Velt presenteert: de ecotuin

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Velt presenteert: de ecotuin"

Transcriptie

1 Velt presenteert: de ecotuin

2 Behoefte aan duidelijkheid over ecotuin Begrip ecotuin niet altijd voor iedereen duidelijk verwarring over begrip ecotuin onduidelijkheid onder collega s begrip wordt niet consequent gebruikt uiteraard nog meer verwarring voor de buitenwereld

3 Wat is een ecotuin? het hele buitenterrein, alles binnen de tuingrenzen het geheel aan groenvormen ecologisch beheer, eventueel ook ecologisch ontwerp en aanleg de verschillende groenvormen hebben een functie voor mens en/of dier beheer is gericht op onder controle houden van natuurlijke successie

4 De ecotuin van Velt Een ecotuin is een plek waar je ecologisch tuiniert

5 Wat is een ecotuin? Een ecotuin is een plek waar je ecologisch tuiniert Tuinieren: een tuin creëren, een plek om buiten te komen, te genieten de tuin beheren om de gewenste groenvormen in stand te houden en/of de tuin bewerken om voedsel te kunnen oogsten

6 Wat is een ecotuin? Een ecotuin is een plek waar je ecologisch tuiniert Ecologisch: meewerken met de natuur: natuurlijke processen observeren als inspiratie voor inrichting, plantenkeuze & beheer de juiste plant op de juiste plaats bodem bedekt houden

7 Wat is een ecotuin? Een ecotuin is een plek waar je ecologisch tuiniert zorg voor het milieu: biodiversiteit, geen bestrijdingsmiddelen gesloten kringloop, geen kunstmest meer groen, minder verharding optimaal gebruik van regenwater zuinig met elektriciteit & fossiele brandstoffen keuze voor duurzame materialen

8 Wat is een ecotuin? Een ecotuin is een plek waar je ecologisch tuiniert oog voor landschap en omgeving: in een natuurlijke omgeving maak je gebruik van bestaande landschapselementen en plantencombinaties in een verstedelijkte omgeving creëer je meer groen

9 Andere begrippen rond ecotuin moestuin blijft moestuin siertuin wordt weer siertuin (was ecotuin)

10 Moestuin als groenvorm binnen de ecotuin Moestuin als groenvorm eigen aan de moestuin is de functie van opbrengst omwille van die opbrengst andere manier van beheren dan andere groenvormen - bodem wel bewerken en niet altijd bedekken - jaarlijks zaaien en oogsten - bemesting - bestrijding ziekten & plagen altijd in relatie met de andere aanwezige groenvormen (die zelfs functie kunnen hebben in beheer van moestuin)

11 Successie in de natuur wat als de mens niet ingrijpt? Pioniersvegetatie Graslandvegetatie Ruigte Struweel Bos

12 Pioniers Eenjarig Meerdere cycli per jaar Veel zaden Weinig wortel Licht nodig om te kiemen In verstoorde bodem

13 Graslandvegetatie doorlevend Grasmat, Worteluitlopers en penwortel verspreiding door zaad en worteluitlopers bladrozet om gras in de schaduw te zetten

14 Ruigte doorlevend verspreiding door zaad en worteluitlopers zetten gras in de schaduw, waardoor gras verdwijnt

15 Struweel en bos Houtige bosplanten meerjarig werpen schaduw op de bodem Kruidachtige bosplanten overwegend doorlevend kruipende wortelstokken, voorjaarsbollen verspreiding door uitlopers en zaad

16 Successie in de natuur tegengaan wat als de mens een vegetatie beheert? Pioniersvegetatie Graslandvegetatie Ruigte Struweel Bos bodem verstoren (jaarlijks spitten, harken, ploegen) Gras regelmatig korter zetten (meermaals per seizoen maaien, grazen, hooien) Ruigte korter zetten (bosmaaier, om de 3 a 5 jaar) Opslag bomen verwijderen Niets doen

17 Successie in de tuin: afgeleide groenvormen Pioniers bloemenakker, moestuin Grasland gazon, bollengrasland, bloemenweide, lage border Ruigte hoge bloemenborder Bos haag, heg, solitaire boom, bosje, struikengordel, boomgaard, schaduwborder

18 Beheer (arbeid) daalt per successiestadium Bloemenakker, moestuin Gazon, bollengrasland, border, bloemenweide Hoge border haag, heg, solitaire boom, bosje, struikengordel, boomgaard, schaduwborder Volwaardig bos

19 Velt en permacultuur

20 Historiek: 2 Australiërs Bill Mollison en David Holmgren in de jaren 70: Hoe werkt een bos? > Hoe kunnen we voedsel kweken? Oorspronkelijke betekenis: landbouw die duurzaam is Uitgebreid naar permanente cultuur : ook sociale ea aspecten

21 Definitie: Een benadering om landbouwsystemen en woonvormen te ontwikkeling die de gebaseerd zijn op de verhoudingen en relaties in natuurlijke ecosystemen."

22 Basiswaarden: 1. Zorg voor de planeet de aarde als bron van alle leven, herstellen verbondenheid met de aarde. 2. Zorg voor mensen: streven naar gezonde gemeenschappen. 3. Eerlijk delen: de beschikbare bronnen van de planeet eerlijk en op een verantwoorde wijze gebruiken.

23 Ontwerpmethode: 1. Observatie past je project binnen de voorziene locatie? 2. Grenzen van het systeem- fysisch, cultureel, wettelijk? 3. Hulpmiddelen mensen en groepen? middelen? natuur? 4. Evaluatie Bestuderen van de eerste drie onderdelen maakt het mogelijk de volgende drie uit te werken. 5. Design het creatief proces, gebruik van grond, gebouwen, sociale netwerken, omgeving? 6. Implementatie Hoe zal het ontwerp geïmplementeerd worden? 7. Onderhoud Het project bijsturen en gezond houden...

