De rol van immuun cellen in de ziekte van Alzheimer
|
|
- Elisabeth Lemmens
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De rol van immuun cellen in de ziekte van Alzheimer Tjakko van Ham Klinische Genetica, Erasmus MC, Rotterdam
2 Microglia, immuun cellen van het brein Wat weten we wel & wat weten we niet Waarom zebravissen? Microglia wat doen ze en hoe werken ze? Stip op de horizon (wat kunnen we ermee?) 2
3 Veel cellen in ons brein zijn zenuwcellen nog veel meer cellen zijn glia cellen Microglia Fagocytische cellen ( eet-cellen ) Eten bacterieen, maar ook dode cellen en synapsen Belangrijk voor Alzheimer s, maar niet precies bekend wat ze doen
4 Microglia, ontsteking en Alzheimer Alzheimer s Neuropathologie (weefsel van donor): microglia activiteit in zieke brein microglia Plaques Epidemiologie (populatie kans-effecten): associatie immuun genen (o.a. trem2, CD33) in de populatie met de ziekte Genetica (erfelijke dementie): mutaties in microglia genen (Csf1r) Steeds meer bewijs wijst naar belangrijke rol van microglia bij Alzheimer en andere ouderdom-gerelateerde hersen ziekten
5 Oorzaak en gevolg? Veroudering microglia? Hoe werken microglia? Welke activiteit is juist goed/niet goed? Kun je ze aan en uit zetten? Microglia in levende hersenen bestuderen 5
6 Classic movie: witte bloedcel (neutrofiel) achtervolgt een bacterie 1950s David Rogers, Vanderbilt
7 Een schaal probleem: Resolutie van medische beeldvormingstechnieken in hersenen te beperkt 10 micrometer 1 mm Factor 100 Betere ruimtelijke resolutie
8 8
9 Waarom zebravis? Geconserveerde genetica: ~70% genen komen overeen met mensen Snelle ontwikkeling (1 dag na bevruchting, kloppend hart, circulatie, simpel brein en immuun systeem) Grootte: experimenten op grote schaal Doorzichtig, beeldvormingstechnieken: Microscopie in levende hersenen Lichtgevende kwal Groen fluorescerend eiwit (GFP) Transgene vis: GFP-immuun cellen
10 Transgene vis: GFP-immuun cellen
11 Video-microscopie: een herseninfectie in de zebravis Rood: neutrofielen Groen: bacterien Zij-aanzicht Boven aanzicht Hall et al., Cell Stem cell, 2012
12 Neurodegeneratie in transgene (genetisch gemodificeerde) zebravis? Metronidazole (MTZ) controle Na metronidazole Geen dode neuronen Veel dode neuronen Microglia Meer microglia
13 Microglia fagocyteren (verorberen) dode hersen cellen dode neuronen neuronen
14 Microglia in zieke brein microglia neuronen Ziek hersen weefsel -> meer microglia, Dode neuronen opgeruimd -> microglia aantallen weer normaal en hersen weefsel herstelt
15 Uitzetten van microglia genen in zebravis larven Genoom editing met CRISPR/Cas9 Snel en goedkoop genen uitschakelen! Erfelijke vorm van dementie: krijgen vissen dit ook? Controle vissen larve Mutante zebravis Minder microglia Welke genen zitten er nog meer in microglia?
16 2514 microglia genen Gen expressie van microglia: de complete blauwdruk DNA: het genoom/ alle genetische informatie RNA: boodschapper (microglia RNAs) Eiwit: functie (microglia eiwitten) Microglia Andere hersen cellen Hoe worden microglia gemaakt? Kunnen we nieuwe microglia maken als ze versleten zijn?
