IPA 2011/12. Het bemiddelingsvoorstel van de federale regering onder de loep. unisoc vzw

Transcriptie

1 IPA 2011/12 Het bemiddelingsvoorstel van de federale regering onder de loep unisoc vzw

2 Vooraf Met deze nota willen we de leden van unisoc zo gedetailleerd mogelijk informeren over de evoluties m.b.t. het IPA Zoals gezegd in FAQ 1/1, vermits een deel van de vakbondsorganisaties het ontwerp van IPA van 18 januari 2011 niet goedkeurden, moeten we ons baseren op het bemiddelingsvoorstel van de regering van 11 februari 2011 en op de instrumenten die uitvoering geven aan dit voorstel (hiervoor verwijzen we naar de persmededeling van de Ministerraad van 25 februari 2011). U krijgt hier een analyse van het bemiddelingsvoorstel aan de hand van FAQ s. De analyse baseert zich o.a. op informele contacten tussen werkgeversorganisaties en mag bijgevolg niet als exhaustief of definitief afgedaan worden. Bovendien kan de concrete uitwerking (wet, uitvoeringskb, enz.) van de maatregelen van het bemiddelingsvoorstel tot gevolg hebben dat er zich wijzigingen voordoen t.o.v. het initiële bemiddelingsvoorstel. De nota wordt daarom geregeld aangepast wanneer er iets nieuws te melden is.

3 Inhoudstafel Inleiding van het bemiddelingsvoorstel:... 5 FAQ 1/1: VAN EEN ONTWERP VAN IPA 2011/12 VAN DE SOCIALE PARTNERS NAAR EEN BEMIDDELINGSVOORSTEL VAN DE FEDERALE REGERING. EEN WOORDJE UITLEG?... 5 Luik: Loonnorm:... 6 FAQ 2/1: WAT BETEKENT DE LOONNORM VAN 0,3% CONCREET?... 6 FAQ 2/2: IN WELKE MATE IS DE LOONNORM VAN 0,3% OOK VAN TOEPASSING OP DE SOCIALPROFITSECTOREN?... 7 FAQ 2/3: WAT MET DE STUDIE VAN HET INDEXMECHANISME WAARVAN SPRAKE IN HET ONTWERP IPA 2011/12?... 7 Luik: Welvaartvastheid:... 8 FAQ 3/1: HOE WORDT DE BESCHIKBARE FINANCIËLE ENVELOPPE BEREKEND?... 8 FAQ 3/2: IN WELKE MAATREGELEN WELVAARTSVASTHEID VOORZIET BIJLAGE 1 VAN HET ONTWERP VAN IPA?... 9 FAQ 3/3: HOE ZAL DE RESTERENDE 40% AANGEWEND WORDEN? FAQ 3/4: WAT IS DE HUIDIGE STAND IN DE UITVOERING VAN HET LUIK WELVAARTSVASTHEID? Luik: Lage lonen: FAQ 4/1: ZAL DE WERKGEVER DEZE VERHOGING TEN LASTE MOETEN NEMEN? FAQ 4/2: HOE MOET DE DEGRESSIEVE AFBOUW VAN DE NETTOVERHOGING VAN 120- PER JAAR GEÏNTERPRETEERD WORDEN? Luik: Verlengingen van bestaande akkoorden: FAQ 5/1: HOE WORDEN DE BESTAANDE AKKOORDEN VERLENGD? FAQ 5/2: OVER WELKE VERLENGINGEN SPREKEN WE? FAQ 5/3: HOE ZIT HET MET HET BEHOUD VAN DE DREMPELS VOOR DE VOLGENDE SOCIALE VERKIEZINGEN? FAQ 5/4: BLIJFT DE EVALUATIE VAN HET GENERATIEPACT BEHOUDEN? FAQ 5/5: HOE STAAT HET MET DE HERZIENING VAN DE TUSSENKOMST VAN DE WERKGEVER IN DE KOSTEN VOOR OPENBAAR VERVOER IN HET WOON- WERKVERKEER? Luik: Eenheidsstatuut: FAQ 6/1: WELKE ELEMENTEN INZAKE DE HARMONISATIE VAN HET STATUUT ARBEIDERS- BEDIENDEN WORDEN BESPROKEN IN BIJLAGE II LUIK A VAN HET ONTWERP IPA ? FAQ 6/2: TOEPASSINGSGEBIED? WAT MOETEN WE VERSTAAN ONDER NIEUWE CONTRACTEN? ZIJN DEZE REGELS OOK VAN TOEPASSING OP DE CONTRACTUELEN UIT DE PUBLIEKE SECTOR? FAQ 6/3: HOE ZULLEN DE OPZEGTERMIJNEN VOOR ARBEIDERS, LAGERE EN HOGERE BEDIENDEN NAAR ELKAAR TOEGROEIEN? FAQ 6/4: DE KOSTENCOMPENSATIE: WAT EN VOOR WIE? FAQ 6/5: HOE ZAL DE INTERIMPERIODE IN DE ANCIËNNITEIT INGEPAST WORDEN? Luik: Belastingsvrijstelling opzeg:

4 FAQ 7/1: ONDER WELKE VOORWAARDEN WORDEN WELKE VERGOEDINGEN TEN BELOPE VAN WELK BEDRAG VRIJGESTELD? Luik: Crisismaatregelen: FAQ 8/1 : WELKE MAATREGELEN WORDEN VERLENGD EN HOE ZULLEN ZE VERLENGD WORDEN? FAQ 8/2: WAT IS ER VAN DE CRISISPREMIE TOEGEKEND AAN ONTSLAGEN ARBEIDERS? 24 FAQ 8/3: HERNEEMT HET BEMIDDELINGSVOORSTEL DE BEPALINGEN VAN HET ONTWERP IPA DIE VOORZIEN IN DE HARMONISERING VAN HET STATUUT ARBEIDERS/BEDIENDEN OP HET VLAK VAN DE TIJDELIJKE WERKLOOSHEID? FAQ 8/4: IS HET BEDRAG VAN DE UITKERING TIJDELIJKE WERKLOOSHEID GEWIJZIGD?.. 25 FAQ 8/5: KOMT ER NU EEN VERPLICHT SUPPLEMENT OP DE WERKLOOSHEIDSUITKERINGEN TEN LASTE VAN DE WERKGEVER? FAQ 8/6: BLIJFT EEN PLAFOND VOOR RESPONSABILISERING BEHOUDEN BIJ OVERMATIG GEBRUIK VAN DE ECONOMISCHE WERKLOOSHEID, ZOALS HET ONTWERP IPA DAT VOORZAG? FAQ 8/7: WORDT DE BEDRIJFSVOORHEFFING OP DE RVA-UITKERING EN OP DE AANVULLENDE VERGOEDING OPGETROKKEN, ZOALS HET ONTWERP IPA VOORZAG? FAQ 8/8: WELKE MAATREGELEN M.B.T. TIJDELIJKE WERKLOOSHEID WERDEN UITEINDELIJK (NIET) BEHOUDEN WANNEER MEN HET ONTWERP IPA EN HET BEMIDDELINGSVOORSTEL VERGELIJKT? Luik: Finale bepaling: FAQ 9/1: WAT GEBEURT ER OVER HET ALGEMEEN MET DE ELEMENTEN VAN HET ONTWERP IPA DIE NIET WERDEN OPGENOMEN IN HET BEMIDDELINGSVOORSTEL? WAT IS HUN STATUUT? volledige tekst van het Bemiddellngsvoorstel volledige tekst van het Interprofessioneel Akkoord