24 Systeemdenken wat doet een kip? mest produceren de grond omwoelen beestjes pikken afval verwerken gras eten kakelen eieren leggen ruien doodgaan

25 Velt en permacultuur: Allebei ontstaan in jaren 70 Thema ecologisch leven is alomvattend Compost, niet spitten, bodembedekking, heuvelbed, lavameel, successie, : Velt vertelt dit al 40 jaar Permacultuur: ontwerp, systeem Overleg Velt - permacultuurbeweging

26 Tijd voor discussie

Bodemvruchtbaarheid in de ecologische moestuin

Bodemvruchtbaarheid in de ecologische moestuin Bodemvruchtbaarheid in de ecologische moestuin zaterdag 28 november 2015 Frank Petit-Jean Cultuur versus natuur: successie Pioniersvegetatie wat als de mens niet ingrijpt? Graslandvegetatie Ruigte Struweel

Nadere informatie

Nouveau jardin pittoresque 1948 in functie van het esthetische. Jan Van Bogaert

Nouveau jardin pittoresque 1948 in functie van het esthetische. Jan Van Bogaert Nouveau jardin pittoresque 1948 in functie van het esthetische Jan Van Bogaert CURSUS Deze PowerPoint is deels afkomstig uit de lessenreeks Reductie van BestrijdingsMiddelen in het openbaar groen Met dank

Nadere informatie

Reductie van bestrijdingsmiddelen

Reductie van bestrijdingsmiddelen Reductie van bestrijdingsmiddelen Greet Tijskens Velt 12 november 2010 België en verkoop aan particulieren federale wetgeving Volksgezondheid - splitsing erkenning januari 2010 - professioneel gebruik

Nadere informatie

Bodemvruchtbaarheid in de moestuin

Bodemvruchtbaarheid in de moestuin Bodemvruchtbaarheid in de moestuin zaterdag 14 november 2015 Frank Petit-Jean Bodemvruchtbaarheid in de moestuin Moestuin: cultuur versus natuur (successie) Bodemsoort/moedergesteente Organische stof Voedende

Nadere informatie

Basiscursus Ecologische Moestuin. Onkruid

Basiscursus Ecologische Moestuin. Onkruid Basiscursus Ecologische Moestuin Onkruid Onkruid: veel werk! Onkruid vergaat niet Het komt telkens terug Het groeit harder dan de groenten Wieden helpt maar tijdelijk Herbiciden: nee! Bijen (enz) sterven

Nadere informatie

PERMACULTUUR PERMACULTUUR. Willemieke de Haan Minor Big History & Duurzaamheid. een korte verhandeling

PERMACULTUUR PERMACULTUUR. Willemieke de Haan Minor Big History & Duurzaamheid. een korte verhandeling PERMACULTUUR Over de leefwijze die zorgt voor het voortbestaan van de Aarde en haar bewoners. Een verslag over de tuin van Transition Town Vollenhove. Willemieke de Haan Minor Big History & Duurzaamheid

Nadere informatie

Aardoliealarm in het bos

Aardoliealarm in het bos de graad > Landbouw > lesmateriaal > spelkaarten Aardoliealarm in het bos BIOBOER Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5

Nadere informatie

DORPSTÚN MAKKUM. OCHTENDRUMOER wolkom

DORPSTÚN MAKKUM. OCHTENDRUMOER wolkom DORPSTÚN MAKKUM OCHTENDRUMOER wolkom Wat presenteer ik jullie over Ontstaan van MAD Ontstaan van de voedsel-dorpstuin Woord over Permacultuur Tips Makkum? Makkum Aantrekkelijk & Ontstaan van MAD Wat willen

Nadere informatie

Aanleg & beheer van bloemenweides. Warme Winteravonden in 't Dijleland

Aanleg & beheer van bloemenweides. Warme Winteravonden in 't Dijleland Aanleg & beheer van bloemenweides Warme Winteravonden in 't Dijleland Wat en waarom een bloemenweide? Soorten bloemenweides Aanleg en beheer van een bloemenweide WWW.ECOFLORA.BE Wat is een bloemenweide?

Nadere informatie

Natuur en groen op de speelplaats

Natuur en groen op de speelplaats Natuur en groen op de speelplaats MENU Waarom? Successie Uitgangssituatie Groenvormen gesloten ruimte Groenvormen open ruimte Water Fauna Keuze beplanting en Functies Beheer Risico s Natuur en groen op

Nadere informatie

BIOBOER. Maar vandaag is het aardoliealarm. Kijk op je aardoliekaart of er voor jou een probleem is.

BIOBOER. Maar vandaag is het aardoliealarm. Kijk op je aardoliekaart of er voor jou een probleem is. BIOBOER 1 Hoe het elk jaar gaat... Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5 vakjes vooruit! Maar vandaag is het aardoliealarm.

Nadere informatie

Basiscursus moestuinieren

Basiscursus moestuinieren Basiscursus moestuinieren Even kennismaken! Barbara Creemers freelance lesgever voor o.m. ChildFocus, Gezinsbon, Velt 13e moestuin-seizoen! motto: Zonder is gezonder! Even kennismaken! Wie ben jij? Wat

Nadere informatie

De stap naar duurzaam tuinieren. Vzw Tuinhier Seminariestraat 2 9000 Gent

De stap naar duurzaam tuinieren. Vzw Tuinhier Seminariestraat 2 9000 Gent De stap naar duurzaam tuinieren VORMINGSAANBOD VZW TUINHIER Vzw Tuinhier Seminariestraat 2 9000 Gent Vzw Tuinhier wil de belangstelling voor duurzaam, aangenaam en milieubewust tuinieren bevorderen, en

Nadere informatie

module 2 ECOLOGISCHE & BEHEERPRINCIPES

module 2 ECOLOGISCHE & BEHEERPRINCIPES ECOLOGISCHE & BEHEERPRINCIPES Hoofdstuk 2 Inhoudsopgave: Wat is ecologie? Wat is biodiversiteit? Wat is natuurbeheer? Boerennatuur op en rond het erf Wat is ecologie? Wat is ecologie? Wat is ecologie?

