Unieke samenwerking imams en jeugdzorg. MTFC: Rust en duidelijkheid voor jonge kinderen. Het failliet van de modellenbouwers

Transcriptie

1 JAARGANG 7 JUNI 2007 NUMMER 2 Hulpverleners krijgen veiligheidskaart Alle uitvoerende medewerkers van de vijf grootste zorginstellingen en bureau jeugdzorg in de stadregio Amsterdam krijgen een veiligheidskaart. Deze geplastifieerde kaart is een hulpmiddel bij het beoordelen van en beslissen over de veiligheid van een kind. Aan de ene zijde staat een zestal praktishe vragen die hulpverleners zihzelf en ollega s kunnen stellen als de veiligheid van een kind in het geding is. Aan de andere zijde staat een korte uitleg over het beoordeling- en beslissingsproes. De kaart maakt hulpverleners attent op veel voorkomende valkuilen. Zie verder het themagedeelte van dit nummer. Unieke samenwerking imams en jeugdzorg MTFC: Rust en duidelijkheid voor jonge kinderen Het failliet van de modellenbouwers Thema: Veiligheid Elk kind heeft het reht om op te groeien in een veilige situatie. Daar riht de jeugdzorg zih op. Kinderen horen aandaht en liefde te krijgen. Dat is de reden waarom de jeugdzorg ingrijpt wanneer ouders een kind verwaarlozen en mishandelen. Dat klinkt alleen makkelijker dan het is, want het is niet altijd even eenvoudig te beoordelen wat zih preies binnenshuis afspeelt. En wat is veiligheid preies? Wanneer grijpt de jeugdzorg in? Wanneer is de situatie thuis weer zodanig dat het kind thuis veilig is, dat de ouders het de aandaht en liefde kunnen geven waar het reht op heeft? Lees verder pag. 7 D O O R : L I N D A VA N W I J K Een loket probleemleerling REC BovenAmstel is het eerste Regionale Expertiseentrum in Nederland dat vanaf 1 augustus regionalisatie van de indiatiestelling doorvoert. De maatregel leidt tot een lagere drempel om een rugzak aan te vragen, een beter ziht op de probleemkinderen en een effiiëntere werkwijze. Resultaten projetgroep jonge kinderen Bureau Jeugdzorg, Altra, de Basule en Spirit spraken afgelopen jaar af dat kinderen tot zes jaar zo snel mogelijk geholpen moesten worden. Inmiddels worden de eerste resultaten van het afgesloten onvenant zihtbaar. In november werden 194 kinderen tot 6 jaar in gezinnen opgevangen, in maart was dit aantal gestegen tot 274. Het aantal kinderen tot 2 jaar dat langer dan zes maanden residentieel werden opgevangen is inmiddels geredueerd tot nul. Meer informatie: Ouders waarderen ambulante begeleiding Ouders en sholen zijn tevreden over de expertise en ommuniatieve vaardigheden van de ambulant begeleiders. Dat blijkt uit een kwaliteitsmeting van REC BovenAmstel. Ambulant begeleiders ondersteunen ouders en doenten als zij een leerling hebben met gedrags- of psyhiatrishe problemen. Sholen en ouders lieten zih in dit onderzoek ook positief uit over het effet van de begeleiding. De resultaten van de kwaliteitsmeting zijn te vinden op In 2003 startte de overheid met de regeling voor speiaal onderwijs. Er werden Regionale Expertise Centra (REC s) in het leven geroepen met elk een eigen Commissie voor de Indiatiestelling. Met een indiatie kunnen ouders kiezen of zij hun kind in het speiaal onderwijs willen laten plaatsen of met een rugzak op de gewone shool willen laten. Ouders en sholen konden zih tot nu toe melden bij een entraal loket in Amsterdam voor een aanvraag voor een rugzak of een plaatsing op een shool voor speiaal onderwijs. Maar op 1 augustus gaat het roer om. Beter ziht Bernard Homans oördinator REC BovenAmstel, het REC dat het onderwijs oördineert aan kinderen met gedragsproblemen, legt uit: Vanaf 1 augustus krijgt ieder samenwerkingsverband in het Primair Onderwijs (PO) en Voortgezet Onderwijs (VO) een loket. Sholen en ouders krijgen hierdoor in hun regio één aanmeldingspunt. Het regulier onderwijs krijgt hierdoor een beter ziht op de uitstroom van leerlingen naar het speiaal onderwijs en de leerlingen met een rugzak binnen het regulier onderwijs. De verandering past in het beleid van de overheid om indiatiestellingen zoveel mogelijk te bundelen, vervolgt Homans. Want ieder REC regelde tot nu toe hun eigen indiatiestelling. Om een voorbeeld te geven: REC2 draagt de zorg voor de indiatie van leerlingen met spraak en taalproblemen, REC4 voor kinderen met ernstige gedragsproblemen. Met de regionalisatie kan de voorbereiding voor de indiatiestellingen voor alle REC s op elkaar worden afgestemd. Er komt één dossier per kind waarin alles staat voor de nodige indiaties voor speiaal onderwijs, maar dat ze ook kunnen gebruiken voor de indiaties voor de jeugdzorg. Hans Kruijssen, projetleider shakelloket en transferium van het samenwerkingsverband VO Onder het IJ: In SAKE RIJPKEMA Leerlingen aan het werk op De Wetering, een van de sholen voor speiaal onderwijs in Amsterdam. Amsterdam worden in vergelijking met de andere regio s weinig rugzakken aangevraagd. Het entrale loket nam dossiers die niet 100 proent in