17 Stip op de horizon: Nieuwe microglia van stam cellen Herprogrammeren van cellen: Induced pluripotent stem cells (ips) Van een huidcel naar een stam cel, en vanaf daar kun je elke cel maken alles maken
18 Grootschalige genetische en drug screen experimenten Mutante (zieke) zebravis Chemische stoffen Stof X Stof Y Nieuwe medicijnen voor therapie
19 Stip op de horizon: Nieuwe medicijnen toevallig (?) gevonden in de zebravis 1. Een potentieel geneesmiddel voor FOP (fibrodysplasia ossificans progressiva)? 2. Een middel om bloed transplantaties efficienter te maken (bv in kinderen met leukemie) ProHema Publicatie in tijdschrift Nature in 2007 en 2008 Van bench to bedside in minder dan 10 jaar
20 Samengevat Immuun cellen (de microglia) spelen een grote rol in Alzheimer en zijn belangrijk voor een gezond brein Zebravissen bieden een unieke kijk op processen die betrokken zijn bij Alzheimer Belang van fundamenteel onderzoek: Onverwachtse bevindingen uit fundamenteel onderzoek zijn essentieel om uiteindelijk patienten te kunnen genezen 20
21
Nummer 4 jaargang 45 december 2016
Nummer 4 jaargang 45 december 2016 2 Inhoud 4 Zó wordt ons DNA ingepakt 6 Een goede buur... 10 Van onderzoeksresultaat naar betekenisvol marktproduct 12 Fascinerend samenspel 14 Zwaar onderbelicht 18 Computer
Nadere informatieFundamentele inzichten in dementie
Fundamentele inzichten in dementie Guus Smit Center for Neurogenomics and Cogni2ve Research CNCR Vrije Universiteit & VU Medical Center, Amsterdam, The Netherlands Diermodellen kunnen worden gebruikt om
Nadere informatieMedium stekelige wat? Hoe maak je nieuwe neuronen?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Huidcellen veranderen in hersencellen: doorbraak in het onderzoek
Nadere informatieMYCOBACTERIËLE FACTOREN BETROKKEN BIJ GRANULOOMVORMING
Nederlandse samenvatting MYCOBACTERIËLE FACTOREN BETROKKEN BIJ GRANULOOMVORMING Tuberculose Tuberculose (TBC) is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. Infectie
Nadere informatieEindexamen vwo biologie pilot 2012 - I
Bloedziekte verhelpen met huidcellen Een internationaal team van stamcelonderzoekers rapporteert een doorbraak in de behandeling van Fanconi anemie, een erfelijke bloedziekte. De onderzoekers verwachten
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/35942 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/35942 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Ent, Wietske van der Title: In vivo modelling of Ewing sarcoma in zebrafish Issue
Nadere informatieEen nieuwe onderzoekslijn Organen op Chips Menselijke ziektemodellen op chips Introductie, Anja van de Stolpe
Minisymposium KNAW Een nieuwe onderzoekslijn Organen op Chips Menselijke ziektemodellen op chips Introductie, Anja van de Stolpe Wat is een Orgaan- of menselijk ziektemodel -op-een chip? Is het een stukje
Nadere informatieDe waarde van ziek weefsel
Tekst Gerben Stolk Nieuw onderzoekmodel medicatie hartpatiënten De waarde van ziek weefsel Kan de werking van medicijnen voor hartpatiënten nóg beter worden getest dan in proefdieren? Op initiatief van
Nadere informatieF Niet-technische samenvatting 2015301
F Niet-technische samenvatting 2015301 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Op naar begrip van en behandeling voor bijniertumoren 1.2 Looptijd van het project 1-12-2015-1-12-2020 1.3 Trefwoorden
Nadere informatieInhoudstafel. Over VIB 4. Schoolproject Wetenschap op Stap 6. Wetenschapper in de klas 8. Test jouw brein 12
WETENSCHAP OP STAP Inhoudstafel Over VIB 4 Schoolproject Wetenschap op Stap 6 Wetenschapper in de klas 8 Test jouw brein 12 Over VIB De wetenschappers van VIB (Vlaams Instituut voor Biotechnologie werken
Nadere informatieErasmus MC. Genetische aandoeningen. Ziekten die geheel of gedeeltelijk worden veroorzaakt door veranderingen in ons genetisch materiaal (DNA).