Nadere informatie

Gazonmeter. Praktische gids voor aanleg en. onderhoud van gazon. Nu tijdelijk met gratis. Groot in Gras

Gazonmeter. Praktische gids voor aanleg en. onderhoud van gazon. Nu tijdelijk met gratis. Groot in Gras Praktische gids voor aanleg en onderhoud van gazon Groot in Gras Barenbrug Belgium NV Hogenakkerhoekstraat 19 9150 Kruibeke E-mail: sales@barenbrug.be www.barenbrug.be Nu tijdelijk met gratis Gazonmeter

Nadere informatie

75% Gezond gazon. Vlaamse tuinen en gazon Milieuvriendelijk beheer, zonder zorgen. Dit terwijl gazon. Gazon en herbiciden

75% Gezond gazon. Vlaamse tuinen en gazon Milieuvriendelijk beheer, zonder zorgen. Dit terwijl gazon. Gazon en herbiciden Gezond gazon Vlaamse tuinen en gazon Milieuvriendelijk beheer, zonder zorgen 75% Oppervlakte Tijdsbesteding Groenresten Dit terwijl gazon arbeidsintensief is: wekelijks maaien, bemesten, sproeien in de

Nadere informatie

De stap naar duurzaam tuinieren

De stap naar duurzaam tuinieren De stap naar duurzaam tuinieren Vormingsaanbod Vormingsaanbod vzw Tuinhier Vzw Tuinhier Woodrow Wilsonplein 2 9000 Gent Vzw Tuinhier wil de belangstelling voor duurzaam, aangenaam en milieubewust tuinieren

Nadere informatie

STADSBOERDERIJ TURNHOUT

STADSBOERDERIJ TURNHOUT STADSBOERDERIJ TURNHOUT Eerst even voorstellen : Stadsboerderij is eigendom van de stad Turnhout De Troef vzw heeft een concessie Guy Cotemans WIE IS DE TROEF vzw? De troef: - Sociale werkplaats - 70 personeelsleden

Nadere informatie

Vergroening en verduurzamen landbouw

Vergroening en verduurzamen landbouw Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland Vergroening en verduurzamen landbouw Wim Dijkman Dronten, 2-12 2014 1 Agenda Groen Ondernemen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Maatregelen POP en water

Nadere informatie

Permacultuur. Ontwerpen met de natuur. D.P. Beerda MSc

Permacultuur. Ontwerpen met de natuur. D.P. Beerda MSc Permacultuur Ontwerpen met de natuur D.P. Beerda MSc. www.permacultuurnederland.org douwebeerda@gmail.com 06-36141205 Inhoudsopgave Permacultuur als ontwerpsysteem Geschiedenis en ontwikkeling Hoe werkt

Nadere informatie

EEN TUIN IN BEWEGING TEKST: LAURENCE MACHIELS FOTO S: VERONIQUE DE WALSCHE

EEN TUIN IN BEWEGING TEKST: LAURENCE MACHIELS FOTO S: VERONIQUE DE WALSCHE EEN TUIN IN BEWEGING Met eilanden vol wilde bloemen in een fijn, vrolijk knerpend grind, zo verwelkomt tuinarchitect Arne Deruyter je in zijn privétuin. Dat dit geen tuin is als een ander, voel je meteen.

Nadere informatie

Bijlage 2 Landschapsleeskaart en memo

Bijlage 2 Landschapsleeskaart en memo Bijlage 2 Landschapsleeskaart en memo Landschapsleeskaart Verticale samenhang = de uitdrukking van de ondergrond (bodem, water, reliëf) in het landgebruik, de biotopen, de vegetatie etc. Hoe wordt het

Nadere informatie

Basiscursus moestuinieren

Basiscursus moestuinieren Basiscursus moestuinieren Planning Les 1: ecologisch tuinieren, bodem, bemesting Les 2: netwerken in de tuin, biodiversiteit Les 3: bodembewerking Les 4: vruchtwisseling, zaden Bodembewerking Laat vooral

Nadere informatie

NATUUR in de Toekomstbestendige Leefbare Stad Interactieve Inspiratiesessie

NATUUR in de Toekomstbestendige Leefbare Stad Interactieve Inspiratiesessie NATUUR in de Toekomstbestendige Leefbare Stad Interactieve Inspiratiesessie Inhoud Voorstellen Marcel Wenker senior adviseur groen Gemeente Deventer Marc Siepman Humist maar vooral zichzelf Dubbel presentatie

Nadere informatie

Onkruid herkennen. Onkruid herkennen. Gewild onkruid

Onkruid herkennen. Onkruid herkennen. Gewild onkruid Onkruid herkennen Zevenblad, brandnetel of kruipende boterbloem. Dit soort onkruid kan een vervelende plaag vormen in de tuin. Er bestaan veel soorten onkruid die je op diverse manieren kunt bestrijden.

Nadere informatie

Wat weet jij over biologisch en over de bodem?

Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant

Nadere informatie

Ecologisch Beheer. Speeldernis.nl, Rotterdam

Ecologisch Beheer. Speeldernis.nl, Rotterdam Ecologisch Beheer Speeldernis.nl, Rotterdam Inleiding Koen van der Hauw Ecologisch: Aandacht voor mens Aandacht voor inheemse planten en dieren Aandacht voor milieu Groenling: Ecologisch Beheer 2 Opbouw

Nadere informatie

BIOLOGISCH TUINIEREN IN DE STAD HOE DOE JE DAT?

