Ontmoetingskerk Laren 17 maart Lucas 9

Transcriptie

1 Ontmoetingskerk Laren 17 maart Lucas 9 Sommige herinneringen zijn niet te begraven. Ze gaan altijd met je mee. Sommige herinneringen zitten zo diep in je, dat je ze niet zult vergeten. Misschien weet je nog waar je was, heb je nog beelden van wat er gebeurde, misschien weet je nog wat er gezegd werd of wat je voelde. De dag dat je elkaar ontmoette of de laatste dagen van je geliefde, het moment dat je te horen kreeg dat je slaagde of dat je ontslagen werd, de keer dat je geraakt of diep gekwetst werd, de dag van groot geluk of van diep ongeluk. Sommige ervaringen zijn niet te begraven. Dat geldt voor de beschadigingen die je opliep. Misschien zijn ze meer op de achtergrond gekomen, maar als ze aangeraakt worden merk je hoe kwetsbaar je kunt zijn. Dat sommige ervaringen niet te begraven zijn, weten ook anderen. Iemand zei: Toen ik ziek was heb Ik heb licht gezien, licht van vertrouwen, indrukwekkend licht. Daardoor en daarna is mijn leven anders geworden. Mijn denken, mijn geloven zijn veranderd. Ik zal nooit vergeten wat ik toen heb ervaren. Het verhaal van vandaag vertelt van een diep ingrijpende ervaring die drie leerlingen van Jezus hebben. Petrus, Jacobus en Johannes zijn samen met hem een berg opgegaan. Als Jezus op die berg gaat bidden gebeurt er wat. Zijn gezicht verandert en zijn kleren gaan stralen. Bij hem in het licht staan twee figuren. Met naam en toenaam worden ze genoemd: Mozes en Elia. Ze spreken met Jezus. De leerlingen zien hen in het stralende licht. Wat gebeurt hier? Wat is dit? Heeft de ijle berglucht invloed op hen. Zijn ze aan het hallucineren? De tekst zegt: een zware slaap rust op hen, terwijl ze zien. Is hier sprake van hypnose? Je kunt ervaringen proberen te duiden, te verklaren en soms weg te verklaren. Van bloedarmoede kun je mooie visioenen krijgen, zei indertijd een kinderarts. Ik weet dat mensen vaak zeggen: ik vertel maar niet wat ik ervaren heb, want ik ben bang dat anderen me voor gek verklaren. Sommige ervaringen zijn niet te verklaren, maar wel te ontvangen. 1

2 Want soms hebben ze iets te vertellen. Hebben ze een boodschap, ook voor jou. Een boodschap om niet te vergeten. Daar staan die drie figuren op de berg voor: Mozes, Elia en Jezus. Voor een boodschap die niet te begraven is. Mozes is de voorman van de bevrijding. Hij voelde zich geroepen om zijn volk uit Egypte te helpen komen. Daar hadden ze het zwaar. Daar werden ze zwaar gediscrimineerd. Mozes wist: daarvoor leef je niet. Om in een land te wonen waar je slaaf bent en onvrij. Het moet anders! Zo gaat hij met zijn volk op weg naar een ander bestaan. Met vallen en opstaan trekken ze weg, uit dat land, door het water. Net als Jezus later, gaat ook Mozes een berg op. Daar krijgt hij tien woorden. Tien woorden die de weg wijzen naar een andere manier van leven. Hij kreeg ze van God, zeggen de oude verhalen. Want God heeft niet met slavernij te maken. Niet met wat je angstig maakt. God is een kracht die je helpt om vrij te worden. Vergeet dat niet, vergeet dat nooit. Mozes heeft de woorden doorgegeven aan zijn mensen. Die hebben zich daardoor laten leiden en soms ook helemaal niet. Ze hebben ze gebruikt en misbruikt. Maar ze zijn er nog steeds, die woorden van Mozes. Er is niet bekend waar Mozes begraven is. Zijn graf is nooit gevonden. Zegt dat ook niet: zijn woorden, zijn boodschap is niet te begraven. Zoiets geldt voor Elia. Hij is profeet, iemand die mensen de weg wil wijzen naar God. Iemand die weet: met God kun je niet alle kanten op. Dat lijkt wel zo. De één gebruikt God voor geweld, een ander voor succes, een derde voor weer wat anders.. Die van mij is anders, zegt Elia. Dat hoor je al in zijn naam. Elia betekent: mijn God is Er zijn. Betekent: bewogen zijn, rechtvaardig zijn. Die invulling staat haaks op veel wat in onze tijd met God wordt verbonden. Haaks op radicalisme, haaks op de Allah waardoor Syriëgangers verblind werden en waarvoor Syrische christenen moesten vluchten naar ons land. Al zeggen politici: het land is weer veilig, ze moeten weer terug. 2