orde waren namelijk niet in behandeling. Een aanvraag kost veel tijd. Het regioloket dat na de zomervakantie in ons samenwerkingsverband van start gaat maakt de drempel om een rugzak aan te vragen lager. Wij werken voor zo n zestig VO-sholen en verwahten komend jaar 570 indiatiestellingen, stelt Kruijssen. We zij het enige samenwerkingsverband in de regio dat al twee jaar werkt met een zogenaamd shakelloket. Dit loket plaatst leerlingen in het Transferium. De shool zorgt hierbij voor een onderwijskundig rapport. Het is voor ons geen probleem om een goed regioloket neer te zetten, omdat we al twee jaar gewend zijn om eigen dossiers aan te leggen. Voor de andere samenwerkingsverbanden is het nieuw. Bernard Homans: Iedereen die in de nieuwe regioloketten aan het werk gaat, krijgt een sholingstrajet en volop ondersteuning. We willen natuurlijk wel dat dit meteen goed gaat. Meer informatie: 1

2 D O O R : TA M A R A F R A N K E Jong aan de Amstel is een gezamenlijke uitgave van zeven instellingen voor de jeugdzorg, de jeugdpsyhiatrie en het speiaal onderwijs in de stadsregio Amsterdam: Altra, De Basule, Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam, HVO- Querido, MOC t Kabouterhuis, REC BovenAmstel en Spirit. Jong aan de Amstel vershijnt vier keer per jaar. De artikelen in dit blad vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van de organisaties. Evenmin kunnen aan de inhoud van dit blad rehten worden ontleend. Overname artikelen Overname van artikelen uit Jong aan de Amstel is alleen toegestaan na voorafgaande shriftelijke toestemming van de redatie. Hoofdredatie Martin Gerritsen Kernredatie Sanne Bender (Spirit), Bernard Homans (REC BovenAmstel) Hans van der Jagt (Altra), Maurits de Jong (Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam), Peter Kempers (HVO-Querido), Clara Vollaard (De Basule), Inez Zuiderveld (MOC t Kabouterhuis) Redatie Rik van Beijma (Spirit), Hermien Buijse (Altra), Anita van Ewijk (Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam), Vinent Fafieanie (Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam) Vaste medewerkers Marnix de Bruyne, Mihel van Dijk, Tamara Franke, Corina de Feijter, Suzan Hilhorst, Evelien Hoekstra, Mihèle Mathezing, Sake Rijpkema, Wim Stevenhagen en Linda van Wijk. Redatie-adres Jong aan de Amstel Fred. Roeskestraat EC Amsterdam jongaandeamstel@tisalimail.nl Unieke samenwerking imams en bureau jeugdzorg Evenals alle ouders worstelen ook Marokkaanse ouders met opvoedingsvragen. Maar zij gaan voor advies naar de imam. De problemen zijn ehter vaak zo omplex dat imams niet altijd een antwoord hebben. Tijd voor gerihte voorlihting, stelt Mohamed Salihi. Hij geeft de trainingen en voorlihting aan de imams. Zelf is hij werkzaam als gezinstherapeut bij De Basule en voorzitter van de Unie van Marokkaanse Moskeeën in Amsterdam. r was een voorlihtingsavond voor imams over wat Ede jeugdzorg is en doet. En de reaties over en weer waren zo positief dat daar een training voor imams over opvoeden en pedagogishe ondersteuning uit voortkwam. Evenals een serie voorlihtingsbijeenkomsten voor Marokkaanse ouders en jongeren. We hebben nu twee van de zes sessies gehad. Daarna volgen nog drie themabijeenkomsten over shool, seksualiteit en verslaving. De reaties zijn tot nu toe bijzonder enthousiast. Een imam vertelde dat hij de pas opgedane kennis al kon gebruiken in een gesprek met ouders met een puberende dohter. Dit is een uniek projet dat de mogelijkheid biedt om eindelijk de misommuniatie tussen bureau jeugdzorg en de Marokkaanse gezinnen op een onrete manier aan te pakken. Preventie Omdat bij imams vaak de kennis over de jeugdzorg ontbreekt, wijzen zij ouders niet op het hulpaanbod. Hierdoor maken Marokkaanse ouders en kinderen nauwelijks gebruik van het vrijwillige aanbod binnen de jeugdzorg en missen zo de preventieve werking hiervan. Gevolg is dat deze gezinnen alleen in aanraking komen met de gedwongen hulpverlening. Iets wat slehts onbegrip oproept, omdat het haaks staat op de Marokkaanse ideeën en normen over opvoeding. Voor sommige ouders is het ondenkbaar dat iemand anders of een instantie iets te zeggen heeft over je kind en in het ergste geval je kind bij je weghaalt, of zoals zij het ervaren afpakt. Een bijkomend probleem is dat Marokkaanse ouders met opvoedingsproblemen onvoldoende verband leggen tussen hun manier van opvoeden en het effet daarvan op het gedrag van hun kinderen. Een gegeven waar de jeugdzorginstellingen zih meer bewust van moeten zijn. Maar ook de ouders zelf en de imams. Daarom ben ik bijzonder verheugd over het enthousiasme van de imams. Vooral omdat imams het gezag hebben om ouders op hun verantwoordelijkheid te wijzen. De imam is een sleutelfiguur in de Marokkaanse gemeenshap. En daar geeft dit projet nieuwe invulling aan. D O O R : E V E L I E N H O E K S T R A Hoofddorp krijgt eigen Ontwerp en DTP Roggeveen Grafish