5 Inleiding van het bemiddelingsvoorstel: De regering heeft kennis genomen van het ontwerp van IPA en neemt akte van het uitblijven van een akkoord. Overeenkomstig de wet van 26 juli 1996 stelt zij de sociale partners de volgende elementen van bemiddeling voor. (klik hier om naar de tekst te gaan) FAQ 1/1: Van een ontwerp van IPA 2011/12 van de sociale partners naar een bemiddelingsvoorstel van de federale regering. Een woordje uitleg? 1 VAN EEN ONTWERP VAN IPA De onderhandelaars in de Groep van 10 bereikten op 18 januari 2011 na aanslepende onderhandelingen eindelijk een akkoord rond een ontwerp van IPA Echter, de inkt is nog niet droog of de eerste afwijzende reacties lopen al binnen met de bediendecentrales op kop. Op 4 februari 2011, na de goedkeuring van het ontwerp door achtereenvolgens UCM, VBO, ACV en UNIZO, verwerpen zowel het ACLVB als het ABBV het ontwerp met respectievelijk een nipte en overweldigende meerderheid. 2 NAAR EEN BEMIDDELINGSVOORSTEL 2.1 IN HET ALGEMEEN De wet van 26 juli 1996 tot bevordering van de werkgelegenheid en tot preventieve vrijwaring van het concurrentievermogen voorziet in haar artikelen 6 en 7 dat, bij gebreke van een consensus tussen de sociale gesprekspartners, de Regering de sociale gesprekspartners voor overleg bijeen roept en een bemiddelingsvoorstel doet, op grond van de gegevens vervat in het Technisch verslag van de CRB over de maximale beschikbare marges voor de loonkostenontwikkeling. Scenario 1 - In geval van een akkoord tussen de Regering en de sociale gesprekspartners wordt de maximale marge voor de loonkostenontwikkeling vastgelegd in een binnen de Nationale Arbeidsraad (NAR) gesloten CAO. Scenario 2 - Bij gebreke van een akkoord tussen de Regering en de sociale gesprekspartners, binnen een maand na het bijeenroepen van de sociale gesprekspartners voor overleg zoals bedoeld in voorgaande paragraaf, kan de Koning de maximale marge voor de loonkostenontwikkeling vastleggen, met als minimum de indexering en de baremieke verhogingen. Bij gebreke van een interprofessioneel akkoord over de werkgelegenheid kan de Koning voor de voorziene duur van het interprofessioneel akkoord, bijkomende maatregelen nemen voor de werkgelegenheid, onder andere met betrekking tot: 5

6 de arbeidsherverdeling, met inbegrip van mogelijkheden tot arbeidsduurvermindering, deeltijdse arbeid, verhogen van kansen op werkgelegenheid voor jongeren en loopbaanonderbreking; een soepelere organisatie van de arbeidsmarkt. 2.2 IN HET BIJZONDER Op vrijdag 11 februari 2011, na de verwerping van het ontwerp van IPA 2011/12 door het ABVV en het ACLVB, komt de federale regering tot een akkoord omtrent een bemiddelingsvoorstel. Dit bemiddelingsvoorstel wordt op maandag 14 februari aan de sociale partners in de Groep van 10 voorgelegd en toegelicht. Op vrijdag 18 februari komen de federale regering en de Groep van 10 opnieuw samen teneinde te kunnen bepalen of een akkoord op basis van het bemiddelingsvoorstel mogelijk is (scenario 1). Nadat uit de gedachtewisseling gebleken is dat een akkoord op basis van het bemiddelingsvoorstel niet mogelijk is, beslist de federale regering over te gaan tot de ten uitvoerlegging van haar bemiddelingsvoorstel, en dit met onmiddellijke ingang. De periode van een maand waarover de sociale partners beschikken om, nadat ze in kennis zijn gesteld van het bemiddelingsvoorstel, alsnog tot een akkoord te komen (scenario 2), wordt met andere woorden niet uitgedaan. De ministerraad van vrijdag 25 februari ten slotte keurt de eerste teksten tot uitvoering van het bemiddelingsvoorstel goed Luik: Loonnorm: Naast het behoud van de index wordt de maximale marge voor de verhoging van de loonkost vastgesteld op 0,3%, met dien verstand dat de marge boven de index zal besteed worden in het jaar (klik hier om naar de tekst te gaan) FAQ 2/1: Wat betekent de loonnorm van 0,3% concreet? De lonen mogen in 2012 maximaal met 0,3% stijgen. Deze MAXIMALE STIJGING MET 0,3% komt bovenop de index en de baremieke verhogingen. Onder baremieke verhogingen verstaan we: de bestaande loonsverhoging wegens dienstanciënniteit, leeftijd, normale bevorderingen of individuele categorieveranderingen, bij collectieve arbeidsovereenkomsten vastgelegd. 1 Noteer dat er ondanks de maximale stijging met 0,3% toch een bonus kan worden toegekend via het mechanisme voorzien in CAO 90 van de NAR (niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen). Zoals het ontwerp van IPA voor 2011 en 2012 stelt, men mag zich slechts beroepen op deze marge VANAF 1 JANUARI Wet van 26 juli 1996 tot bevordering van de werkgelegenheid en tot preventieve vrijwaring van het concurrentievermogen (artikel 2). 6

7 FAQ 2/2: In welke mate is de loonnorm van 0,3% ook van toepassing op de socialprofitsectoren? De loonnorm, of nog de maximale beschikbare marge voor de loonkostenontwikkeling in België bovenop de index en de baremieke verhogingen, is ingeschreven in de wet van 26 juli 1996 tot bevordering van de werkgelegenheid en tot preventieve vrijwaring van het concurrentievermogen [in wat volgt: de wet van 96]. De wet van 96 is van toepassing op de werknemers die verbonden zijn met een arbeidsovereenkomst en onderworpen zijn aan de bepalingen van de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités alsook op hun werkgevers. Art Deze wet [van 68] is van toepassing op de werknemers en op de werkgevers alsook op de organisaties. Voor de toepassing van deze wet worden gelijkgesteld met : 1. werknemers : de personen die anders dan krachtens een arbeidsovereenkomst arbeid verrichten onder het gezag van een ander persoon; 2. werkgevers : de personen die de onder 1 bedoelde personen te werk stellen;een arbeidsovereenkomst : de arbeidsverhoudingen tussen de met werknemers en werkgevers gelijkgestelde personen; 3. een bedrijfstak : de groepen van met werkgever gelijkgestelde personen, die buiten het bedrijfsleven een gelijke of verwante activiteit uitoefenen; 4. een onderneming : de inrichtingen van de met werkgevers gelijkgestelde personen. 3. Deze wet is niet van toepassing op : 1. (degenen die in dienst zijn van de Staat, de Gemeenschappen, de Gewesten, de Gemeenschapscommissies, de provincies, de gemeenten, de daaronder ressorterende openbare instellingen en de instellingen van openbaar nut met uitzondering van de NV Federale Participatiemaatschappij, van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen, van het Participatiefonds, van de Nationale Delcrederedienst, van de Nationale Bank van België, van de NV CREDIBE (,) van de NV Nationale Loterij (van de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (...), van de maatschappijen voor sociale huisvesting erkend overeenkomstig de huisvestingscodes van de Gewesten (en van de naamloze vennootschappen van publiek recht "Brussels South Charleroi Airport-Security" en "Liège-Airport-Security") 2. (Degenen die tewerkgesteld zijn in centra voor beroepsopleiding met toepassing van de wetgeving betreffende de arbeidsbemiddeling of beroepsopleiding van werkzoekenden;) 3. (de door het Rijk gesubsidieerde personeelsleden die in dienst zijn van de gesubsidieerde inrichtingen van het vrij onderwijs.) (4. werknemers aangeworven in het kader van een PWA-arbeidsovereenkomst.) De onderhandelde loonnorm is met andere woorden ook van toepassing op de werknemers en de werkgevers uit de private social profit. Echter, de invulling van deze norm vindt voor de socialprofitsectoren niet plaats tijdens de tweejaarlijkse sectorale onderhandelingen die in het verlengde van de interprofessionele akkoorden plaatsvinden, maar wel in het kader van de vijfjaarlijkse socialprofitakkoorden die momenteel op de verschillende niveaus in onderhandeling zijn. Met andere woorden, de socialprofitwerkgevers zijn niet verplicht in te gaan op een mogelijke syndicale eis tot invulling van de 0,3% in het kader van de komende tweejaarlijkse sectorale onderhandelingen. FAQ 2/3: Wat met de studie van het indexmechanisme waarvan sprake in het ontwerp IPA 2011/12? De studie van het indexmechanisme is niet meer opgenomen in het bemiddelingsvoorstel van de federale regering. 7