3 Je zult maar ervaren hebben wat sommigen van hen hebben ervaren en nooit zullen vergeten: dat je stad en je eigen huis in puin lag. En dat je in je eigen land voor jouw geloof drie opties hebt: meer belasting betalen, weggaan of vermoord worden. De ene God is de andere niet, zegt Elia. Hij heeft lange tijd de moed om zijn mond open te doen. Na een crisis in zijn leven denkt hij eerst: ik hou er mee op. Bekijk het maar. Tot hij bij een berg in de stilte iets terugkrijgt: veerkracht, volharding.. Hij staat op om weer Elia te kunnen zijn: Brenger van een boodschap die niet te begraven is: Mijn God is Er zijn. Het kan bijna geen toeval zijn dat verhalen vertellen dat Elia niet begraven is. Mozes en Elia staan op de berg met Jezus. De mensen vroegen zich tijdens zijn leven af: wat is dat voor iemand. Een gewoon mens, een profeet, meer dan een profeet? Zelf stelde hij die vraag ook aan zijn leerlingen: wie zeggen jullie dat ik ben. Mensen zochten er naar hoe ze hem konden benoemen. In de eerste eeuw doken allerlei namen voor hem op. Wel 100. Herder, Koning, Levend water, Parel, Hoeksteen, Naaste, vreemde, zoon van mensen, zoon van God. en ga zo maar door. Op de berg verandert Jezus gezicht, verandert zijn gedaante. Zijn kleren gaan stralen. Dat veranderen, dat stralen, dat licht, zeggen dit: Jezus weerspiegelt God. Hij belichaamt God. Is God misschien vaag en ongrijpbaar. Jezus vult in waar God mee te maken heeft. Dat leerde mijn leraar godsdienst, Roel de Jong mij. Hij pakte een diaprojector, deed het licht aan en projecteerde dat op de wand en zei: Kijk, zoiets is God: licht. (Beamer projecteert licht). Toen nam hij dia s met beelden uit het leven van Jezus. Hij deed ze in het dia toestel en projecteerde ze één voor één op de wand. De beelden vulden het licht in. (Beamer projecteert beelden van Jezus in het licht. ). Diaprojectors zijn misschien ouderwets. We hebben een eigentijdse opvolger met een veelzeggende naam: de beamer. In dit verband: de be-amer. Jezus vult concreet het licht in. Hij vult in waar God voor staat. 3

