de Standaarden en eindtermen hgere eisen gesteld aan leesvaardigheid dan in het Raamwerk NT2. In de Standaarden en eindtermen ve met de leerder behalve begrijpen en herkennen k interpreteren, evalueren en samenvatten. In het Raamwerk zijn de subvaardigheden ingedeeld p basis van de reden waarm (f he) je een tekst leest. Bijvrbeeld riënterend f m infrmatie p te den. In de Standaarden is de indeling gebaseerd p tekstsrt, dus bijvrbeeld infrmatie teksten/betgende teksten/crrespndentie. De tekstkenmerken verschillen: p niveau 2F wrden cmplexere teksten beschreven dan p niveau B1. 15

16 Schrijven Standaarden & eindtermen ve Raamwerk NT2 Algemeen Instrm 1F 2F A1 A2 B1 Krte en eenvudige zinnen Krte teksten Samenhangende teksten.. Eenvudige Eenvudige, krte teksten Krte, eenvudige teksten Eenvudige, samenhangende teksten Papier en digitaal lineaire pbuw Taken Instrm 1F 2F A1 A2 B1 1 Crrespndentie Enkele zinnen Schrijft.. Schrijft zakelijke brieven met behulp van standaard frmuleringen 1 Crrespndentie krte, eenvudige Heel eenvudige Schrijft eenvudige zakelijke brieven 2 Frmulieren, berichten, advertenties en aantekeningen Schrijft veelvrkmende persnalia (naam, adres) Schrijft meest gangbare gegevens Nteert een krt bericht Vult gegevens in Schrijft teksten vr advertenties.. 2 Aantekeningen, berichten, frmulieren Schrijft veelvrkmend e persnalia (naam, adres) Krte, eenvudige berichten Schrijft eenvudige infrmatie 3 Verslagen en samenvattingen Enkele zinnen Krt verslag Schrijft met behulp van een stramien Verschillende brnnen cmbineren.. 3 Verslagen en rapprten descriptren descriptren Schrijft met vastgestelde standaard 4 Vrij schrijven Enkele zinnen Schrijft een verhaal Verwrdt eigen ideeën, ervaringen f fantasieën descriptren 4 Vrij schrijven Eenvudige zinnen Eenvudige zinnen.. Eenvudige, gedetailleerde beschrijvingen 16

17 Kenmerken taakuitvering Instrm 1F 2F Descriptren/ strategieën Samenhang descriptren Gedachtegang is begrijpelijk Vlgrde inleiding, kern, slt Onderscheid hfd- en bijzaken Cherentie A1 A2 B1 Basisvegwrden Wrden verbnden met eenvudige vegwrden Samenhangende, lineaire reeks van wrden Afstemming p del descriptren descriptren Del van de tekst is duidelijk Afstemming p publiek descriptren Hanteert verschil frmeel/ infrmeel Past wrdgebruik en tn aan publiek aan Wrdenschat en wrdgebruik Bekende wrden.. Alledaagse wrden Varieert wrdgebruik Wrdenschat en wrdgebruik Uit het hfd geleerde wrden Tereikend vr vertruwde nderwerpen Tereikend Spelling, interpunctie en grammatica Juiste wrdvlgrde Eenvudige zinnen Samengestelde zinnen Grammaticale crrectheid Spelling en interpuntie Eenvudige cnstucties Krte zinnen Frequente rutines Leesbaarheid Letters zijn duidelijk Wrden met tussenruimte Titels Titels, tekstkpjes Cnclusie: De beschrijvingen bij de vaardigheid schrijven kmen inhudelijk met elkaar vereen. De meest pvallende verschillen zijn dat de Standaarden en eindtermen ve digitale teksten ( s, internetfrmulieren, smsjes) betrekken in de beschrijving en dat er naast aandacht vr wrdenschat, grammatica, spelling en cherentie, k aandacht is vr afstemming p del, afstemming p publiek en leesbaarheid. Verder ligt het algehele niveau in de Standaarden en eindtermen ve iets 17

18 hger dan in het Raamwerk NT2. 4. Cnclusie De beschreven frmats laten de vereenkmsten en verschillen zien tussen de Standaarden en eindtermen ve en het raamwerk NT2. De verschillen in achtergrnd (CEF versus Referentiekader Meijerink) en de delgrep (NT2 versus ve) zijn zichtbaar in de beschrijvingen. Z zijn niet alle taken/subvaardigheden hetzelfde en de mate van zelfstandigheid wrdt geïnterpreteerd. Wat beschrijven de Standaarden en eindtermen ve wel en het Raamwerk NT2 niet? Onderscheid in lezen tussen zakelijke teksten en fictinele teksten Een apart hfdstuk vr beschrijving van de begrippenlijst en taalverzrging Meer kenmerken van de taakuitvering gericht p afstemming p del, afstemming p publiek en leesbaarheid De digitale vaardigheden geïntegreerd Wat beschrijft het Raamwerk NT2 wel en de Standaarden en eindtermen ve niet? Subvaardigheden die te maken hebben met infrmele en sciale situaties Beschrijvingen ver de mate van zelfstandigheid (Welke hulp hebben deelnemers ndig, wat wrdt er van de gesprekspartner verwacht) Aparte beschrijvingen van de vaardigheden aantekeningen maken en teksten verwerken. Over het algemeen wrden per niveau vlgens de Standaarden en eindtermen ve iets grtere prestaties verwacht dan vlgens het Raamwerk NT2. In de Standaarden staan meer deeltaken dan in het Raamwerk. Bij een aantal deeltaken wrdt duidelijk meer verwacht van de leerder. De kenmerken van de taakuitvering zijn bij de Standaarden uitgebreider en in smmige gevallen cmplexer. 18

GESPREKKEN A2 - VOLDOENDE

GESPREKKEN A2 - VOLDOENDE GLOBAAL BEOORDELINGSMODEL - GESPREKKEN - A2 Het geheel van de gesprekspdrachten vldet aan alle nderstaande precndities: De pdrachten zijn vldende verstaanbaar; De pdrachten zijn in het Spaans gesprken;