8 Volgens een strikte interpretatie van het bemiddelingsvoorstel zou het automatische indexmechanisme de komende twee jaar niet in het gedrang komen. Maar, tijdens de Europese Raad van 4 februari 2011 werd een Frans-Duits voorstel besproken over de opstelling van een Competitiviteitspact. Doel: de eurozone vrijwaren van nieuwe problemen zoals bepaalde landen die gekend hebben als gevolg van de economische crisis. Het Pact bevat o.a. een aantal verwijten ten aanzien van lidstaten die de automatische indexering van de lonen nog toepassen (België, Luxemburg, Portugal) 2. Als gevolg daarvan heeft de Nationale Bank van België in de loop van de maand februari haar steun betuigd aan de kritiek op de automatische loonindexering zoals uitgewerkt in het Competitiviteitspact. De gouverneur van de NBB heeft laten weten dat hij de diverse indexeringsmechanismen van dit land wenst te onderzoeken om te achterhalen of hervormingen nodig zijn. Ondanks het hevig protest vanwege de vakbonden en een aantal regeringsleden (waaronder de Eerste minister in lopende zaken, Y. Leterme) is het voor iedereen duidelijk dat de Belgische overheid onmogelijk kan voorbij gaan aan de dringende noodzaak van een grondige studie om middelen te zoeken die de effecten van het indexeringsmechanisme minder volatiel maken. Alleen door zo n studie te doen en de conclusies uit te voeren, kan men de Europese druk op België afhouden. Hoewel het bemiddelingsvoorstel het niet expliciet voorziet, zou het dus toch kunnen dat het indexeringsmechanisme op redelijk korte termijn geëvalueerd wordt! Luik: Welvaartvastheid: De maatregelen welvaartsvastheid , waarin bijlage 1 van het ontwerp van IPA voorziet, worden uitgevoerd. Bovendien meent de regering dat 100% van de welvaartsenveloppe ( ), geaffecteerd moet worden. Een advies over de affectatie van de resterende 40% van de enveloppe zal gevraagd worden aan de NAR; de regering wenst dat deze prioritair geaffecteerd worden aan de gepensioneerden, de invaliden en de slachtoffers van een werkongeval. Over de affectatie van de enveloppes werknemers, zelfstandigen en uitkeringsgerechtigden zal beslist worden in het kader van de begroting (klik hier om naar de tekst te gaan) FAQ 3/1: Hoe wordt de beschikbare financiële enveloppe berekend? Artikel 73 van de Generatiepactwet van 23 december 2005 voorziet dat de beschikbare financiële enveloppe voor een aanpassing van alle of sommige inkomensvervangende uitkeringen in de sociale zekerheid voor werknemers minimaal overeenstemt met de SOM VAN DE VOLGENDE GERAAMDE UITGAVEN IN ALLE TAKKEN VAN DE SOCIALE ZEKERHEID DER WERKNEMERS: een jaarlijkse welvaartsaanpassing met 0,5 % van alle inkomensvervangende uitkeringen in de sociale zekerheid, met uitzondering van de forfaitaire uitkeringen; een jaarlijkse welvaartsaanpassing van 1 % van alle forfaitaire sociale uitkeringen; een jaarlijkse verhoging van 1,25 % van de loongrenzen voor de berekening van de inkomensvervangende uitkeringen; een jaarlijkse verhoging van 1,25 % van het minimumrecht per loopbaanjaar. 2 Het Pact werd besproken tijdens de Europese top van 11 maart Binnenkort meer hierover 8

9 Aldus berekend zou de enveloppe in MIO bedragen en in MIO (cumul van de maatregelen 2011 en 2012). Nog volgens de Generatiepactwet moet de beslissing over de verdeling van de toegekende beschikbare financiële enveloppe voor een aanpassing van alle of sommige inkomensvervangende uitkeringen in de sociale zekerheid voor werknemers sinds 2010 REKENING HOUDEN MET DE EVENTUELE MEERKOSTEN VEROORZAAKT DOOR DE BESLISSING MET BETREKKING TOT DE VOORGAANDE TWEEJAARLIJKSE PERIODE en deze meerkosten ten laste nemen. Volgens de berekeningen van het planbureau zouden deze zogenaamde OVERLOOPEFFECTEN in MIO belopen en in MIO-. Zodoende komen we uit op een beschikbare enveloppe voor de aanpassing van de uitkeringen aan de welvaart ten belope van 234MIO in 2011 en van 498MIO in In het kader van het ontwerp IPA 2011/12 waren de sociale partners overeengekomen om in eerste instantie slechts 60% van de beschikbare enveloppe aan te wenden, met name 140MIO in 2011 en 299MIO in Over het lot van de resterende 40% zou in 2012 beslist worden. De federale regering heeft in haar bemiddelingsvoorstel echter voorzien in een onmiddellijke en integrale aanwending van de volledige enveloppe. FAQ 3/2: In welke maatregelen welvaartsvastheid voorziet bijlage 1 van het ontwerp van IPA? 3 IN HET ALGEMEEN Krachtens de wet van 23 december 2005 betreffende het Generatiepact neemt de regering om de twee jaar een beslissing over een financiële enveloppe voor een algemene welvaartsaanpassing van: alle of sommige uitkeringen van de sociale zekerheid der ZELFSTANDIGEN, na een gezamenlijk advies van het Algemeen Beheerscomité voor het sociaal statuut der zelfstandigen en de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB)(artikelen 5-6); alle of sommige inkomensvervangende uitkeringen in de sociale zekerheid voor WERKNEMERS, na een gezamenlijk advies van de Nationale Arbeidsraad (NAR) en de CRB (artikelen 72-73); van de volgende SOCIALE BIJSTANDSSTELSELS zoals het leefloon, de maatschappelijke steun, de inkomensvervangende en integratietegemoetkomingen voor personen met een handicap, de hulp aan ouderen, het gewaarborgd inkomen voor bejaarden en de inkomensgarantie voor ouderen, na advies van de Federale Adviescommissie Maatschappelijk Welzijn, de NAR, de CRB, de Nationale Raad voor Personen met een Handicap en het Raadgevend Comité voor de Pensioensector (artikelen 73bis-73ter). 9

