Omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag in de langdurige zorg

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag in de langdurige zorg"

Transcriptie

1 Landelijk Congres mgaan met onbegrepen (probleem)gedrag in de langdurige zorg 14 april Spant! in Bussum Probleemgedrag en pijn Delier en depressie Zorg en dwang Psychiatrie in het verpleeghuis Dementie, GZ en GGZ Inschrijven: u in en

2 nbegrepen (probleem)gedrag komt veel voor bij mensen met dementie en/of een verstandelijke beperking. In Nederland lijden ongeveer mensen aan dementie en aan een verstandelijke beperking. Bij 80 tot 90% van hen komen volgens schattingen regelmatig één of meer gedragsproblemen voor. Als probleemgedrag voor komt, blijkt het voor de cliënt, medecliënten en medewerkers erg belastend en stressvol te zijn. Een van de grootste risico s bij het omgaan met probleemgedrag is dat al een interventie wordt gekozen voordat duidelijk is wat de oorzaak (lichamelijk, psychisch of omgevingsfactoren) van het probleem is. Er zijn richtlijnen, maar deze worden niet altijd even goed nageleefd, waardoor men terugvalt op gebruik van dwang en drang en/of de inzet van psychofarmaca. Het kan anders! Hoe kan je stress en stemmingswisselingen vroegtijdig zien aankomen? Is er wellicht sprake van pijn of depressie? Welke omgevingsfactoren spelen een rol? Hoe kan je gedrag afleren? Welke rol speelt bewegen ter preventie van gedragsproblemen? Deze vragen staan centraal tijdens het Landelijk Congres mgaan met onbegrepen (probleem) gedrag in de langdurige zorg. Het congres wordt georganiseerd door StudieArena in samenwerking met het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE), ilans, het Trimbos-instituut en het Nederlands Kenniscentrum uderenpsychiatrie (NKP) en vindt plaats op 14 april 2014 in het Spant! in Bussum. Tijdens dit congres maakt u kennis met de 8 kernelementen voor het omgaan met onbegrepen gedrag. Het onderzoeksrapport dat hieraan ten grondslag ligt, wordt tijdens het plenaire deel officieel uitgereikt aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Prof.dr. Raymond Koopmans gaat met u in op het interpreteren van gedrag en prof.dr. Erik Scherder legt de koppeling tussen probleemgedrag en pijn. U kunt verder uw eigen programma samenstellen, waarbij u de keuze heeft uit 11 boeiende themasessies en 9 praktijkgerichte oefen- en debatsessies. We kijken uit naar een inspirerende bijeenkomst. Werkvormen U kunt uw eigen congresprogramma samenstellen door in drie sessierondes een keuze te maken uit 20 verschillende sessies. De sessies worden in verschillende werkvormen aangeboden, te weten: erdiepingssessie - Na een toelichting op een specifiek/actueel thema of nieuwe methodiek wordt u uitgedaagd tot actieve deelname. C Casuïstieksessie - Ga samen met u mededeelnemers aan de hand van praktijkvoorbeelden brainstormen en zoeken naar mogelijkheden, uitdagingen en oplossingen. D Debat - U gaat met elkaar in discussie over soms controversiële thema s, onder leiding van een ervaren en deskundige gespreksleider. Let op: voor de debatten geldt een gelimiteerd aantal deelnemers. ol=vol. efensessies - Na een korte inleiding gaat u concreet oefenen een bepaalde interventie toe te passen. Let op: voor de oefensessies geldt een gelimiteerd aantal deelnemers. ol=vol. oor uw aanmelding of meer informatie over de bijeenkomsten van StudieArena verwijzen wij u graag naar onze website:

3 Programma uur ntvangst en registratie uur Start ochtendprogramma voorzitter: Jeroen Meeder, directeur StudieArena uur Probleemgedrag, waar hebben we het over? Wilmar Harpe, projectleider expertise management CCE uur Interpretatie van gedrag Aan de hand van een filmfragment uit de campagne Dementie en Dan neemt prof.dr. Raymond Koopmans u mee in een boeiende gedachtewisseling. Welk gedrag ziet u? Hoe moet bepaald gedrag geduid worden? Wat betekent bepaald gedrag voor de zorg en behandeling van de persoon met bijvoorbeeld dementie? Prof.dr. Raymond Koopmans, specialist ouderengeneeskunde en hoogleraar uderengeneeskunde Universitair Medisch Centrum St. Radboud uur 8 kernelementen voor het omgaan met onbegrepen gedrag ilans en het Trimbos-instituut hebben in opdracht van de Inspectie voor de Gezondheidszorg onderzoek gedaan naar inzichten en richtlijnen bij het omgaan met onbegrepen gedrag bij dementerende ouderen. Na aanleiding van dit onderzoek zijn 8 kernelementen voor het omgaan met onbegrepen gedrag omschreven, waarmee er thematisch toezicht gehouden kan worden op het omgaan met het onbegrepen gedrag. Prof.dr. Anne Margriet Pot, hoogleraar programma uderen Trimbos-instituut en Margje Mahler, senior programmamedewerker kwaliteit en innovatie ouderenzorg ilans Het onderzoeksrapport zal na een korte inleiding officieel worden overhandigd aan de directeur uderenzorg van de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Anja Jonkers, directeur uderenzorg Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) uur Koffie- / theepauze uur Sessieronde 1 Maak uw keuze uit 11 verschillende sessies uur Lunchpauze en netwerken uur Probleemgedrag en pijn Als men ouder wordt neemt de kans op pijnklachten toe. Mensen met dementie uiten de pijn vaak op non-verbale wijze, het meest door agitatie en onrust. Men denkt vaak onterecht dat deze agitatie en onrust onderdeel zijn van de dementie. Waarom zit iemand stil? Heeft deze persoon pijn? Prof.dr. Erik Scherder geeft een boeiende kijk op dit onderwerp. Prof.dr. Erik Scherder, hoogleraar Bewegingswetenschappen Rijksuniversiteit Groningen en hoogleraar Klinische Neuropsychologie U Amsterdam uur Koffie- / theepauze uur Sessieronde 2 Maak uw keuze uit 11 verschillende sessies uur Wisseling van de sessies uur Sessieronde 3 Maak uw keuze uit 9 verschillende sessies uur Aansluitend netwerkborrel

4 Thema s sessieronde 1 en 2 Sessie 1.1/2.1 8 kernelementen van onbegrepen gedrag Doe in deze sessie inspiratie op om de 8 kernelementen voor het omgaan met onbegrepen gedrag die in het plenaire programma worden gepresenteerd in uw eigen praktijk verder vorm te geven. Hoe zien we deze kernelementen op dit moment terug in de praktijk? Welke kernelementen zijn in uw organisatie al zichtbaar aanwezig en welke elementen hebben nog extra aandacht nodig? Tijdens deze sessie gaan we hierover met u in gesprek en kijken we hoe we kunnen leren van goede voorbeelden. Carien Geertse, senior inspecteur Inspectie voor de Gezondheidszorg en Bernadette Willemse, wetenschappelijk medewerker programma uderen Trimbos-instituut Sessie -/2.2 Interventieplan en multidisciplinaire samenwerking Dementie gaat vaak gepaard met probleemgedrag en beperking in communicatie. Er zijn diverse richtlijnen voor de aanpak van moeilijk hanteerbaar gedrag, zoals onrust, delier, angst en depressie. De richtlijnen benadrukken het belang van psychosociale interventies en multidisciplinaire samenwerking. In deze sessie zullen we u aan de hand van een concreet praktijkvoorbeeld laten kennismaken met het model Grip op probleemgedrag voor de multidisciplinaire aanpak van probleemgedrag. Sandra Zwijsen, onderzoeker en promovendus Umc, EMG+ Instituut en Martin Smalbrugge, specialist ouderengeneeskunde Gerion Sessie 1.3/2.3 Stemmingsmanagement Hoe kan je stress en stemmingswisseling zien aankomen en daar adequaat op reageren? roegtijdige herkenning van aankomend ontspoord gedrag biedt de mogelijkheid om preventief te handelen. Hoe analyseer je gedrag, welke factoren wijzen op aankomend storend gedrag en hoe kun je stress of stemmingswisselingen helpen voorkomen? Een sessie over analyse van gedrag en preventief handelen. Frans Hoogeveen, lector Psychogeriatrie De Haagse Hogeschool Sessie 1.4/2.4 Pijn versus probleemgedrag Mensen met een (gevorderde) dementie zijn doorgaans niet goed in staat pijnklachten te verwoorden. Niet altijd wordt aan pijn of ander ongemak als oorzaak van een gedragsstoornis gedacht. Tijdens deze sessie krijgt u handvatten hoe u dit gedrag kan herkennen en welke interventies u kunt toepassen. Harrie Kuipers, verpleeghuisarts, specialist ouderenzorg Land van Horne Sessie 1.5/2.5 Delier bij dementie Acute verwardheid (delier) komt bij ouderen met dementie regelmatig voor; zowel thuis als in het verpleeghuis. oor zowel de patiënt zelf als voor de familie en andere betrokkenen is het een angstige ervaring. Hoe signaleer je een delier en wat kun je doen als zorgverlener om erger (een opname) te voorkomen. Hoe kan je de mantelzorg hierbij betrekken? Een gevarieerde sessie, waarbij u naast theorie handvatten krijgt hier op een goede manier mee om te gaan. Anne Stroomer-van Wijk, sociaal geriater Parnassia, Dika Luijendijk, sociaal geriater en epidemioloog Bavo Europoort en Daisy Quispel, sociaal psychiatrisch verpleegkundige Bavo Europoort Sessie 1.6/2.6 Psychiatrische problematiek in het verpleeghuis Door de ambulantisering krijgen verpleeg- en verzorgingshuizen steeds meer te maken met zorg voor bewoners met een psychiatrische achtergrond. erzorgenden hebben vaak niet geleerd hoe ze met probleemgedrag als gevolg van een psychiatrische ziekte moeten omgaan. Hoe is dit gedrag te herkennen? Hoe ga je bijvoorbeeld om met splitsend, claimend of theatraal gedrag? Tijdens deze sessie bespreken we verschillende vormen van probleemgedrag en bieden we handvatten hoe met dit gedrag om te gaan in de praktijk. Fonsz Kriegsman, sociaal psychiatrisch verpleegkundige Altrecht en Maddy Blokland, coördinator Nederlands Kenniscentrum uderen Psychiatrie erdiepingssessie