Zebravissen; een alternatief diermodel voor de muis? Rob Willemsen Afdeling Klinische Genetica Erasmus MC Erasmus MC Research afdeling Klinische Genetica Identificatie en karakterisatie van ziektegenen,
Nadere informatieSchooljaar Wetenschap op Stap
Schooljaar 2016-2017 Wetenschap op Stap Inhoudstafel Over VIB 7 Schoolproject Wetenschap op Stap 10 Wetenschapper in de klas 14 Test jouw brein 20 OVER R VIB Vlaams Instituut voor Biotechnologie De wetenschappers
Nadere informatieDEMENTIE: HOEVER STAAT HET ONDERZOEK? Christine Van Broeckhoven. 2012-10-23 Lezing Davidsfonds Boom- Niel. Prof. Dr. Christine Van Broeckhoven PhD DSc
DEMENTIE: HOEVER STAAT HET ONDERZOEK? Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born Bunge, Universiteit
Nadere informatieHet ontstaan en beloop van MS
MS Centrum Erasmus MC, Rotterdam Het ontstaan en beloop van MS Dr. Marvin M. van Luijn Groningen, 15 mei 2019 MS: aanval van afweercellen op zenuwweefsel Verstoring in de afweer www.biomaatschappij.nl
Nadere informatieHersenonderzoek: The last frontier. Matteo Farinella
Liesbeth Aerts Hersenonderzoek: The last frontier Matteo Farinella Centrum voor Hersenonderzoek Fundamentele neurobiologie Synaptische communicatie Neuronale ontwikkeling Biologie van astrocyten Genregulatie
Nadere informatieOnderzoek naar het ontstaan van darmontstekingen: het zebravismodel
Onderzoek naar het ontstaan van darmontstekingen: het zebravismodel Sylvia Brugman, Maria Forlenza, Geert Wiegertjes Leerstoelgroep Celbiologie en Immunologie, Departement Dierwetenschappen, Wageningen
Nadere informatieSchooljaar 2015-2016. Wetenschap op Stap
Schooljaar 2015-2016 Wetenschap op Stap Inhoudstafel Over VIB 7 Schoolproject Wetenschap op Stap 10 Wetenschapper in de klas 14 Test jouw brein 20 OVER VIB Vlaams Instituut voor Biotechnologie De wetenschappers
Nadere informatieStand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer
Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge,
Nadere informatieGentherapie samen met stamcellen succesvol tegen leveraandoening Precisie gentherapie
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Gentherapie samen met stamcellen succesvol tegen leveraandoening
Nadere informatieWanneer is dementie erfelijk? Dr. Harro Seelaar Neuroloog-in-opleiding & arts onderzoeker Alzheimercentrum Erasmus MC 14 april 2018
Wanneer is dementie erfelijk? Dr. Harro Seelaar Neuroloog-in-opleiding & arts onderzoeker Alzheimercentrum Erasmus MC 14 april 2018 Opbouw presentatie Wat is dementie Wat is DNA Wat is erfelijkheid Erfelijkheid
Nadere informatieAnalyseren van de stressreactie van de tuberculose bacterie om onderzoek naar nieuwe antibiotica te versnellen
Analyseren van de stressreactie van de tuberculose bacterie om onderzoek naar nieuwe antibiotica te versnellen Wat is tuberculose en waarom doen wij er onderzoek naar? Tuberculose (TBC) wordt veroorzaakt
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/35954 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Hosseini, Rohola Title: The innate immune response against mycobacterial infection
Nadere informatieKnutselen aan dieren
Knutselen aan dieren Martien Groenen Marjan Slob Lisanne Stadig Jubileumcongres RDA 14 februari 2019 1 2 1 Genome Editing met CRISPR/Cas9 CRISPR/Cas9: Combinatie van een specifiek RNA molecuul (Guide RNA)
