Ondersteuningsprofiel. 1 januari 2014

Transcriptie

1 Ondersteuningsprofiel 1 januari 2014

2 Inhoud Algemeen... 3 Voorwoord... 3 Inleiding... 3 Visie op begeleiding... 4 Ondersteuningsaanbod in de huidige onderwijssituatie... 5 Kennis en kunde voor het ondersteuningsaanbod... 7 Grenzen in de huidige onderwijssituatie... 8 Criteria om leerlingen niet aan te nemen of te verwijderen... 8 Positie van de ouders... 9 Ambitie Plan van aanpak en ontwikkelagenda om de ambitie te realiseren Bijlage basisondersteuning en schoolprofiel

3 Algemeen Voorwoord De CSG Rehoboth is een relatief kleine school met ongeveer 350 leerlingen. Belangrijke kenmerken van de school zijn: kleinschaligheid, veiligheid en respect. Ondersteuning is voor ons in de eerste plaats een veilig schoolklimaat creëren voor leerlingen en medewerkers zodat leerlingen een optimale schoolprestatie kunnen leveren. Dit schoolklimaat is de eerste schil als het om ondersteuning gaat. Daarna komt de specifiekere ondersteuning die begint bij de mentor en eindigt bij de externe instanties. Dit alles met dat enige doel: een veilige plek om te leren. Leerlingen zullen dan niet alleen slagen voor hun examen, maar op meerdere gebieden slagen ze zijn meer dan geslaagd! Inleiding Motto: Meer dan geslaagd! Het motto wijst in eerste instantie in de richting van het diploma. De CSG Rehoboth is een onderwijsinstelling en een diploma halen is het uitgangspunt. Maar de school wil iets toevoegen. Naast het onderwijsinhoudelijke aspect voelen we ook de opdracht kinderen meer mee te geven dan alleen het diploma. Dit alles dient te geschieden in een omgeving waar respect en veiligheid belangrijke kernwaarden zijn. Startsituatie: De CSG Rehoboth is een school: Met een vast programma (overzicht). Met een omgeving waar personeel en leerlingen elkaar kennen. Met een schoolklimaat met veel aandacht voor de preventieve ondersteuning: snel signaleren op zwakke signalen, snel reageren op absentie, relatief weinig ruis, veiligheid, respect, werken vanuit hart en ziel. Met bijzondere kwaliteiten bij het Onderwijs Ondersteunend Personeel (P). Veel zien, adequaat reageren en werken vanuit de relatie. Met sfeer. Met een goed pedagogisch klimaat. Met aandacht voor meer dan alleen onderwijs ( atelier, workshops, sport). In de doelgroep zijn sociaal zwakkere milieus in opvallende mate vertegenwoordigd. Ongeveer 30% (124 van 355). Wellicht dat hierdoor deze school meer zorgleerlingen heeft dan de overige scholen in de regio. De verhouding allochtoon autochtoon valt binnen de reguliere vmbo-range. De school is de mening toegedaan dat de hoeveelheid zorg(leerlingen) geen invloed mag hebben op de kwaliteit van het onderwijs. De zorgleerlingen moeten reële onderwijsmogelijkheden hebben om een diploma te behalen passend bij het niveau van de leerling. Uiteindelijk moeten alle leerlingen in een klas kunnen functioneren. 3