5 Sessie 1.7/2.7 Dementie en depressie eel mensen met dementie zijn ook depressief. Depressiviteit gaat vaak gepaard met apathie. Het komt vaak voor dat deze cliënten vergeten worden. Hoe uit zich deze apathie, hoe herken je depressiviteit bij mensen met dementie en hoe voorkom je dat? Is depressiviteit te behandelen? Naast korte inleiding is dit een praktische doe-workshop. Margje Mahler, psycholoog Stichting Kalorama Sessie 1.8/2.8 mgevingsfactoren Gedrag van mensen met dementie en/of een verstandelijke beperking is sterk afhankelijk van de omgeving. Dit komt door het verlies van het denkvermogen. In een gunstige omgeving (stressvrij voor het onderbrein), is het gedrag ook gunstig en omgekeerd. Een gunstige omgeving kan daarmee probleemgedrag voorkomen. Hoe zorg je voor een gunstige omgeving? Naast een stuk theorie gaat u in deze sessie vooral praktijk gericht oefenen. Anneke van der Plaats, sociaal geriater uderenadvies / Het Breincollectief Sessie 1.9/2.9 Het lerend vermogen bij (probleem)gedrag Mensen met dementie kunnen nog steeds leren, zo blijkt onder meer uit wetenschappelijk onderzoek. eel gedrag dat mensen met dementie vertonen, is onbewust aangeleerd door hun begeleiders. Andersom werkt het ook. Door veranderd gedrag van zorgverleners en familie kan (probleem)gedrag worden afgeleerd. Bijvoorbeeld als het gaat om het 200 keer per dag dezelfde vraag stellen, het kamers van anderen binnenlopen en vele andere gedragsvraagstukken. Een praktische workshop. Ruud Dirkse, directeur van zorginnovatiebureau DAZ en auteur Sessie 1.10/2.10 Bewegen en (probleem)gedrag Als verzorgenden in hun werk te maken krijgen met probleemgedrag kunnen zij dat als lastig of zelfs bedreigend ervaren. In de praktijk wordt nogal eens naar snelle oplossingen gegrepen zoals afzonderen, rustgevende medicatie tot fixeren. aak met averechts resultaat. Probleemgedrag kan worden verholpen door mensen te activeren en aan te zetten tot bewegen. In deze sessie staan we uitgebreid stil bij praktijkvoorbeelden waarbij mensen met een lichte en matige verstandelijke beperking met gedragsproblemen worden ondersteund met een actief bewegingsprogramma. Karin olkers, postdoc Klinische Neuropsychologie U Amsterdam en coördinator kenniscentrum Stichting Philadelphia Zorg en Ivo Meijer, teamleider Woon- en Dagvoorziening De Dijk ns Tweede Thuis Sessie 1.11/2.11 Zorg en dwang Het uitgangspunt van de nieuwe Wet Zorg en Dwang is dat vrijheidsbeperkende maatregelen in principe niet worden toegepast, tenzij er sprake is van ernstig nadeel voor de cliënt of zijn omgeving. Een mooi uitgangspunt, maar hoe doe je dat in de praktijk? Hoe maak je een afweging wanneer je moet kiezen tussen de vrijheid en de veiligheid van een cliënt? Bestaan er alternatieven voor maatregelen die nu worden gebruikt? In hoeverre mag je experimenteren met de vrijheid van een cliënt? In deze sessie gaan we aan de hand van casuïstiek op zoek naar antwoorden op deze vragen. Er is ook ruimte om van elkaar te leren en ervaringen uit te wisselen. Francesca Hardeman, programmamedewerker Kwaliteit en Innovatie ouderenzorg ilans

6 Thema s sessieronde 3 Sessie 3.1 Inzet van psychofarmaca Psychofarmaca worden op grote schaal ingezet bij mensen met dementie, om probleemgedrag te onderdrukken. Het gebruik van deze middelen staat ter discussie, omdat de werkzaamheid slechts beperkt is en de bijwerkingen aanzienlijk kunnen zijn. Is vermindering van gebruik van psychofarmaca mogelijk en zelfs te voorkomen? Hoe krijg je dat dan voor elkaar? Wanneer kun je psychofarmaca wel inzetten en wanneer liever niet. Tijdens dit debat gaan de deelnemers actief met elkaar op zoek naar succesfactoren om het gebruik van psychofarmaca bij ouderen met dementie te voorkomen of beter te begeleiden. Rob van Marum, geriater en klinisch farmacoloog Jeroen Bosch Ziekenhuis Sessie 3.2 rijheid versus veiligheid Als je het hebt over Zorg en Dwang bevindt je je op een terrein van ethische dilemma s en emoties. Er zijn geen blauwdrukken te maken, iedere situatie is anders. Na het zien van een korte film gaat u met elkaar in debat over het thema vrijheid versus veiligheid. Dick erburg, sociaal geriater en specialist ouderengeneeskunde Gerion Sessie 3.3 D D D Mantelzorgparticipatie Het betrekken van mantelzorgers bij probleemgedrag gebeurt niet automatisch. In de thuissituatie is het al een kunst mantelzorgers goed te ondersteunen en betrekken. Maar zodra iemand wordt opgenomen wordt de mantelzorger vaak buitenspel gezet en neemt de professional het over? Tijdens deze sessie gaat u in debat over de vraag of, hoe en in welke mate mantelzorgers een bijdrage kunnen leveren aan het zorgproces, zeker in geval van probleemgedrag. Freek Gillissen, verpleegkundig consulent dementie Alzheimercentrum Umc Sessie 3.4 Haptonomie als benaderingswijze Wanneer ouderen ernstig problematisch gedrag vertonen, is het belangrijk om de signalen in de eerste fase al op te pikken om zo escalatie te voorkomen. Door de vaak hoge werkdruk en daardoor gejaagde manier van werken missen we deze signalen nog wel eens. In deze sessie wordt gestreefd naar bewustwording van de effecten van jouw manier van werken en je houding op het gedrag van de cliënt. Na een theoretische inleiding doen deelnemers zelf een aantal praktische oefeningen. Karin Meulenbroeks, fysiotherapeute en trainer buro Urlings Sessie 3.5 Shantala ter preventie Als een cliënt te veel prikkels krijgt, neemt de kans op probleemgedrag toe. Een manier om het gedrag preventief en positief te beïnvloeden is Shantala Speciale Zorg. Dit is een gestructureerde aanrakingsmethode die zich mede onderscheidt door een respectvolle benaderingswijze en bejegening. Tijdens deze actieve oefensessie leer je hoe je lichamelijke spanningen preventief kan voorkomen en vooral hoe je positief in contact kan komen met de ander. Marca van de Broek, bewegingsagoge R en docent Shantalamassage Sessie 3.6 ideo Interventie uderenzorg ideo Interventie in de uderenzorg (I) is een beproefde begeleidingsmethode die zorgverleners stap voor stap leert omgaan met het door hen als probleem ervaren gedrag. Uitgangspunt is de zorgrelatie en daarbinnen de geslaagde communicatie tussen cliënt en zorgverlener. Wat nog wel goed gaat is het vertrekpunt, waarbij stapsgewijze videofeedback het veranderingsproces op gang brengt. Het eindresultaat is dat verzorgenden weer grip hebben op het specifieke probleemgedrag. De methode is zowel geschikt voor begeleiding bij probleemgedrag binnen zorg- en behandelcentra als in de thuissituatie. Andrea de Groot, opleider ideo Interventie uderenzorg, Behandelcentrum de Hazelaar/ stichting de Wever Sessie 3.7 Leren van casussen Aan de hand van de casus Wandelen met Tiny wordt u tijdens deze sessie meegenomen in de methodische aanpak die je kan toepassen bij probleemgedrag. Met tekst, beeld en geluid wordt duidelijk wat het probleem is, wat de oorzaak is en hoe je het probleemgedrag stapsgewijs kan aanpakken. ok het resultaat komt in beeld: hoe gaat het nu met de cliënt? Heeft de aanpak van het CCE effect gehad? Magda Hermsen, GZ-psycholoog en CCE-consulent C efensessies C Casuïstieksessie D Debat

