Bij-scholing voor de groenprofessional. Titel presentatie. subtitel

Transcriptie

1 Bij-scholing voor de groenprofessional Titel presentatie subtitel

2 Structureel vergroten van het voedselaanbod en de nestgelegenheid voor wilde bijen in Nederland.

3 Initiatiefnemers

4 Project- & campagnepartners

5

6 Cursus bijvriendelijk groenonderhoud ambtenaren Doelgroep: ambtenaren die over gemeentelijk groenbeleid en -beheer gaan De groene kant: welke planten kies je, hoe creëer je nestgelegenheid en hoe werkt het onderhoud. De beleidsmatige kant: de kosten-batenanalyse, de aanpassingen in het bestek en de aanbesteding. Tips voor het creëren van draagvlak binnen de gemeentelijke organisatie en onder de burgers.

7 Cursus bijvriendelijk tuin- en groenonderhoud vrijwilligers Voor iedereen die tuin of buurt bijvriendelijker wil maken. Over bijen, beplanting, nestgelegenheid, onderhoud en samenwerking met gemeente. In het najaar in elke provincie.

8 E-learning: bijvriendelijk beheer voor de groene vrijwilliger Binnenkort gratis beschikbaar op het digitale platform Leer je groen. Voor groene vrijwilligers die lid zijn van een natuurorganisatie. Over bijen, beplanting, nestgelegenheid en wat je in welk gebied aan beheer kan doen.

9 Lespakketten voor basis- en voortgezet onderwijs Met Naturalis ontwikkelde citizen science lespakketten gratis beschikbaar op website. Drie lesmodules: 1. Bijen herkennen 2. B&B voor bijen 3. Bestuivingskracht

10 Wilde bijen expositie Tot 31 augustus in 11 natuurhistorische musea.

11 1. Inleiding Cursus Wilde bijen Dit is een tekst die wordt ingevoerd met het lettertype Soho. U kunt de achtergrondfoto vervangen. Klik op de foto en druk op Delete. Voeg de nieuwe foto in. Klik met de rechtermuisknop op de foto en kies de optie Naar Achtergrond.

12 Inhoud Doelgroep Hoe passen de wilde bijen in onze opleidingen? Belang van de cursussen Cursus opzet en inhoud

13

14

15

16 Belang van het groen in de stad Natuurgebieden het domein van natuurbeheerders: Soortenrijk, maar wel achteruitgang Het agrarische landschap het domein van de boeren: Al lange tijd verdwenen Stedelijk gebied - het domein van hoveniers en urban greeners: Van arme gebieden naar rijke gebieden!

17 Belang van het groen in de stad De stedelijke omgeving: Is rijk aan soorten Speelt een steeds grotere rol als leefomgeving Kan verbindingszone zijn

18 Wilde bijen als boegbeeld In het project Nederland Zoemt zijn wilde bijen het boegbeeld. De landelijke aandacht help enorm in het wekken van interesse bij groene professionals. Hierdoor is al een behoorlijke vraag ontstaan naar cursussen en bijscholingen. Met name op Mbo-niveau is een veel winst te halen! Bredere context: ruimte voor natuur in tuinen en steden.

19 en als de bijen er zijn, zijn wij er ook, want.

20 bijenvriendelijk beheer is natuurvriendelijk beheer!

21 Stad en biodiversiteit

22 Cursus opzet Lesboekje bijenvriendelijk beheer 3 cursusavonden 1 excursie Verschillende avonden voor groot vs. kleinschalig groen

23 Doel: Creëren van structureel betere levenskansen voor 358 soorten wilde bijen In tuinen, parken en openbaar groen Voedsel: drachtplanten inheems vaste planten heesters bomen Nestgelegenheid

24 Cursus inhoud Overzicht van de diversiteit aan wilde bijen Belangrijke leefgewoonten en kenmerken Bijenvriendelijk beheer Bijenvriendelijke inrichting Toepassen van planten Nestgelegenheid Zie

25

26 Drie stellingen Stedelijk gebied en de woonplaatsen worden steeds belangrijker voor de biodiversiteit. Hoveniers, tuinontwerpers en urban greeners hebben een sleutelpositie in het verbeteren van de biodiversiteit. Wij, de groene doeners worden praktijkdeskundigen op het gebied van biodiversiteit.

27 Wegberm in Veenendaal die 20 x per jaar werd gemaaid (ca. 1990).

28 Wegberm in 2017.

29 Beheer: gedifferentieerd maaien 1x per 2 jaar gemaaid 20 x per jaar gemaaid 2 x per jaar gemaaid Gedifferentieerd beheer betekent dat je gelijksoortige vegetatie op verschillende manieren (gefaseerd) beheert.

30 Beheer: sinusbeheer

31 Beheer Vierde maaibeurt sinusmaaien: alles binnen het tweede pad wordt gemaaid.

32 Beheer: vaste planten Bloeiseizoen verlengen: Door het (gedeeltelijk) snoeien van vaste planten in het groeiseizoen is het mogelijk om het bloeiseizoen te verlengen/verplaatsen. Dat kan bij o.a. Phlox en Clematis.

33 Beheer Winterbeurt: Laat stengels van afgestorven vaste planten in najaar of winter staan. Deze plantenresten vormen nest-, schuil- en overwinteringsgelegenheid (o.a. insecten en bodemdieren).

34 Beheer: opdracht Hier zie je een jonge boomgaard. Wat kun je doen om hier de biodiversiteit te vergroten?

35 Inhoud Bijvriendelijke inrichting: Bloeitijden Plantkeuze Structuurvariatie Houtachtige beplanting: Bomen Heesters Bos en struweel Kruidachtige beplanting: Bloemrijke grasvegetaties Vaste planten Ruigten Nestelgelegenheid

36 Voedsel In een tuin zonder bloemen is er voor een wilde bij niets te vinden.

37 Inrichting Tussen de wilde bijensoorten is er veel verschil in vliegtijd: Voorjaarsoorten: maart-april Zomersoorten: mei- augustus Nazomersoorten: juli-september Om verschillende bijensoorten te bedienen, is het belangrijk om voortdurend van half maart tot eind september bloeiende planten in het groen te hebben. maart-april juni-juli september

38 Inrichting: plantkeuze. Vaste planten voor wilde bijen: Voedselrijk Matig voedselrijk Arm/schaal Voornaamste drachtplant voor honingbijen Schaal 1-5 (weinig tot goed bevlogen) Voornaamste bijenplant voor wilde bijen Nat/zeer vochtig Vochtig/vochthoudend Droog/vochthoudend Zon licht beschaduwd Halfschaduw licht beschaduwd Grotendeels schaduw

39 Nestgelegenheid Afstand tussen nestelgelegenheid en foerageergebied niet groter dan m

40 Nestgelegenheid De meeste wilde bijensoorten nestelen ondergronds (70%). Bovengronds nestelende soorten zoeken vaak bestaande gangen.

41 Inrichting: structuurvariatie

42 Inrichting: structuurvariatie Door structuurvariatie ontstaan verschillende microklimaten met foerageer-, schuil- en voortplantingsplaatsen voor wilde bijen en andere insecten, spinnen, amfibieën, vogels en kleine zoogdieren..

43 Inrichting: opdracht Reageer hierop: Elke gemeente heeft de maatschappelijke plicht het natuurvriendelijke voorbeeld te geven aan de burger. De natuur van Nederland is afhankelijk van de kennis en kunde van de hovenier/groenvoorziener. Tegeltax is nodig om de verstening van particuliere tuinen tegen te gaan.