BIOLOGISCH TUINIEREN IN DE STAD HOE DOE JE DAT? BIOLOGISCH TUINIEREN IN DE STAD HOE DOE JE DAT? Agenda Tuinieren vroeger Wat is biologisch moestuinieren? 10- stappencursus Je eigen moestuin (NTR: thuisacademie - Filmpjes) Pauze Hoe start ik een moestuin?

Nadere informatie

Bijen en Landschapsbeheer

Bijen en Landschapsbeheer Bijen en Landschapsbeheer Hoe maken we het landschap bijenvriendelijk Wat betekent dat voor de biodiversiteit en de kwaliteit van het landschap Een selectie van de mogelijkheden Arie Koster -- www.bijenhelpdesk.nl

Nadere informatie

Velt-aanbod samentuinen

Velt-aanbod samentuinen Velt-aanbod samentuinen 1. Wat is een samentuin? Velt vzw bedacht het concept samentuinen. Een samentuin is een tuin waarin mensen samen ecologisch tuinieren. Samen staat dus voor samen doen, maar het

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 5. 1 Kruidachtige gewassen en beplantingen 8. 2 Houtachtige beplantingen en gewassen Grond, water en technische werken 132

Inhoud. Inleiding 5. 1 Kruidachtige gewassen en beplantingen 8. 2 Houtachtige beplantingen en gewassen Grond, water en technische werken 132 Inhoud Inleiding 5 1 Kruidachtige gewassen en beplantingen 8 2 Houtachtige beplantingen en gewassen 66 3 Grond, water en technische werken 132 Trefwoordenlijst 195 1 Kruidachtige gewassen en beplantingen

Nadere informatie

Biodiversiteit en netwerken

Biodiversiteit en netwerken Basiscursus Ecologische Moestuin Biodiversiteit en netwerken Ecologisch tuinieren is 1. Niet destructief, maar constructief tuinieren; 2. Netwerken bevorderen 1. Destructief boeren/tuinieren Pesticiden

Nadere informatie

Tuin-Wijzer. Concrete tips voor meer natuur in je tuin

Tuin-Wijzer. Concrete tips voor meer natuur in je tuin Tuin-Wijzer Concrete tips voor meer natuur in je tuin Colofon Tuin-Wijzer is een uitgave van de deputatie van de provincieraad van Antwerpen: Cathy Berx, gouverneur-voorzitter Luk Lemmens Ludwig Caluwé

Nadere informatie

Bodem. Bodemleven. Bodemverzorging. Gevorderdencursus dl 1 TT Boxtel Volkstuinvereniging Ceres 2013-2014

Bodem. Bodemleven. Bodemverzorging. Gevorderdencursus dl 1 TT Boxtel Volkstuinvereniging Ceres 2013-2014 Bodem Bodemleven Composteren Bodemverzorging Gevorderdencursus dl 1 TT Boxtel Volkstuinvereniging Ceres 2013-2014 Vanavond. Bodem: leer je bodem kennen Bodemvoedselweb Composteren Bodem verbeteren en voeden

Nadere informatie

Ecologische bij-structuur: het beheer

Ecologische bij-structuur: het beheer Ecologische bij-structuur: het beheer Bijvriendelijk beheer = ecologisch beheer Verschralingsbeheer Aanleg Beheer gras en kruidachtige vegetatie Beheer ruigtekruiden Beheer houtachtige vegetatie Beheer

Nadere informatie

Bij dit examen horen een bijlage, een uitwerkbijlage en een digitaal bestand.

Bij dit examen horen een bijlage, een uitwerkbijlage en een digitaal bestand. Examen VMBO-BB 2015 gedurende 220 minuten landbouw-breed CSPE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Bij dit examen horen een bijlage, een uitwerkbijlage en een digitaal bestand. Dit examen bestaat uit 17 opdrachten.

Nadere informatie

Duurzaam tuinieren. door Lodewijk Hoekstra

Duurzaam tuinieren. door Lodewijk Hoekstra Duurzaam tuinieren door Lodewijk Hoekstra Lodewijk Hoekstra Groen in de genen Eigen Huis & Tuin Het roer moet om Behoefte aan kennis Green-Kids NL Greenlabel Groene Handen Trends Mens staat ver van de

Nadere informatie

Composteren en kringlooptuinieren

Composteren en kringlooptuinieren Meer halen uit de biologische kringloop Composteren en kringlooptuinieren Iedereen wil graag een mooie tuin. Vlaco vzw, www.vlaco.be 1 Maar smaken verschillen. Bent u meer voor de wat wilde tuin? En zegt

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Topkeurmerken, biologische keurmerken, EKO en Demeter Buiten de biologische keurmerken zijn er nog heel veel andere keurmerken, maar er is redding met de topkeurmerken. En daardoor kan de consument door

Nadere informatie

De ecologische siertuin 'Puur genieten!'

De ecologische siertuin 'Puur genieten!' De ecologische siertuin 'Puur genieten!' ecologische siertuin 'Puur genieten!' Voorwoord 3 Reeds lange tijd groeit het besef dat natuur veel meer is dan wat zich in reservaten afspeelt. Natuur is overal,

Nadere informatie

Een duurzame ontwikkeling sluit aan op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties in gevaar te brengen 1.

Een duurzame ontwikkeling sluit aan op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties in gevaar te brengen 1. Duurzaamheidsbeleid De bijzondere locatie van Buitenkans Kinderopvang bij het stadslandbouwproject biedt een uitstekende basis voor duurzame kinderopvang. Natuur, ons voedselketen en respect voor mens

Nadere informatie

De verschillen tussen de onderhoudsniveaus basis en accent zijn aangegeven in de tekst door middel van een onderstreping.