4 Er moet wel sprake zijn van een evenwichtige toelating. Aan de ene kant moeten de zorgleerlingen een reële kans hebben om het vmbo-diploma te kunnen behalen of door te stromen naar havo-bovenbouw, aan de andere kant moet ondersteuning binnen de schoolse situatie passen voor zowel leerlingen, leerkrachten en organisatie. De problemen vanuit de sociale omgeving in combinatie met gedrag wordt complexer. De school wil zich niet bijzonder profileren als zorgschool. De school heeft een kleinschalige setting, en kan daarmee duidelijkheid en structuur te bieden aan eenieder. Dit moet zorgen voor rust en orde waardoor er minder conflicten kunnen ontstaan. De docent is sturend in het gedrag van leerlingen, geeft verwachtingen naar leerlingen aan en leerlingen anticiperen goed daarop. Aandachtspunt moet wel blijven dat hierdoor afhankelijkheid gecreëerd wordt bij de leerling. Visie op begeleiding Algemeen Voor de visie op begeleiding binnen de CSG Rehoboth willen we in algemene zin het uitgangspunt hanteren dat alle kinderen op school succesvol kunnen zijn in het behalen van een passend diploma. De begeleiding heeft als doel dit mogelijk te maken. Schoolklimaat Het uitgangspunt is dat een goed schoolklimaat de belangrijkste voorwaarde is voor een succesvolle schoolloopbaan in alle opzichten. Een goed schoolklimaat kenmerkt zich door 1 kernbegrip: respect. Respect voor jezelf, respect voor de ander en respect voor het andere. Handhaven van deze kernbegrippen is de beste garantie voor een veilig schoolklimaat. We zorgen er voor dat er in de pauzes voldoende toezicht is en dat problemen zo snel mogelijk gesignaleerd en opgelost worden. Ook is de schoolomgeving belangrijk. We zorgen dat er geen rommel in de gangen ligt en er geen leerlingen in de gangen lopen tijdens de lessen. Rust, reinheid en regelmaat! Ondersteunend In het algemeen willen we dat de begeleiding ondersteunend en gerelateerd is aan de kerntaak van het onderwijs: leerlingen begeleiden op de weg naar het diploma/vervolgonderwijs. De begeleiding is geen doel op zich. De (school-) loopbaan van de leerling staat centraal De school is om te leren, niet alleen op didactisch gebied maar ook op het sociaal/emotionele. In de ondersteuning staat de driehoek, school, ouders en leerling centraal. Zelfverantwoordelijk We willen begeleiding bieden die er op gericht is dat leerlingen zelf verantwoordelijk worden voor hun ontwikkeling. Daar waar wenselijk, is er sprake van begeleide zelfstandigheid. 4

5 Ondersteuningsaanbod in de huidige onderwijssituatie Elke klas op de CSG Rehoboth krijgt een mentor toegewezen. Deze mentor is het eerste aanspreekpunt als het gaat om zorgen om een leerling. Deze ondersteuning kan uitgesproken worden door de leerling zelf, door docenten of OOP, ouders of externe instanties. De mentor wordt in zijn ondersteuningstaak ondersteund door de teamleiders en de zorgcoördinator van de school. De mentor kan tijdens een leerlingbespreking of een intern zorgoverleg de leerling inbrengen als er ondersteuning nodig is die de mogelijkheden van de mentor overstijgt. Hierbij kan gedacht worden aan structurele problematiek (huiswerkproblemen, gedragsproblemen, gezondheidsklachten, psychische problemen, sociale problematiek) of urgente problematiek (ernstig conflict waarbij emoties te hoog oplopen). De mentoren, ondersteunend personeel, teamleiders en de zorgcoördinator zorgen ervoor dat relevante informatie rondom de leerling verwerkt wordt in het LVS (SOM). Eerstelijns Ondersteuning Onder Eerstelijns Zorg verstaan wij: die ondersteuning die binnen de school als organisatie aanwezig is. Te denken valt aan een orthopedagoog, de schoolarts, schoolmaatschappelijk werker of de vertrouwenspersoon. Tweedelijns Ondersteuning Als blijkt dat de aangeboden hulp binnen de school niet volstaat of de mogelijkheden van de school overstijgt, kan een instantie van de Tweedelijns Ondersteuning ingeschakeld worden. Dit gebeurt in de meeste gevallen via de zorgcoördinator. Begeleiding bij sociale en emotionele problemen vindt plaats op een aantal niveaus: Het gesprek Via gesprekken met de mentor, de zorgcoördinator of de school maatschappelijk werker van de school wordt voor de leerling ordening aangebracht in zijn of haar denkwijze en problemen en wordt via vragen de leerling geleid naar het verzinnen van oplossingen voor het probleem. Advies Leerlingen maar ook docenten en ouders krijgen adviezen hoe te handelen. Doorverwijzing Uiteindelijk zorgt een huis- of schoolarts ervoor dat de hulpvraag bij de daartoe toegeruste externe hulpinstanties wordt neergelegd en opgepakt. 5