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/43820 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Berg, C.W. van den Title: State of the heart : the promise of pluripotent stem
Nadere informatieOnderzoeksgroep Neurodegeneratieve Hersenziekten
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK NAAR DE ROL VAN GENETICA IN JONGDEMENTIE: FAMILIES, MUTATIES EN GENETISCHE TESTEN. Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica,
Nadere informatieFTD lotgenotendag 10 januari Congres Vancouver oktober 2014 Vervolg
FTD lotgenotendag 10 januari 2015 Congres Vancouver 23-25 oktober 2014 Vervolg Overzicht presentatie Even voorstellen Korte achtergrond FTD FTD congres Biomarkers Achtergrond overerving Behandelingen Ander
Nadere informatieVertaalproblemen? Nieuwe inzichten in de productie van het ziekte van Huntington eiwit Jij zegt tomaten huntingtine
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Vertaalproblemen? Nieuwe inzichten in de productie van het ziekte
Nadere informatieChapter 6. Nederlandse samenvatting
Chapter 6 Nederlandse samenvatting Chapter 6 122 Nederlandse samenvatting Het immuunsysteem Het immuunsysteem (of afweersysteem) beschermt het lichaam tegen lichaamsvreemde en ziekmakende organismen zoals
Nadere informatieDe overeenkomsten tussen de ziekte van Parkinson en de ziekte van Huntington
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Succesvolle gentherapiestudie bij de ziekte van Parkinson geeft
Nadere informatieDutch summary. Mitochondriaal dysfunctioneren in multiple sclerosis
Mitochondriaal dysfunctioneren in multiple sclerosis Multiple sclerose (MS) is een ingrijpende aandoening van het centraal zenuwstelsel en de meest voorkomende oorzaak van niet-trauma gerelateerde invaliditeit
Nadere informatieDe Ziekte van Huntington
De Ziekte van Huntington 1. Wat is de Ziekte van Huntington? 2. Wat betekent het als je de Ziekte van Huntington hebt? 3. Wat doet de Ziekte van Huntington in je hersenen precies? 4. Hoe ver zijn onderzoekers
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
207 208 Gliacellen in het brein kunnen worden onderverdeeld in microglia en twee typen macroglia, namelijk oligodendrocyten en astrocyten. Alhoewel elk brein meer gliacellen bevat dan neuronen is er in
Nadere informatieWat zijn polyq ziektes?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Zijn er genetische verbanden tussen neurodegeneratieve ziektes?
Nadere informatieALZHEIMER DEMENTIE: EEN GENETISCH INZICHT IN DE BIOLOGIE VAN DE ZIEKTE
ALZHEIMER DEMENTIE: EEN GENETISCH INZICHT IN DE BIOLOGIE VAN DE ZIEKTE Prof. Dr. Christine Van Broeckhoven PhD DSc Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Departement voor Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium
Nadere informatieWoensdag 14 september 2011
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Oz Buzz Updates: Dag 3 Dag 3 van ons verslag van het Werldcongres
Nadere informatieBloedwaarden. Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014. door Joost Lips
Bloedwaarden Wat zeggen ze en wat kunnen we er mee? Landelijke contactdag Stichting Hematon 11 oktober 2014 door Joost Lips Aanvraag bloedonderzoek Bloedafname Bewerking afgenomen bloed (1) Kleuren van
Nadere informatieGeavanceerde therapieën afleveren in hersencellen.
