Stichting Pharmacon jaarverslag 2013

Transcriptie

1 Stichting Pharmacon jaarverslag 2013

2 Inhoud Inleiding 3 1 Profiel 5 Verantwoordelijkheid Taken Organisatiestructuur 2 Beleid 7 Kwalificatiestructuur vakdiploma s Vrijstelling apothekersassistenten Communicatie 3 Examinering 10 Kwaliteitsgarantie Vraagformulering Praktijkgericht Nieuwe examenstructuur Externe toetsing Examenlocaties Groepsexamens Examinering Boekingsportal 4 Resultaten 13 1 Jaarverslag 2013 Stichting Pharmacon

3 Voorwoord Als nieuwe voorzitter van het bestuur van Stichting Pharmacon presenteer ik u met veel plezier het jaarverslag over In de inleiding blikt oud-voorzitter Ad van der Wielen graag met u terug op de ontwikkelingen in het afgelopen verslagjaar. Een jaar waarin grote veranderingen zijn ingezet. Het nieuwe beleidskader dat de overheid 1 juli 2013 heeft vastgesteld en de veranderende wensen in de markt hebben ertoe geleid dat we ons opnieuw hebben bezonnen op de marktpositie van Pharmacon, dat we examens hebben ontwikkeld die afgestemd zijn op de nieuwe eisen en dat we de bestuursorganisatie hebben veranderd. Sinds maart 2014 vormen Harry Gloudemans, Susan Lether, Rob van Hattem en ik het nieuwe bestuur van Stichting Pharmacon, waarbij Rob van Hattem in het najaar de bestuursfunctie van Susan Lether volledig zal overnemen. De kennis en ervaring binnen het bestuur bestaan uit een goede mix van verschillende disciplines: onderwijs/examinering, relatiebeheer en zelfzorggeneesmiddelen. Ook is er een raad van toezicht aangesteld die zal toezien op het functioneren van het bestuur en die het bestuur van advies zal voorzien. De markt waarin onze examenkandidaten dagelijks werken, is dynamisch en aan sterke veranderingen onderhevig. Je aanpassen aan de wensen van de klant en daarbij optimale service en kwaliteit verlenen is belangrijk. Dat geldt ook voor Pharmacon. Het consistent leveren van kwaliteit in onze examens en de organisatie daarvan heeft Pharmacon gemaakt tot een instituut in de branche. Het bestuur van Pharmacon heeft zich hiervoor door de jaren heen intensief en consequent ingespannen. We zijn vereerd het stokje te mogen overnemen en onze bijdrage te mogen leveren aan de verdere ontwikkeling van dit kwaliteitsinstituut. Namens het nieuwe bestuur wil ik graag de oude bestuursleden Ad van der Wielen, Jan Stouthart, Annemieke Botterweg, Chris Overbeek en Paul Roerbag en natuurlijk ook Susan Lether hartelijk bedanken voor al hun inspanningen de afgelopen jaren voor de Stichting Pharmacon. Het nieuwe bestuur werkt vanuit de filosofie dat deskundig advies over zelfzorggeneesmiddelen bijdraagt aan de gezondheid van mensen. Naast het ontwikkelen en organiseren van examens van hoge kwaliteit zal het nieuwe bestuur inzetten op service en klanttevredenheid van kandidaten, werkgevers en opleiders. Wij zullen ons hierin actief opstellen om de diensten van Pharmacon optimaal bij uw wensen te laten aansluiten. Dat betekent dat u nog veel meer van ons zult horen en zien. Guus van Meene voorzitter Curatorium Vakexamens Stichting Pharmacon 2 Jaarverslag 2013 Stichting Pharmacon