Nadere informatie

Uitwerking kerndoel 2 Nederlandse taal

Uitwerking kerndoel 2 Nederlandse taal Uitwerking kerndel 2 Nederlandse taal Tussendelen en leerlijnen Nederlandse taal Primair nderwijs In samenwerking met het expertisecentrum Nederlands Enschede, 1 juni 2006 Nederlands kerndel 2 Stichting

Nadere informatie

STUDIEVAARDIGHEID OP MAAT

STUDIEVAARDIGHEID OP MAAT STUDIEVAARDIGHEID OP MAAT Muiswerk Studievaardigheid p maat richt zich p de belangrijkste deelvaardigheden die ndig zijn vr het studeren. Delgrepen Studievaardigheid p maat Muiswerk Studievaardigheid p

Nadere informatie

Het Muiswerkprogramma Basisgrammatica bestrijkt de grammatica die nodig is voor het leren van de Nederlandse spelling en zinsbouw.

Het Muiswerkprogramma Basisgrammatica bestrijkt de grammatica die nodig is voor het leren van de Nederlandse spelling en zinsbouw. BASISGRAMMATICA Het Muiswerkprgramma Basisgrammatica bestrijkt de grammatica die ndig is vr het leren van de Nederlandse spelling en zinsbuw. Delgrepen Basisgrammatica Het cmputerprgramma Basisgrammatica

Nadere informatie

Vergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen

Vergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7 Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 2 van 7 Vergaderen Elke vergadering kent een vaste structuur en een vaste vlgrde. Deze structuur

Nadere informatie

Muiswerk Studievaardigheid richt zich op de belangrijkste deelvaardigheden die nodig zijn voor studievaardigheid.

Muiswerk Studievaardigheid richt zich op de belangrijkste deelvaardigheden die nodig zijn voor studievaardigheid. Studievaardigheid Muiswerk Studievaardigheid richt zich p de belangrijkste deelvaardigheden die ndig zijn vr studievaardigheid. Delgrep Studievaardigheid Muiswerk Studievaardigheid is bedeld vr het vrtgezet

Nadere informatie

Rollenspel Jezus redt

Rollenspel Jezus redt Rllenspel Jezus redt Krte mschrijving prgrammanderdeel De leerlingen spelen samen een bestuursrechtzaak bij de Raad van State na. De Raad van State is de hgste bestuursrechter van Nederland. In deze rechtszaak

Nadere informatie

Intervisiemethodes. In andermans schoenen methode. Incidentenmethode. Kernmodel intervisiemethode. Roddelmethode. Leren van elkaars succes methode

Intervisiemethodes. In andermans schoenen methode. Incidentenmethode. Kernmodel intervisiemethode. Roddelmethode. Leren van elkaars succes methode Intervisiemethdes In andermans schenen methde Incidentenmethde Kernmdel intervisiemethde Rddelmethde Leren van elkaars succes methde Vijf stappen methde In andermans schenen methde Vrwaarden: Vrdelen:

Nadere informatie

1 3 4 Analysefrmat Aandacht vr taal in het pleidingscurriculum Onderzek Nederlands in het berepsgericht nderwijs versie 4-07 12 12 A Algemene gegevens ver nderwijsinstelling

Nadere informatie

OUDERBLIK. Een rugzak vol ideeën voor ouders en school SCHRIFTELIJKE COMMUNICATIE MET OUDERS

OUDERBLIK. Een rugzak vol ideeën voor ouders en school SCHRIFTELIJKE COMMUNICATIE MET OUDERS OUDERBLIK Een rugzak vl ideeën vr uders en schl SCHRIFTELIJKE COMMUNICATIE MET OUDERS 2012 1. Schriftelijke cmmunicatie met anderstalige uders Schriftelijke cmmunicatie gaat ver alle cmmunicatie naar uders

Nadere informatie

Handreiking taal. 1F abc ABC

Handreiking taal. 1F abc ABC 2F Handreiking taal 1F abc ABC INLEIDING Telichting bij de Handreiking taal De Handreiking taal sluit aan bij de Standaarden en eindtermen ve p één uitzndering na. In de Standaarden en eindtermen ve zijn

Nadere informatie

Communicatie voor beleid Interactie (raadplegen, dialoog, participatie) en procescommunicatie; betrokkenheid, betere besluiten en beleid

Communicatie voor beleid Interactie (raadplegen, dialoog, participatie) en procescommunicatie; betrokkenheid, betere besluiten en beleid Samenvatting BEELDEN OVER COMMUNICATIE TEYLINGEN Bevindingen gesprekken ver Cmmunicatie, raad- en cllegeleden, rganisatie en samenleving In deze ntitie zijn de resultaten van zwel de gesprekken van 9 ktber

Nadere informatie

Getallen 1 is een programma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip).

Getallen 1 is een programma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Getallen 1 Getallen 1 is een prgramma vr het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Delgrep Rekenen en Wiskunde Getallen 1 Getallen 1 is geschikt vr grep 7 en 8 van de basisschl en de eerste

Nadere informatie

6. Opleidingskader voor de procesopleiding Informatiemanagement

6. Opleidingskader voor de procesopleiding Informatiemanagement 6. Opleidingskader vr de prcespleiding Infrmatiemanagement In het prject GROOTER wrden nder andere een aantal pleidingskaders ntwikkeld vr prcessen nder Bevlkingszrg. Hiernder wrdt het pleidingskader vr

Nadere informatie

7. Opleidingskader voor de functie redacteur web en social media

7. Opleidingskader voor de functie redacteur web en social media 7. Opleidingskader vr de functie redacteur web en scial media In het prject GROOTER wrden nder andere een aantal pleidingskaders ntwikkeld vr sleutelfuncties binnen de crisiscmmunicatie. Een daarvan is

Nadere informatie

Leer / ontwikkelingslijnen. Opleiding Helpende Zorg en Welzijn. BOL en BBL NAAM STUDENT:..