Ontwerp Amsterdam Druk Rob Stolk BV Jong aan de Amstel behandelt elk nummer een bepaald thema. Hierin beliht ze het onderwerp vanuit vershillende hoeken en geeft daarbij een overziht van het hulpaanbod van de jeugdzorg op dit terrein. Tot nu toe kwamen de volgende thema s aan bod: 2003/1 Vroegtijdige signalering* maart /2 De harde kern juni /3 Kindermishandeling september /4 Basisonderwijs deember /1 Jeugdpsyhiatrie* maart /2 Voortgezet onderwijs juni /3 Crisishulp november /1 Huiselijk geweld maart /2 Jeugdgezondheidszorg juni /3 Lokaal jeugdbeleid oktober /4 Speiaal onderwijs (primair) deember /1 Armoede maart /2 Meidenhulpverlening juni /3 Lihtverstandelijk gehandiapten oktober /4 Voortgezet speiaal onderwijs deember /1 Hulp aan huis maart /2 Veiligheid juni 2007 Oude nummers van Jong aan de Amstel zijn zolang de voorraad strekt op te vragen via het adres van de redatie: jongaandeamstel@tisalimail.nl * Niet meer voorradig Kabouterhuis Het Medish Orthopedagogish Centrum t Kabouterhuis in Hoofddorp startte zeven jaar geleden met een beperkte apaiteit dagbehandeling en later ook met intern onderwijs in een gedeelde groepsruimte met Altra Jeugdzorg. Nu is de nieuwbouw van het MOC bijna voltooid en wordt t Kabouterhuis een volwaardige vestiging met een ompleet hulpaanbod. e zijn erg blij dat we in de zomer ons nieuwe Wgebouw in gebruik kunnen nemen met alle failiteiten intern en veel ruimte, vertellen loatiemanager Annelies de Leeuw en behandeloördinator Janine Borsboom. De fysiotherapeut en logopedist krijgen er een eigen kamer, er is een gym/oefenruimte en genoeg plaats om buiten te spelen met een skelterbaan, een zandheuvel en speeltoestellen. Met drie groepen en een ombinatieklas is er plek voor 32 kinderen tot aht jaar met ernstige gedragsproblemen of een omplexe ontwikkelingsproblematiek. Ook zijn er tien ambulante plekken beshikbaar en is het Okido aanbod uitgebreid. Het MOC biedt dagbehandeling, diagnostiek en observatie in ombinatie met begeleiding van het gezin. Behoefte Vanaf 2002 heeft De Leeuw met het team t Kabouterhuis in Hoofddorp opgezet. Er is een duidelijke behoefte aan een MOC in deze regio met een grote en groeiende jeugdpopulatie. Bovendien hoeven de kinderen uit de regio Hoofddorp, Nieuw Vennep en Zwanenburg nu niet meer naar Amsterdam. Dat sheelt in reistijd, waardoor de hulp toegankelijker is. Een duidelijk winstpunt. In de regio Amstelland en de Meerlanden werkt het MOC nauw samen met de ouders en kinderen. De afstemming met de ouders en hulpvraag van het kind staan entraal in het ompetentiegerihte model dat wij gebruiken. In de dagbehandeling werkt de gezinsbegeleiding veel met huisbezoeken. Ook geven wij gedragstherapeutishe training aan kinderen, ouders en doenten op sholen. Wij gaan dan met onze spullen naar de sholen toe. Oplossingsgeriht Typish Hoofddorp, zo omshrijft de Leeuw de werkwijze en aanpak. Wij zijn oplossingsgeriht ingesteld in deze regio. Zo is ook het Loket Vroeghulp ontstaan om gedragsproblemen bij jonge kinderen vroegtijdig te signaleren. Coördinator Marga Klaphake: Wij adviseren, informeren en ondersteunen medewerkers van de kinderopvang en ouders als er sprake is of lijkt te zijn van een ontwikkelingsahterstand of een handiap. Hierbij hebben we ook zeer regelmatig overleg met t Kabouterhuis, het Jeugd RIAGG en de ziekenhuizen. Meer informatie: loketvroeghulp@meeaz.nl, t Kabouterhuis heeft sinds dit jaar in Hoofddorp een volwaardige vestiging met een ompleet hulpaanbod. SAKE RIJPKEMA 2

3 D O O R : M I C H E L VA N D I J K Rust en duidelijkheid voor jonge kinderen Jonge kinderen met ernstige gedragsproblemen zijn niet gebaat bij langdurige opname in een residentiele voorziening. Tijdelijke pleegzorg met behandeling is voor hen een beter alternatief. Het MTFC-P-programma maakt dat mogelijk. Het Multidimensional Treatment Foster Care Program for Preshoolers (MTFC-P) is een behandelprogramma voor kinderen die tijdelijk in pleeggezinnen wonen. Daarna gaan ze terug naar de eigen ouders. Atanka Mensink, Hoofd Zorglijn TGV van De Basule, is blij met het programma. Tot nu toe groeide een kind voor onbepaalde tijd op bij pleegouders en keerde het niet terug naar de ouders. Met MTFC-P is dat laatste wel mogelijk. Opvoedsalaris In het programma behandelen opvoedouders, zoals de pleegouders genoemd worden, negen tot twaalf maanden elk één kind. Eén á twee keer per week komen alle ouders bij elkaar om ervaringen uit te wisselen. Tegelijkertijd krijgen de kinderen speltherapie, vertelt Annelies Niessen, programmamanager van De Basule. Ze leren daarin soiale vaardigheden, zoals leren luisteren of voor jezelf opkomen, maar ook basale vaardigheden die passen bij de ontwikkelingsfase van het kind. Een belangrijk deel van het werk gebeurt bij de opvoedouders thuis. Mensink: Daar leert het kind zih hehten, doordat het elke dag dezelfde ouders ziet, en ervaart het spelenderwijs het