4 Inleiding Het jaar 2013 heeft voor Stichting Pharmacon de nodige veranderingen met zich meegebracht. Oud-voorzitter Ad van der Wielen schetst een beeld van de situatie en vertelt welke stappen het vorige bestuur onder zijn leiding heeft genomen om in te spelen op deze veranderingen. Wat vooraf ging Pharmacon was decennialang het erkende exameninstituut voor de drogisterijbranche. Deze positie was uniek tot 2010: in dat jaar besloot de minister een tweede exameninstantie aan te wijzen. In een vrije markt is concurrentie gezond, vindt ook Pharmacon. Toch hebben we bezwaar gemaakt tegen deze gang van zaken. Dit omdat er duidelijke, toetsbare kwaliteitseisen zouden moeten zijn die voor beide instituten gelden. Anders zou de kwaliteit van het vakdiploma ter discussie komen te staan en daar zijn kandidaten, werkgevers en opleiders niet bij gebaat. Nieuw beleid Onze maximale inspanningen hebben ertoe geleid dat het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een nieuw beleidskader heeft ontwikkeld, in samenwerking met het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), het Centraal Bureau Drogisterijbedrijven (CBD), de Consumentenbond en Neprofarm. Dit beleidskader is op 1 juli 2013 gepubliceerd. Het beschrijft de eisen waaraan examenorganisaties moeten voldoen bij het toetsen van de kennis en vaardigheden van een (assistent-)drogist en de eisen aan de wijze van examineren. Nieuwe bestuursstructuur Op de veranderingen die dit beleidskader met zich meebrengt hebben wij als bestuur meteen ingespeeld. Om Pharmacon goed te positioneren in deze nieuwe omgeving zijn we begonnen bij de basis: de bestuurlijke organisatie. Onze bestuursstructuur is begin 2014 aangepast aan de eisen van het nieuwe beleidskader. Examenstructuur We hebben gewerkt aan een nieuwe examenstructuur en de ontwikkeling van de bijbehorende examens. In 2013 is deze aanpassing voorbereid, zodat op 1 januari 2014 met nieuwe examens van start kon worden gegaan. Overigens neemt Pharmacon in de overgangsfase waarin opleiders hun opleidingen hierop afstemmen, ook de examens oude stijl nog af. Marktpositie Vanwege de vrijemarktsituatie hebben we aandacht gegeven aan onze positionering. Daar hebben we advies voor ingewonnen. Uit het onderzoek dat hiervoor is verricht, is onder meer gebleken dat Pharmacon gezien wordt als een kwaliteitsinstituut. Dit strookt met het feit dat Pharmacon altijd een sterk productgerichte organisatie was. Als aandachtspunt werd genoemd dat Pharmacon zich commerciëler kan opstellen. We kunnen wel zeggen dat wij ons in onze communicatie altijd bescheiden hebben opgesteld. Daarom hebben we de hulp van een communicatie adviesbureau ingeroepen. Alle adviezen zijn verwerkt in onze interne procedures en plannen voor We zullen ons nog meer richten op kandidaten als afnemers van ons examenproduct, en blijven onze meerwaarde bewijzen aan werkgevers en opleiders. Hiermee 3 Jaarverslag 2013 Stichting Pharmacon

5 willen we onze huidige positie als hét exameninstituut voor de drogisterijbranche verstevigen. Met grote tevredenheid kijk ik terug op de wijze waarop we in 2013 richting hebben gegeven aan de veranderingen. Het is aan het nieuwe bestuur om daar verdere invulling aan te geven. Daar heb ik alle vertrouwen in. Ik wens de nieuwe bestuursleden veel succes en zal met veel belangstelling de ontwikkelingen in de branche blijven volgen. drs. A.A. van der Wielen oud-voorzitter Curatorium Vakexamens 4 Jaarverslag 2013 Stichting Pharmacon