7 C Sessie 3.8 Teamondersteuning en integrale aanpak Aan de hand van diverse casuïstiek oefen je in deze sessie hoe je als team probleemgedrag integraal kunt aanpakken en daarbij elkaar kunt ondersteunen. Belangrijk is de bewoner erg goed te kennen. Er wordt daarbij nauwkeurig gekeken naar de functie van het gedrag, het ontwikkelen van een begeleidingsstijl op maat en het beïnvloeden van omgevingsfactoren. oorwaarde voor succes is daarbij een goede verbinding met de verschillende disciplines en de familie. Gerben Bergsma, verpleegkundig expert GGZ en CCE-consulent C Sessie 3.9 Hoe leef je de richtlijnen na? De (erenso) richtlijn omgaan met probleemgedrag bestaat al een tijd. Toch blijkt het moeilijk om deze goed te hanteren. Hoe zorg je er als psycholoog of als casemanager voor de richtlijn goed te implementeren? Tegen welke problemen loop je aan? Wie en wat heb je nodig? Samen met een specialist veranderinggsmanagement en een ouderenpsycholoog uit de eerste lijn gaat u tijdens deze sessie actief aan de slag om de richtlijn goed in te kunnen zetten binnen uw organisatie. Sprekers volgen Afzenders CCE CCE werkt voor mensen die langdurig complexe zorg nodig hebben en in een uitzichtloze situatie terecht dreigen te komen. Er is vaak sprake van probleemgedrag en de kwaliteit van bestaan staat ernstig onder druk. Zorgverleners zijn vastgelopen en komen er zelf niet meer uit. Het gaat om mensen in de gehandicaptenzorg, de geestelijke gezondheidszorg of de ouderenzorg. Zorgverleners, cliënten en hun familie kunnen kosteloos een beroep doen op het CCE met zo n complexe zorgvraag. Meer informatie: Trimbos-instituut Het Trimbos-instituut is een kennisinstituut. Het doet onderzoek naar geestelijke gezondheid, mentale veerkracht en verslaving. Het zet zich met kennis en innovatie actief in voor het verbeteren van de geestelijke gezondheid in Nederland en daarbuiten. De verworven kennis wordt toegepast in de praktijk van professionals in de GGZ en de verslavingszorg. Het Trimbos-instituut loopt voorop in de digitalisering van kennisontwikkeling, kennisoverdracht en de uitbreiding van hulpverlening via internet. Meer informatie: ilans ilans is het kenniscentrum voor de langdurende zorg. Samen met het veld ontwikkelen zij vernieuwende en praktijkgerichte kennis. ilans versnelt en verdiept de processen die nodig zijn om nieuwe kennis en goede voorbeelden met succes in de praktijk door te voeren. Zo houden we met elkaar de langdurende zorg efficiënt, betaalbaar en van goede kwaliteit en verbeteren we daarmee de kwaliteit van leven van mensen die zorg en ondersteuning nodig hebben. Meer informatie: Nederlands Kenniscentrum uderenpsychiatrie (NKP) Het NKP valt onder het programma uderenzorg van het Trimbos-instituut. Het is het centrale punt voor uitwisseling van kennis en vragen van professionals werkzaam in de ouderenpsychiatrie. Meer informatie: StudieArena StudieArena is een congresbureau dat in eigen beheer bijeenkomsten organiseert voor de sectoren Zorg, Welzijn en Wonen. Betrokken en onafhankelijk organiseren wij programma s op het terrein van de langdurige zorg, die aansluiten bij actuele ontwikkelingen en uw praktijk. Kennismaken is kennisdelen is daarbij ons motto, dit ten gunste van de mensen waar u zorg voor draagt. Meer informatie:

8 Informatie Datum: 14 april 2014 Locatie: Spant! in Bussum Deelnamekosten: 330,- p.p. Elke extra deelnemer(s): 280,- p.p. (bij gelijktijdige aanmelding) De genoemde bedragen zijn inclusief documentatie, lunch, koffie/thee, netwerkborrel en excl. 21% BTW. Doelgroep erpleegkundigen, verzorgen en begeleiders uit de ouderenzorg, thuiszorg, GZ en GGZ Casemanagers, ketenregisseurs en zorgcoördinatoren Medewerkers hospices Ergotherapeuten, fysiotherapeuten en andere paramedici Activiteitenbegeleiders en medewerkers dagbehandeling Maatschappelijk werkers, geestelijk verzorgers en ouderenadviseurs (Beginnend) specialisten ouderengeneeskunden en GZ-psychologen en psychogerontologen (Locatie)managers en afdelingshoofden Medewerkers van kennisinstituten en brancheorganisaties - #Gedragcongres Twitter over en tijdens het congres door gebruik te maken van #Gedragcongres. Deel uw persoonlijke mening, tips en ervaringen als het gaat om omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag. LinkedIn-groep In onze LinkedIn groep Moderne Dementiezorg kunt u voorafgaand aan het congres reeds kennismaken en kennisdelen. Discussieer mee en laat u inspireren door vernieuwende praktijkvoorbeelden en actueel wetenschappelijk onderzoek. Inschrijven U kunt zich eenvoudig online aanmelden op: Na inschrijving ontvangt u per een bevestiging van uw aanmelding. Bij deze bevestiging sturen wij u tevens het programma, de factuur en de routebeschrijving. Een kopie van de factuur ontvangt u per post. Annuleringsvoorwaarden U kunt uw deelname tot 4 weken voor het congres schriftelijk annuleren bij StudieArena. Wij berekenen dan 45,- (excl. BTW) administratiekosten. Na deze datum bent u het volledige bedrag verschuldigd. Uw collega kan u uiteraard zonder bijkomende kosten vervangen. Accreditatie oor dit congres is accreditatie aangevraagd bij de volgende verenigingen: &N (Kwaliteitsregister verpleegkundigen en verzorgenden) Accreditatiebureau erpleegkundig Specialisten Register - erpleegkundig specialist acute zorg bij somatische aandoeningen - erpleegkundig specialist chronische zorg bij somatische aandoeningen - erpleegkundig specialist geestelijke gezondheidszorg - erpleegkundig specialist intensieve zorg bij somatische aandoeningen - erpleegkundig specialist preventieve zorg bij somatische aandoeningen ADAP (o.a. voor ergotherapeuten, oefentherapeuten, logopedisten en diëtisten) BAMw (Beroepsregister van agogische en maatschappelijk werkers) SKG (Stichting Kwaliteitsregister Geestelijk erzorgers) Het actuele overzicht en het toegekende aantal accreditatiepunten kunt u op de website volgen. Contact ostergracht LX Soest Postbus DG Soest T F info@studiearena.nl Inschrijven: Twitter mee: #Gedragcongres ntwerp: an Lint in vorm / mslagfoto: CREATISTA / 7992

Omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag in de langdurige zorg

Omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag in de langdurige zorg u in en Landelijk Congres mgaan met onbegrepen (probleem)gedrag in de langdurige zorg 14 april 2014 - Spant! in Bussum Probleemgedrag en pijn elier en depressie Zorg en dwang Psychiatrie in het verpleeghuis

Nadere informatie

Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis

Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis WEGENS SUCCES HERHAALD 11 MAART 2019 - DE WERELT IN LUNTEREN 6e editie Landelijke Studiedag Gerontopsychiatrie OMGAAN MET AGRESSIEF / MANIPULEREND GEDRAG STRUCTUUR EN EEN VEILIGE WOONOMGEVING BIEDEN ONDERSTEUNEN

Nadere informatie

Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis

Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis WEGENS SUCCES HERHAALD 10 APRIL 2017 - AKOESTICUM IN EDE 3e editie Landelijke Studiedag Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis STUDIEDAG VOOR ZORGPROFESSIONALS, SPECIALISTEN, MANAGERS EN BESTUURDERS STRUCTUUR

Nadere informatie

Geregeld Ontregeld in de VGZ

Geregeld Ontregeld in de VGZ 27 JANUARI 2020 - STAYOKAY SOEST Studiedag Geregeld Ontregeld in de VGZ PROBLEEMGEDRAG OF SIGNAALGEDRAG? INVLOED VAN OMGEVINGSFACTOREN AUTISME EN ONTREGELD GEDRAG SAMEN GRIP OP COMPLEX GEDRAG INSCHRIJVEN:

Nadere informatie

Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis

Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis WEGENS SUCCES HERHAALD 10 APRIL 2017 - AKOESTICUM IN EDE 3e editie Landelijke Studiedag Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis STUDIEDAG VOOR ZORGPROFESSIONALS, SPECIALISTEN, MANAGERS EN BESTUURDERS STRUCTUUR

Nadere informatie

Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis

Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis WEGENS SUCCES HERHAALD 30 OKTOBER 2017 - AKOESTICUM IN EDE 4e editie Landelijke Studiedag Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis STUDIEDAG VOOR ZORGPROFESSIONALS, SPECIALISTEN, MANAGERS EN BESTUURDERS

Nadere informatie

Zorg voor ouderen met psychiatrische problemen in het verpleeghuis

Zorg voor ouderen met psychiatrische problemen in het verpleeghuis 28 SEPTEMBER 2015, DE ERELT N LUNTEREN Studiedag Gerontopsychiatrie Zorg voor ouderen met psychiatrische problemen in het verpleeghuis OMGAAN MET PSYCHATRSCHE GEDRAGSVERANDERNG SFEER BNNEN DE OONGROEP

Nadere informatie

Gerontopsychiatrie. Kom samen! Ontvang 10% korting. in het verpleeghuis en de VGZ-instelling. 4e editie Landelijke Studiedag WEGENS SUCCES HERHAALD

Gerontopsychiatrie. Kom samen! Ontvang 10% korting. in het verpleeghuis en de VGZ-instelling. 4e editie Landelijke Studiedag WEGENS SUCCES HERHAALD WEGENS SUCCES HERHAALD 16 JUNI 2017 - AKOESTICUM IN EDE 4e editie Landelijke Studiedag Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis en de VGZ-instelling STUDIEDAG VOOR ZORGPROFESSIONALS, SPECIALISTEN, MANAGERS

Nadere informatie

Omgaan met gedragsveranderingen in de ouderenzorg

Omgaan met gedragsveranderingen in de ouderenzorg 11 JANUAR 2016, DE ERELT N LUNTEREN Landelijk Congres Omgaan met gedragsveranderingen in de ouderenzorg PJN, DELER, DEPRESSE EN APATHE BEÏNVLOEDEN VAN ONGEENST GEDRAG CREATEVE NTERVENTES TEAMONDERSTEUNNG

Nadere informatie

Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis

Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis 10 OKTOBER 2016 - DE WERELT IN LUNTEREN Studiedag Gerontopsychiatrie in het verpleeghuis STUDIEDAG VOOR ZORGPROFESSIONALS, MANAGERS EN BELEIDSMAKERS OMGAAN MET AGRESSIEF EN MANIPULEREND GEDRAG BENADERINGSTECHNIEKEN

Nadere informatie

Omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag in de ouderenzorg

Omgaan met onbegrepen (probleem)gedrag in de ouderenzorg 20 APRL 2015, SPANT! N BUSSUM Landelijk Congres mgaan met onbegrepen (probleem)gedrag in de ouderenzorg PJN, ELER, EPRESSE EN APATHE BEÏNVLEEN VAN NGEENST GERAG CREATEVE NTERVENTES TEAMNERSTEUNNG EN NTEGRALE

Nadere informatie

Palliatieve Zorg in de GGZ

Palliatieve Zorg in de GGZ Maa keuz inspir sessi Landelijk Congres Palliatieve Zorg in de GGZ Een brug slaan tussen palliatieve en psychiatrische zorg 18 april 2013 - De Werelt in Lunteren Pijn en palliatieve sedatie Angst en depressie

Nadere informatie

Lerend vermogen van mensen met dementie

Lerend vermogen van mensen met dementie Landelijk Congres Lerend vermogen van mensen met dementie Vergroten zelfredzaamheid en kwaliteit van leven 18 juni 2012 - t Klooster in Amersfoort Leervaardigheden bij mensen met dementie. Verschillende

Nadere informatie

Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie

Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie Improving Mental Health by Sharing Knowledge Margje Mahler Benadette Willemse Sandra Zwijsen Jacomine de Lange Mirella Minkman Anne Margriet Pot Vraag inspectie

Nadere informatie

Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking

Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking Landelijk Congres Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking Wegens succes herhaald! 13 mei 2013 - De Werelt in Lunteren Vroegsignalering en diagnostiek Symptomen en fysieke gevolgen Pijn en

Nadere informatie

Landelijk Congres Lerend vermogen van mensen met dementie

Landelijk Congres Lerend vermogen van mensen met dementie 5 OKTOBER 2015, DE WERELT IN LUNTEREN Landelijk Congres Lerend vermogen van mensen met dementie LEERVAARDIGHEDEN VAN MENSEN MET DEMENTIE THUIS EN INTRAMURAAL WERKWIJZE VOOR ZORGVERLENERS EN MANTELZORGERS

Nadere informatie

Lerend vermogen van mensen met dementie

Lerend vermogen van mensen met dementie Landelijk Congres Lerend vermogen van mensen met dementie Vergroten zelfredzaamheid en kwaliteit van leven 20 juni 2011 - t Klooster in Amersfoort Leervaardigheden bij mensen met dementie. Verschillende

Nadere informatie

Vrijheidsbeperkende maatregelen en onvrijwillige zorg

Vrijheidsbeperkende maatregelen en onvrijwillige zorg e Landelijk Congres Vrijheidsbeperkende maatregelen en onvrijwillige zorg 2 februari 2015 - De erelt in Lunteren Inspelen op wetsvoorstel Zorg en Dwang Vrijheidsbeperking thuis, verpleeghuis en ziekenhuis

Nadere informatie

Palliatieve Zorg en Psychiatrie

Palliatieve Zorg en Psychiatrie Ma keu inspi sess 5 de Landelijk Congres Palliatieve Zorg en Psychiatrie Zorg in de laatste levensfase voor mensen met een psychiatrische stoornis 7 oktober 2013 - De Werelt in Lunteren Pijn en palliatieve

Nadere informatie

Zorg in de laatste levensfase voor mensen met een verstandelijke beperking

Zorg in de laatste levensfase voor mensen met een verstandelijke beperking 12 DECEMBER 2016, AKOESTICUM IN EDE Landelijke Studiedag Zorg in de laatste levensfase voor mensen met een verstandelijke beperking PRAKTISCHE WORKSHOPS VOOR ZORGPROFESSIONALS IN GESPREK MET CLIËNTEN EN

Nadere informatie

Gedragsproblematiek bij dementie: een uitdaging!?