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. De kracht van virussen benutten om de ziekte van Huntington te behandelen
Nadere informatieSchieten op de boodschapper met enkel- streng RNA gen-uitschakeling anti- sense oligonucleotides RNA interference
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Schieten op de boodschapper met enkelstreng RNA gen-uitschakeling
Nadere informatieDe waarde van DNA. Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation. UMC Utrecht Amsterdam
De waarde van DNA Prof dr ir Edwin Cuppen Hoogleraar Humane Genetica Directeur Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation UMC Utrecht Amsterdam Wat is DNA? DeoxyriboNucleic Acid (Desoxyribonucleïnezuur)
Nadere informatieSamenvattingen. Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid. Basisstof 1. Basisstof 2. Erfelijke eigenschappen:
Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid Basisstof 1 Erfelijke eigenschappen: - Genotype: o genen liggen op de chromosomen in kernen van alle cellen o wordt bepaald op moment van de bevruchting - Fenotype: o
Nadere informatieGene silencing samenvatting
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Gene silencing zet een doelgerichte stap voorwaarts Doelgerichte
Nadere informatieGlia in Alzheimer's Disease and Aging. Molecular Mechanisms Underlying Astrocyte and Microglia Reactivity A.M. Orre
Glia in Alzheimer's Disease and Aging. Molecular Mechanisms Underlying Astrocyte and Microglia Reactivity A.M. Orre Nederlandse Samenvatting De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie
Nadere informatieDe ziekte van Alzheimer. Diagnose
De ziekte van Alzheimer Bij dementie is er sprake van een globale achteruitgang van de cognitieve functies, zoals het geheugen of de taalfuncties. Deze achteruitgang leidt tot functionele beperkingen in
Nadere informatieGenen & embryo s. Wat kan, wat mag, wat willen we? René Fransen
Genen & embryo s Wat kan, wat mag, wat willen we? René Fransen Genen en embryo s Deze lezing: Introductie genen en gentechnologie Meer gentechnologie: crispr/cas9 Genetische modificatie van embryo s Drie-ouder
Nadere informatieGenen, eiwitten en functies
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. De buurt in kaart brengen: Huntingtine's nieuwe eiwitpartners Studie
Nadere informatieZal een nieuwe verbazingwekkende doorbraak helpen bij de behandeling de ziekte van Huntington?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Zal een nieuwe verbazingwekkende doorbraak helpen bij de behandeling
Nadere informatieSamenvatting voor niet-ingewijden
Het immuun systeem Het immuun systeem is erg complex en vele celtypes dragen bij aan de bescherming tegen virussen en bacteriën. Voor het begrip van dit proefschrift zijn vooral de T cellen van belang.
Nadere informatieBiobank voor Interstitiële Longziekten. Marjolijn Struik Biobank Coördinator
Biobank voor Interstitiële Longziekten Marjolijn Struik Biobank Coördinator Interstitiële Longziekten Zeldzame longziekten >100 diagnoses Sarcoïdose Longfibrose ±20.000 patiënten in Nederland Oorzaak vaak
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting De menselijke hersenen bestaan uit ongeveer 100 miljard zenuwcellen (neuronen). Neuronen zijn de basis elementen die bijvoorbeeld gedrag en geheugen mogelijk maken. Neuronen hebben
Nadere informatieVademecum Medicinale. Vincent Massée. Auto Immuun Ziektes
Vademecum Medicinale Vincent Massée Auto Immuun Ziektes 1 Verantwoording Het ligt niet in mijn bedoeling om met mijn traktaten iemand te willen beïnvloeden tot het tegendeel van zijn of haar kunnen. Juist
Nadere informatieHet Huntingtine Eiwit: Tot de kern van de zaak komen
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Uit vissen: eiwit-netwerk-screening identificeert nieuwe behandeldoelen
Nadere informatieAmyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer
Amyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer Introductie onderzoeksproject De ziekte van Alzheimer De ziekte van Alzheimer is een neurologische aandoening en is de meest voorkomende vorm van dementie.
