Nadeelcompensatie in de Ow

Transcriptie

1 Ministerie BZK PDEB Nadeelcompensatie in de Ow Wetgevingsupdate VNG Jeroen Huijben coördinerend beleidsmedewerker Amersfoort, 26 november 2018

2 Stelselherziening Omgevingswet PLANNING:

3 Stelselherziening Omgevingswet Wetgevingsoperatie Digitaal Stelsel Omgevingsrecht (DSO) Implementatiebegeleiding Bestuurlijke afspraken Voorlichting Pilots/experimenteren, Crisis en herstelwet (Chw) Enz. Enz. 3

4 Wetgevingsoperatie Hoofdspoor Omgevingswet: vastgesteld door parlement (in Staatsblad) Vier AMvB s: in Staatsblad na voorhang Ministeriële regelgeving Invoeringsspoor Invoeringswet, -besluit, en -regeling Aanvullingssporen (bodem, geluid, grondeigendom, natuur) 4 Aanvullingswetten, -besluiten en -regelingen

5 Omgevingswet, Stb. 2016, 156 Wet van 23 maart 2016, houdende regels over het beschermen en benutten van de fysieke leefomgeving (Omgevingswet) Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der verplichtingen en artikel 21 van de Grondwet, met het oog op duurzame ontwikkeling, samenhangende, doelmatige en vereenvoudigde regels te stellen over het beschermen en benutten van de fysieke leefomgeving. 5

6 Vrijdag 31 augustus 2018 Stb. 2018, 290 Stb. 2018, 291 Omgevingsbesluit (Ob) Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) Stb. 2018, 292 Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) Stb. 2018, 293 Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) 6

7 Andere wetsvoorstellen Invoeringswet, ingediend op 29 juni 2018 Transitiewet (opvolger Chw), 6 September 2018 Aanvullingswet bodem, 22 januari 2018 Aanvullingswet natuur, 3 juli 2018 Aanvullingswet geluid, 5 oktober 2018 Aanvullingswet grondeigendom, voorjaar 2019 Wijzigingswet Awb i.v.m. Ow, medio

8 Invoeringswet Omgevingswet Intrekken en wijzigen van wetten Overgangsrecht oud naar nieuw Wijziging Omgevingswet - reparaties (b.v. nieuwe redactie 4.2, lid 1, Ow) - invullen reserveringen Ow (b.v. nadeelcompensatie) - beleidsrijke vernieuwingen (b.v. de knip ) 8

9 9 M

10 Inhoud hoofdstuk 15 (schade) Hoofdstuk 15 Ow gereserveerd voor schade Afd. 15.1: nadeelcompensatie (Invoeringswet) Afd. 15.2: schadevergoeding gedoogplichten (Invoeringswet) Afd. 15.3: schadeloosstelling onteigening via Avw grond Afd e.v.: bijzondere schaderegelingen via Avw natuur 10

11 Nadeelcompensatie 11 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

12 Nadeelcompensatie, afdeling 15.1 Afdeling over planschade en nadeelcompensatie Gehanteerde term: nadeelcompensatie Regeling in Awb (titels 4.5) is de basis Invoeringswet vult deze regeling waar nodig aan Afd wordt lex specialis t.o.v. titel 4.5 Awb 12

13 Nadeelcompensatie in Awb (titel 4.5) Ruime reikwijdte: elk overheidshandelen schadeplichtig als Schade boven normaal maatschappelijk risico uitstijgt en benadeelde onevenredig zwaar treft ( égalité-beginsel) Schade bestaat ook uit proceskosten, voor zover redelijk Grondslag heffen recht (tot max 500 eur) Beslistermijn 8 (+8) wkn of zes maanden (adviescie.) Verjaringstermijn (5 jaar na besluit of i.i.g. na 20 jaar) Titel 4.5 Awb aangenomen door parlement maar nog niet in werking getreden 13

14 Nadeelcompensatie, afdeling 15.1 Afdeling over planschade en nadeelcompensatie Gehanteerde term: nadeelcompensatie Regeling in Awb (titel 4.5) is de basis Invoeringswet vult deze regeling waar nodig aan Afd wordt lex specialis t.o.v. titel 4.5 Awb 14

15 Nadeelcompensatie: voorstellen in Ow Afbakenen schadeoorzaken en bevoegdheid schadeafwikkeling Vaststellen indirecte schade - na verlenen omgevingsvergunning of projectbesluit - bij uitvoeren van activiteit Vastleggen termijnen wegbestemmen zonder planschade Hanteren van een vast wettelijk forfait van 5% bij indireecte schade die bestaat uit waardedaling onroerende zaak Verhaalsbevoegdheid van overheid op initiatiefnemer 15

16 Schadeoorzaken en bevoegd gezag Positieve lijst van besluiten met (rechts)gevolgen Uitvoerend bestuursorgaan is bevoegd Duidelijkheid bieden bij wie, wanneer en op welke grond om schade kan worden verzocht Zorgt voor rust en transparantie bij voorbereiding besluiten Sluit aan bij systeem en sturingsfilosofie Omgevingswet 16

17

18 Ontwerpprincipe: decentraal, tenzij Subsidiariteit Algemene criteria verdeling van taken en bevoegdheden (art. 2.3) In beginsel bij gemeente, tenzij anders geregeld Provinciaal of nationaal belang dat niet op doeltreffende wijze door gemeente/provincie kan worden behartigd, of Nodig voor doelmatige of doeltreffende uitoefening van taken of bevoegdheden

19 Verleggen vaststellen indirecte schade Naar omgevingsvergunning of start activiteit Nodig om belemmering voor het maken van globale plannen weg te nemen Taxatie moeizaam a.h.v. maximale invulling bij globale plannen met verbrede reikwijdte en open normen Leidt tot bepalen marktwaarde voor/na vergunning of start activiteit, en tot Wegdenken actieve risico-aanvaarding voor consumentenm 19

20

21 Van plankaart en bestemming naar september 2016

22 Naar digitale regels over activiteiten

23 23

24 Vast wettelijk forfait van 5% Voor indirecte schade die bestaat uit waardedaling onroerende zaak Vergroot voorspelbaarheid omvang schade Hoogte forfait sluit aan bij ontwikkeling in jurisprudentie voor Te verwachten normaal maatschappelijke ontwikkelingen en Definieert bovenmatige schade 24

25 Directe schade Planvergelijking blijft bestaan als rechtstreekse bouwtitels en gebruiksmogelijkheden worden wegbestemd. Wegbestemmen zonder schadevergoeding als: een functie 3 jaar niet is gebruikt, en 1 jaar gelegenheid is geboden functie alsnog te benutten

26 Andere voorstellen Immateriële schade wordt niet vergoed B&w is bevoegd gezag, ook als omgevingsplan schadeoorzaak is Overdracht beslisbevoegdheid bij projectbesluiten In andere gevallen als bevoegd orgaan daarmee instemt Kostenverhaal op initiatiefnemer mogelijk via overeenkomst Geen verplicht deskundigenadvies in Ow; wel verplichting tot zorgvuldige voorbereiding (3:2 Awb)

27 Stand van zaken Invoeringswet in behandeling bij TK Inbreng TK ontvangen; NnavV begin dec Wijzigingswet Awb i.v.m. nodig om algemene regeling in Awb in werking te laten treden, wetsvoorstel begin 2019 naar Raad van State voor advies Maken handreiking en experimenten Chw in 2019 e.v.