Gedragsproblematiek bij dementie: een uitdaging!? Gedragsproblematiek bij dementie: een uitdaging!? Martin Smalbrugge, specialist ouderengeneeskunde & onderzoeker Sandra Zwijsen, psycholoog & onderzoeker Wat gaan we vandaag doen? Warming up Gevolgen gedragsproblematiek

Nadere informatie

Persoonsgerichte zorg voor oudere migranten

Persoonsgerichte zorg voor oudere migranten 23 SEPTEMBER 2019 - STAYOKAY SOEST Studiedag Persoonsgerichte zorg voor oudere migranten VAN VOORLICHTING NAAR DIALOOG EENZAAMHEID EN MANTELZORG OVERBELASTING DEMENTIE EN MULTICULTUREEL CASEMANAGEMENT

Nadere informatie

Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking

Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking Landelijk Congres Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking 21 januari 2013 - De Werelt in Lunteren Vroegsignalering en diagnostiek Symptomen en fysieke gevolgen Pijn en onbegrepen (probleem)gedrag

Nadere informatie

Persoonsgerichte zorg voor oudere migranten

Persoonsgerichte zorg voor oudere migranten 23 SEPTEMBER 2019 - STAYOKAY SOEST Studiedag Persoonsgerichte zorg voor oudere migranten VAN VOORLICHTING NAAR DIALOOG EENZAAMHEID EN MANTELZORG OVERBELASTING DEMENTIE EN MULTICULTUREEL CASEMANAGEMENT

Nadere informatie

Congres Kleinschalig Zorgen

Congres Kleinschalig Zorgen Congres Kleinschalig Zorgen Praktische tips voor de duizendpoot! 7 april 2015 ReeHorst, Ede Alweer 25 jaar geleden werd de eerste kleinschalige woonvorm opgericht. In de afgelopen jaren is er veel veranderd

Nadere informatie

Acute zorg voor mensen met dementie

Acute zorg voor mensen met dementie 27 ME 2016, AKOESTCUM N EDE Landelijke Studiedag Acute zorg voor mensen met dementie GEVOLGEN EN COMPLCATES BJ ZEKENHUSOPNAME ETHSCHE VRAGEN RONDOM ACUTE ZORGVRAAG HOSPTAL HOME EERSTELJNS VERBLJF TRANSMURALE

Nadere informatie

Palliatieve Zorg voor mensen met Dementie

Palliatieve Zorg voor mensen met Dementie 4 APRIL 2016, AKOESTICUM IN EDE Landelijk Congres Palliatieve Zorg voor mensen met Dementie COMPLEMENTAIRE ZORG EN MUZIEK SPIRITUALITEIT EN ZINGEVING COMMUNICATIE EN BEJEGENING PROBLEEMGEDRAG EN PIJN DEMENTIEVRIENDELIJK

Nadere informatie

GGZ in de Wijk. Ondersteunen van mensen met een psychiatrische aandoening. Studiedag 28 SEPTEMBER 2015, DE WERELT IN LUNTEREN

GGZ in de Wijk. Ondersteunen van mensen met een psychiatrische aandoening. Studiedag 28 SEPTEMBER 2015, DE WERELT IN LUNTEREN 28 SEPTEMBER 2015, DE ERELT N LUNTEREN Studiedag GGZ in de ijk Ondersteunen van mensen met een psychiatrische aandoening SOCALE JKTEAMS EN NFORMELE ZORG CONTACT MAKEN EN HERSTELGERCHT ERKEN OMGAAN MET

Nadere informatie

Lerend vermogen van mensen met dementie

Lerend vermogen van mensen met dementie Landelijk Congres Lerend vermogen van mensen met dementie Vergroten zelfredzaamheid en kwaliteit van leven 10 juni 2013 - Spant! in Bussum Leervaardigheden bij mensen met dementie. Verschillende vormen

Nadere informatie

Onbegrepen gedrag bij thuiswonende mensen met dementie: een gedragsmethodiek. Iris van Asch Marleen Prins

Onbegrepen gedrag bij thuiswonende mensen met dementie: een gedragsmethodiek. Iris van Asch Marleen Prins Onbegrepen gedrag bij thuiswonende mensen met dementie: een gedragsmethodiek Iris van Asch Marleen Prins Programma Trimbos-instituut en Programma Ouderen Achtergrond en aanleiding onderzoek Stellingen

Nadere informatie

* deel deze informatie met uw eigen social network via bovenstaande buttons!

* deel deze informatie met uw eigen social network via bovenstaande buttons! * deel deze informatie met uw eigen social network via bovenstaande buttons! ACCREDITATIE Accreditatiebureau Verpleegkundig Specialisten Register (VSR) 6 punten - Scholing verpleegkundig specialist acute

Nadere informatie

Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking

Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking 4 JULI 2016, AKOESTIUM IN EDE Landelijke Studiedag Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking SYMPTOMEN EN SIGNALEREN ADVANE ARE PLANNING OMGEVINGSZORG ONDERSTEUNINGSMETHODIEKEN SIGNALEREN VAN

Nadere informatie

DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN. Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen

DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN. Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen 2 3 INHOUDSOPAVE PAGINA Kennis over psychische problemen bij ouderen nodig?! 4 Praktische

Nadere informatie

GGZ in de Wijk. Ondersteunen van mensen met een psychiatrische aandoening. Studiedag 28 SEPTEMBER 2015, DE WERELT IN LUNTEREN

GGZ in de Wijk. Ondersteunen van mensen met een psychiatrische aandoening. Studiedag 28 SEPTEMBER 2015, DE WERELT IN LUNTEREN 28 SEPTEMBER 2015, DE ERELT N LUNTEREN Studiedag GGZ in de ijk Ondersteunen van mensen met een psychiatrische aandoening SOCALE JKTEAMS EN NFORMELE ZORG CONTACT MAKEN EN HERSTELGERCHT ERKEN OMGAAN MET

Nadere informatie

Leefbare Toekomst? De kunst van het ouder worden voor de kwetsbare mens. Jubileumcongres ter inspiratie van werkers in de zorg

Leefbare Toekomst? De kunst van het ouder worden voor de kwetsbare mens. Jubileumcongres ter inspiratie van werkers in de zorg Leefbare Toekomst? De kunst van het ouder worden voor de kwetsbare mens Jubileumcongres ter inspiratie van werkers in de zorg 20 november 2007 Spant!, Bussum Leefbare Toekomst? De kunst van het ouder worden

Nadere informatie

Dementie, probleemgedrag en de mantelzorger

Dementie, probleemgedrag en de mantelzorger Dementie, probleemgedrag en de mantelzorger LOAG Gedragsstoornissen en psychiatrie bij dementie Utrecht, 16 april A. Kunneman, gz-psycholoog Introductie GZ-psycholoog Werkzaam op de GAAZ / poli geriatrie

Nadere informatie

Preventieve GGZ van vroeg tot later

Preventieve GGZ van vroeg tot later Rob Giel Onderzoekcentrum Preventieve GGZ van vroeg tot later Locatie: Mediant Geestelijke Gezondheidszorg, Helmertheater Broekheurnering 1050, 7546 TA Enschede Datum:13-12-2016 Tijd: 13.00-16.50 uur Preventieve

Nadere informatie

Derde Jaarcongres Zorgprogramma-ontwikkeling en e-health door klinisch psychologen en klinisch neuropsychologen UITNODIGING vrijdag 25 november 2011

Derde Jaarcongres Zorgprogramma-ontwikkeling en e-health door klinisch psychologen en klinisch neuropsychologen UITNODIGING vrijdag 25 november 2011 Derde Jaarcongres voor klinisch psychologen en klinisch neuropsychologen Zorgprogramma-ontwikkeling en e-health door klinisch psychologen en klinisch neuropsychologen UITNODIGING vrijdag 25 november 2011

Nadere informatie

Palliatieve Zorg en Dementie

Palliatieve Zorg en Dementie Landelijk Congres Palliatieve Zorg en Dementie Contactgericht werken in de laatste levensfase 7 oktober 2013 - De erelt in Lunteren Met speciale aandacht voor: Complementaire zorg en spiritualiteit Zingeving,

Nadere informatie

Palliatieve Zorg voor mensen met Dementie

Palliatieve Zorg voor mensen met Dementie IN OMNIBUS OMNIA 4 APRIL 2016, AKOESTICUM IN EDE Landelijk Congres Palliatieve Zorg voor mensen met Dementie COMPLEMENTAIRE ZORG EN MUZIEK SPIRITUALITEIT EN ZINGEVING COMMUNICATIE EN BEJEGENING PROBLEEMGEDRAG

Nadere informatie

WETENSCHAP: NOODZAKELIJK VOOR TOPZORG?! Symposium ter gelegenheid van het tienjarig jubileum van het UKON

WETENSCHAP: NOODZAKELIJK VOOR TOPZORG?! Symposium ter gelegenheid van het tienjarig jubileum van het UKON WETENSCHAP: NOODZAKELIJK VOOR TOPZORG?! Symposium ter gelegenheid van het tienjarig jubileum van het UKON 1 november 2013 Toelichting De ouderenzorg is actueler dan ooit. Het kabinet zet in op een verdere

Nadere informatie

Afdeling De Oleander dementie en complex gedrag

Afdeling De Oleander dementie en complex gedrag www.zge.nl Afdeling De Oleander dementie en complex gedrag Dementie De ziekte dementie is een ingrijpend en verdrietig proces. Voor de betrokkene zelf en voor directe naasten. Door verlies van het geheugen

Nadere informatie

Kennis Delen? Bijzonder normaal!