dagelijks ritme van ontbijt, naar shool gaan en naar bed. Elke dag vullen de ouders een vragenlijst in over het gedrag van het kind. We kunnen daardoor zien of het gedrag verbetert en D O O R : E V E L I E N H O E K S T R A doen daarmee ook onderzoek naar de effetiviteit van deze behandeling, vertelt Niessen. Tijdens het verblijf van het kind bij de opvoedouders wordt tevens gekeken of de ouders de zorg voor het kind na verloop van tijd weer kunnen overnemen. Van hen wordt vooral verwaht dat ze behandeling aanvaarden voor hun problemen. Mensink: Dat is een belangrijk riterium voor terugplaatsing. Lukt dat niet, dan wordt het kind groot in een pleeggezin. Centrum geeft trauma een plaats Anderhalf jaar geleden is het Centrum voor Traumagerelateerde Stoornissen opgeriht aan de Basule. Kinderen met een Post Traumatishe Stress Stoornis (PTSS), maar ook met andere door trauma veroorzaakte problemen zoals angst-, stemming- en gedragsstoornissen kunnen hier tereht. Naast ambulante behandeling en onsultatie wordt er ook wetenshappelijk onderzoek verriht. Verantwoordelijk hoogleraar kinder- en jeugdpsyhiatrie Frits Boer: Binnen de vershillende instellingen bestond al deskundigheid maar die was erg versnipperd. Nu kunnen we alle kennis samenbrengen en daaraan onderzoek verbinden. Er vroeg bij zijn is voor kinderen van groot belang. Klahten bij een trauma zijn divers. Gespannen gedrag, angstig zijn, agressiviteit vertonen, zijn signalen. Het gevoel voor veiligheid is verdwenen. Het niet tijdig herkennen van posttraumatishe reaties door hulpverleners en professionals zorgt er voor dat kinderen onnodig lijden aan de gevolgen van traumatishe gebeurtenissen, waardoor ze ontwikkelingsahterstanden kunnen oplopen. Daarom ontwikkelen we samen met Bureau Jeugdzorg een sreeningsinstrument om vast te kunnen stellen of een kind last heeft van een aan een trauma gerelateerde stoornis, aldus Boer. Behandelmethoden Aan het poliklinishe traumaentrum van de Basule Atanka Mensink: Het kind ervaart spelenderwijs het dagelijks ritme van ontbijt, naar shool gaan en naar bed gaan. worden speifiek twee behandelmethoden toegepast: EMDR (Eye Movement Desensitization and Reproessing) en de Trauma-Gerihte Cognitieve Gedragstherapie (TG- CGT). EMDR is momenteel erg in opkomst in Nederland en zorgt voor de verwerking van een traumatishe ervaring, zoals seksueel misbruik, verkeersongeluk of ziekenhuiservaring. Bovendien nemen de symptomen die zijn ontstaan door de nare herinnering af. Doel van de behandeling is om de gebeurtenis een plek te geven, zodat het kind aan de gebeurtenis kan terugdenken zonder dat het spanning geeft. De gebeurtenis wordt geparkeerd zodat het kind het kan ervaren als iets uit het verleden dat afgesloten is. Psyho-eduatie Bij de Trauma-Gerihte Cognitieve Gedragstherapie (TG-CGT) wordt hetzelfde doel bereikt, maar op een wat andere manier. Ouders en kind krijgen psyho-eduatie, en via ontspanningsoefeningen, affetmodulatie, en het ontwikkelen van ognitieve probleemoplossingsvaardigheden wordt het kind in staat gesteld zijn traumaverhaal te vertellen. Op dit moment worden de medewerkers van de Basule getraind door een aantal Amerikanen die veel ervaring hebben met deze behandelmethode. We willen het kind in staat stellen om de traumatishe gebeurtenissen in de eigen levensgeshiedenis een plaats te geven, zodat het niet langer een losse, onverwerkte storende gebeurtenis is. Daarbij hoort ook het ontrole krijgen over herinneringen aan het trauma, aldus Boer. GGZ-instellingen, kinderartsen en Bureau Jeugdzorg Amsterdam kunnen doorverwijzen naar het traumaentrum van de Basule. Dit kan via het Centraal Aanmelden Informatiepunt van de Basule, tel: SAKE RIJPKEMA Bureau Jeugdzorg meet mening liënten Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam ontwikkelt op dit moment een digitale vragenlijst die ouders en jongeren via internet kunnen invullen. Na het afsluiten van de zorg, krijgen zij van de betrokken hulpverlener een envelop met daarin de uitnodiging mee te doen aan het onderzoek. Met een eigen wahtwoord kunnen zij vervolgens inloggen op de speiale website Omdat niet iedereen beshikt over internet, zit er in de envelop ook een ouderwets papieren versie van de vragenlijst. Met deze ombinatie van een digitale en shriftelijke meting heeft Bureau Jeugdzorg een permanent inziht hoe de liënten hun hulp ervaren. Onderwerpen die worden gemeten zijn onder andere bereikbaarheid, ontat, bejegening en het resultaat van de hulp. Meer informatie: PMTO: sues verzekerd Bureau Jeugdzorg en de Basule hebben een nieuw Amerikaans programma naar Amsterdam gehaald: Parent Management Training Oregon (PMTO). Deze ambulante training is speiaal voor ouders van kinderen van 6 tot 12 jaar met gedragsproblemen. Met het PMTO moeten ouders in twintig sessies overtuigd raken van het feit dat ze invloed kunnen uitoefenen op hun kinderen. De ervaringen in