10 4 BIJLAGE 1 VAN HET ONTWERP VAN IPA De maatregelen hernomen in bijlage 1 van het ontwerp van IPA hebben ENKEL BETREKKING OP de inkomensvervangende uitkeringen in de sociale zekerheid WERKNEMERS. De welvaartsaanpassing van alle of sommige uitkeringen van de sociale zekerheid der zelfstandigen en de aanpassing van de sociale bijstandsstelsels zou normaal nog het voorwerp moeten uitmaken van bespreking in de NAR. In de hierna volgende tabel, hernemen we alvast de beslissingen in de sociale zekerheid der werknemers alsook de datum van inwerkingtreding zoals hernomen in bijlage 1 van het ontwerp van IPA : MAATREGELEN Verhoging van de plafonds (pensioenen, 1 januari invaliditeit, beroepsziekten, werkloosheid) Verhoging van de minima s en forfaits (pensioenen, invaliditeit, beroepsziekten, werkloosheid) Algemene verhoging van 0,7% (pensioenen 1 jaar, beroepsziekten) Verhoging van de vervangingsratio van alleenstaande werklozen (55%) Verhoging van de forfaitaire uitkering van personen met een handicap ( 125-) 3 jaar (absorptie 75- na 5 jaar) Verhoging van de pensioenen met 2% (cohorte 5 jaar in het regime) Verhoging van de pensioenen met 2% (cohorte 15 jaar in het regime) Verhoging van de invaliditeitsuitkeringen met 2% (cohorte 6 jaar in het regime) Verhoging van de uitkeringen beroepsziekten met 2% (cohorte 6 jaar in het regime) 1 september 1 september 1 januari 1 mei 1 september (cohorte met instapdatum 2006) schorsing 1 september (cohorte met instapdatum 2007) schorsing 1 september (cohorte 2006) 1 september (cohorte 2006) (Bron: VBO) In de SECTOR VAN DE ARBEIDSONGEVALLEN hebben de sociale partners, zoals ook in de voorgaande jaren, rekening gehouden met het specifieke karakter van de sector arbeidsongevallen. De sector van de arbeidsongevallen wordt grotendeels beheerd door geaggregeerde private verzekeraars, werkt in kapitalisatie (en niet in repartitie) en wordt gefinancierd door premies betaald door de werkgevers. De kostprijs van de welvaartsaanpassing kan niet afgewenteld worden op de door de werkgevers betaalde premies aangezien het ongevallen uit het verleden betreft. In het verlengde hiervan hebben de sociale partners zich ertoe verbonden een specifiek, structureel financieringsmechanisme uit te werken opdat de eventuele premieverhogingen voor de arbeidsongevallen voor ondernemingen geneutraliseerd worden. 3 3 Advies nr van 11 februari 2009 betreffende de welvaartsvastheid Uitvoering van het Generatiepact van 23 december 2005, pg

11 Desondanks hebben de sociale partners een aantal voorstellen inzake welvaartsaanpassing in de sector van de arbeidsongevallen geformuleerd (cf. onderstaande tabel) voor het geval dat de overheid toch zou beslissen de resterende 40% van de theoretische enveloppe vrij te maken. MAATREGELEN 2012 Verhoging van het plafond met 0,7% 1 januari Verhoging van de minima s en forfaits met 2% Verhoging van de andere uitkeringen met 0,7% Verhoging van de uitkeringen met 2% (cohorte 6 jaar in het regime) 1 september 1 september 1 september (cohorte 2006) Net als de voorgaande jaren, waren de sociale partners van oordeel dat een verhoging van de minima met 2% niet tot gevolg mag hebben dat gerechtigden op minimumuitkeringen net boven bepaalde INKOMENSDREMPELS komen en hierdoor op het vlak van het gezinsinkomen een zwaar verlies lijden. Vandaar het voorstel om de volgende inkomensdrempels gelijktijdig te verhogen: 4 het jaarbedrag van de inkomensdrempel voor de tegemoetkoming voor hulp bejaarden; het jaarbedrag van de inkomensdrempel voor de voorkeurregeling in de gezondheidszorg (OMNIO); het maandplafond van het toegelaten inkomen van de persoon ten laste van de arbeidsongeschikte (RIZIV) en de werkloze (RVA); de inkomensdrempel voor de ZIV-bijdrage van 3,55% verricht op pensioenen. FAQ 3/3: Hoe zal de resterende 40% aangewend worden? De Nationale Arbeidsraad (NAR) zal verzocht worden zich uit te spreken over de aanwending van de resterende 40%. De federale regering heeft dienaangaande wel al een verlanglijstje opgesteld. Zij wenst namelijk dat deze middelen prioritair geaffecteerd worden aan de gepensioneerden, de personen met een handicap en de slachtoffers van een werkongeval. Ook de sociale partners hadden in hun ontwerp van IPA al een aantal aandachtspunten voor de besteding van de 40% naar voren geschoven, met name: de verbetering van de minima-pensioenen in geval van een gemengde loopbaan werknemer/zelfstandige en de financiering van de kosten verbonden aan de voorstellen inzake arbeidsongevallen. (Zie FAQ 3/2) FAQ 3/4: Wat is de huidige stand in de uitvoering van het luik welvaartsvastheid? De MINISTERRAAD VAN 25 FEBRUARI 2011 heeft reeds 2 ontwerpen (van KB en MB) goedgekeurd. 4 Advies nr betreffende de welvaartsvastheid Uitvoering van de Generatiepactwet van 23 december 2005, pg

12 Deze teksten voorzien de inwerkingtreding vanaf 1 maart 2011 van de volgende MAATREGELEN IN HET KADER VAN DE WERKLOOSHEIDSVERZEKERING: De verhoging van het bedrag van de plafonds voor de bepaling van de bedragen van de werkloosheidsuitkeringen met 1,25%. Deze verhoging heeft geen betrekking op: o De werkloze die een conventioneel brugpensioen geniet; o De werkloze die de aanvullende vergoeding van ontslagen bejaarde grensarbeiders geniet; o Voor de berekening van de uitkering van de werknemer die jeugd- of seniorvakantie niet. Voor deze laatste categorieën blijft het huidige plafond van 60,6334- behouden. De verhoging van de vervangingsratio van alleenstaanden naar 55% voor de periode volgend op de eerste 12 maanden van de werkloosheid door het basisdagbedrag van de werkloosheidsuitkering te verhogen met een toeslag vastgesteld op 15% van het gemiddeld dagloon (nu 13,8%). Deze ontwerpen zullen in een VOLGENDE FASE nog onderworpen moeten worden voor advies aan het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening alsook aan de Raad van State. Luik: Lage lonen: De werknemers die het minimumloon ontvangen, genieten een netto verhoging van 120- per jaar die degressief wordt afgebouwd, hetzij via een belastingvermindering, hetzij via een verhoging van de werkbonus. (klik hier om naar de tekst te gaan) FAQ 4/1: Zal de werkgever deze verhoging ten laste moeten nemen? De werkgever zal de voorziene verhoging ten belope van maximum 120- van het nettoloon van de werknemers met een laag loon niet zelf ten laste moeten nemen. Deze verhoging van het nettoloon zal gerealiseerd worden doorheen de invoering van een nieuw belastingkrediet via de bedrijfsvoorheffing. Het BELASTINGKREDIET is gelijk aan 5,7% van de daadwerkelijk verleende werkbonus 5 met een maximum van 120- per jaar. Dit bedrag van 120- stemt overeen met 5,7% van het maximumbedrag van de werkbonus op jaarbasis 6. Het aldus berekende bedrag wordt vervolgens in mindering gebracht op de verschuldigde BEDRIJFSVOORHEFFING. Het nieuwe belastingkrediet zou verrekenbaar zijn met de personenbelasting en de belasting niet-inwoner alsook terugbetaalbaar. En last but not least wat de inwerkingtreding betreft. Dit belastingkrediet is van TOEPASSING OP DE VANAF 1 APRIL 2011 BETAALDE OF TOEGEKENDE INKOMSTEN. Merk op dat op 7 maart 2011 het eerste besluit tot uitvoering van bovenstaande bepaling al in het Belgische Staatsblad gepubliceerd is, met name het KB van 28 5 Werkbonus is de vermindering op de werknemersbijdragen voor de sociale zekerheid. 6 met name van toepassing op het gemiddeld minimum maandinkomen voor werknemers van 21 jaar of ouder dat sinds 1 september ,24- bedraagt. 12