4 Zo zijn ze onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het verhaal gaat dat Jezus misschien wel gestorven is en in het graf is gelegd. Maar ook en bovenal, dat dat graf hem niet kon vasthouden. Dat zegt: hij zelf, zijn boodschap, zijn inspiratie zijn niet te begraven. Drie leerlingen: Petrus, Jacobus en Johannes krijgen iets bijzonders te zien op de berg. Een topervaring, lijkt het. Ze zien Jezus, Mozes en Elia, met elkaar in gesprek. Die horen bij elkaar. Haal ze niet uit elkaar, zoals de oude kerk vroeger deed. Die zei: Mozes en Elia vertegenwoordigen het oude geloof van de Joden. Met Jezus komt er iets nieuws. Dat heeft geleid tot antisemitisme en Jodenhaat. Jezus vervangt Mozes en Elia niet, hij vervult wat zij ook al zeiden. God is bevrijding, betekent Jezus. Je kunt hem niet los denken van Mozes, de grote man van de bevrijdende woorden. Je kunt hem niet los denken van Elia, de profeet die luidkeels riep: God, is ontferming, Er zijn, Bewogen zijn. En geen aanslagen plegen, bommen gooien, oorlog voeren, discrimineren, nalatig zijn, schijnheilig zijn. Drie leerlingen krijgen iets te zien wat niet iedereen meemaakt. Zo gaat dat met bijzondere ervaringen: die krijgt niet iedereen. Dat geldt ook voor diepe geloofservaringen: die heeft niet iedereen. Ik hoor dat vaak zeggen: anderen merken veel van God. Ik niet. Ik ervaar niet zoveel. In de Bijbel is dat precies zo. Het aantal mensen dat God ervaart op een bijzondere manier is heel klein. De meeste mensen maken zoiets niet mee. Die zullen God wel op een andere manier kunnen ervaren. Misschien niet rechtstreeks, maar wel via mensen, via woorden, via via. Zo ging het bij Mozes. Hij ging de berg op en ontmoette God. Anderen bleven achter. Die ervoeren zoiets niet. Wel iets anders: ze kregen woorden om mee te leven. Mozes was de schakel, de bemiddelaar, want geloof gaat via via. Zo ging het en zo gaat het ook met Jezus. Hij ervoer wat wij misschien niet ervaren. God is rechtstreeks onbereikbaar, maar via de woorden van Jezus kun je een eind in de richting komen. 4

5 Zullen we hier blijven, zegt Petrus. Zullen we drie tenten opslaan voor Mozes, Elia en Jezus. De ervaring vasthouden? Voor ons zelf houden? Hij weet niet wat hij zei, zegt de tekst. De ervaring van het moment vasthouden gaat niet. En dat is ook de bedoeling niet. Het gaat er om dat het doorgegeven wordt waar Mozes, Elia en Jezus voor staan. Doorgegeven aan gewone mensen. Zo dalen ze af, van de berg naar het gewone leven. De eerste die ze daar aantreffen is een bezeten mens. Iemand die er kwaad aan toe is. Wat zal die merken van de mooie ervaringen daar hoog op de berg. Zal die geholpen worden. Zal er iemand zijn die hem nabij is? Sommige herinneringen zijn niet te begraven. Wij zitten hier in de kerk. De kerk vertelt de verhalen over Mozes, Elia en Jezus. Ik weet niet wat u ervaart. Of u veel of weinig van God denkt te ervaren. Misschien zijn er hier mensen die indrukwekkende dingen hebben meegemaakt, zoals een bijna dood- ervaring. Ik weet ook dat velen van ons dat niet hebben. Het kan mooi en waardevol zijn als je iets bijzonders ervaart. Ik zou zeggen: ontvang de momenten als een geschenk. Het wezen van geloven is niet voorbehouden aan mensen met bijzondere ervaringen. Dat wezen geldt voor ieder van ons, ook als wij zoals ik soms als een heiden kunnen voelen. Het wezen van geloven gaat via via. Dat is de indirecte topervaring van ons allen en waarvan wij allen mogen leven. Je mag tot je verwondering zien: ze zijn er nog steeds, die woorden van Mozes, die profetische stem van Eia, die geest van Jezus. Je mag weten: ze zullen onder ons steeds weer de kop opsteken. Je mag vertrouwen: ze zullen ons begeleiden tot over alle grenzen. Want ze zijn niet, nooit te begraven, die woorden, die stem, die Heilige Geest. Amen 5