6 Specifieke maatregelen inzake gedrags- of structuurproblemen kent een aantal niveaus: Klassenaanpak In een groepshandelingsplan staat omschreven welke doelen met de klas worden nagestreefd. Het gaat hierbij veelal om het bewust maken van het feit dat er zich iets voordoet dat veranderd moet worden, het maken van afspraken en het leggen van verantwoordelijkheid bij leerlingen. De plannen hebben een gedragstherapeutisch karakter. De doelen van een groepshandelingsplan betreffen voor een school normaal omgangsgedrag. Volgkaart in de klas Een leerling die als enige in zijn klas of in ernstiger mate moeite heeft om zich te handhaven in een klassensituatie kan worden begeleid d.m.v. een volgkaart. Het doel van een volgkaart is om de leerling eigenaar te maken van zijn eigen probleemgedrag en dat de leerling vooral zelf werkt aan het veranderen van storend of ontwikkelingsbeperkend (subassertief) gedrag. Handelingsplan Deze kan worden gemaakt voor een klas (groepshandelingsplan) of voor een individuele leerling. Een handelingsplan wordt gemaakt als de normale aanpak onvoldoende resultaat oplevert. In een handelingsplan staat de beginsituatie, het doel en de handelingen. Het kan gaan om handelingen die de leerling moet doen, maar ook de docent en/of de ouders. Een handelingsplan wordt geëvalueerd en vervolgens voortgezet of beëindigd. Individuele gesprekken en afspraken Middels individuele gesprekken, al dan niet samen met ouders, wordt geprobeerd de leerling meer ordening te laten aanbrengen in zijn gedrag en bewustwording van het gedrag te bewerkstelligen. Afspraken die in overleg gemaakt worden, beogen bijstelling van grensoverschrijdend storend gedrag, reductie van faalangst en toename van de assertiviteit. Grenzen aan de hulp worden bepaald door de motivatie van leerlingen, de mate van bereidheid van ouders tot medewerking, de ernst van de problematiek en de mogelijkheden die de school kan bieden. Pesten De mentor is de eerste die signalen van pestgedrag signaleert, eventueel met hulp van andere docenten. De mentor zal eerst gesprekken voeren met de dader of daders en het slachtoffer. Vaak is de mentor in contact met de ouders. Als de problematiek groter is gaat de mentor in samenwerking met de zorgcoördinator en-of de orthopedagoog op zoek naar oplossingen. Met ingang van het schooljaar 2014/2015 heeft de school een eigen pestprotocol. 6

7 Verzuim De conciërges nemen tijdens alle eerste uren de absentie op. Deze lijst wordt vergeleken met de binnengekomen afmeldingen door ouders. Iedere leerling die niet is afgemeld en niet aanwezig is, wordt direct gebeld. Zo wordt gecontroleerd of alle leerlingen ook daadwerkelijk op school zijn aangekomen. Verder controleert de mentor iedere maand de absentie van de leerlingen. Bij veelvuldig verzuim neemt de mentor contact op met de ouders. Verzuim wordt gezien als een belangrijke signaal voor eventuele problemen. Actie handjes thuis Er is aan alle ouders/verzorgers waarvan het mailadres bekend is, een bericht verzonden waarin kenbaar gemaakt is dat leerlingen die hun handjes niet thuis kunnen houden naar huis worden gestuurd. Zij komen niet eerder weer naar school nadat een gesprek met de ouders/verzorgers heeft plaats gevonden. Dit is een eenvoudige maar effectieve manier gebleken om ongewenst gedrag vroegtijdig te stoppen. Kennis en kunde voor het ondersteuningsaanbod Vast programma (overzicht) Personeel kent de leerlingen en de leerlingen kennen elkaar Schoolklimaat met veel aandacht voor de preventieve ondersteuning: snel signaleren op zwakke signalen, snel reageren op absentie, relatief weinig ruis, veiligheid, respect, werken vanuit hart en ziel Bijzondere kwaliteiten bij het OOP; veel zien, adequaat reageren en werken vanuit de relatie Fijne sfeer Zorgcoördinator, deze heeft goede contacten met o.m. bureau Jeugd en Gezin, de leerplicht van de gemeente Hoogezand-Sappemeer, de schoolarts en diverse zorginstellingen Een huiswerkklas voor de onderbouw geleid door een docent Gekwalificeerde dyslexie- en rekencoach Pedagogisch klimaat. Mentoren hebben een mentortraining gevolgd Aandacht voor meer dan alleen onderwijs (atelier, workshops, sport) 7