13 februari 2011 tot wijziging van het KB/WIB 92, op het stuk van de bedrijfsvoorheffing (BS 07/03/11). FAQ 4/2: Hoe moet de degressieve afbouw van de nettoverhoging van 120- per jaar geïnterpreteerd worden? De werkbonus is een variabel bedrag dat kleiner wordt naarmate het referentieloon 7 groter wordt. M.a.w. hoe hoger het referentieloon hoe lager de vermindering van de persoonlijke sociale zekerheidsbijdragen. Aangezien het belastingkrediet uitgedrukt wordt als een percentage (5,7%) van de werkbonus, is het belastingkrediet per definitie ook degressief gaande van 120- voor een maandloon tot tot 0- voor een maandloon hoger dan 2.247,8- Luik: Verlengingen van bestaande akkoorden: De regering zal het hoofdstuk van het ontwerp van IPA inzake de verlengingen van bestaande akkoorden uitvoeren. (klik hier om naar de tekst te gaan) FAQ 5/1: Hoe worden de bestaande akkoorden verlengd? De wet van 1 februari 2011 houdende verlenging van de crisismaatregelen en uitvoering van het interprofessioneel akkoord (BS 07/02/11) voorzag in Titel 2 reeds de verlenging van bepaalde akkoorden (halftijds brugpensioen, innovatiepremies, enz.). Deze verlenging stelde echter de ondertekening van een interprofessioneel akkoord voor als voorwaarde voorop (artikel 38 van de wet). Vermits het IPA uiteindelijk niet werd ondertekend, had Titel 2 van de wet logischerwijs moeten komen te vervallen. Een analyse van de diverse wettelijke/regelgevende instrumenten die in aanmerking komen voor een verlenging, leert ons nochtans dat, ondanks artikel 38 van de wet en ondanks het ontbreken van een wijzigende wet, Titel 2 van de wet van 1 februari 2011 wel degelijk al is uitgevoerd. De wettelijke/regulerende instrumenten zijn inmiddels al verlengd en geldig tot 31 december 2012 Wat de akkoorden betreft die via CAO werden gesloten: zij zouden op korte termijn het voorwerp moeten uitmaken van een wijzigende CAO in de NAR. FAQ 5/2: Over welke verlengingen spreken we? Punt vier van het ontwerp van IPA 2011/12 (klik hier om naar de tekst te gaan)voorziet in de verlenging voor 2011/12 van de volgende maatregelen: De bijzondere brugpensioenregelingen: o 20 jaar nachtarbeid (sectorale CAO + suppletieve CAO NAR). Het betreft werknemers die minstens 20 jaar in een systeem van nachtarbeid hebben gewerkt (zoals omschreven in CAO nr. 46). 7 Referentieloon is het brutomaandloon onderworpen aan de RSZ bij volledige prestaties. 13

14 o o Verminderde arbeidsgeschiktheid bouw (sectorale CAO + suppletieve CAO NAR). Het betreft werknemers die een doktersattest hebben ter bevestiging van hun ongeschiktheid om hun professionele activiteit verder te zetten. Halftijds brugpensioen: 55 jaar - Wet van 26 maart 1999 betreffende het Belgisch actieplan voor de werkgelegenheid 1998 en houdende diverse bepalingen (artikel 112), zoals gewijzigd door de wet van 1 februari 2011 ; Dankzij deze verlenging is het opnieuw mogelijk om sectorale CAO s af te sluiten die halftijds brugpensioen voorzien vanaf 55 jaar en dit gedurende 2 jaar. Zonder deze verlenging zouden heel wat bedrijven slechts vanaf een hogere leeftijd toegang kunnen verlenen tot het halftijds brugpensioen. 58 jaar KB van 27 januari 1997 houdende maatregelen met betrekking tot het halftijds brugpensioen met toepassing van artikel 7 2 van de wet van 26 juli 1996 tot bevordering van de werkgelegenheid en tot preventieve vrijwaring van het concurrentievermogen (artikel 1, 4 en 5), zoals gewijzigd door de wet van 1 februari 2011; Dankzij deze verlenging blijft het, met een eenvoudig akkoord tussen werkgever en werknemer, mogelijk om halftijds brugpensioen vanaf 58 jaar toe te kennen zonder dat er een CAO moet zijn. Opgelet! In sommige socialprofitsectoren werden sectorale CAO s afgesloten m.b.t. het halftijds brugpensioen voor periodes van 3 jaar, m.a.w. voor periodes die de looptijd van het IPA overschrijden. Deze CAO s zijn niet afgesloten in het kader van de twee verlengingsmaatregelen waarvan sprake in het IPA, maar in het kader van CAO 55 van de NAR die samen met het KB van 30 juli 1994 betreffende het halftijds brugpensioen gelezen moet worden. Ze mogen dus afgesloten worden voor periodes van maximum 3 jaar (art. 1, 2). Het afsluiten van deze CAO s staat dus los van een verlenging van de maatregelen m.b.t. het halftijds brugpensioen waarvan sprake in het IPA. o Brugpensioen lange loopbanen, CAO nr. 92 en CAO nr. 96 voor werknemers van 56 jaar en ouder die minstens 40 jaar werknemer zijn geweest. De werkgeversbijdrage van 0,10% voor de inspanningen ten voordele van de personen die behoren tot risicogroepen - Artikel 195 van de wet van 27 december 2006 houdende diverse bepalingen, zoals gewijzigd door de wet van 1 februari De werkgeversbijdrage van 0,05% voor de financiering van het plan inzake de actieve begeleiding en opvolging van werklozen - Artikel 195 van de wet van 27 december 2006 houdende diverse bepalingen, zoals gewijzigd door de wet van 1 februari Het systeem van de innovatiepremie, meer bepaald de (para)fiscale vrijstelling van de innovatiepremie: wet van 3 juli 2005 houdende diverse bepalingen betreffende het sociaal overleg (artikel 31), zoals gewijzigd door de wet van 1 februari De vrijstelling van de startbaanverplichting indien de sector een werkgeversbijdrage van 0,15% voorziet voor risicogroepen: wet van 24 december 1999 ter bevordering van de werkgelegenheid (artikel 42), zoals gewijzigd door de wet van 1 februari De financiering en verduurzaming van de overheidstussenkomst in het kader van de 80/20 systeem met een open enveloppe (tussenkomst werkgevers in de kosten voor openbaar vervoer in het woon-werkverkeer via een overeenkomst derde betaler). Het behoud van de totale boete voor het niet aanbieden van een outplacementprocedure op Met andere woorden, vooralsnog wordt geen uitvoering gegeven aan artikel 13bis van de wet van 30 juni 1971 betreffende de administratieve geldboeten toepasselijk 14