6 1 Profiel Als onafhankelijk exameninstituut is Stichting Pharmacon verantwoordelijk voor het organiseren en afnemen van de vakexamens voor de opleidingen Verkoop in de Drogisterij, Assistent- Drogist en Drogist en het verstrekken van diploma s. De opleidingen richten zich op advies en de verkoop van zelfzorggenees middelen. De diploma s Assistent-Drogist en Drogist zijn wettelijk vereist en erkend door het Centraal Bureau voor Drogisterijbedrijven voor het keurmerk Erkend Specialist in Zelfzorg. Verantwoordelijkheid De consument koopt de meeste zelfzorggeneesmiddelen bij de drogisterij. Omdat het gebruik van zelfzorgmiddelen niet geheel zonder risico is, is het belangrijk dat de verkoop en de voorlichting over deze middelen veilig en verantwoord gebeuren om de gezondheid van consumenten niet in gevaar te brengen. Hierbij speelt Pharmacon een grote rol. Ons doel is om een adequaat kennisen vaardig hedenniveau van drogisten, assistent-drogisten en andere medewerkers op het terrein van de zelfzorg te bevorderen en te borgen. Dit doen we door het kennisen vaardig hedenniveau te toetsen en kwalificaties te verlenen. In de Geneesmiddelenwet is expliciet geregeld dat bij de verkoop van UAD-geneesmiddelen (middelen die verkrijgbaar zijn Uitsluitend via Apotheek en Drogist) via drogisten verantwoorde zorg geleverd moet worden. Drogisten en assistent-drogisten zijn verplicht om advies te geven over de aard en het doel van een zelfzorggeneesmiddel en over gevolgen die bij het gebruik ervan te verwachten zijn en ook over de risico s van het gebruik voor de gezondheid. Het recht om advies te geven is voorbehouden aan de drogist en de assistent-drogist. De diploma s Assistent-Drogist en Drogist waarvoor we de examens afnemen, zijn in de Geneesmiddelenwet officieel erkend. Daarnaast examineren we kandidaten voor het diploma Verkoop in de Drogisterij. Taken Stichting Pharmacon is verantwoordelijk voor: het vaststellen van examenreglementen, exameneisen en toetsmatrijzen; het voorbereiden, organiseren en afnemen van de examens, in overeenstemming met de geldende exameneisen; het behandelen van bezwaren tegen examenresultaten; het instellen van de Examencommissie; het beheer van het gediplomeerdenbestand. Organisatiestructuur Onze organisatiestructuur is volledig gericht op de kwaliteitsborging in het totale werkproces: van het bepalen van de exameneisen tot de uitreiking van de diploma s. Zowel het Curatorium Vakexamens als de Examencommissie houdt toezicht op de kwaliteit. De praktische uitvoering ligt in handen van het Examenbureau. 5 Jaarverslag 2013 Stichting Pharmacon

7 Curatorium Vakexamens Het Curatorium Vakexamens bewaakt de inhoudelijke kwaliteit van de examens en stelt de exameneisen vast. Het Curatorium bestaat uit afgevaardigden uit het bedrijfs leven en specifieke deskundigen met kennis van bijvoorbeeld onderwijs of farmacologie. De leden van het Curatorium benoemen zelf nieuwe leden. In 2013 hadden de volgende leden zitting in het Curatorium: Dhr. drs. A.A. van der Wielen (voorzitter) Dhr. J. Stouthart (penningmeester) Mw. A. Botterweg Dhr. C. Overbeek Dhr. P. Roerbag Mw. S. Lether Examencommissie De Examencommissie is verantwoordelijk voor de inhoudelijke kwaliteit van de vragenbank en de mondelinge examens. Ook stelt de commissie de exameneisen en toetsmatrijzen voor aan het Curatorium. De Examencommissie bestaat uit vertegenwoordigers van het bedrijfsleven die actief zijn in de praktijk op het terrein van hun specifieke deskundigheid en die kennis hebben van de actuele markt. Het Curatorium benoemt de leden van de Examencommissie. In 2013 bestond de Examencommissie uit de volgende leden: Dhr. J.A. Schouten (voorzitter) Mevr. E.T. van Tienderen-van Elten Mevr. C. Hisschemöller Mondelinge examinatoren: Mevr. J. Beekhuizen-Janssen Mevr. J.E.M. Coté-Smith 6 Jaarverslag 2013 Stichting Pharmacon