Leer / ontwikkelingslijnen. Opleiding Helpende Zorg en Welzijn. BOL en BBL NAAM STUDENT:.. Leer / ntwikkelingslijnen Opleiding Helpende Zrg en Welzijn BOL en BBL NAAM SUDEN:.. 1 2 Uitleg van het leerlijnenbekje Vr je ligt het leerlijnenbekje van je pleiding Helpende Zrg & Welzijn niveau 2. ijdens

Nadere informatie

Verbanden 3. Doelgroep Verbanden 3. Omschrijving Verbanden 3

Verbanden 3. Doelgroep Verbanden 3. Omschrijving Verbanden 3 Verbanden 3 Verbanden 3 besteedt aandacht aan het pstellen van tabellen, frmules en grafieken. Er zijn k uitbreidingen van de subdmeinen statistiek en rijen en reeksen. Delgrep Verbanden 3 Verbanden 3

Nadere informatie

Projectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân

Projectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1 Prjectaanvraag Versterking sciale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1. Aanleiding Eind 2012 heeft Prvinciale Staten van de prvincie Fryslân keuzes gemaakt mtrent de 'kerntakendiscussie'.

Nadere informatie

Werkwoordspelling op maat

Werkwoordspelling op maat Werkwrdspelling p maat Muiswerk Werkwrdspelling p maat besteedt aandacht aan het hele algritme van de spelling van regelmatige werkwrden en k aan de verleden tijd van nregelmatige werkwrden. Delgrepen

Nadere informatie

Contact maken en relaties aangaan

Contact maken en relaties aangaan B Cntact maken en relaties aangaan B1 : 7 Weekverslagen Inleiding Je hebt een fijne stageplek gevnden waar je de kmende maanden aan de slag gaat met pdrachten, taken en een stuk reflectie. Omdat wij het

Nadere informatie

LOGBOEK van: klas: 1

LOGBOEK van: klas: 1 LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke

Nadere informatie

Met behulp van Muiswerk Begrijpend Lezen 2 leren leerlingen informatie, betekenissen en bedoelingen uit teksten te halen.

Met behulp van Muiswerk Begrijpend Lezen 2 leren leerlingen informatie, betekenissen en bedoelingen uit teksten te halen. Begrijpend Lezen 2 Met behulp van Muiswerk Begrijpend Lezen 2 leren leerlingen infrmatie, betekenissen en bedelingen uit teksten te halen. Delgrepen Begrijpend Lezen 2 Muiswerk Begrijpend Lezen 2 is gemaakt

Nadere informatie

CONCEPT. Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo

CONCEPT. Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo Preambule Voor alle domeinen van Engels geldt dat het gaat om toepassingen van kennis en vaardigheden op thema s die alledaags en vertrouwd zijn. Hieronder worden

Nadere informatie

Groep 6. Werkboek Werkstuk

Groep 6. Werkboek Werkstuk Grep 6 Werkbek Werkstuk Naam: Wat ga je den? In de kmende tijd ga je werken aan een werkstuk. Je met je vrstellen dat je ver juw nderwerp gaat vertellen. Net zals bij een spreekbeurt! Maar nu schrijf je

Nadere informatie

Presentatie eisen reisweek

Presentatie eisen reisweek Presentatie eisen reisweek Beste reisadviseurs, De aftrap is genmen. We zijn begnnen aan een spannende strijd m te bepalen he nze werkweek er in juni 2013 uit zal zien. Natuurlijk lijkt het een beetje

Nadere informatie

Deel 1. Procedure voor het indienen van een schakelprogramma

Deel 1. Procedure voor het indienen van een schakelprogramma Deel 1. Prcedure vr het indienen van een schakelprgramma Waarm een schakelprgramma? Vr telating tt de pstinitiële master pleiding Kwaliteit en veiligheid in de patiëntenzrg is een geaccrediteerd master

Nadere informatie

Dit programma is gemaakt voor leerlingen vanaf groep 7 van de basisschool, alle niveaus van het vmbo en mbo 1 en 2.

Dit programma is gemaakt voor leerlingen vanaf groep 7 van de basisschool, alle niveaus van het vmbo en mbo 1 en 2. Grammatica p maat Werkwrdspelling p maat is nderdeel van de Bundel Taal p maat. Deze bundel bevat kspelling p maat 1, Spelling p maat 2, Spelling p maat 3 en Werkwrdspelling p maat. Het Muiswerkprgramma

Nadere informatie

Handreiking functionerings- en beoordelingsgesprekken griffiers

Handreiking functionerings- en beoordelingsgesprekken griffiers Handreiking functinerings- en berdelingsgesprekken griffiers September 2014 Functineringsgesprek Als de griffier is aangesteld, is het verstandig m met elkaar te blijven reflecteren p het functineren.

Nadere informatie

Gespreksleidraad WOII geïnteresseerden

Gespreksleidraad WOII geïnteresseerden Gespreksleidraad WOII geïnteresseerden Delstellingen Diepgaand inzicht krijgen in infrmatiebehefte m.b.t. WOII persnlijke betekenis WOII ntstaan interesse in WOII beiende/interessante thema s gebruik en

Nadere informatie

Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo

Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo Preambule Voor alle domeinen van Engels geldt dat het gaat om toepassingen van kennis en vaardigheden op thema s die alledaags en vertrouwd zijn. Hieronder worden

Nadere informatie

De Algemene Kennis- en Vaardighedentoets. Informatie voor kandidaten 2014 en 2015

De Algemene Kennis- en Vaardighedentoets. Informatie voor kandidaten 2014 en 2015 De Algemene Kennis- en Vaardighedentets Infrmatie vr kandidaten 2014 en 2015 Laatste wijziging: 26 nvember 2014 Inhudspgave 1. De Algemene Kennis- en Vaardighedentets... 2 1.1 Algemeen... 2 1.2 Tetsnderdelen...