De verschillen tussen de onderhoudsniveaus basis en accent zijn aangegeven in de tekst door middel van een onderstreping. BIJLAGE A. BEELDBOEK GROEN KERNEN In de wijken krijgt de openbare ruimte een gemiddelde kwaliteit. Dit onderhoudsniveau noemen we basis. In de wijken dragen inwoners vervolgens zelf bij aan het beheer

Nadere informatie

Werkboekje. Natuur en milieu educatie. Groep 7. Naam: Fruit in de mix. Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna

Werkboekje. Natuur en milieu educatie. Groep 7. Naam: Fruit in de mix. Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna Werkboekje Natuur en milieu educatie Naam: Groep 7 Fruit in de mix Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna Werkblad 1 Waar komt ons fruit vandaan? Vul 1. Teken het klassikale woordenweb die

Nadere informatie

Reglement. Reglement volkstuintjes Ingelmunster - Drevetuintjes

Reglement. Reglement volkstuintjes Ingelmunster - Drevetuintjes Oostrozebekestraat 4-8770 Ingelmunster T 051 33 74 00 - F 051 31 82 83 gemeente@ingelmunster.be - www.ingelmunster.be Reglement Reglement volkstuintjes Ingelmunster - Drevetuintjes Artikel 1: voorwerp

Nadere informatie

Het handige stappenplan van ECOstyle

Het handige stappenplan van ECOstyle Het handige stappenplan van ECOstyle 1 dag in de lente Spelende kinderen. Lekker languit zonnen. Ravotten met de hond. Een mooi, mosvrij gazon is heel wat waard. Het is immers de basis van uw tuin. ECOstyle

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Lente, de eetbare tuin en permacultuur, onze toekomst Ik voel het als ik buiten loop, het wordt warmer, het wordt lente. Ik zie de eerste knoppen in de planten in de tuin en zie de knoflook en ui, die

Nadere informatie

Achtergrondinformatie

Achtergrondinformatie 1 Achtergrondinformatie Planten groeien niet willekeurig door elkaar. Afhankelijk van verschillende milieufactoren (grondsoort, waterstand, zon, schaduw, betreding, bemesting, enz.) kunnen we verschillende

Nadere informatie

1. Ecologische voetafdruk

1. Ecologische voetafdruk 2 VW0 THEMA 7 MENS EN MILIEU EXTRA OPDRACHTEN 1. Ecologische voetafdruk In de basisstoffen heb je geleerd dat we voedsel, zuurstof, water, energie en grondstoffen uit ons milieu halen. Ook gebruiken we

Nadere informatie

TUINREGLEMENT. Artikel 1 Verplichtingen

TUINREGLEMENT. Artikel 1 Verplichtingen TUINREGLEMENT Dit tuinreglement bevat de regels die u bij het tuinieren in acht dient te nemen op uw eigen tuin. De tuincontrolecommissie controleert 2x per jaar of u zich aan deze regels houdt. Daartoe

Nadere informatie

De blije bijen bloemenweidewijzer

De blije bijen bloemenweidewijzer De blije bijen bloemenweidewijzer Een initiatief van www.blijebijen.be Weetjes Positionering in de natuurlijke successie. Successie is een natuurlijk, evolutionair & cyclisch proces dat constant plaatsvindt

Nadere informatie

Geral Overbeek. Onkruid de baas. Overbeek - Gardendesign Maasoord 17 0348-424305 [Geef het faxnummer op] 25 Tips voor duurzaam onderhoud (onkruid)

Geral Overbeek. Onkruid de baas. Overbeek - Gardendesign Maasoord 17 0348-424305 [Geef het faxnummer op] 25 Tips voor duurzaam onderhoud (onkruid) Onkruid de baas Geral Overbeek 2011 Overbeek - Gardendesign Maasoord 17 0348-424305 [Geef het faxnummer op] 25 Tips voor duurzaam onderhoud (onkruid) 25 TUINTIPS ONKRUID DE BAAS Wil jij ook een tuin zonder

Nadere informatie

Welkom. de Bio-diverse Moestuin. bij de Velt-presentatie over. door Janneke Tops

Welkom. de Bio-diverse Moestuin. bij de Velt-presentatie over. door Janneke Tops Welkom bij de Velt-presentatie over de Bio-diverse Moestuin door Janneke Tops Even voorstellen: Velt Bio-diversiteit... in bodem en compost. in je tuin... door zelf zaadgoed te telen Even voorstellen:

Nadere informatie

in het huishouden in de tuin FilOsOFie OVeriGe ActiViteiten & slot

in het huishouden in de tuin FilOsOFie OVeriGe ActiViteiten & slot In het huishouden Onderhoud vloeren, wandtegels, keuken en badkamermeubels............................................ p 19 Geurvermindering, afvoerbuizen en afvoerputjes (septische put)...........................................

Nadere informatie

Wie de wereld nu echt voedt. 8 inzichten Vandana Shiva

Wie de wereld nu echt voedt. 8 inzichten Vandana Shiva Wie de wereld nu echt voedt 8 inzichten Vandana Shiva Teksten alle teksten komen uit de inleiding van Wie de wereld nu echt voedt Vandana Shiva ISBN 978-90-6224-018-0 2016 Uitgeverij Jan van Arkel Niets

Nadere informatie

Samen maken we het groen!

Samen maken we het groen! Samen maken we het groen! 10 tips voor meer natuur in je omgeving Een groene omgeving is leuk om naar te kijken, maar ook gezonder om in te leven en wonen en beter voor het klimaat. Planten en bomen houden

Nadere informatie

UNITING THE ORGANIC WORLD

UNITING THE ORGANIC WORLD International Federation of Organic Agriculture Movements Principles of Organic Agriculture 1 Beginselen van de Biologische Landbouw De Beginselen vormen de wortels, waaruit de biologische landbouw groeit

Nadere informatie

VASTE PLANTEN toepassen

VASTE PLANTEN toepassen samenstelling: E.J. Stoffels (ej.stoffels@hetnet.nl) VASTE PLANTEN toepassen deel 1 inleiding begrippen Bij de syllabus: TOEPASSING VAN VASTE PLANTEN E.J. Stoffels Inhoudsopgave type het verwijzingsnummer