Kennis Delen? Bijzonder normaal! Uitnodiging Kennis Delen? Bijzonder normaal! Specialistische zorg en behandeling in de ouderenzorg 26 september 2013 Evoluon, Eindhoven het gevoel van samen Waar Adres Evoluon Noord-Brabantlaan 1a 5652

Nadere informatie

Het CCE biedt scholing voor zorgprofessionals

Het CCE biedt scholing voor zorgprofessionals Scholing en training 2016 Het CCE biedt scholing voor zorgprofessionals die werken met cliënten met ernstig en aanhoudend probleemgedrag. De cliënten bij wie wij betrokken zijn, hebben een stoornis of

Nadere informatie

DEELNEMERS ONLINE VRAGENLIJST De online vragenlijst is ingevuld door: 48 personen

DEELNEMERS ONLINE VRAGENLIJST De online vragenlijst is ingevuld door: 48 personen Resultaten ONLINE VRAGENLIJST GERONTOPSYCHIATRIE IN HET VERPLEEGHUIS 11 oktober 2016 DEELNEMERS ONLINE VRAGENLIJST De online vragenlijst is ingevuld door: 48 personen 1. Ben je voornemens de studiedag

Nadere informatie

Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg

Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg Omgaan met (on)macht in de acute intensieve zorg Leren van ervaringen Donderdag 14 oktober 2010 te Nijmegen Inleiding Iedere hulpverlener ervaart

Nadere informatie

Zorg in vrijheid. Vrijheidsbeperkende maatregelen Informatie over beleid Voor cliënten en familie. Versie 4

Zorg in vrijheid. Vrijheidsbeperkende maatregelen Informatie over beleid Voor cliënten en familie. Versie 4 Zorg in vrijheid Vrijheidsbeperkende maatregelen Informatie over beleid Voor cliënten en familie Versie 4 Inleiding Vrijheid is voor de meeste mensen in Nederland een gegeven. Toch komt het in zorginstellingen

Nadere informatie

Congres: Kompas kinder- en jeugdpsychiatrie

Congres: Kompas kinder- en jeugdpsychiatrie Congres: Kompas kinder- en jeugdpsychiatrie Accreditatie Aangevraagd voor : Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie Accreditatie Bureau Cluster 1 (Huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde en artsen

Nadere informatie

UITNODIGING. Vierde Jaarcongres voor klinisch psychologen en klinisch neuropsychologen. vrijdag 20 april 2012 Jaarbeurs Utrecht IV 5.

UITNODIGING. Vierde Jaarcongres voor klinisch psychologen en klinisch neuropsychologen. vrijdag 20 april 2012 Jaarbeurs Utrecht IV 5. Vierde Jaarcongres voor klinisch psychologen en klinisch neuropsychologen : UITNODIGING vrijdag 20 april 2012 Jaarbeurs Utrecht Accreditatie FGzP: 6 punten Voorwoord Geachte collega, In het voorjaar van

Nadere informatie

Mindfulness. voor patiënten, mantelzorgers, professionals en overige belangstellenden

Mindfulness. voor patiënten, mantelzorgers, professionals en overige belangstellenden Mindfulness publiekssymposium voor patiënten, mantelzorgers, professionals en overige belangstellenden Zaterdag 31 augustus 2013 Toelichting Ook dit jaar organiseert het Radboud Universitair Medisch Centrum

Nadere informatie

Oog voor betrokkenen:

Oog voor betrokkenen: Rob Giel Onderzoekcentrum RGOc studiemiddag Oog voor betrokkenen: samenwerken met en ondersteunen van naasten van mensen in zorg bij de ggz Datum: 12 december 2017 Tijd: 13.00-17.00 Locatie: UMCG, Rode

Nadere informatie

Dementie. Het. Gesprek. Cinemec in Ede. Donderdag 12 september 2013 Van 9.00 uur tot 17.00 uur

Dementie. Het. Gesprek. Cinemec in Ede. Donderdag 12 september 2013 Van 9.00 uur tot 17.00 uur Het Dementie Gesprek Studiedag voor medische- en zorgprofessionals die betrokken zijn bij de behandeling en begeleiding van mensen met dementie. Ook bestuurders, beleidsfunctionarissen, leden van adviesorganen,

Nadere informatie

Muziek, een waardevol instrument in de Zorg

Muziek, een waardevol instrument in de Zorg 18 JANUARI 2016, SPANT! IN BUSSUM Landelijk Congres Muziek, een waardevol instrument in de Zorg WAARDEVOL CONTACT DOOR MUZIEK MUZIEK EN DE WERKING VAN HET BREIN TERUGDRINGEN PIJN, STRESS EN ANGST VEEL

Nadere informatie

RATIONELE FARMACOTHERAPIE VOOR OUDEREN. als je door de pillen de patiënt niet meer ziet

RATIONELE FARMACOTHERAPIE VOOR OUDEREN. als je door de pillen de patiënt niet meer ziet RATIONELE FARMACOTHERAPIE VOOR OUDEREN als je door de pillen de patiënt niet meer ziet 14 maart 2013 Toelichting PAO Heyendael organiseert in samenwerking met specialisten ouderengeneeskunde, huisartsen,

Nadere informatie

Welbevinden in de ouderenpsychiatrie

Welbevinden in de ouderenpsychiatrie Rob Giel Onderzoekcentrum Welbevinden in de ouderenpsychiatrie Studiedag Netwerk Ouderenpsychiatrie RGOc 2018 Dinsdag 29 mei 2018 9.30-17.00 uur Het Kasteel, Groningen Info Welbevinden van de cliënt centraal

Nadere informatie

Vergroot uw deskundigheid en behandel uw patiënten nóg beter. Ouderenpsychiatrie Consultatie, lessen en trainingen

Vergroot uw deskundigheid en behandel uw patiënten nóg beter. Ouderenpsychiatrie Consultatie, lessen en trainingen Vergroot uw deskundigheid en behandel uw patiënten nóg beter Ouderenpsychiatrie Consultatie, lessen en trainingen Inhoudsopgave Ondersteuning bij zorg aan ouderen met psychiatrische problemen 3 Voor wie

Nadere informatie

Verenso symposium 23 mei 2013

Verenso symposium 23 mei 2013 Verenso symposium 23 mei 2013 Samenwerken in de eerste lijn voor patiënten met dementie Op 23 mei organiseerde Verenso een symposium met het thema multidisciplinaire samenwerking in de eerste lijn voor

Nadere informatie

Ziektegerelateerde agressie in de zorg

Ziektegerelateerde agressie in de zorg Congres Ziektegerelateerde agressie in de zorg Vrijdag 17 juni 2011 Jaarbeurs Utrecht Bestemd voor verpleegkundigen, verzorgenden en leidinggevenden in de zorg Dit congres geeft antwoord op de volgende

Nadere informatie

Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch

Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch werker Volwassenen en ouderen mensenkennis Van onze klinisch psycholoog heb ik een groep cliënten overgenomen, bij wie ik de instrumenten uit de opleiding

Nadere informatie

DE OUDERENPSYCHIATER 2.0. Een feestelijk symposium ter gelegenheid van de eerste ouderenpsychiaters nieuwe stijl

DE OUDERENPSYCHIATER 2.0. Een feestelijk symposium ter gelegenheid van de eerste ouderenpsychiaters nieuwe stijl DE OUDERENPSYCHIATER 2.0 Een feestelijk symposium ter gelegenheid van de eerste ouderenpsychiaters nieuwe stijl inleiding DE OUDERENPSYCHIATER 2.0 In het najaar van 2013 zullen de eerste aios in het aandachtsgebied

Nadere informatie

Dutch Summary 135. Samenvatting

Dutch Summary 135. Samenvatting Dutch Summary 135 Samenvatting Probleemgedrag, zoals roepen, onrustig zijn of geagiteerd reageren, komt veel voor bij mensen met dementie. Vaak is probleemgedrag de reden waarom mensen worden opgenomen

Nadere informatie

Psychosomatiek Eikenboom

Psychosomatiek Eikenboom specialistische geestelijke gezondheidszorg informatie voor patiënten en verwijzers Psychosomatiek Eikenboom Er zijn mensen, die jarenlang tobben met lichamelijke klachten waarvoor artsen geen afdoende

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de behandeling van volwassenen met een autismespectrum stoornis. Donderdag 23 januari 2014 Jaarbeurs Utrecht

Ontwikkelingen in de behandeling van volwassenen met een autismespectrum stoornis. Donderdag 23 januari 2014 Jaarbeurs Utrecht Ontwikkelingen in de behandeling van volwassenen met een autismespectrum Congres stoornis Donderdag 23 januari 2014 Jaarbeurs Utrecht Ontwikkelingen in de behandeling van volwassenen met een AUTISMESPECTRUMSTOORNIS

Nadere informatie

Betere zorg door minder psychofarmaca?