8 Grenzen in de huidige onderwijssituatie De CSG Rehoboth is er voor zoveel mogelijk leerlingen, dus ook voor leerlingen met beperkingen. De CSG Rehoboth heeft daarin wel haar grenzen die voornamelijk ontstaan vanuit de gedachte dat de CSG Rehoboth voor alle leerlingen en ook het personeel een veilig en plezierig leerklimaat nastreeft. Het streven dus naar een optimaal schoolklimaat. De begeleiding vindt zo veel als mogelijk plaats in, of direct naast, de reguliere klassen. Doel is steeds: een leerling moet in staat zijn de lessen zoals die op de CSG Rehoboth worden aangeboden te volgen. In zijn algemeenheid geeft de school vier grenzen aan: 1. Als er bij toelating de inschatting wordt gemaakt dat er geen reële optie voor het behalen van het vmbo- of havo-diploma. 2. De leerling moet in een groep/ klas kunnen functioneren zonder dat de veiligheid van medeleerlingen of het personeel in het geding komt. Deze groep kan voor een lwoo/vmbo-bb klas bestaan uit maximaal 16 leerlingen, een -kb klas kan maximaal leerlingen tellen en voor een -tl klas is er een maximum van 31 leerlingen. De groepsgrootte is een beperkende factor als het gaat om het krijgen van individuele aandacht. 3. Het gebouw. Voor blinden of slechtzienden geldt er een beperking. Aangezien de school gelijkvloers is en slechts een paar lokalen met een korte trapopgang heeft, zijn er voor rolstoel/rollator gebruikers meer mogelijkheden. 4. Ondanks de ruime ervaring van de docenten met zorgleerlingen, zijn de docenten geschoold om onderwijs te geven aan een reguliere groep leerlingen. Het is daarom niet vanzelfsprekend dat elke docent de vaardigheid heeft om met zorgleerlingen om te gaan. Criteria om leerlingen niet aan te nemen of te verwijderen Cluster 1: blind en slechtziend Bij blinde leerlingen stelt de school direct de vraag: welke argumenten hebben ouders om voor deze school te kiezen? De school heeft geen ervaring met blindheid/ of slechtziendheid. Men wil niet op voorhand afwijzen, maar kijken naar wat dit voor organisatie in zijn totaliteit betekent en vervolgens bepalen wat de mogelijkheden en onmogelijkheden zijn. 8

9 Cluster 2: doof en slechthorend Voor dove leerlingen gelden ook bovenstaande opmerkingen. Wel is het zo dat de school ervaring heeft t.a.v. slechthorende leerlingen en deze leerlingen op grond van deze handicap alleen niet zal afwijzen. Cluster 3: lichamelijke handicaps en/ of IQ beperkingen Als de handicap een reële optie om het diploma te halen niet blokkeert en de leerling in een groep kan functioneren, is plaatsing aan de orde. De school geeft aan dat de investering in gebouw aanpassingen financieel reëel moeten zijn. Pro-onderwijs wordt niet aangeboden. Cluster 4: gedrag en/ of sociaal-emotioneel In algemene zin wordt aangegeven dat leerlingen die de veiligheid van leerlingen en leerkrachten in gevaar brengen (externaliserend gedrag) niet toegelaten worden of snel door school verwezen worden. De school heeft ruime ervaring in leerlingen met PDD-NOS, ADHD etc., maar de mate van deze stoornissen is wel bepalend voor toelating of verwijzing. Gedrag als gevolg van deze stoornissen is moeilijk te duiden en het is dus lastig om op voorhand hier iets over te zeggen. De school geeft aan dat leerlingen met het Syndroom van Down op voorhand niet plaatsbaar zijn. De school heeft hiermee geen ervaring en het functioneren in de groep wordt problematisch. Ambulante begeleiding is een harde voorwaarde. In alle gevallen wordt ouderbetrokkenheid in de ondersteuning van deze leerlingen cruciaal geacht. Positie van de ouders Ouders zijn partners en spiegels Met betrekking tot de zorgleerling neemt de rol van ouders toe. Samenwerking en communiceren over gemeenschappelijke verantwoordelijkheid is van groot belang. Afspraken worden vastgelegd in het handelingsplan en het LVS (SOM). Uit het CSG ondersteuningsplan: Participatie op 4 niveaus; in de notitie ouderparticipatie lezen we dat participatie kan plaatsvinden op 4 verschillende niveaus: meeleven; meehelpen; meedenken; meebeslissen. Meeleven Naast de geplande contactmomenten met de mentor en de teamleiding, heeft een ouder digitale tools ter beschikking om via de internetsite van de school inzicht te krijgen in het huiswerk van de leerlingen, de geplande toetsen en de behaalde cijfers. 4x Per jaar krijgen ouders middels een nieuwsbrief informatie van de school over voor hen belangrijke onderwerpen. 9