Nadere informatiehttp://www.lymmcare.nl/
http://www.lymmcare.nl/ Hoe krijgen we kankercellen dood Eric Eldering, afdeling Experimentele Immunologie, AMC 1. Het verschil tussen normaal weefsel en kankercellen 2. Met medicijnen willen we dit verschil
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Inleiding Reuma is een verzamelnaam voor een groot aantal ernstige aandoeningen van het bewegingsapparaat, waarbij gewrichtsklachten een belangrijke rol spelen. Reumatoïde artritis (RA) is een vorm van
Nadere informatieUniversity of Groningen. Aggregation-promoting factors in neurodegenerative diseases Alvarenga Fernandes Sin, Olga
University of Groningen Aggregation-promoting factors in neurodegenerative diseases Alvarenga Fernandes Sin, Olga IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if
Nadere informatieNiet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project. weefselconstructie, bloedvaten, nierfalen
Niet-technische samenvatting 2015310 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project De invloed van nierfalen op weefselconstructie van bloedvaten 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal 5)
Nadere informatieMeer mensen met MS, beter helpen
Meer mensen met MS, beter helpen De progressie van de zenuwslopende ziekte multiple sclerose (MS) stoppen door het voorkomen van beschadiging aan de hersencellen bij mensen MS. Achtergrond MS werd tot
Nadere informatieGezondheid havo/vwo 3-4
Gezondheid havo/vwo 3-4 In samenwerking met de Maag Lever Darm Stichting. Microben en je gezondheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Sommige microben kunnen je ziek maken. Toch is het grootste
Nadere informatieWetenschappelijk onderzoek Lewy body dementie
Wetenschappelijk onderzoek Lewy body dementie Wetenschappelijke artikelen 600 500 400 300 200 216 198 232 265 270 257 301 346 341 333 326 362 422 437 429 487 504 100 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Nadere informatieWaarom we zout nodig hebben
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. High-power hersenscans laten natrium veranderingen zien bij ziekte
Nadere informatiehet machtigste leven op aarde erfelijkheid & ordening
antwoorden en uitleg bij Micropia-onderwijsmateriaal Havo/VWO 3-4 het machtigste leven op aarde erfelijkheid & ordening In dit document vindt u de vragen uit het Micropia-onderwijsmateriaal voor Havo/VWO
Nadere informatieCRISPR in de krantenkoppen
CRISPR in de krantenkoppen Een nieuwe superkracht voor biotechnologen CRISPR op het landbouwveld en in het ziekenhuis 21 februari 2019 Elisabeth Stes, Liesbeth Aerts en Ruben Vanholme VIB Vlaams Instituut
Nadere informatieRaeka Aiyar, PhD, Symposium Moderator Stamcellen en de toekomst van de geneeskunde.
Raeka Aiyar, PhD, Symposium Moderator Stamcellen en de toekomst van de geneeskunde. https://youtu.be/r6bpio7l_yq OK, er zijn wat emotionele speeches geweest. Ik was daar niet helemaal klaar voor. Ik ben
Nadere informatieAfsluitende les. Leerlingenhandleiding. DNA-onderzoek en gentherapie
Afsluitende les Leerlingenhandleiding DNA-onderzoek en gentherapie Inleiding In de afsluitende les DNA-onderzoek en gentherapie zul je aan de hand van een aantal vragen een persoonlijke en kritische blik
Nadere informatieNiet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project
Niet-technische samenvatting 2015246 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Het ontrafelen van de rol die darmflora speelt in het ontstaan van hart- en vaatziekten 1.2 Looptijd van het project 1.3
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/43112 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Rutten, J.W. Title: NOTCH3 cysteine correction : developing a rational therapeutic
Nadere informatieantidepressivum, rat, overerfbaar, mechanismen, gedrag
1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Effecten van het antidepressivum vortioxetine op hersenmechanismen in genetische diermodellen voor depressie 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal
Nadere informatiesmartdna Genomic Wellnest Test meer inzicht voor betere resultaten in gezondheid Get smart with your DNA HealthFrame