Betere zorg door minder psychofarmaca? Betere zorg door minder psychofarmaca? Sytse Zuidema, specialist ouderengeneeskunde Hoofd sectie ouderengeneeskunde Afdeling huisartsgeneeskunde UMCG 19-11-2013 UKON 10 jaar! 1 Opbouw Psychofarmaca Gebruik,

Nadere informatie

Vacature voor een opleidingsplaats GZ-psycholoog

Vacature voor een opleidingsplaats GZ-psycholoog Vacature voor een opleidingsplaats GZ-psycholoog Het betreft een vacature, waarbij de opleideling werkzaam zal zijn bij twee instellingen te weten: Psychologenpraktijk Oosterhout en Stichting Elisabeth.

Nadere informatie

Kleinschalig Zorgen. Terug. 09.15 Ontvangst met koffie en thee. 09.45 Opening door dagvoorzitter Angèle Jonkers

Kleinschalig Zorgen. Terug. 09.15 Ontvangst met koffie en thee. 09.45 Opening door dagvoorzitter Angèle Jonkers Terug Kleinschalig Zorgen 09.15 Ontvangst met koffie en thee 09.45 Opening door dagvoorzitter Angèle Jonkers 09.55 Kleinschalig wonen: kans of kwetsbaarheid? Het traditionele verpleeghuis is uit. Kleinschalig

Nadere informatie

Analyse verbeterpunten psychofarmacagebruik

Analyse verbeterpunten psychofarmacagebruik Analyse verbeterpunten psychofarmacagebruik Deze vragenlijst is ontwikkeld om het proces van de inzet van psychofarmaca in kaart te brengen. Hiermee wordt inzichtelijk gemaakt of de inzet van psychofarmaca

Nadere informatie

Overzicht trainingsaanbod GGZ

Overzicht trainingsaanbod GGZ Overzicht trainingsaanbod GGZ Nu met ZonMw subsidie voor gemeenten! U zult het ongetwijfeld in uw gemeente ervaren: mensen met psychische en psychiatrische problemen, een licht verstandelijke beperking

Nadere informatie

Informatie over begrijpen van gedrag

Informatie over begrijpen van gedrag Informatie over begrijpen van gedrag Beter omgaan met moeilijk en onbegrepen gedrag Het begrijpen van de klant staat centraal. Wat kunnen wij voor u betekenen? Informatie over begrijpen van gedrag Moeilijk

Nadere informatie

Universitair Medisch Centrum Groningen

Universitair Medisch Centrum Groningen Universitair Medisch Centrum Groningen Beter af met minder Reduction of Inappropriate psychotropic Drug use in nursing home residents with dementia Claudia Groot Kormelinck Prof.dr. Sytse Zuidema Probleemgedrag

Nadere informatie

Ziektebeelden Vormen van gedrag. Waar wordt gedrag door beïnvloed? Casus Kernelementen SOFI (DCM)

Ziektebeelden Vormen van gedrag. Waar wordt gedrag door beïnvloed? Casus Kernelementen SOFI (DCM) Ellen Bos-Ruijer, GZ-(neuro)psycholoog Wat gaan we doen? Ziektebeelden Vormen van gedrag. Waar wordt gedrag door beïnvloed? Casus Kernelementen SOFI (DCM) Ellen Bos-Ruijer, GZ-(neuro)psycholoog Algemeen

Nadere informatie

Krijg GRIP op probleemgedrag bij dementie. Methodiek voor multidisciplinaire zorgteams

Krijg GRIP op probleemgedrag bij dementie. Methodiek voor multidisciplinaire zorgteams Krijg GRIP op probleemgedrag bij dementie Methodiek voor multidisciplinaire zorgteams GRIP is een methodiek waarmee probleemgedrag van mensen met dementie in zorginstellingen op een gestructureerde en

Nadere informatie

GEÏNTEGREERDE THUISZORG

GEÏNTEGREERDE THUISZORG GEÏNTEGREERDE THUISZORG GEÏNTEGREERDE THUISZORG Instituut voor Zorgprofessionals biedt de cursus Geïntegreerde Thuiszorg aan. In de cursus staat het opzetten en onderhouden van een samenwerking tussen

Nadere informatie

Kennis met Koffie 2018 presenteert: Dementie. Om nooit te vergeten.

Kennis met Koffie 2018 presenteert: Dementie. Om nooit te vergeten. Kennis met Koffie 2018 presenteert: Dementie. Om nooit te vergeten. Themabijeenkomsten over dementie en alles wat daarbij komt kijken: van interactieve lezingen met voorbeelden uit de praktijk tot informatie

Nadere informatie

ook bij u thuis! Advies, ondersteuning, behandeling, preventie & verwijzing

ook bij u thuis! Advies, ondersteuning, behandeling, preventie & verwijzing ook bij u thuis! Viattence Vitaal Advies, ondersteuning, behandeling, preventie & verwijzing Inhoudsopgave Viattence Vitaal Viattence Vitaal 3 Fysiotherapeut 4 Ergotherapeut 5 Logopedist 6 Specialist ouderengeneeskunde

Nadere informatie

ANGST, DWANG EN TICSTOORNISSEN BIJ KINDEREN

ANGST, DWANG EN TICSTOORNISSEN BIJ KINDEREN ANGST, DWANG EN TICSTOORNISSEN BIJ KINDEREN 10 maart 2015 CONGRES Regardz WTC Arnhem Angst, dwang en ticstoornissen Angst, dwang en tics komen bij meer dan 10% van alle kinderen en adolescenten voor. Maar

Nadere informatie

MINDFULNESS PUBLIEKSSYMPOSIUM. voor patiënten, mantelzorgers, professionals en overige belangstellenden

MINDFULNESS PUBLIEKSSYMPOSIUM. voor patiënten, mantelzorgers, professionals en overige belangstellenden MINDFULNESS PUBLIEKSSYMPOSIUM voor patiënten, mantelzorgers, professionals en overige belangstellenden Zaterdag 30 augustus 2014 Toelichting Ook dit jaar organiseert het Radboud Universitair Medisch Centrum

Nadere informatie

Voor mantelzorgers en vrijwilligers

Voor mantelzorgers en vrijwilligers Voor mantelzorgers en vrijwilligers Cursus en Thema 2014 VRIJWILLIGERS Basiscursus (voor nieuwe vrijwilligers) Aantal bijeenkomsten: 3 In drie bijeenkomsten maken nieuwe vrijwilligers kennis met diverse

Nadere informatie

Cursus en Thema 2015. voor mantelzorgers en vrijwilligers

Cursus en Thema 2015. voor mantelzorgers en vrijwilligers Cursus en Thema 2015 voor mantelzorgers en vrijwilligers VRIJWILLIGERS Basiscursus (voor nieuwe vrijwilligers) Aantal bijeenkomsten: 4 In vier bijeenkomsten maken nieuwe vrijwilligers kennis met diverse

Nadere informatie

Praktische toepassing in de dagelijkse verpleegkundige praktijk

Praktische toepassing in de dagelijkse verpleegkundige praktijk Symposium Kwetsbare ouderen Praktische toepassing in de dagelijkse verpleegkundige praktijk Eendaags symposium, te volgen op Dinsdag 19 juni 2012 of Vrijdag 22 juni 2012 Hogeschool Windesheim Zwolle Hogeschool

Nadere informatie

Ergotherapie bij ouderen met ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

Ergotherapie bij ouderen met ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG STUDIEDAG 21 MEI 2015 N Ergotherapie bij ouderen met STUDIEDAG depressie, ERGOTHERAPIE verslaving of delier BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 Steeds meer ouderen met een verslaving, depressie

Nadere informatie

Dementiepoli. Ouderen

Dementiepoli. Ouderen Dementiepoli Ouderen Dementiepoli Informatie voor cliënten, familie en betrokkenen Met deze folder willen we u en uw familieleden en/of verzorgers graag informeren over de gang van zaken bij de dementiepoli.