Nadere informatie

1.Profiel: D&P BB KB GL

1.Profiel: D&P BB KB GL Prfieldelen 1.Prfiel: D&P BB KB GL Taak: 1.1. Organiseren van een activiteit vr een pdrachtgever een vrlpige pdracht bespreken met de pdrachtgever een pdracht aannemen van een pdrachtgever de rganisatie

Nadere informatie

CONCEPT EINDTERMEN ONDERNEMERSCHAP

CONCEPT EINDTERMEN ONDERNEMERSCHAP Cruciale praktijksituaties dmein Ondernemerschap Instanties CP 1 De Kamer van Kphandel CH 1: Infrmatie van de Kamer van Kphandel begrijpen ver het starten van een bedrijf CH 2: Een adviesgesprek veren

Nadere informatie

Beleidsplan directe instructie : 1. Verantwoording 2. Doelstellingen 3. Model 4. Kijkwijzer 5. -Werkwijze en tijdsplanning.

Beleidsplan directe instructie : 1. Verantwoording 2. Doelstellingen 3. Model 4. Kijkwijzer 5. -Werkwijze en tijdsplanning. Beleidsplan directe instructie : 1. Verantwrding 2. Delstellingen 3. Mdel 4. Kijkwijzer 5. -Werkwijze en tijdsplanning 1 Verantwrding: Wij willen binnen het nderwijs dat wij geven rekening huden met de

Nadere informatie

Formuleren. Doelgroep Formuleren. Omschrijving Formuleren

Formuleren. Doelgroep Formuleren. Omschrijving Formuleren Frmuleren Muiswerk Frmuleren is een prgramma dat aandacht besteedt aan de belangrijkste stf die in de eerste klassen van het vrtgezet nderwijs veelal aan de rde kmt. Delgrep Frmuleren Muiswerk Frmuleren

Nadere informatie

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar Maak van 2015 juw persnlijk prfessinaliseringsjaar en wrd Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Deze status wrdt bereikt na certificering dr het nafhankelijke

Nadere informatie

Teamtrainingen en teamdagen

Teamtrainingen en teamdagen Het Sandelhut Meditatietechnieken, Caching en Training Teamtrainingen en teamdagen Lcatie: Het Beekse Bshuis Girlesedijk ngenummerd Hilvarenbeek Pst: Gildelaan 41 5081 PJ Hilvarenbeek Cntact: 06 155 77

Nadere informatie

Praktijkgericht Lezen 2

Praktijkgericht Lezen 2 Praktijkgericht Lezen 2 Muiswerk Praktijkgericht Lezen 2 is gericht p het aanleren van de vaardigheden die ndig zijn infrmatie van alledag te begrijpen. Delgrep Praktijkgericht Lezen 2 Het prgramma is

Nadere informatie

De aandachtspuntenlijst

De aandachtspuntenlijst De aandachtspuntenlijst Wat is de aandachtspuntenlijst? De aandachtspuntenlijst is een verzicht van nderwerpen die aan de rde kunnen kmen tijdens een afspraak met de neurlg. Onderwerpen waarver u meer

Nadere informatie

Chic, zo n gedragspatroongrafiek!

Chic, zo n gedragspatroongrafiek! Chic, z n gedragspatrngrafiek! Leerdelen: De leerlingen kunnen nder begeleiding de verwevenheid tussen ecnmische, sciale en eclgische aspecten in duurzaamheidsvraagstukken herkennen. De leerlingen krijgen

Nadere informatie

SPELLING WERKWOORDEN. Doelgroep Spelling Werkwoorden

SPELLING WERKWOORDEN. Doelgroep Spelling Werkwoorden SPELLING WERKWOORDEN Spelling Werkwrden is een prgramma vr het leren schrijven van de werkwrdsvrmen. Deze mdule behandelt de spelling van infinitief, tegenwrdige tijd, verleden tijd, vltid deelwrd, en

Nadere informatie

Studiegebied Nederlands tweede taal secundair volwassenenonderwijs: uitgangspunten (2015)

Studiegebied Nederlands tweede taal secundair volwassenenonderwijs: uitgangspunten (2015) 1 Studiegebied Nederlands tweede taal secundair vlwassenennderwijs: uitgangspunten (2015) INHOUD 1. SITUERING... 2 2. DE SAMENHANG MET HET REFERENTIEKADER... 2 3. DE DOELGROEP... 2 4. STRUCTURERING...

Nadere informatie

Lesbeschrijving. Historische bronnen - beeldmateriaal

Lesbeschrijving. Historische bronnen - beeldmateriaal Lesbeschrijving Histrische brnnen - beeldmateriaal Aan de hand van deze les ntdekken de leerlingen dat de Schelde niet alleen nu, maar k vreger al veelvuldig als nderwerp p ft s werd gezet en vrkwam p

Nadere informatie

Evaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014

Evaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014 Evaluatierapprt Scalda - Grep 3 29 januari 26 maart 2014 1. Inleiding, deelnemers en activiteiten In dit dcument wrden de bevindingen weergegeven van begeleiders en deelnemers die betrkken waren bij de

Nadere informatie

Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018

Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018 Vr- en Vregschlse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018 1. Inleiding Vr- en Vregschlse Educatie, als nderdeel van het bredere beleidsterrein nderwijsachterstandbeleid, wrdt sinds 2002 in Winterswijk vrmgegeven.