smartdna Genomic Wellnest Test meer inzicht voor betere resultaten in gezondheid Get smart with your DNA HealthFrame smartdna Genomic Wellnest Test De smartdna Genomic Wellness Test is uniek in zijn soort
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nieuwe vooruitzichten in de karakterisering en behandeling van acute myeloïde leukemie Nederlandse samenvatting 134 Acute myeloïde leukemie (AML) is een vorm van bloedkanker, een kwaadaardige aandoening
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen
Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen Samenvatting door M. 721 woorden 15 januari 2014 7,1 28 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Organismen Organismen is een levend wezen:
Nadere informatieNRLP-12 Gerelateerde Terugkerende Koorts
www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro NRLP-12 Gerelateerde Terugkerende Koorts Versie 2016 1. WAT IS NRLP-12 GERELATEERDE TERUGKERENDE KOORTS 1.1 Wat is het? NRLP-12 gerelateerde terugkerende
Nadere informatie6,5 ER ZIJN DRIE SOORTEN BLOEDCELLEN: WAT ZIJN NU DE TAKEN VAN DE DIVERSE BLOEDCELLEN? Spreekbeurt door een scholier 1815 woorden 11 maart 2005
Spreekbeurt door een scholier 1815 woorden 11 maart 2005 6,5 240 keer beoordeeld Vak Nederlands Kanker Om te begrijpen hoe leukemie iemand ziek maakt, moet je eerst iets over je eigen lichaam weten; hoe
Nadere informatieEen rol voor tau in de ZvH?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. In strijd met tau: nieuwe inzichten in de chemische basis van de
Nadere informatieAppendix. Nederlandse samenvatting voor niet-ingewijden
I Nederlandse samenvatting voor niet-ingewijden Inleiding Het centraal zenuwstelsel Het centraal zenuwstelsel (CZS) bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg. Het is opgebouwd uit miljarden cellen. Het
Nadere informatieGalzouten, darmontsteking, leverkanker, ernstig overgewicht, nieuwe therapie
1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project De functie van galzouten in ziekte en gezondheid 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal 5) 5 jaar Galzouten, darmontsteking, leverkanker, ernstig
Nadere informatieUreumcyclusdefecten en organische zuur syndromen Voor kinderen en jongeren
Ureumcyclusdefecten en organische zuur syndromen Voor kinderen en jongeren www.e-imd.org Wat is een ureumcyclusdefect of een organische zuren syndroom? Het voedsel dat we eten wordt door ons lichaam afgebroken
Nadere informatieNiet-technische samenvatting. Taalontwikkeling, cellen, hersenactiviteit, ziekte, muismodel
Niet-technische samenvatting 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project onderzoek naar de invloed van taalgenen op de hersenontwikkeling en hersenfunctie 1.2 Looptijd van het project 1-9-2015-1-9-2020
Nadere informatieExploiting natural and induced genetic variation to study hematopoiesis Gerrits, Alice
Exploiting natural and induced genetic variation to study hematopoiesis Gerrits, Alice IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it.
Nadere informatieOchtend sessie: nieuwe mogelijkheden voor targets
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Huntington's Disease Therapeutics Conference 2014: dag 1 HD Buzz
Nadere informatieNiet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project
Niet-technische samenvatting 2016490 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Kleine diermodellen om de oorzaken van artrose te bestuderen 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal 5)
Nadere informatieDEMENTIE EN HET GENETISCH ONDERZOEK
DEMENTIE EN HET GENETISCH ONDERZOEK Prof. Dr. Julie van der Zee, PhD Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium Neurogenetica, Instituut Born Bunge, Universiteit
Nadere informatieDe Ziekte van Huntington als hersenziekte
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Beenmergtransplantatie bij de Ziekte van Huntington Beenmergtransplantaat
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Eukaryotische cellen bevatten een celkern welke in hoge mate georganiseerd is. De celkern bevat naast genetische informatie,
Nadere informatieDe achilleshiel van CLL
De achilleshiel van CLL Dr. S.H. Tonino 22 november 2012 Afdeling Hematologie AMC, Amsterdam Chronische lymfatische leukemie 1. wat is chronische lymfatische leukemie (CLL?) 2. behandeling anno 2012 3.