15 in geval van inbreuk op sommige sociale wetten. Enkel de bijdrage ten gunste van de RVA wanneer de outplacementverplichting niet is nagekomen, wordt behouden - Wet van 5 september 2001 tot verbetering van de werkgelegenheidsgraad van de werknemers (artikel 15) ten uitvoer gelegd door het KB van 23 januari 2003 tot uitvoering van de artikelen 15 en 17 van de wet van 5 september 2001 tot de verbetering van de werkgelegenheidsgraad van de werknemers. FAQ 5/3: Hoe zit het met het behoud van de drempels voor de volgende sociale verkiezingen? Hoewel dit punt niet als dusdanig is opgenomen in het BEMIDDELINGSVOORSTEL, kregen de werkgevers al garanties van de federale overheid m.b.t. het behoud van de drempels voor de volgende sociale verkiezingen in 2012: 100 werknemers voor de Ondernemingsraad ; 50 werknemers voor het Comité preventie en bescherming op het werk. De regering zou zich hiervoor baseren op de laatste zin van het bemiddelingsvoorstel. (Zie FAQ 9/1) Ter herinnering: het ONTWERP VAN IPA voorzag geen wijzing aan de huidige regels sociale verkiezingen 2012, behalve de gezamenlijke afspraken opgenomen in het NAR-advies nr van 7 december klik hier om naar de tekst te gaan) Hoewel deze zin niet expliciet het behoud van de huidige drempels beoogt, had de werkgeversbank hem al wel zo geïnterpreteerd. FAQ 5/4: Blijft de evaluatie van het Generatiepact behouden? Overeenkomstig de wettelijke bepalingen terzake, voorzag het ONTWERP IPA expliciet (zie hoofdstuk 4 : verlenging bestaande akkoorden) (klik hier om naar de tekst te gaan) in een grondige evaluatie van het Generatiepact in de schoot van de Nationale Arbeidsraad tegen eind oktober 2011 wet van 23 december 2005 betreffende het Generatiepact. Het BEMIDDELINGSVOORSTEL voorziet de integrale uitvoering van hoofdstuk 4 van het ontwerp IPA m.b.t. de verlenging van bestaande akkoorden. Vermits de grondige evaluatie van het Generatiepact daarin was opgenomen, mogen we besluiten dat deze evaluatie wel degelijk zal plaatsvinden. FAQ 5/5: Hoe staat het met de herziening van de tussenkomst van de werkgever in de kosten voor openbaar vervoer in het woon-werkverkeer? Terugblik. In het IPA hadden de sociale partners beslist CAO 19 betreffende de financiële bijdrage van de werkgevers in de prijs van het vervoer van de werknemers te wijzigen om de MAXIMALE TUSSENKOMST DOOR DE WERKGEVER in een trein-, tram-, metro- of busabonnement (gemeenschappelijk openbaar vervoer) op 1 februari 2009 te verhogen tot 75%. De aldus verhoogde tussenkomst werd tegelijkertijd omgezet in een tabel met FORFAITAIRE BEDRAGEN geldig voor 2009 en 2010, zonder dat een automatische indexering van deze bedragen is voorzien na Het IPA voorzag daarentegen wel in een onderhandeling over de aanpassing van deze forfaits om de twee jaar. 8 Cf. CAO 19octies (artikel 3). 15

16 Hoewel men zich naar aanleiding van de onderhandelingen over het IPA kon verwachten aan een syndicale eis in deze zin, werd er totnogtoe geen enkele vraag geformuleerd. De herziening werd dus niet opgenomen in het IPA Hetzelfde geldt voor het bemiddelingsvoorstel. DE FORFAITAIRE BEDRAGEN VOORZIEN SINDS 2009 BLIJVEN DUS ONGEWIJZIGD. Luik: Eenheidsstatuut: Inzake de harmonisatie van het statuut arbeiders-bedienden voorziet de regering in de uitvoering van bijlage II luik A, behoudens punt b dat wordt vervangen door de volgende tekst: - de convergentiecoëfficiënten worden verankerd in de wet a voor arbeiders: coëfficiënt 1,15 vanaf 1 januari 2012 b voor bedienden met een loon onder de euro: coëfficiënt 1 vanaf 1 januari 2012 c voor bedienden met een loon boven de euro: coëfficiënt 0,97 voor de periode en vanaf 1 januari ,94 behoudend andersluidend bepaald wordt in een CAO in de NAR (klik hier om naar de tekst te gaan) FAQ 6/1: Welke elementen inzake de harmonisatie van het statuut arbeiders-bedienden worden besproken in bijlage II luik A van het ontwerp IPA ? Bijlage II, luik A van het ontwerp van IPA (klik hier om naar de tekst te gaan)heeft betrekking op het eenheidsstatuut en voorziet in een VOORLOPIGE ONTSLAGREGELING. In het kader van deze voorlopige ontslagregeling wordt er vanaf 2012 een beweging ingezet waarbij de OPZEGTERMIJNEN voor arbeiders, lagere bedienden en hogere bedienden naar elkaar toegroeien. Om de kost die een dergelijke toenadering met zich mee brengt gedeeltelijk op te vangen wordt er voorzien in een KOSTENCOMPENSATIE voor de kleine ondernemingen. Voorts voorziet dit luik eveneens een bestendiging en gelijktijdige modulering van de huidige CRISISPREMIE alsook in een integratie van de INTERIMPERIODE in het eerste jaar anciënniteit. Dit luik van is van TOEPASSING op de werknemers nieuw aangeworven in de onderneming, met uitzondering van de aangepaste crisispremie die zowel op bestaande als nieuwe contracten van toepassing zal zijn. FAQ 6/2: Toepassingsgebied? Wat moeten we verstaan onder nieuwe contracten? Zijn deze regels ook van toepassing op de contractuelen uit de publieke sector? NIEUWE CONTRACTEN viseren de nieuw aangeworven werknemers in de onderneming. De regels zouden met andere woorden niet van toepassing zijn wanneer de werknemer voorheen met dezelfde werkgever verbonden is geweest door een arbeidsovereenkomst en, zo er een onderbreking van de tewerkstelling is tussen deze overeenkomst en de nieuwe overeenkomst, deze onderbreking zeven dagen niet overschrijdt. Wat de toepassing op de CONTRACTUELEN UIT DE PUBLIEKE SECTOR betreft, moeten we een onderscheid maken tussen enerzijds de bepalingen betreffende de opzegtermijnen, crisispremie en integratie van de interimarbeid en anderzijds de bepalingen inzake de kostencompensatie. 16