Nadere informatie

Medicatie als instrument om onrust en agressie te beheersen? Niet agressief, maar duf? dr. Martin Smalbrugge. Wie ben ik??

Medicatie als instrument om onrust en agressie te beheersen? Niet agressief, maar duf? dr. Martin Smalbrugge. Wie ben ik?? Medicatie als instrument om onrust en agressie te beheersen? Niet agressief, maar duf? dr. Martin Smalbrugge Wie ben ik?? Specialist ouderengeneeskunde Hoofd opleidingsinstituut specialisme ouderengeneeskunde

Nadere informatie

De grijze golf Naar proactieve ouderenzorg

De grijze golf Naar proactieve ouderenzorg Nycteumdag De grijze golf Naar proactieve ouderenzorg 22 april 2010, Meervaart te Amsterdam Topklinische kennis in de praktijk Deze nascholing is tot stand gekomen door een samenwerking van: Nycteum Folder

Nadere informatie

Workshop samen werken bij probleemgedrag

Workshop samen werken bij probleemgedrag UKON Symposium Trots op je vak Workshop Samen sterker door samen werken bij Probleemgedrag 7 April 2016 het gevoel van samen Workshop samen werken bij probleemgedrag Kort voorstellen Onder O d de aandacht

Nadere informatie

LEERGANG DEMENTIEZORG ONTMOET DE EXPERT

LEERGANG DEMENTIEZORG ONTMOET DE EXPERT Opgeven voor deze leergang kan nog tot 1 augustus LEERGANG DEMENTIEZORG ONTMOET DE EXPERT PRAKTIJK ONTMOET WETENSCHAP DE ZORG VOOR DEMENTERENDEN IS JE VAK. JE STAAT ER ELKE DAG MIDDENIN: ALS PROFESSIO

Nadere informatie

Verdiepingsleergang Geïntegreerde Ouderenzorg in de eerste lijn: De kunst van het verbinden en ontzorgen

Verdiepingsleergang Geïntegreerde Ouderenzorg in de eerste lijn: De kunst van het verbinden en ontzorgen Verdiepingsleergang Geïntegreerde Ouderenzorg in de eerste lijn: De kunst van het verbinden en ontzorgen 2013, code L13-4 Voor huisartsen, managers en bestuurders van gezondheidscentra, managers en bestuurders

Nadere informatie

ouderenzorg & Bepaal als huisarts het beleid op ouderenzorg in de praktijk.

ouderenzorg & Bepaal als huisarts het beleid op ouderenzorg in de praktijk. Uitnodiging nascholing voor huisartsen en Praktijkondersteuner/-verpleegkundige L e e r g a n g ouderenzorg Handreikingen voor de aanpak van ouderenzorg in praktijk! Breder kijken tijdens het spreekuur

Nadere informatie

Probleemgedrag of onbegrepen gedrag? Inspiratie voor leidinggevenden

Probleemgedrag of onbegrepen gedrag? Inspiratie voor leidinggevenden Probleemgedrag of onbegrepen gedrag? Inspiratie voor leidinggevenden Wil de Rond, SVRZ, Hoofd Zorg verpleeghuis Ter Valcke: Gebruik maken van het stappenplan probleemgedrag geeft handvatten om mee aan

Nadere informatie

GoedGebruik Carrousel dagen 2011

GoedGebruik Carrousel dagen 2011 LOCOmotion organiseert in het kader van Zorg voor Beter de GoedGebruik Carrousel dagen 2011 7 juni Utrecht 16 juni Sliedrecht 21 juni Zwolle Elke dag een serie interessante en praktische workshops over

Nadere informatie

Welkom Casemanagement Dementie 12 april 2016

Welkom Casemanagement Dementie 12 april 2016 Welkom Casemanagement Dementie 12 april 2016 Inhoud Iets over de GGZ Via afdeling Ouderenzorg Naar taken van de SPV Het GGZ traject dementie Met aandeel van de SPV (PIT?) Naar gedwongen afronding (IBS/RM)

Nadere informatie

Ouderen en Kanker. Zorgen in de Geriatrie: donderdag 12 april 2012. Dagvoorzitter Ludo Scheres

Ouderen en Kanker. Zorgen in de Geriatrie: donderdag 12 april 2012. Dagvoorzitter Ludo Scheres De Geriatric Giants organiseren dit jaar voor de 12e keer het congres Zorgen in de Geriatrie. Het congres is bestemd voor verpleegkundig specialisten, verpleegkundigen, verzorgenden en paramedici werkzaam

Nadere informatie

> Wonen, (thuis)zorg en dagbehandeling. voor mensen met de ziekte van Parkinson

> Wonen, (thuis)zorg en dagbehandeling. voor mensen met de ziekte van Parkinson > Wonen, (thuis)zorg en dagbehandeling voor mensen met de ziekte van Parkinson Inleiding Deze folder geeft informatie over het zorgaanbod van MeanderGroep voor cliënten met de ziekte van Parkinson. De

Nadere informatie

De beste zorg voor psychische en verslavingsproblemen

De beste zorg voor psychische en verslavingsproblemen De beste zorg voor psychische en verslavingsproblemen 3 Parnassia Groep is specialist in geestelijke gezondheid Psychische klachten, een psychische stoornis of ziekte: ze kunnen iedereen treffen en ernstig

Nadere informatie

Post-hbo opleiding bemoeizorg. Ik vond alle docenten top! Veel passie voor het werk, dit stralen ze uit naar de groep. evaluatie deelnemer

Post-hbo opleiding bemoeizorg. Ik vond alle docenten top! Veel passie voor het werk, dit stralen ze uit naar de groep. evaluatie deelnemer mensenkennis Post-hbo opleiding bemoeizorg Ik vond alle docenten top! Veel passie voor het werk, dit stralen ze uit naar de groep. evaluatie deelnemer Bemoeizorg Hulpverleners in de bemoeizorg hebben te

Nadere informatie

Symposium Familie en Psychose: Luisteren is een werkwoord

Symposium Familie en Psychose: Luisteren is een werkwoord Symposium Familie en Psychose: Luisteren is een werkwoord vrijdag 8 juni 2012 AMC Amsterdam Van double bind tot bondgenoot. Ouders zouden door verwarrende boodschappen richting hun kinderen schizofrenie

Nadere informatie

Informatiebrochure. Stichting. Goed. met. Training, voorlichting & scholing. voor iedereen die met psychiatrie te maken heeft

Informatiebrochure. Stichting. Goed. met. Training, voorlichting & scholing. voor iedereen die met psychiatrie te maken heeft Informatiebrochure Stichting Goed met Training, voorlichting & scholing voor iedereen die met psychiatrie te maken heeft Waar denkt u aan bij het woord psychiatrie? Gek Geuzennaam of stigma? Psychiatrie

Nadere informatie

INDIGO HET ANTWOORD OP DE BASIS GGZ

INDIGO HET ANTWOORD OP DE BASIS GGZ INDIGO HET ANTWOORD OP DE BASIS GGZ Inhoudsopgave Indigo Brabant 2 Wat is de Basis GGZ? 2 Wat kan Indigo mij bieden? 4 1. POH-GGZ 2. Generalistische Basis GGZ Specialistische GGZ 7 Heeft u vragen? 7 Contact

Nadere informatie

Anders kijken naar Probleemgedrag

Anders kijken naar Probleemgedrag NIEUW PROGRAMMA! 2 7 M E I 2 0 19 - D E W E R E LT I N L U N T E R E N L a n d e l i j k co n g r e s Anders kijken naar Probleemgedrag O M G A A N M E T C L A I M E N D, O N T R E M D E N D WA A LG E

Nadere informatie

Deeltijdbehandeling. Ouderen

Deeltijdbehandeling. Ouderen Deeltijdbehandeling Ouderen Deeltijdbehandeling Mondriaan Ouderen geeft behandeling, ondersteuning en begeleiding aan mensen met psychische en psychiatrische problemen vanaf de derde levensfase. Mondriaan

Nadere informatie