rollenspelen maken de ouders zelfverzekerder in hun omgang met hun kind, speiaal bij psyhiatrishe problematiek en multiproblem-gezinnen. PMTO is evidene en researh based. Dit laatste betekent dat de methode ontinu wordt geëvalueerd en aangesherpt. Meer informatie: Voorlihting aan doelgroepen Het liëntenbestand van de jeugdzorg is ultureel zeer divers. Vanuit de Stadsregio kwam daarom de vraag om bepaalde doelgroepen geriht voor te lihten over opvoed- en opgroeiondersteuning. In de twee regio s van Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam zijn op dit moment voorlihtingteams in oprihting. Zij zullen een deel van deze taak op zih nemen. Meer informatie: Culturele ahtergrond liënten zorgaanbieders Nederlands 1387 (35%) Surinaams 738 (18%) Marokkaans 376 (9%) Turks 183 (5%) Antilliaans 136 (3%) Ghanees 89 (2%) Overig 533 (13%) Onbekend 554 (14%) 16+ van Spirit effetief Het aanbod van 16+ van Spirit is potentieel effetief en veelbelovend. Dat staat in een rapport dat maart 2007 versheen naar aanleiding van een onderzoek naar de effetiviteit van 16+. Het rapport stelt dat Spirit een goed programma biedt voor een deel van de doelgroep die er bij 16+ binnenkomt. Wel adviseert het rapport een meer uniforme uitvoering van het programma. Daarnaast wil het rapport aansherping van de methodiek met ognitieve aspeten en het vaststellen van speifieke elementen. Meer informatie:

4 Bureau Jeugdzorg Oost verhuisd Inmiddels is loatie Oost van Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam verhuisd van de Helmholtzstraat naar hun nieuwe onderkomen op de Weesperstraat 99-5, 1018 VN Amsterdam. Het telefoonnummer is ongewijzigd: Buyne nieuwe portefeuillehouder jeugdzorg Hennah Buyne werd 14 maart 2007 geïnstalleerd als opvolgster van wethouder Ahmed Aboutaleb. Het takenpakket van Buyne bestaat uit de portefeuilles Werk en Inkomen, Onderwijs, Jeugd, Diversiteit en Grote Stedenbeleid. Buyne werd tevens benoemd als portefeuillehouder jeugd Stadsregio Amsterdam. Buyne is geboren in Paramaribo. Ze kwam op haar negende naar Nederland. Ze heeft een lange staat van dienst in de rehterlijke maht. Ze was drie jaar Offiier van Justitie en elf jaar rehter in Groningen. Nadat zij vier jaar rehter in Amsterdam was, werd ze raadsheer aan het gerehtshof in Arnhem. Meer informatie: Spirit werkt met beoordelingsboog Spirit ontwikkelt een nieuwe pleegzorgmethodiek waarbij binnen drie tot zes maanden duidelijkheid moet komen over het toekomstperspetief van een kind. Ze ontwikkelde hiertoe een beoordelingsboog. Hierdoor wordt het voor kind, ouders, pleegouders en Bureau Jeugdzorg transparant welke riteria en afwegingen tot een advies leiden. De nieuwe pleegzorgmethodiek is naar verwahting rond de zomer beshikbaar. Meer informatie: Spirit voert meer programma s uit Spirit kon in 2006 haar produtieprognose herhaaldelijk aanpassen. Dit kwam doordat de rijksoverheid en de gemeente Amsterdam struturele en inidentele middelen beshikbaar stelden. Daarnaast braht Spirit in 2006 de apaiteiten van een aantal pleegzorgprogramma s in overeenstemming met de realiteit. Ook de apaiteiten van Nieuwe Perspetieven (Preventief) zijn in 2006 aangepast. Het aanvalsplan en het aanvullend aanvalsplan leidden vanzelfsprekend ook tot aanpassingen in de apaiteit. In 2006 werden in totaal 6433 zorgativiteiten afgesloten. Dit is 411 (7 proent) meer dan op grond van de prognose voor 2006 werd verwaht, vooral door een toename van apaiteit en produtie van de programma s Jeugdhulp en Crisisinterventie. Meer informatie: Privaywetgeving belemmert aanpak kindermishandeling niet Privaywetgeving en het beroepsgeheim vormen geen belemmering om informatie uit te wisselen bij (vermoedens van) kindermishandeling. Dit shrijven het College Besherming Persoonsgegevens (CBP), de Inspetie Jeugdzorg en de Inspetie voor de Gezondheidszorg in een brief aan minister Rouvoet. Binnen de wet is veel ruimte om gegevens uit te wisselen tussen jeugdzorg en gezondheidszorg. De nadruk moet liggen op goed hulpverlenershap. Vanuit dat oogpunt is het vanzelfsprekend om kindermishandeling te melden en in te grijpen als dat nodig is. Meer informatie: V O O R P U B L I C AT I E Het failliet van de modellenbouwers Operatie Jong stelt voor Centra voor Jeugd en Gezin in het leven te roepen en hen het knooppunt te laten zijn voor (lihte) opvoedhulp en (geïntegreerde) indiatiestelling. Als deze visie door het kabinet wordt overgenomen, wat heeft dit dan voor onsequenties voor de ontwikkeling van de zorgstruturen in het voortgezet onderwijs? De visie van Frits Otto, oördinator Samenwerkingsverband 28/2 voor het Voortgezet Onderwijs en Hans Kok, projetleider Zorg op Maat. Kok: De gemeente moet dit niet willen. Ik loop al jaren mee en zie dezelfde disussies steeds weer terugkomen. Eerst ging het om de Bureaus Jeugdzorg, toen om de gezinsoah, nu om de Centra voor Jeugd en Gezin. We denken steeds opnieuw