Nadere informatie

INHOUD. Hoofdstuk 1 Inleiding 2

INHOUD. Hoofdstuk 1 Inleiding 2 INHOUD Hfdstuk 1 Inleiding 2 Hfdstuk 2 Wat hudt die extra begeleiding in? 4 LWOO Praktijknderwijs Wie kmt ervr in aanmerking? Wie beslist daarver? Hfdstuk 3 Wat hudt het nderzek van het COB in? 7 Welke

Nadere informatie

Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderopvang

Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderopvang Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderpvang KOM Kinderpvang verzrgt kinderpvang vr kinderen in de leeftijdsgrep 0 tt en met 12 jaar. Alle medewerkers van de stichting zetten zich vlledig in m kwalitatief

Nadere informatie

Training Werken aan Welbevinden. Opleidingscurriculum. Facit, Velsen-Noord Februari 2011

Training Werken aan Welbevinden. Opleidingscurriculum. Facit, Velsen-Noord Februari 2011 Training Werken aan Welbevinden Opleidingscurriculum Facit, Velsen-Nrd Februari 2011 Inhudspgave Inleiding 3 1. Algemene beschrijving van de pleiding 4 1.1 Delgrep 4 1.2 Kwalificaties 4 1.3 Uitgangspunten

Nadere informatie

Verkorte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013

Verkorte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013 Verkrte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013 Starten met OTIB-skillsmanager OTIB-skillsmanager is een instrument m het gesprek dat u gaat veren met uw leidinggevende vr te bereiden. U wrdt gevraagd

Nadere informatie

OVERAL TAAL EDUCATIEF NT2-PAKKET DOOR KIRSTEN DE MAESSCHALCK JO DE RAEDEMAECKER - JOHAN DONCKERS

OVERAL TAAL EDUCATIEF NT2-PAKKET DOOR KIRSTEN DE MAESSCHALCK JO DE RAEDEMAECKER - JOHAN DONCKERS OVERAL TAAL EDUCATIEF NT2-PAKKET DOOR KIRSTEN DE MAESSCHALCK JO DE RAEDEMAECKER - JOHAN DONCKERS In 2013 viert het Huis van het Nederlands in Antwerpen zijn 10-jarig bestaan. Om deze feestelijke gebeurtenis

Nadere informatie

Huiswerk Informatie voor alle ouders

Huiswerk Informatie voor alle ouders Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen

Nadere informatie

Tips Digiduif. 1. U logt in op digiduif met uw e-mail adres en wachtwoord.

Tips Digiduif. 1. U logt in op digiduif met uw e-mail adres en wachtwoord. Tips Digiduif 1. U lgt in p digiduif met uw e-mail adres en wachtwrd. 2. U kiest de knp instellingen. Op de vlgende pagina s kunt u allerlei zaken invullen en aanpassen die bij uw accunt hren. Tevens zit

Nadere informatie

Waarom is de zee zout? - Kijkersvraag voor het Klokhuis-

Waarom is de zee zout? - Kijkersvraag voor het Klokhuis- Waarm is de zee zut? - Kijkersvraag vr het Klkhuis- Vakgebied: Aardrijkskunde Niveau: Klas 3 vmb; Klas 2&3 hav/vw, zie verderp in dit dcument. Tijdsduur: +/- 3 uur, verschilt per niveau In deze pdracht

Nadere informatie

Standpunt Planningsdocumenten in het basisonderwijs Februari 2013

Standpunt Planningsdocumenten in het basisonderwijs Februari 2013 Planningsdcumenten in het basisnderwijs Februari 2013 GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap Emile Jacqmainlaan 20 1000 Brussel Inhudspgave Inhudspgave Inhudspgave... 2 1 Situering... 3 1.1 Ndzaak standpunt...

Nadere informatie

BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE

BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE Begeleiding van leerlingen met ernstige rekenprblemen en/f dyscalculie Delen en uitgangspunten Binnen het Veluws Cllege Crtenbsch hanteren wij het Prtcl Ernstige

Nadere informatie

Naam: Voorletters: BSN: Naam: Voorletters: BSN:

Naam: Voorletters: BSN: Naam: Voorletters: BSN: BUDGETPLAN Persnsgebnden budget Wm / Jeugd U wilt bij de gemeente een Persnsgebnden budget (PGB) aanvragen waarmee u zelf zrg / ndersteuning / vrziening kunt inkpen. Als nderdeel van die aanvraag met een

Nadere informatie

Mediteren voor Musici

Mediteren voor Musici Het Sandelhut Meditatietechnieken, Caching en Training Mediteren vr Musici Lcatie: Het Beekse Bshuis Girlesedijk ngenummerd Hilvarenbeek Pst: Gildelaan 41 5081 PJ Hilvarenbeek Cntact: 06 155 77 510 infrmatie@hetsandelhut.nl

Nadere informatie

- Bedrijfsvermeldingen, Key-accounts & andere advertentiemogelijkheden -

- Bedrijfsvermeldingen, Key-accounts & andere advertentiemogelijkheden - - Bedrijfsvermeldingen, Key-accunts & andere advertentiemgelijkheden - Dr: VvE Media B.V. Versie: 2.1 Datum: 7 mei 2015 Cntactpersn: Dhr. R.H.P. van der Vssen inf@nederlandvve.nl www.nederlandvve.nl ABN

Nadere informatie

Pieter Swager/ Jos Fransen lectoraat elearning

Pieter Swager/ Jos Fransen lectoraat elearning 1 Pieter Swager/ Js Fransen lectraat elearning Scenari: 1 e deel afstudeerfase (1 e semester): schrijven nderzeksplan (vrbeeldscenari/ blauwdruk van een leerpraktijk) Vraf Onderwijskundig kader waarbinnen

Nadere informatie

CONCEPT EINDTERMEN MAATSCHAPPELIJKE PARTICIPATIE

CONCEPT EINDTERMEN MAATSCHAPPELIJKE PARTICIPATIE Cruciale praktijksituaties Dmein MAATSCHAPPELIJKE PARTICIPATIE Actief in mijn wnmgeving CP1: WIJKVOORZIENINGEN CH1: Infrmatie zeken ver wijkvrzieningen CH2: In gesprek met buurtbewners CH3: Aanmelden vr