8 2 Beleid Bij de verkoop van UAD-geneesmiddelen legt de Geneesmiddelenwet een adviesplicht op. Alleen gediplomeerde drogisten en assistent-drogisten mogen dat advies geven. Dit vereist dat de opleidingen, naast de benodigde kennis, ook aandacht hebben voor de beroepshouding van de (assistent-)drogist en voor de adviesvaardigheden. Kwalificatiestructuur vakdiploma s De kwalificatiestructuur van de vakopleidingen in de drogisterijbranche bestaat uit drie zelfstandige niveaus: 1 Verkoop in de Drogisterij basiscursus zelfzorg; 2 Assistent-Drogist; 3 Drogist. Verkoop in de Drogisterij De opleiding Verkoop in de Drogisterij is in feite een basiscursus zelfzorg die de verkoper in de drogisterij leert welke zelfzorggeneesmiddelen verkocht (mogen) worden. De verkoper mag zelf geen advies geven, maar moet de klant daarvoor doorverwijzen naar de assistent-drogist of de drogist. Assistent-Drogist en Drogist In de vakopleidingen Assistent-Drogist en Drogist ligt de nadruk op advies geven over zelfzorggenees middelen. Alleen de drogist en de assistent-drogist mogen advies geven over zelfzorg. Om dat goed te kunnen doen, moeten zij de juiste kennis en vaardigheden in huis hebben. Wat zegt de wet? Volgens de Geneesmiddelenwet uit 2007 zijn zelfzorggeneesmiddelen (genees middelen die zonder recept verkrijgbaar zijn) ingedeeld in drie categorieën: UAD-middelen (verkoop Uitsluitend via Apotheek en Drogisterij); AV-middelen (vrije verkoop, ofwel Algemene Verkoop); UA-middelen (verkoop Uitsluitend via Apotheek). Verantwoorde zorg De wet zegt dat degene die in de uitoefening van een bedrijf verkoopactiviteiten verricht en in dat kader door de drogisten UAD-geneesmiddelen ter hand laat stellen, verantwoorde zorg aan dient te bieden. Om verkeerd gebruik en misbruik van deze middelen te beperken, is voorlichting en toezicht op de verkoop door speciaal opgeleide medewerkers noodzakelijk. De wet stelt daarom strenge kwaliteitseisen aan de geneesmiddelenverkoop door drogisten: De verkoop van zelfzorggeneesmiddelen moet gebeuren onder de verantwoordelijkheid en het toezicht van een drogist. Klanten die een zelfzorggeneesmiddel kopen, moeten op een duidelijke manier worden 7 Jaarverslag 2013 Stichting Pharmacon

9 ingelicht over datgene wat zij redelijkerwijs moeten weten over de aard en het doel van het geneesmiddel en de te verwachten gevolgen en risico s daarvan voor hun gezondheid, tenzij de klant te kennen geeft geen behoefte te hebben aan advies. Alleen drogisten en assistent-drogisten mogen voorlichting geven over zelfzorggeneesmiddelen. In de drogisterij moeten voldoende drogisten en assistent-drogisten aanwezig zijn die deze voorlichting kunnen geven. Alleen degenen die aan deze kwaliteitseisen voldoen, mogen UAD-zelfzorggeneesmiddelen verkopen. Diploma s Het diploma Drogist en het diploma Assistent-Drogist hebben beide een wettelijke basis. Vrijstelling apothekersassistenten In 2009 heeft de Raad van Toezicht van PCO Certificerend Orgaan, onderdeel van het Centraal Bureau Drogistenbedrijven, beslist dat het diploma van Apothekersassistent gelijk staat aan het vakdiploma Drogist, met uitzondering van de kennis van de wettelijke regelingen over de verkoop van zelfzorggeneesmiddelen, kwaliteitszorg ten aanzien van zelfzorggenees middelen en de rol van de drogist bij de verkoop van (UAD-)geneesmiddelen. Op basis van de gemaakte eindtermenvergelijking is besloten dat het diploma Apothekersassistent in 2014 nog recht geeft op vrijstelling van de modules Drogist & Zelfzorg 1 en Drogist & Zelfzorg 2. Communicatie Naast de ontwikkeling van een nieuw communicatieplan voor 2014 hebben we in 2013 verschillende communicatiemiddelen ingezet om werkgevers, opleiders en examen kandidaten te informeren. Tijdens opleidersbijeenkomsten kregen opleiders in de drogisterijbranche informatie over actuele ontwikkelingen, zoals veranderde exameneisen en de gevolgen van het nieuwe beleidskader. We publiceerden bovendien met regelmaat onze Pharmacon-pagina in drogisterijvakblad Nieuwe Drogist, waarmee we examenkandidaten en werkgevers op de hoogte brachten van ontwikkelingen rond de examens. Via onze website hebben we kandidaten geïnformeerd over onder andere de examenniveaus, de eisen per examen en de hulpmiddelen die we aanbieden voor een hogere slagingskans. Kandidaten konden en kunnen nog steeds hun examen op deze website online inboeken. 8 Jaarverslag 2013 Stichting Pharmacon