dat kinderen problemen hebben omdat we het stelsel niet goed hebben georganiseerd. Wat een onzin. Een kind heeft een probleem en dat moeten we oplossen. Deze disussie is nonsens, maar we praten er toh weer over. Otto: De disussie over de Centra voor Jeugd en Gezin is inderdaad al eens gevoerd. Dit is oude wijn in nieuwe zakken. Andere afkortingen Kok: Je kunt een lijn trekken van de jaren zestig tot nu D O O R : M I C H E L VA N D I J K Amsterdam-Noord is het eerste Amsterdamse stadsdeel dat werkt met Triple P. Andere stadsdelen, zoals Slotervaart en Zuidoost, volgen later dit jaar. Met dit programma bieden de vershillende jeugdinstellingen één methodiek voor alle ouders. Ouders ondersteunen bij het opvoeden van kinderen met (beginnende) gedrags- en emotionele problemen, dat is het pedagogish uitgangspunt van Triple P (Positief Pedagogish Programma), een opvoedingsmethodiek uit Australië. Triple P werkt met vijf basisprinipes: een veilige en stimulerende omgeving, leren door positieve ondersteuning, aansprekende disipline, realistishe verwahtingen en goed voor jezelf zorgen als ouder. Amsterdam-Noord is het eerste stadsdeel dat werkt met dit opvoedprogramma. Maarten Vos, preventiewerker bij Mentrum, en Barbera Olthof, pedagogish adviseur bij Kansweb, zijn enkele van de hulpverleners die de afgelopen maanden zijn getraind in de methodiek van Triple P. Eye-opener Triple P is een gestrutureerd programma dat bestaat uit vijf niveaus die elkaar logish opvolgen en gaan van lihte naar steeds ernstiger problematiek. Het eerste niveau bestaat uit algemene informatie via de media, en daarna volgen advies bij alledaagse opvoedingsvragen, adviesgesprekken op een spreekuur of huisbezoek en intensieve individuele- of groepstraining om vaardigheden te leren die gedragsproblemen bij kinderen helpen verminderen. De vershillende jeugdinstellingen in Noord voeren elk een ander niveau van het programma uit. Olthof geeft bij Kansweb bijvoorbeeld voornamelijk pedagogish advies (niveau 2 en 3). Belangrijk onderdeel daarvan vormt een DVD die ze uitdeelt en bespreekt met de ouders. Daarop staan zowel goede als slehte voorbeelden over opvoeding. Voor veel ouders is dat een eyeopener, omdat ze zih in veel voorbeelden herkennen. over hoe de jeugdhulp het onderwijs moet ondersteunen. We hebben telkens andere afkortingen, maar het komt in feite steeds op hetzelfde neer. We gaan niet uit van de problemen, maar van de struturen. We denken dat als we de struturen op orde hebben, de problemen vanzelf worden opgelost. Wat een onzin. Amsterdam moet het onderwijszorgsysteem versterken. Laten we eens luisteren naar wat leerlingen zelf willen. Kijk naar onderzoek dat Young Works heeft uitgevoerd onder leerlingen. Leerlingen hebben hun verhalen verteld soms zijn dat gruwelijke verhalen - en hun oplossingen gegeven. Ouders denken dat hun kinderen hen alles vertellen, maar dat is niet zo. Kinderen willen ook niet altijd met hun ouders praten. Ze willen praten met een volwassene op shool die ze kunnen vertrouwen. Dat beeld zetten de leerlingen neer. Dus als we dat nou eens zouden organiseren.. Otto: Leerlingen zien vaak de oniërge als meest waardevolle vertrouwenspersoon. Kok: Ik hoop dat Amsterdam de vrijheid reëert, waarbij we geen last meer hebben van instituties, want als er iets de afgelopen dertig jaar is aangetoond, dan is het wel het failliet van de modellenbouwers. Dit is een voorpubliatie uit het boek Op het shoolplein. Onderwijs en jeugdzorg: van flirt tot vaste verkering. Hermien Buyse en Hans Kruyssen (red.) ISBN: SWP, Amsterdam, juni pag. euro 21,90. Positief opvoeden met Triple P 4 Voor veel ouders is zo n advies voldoende, maar sommige ouders hebben meer nodig. Zij worden door Olthof doorverwezen voor meer intensieve begeleiding. Zoals naar de groepstrainingen en individuele onsultatie van Maarten Vos bij Mentrum (niveau 4). Shreeuwen De zelfredzaamheid van ouders vormt een belangrijk prinipe van Triple P. Olthof: Hulpverleners zijn geneigd om het van ouders over te nemen. Deze methodiek daarentegen maakt juist gebruik van het probleemoplossend vermogen van ouders. Vos beaamt: Het gaat uit van empowerment. Ouders moeten zelf doelen leren stellen, zelf kiezen waaraan ze willen werken. Dat kunnen onrete zaken zijn. Ik sprak vandaag een moeder van een gezin dat gewend is voortdurend naar elkaar te shreeuwen. Dat wil moeder niet meer. We hebben daarom afgesproken dat het gezin zih erin gaat oefenen om zahtjes te leren praten met elkaar en dat wij hen daarbij helpen. WIM STEVENHAGEN