Nadere informatie

Bewegen en samenleving 3.3 (Sportcultuur) Opdracht 3 Maken van een documentaire

Bewegen en samenleving 3.3 (Sportcultuur) Opdracht 3 Maken van een documentaire Bewegen en samenleving 3.3 (Sprtcultuur) Opdracht 3 Maken van een dcumentaire Klas: Dcent: Schljaar: Peride: FASE 3/4 del Activiteit / vaardigheden Omvang Samenwerking Tetsing (vrm) Berdeling weging Inzicht

Nadere informatie

Saxionstudent.nl CE 1

Saxionstudent.nl CE 1 Thema: Marktanalyse (semester 1) Prject: Desk en Fieldresearch 56357 Vrwrd Vr u ligt het plan van aanpak vr het prject Desk en Fieldresearch, vr het thema marktanalyse van semester 1. Het is de bedeling

Nadere informatie

Bijlage 3: Scenario focusgroepen

Bijlage 3: Scenario focusgroepen Bijlage 3: Scenari fcusgrepen 1. en - De fcusgrepen zullen de functinele beheften van ptentiële gebruikers verkennen: he kan een educatieve prtaalsite leerkrachten ndersteunen bij het ged uitefenen van

Nadere informatie

De leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn Duitse woordenschat.

De leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn Duitse woordenschat. A. LEER EN TOETSPLAN DUITS Onderwerp: Leesvaardigheid De leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn Duitse woordenschat. De leerling leert strategieën te gebruiken bij het verwerven

Nadere informatie

Ontdekken van talenten methodiek toolbox

Ontdekken van talenten methodiek toolbox Ontdekken van talenten methdiek tlbx Methdiek Omschrijving: We reiken je twee efeningen aan m juw team te begeleiden bij het ntdekken van hun persnlijke talenten en het ntwikkelen van een teamtalentenprfiel.

Nadere informatie

Betreft: Reactie op Consultatiedocument 'Standaard 4400N - Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden (2e ontwerp)'

Betreft: Reactie op Consultatiedocument 'Standaard 4400N - Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden (2e ontwerp)' Nederlandse Berepsrganisatie van Accuntants (NBA) T.a.v. het Adviescllege vr Berepsreglementering Pstbus 7984 1008AD Amsterdam 31 ktber 2016 Referentie: HR/TvV/31102016 Betreft: Reactie p Cnsultatiedcument

Nadere informatie

Exameneisen en literatuurlijst. NIMA A2 Specialisatie: Online Marketeer. Van toepassing op de examens vanaf januari 2016

Exameneisen en literatuurlijst. NIMA A2 Specialisatie: Online Marketeer. Van toepassing op de examens vanaf januari 2016 Exameneisen en literatuurlijst NIMA A2 Specialisatie: Online Marketeer Van tepassing p de examens vanaf januari 2016 Exameneisen NIMA A2: Specialisatie Online Marketeer 2016 april 2015 INHOUDSOPGAVE 1.

Nadere informatie

Middelen Financiële middelen o De organisatie heeft een actueel beleid met betrekking tot het verkrijgen van de benodigde financiële middelen.

Middelen Financiële middelen o De organisatie heeft een actueel beleid met betrekking tot het verkrijgen van de benodigde financiële middelen. Categrie C Per aspect van het framewrk zijn nrmen pgesteld. Vetgedrukt zijn de verplichte nrmen. Organisaties die nder categrie C vallen, zullen verder zijn met het implementeren van kwaliteitssystemen

Nadere informatie

*** Enquête *** afstudeerscriptie over de huidige elektronische verbindingen*

*** Enquête *** afstudeerscriptie over de huidige elektronische verbindingen* *** Enquête *** Inleidend Als student van de Universiteit Twente de ik in het kader van mijn masterstudie Public Safety een (klik hier vr definitie) afstudeerscriptie ver de huidige elektrnische verbindingen*

Nadere informatie

D i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t

D i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t D i e n s t v e r l e n i n g s d c u m e n t Ons kantr hudt zich bezig met financiële dienstverlening en heeft zich gespecialiseerd in schade- en levensverzekeringen en is daarbij actief p de zakelijkeen

Nadere informatie

IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT

IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT BIJLAGE 1 IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT 1. Inleiding Op 1 juli 2013 is de Wet verplichte meldcde huiselijk geweld en kindermishandeling

Nadere informatie

Examens/taken/toetsen auti-vriendelijk opstellen

Examens/taken/toetsen auti-vriendelijk opstellen Examens/taken/tetsen auti-vriendelijk pstellen Vaak vrkmende prblemen bij leerlingen met ASS - vragen verslaan - blkkeren als de eerste vraag niet lukt - bij meervudige vragen slechts 1 deel van de vraag

Nadere informatie

HANDLEIDING PROFIELWERKSTUK. Goese Lyceum, locatie Bergweg

HANDLEIDING PROFIELWERKSTUK. Goese Lyceum, locatie Bergweg HANDLEIDING PROFIELWERKSTUK Gese Lyceum, lcatie Bergweg 2018-2019 1 INHOUDSOPGAVE Het prfielwerkstuk algemeen pagina 3 Wat is een prfielwerkstuk? Waar met een prfielwerkstuk aan vlden? Algemene infrmatie

Nadere informatie

Tussenrapportage: plan van aanpak raadsenquête grondexploitatie Duivenvoordecorridor.

Tussenrapportage: plan van aanpak raadsenquête grondexploitatie Duivenvoordecorridor. Tussenrapprtage: plan van aanpak raadsenquête grndexplitatie Duivenvrdecrridr. Enquêtecmmissie grndexplitatie Duivenvrdecrridr 16 februari 2015 Inhudspgave: 1. Inleiding 2. Organisatie 3. Verfijning nderzeksvraag

Nadere informatie

Kijkwijzer spreken. - Wat wil ik zeker vertellen? - Wat is de rode draad? - Wat is de voorkennis van mijn publiek?