10 3 Examinering Pharmacon hecht grote waarde aan kwaliteitsborging. Dit geldt voor zowel het vaststellen van de exameneisen als voor het samenstellen van de examens en het uitreiken van de diploma s. We volgen actuele ontwikkelingen op de voet en integreren ze in de examens als dat wenselijk is. Kwaliteitsgarantie Examineren vereist behalve inzicht in de leerstof en leerdoelen ook kennis van vraagtechnieken, ofwel het juist formuleren van vragen. We hebben onze eigen vragenbank ontwikkeld, die onze Examencommissie beheert. In samenwerking met onderwijskundigen worden de examenvragen continu geüpdatet. Zo ook in Veranderende regelgeving vraagt om regelmatige aanpassing en het assortiment in de drogisterij groeit en wisselt eveneens voortdurend. Vraagformulering De vragen in onze vragenbank worden voortdurend getest. Ze moeten zowel de kennis van de kandidaat als de toepassing van die kennis toetsen. Om de praktijk ook te examineren, bevat elk examen cases. Kandidaten die daar goed op scoren, kunnen na het examen in de drogisterij aan de klant de juiste vragen stellen. Uit een adviesgesprek kan blijken dat de klant beter af is met aangepaste voeding of een bezoek aan de huisarts. Dergelijke uitkomsten zijn ook in het examen verwerkt. Pharmacon richt zich op gezondheid en heeft de doelstelling om allround medewerkers af te leveren die veel kennis hebben van gezondheid en het veilig gebruiken van zelfzorggeneesmiddelen. Praktijkgericht We stellen onze examens zeer zorgvuldig samen. De praktijk is daarbij onze leidraad. We investeren veel in onderzoek, omdat we continu op de hoogte willen blijven van de exacte eisen aan de drogist, de assistent-drogist en de verkoper in de drogisterij. In 2013 is Pharmacon hierover ook uitvoerig in gesprek geweest met zelfstandige drogisten en filiaalbedrijven. De kennis die we hieruit hebben opgedaan, is vertaald naar opleidingseisen en exameneisen. Het ontwikkelen van examenvragen is een vak apart. Regelmatig overleg met opleiders leidt ertoe dat de opleidingen zodanig vormgegeven worden dat kandidaten de vereiste kennis opdoen voor hun diploma. Nieuwe examenstructuur Het nieuwe beleidskader van de overheid schrijft voor dat de assistent-drogist over dezelfde indicaties en UAD-geneesmiddelen moet kunnen adviseren als de drogist. Daarom heeft Pharmacon in 2013 een nieuwe examenstructuur opgezet en examens ontwikkeld die zijn afgestemd op de nieuwe regelgeving. Dit betekent dat we op 1 januari 2014 gestart zijn met de nieuwe examens voor de vakdiploma s Assistent-Drogist en Drogist. De opleidingsinstituten zullen hun opleidingen hierop aanpassen. Tot die tijd worden ook de examens oude stijl nog afgenomen. 9 Jaarverslag 2013 Stichting Pharmacon