17 De bepalingen betreffende de herziene opzegtermijnen, bestendigde crisispremie en integratie van de interimarbeid zouden worden ingeschreven in of op zijn minst verwijzen naar het toepassingsgebied van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten. In artikel één van de wet van 78 lezen we dat deze wet regelt de arbeidsovereenkomsten voor werklieden, bedienden, handelsvertegenwoordigers en dienstboden. Zij is ook van toepassing op de bij het eerste lid bedoelde werknemers, tewerkgesteld door het Rijk, de provincies, de agglomeraties, de federaties van gemeenten, de gemeenten, de openbare instellingen welke eronder ressorteren, de instellingen van openbaar nut en de door het Rijk gesubsidieerde inrichtingen van het vrij onderwijs, en wier toestand niet statutair geregeld is. [Eigen onderstreping] We kunnen met andere woorden stellen dat deze regels in beginsel eveneens toepassing vinden op de contractuelen uit de publieke sector. De bepalingen inzake de kostencompensatie daarentegen worden ingeschreven in de wet van 26 juni 2002 betreffende de sluiting van de ondernemingen die voor wat de social profit betreft, in haar toepassing beperkt is tot de hierna volgende juridische entiteiten: de vereniging zonder winstoogmerk; de internationale vereniging zonder winstoogmerk; de instelling of stichting van openbaar nut; de feitelijke vereniging, voorzover het gaat om ondernemingen zonder handels- of industriële finaliteit; de vennootschap met een sociaal oogmerk waarvan de statuten bepalen dat de vennoten geen enkel vermogensvoordeel nastreven; de ziekenfondsen of landsbonden van ziekenfondsen; de beroepsverenigingen. FAQ 6/3: Hoe zullen de opzegtermijnen voor arbeiders, lagere en hogere bedienden naar elkaar toegroeien? Bijlage II, luik A van het ONTWERP IPA bepaalt wat volgt: 1. Luik A a. Vanaf 2012 wordt de bestaande toestand vastgeklikt op volgend schema: i Voor arbeiders geldt CAO 75 (incl. behoud van afwijkingsmogelijkheden); ii Voor bedienden met een jaarloon beneden de EURO geldt 3 maanden per begonnen anciënniteitschijf van 5 jaar (buiten proeftijd); ii Voor bedienden met een jaarloon boven de EURO geldt 1 maand per begonnen jaar anciënniteit met een minimum van 3 maanden (buiten proeftijd). Dit betekent ook dat de vereiste om de duur/bedrag van de opzeg in bepaalde gevallen bij overeenkomst vast te stellen en het opportuniteitsoordeel van de rechter bij betwisting daaromtrent, vervallen. [Dit viseert niet de individuele gevallen met een jaarloon hoger dan EURO; waarbij bij de aanvang van het arbeidscontract een afspraak gemaakt wordt m.b.t. de opzegtermijn.] b. Tegelijkertijd wordt een beweging ingezet waarbij de regelingen voor deze 3 groepen naar elkaar toegroeien door middel van toepassing van convergentiecoëfficiënten vastgesteld in een tweejaarlijkse NAR-CAO. Deze convergentiecoëfficiënten evolueren in drie stappen: Definitief vast te stellen convergentiecoëfficiënten voor de periode , met name een coëfficiënt 1,1 (d.w.z. +10%) voor de categorie a.i; 1,0 voor de categorie a.ii en 0,97 (d.w.z. -3%) voor de categorie a.iii; Convergentiecoëfficiënten voor de periode zijn een coëfficiënt 1,15 (d.w.z. +15%) voor de categorie a.i; 1,0 voor de categorie a.ii en 0,94 (d.w.z. -6%) voor de categorie a.iii, behoudens andersluidend akkoord, bij het sluiten van de tweejaarlijkse NAR-CAO. 17

18 Convergentiecoëfficiënten voor de periode zijn een coëfficiënt 1,20 (d.w.z. +20%) voor de categorie a.i; 0,98 voor de categorie a.ii en 0,90 (d.w.z. -10%) voor de categorie a.iii, behoudens andersluidend akkoord, bij het sluiten van de tweejaarlijkse NAR-CAO. De genoemde convergentiecoëfficiënten en percentages worden toegepast op de in luik A, a bepaalde beginperioden. 1 ARBEIDERS Het BEMIDDELINGSVOORSTEL van de regering heeft bijlage II, luik A van het ontwerp IPA integraal overgenomen mits aanpassing van de convergentiecoëfficiënten. De gefaseerde verhoging van de huidige opzegtermijnen voor de arbeiders gaande van +10 tot +20% tussen 2012 en 2016 is vervangen door een eenmalige verhoging van onmiddellijk +15% vanaf 1 januari Concreet betekent het bovenstaande dat VANAF 1 JANUARI 2012 de huidige opzegtermijnen voor arbeiders, zoals vastgelegd in CAO 75 van 20 december 1999 betreffende de opzeggingstermijnen van de werklieden, vermenigvuldigd moeten worden met een coëfficiënt van 1,15. Deze verhoging geldt enkel voor de nieuwe arbeidsovereenkomsten waarvan de uitvoering vanaf 1 januari 2012 aanvangt. WANNEER DE OPZEGGING UITGAAT VAN DE WERKGEVER, zullen normaal de hierna volgende termijnen gelden: ANCIËNNITEIT NIEUWE OPZEGTERMIJN OPZEGTERMIJN CAO 75 < 6 maanden 28 6 maanden < 5 jaren jaren <10 jaren jaren <15 jaren jaren < 20 jaren jaren WANNEER DE OPZEGGING UITGAAT VAN DE WERKNEMER, blijven van huidige regels van toepassing. De opzeggingstermijn wordt vastgesteld op 14 dagen. Deze termijn wordt verdubbeld wanneer de werkman ten minste twintig jaar ononderbroken bij dezelfde onderneming in dienst is gebleven. De nieuwe opzegtermijnen worden berekend met inachtneming van de verworven anciënniteit op het ogenblijk dat de opzeggingstermijn ingaat. Het ontwerp IPA stelt dat de bestaande toestand voor wat de arbeiders betreft vanaf 1 januari 2012 vastgeklikt wordt op CAO 75 (incl. behoud van afwijkingsmogelijkheden). De zinsnede INCLUSIEF HET BEHOUD VAN DE AFWIJKINGSMOGELIJKHEDEN is van toepassing op die sectoren die gebruik hebben gemaakt van de afwijkingsmogelijkheid voorzien in artikel 3 van CAO 75. Volgens de werkgevers betekent het dat de sectoren die een regime onderhandeld hebben dat afwijkt van CAO 75 dit regime integraal mogen behouden en dus niet moeten onderwerpen aan de toepassing van de coëfficiënt van 1,15. Zij moeten voor het behoud van dit regime daarenboven geen stappen ondernemen. Vooralsnog bestaat over de interpretatie van deze zinsnede echter geen eensgezindheid onder werkgevers en werknemers. Wordt dus nog vervolgd. 18