Nadere informatie

Veilig werken. Duurzaam bodemgebruik in de landbouw

Veilig werken. Duurzaam bodemgebruik in de landbouw Veilig werken Duurzaam bodemgebruik in de landbouw Programma voor vandaag: Duurzaam bodemgebruik in de landbouw Kahoot Oefentoets bodemgebruik Veilig werken & Duurzaam bodemgebruik? Veilig werken & Duurzaam

Nadere informatie

9. SCHADUWTUIN. Op het einde van de dag kunt u dan het aantal uren zon berekenen. Minder dan 3 uur zon:

9. SCHADUWTUIN. Op het einde van de dag kunt u dan het aantal uren zon berekenen. Minder dan 3 uur zon: 9. SCHADUWTUIN De meeste groenten en kruiden hebben nood aan zon, maar in de stad hebt u niet altijd zon in uw tuin. In deze fiche bekijken we wat de mogelijkheden zijn in de schaduw of halfschaduw. Om

Nadere informatie

Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie

Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie Jan Willem Erisman Arnhem, 24 januari 2018 Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was

Nadere informatie

Maak je eigen bloemenweide

Maak je eigen bloemenweide Maak je eigen bloemenweide Andere werkiches uit deze reeks zijn: Knus en gezellig. Creëer een zithoek in je tuin. Kriebel- en krabbelbeestjes. Bouw je eigen insectenhuis. De natuur als gezelschap. Gezelschapsspelen

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Mijn eigen stads moestuin opzetten, stap 2 de bodem Ik beschrijf hoe ik mijn eigen groentetuin aan het opzetten ben van daag behandel ik de bodem. In deel 1 heb ik het gehad over de locatie en het opzetten

Nadere informatie

Waterbericht van Anita, november december 2017 (deel 2) Deltacongres: Een gezonde bodem zorgt voor meer opbrengst.

Waterbericht van Anita, november december 2017 (deel 2) Deltacongres: Een gezonde bodem zorgt voor meer opbrengst. Waterbericht van Anita, november december 2017 (deel 2) Deltacongres: Een gezonde bodem zorgt voor meer opbrengst. Symposium Biodiversiteit en Leefgebieden Noord-Brabant: Sinds een paar jaar organiseert

Nadere informatie

Een mooie tuin? Bemest! Top 5 vragen en antwoorden over bemesting! + 5 tips van onze specialist

Een mooie tuin? Bemest! Top 5 vragen en antwoorden over bemesting! + 5 tips van onze specialist Een mooie tuin? Bemest! Top 5 vragen en antwoorden over bemesting! + 5 tips van onze specialist Inhoudsopgave 1 Waarom is bemesten zo belangrijk? p5 Hoe vaak moet ik eigenlijk bemesten? p6 4 3 Wat is het

Nadere informatie

Duurzaam inkopen groenvoorziening

Duurzaam inkopen groenvoorziening Duurzaam inkopen groenvoorziening Joop Spijker Bijeenkomst Praktijknetwerken Onkruidbestrijding Utrecht Houten, 8 december 2008 Inhoud 1. Duurzaam inkopen (algemeen) 2. Productgroep Groenvoorziening 3.

Nadere informatie

Bedrijfskaart. Biodiverse Bloembollenteelt

Bedrijfskaart. Biodiverse Bloembollenteelt 1 DOEL De gezondheid en productie van uw gewassen hangt af van zowel techniek als van een natuurlijk evenwicht. U werkt immers met levend materiaal. In de praktijk gaat om het verzorgen van het bodemleven,

Nadere informatie

Maart. pagina 1 van 5. U bevindt zich hier: Gidsen en brochures / Tuinkalender / Maart

Maart. pagina 1 van 5. U bevindt zich hier: Gidsen en brochures / Tuinkalender / Maart pagina 1 van 5 U bevindt zich hier: Gidsen en brochures / Tuinkalender / Maart Maart Eindelijk komt de lente in zicht. De eerste lentemaand breekt aan en de tuin komt terug tot leven na een donkere, lange

Nadere informatie

Anders denken, anders doen!!

Anders denken, anders doen!! Schrijvers: Julia van der Ploeg & Jannie Verloop Sector: economie Vakken: economie & biologie Begeleider: Meneer Boonstra Inleverdatum: 18-12-2014 Inhoudsopgave Inleiding blz 3 De hoofdvraag blz 4 Deelvraag

Nadere informatie

Vaste planten. Inhoudsopgave:

Vaste planten. Inhoudsopgave: Vaste planten Vaste planten zijn kruidachtige meerderjarige planten. Ze overwinteren ondergronds en lopen in het voorjaar opnieuw uit. Enkele zijn wintergroen zoals vinca en waldsteinia. Vaste planten

Nadere informatie

SCHIJNBARE CHAOS DEEL 4

SCHIJNBARE CHAOS DEEL 4 SCHIJNBARE CHAOS DEEL 4 Welkom Als je mij hoort, tik dan even iets in de chat Welkom Als je mij hoort, tik dan even iets in de chat Welkom Als je mij hoort, tik dan even iets in de chat Welkom Als je mij

Nadere informatie

Joop Kiers Tuinwerk tel: 0321-321665 cursus milieuvriendelijk tuinieren

Joop Kiers Tuinwerk tel: 0321-321665 cursus milieuvriendelijk tuinieren Joop Kiers Tuinwerk tel: 0321-321665 cursus milieuvriendelijk tuinieren 1. Inleiding Milieuvriendelijk tuinieren is niet achteraf de ziekten en plagen die in de tuin voorkomen bestrijden, maar preventief

Nadere informatie

1. De ecologische voetafdruk

1. De ecologische voetafdruk 1. De ecologische voetafdruk Alles wat je eet, koopt en gebruikt moet ergens gemaakt worden of moet ergens groeien. Daar heb je plaats voor nodig. En soms is dat meer plaats dan je denkt. Zo heb je voor

Nadere informatie

TUINIER WIJZER. De brochure begint met onkruid, eerst in het algemeen, dan in drie specifieke situaties. De volgende

TUINIER WIJZER. De brochure begint met onkruid, eerst in het algemeen, dan in drie specifieke situaties. De volgende lllllll TUINIER WIJZER In deze brochure kunt u lezen hoe u kunt tuinieren zonder gif. Voor allerlei 'plagen' waarmee de hobbytuinder te maken krijgt, worden milieuvriendelijke oplossingen gegeven. Ook

Nadere informatie

De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen.