Kijkwijzer spreken. - Wat wil ik zeker vertellen? - Wat is de rode draad? - Wat is de voorkennis van mijn publiek? Kijkwijzer spreken Oriënteren Inhud verkennen Uitveren Reflecteren - Wat is het spreekdel? - Wat is eigen aan mijn spreekpdracht? - Wie is mijn delpubliek? - Heb ik deze spreekpdracht al eens eerder uitgeverd?

Nadere informatie

Retailmanagement brochure voor bedrijven

Retailmanagement brochure voor bedrijven Campus Schnmeersen Gebuw B Valentin Vaerwyckweg 1 BE-9000 Gent Retailmanagement brchure vr bedrijven Deze brchure bevat de belangrijkste infrmatie ver de pleiding Retailmanagement. De meest up t date infrmatie

Nadere informatie

Handleiding Handleiding Communicatie voor. Promotoren. Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020.

Handleiding Handleiding Communicatie voor. Promotoren. Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020. Handleiding Handleiding Cmmunicatie vr Prmtren Eurpees Fnds vr Reginale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020 1 Eurpese Unie Inhud 1 Inleiding... 1 2 De minimale cmmunicatieverplichtingen... 1 a) Weergave

Nadere informatie

Muiswerk Verhoudingen 1 bestrijkt de basisvaardigheden van het rekenen met verhoudingen, breuken en procenten.

Muiswerk Verhoudingen 1 bestrijkt de basisvaardigheden van het rekenen met verhoudingen, breuken en procenten. Verhudingen 1 Muiswerk Verhudingen 1 bestrijkt de basisvaardigheden van het rekenen met verhudingen, breuken en prcenten. Delgrep Verhudingen 1 Het prgramma Verhudingen 1 is bedeld vr leerlingen in grep

Nadere informatie

Instructie voor de PowerPointpresentatie voor Duits

Instructie voor de PowerPointpresentatie voor Duits 1 Werkuur klas 3 2014 2015 Instructie vr de PwerPintpresentatie vr Duits Blk 2 Eind ktber tt de kerstvakantie 2014. Duits Thematische pdracht: maak een PwerPintpresentatie ver een nderwerp uit de Duitse

Nadere informatie

ACT in LOB. De informatietrechter. Werkbladen. Toolkit. Check je info-level! Level 1. Level 2. Level 3. Level 4

ACT in LOB. De informatietrechter. Werkbladen. Toolkit. Check je info-level! Level 1. Level 2. Level 3. Level 4 ACT in LOB Werkbladen Tlkit De infrmatietrechter Deze tl helpt je m de grte heveelheid infrmatie ver studiekeuze vr jezelf behapbaar te maken. Je kunt p verschillende niveaus met de infrmatie ver studies

Nadere informatie

Hoe word je een studiebol?

Hoe word je een studiebol? Onderwijswerkplaats vr schlntwikkeling He wrd je een studiebl? Denkstrategieën He wrd je een studiebl is een leuk nderwerp vr de filsfiehek. Vral m de kinderen te hren vertellen he zij ver leren denken.

Nadere informatie

Bibliotheek en basisvaardigheden. Handreiking voor een structurele aanpak op lokaal niveau

Bibliotheek en basisvaardigheden. Handreiking voor een structurele aanpak op lokaal niveau Biblitheek en basisvaardigheden Handreiking vr een structurele aanpak p lkaal niveau 1 Inhud Een structurele aanpak van laaggeletterdheid p lkaal niveau 3 1. Draagvlak bij de gemeente 3 2. Draagvlak in

Nadere informatie

Doelgroepen Dit educatieve lespakket is bedoeld voor de groepen 5,6 en de groepen 7,8.

Doelgroepen Dit educatieve lespakket is bedoeld voor de groepen 5,6 en de groepen 7,8. Dcentenhandleiding Beleef Het Verleden met Ltte Delgrepen Dit educatieve lespakket is bedeld vr de grepen 5,6 en de grepen 7,8. Middelen Data-DVD: Inzet van filmmateriaal via digibrd. 4 afleveringen met

Nadere informatie

OPLEIDING tot Verzorgende-IG. Ondersteuningsmagazijn Praktijk Beroepstaak E Startbekaam

OPLEIDING tot Verzorgende-IG. Ondersteuningsmagazijn Praktijk Beroepstaak E Startbekaam OPLEIDING tt Verzrgende-IG Ondersteuningsmagazijn Berepstaak E Startbekaam Albeda cllege Branche gezndheidszrg Kwalificatieniveau 4 Chrt: 2010-2011 Fase: Startbekaam Naam student:. P.E1-3.start.gesprek

Nadere informatie

Voorbeeld oefentypes online e-learningmodules CommArt Int.

Voorbeeld oefentypes online e-learningmodules CommArt Int. Vrbeeld efentypes nline e-learningmdules CmmArt Int. In dit dcument wrdt verwezen naar de specifieke inhud van een van nze e- learningmdules. De efentypes wrden echter gebruikt in alle e-learningmdules

Nadere informatie

De Haagse Matchingsdagen Voorbereidende opdracht Toegepaste Wiskunde Voltijd 25 en 27 juni 2019*

De Haagse Matchingsdagen Voorbereidende opdracht Toegepaste Wiskunde Voltijd 25 en 27 juni 2019* De Haagse Matchingsdagen Vrbereidende pdracht Tegepaste Wiskunde Vltijd 25 en 27 juni 2019* Check vr welke datum je je hebt ingeschreven! Waarm De Haagse Matchingsdagen? Tijdens De Haagse Matchingsdagen

Nadere informatie

Succesvol samenwerken met ouders. Onderzoek Ouderbetrokkenheid. Bundel in te kijken in de leraarskamer. http://flob.sint-niklaas.