19 2 LAGERE BEDIENDEN Het BEMIDDELINGSVOORSTEL van de regering heeft ook voor de lagere bedienden de bijlage II, luik A van het ontwerp IPA (klik hier om naar de tekst te gaan) integraal overgenomen, maar ook hier weer met een aanpassing van de convergentiecoëfficiënten. Het bemiddelingsvoorstel behoudt de coëfficiënt voor de lagere bedienden constant op 1,0. Het ontwerp IPA voorzag namelijk vanaf 2016 in een lichte bijstelling van de opzegtermijnen naar beneden toe, door de toepassing van de coëfficiënt 0,98. Concreet betekent het bovenstaande dat ook NA 1 JANUARI 2012 voor lagere bedienden de regel 3 maanden per begonnen anciënniteitschijf van 5 jaar bij opzeg door de werkgever ongewijzigd van toepassing blijft. Indien de opzegging wordt gegeven door de bediende, blijft de halvering van de termijnen eveneens de regel, zonder dat ze drie maanden mogen te boven gaan. ANCIËNNITEIT OPZEGGING WERKGEVER OPZEGGING WERKNEMER < 5 jaren 3 maanden 1,5 maanden 5 jaren < 10 jaren 6 maanden 3 maanden 10 jaren < 15 jaren 9 maanden 3 maanden 15 jaren < 20 jaren 12 maanden 3 maanden 20 jaren < 25 jaren 15 maanden 3 maanden 25 jaren < 30 jaren 18 maanden 3 maanden We geven nog mee dat de aanpassing van de opzegtermijnen voor lagere bedienden naar onderen toe vanaf 2016, zoals voorzien in het ontwerp IPA, voor een welbepaalde reden voorzien was. Men wil namelijk vermijden dat de regels van toepassing voor de lagere bedienden het convergentiepunt voor de opzegtermijnen in het uiteindelijke eenheidsstatuut zouden worden. 3 HOGERE BEDIENDEN Het BEMIDDELINGSVOORSTEL van de regering heeft ten slotte ook voor de hogere bedienden de bijlage II, luik A van het ontwerp IPA integraal overgenomen, wederom evenwel met een aanpassing van de convergentiecoëfficiënten. Het bemiddelingsvoorstel verlaagt de opzegtermijnen van de bedienden met een jaarloon tussen de EURO en EURO met 3% vanaf 2012 en met 6% vanaf 2014 tenzij de sociale partners anders beslissen. De derde verlaging met 10% vanaf 2016 zoals voorzien in het ontwerp IPA is met andere woorden komen te vervallen. 3.1 BEDIENDEN MET EEN EURO < JAARLOON EURO De bepalingen zoals hernomen in het ontwerp IPA en het bemiddelingsvoorstel betekenen concreet dat VANAF 1 JANUARI 2012 de opzegtermijnen voor bedienden met een jaarloon tussen de EURO en EURO vastgesteld worden op basis van de regel 1 maand per begonnen jaar anciënniteit met een minimum van drie maanden waarop vervolgens een coëfficiënt van 0,97 (vanaf 1 januari 2012) respectievelijk 0,94 (vanaf 1 19

20 januari 2014) toegepast wordt. Deze regels vervangen de formule Claeys die nu veelal als basis voor de berekening van de opzegtermijnen van de hogere bedienden gebruikt wordt. De basisregel van 1 maand per begonnen jaar anciënniteit met een minimum van drie komt daarenboven grosso modo overeen met het resultaat van de formule Claeys. Net zoals voor de arbeiders, gelden deze aangepaste termijnen enkel voor de nieuwe arbeidsovereenkomsten waarvan de uitvoering vanaf 1 januari 2012 aanvangt. De omzetting van bovenstaande regels, WANNEER DE OPZEG DOOR DE WERKGEVER GEGEVEN WORDT, in het ontwerp van wet zoals goedgekeurd door de Ministerraad van 25 februari (Zie FAQ 1/1)lijkt evenwel niet correct. We kunnen u dan ook nog niet het resultaat van de toepassing van deze regels geven. WANNEER DE OPZEGGING UITGAAT VAN DE WERKNEMER, zouden de volgende opzeggingstermijnen van toepassing zijn, met name de huidige grenstermijnen: ANCIËNNITEIT < 5 jaar < 10 jaren 10 jaren OPZEGTERMIJN 45 of 1,5 maanden 90 of 3 maanden 135 of 4,5 maanden De nieuwe opzegtermijnen worden berekend met inachtneming van de verworven anciënniteit op het ogenblijk dat de opzeggingstermijn ingaat. 3.2 BEDIENDEN MET EEN JAARLOON > EURO Wanneer het jaarlijkse loon EURO overschrijdt op het ogenblijk van de indiensttreding, mogen ook NA 1 JANUARI 2012 de door de werkgever in acht te nemen opzeggingstermijnen worden vastgesteld bij overeenkomst gesloten ten laatste op dat ogenblik, net zoals dat nu al het geval is. De overeengekomen opzegtermijnen, WANNEER DE OPZEG DOOR DE WERKGEVER GEGEVEN WORDT, zouden in ieder geval niet lager mogen zijn dan de termijnen van toepassing op de hogere bedienden met een loon tussen en WANNEER DE OPZEGGING UITGAAT VAN DE WERKNEMER, zouden de volgende opzeggingstermijnen van toepassing zijn, met name de huidige grenstermijnen: ANCIËNNITEIT < 5 jaar < 10 jaren 10 jaren 15 jaren OPZEGTERMIJN 45 of 1,5 maanden 90 of 3 maanden 135 of 4,5 maanden 180 dagen of 6 maanden Voorzover het jaarloon > EURO 20

21 4 VERANKERING IN CAO OF BIJ WET? WELKE AFWIJKINGEN MOGELIJK? 4.1 VERANKERING IN CAO OF BIJ WET? Het ontwerp van IPA voorzag dat de convergentiecoëfficiënten - op basis waarvan de opzegtermijnen van toepassing op de contracten die vanaf 1 januari 2012 een aanvang vinden, berekend worden - in een tweejaarlijkse CAO van de Nationale Arbeidsraad vastgesteld worden. In uitvoering van het bemiddelingsvoorstel van de federale regering zullen deze convergentiecoëfficiënten echter niet in een interprofessionele CAO maar wel IN DE WET VERANKERD worden, meer bepaald in de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten. Om helemaal correct te zijn, merken we op dat niet de convergentiecoëfficiënten als dusdanig maar wel het resultaat van de toepassing van deze coëfficiënten op de bestaande opzeggingstermijnen in de wet opgenomen zullen worden. 4.2 WELKE AFWIJKINGEN MOGELIJK? In toepassing van artikel 60 en 61 van de wet op de arbeidsovereenkomsten zou afgeweken kunnen worden van de opzegtermijnen van toepassing op de contracten voor WERKLIEDEN die vanaf 1 januari 2012 een aanvang vinden: Artikel 60 bepaalt dat voor werklieden die minder dan 6 maanden ononderbroken in dienst van dezelfde onderneming zijn, de overeenkomst van de gebruikelijke opzegtermijnen mag afwijken. De opzeggingstermijn die de werkgever moet respecteren mag wel niet korter zijn dan 7 dagen. De opzeggingstermijn die de werkman in dit geval in acht moet nemen, mag de helft niet overschrijden van de termijn die is overeengekomen ingeval de werkgever opzegt. Artikel 61 voorziet dat op voorstel van het paritair comité of van de Nationale Arbeidsraad de Koning de opzeggingstermijnen wijzigen kan in het belang van bepaalde bijzondere categorieën van werknemers of voor de opzeggingen die om sociale of economische redenen zijn gedaan. 9 Wat de HOGERE BEDIENDEN betreft zou de Koning de termijnen van toepassing op de contracten die vanaf 1 januari 2014 een aanvang vinden, kunnen aanpassen bij een in de Ministerraad overlegd besluit na eensluidend advies van de Nationale Arbeidsraad. Deze mogelijkheid tot afwijking zou beperkt worden tot de hierna volgende categorieën: De bedienden die minder dan 4 jaar in dienst zijn; De bedienden die minder dan 5 jaar in dienst zijn; De bedienden die minstens 6 jaar in dienst zijn. 9 Artikel 61 voorziet ook nog wat volgt: De opzeggingstermijn die de werkman moet naleven wordt verkort tot zeven dagen in het kader van wedertewerkstellingsprogramma's, bedoeld in artikel 6, 1, IX, 2, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen. 21