De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen. De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen. Tekeningen Ciel Broeckx, juni 2010. 1 De Europese Unie heeft in 2002 afgesproken om het verlies aan biodiversiteit

Nadere informatie

Leren hoe het werkt (begrijpen)

Leren hoe het werkt (begrijpen) Afval (inhoudelijke focus) () Kleine beestjes Angst wegnemen Afval sorteren Cirkels Paddenstoelen Afvalgedrag waarnemen Kleine beestjes en wat eten ze? Afvalgedrag Afvalscheiding Wat leeft er in de composthoop?

Nadere informatie

Programma 27, 28 & 29 maart

Programma 27, 28 & 29 maart Programma 27, 28 & 29 maart Tijdens dit weekend staat op Ecodorp Ppauw de bodem centraal. De bodem heeft hier jarenlang begraven gelegen en het wordt hoog tijd de bodem weer wat ruimte en lucht te gunnen.

Nadere informatie

AFDELING HERENTALS. Biologisch tuinieren. basiscursus

AFDELING HERENTALS. Biologisch tuinieren. basiscursus AFDELING HERENTALS Lesgever: Bert Peers Tekst: Bert Peers Biologisch tuinieren basiscursus Werkjaar 2016-2017 1 Hoofdstuk 1: Bodembewerking De grond Een gezonde bodem is een vereiste om een gezond gewas

Nadere informatie

Werkzaamheden Natuurtuin het hele jaar rond.

Werkzaamheden Natuurtuin het hele jaar rond. Werkzaamheden Natuurtuin het hele jaar rond. De specifieke werkzaamheden voor 2018 zijn in rood aangegeven. Afhankelijk van de omstandigheden kunnen werkzaamheden wat eerder of later worden uitgevoerd.

Nadere informatie

Groenbeheer Westeinde. Presentatie: Nico Kelderhuis 12 november 2015

Groenbeheer Westeinde. Presentatie: Nico Kelderhuis 12 november 2015 Groenbeheer Westeinde Presentatie: Nico Kelderhuis 12 november 2015 Programma De waarde van Groen Nieuwe groenbeleidsplan Ontwikkelingen Leeuwarden Beheer Leeuwarden Het groen in Westeinde Tips voor de

Nadere informatie

bosplantsoen Dunnen van

bosplantsoen Dunnen van De gemeente Ede streeft naar een natuurlijk beheer van het openbaar groen. Deze manier van beheren is vooral geschikt voor de grotere groenobjecten, bijvoorbeeld bosplantsoen. Bij het juiste beheer kan

Nadere informatie

TUINREGELS Versie 29 juli 2015

TUINREGELS Versie 29 juli 2015 TUINREGELS Versie 29 juli 2015 Dit zijn de tuinregels van de Volkstuinvereniging De Honderd Morgen. De regels geven in het kort weer waar elk lid zich aan dient te houden. De tuinregels hebben betrekking

Nadere informatie

Randvoorwaarden Erosie. Martien Swerts Dienst land en Bodembescherming Departement LNE

Randvoorwaarden Erosie. Martien Swerts Dienst land en Bodembescherming Departement LNE Randvoorwaarden Erosie Dienst land en Bodembescherming Departement LNE Context Erosie 100,000 ha 2,000,000 ton bodem/jaar 400,000 ton slib/jaar naar waterlopen na 10 jaar erosiebeleid : beleidsindicator

Nadere informatie

2020pesticidevrij. Velt vzw Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren Uitbreidingstraat 392c, 2600 Berchem, België

2020pesticidevrij. Velt vzw Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren Uitbreidingstraat 392c, 2600 Berchem, België 2020pesticidevrij Velt vzw Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren Uitbreidingstraat 392c, 2600 Berchem, België www.velt.nu Positie Velt over pesticiden Pesticiden, neen bedankt! basishouding: waardeer

Nadere informatie

4 Gazonaanleg en. - onderhoud

4 Gazonaanleg en. - onderhoud 4 Gazonaanleg en - onderhoud 4 Gazonaanleg en - onderhoud 50 4.1 Wat gaat eraan vooraf? 51 4.2 Voorbereiden 53 4.3 Aanleggen 55 4.4 Maaien 59 4.5 Onderhoud van een grasveld 65 4.6 Afsluiting 68 50 GAZONAANLEG

Nadere informatie

Onderhouden van uw tuin

Onderhouden van uw tuin Onderhouden van uw tuin ruimte voor leven Een mooie tuin geeft een mooi aanzicht. Voor uzelf en ook voor uw buren en de buurt. Een verzorgde en goed onderhouden tuin draagt bij aan een groene, leefbare

Nadere informatie

Polder Kortenhoef: landschap met geschiedenis. Korremof. Oost Indië. Wijde gat Oost zijde. Achter de Kerk

Polder Kortenhoef: landschap met geschiedenis. Korremof. Oost Indië. Wijde gat Oost zijde. Achter de Kerk Stand van de natuur en herstelmaatregelen Gerard ter Heerdt Bart Specken : landschap met geschiedenis Vecht t Hemeltje Horstermeerpolder Oost Indië Korremof Vreeland Kleine Wijhe Kortenhoef Wijde gat Oost

Nadere informatie

Presentatie permacultuurproject Karla Mulder, 2012

Presentatie permacultuurproject Karla Mulder, 2012 Presentatie permacultuurproject Karla Mulder, 2012 Wat heb ik geleerd? Hoe heb ik permacultuur principes toegepast? Plannen Ik koos mijn voortuin in Nijmegen als project. Mijn project: Voortuin in Nijmegen,

Nadere informatie

Beleid Natuurvriendelijk maaien gestart in 2015.