Succesvol samenwerken met ouders. Onderzoek Ouderbetrokkenheid. Bundel in te kijken in de leraarskamer. http://flob.sint-niklaas. Onderzek Ouderbetrkkenheid V.U. : Lieve Van Daele, Grte Markt 1, 9100 Sint-Niklaas Succesvl samenwerken met uders Bundel in te kijken in de leraarskamer http://flb.sint-niklaas.be ONDERZOEK GOK-PROJECT

Nadere informatie

Vier beproefde manieren om de pot met goud, leren van elkaars ervaringen, open te maken

Vier beproefde manieren om de pot met goud, leren van elkaars ervaringen, open te maken Vier beprefde manieren m de pt met gud, leren van elkaars ervaringen, pen te maken Het leren van ervaringen vraagt m het nderzeken van die ervaringen, het liefst in een grep samen met anderen. Dit kan

Nadere informatie

Ontwerpverslag. Datum: 19 december 2008. Klas: IC1F. Door: Jeffrey Kleering van Beerenbergh, Johan Bult en Michiel Rheiter.

Ontwerpverslag. Datum: 19 december 2008. Klas: IC1F. Door: Jeffrey Kleering van Beerenbergh, Johan Bult en Michiel Rheiter. Ontwerpverslag Datum: 19 december 2008 Klas: IC1F Dr: Jeffrey Kleering van Beerenbergh, Jhan Bult en Michiel Rheiter. Inhudspgave Inleiding 3 Mindmap 4 Mdbard 4 Cncept beschrijving 6 Navigatin interactin

Nadere informatie

Beweeg Mee! De gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) 1 in de collectieve verzekering voor de minima van de gemeente Den Haag

Beweeg Mee! De gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) 1 in de collectieve verzekering voor de minima van de gemeente Den Haag Beweeg Mee! De gecmbineerde leefstijlinterventie (GLI) 1 in de cllectieve verzekering vr de minima van de gemeente Den Haag Mensen niet alleen aan het bewegen brengen, maar k aan het bewegen huden. Dat

Nadere informatie

Nederlands ( 2F bb kb/gl/tl )

Nederlands ( 2F bb kb/gl/tl ) Einddoelen Nederlands Nederlands ( 2F bb kb/gl/tl ) vmbo bovenbouw = CE = Basis = SE = Varieert per bb/kb/gt-leerweg en varieert ook door de keuze voor papieren of digitaal examen. Zie Syllabus 2014. Leesvaardigheid

Nadere informatie

WHITE PAPER HET INRICHTEN VAN KWALITEITSMANAGEMENT

WHITE PAPER HET INRICHTEN VAN KWALITEITSMANAGEMENT WHITE PAPER HET INRICHTEN VAN KWALITEITSMANAGEMENT Adjust - Sciaal Resultaat zet in p verbinding in het Sciaal Dmein. Dat den we dr altijd g te hebben vr de mens en zijn mgeving. We hebben nze expertise

Nadere informatie

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen.

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen. Checklist berdeling adviesaanvraag 1. De adviesaanvraag Heeft de r een adviesaanvraag gehad? Let p: een rapprt is in principe geen adviesaanvraag. Met een adviesaanvraag wrdt bedeld: het dr de ndernemer

Nadere informatie

Subsidietoetsingskader VVE gemeente Raalte 2015. Doelstelling subsidie:

Subsidietoetsingskader VVE gemeente Raalte 2015. Doelstelling subsidie: Subsidietetsingskader VVE gemeente Raalte 2015 Delstelling subsidie: Op grnd van de Wet OKE (Ontwikkelingskansen dr kwaliteit en educatie zijn gemeenten verantwrdelijk vr de Vrschlse educatie. Gemeenten

Nadere informatie

Huurdersvereniging In De Goede Woning ACTIVITEITENPLAN

Huurdersvereniging In De Goede Woning ACTIVITEITENPLAN ACTIVITEITENPLAN 2014 Activiteitenplan 2014 : INLEIDING In 1997 werd de in Zetermeer pgericht met als del het behartigen van de belangen van huurders van de cmplexen van R.K. Wningbuwstichting De Gede

Nadere informatie

CBS DE VAART 2015-2016. Informatieboekje groep 5 en 6

CBS DE VAART 2015-2016. Informatieboekje groep 5 en 6 CBS DE VAART 2015-2016 Infrmatiebekje grep 5 en 6 De schlregels Op nze schl zijn 3 hfdregels. Alle andere afspraken zijn terug te leiden tt deze hfdregels 1. Ik accepteer en respecteer een ander 2. Ik

Nadere informatie

Domeinmodel voor hypothesetoetsen Sietske 23 oktober 2015

Domeinmodel voor hypothesetoetsen Sietske 23 oktober 2015 Dmeinmdel vr hypthesetetsen Sietske 23 ktber 2015 In dit dcument wrdt een mgelijk dmeinmdel vr hypthesetetsen beschreven. Het dcument bestaat uit twee delen: het dmeinmdel zelf en de verwegingen bij het

Nadere informatie

re-integratie jobcaoching praktijkleerwerktraject De Pastorie diverse branches social return

re-integratie jobcaoching praktijkleerwerktraject De Pastorie diverse branches social return jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting MatchWinners Rermnd jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting Matchwinners Rermnd 1. Intr Sinds 2009 biedt

Nadere informatie

September Het eindwerkstuk GGCA Schooljaar

September Het eindwerkstuk GGCA Schooljaar September 2016 Het eindwerkstuk GGCA Schljaar 2016-2017 Inhudspgave Inleiding: Wat is het eindwerkstuk?...3 Jaarplanning.4 De berdeling van het eindwerkstuk.6 Inleiding: Wat is het eindwerkstuk?! 2 Het

Nadere informatie

Handreiking rekenen 30% 75

Handreiking rekenen 30% 75 2F Handreiking rekenen 1F 30% 75 INLEIDING Telichting bij de Handreiking rekenen De Handreiking rekenen sluit aan p de Standaarden en eindtermen ve. In de uitwerking van de prducten speelt het dmein Getallen

Nadere informatie