Nadere informatieChapter 9. Nederlandse Samenvatting (Dutch Summary)
Chapter 9 Nederlandse Samenvatting (Dutch Summary) 10 13 14 15 16 17 18 19 20 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 Chapter 9 122 Dutch Summary Nederlandse Samenvatting Reumatoïde artritis
Nadere informatieWaar gaat de hype eigenlijk over?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Is een nieuwe ZvH studie op het juiste spoor? Een recente ZvH dierenstudie
Nadere informatieDISCLOSURE BELANGEN SPREKER
DISCLOSURE BELANGEN SPREKER Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Sponsoring of onderzoeksgeld Aandeelhouder Adviseur Venture partner BMS, MSD Neon Therapeutics Adaptive, Amgen, Neon Therapeutics,
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/38737 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Goeij, Bart E.C.G. de Title: Antibody-drug conjugates in cancer Issue Date: 2016-04-13
Nadere informatieChapter 14. Samenvatting
Samenvatting Inleiding Schizofrenie is een chronische en ernstige psychiatrische aandoening die wordt gekenmerkt door abnormale gedachten en verstoord gedrag. De eerste beschrijving van schizofrenie dateert
Nadere informatieBehandelingen bij longkanker. inclusief klinische studie immuuntherapie
Behandelingen bij longkanker inclusief klinische studie immuuntherapie 1 Longkanker Longkanker is niet één ziekte: er bestaan meerdere vormen van longkanker. In deze brochure bespreken we de twee meest
Nadere informatieAxonale schade in multiple sclerose De invloed van auto-immuniteit tegen neurofilament light
Axonale schade in multiple sclerose De invloed van auto-immuniteit tegen neurofilament light Multiple sclerose (MS) is een ziekte van het centrale zenuwstelsel (CZS). Het CZS bestaat uit onze hersenen,
Nadere informatieDe geschiedenis van PBT2
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Prana Biotech publiceert de data van het effect van PBT2 in ziekte
Nadere informatieDe klinische relevantie van genetische variatie van de gastheer bij bacteriële meningitis
De klinische relevantie van genetische variatie van de gastheer bij bacteriële meningitis Marieke Sanders, PhD student Lab. Immunogenetica & Kinderinfectieziekten VUmc Servaas Morré & Marceline van Furth
Nadere informatieWerkstuk ANW Gentherapie
Werkstuk ANW Gentherapie Werkstuk door een scholier 2605 woorden 27 april 2003 5,8 40 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Het onderwerp dat wij hebben gekozen is: genezen met gentherapie. Wij hebben voor
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Dit proefschrift behandelt moleculaire veranderingen die plaatsvinden in de hersenen van de rat na blootstelling aan morfine, een verslavende stof. Dit type onderzoek is zowel
Nadere informatieHet is een ziekte die jarenlang door verschillende factoren zich ontwikkeld. Sommige factoren kun je zelf voorkomen, een paar niet.
Werkstuk door een scholier 1583 woorden 23 april 2011 4,9 12 keer beoordeeld Vak Zorg en welzijn KANKER: Ik ga vandaag mijn spreekbeurt houden over kanker om twee redenen. De eerste is dat iedereen kanker
Nadere informatieDe Nederlandse Hersenbank voor Psychiatrie en post-mortem hersenonderzoek: kans om zorg te verbeteren
16 december 2015 Nascholing Trajectum De Nederlandse Hersenbank voor Psychiatrie en post-mortem hersenonderzoek: kans om zorg te verbeteren ADHD Netwerk meeting 16 maart 2016 Mark Mizee Disclosure belangen
Nadere informatieHoe doen ze dat: een medicijn maken?
Hoe doen ze dat: een medicijn maken? Je neemt vast wel eens iets tegen de hoofdpijn of koorts. En vaak waarschijnlijk zonder er bij na te denken. Maar wist je dat het wel twaalf jaar duurt voordat een
Nadere informatieNiet-technische samenvatting 2015245. 1 Algemene gegevens. 2 Categorie van het project
Niet-technische samenvatting 2015245 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project De rol van Nucleaire Hormoon Receptoren in de regulatie van het glucose- en lipidemetabolisme en de ontwikkeling van type
Nadere informatieipsc-derived insights into Motor Neuron Disease and Inflammatory Neuropaties Oliver Härschnitz
Nederlandse samenvatting proefschrift ipsc-derived insights into Motor Neuron Disease and Inflammatory Neuropaties, 15 september 2017, UMC Utrecht Stamcellen zijn in staat tot het veranderen, oftewel differentiëren,
Nadere informatie