Beleid Natuurvriendelijk maaien gestart in 2015. Beleid Natuurvriendelijk maaien gestart in 2015. Natuurvriendelijk maaien is in 2015 opgestart en heeft zich steeds verder ontwikkeld. Het heeft geresulteerd in het onderstaande maaiplan dat in het voorjaar

Nadere informatie

Verzorging. Pireco. Delumbri. Ter voorkoming van wormenoverlast. Delumbri. Dosering en toediening. Samenstelling en werking

Verzorging. Pireco. Delumbri. Ter voorkoming van wormenoverlast. Delumbri. Dosering en toediening. Samenstelling en werking Ter voorkoming van wormenoverlast Wormen kunnen grote overlast bezorgen wanneer deze in te groten getale voorkomen in de land- en tuinbouw, tuinen en plantsoenen. Ook op sportvelden is het van belang om

Nadere informatie

Velt vzw Vereniging voor Ecologische Leef- en Teeltwijze

Velt vzw Vereniging voor Ecologische Leef- en Teeltwijze Velt vzw Vereniging voor Ecologische Leef- en Teeltwijze Ecologische voeding en landbouw, moestuin, siertuin, milieubelei d,. Thierry Maréchal Milieu, Voeding en Gezondheid Biologische / Ecologische landbouw

Nadere informatie

PLUK-JE-GELUK-TUIN Hooidonk

PLUK-JE-GELUK-TUIN Hooidonk PLUK-JE-GELUK-TUIN Hooidonk Voorlopig ontwerp Ecologische Inrichting Groene Ruimte Coxistraat 11-2800 Mechelen www.natuurpunt.be/groeneruimte Wim Dirckx 01 maart 2017 Lezing - beeldend en project BEELDEND

Nadere informatie

De Moestuin. Soorten Presentatie van Jolanda Groenenberg

De Moestuin. Soorten Presentatie van Jolanda Groenenberg De Moestuin Soorten Presentatie van Jolanda Groenenberg Moestuin manieren/methodes Makkelijke moestuin Verticale moestuin Hydroponics (Aeroponics) Aquaponics Wisselteelt Combinatieteelt Biologisch Biologisch

Nadere informatie

1 Gras Bouw en leefwijze van planten Indeling van de grassen Mengselkeuze Kwaliteit van de graszode 17 1.

1 Gras Bouw en leefwijze van planten Indeling van de grassen Mengselkeuze Kwaliteit van de graszode 17 1. Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Gras 9 1.1 Bouw en leefwijze van planten 9 1.2 Indeling van de grassen 12 1.3 Mengselkeuze 14 1.4 Kwaliteit van de graszode 17 1.5 Afsluiting 18 2 Verbetering van grasland

Nadere informatie

Voedsel Anders Karavaan Workshop Voedingswaarde: Gezond eten begint bij een gezonde bodem

Voedsel Anders Karavaan Workshop Voedingswaarde: Gezond eten begint bij een gezonde bodem Voedsel Anders Karavaan Workshop Voedingswaarde: Gezond eten begint bij een gezonde bodem Velt vzw Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren Uitbreidingstraat 392c, 2600 Berchem, België www.velt.nu

Nadere informatie

1.1 Akkerranden voor natuurlijke plaagbeheersing (en méér) Workshopspreker: Frans van Alebeek

1.1 Akkerranden voor natuurlijke plaagbeheersing (en méér) Workshopspreker: Frans van Alebeek 1.1 Akkerranden voor natuurlijke plaagbeheersing (en méér) Workshopspreker: Frans van Alebeek Heeft u ervaring met akkerranden? 1 Met intensivering zijn we RANDvoorwaarden uit het oog verloren Bloemen

Nadere informatie

Tip 1: Kijk naar de natuur, denk na, doe daarna pas!

Tip 1: Kijk naar de natuur, denk na, doe daarna pas! 1 Tip 1: Kijk naar de natuur, denk na, doe daarna pas! De natuur heeft miljoenen jaren de tijd gehad om met processen en systemen te experimenteren en ze op punt te zetten. De samenwerkingsverbanden tussen

Nadere informatie

Gierst. http://www.waterwereld.nu/gierst.php

Gierst. http://www.waterwereld.nu/gierst.php Gierst http://www.waterwereld.nu/gierst.php Gierst is een belangrijke graansoort in de arme delen van de wereld. Vooral boven en onder de Sahara wordt er veel gierst verbouwd. Gierst groeit op de armste

Nadere informatie

Amfibieën en poelen. Gerlof Hoefsloot

Amfibieën en poelen. Gerlof Hoefsloot Amfibieën en poelen Gerlof Hoefsloot Inhoud presentatie Functie van een poel: vroeger en nu Hoe werkt een poel? Wat bepaalt een goede ecologische situatie Soorten amfibieën Beheer van amfibieënpoelen,

Nadere informatie

VOEDSELBOS. 10 maart 2012

VOEDSELBOS. 10 maart 2012 VOEDSELBOS 10 maart 2012 Waarom zijn bomen belangrijk? Waarom zijn bomen belangrijk? Productie zuurstof Opslaan van koolstof Erosie tegengaan Zuiveren de bodem (opslaan of veranderen) Zuiveren de lucht

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO-BB 2003

Examenopgaven VMBO-BB 2003 Examenopgaven VMBO-BB 2003 tijdvak 1 maandag 19 mei 11.30-13.00 uur LANDBOUW EN NATUURLIJKE OMGEVING GROENE RUIMTE CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Bij

Nadere informatie