5 Jeugdzorg in de regio Amsterdam Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam is onder andere verantwoordelijk voor de intake van liënten. Zij vormt als het ware de voordeur voor de jeugdzorg en stelt vast welke hulp kinderen en jongeren en hun ouders nodig hebben. Als kan worden volstaan met kortdurende, relatief eenvoudige hulp, dan verleent Bureau Jeugdzorg deze zelf. Indien meer en/of intensievere hulp nodig is, dan zorgt Bureau Jeugdzorg dat de liënt wordt geholpen met een zorgprogramma. Deze programma- s worden in de agglomeratie Amsterdam uitgevoerd door vijf instellingen voor Hulp op indiatie (HOI), ook wel zorgaanbieders genoemd: Altra, de Basule, HVO- Querido, MOC t Kabouterhuis en Spirit. Deze bieden zowel ambulante hulp, daghulp als residentiële hulp. Ook is Bureau Jeugdzorg verantwoordelijk voor de indiatiestelling voor kinderen met psyhiatrishe problematiek. Dit kan onder andere met indiaties die leiden tot de inzet van Persoons Gebonden Budget (PGB). Kijk voor het volledige overziht van het jeugdzorgaanbod in Stadsregio Amsterdam op Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam Bureau Jeugzorg vormt de toegang tot een groot deel van de jeugdhulpverlening in de agglomeratie Amsterdam. Zij verleent hulp, indieert, verwijst én begeleidt kinderen en jongeren (en hun ouders) zodanig, dat deze de juiste hulp krijgen. Zij werkt hiertoe samen met lokale voorzieningen en de gespeialiseerde jeugdhulpverlening. Ook begeleidt Bureau Jeugdzorg kinderen, jongeren en hun gezin bij de uitvoering van door de rehter opgelegde maatregelen binnen de (gezins-)voogdij en de jeugdrelassering. Bureau Jeugdzorg fungeert als meldpunt voor (vermoedens van) kindermishandeling. Bij al het handelen van Bureau Jeugdzorg staan de rehten van het kind entraal. Jeugdhulpverlening Deze riht zih op liënten die op vrijwillige basis met de jeugdzorg te maken krijgen. Daarnaast ondersteunt Bureau Jeugdzorg andere professionals, zodat liënten geen gebruik hoeven te maken van de meer intensieve jeugdzorg. Naast het houden van dagelijks spreekuur, neemt BJAA deel aan de zorgstruturen van het basis-, voorgezet en speiaal onderwijs. Voor jonge kinderen wordt samengewerkt met de jeugdgezondheidszorg. BJAA is ook de toegangspoort voor de jeugd-ggz, hoewel de huisarts mag blijven verwijzen. In geval kinderen worden bedreigd, kan een zorgmelding bij BJAA worden gedaan waarna volgens een proedure wordt gehandeld. Voor risissituaties heeft BJAA een risisteam dat binnen zeer korte tijd ter plaatse is. Als een lient bij BJAA is aangemeld, wordt er een uitgebreide analyse gedaan om vast te stellen wat de kern is van de problematiek en wat voor hulp nodig is. Meestal is geïndieerde hulp nodig. Wanneer relatief lihtere hulp volstaat, kan Bureau Jeugdzorg hulp- en adviesgesprekken voeren (max. 5). Wanneer de geïndieerde hulp in gang is gezet, volgt en stuurt Bureau Jeugdzorg de hulp aan indien nodig. Het de taak van Bureau Jeugdzorg om de Raad voor de Kinderbesherming om een onderzoek te vragen als de ontwikkeling van een kind wordt bedreigd en/of ouders niet meewerken aan de hulpverlening. Vaak wordt dat voorafgegaan door de eerdergenoemde zorgmelding. Bureau Jeugzorg is daarmee ook de intake-poort van de Raad voor de Kinderbesherming Gezinsvoogdij De gezinsvoogd ondersteunt een gezin als een kind door de situatie thuis niet meer goed en/of veilig kan opgroeien. Deze begeleiding start na een uitspraak van de kinderrehter. De gezinsvoogd geeft de ouder(s) bindende adviezen en ondersteunt bij de verzorging en opvoeding van het kind. Voogdij In de Nederlandse wet staat dat iedereen die jonger is dan ahttien jaar onder gezag moet staan. Als er geen ouder is die het gezag kan uitoefenen, dan kan in de agglomeratie Amsterdam de voogdij worden opgedragen aan Bureau Jeugdzorg. De voogdijwerker behartigt dan namens Bureau Jeugdzorg de belangen van de minderjarige en neemt de belangrijke beslissingen. Jeugdrelassering Als een jongere in aanraking komt met de politie en er een proes-verbaal wordt opgemaakt, dan kan na een beslissing van een bevoegde justitiële instelling de jeugdrelassering worden ingeshakeld om herhaling te voorkomen. De jeugdrelasseringwerker betrekt de situatie op het werk of shool, de vrijetijdsbesteding, vriendenkring en de thuissituatie bij de begeleiding, en zal de jongere intensief motiveren en ontroleren. Opvoedondersteuning Bureau Jeugdzorg biedt ouders en professionals ondersteuning bij vragen over opgroeien en opvoeden. Hiertoe verzorgt Bureau Jeugdzorg trainingen en kan men tereht bij diverse Opvoedwinkels. Onderwijshulpverlening Op alle sholen voor voortgezet onderwijs is een onderwijshulpverlener werkzaam. Deze biedt shoolfuntionarissen advies en onsult. In overleg met de shool worden indiaties opgesteld en worden hulpen adviesgesprekken geboden. Voor een overziht van het totale aanbod van Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam: Altra Altra biedt hulp aan kinderen en jongeren die zijn vastgelopen of dreigen vast te lopen in hun ontwikkeling en aan AANMELDING Sholen Politie Maatshappelijk werk Kinderopvang overigen Artsen ouders die steun nodig hebben bij de opvoeding. Ook sholen kunnen een beroep doen op Altra bij de begeleiding van hun