10 Meehelpen School zoekt de samenwerking met ouders als het gaat om tegenvallende of bovenmatige schoolprestaties, gedragsproblemen of de organisatie van evenementen. Meedenken Twee keer per jaar organiseert de CSG Rehoboth een avond waar ouders zich uit kunnen spreken over schoolse thema s. De deelraad doet voorstellen over welke thema s er gesproken wordt. Eventueel worden deze thema-avonden gecombineerd met een ouderavond. Meebeslissen De CSG Rehoboth heeft een deelraad. Deze beslist mee als het gaat om beleid. We proberen de ouders van de deelraad zo veel mogelijk te betrekken bij schoolzaken die direct met leren en leerlingen te maken hebben. Zo is er de driehoeksrelatie kind ouders school waarbij de mentor de centrale figuur is als het gaat om de begeleiding. Hij/zij is het aanspreekpunt, vraagbaak, vertrouwensfiguur van het kind en de ouders. Ambitie De zorgstructuur verder verhelderen naar het personeel Mentoren nog meer als spil positioneren in de begeleiding en contact tussen leerling, ouders en school. Daarbij wel duidelijk de kaders aangeven waarbinnen de mentor werkt en hoe de mentor moet handelen als zaken buiten dit gebied komen Docenten en betrokken ondersteunend personeel optimaal informeren LVS nog zorgvuldiger gebruiken en als enige standaard voor alle begeleidingsacties invoeren Plan van aanpak en ontwikkelagenda om de ambitie te realiseren De komende twee jaren heeft de zorgcoördinator de volgende speerpunten om de ambitie te realiseren. Alle verschillende partijen binnen de school moeten in de vastgestelde structuur gaan werken. Taken en verantwoordelijkheden worden helder. Mentoren worden optimaal ondersteund en gemotiveerd. SOM moet als LVS nog beter gebruikt gaan worden. Alle gebruikers hebben daar wel de juiste bevoegdheden en instructie voor nodig. Papieren dossiers zoveel mogelijk digitaliseren. Ondersteunend informatief materiaal zoveel mogelijk digitaliseren en een plaats geven op It s Learning. 10

11 Bijlage basisondersteuning en schoolprofiel Basisondersteuning CSG Rehoboth 1 Begeleiding op sociale en emotionele aspecten x 2 Beleid t.a.v. eruit sturen x 3 Beleid t.a.v. schorsing en verwijdering x 4 Beleid t.a.v. verzuim x 5 Decanaat (niet voor pro) x 6 Docentenbegeleiding x 7 Dyslexie en dyscalculie: begeleiding /coördinator x 8 Handelingsplan c.q. ontwikkelingsperspectief / IOP x 9 Intern begeleider/leerlingbegeleider/counselor 10 Leerlingbesprekingen x 11 Leerlingvolgsysteem x 12 Meldkamerfunctie/coördinator ontwerp 13 Mentoraat en begeleiding x 14 Ouder(gespreks)avonden x 15 Rapportbesprekingen x 16 Vertrouwenspersoon x 17 ZAT en intern zorgteam x 18 Zorgcoördinator x Schoolprofiel 1 Beleid t.a.v. NT2 2 Interne crisisopvang/time-out 3 Huisbezoek/ouderbezoek 4 Huiswerkbegeleiding x 5 Logopedie 6 LWOO-klas x 7 Onderwijsassistenten / PAL 8 Opvang voor nieuwkomers (allochtonen) 9 Orthodidacticus /onderwijskundige 10 Orthopedagoog/psycholoog X 1 dag pw 11 Pro-klas 12 Remediale hulp x 13 Schoolarts x 14 Schoolmaatschappelijk werker x 15 Stage & stagebegeleiding x 16 Maatschappelijke stage x 17 School Video Interactie Begeleiding 18 Gezonde en Veilige School - projecten x 19 Ambulante begeleiding (REC-scholen) x 20 Faalangstreductietraining x 11

12 21 Sociale vaardigheids- & weerbaarheidstraining x 22 Alcohol bewuste school x 23 Halt voorlichting x 24 voorlichting verslavingszorg x 25 Begeleiding voor leerlingen met hoogbegaafdheid 26 Leerlingenraad x 27 Pauze surveillance aula / plein camera bewaking x 28 Pestprotocol + voorlichting x 29 Jeugdagent (op afroep) x 30 Spreekuur leerplicht x 12

13 13