11 Externe toetsing Kwaliteit is het hoofddoel van Pharmacon. Vooruitlopend op het nieuwe beleidskader waarin de overheid toetsbare eisen stelt, hebben we de kwaliteitsslag die we elk jaar maken aangepast en in 2012 hebben we onze examinering laten toetsen door een onafhankelijke, externe instantie. Dit is het Research Center voor Examinering en Certificering (RCEC), een samenwerkingsverband tussen Universiteit Twente en Cito dat de kwaliteit van examinering en certificering onderzoekt en verbetert. Het RCEC, gespecialiseerd in methodes en technieken voor examineren, stelde vast dat de kwaliteit van onze examens dik in orde was. Een verbeterpunt was het objectief meten van de vergelijkbaarheid van de verschillende examens. Daar hebben we in 2013 aan gewerkt en dit traject is in het najaar positief afgerond. Examenlocaties Het hele jaar door nemen we reguliere examens af voor de opleidingen Drogist, Assistent-Drogist en Verkoop in de Drogisterij. Kandidaten kunnen de examens op verschillende dagen en tijden op twintig locaties in Nederland afleggen. Dat geeft optimale flexibiliteit, waardoor kandidaten hun opleiding sneller met een diploma kunnen afronden. Ook vraagt het minder reistijd, dus lagere kosten. De locaties in Nederland zijn: Amsterdam Deventer Arnhem Eindhoven Assen Enschede Breda Goes Den Helder Harderwijk Leeuwarden Leiden Maastricht Rotterdam Utrecht Veenendaal Veghel Venlo Voorburg Zwolle Daarnaast hebben we een examenlocatie in Paramaribo in Suriname. Groepsexamens Naast de individuele examens is ook groepsexaminering mogelijk op onze testcenters. Examinering Alle Pharmacon-examens worden afgenomen op de computer. Om fraude tegen te gaan maken kandidaten hun examen in speciaal hiervoor ingerichte examencentra in aanwezigheid van toezichthouders. In onze examens passen we een unieke assessmentmethode toe: we leggen de kandidaten een case voor die de adviespraktijk zo dicht mogelijk benadert, waarmee we de kennis en vaardigheden in de praktijk kunnen testen. Service Pharmacon streeft naar een zo hoog mogelijk verantwoord slagingspercentage. Dit maakt het mogelijk dat voldoende deskundig personeel aan de slag kan in de drogisterijbranche. Om de slagingskans te verhogen, stellen we hulpmiddelen beschikbaar. Zo kunnen kandidaten die hun examen niet hebben gehaald, inzage van hun gemaakte examen aanvragen. Op die manier kunnen ze leren van hun fouten. Voor kandidaten die om speciale redenen problemen hebben met het opnieuw afleggen van hun examen in de reguliere examencenters, hebben we de mogelijkheid gecreëerd om een bijzonder examen te doen op het Bureau Examens in Maarssen. Deze kandidaten krijgen eerst inzage in het vorige examen en doen aansluitend examen in een 10 Jaarverslag 2013 Stichting Pharmacon

12 ruimte zonder andere kandidaten In 2013 is hier 77 keer gebruik van gemaakt. Kandidaten met bijvoorbeeld ernstige examenvrees of dyslexie kunnen mondeling examen doen. In 2013 maakten 9 kandidaten gebruik van deze mogelijkheid. Boekingsportal Kandidaten kunnen hun examen inboeken via de boekingsportal op Ze kiezen de locatie, de datum en de tijd zelf. Ook de betaling verloopt online. Om fraude te voorkomen moeten in de boekingsportal exact dezelfde persoonsgegevens (naam, voorletters en geboortedatum) worden ingevoerd als in het identiteitsbewijs staan. Deze worden voorafgaand aan het examen gecontroleerd aan de hand van legitimatie. Kandidaten die niet over internet of beschikken, kunnen hun examen boeken door middel van een inschrijfformulier. 11 Jaarverslag 2013 Stichting Pharmacon

13 4 Resultaten 2013 was een succesvol jaar voor Pharmacon. Er werden examens afgenomen en het aantal geslaagden is gestegen met 3%. In 2013 konden vakdiploma s worden uitgereikt: 821 Verkoop in de Drogisterij, 853 Assistent-Drogist en 430 Drogist. De examenresultaten zijn significant omhoog gegaan: slaagde in 2012 nog 67,7% van het aantal kandidaten dat examen deed, in 2013 was dat 76,3%. Het totale aantal vakdiploma s dat Pharmacon mocht uitreiken steeg dit jaar opnieuw, nadat het in 2012 ook al was toegenomen. De aanwezigheid van een andere examinerende instelling in de markt sinds 2011 heeft bij de branche het vertrouwen in Pharmacon als kwalitatief hoogstaand instituut dus niet aangetast. Afgenomen examens Examens 2013 Aantal examens Aantal Kandidaten geslaagd % o.b.v. examens % o.b.v. kandidaten VID ,3 76,0 AD ,2 67,5 DZ ,7 74,3 DZ ,5 88,5 DZ ,5 90,0 Totaal ,3 Resultatenvergelijking Verkoop in de Drogisterij Assistent-Drogist Drogist Totaal aantal vakdiploma s Jaarverslag 2013 Stichting Pharmacon

14 Dit jaarverslag is een uitgave van Stichting Pharmacon Stichting Pharmacon Bisonspoor 332 Postbus BG Maarssen telefoon fax