leerlingen. Hulp op maat Altra biedt hulp op maat. Dat betekent dat er een groot aantal programma s wordt geboden, afgestemd op de de speifieke behoeften en vragen. Zo biedt Altra risisopvang voor heel jonge kinderen die niet meer thuis kunnen wonen, risishulp voor gezinnen die in aute problemen zijn gekomen en een reeks hulpprogramma s voor kinderen en jongeren in alle leeftijdsategorieën. Aanstaande tienermoeders krijgen hulp bij de opvoeding van hun kind en worden geholpen op weg naar zelfstandigheid. De programma s vershillen in duur en intensiteit. De meeste hulp is ambulant, dat wil zeggen dat de kinderen een of meerder keren in de week naar een van de loaties van Altra komen. Soms ook wordt de hulp thuis geboden. De hulp aan jonge moeders en de risishulp voor jonge kinderen is residentieel: de moeders en kinderen wonen dag en naht in een van de opvang- of leefgroepen van Altra. Hulp op shool Steeds meer hulpverlening vindt tegenwoordig op of vanuit de sholen plaats. Een bekend voorbeeld is het shoolmaatshappelijk werk dat voorziet in kortdurende hulp aan ouders van leerlingen met wie het op de basisshool niet goed gaat. Leerkrahten kunnen advies krijgen hoe ze het beste kunnen omgaan met het gedrag van de kinderen. Een ander voorbeeld is de Ouder-Kindtraining, bedoeld voor kinderen met gedragsproblemen en voor ouders die onvoldoende in staat zijn tot opvoeden. Het programma heeft een preventief karakter en vindt deels op shool, deels bij de ouders thuis plaats. Voor het voortgezet onderwijs is er onder andere het Swithprojet ontwikkeld. Het projet is bedoeld voor leerlingen die zonder extra hulp en begeleiding een grote kans lopen vroegtijdig de shool te verlaten. Speiaal onderwijs Altra helpt sholen en leerkrahten, maar geeft zelf ook onderwijs. Op het Altra College wordt les gegeven aan jongeren die zih door gedragsproblemen niet kunnen handhaven binnen het reguliere TOEGANG EN INDICATIE Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam Jeugdhulpverlening Jeugdbesherming Jeugdrelassering Advies- en Meldpunt Kindermishandeling Raad voor de Kinderbesherming voortgezet onderwijs. Ze krijgen hier een nieuwe kans, zodat ze terug kunnen naar de shool die het beste past bij hun mogelijkheden. De leerlingen die aan werken toe zijn, proberen we door middel van stages voor te bereiden op een baan. Het Altra College telt veertien afdelingen verspreid over Amsterdam, Zaanstreek en Waterland. Voor meer informatie: De Basule ZORGAANBOD Altra MOC t Kabouterhuis Spirit HVO-Querido De Basule Overigen De Basule is een aademish entrum voor kinder- en jeugdpsyhiatrie waar kinderen, jongeren én hun ouders tereht kunnen als er sprake (of een vermoeden) is van kinder- en jeugdpsyhiatrishe problematiek. De Basule onderzoekt, behandelt en begeleidt zowel kinderen, jongeren als gezinnen. Daarnaast biedt de Basule ook onsultaties aan andere hulpverleners. De Basule biedt hulp vanuit vershillende loaties in de regio Amsterdam en de Gooi en Vehtstreek. De hulp wordt geboden in de vorm van poliklinishe behandeling, dagbehandeling of dag-en-nahtbehandeling. Bij de invulling van de behandelingen wordt onder andere gebruik gemaakt van methodieken waarvan de werking wetenshappelijk is bewezen. De Basule werkt nauw samen met de Vrije Universiteit en het AMC/Universiteit van Amsterdam. Het hulpaanbod van de Basule is verdeeld in lusters. Cluster kinderen Met de zorglijnen: emotionele stoornissen gedragsstoornissen autistish spetrum stoornissen kinderpsyhiatrishe leerlingondersteuning Cluster jeugd Met de zorglijnen: emotionele stoornissen gedragsstoornissen autistish spetrum stoornissen en psyhosen mandometerentrum (behandeling van eetstoornisssen) Cluster forensishe jeugdpsyhiatrie Biedt hulp aan jongeren die met justitie in aanraking zijn gekomen (of dreigen te komen) en bij wie er sprake is van psyhiatrishe problematiek. 5

6 Jeugdzorg in de regio Amsterdam REC BovenAmstel Cluster psyhiatrie voor kinderen en jeugdigen met een verstandelijke beperking Biedt hulp aan verstandelijk gehandiapte kinderen en jongeren met een (vermoeden) van psyhiatrishe problematiek. Cluster gezinnen Biedt hulp aan gezinnen en pleeggezinnen. Het luster beshikt tevens over een onsult- en adviesfuntie voor andere instellingen binnen de jeugdzorg en jeugd-ggz evenals voor vragen op het gebied van pleegzorg en adoptie. Het luster bestaat uit de zorglijnen psyhiatrishe gezinsbehandeling en therapeutishe pleegzorg. Cluster sholen voor speiaal onderwijs De Pionier en de Professor Waterinkshool integreren onderwijs en begeleiding van kinderen die bij de Basule in behandeling zijn. Cluster speiaal onderwijs en zorg Onderzoekt en begeleidt kinderen met leer- en opvoedingsproblemen. Verriht tevens onderzoek en ontwikkelt nieuwe werkwijzen voor het speiaal en regulier onderwijs. Regionaal Centrum voor Kinder- en Jeugdpsyhiatrie (RCKJP) Gooi en Vehtstreek Voor kinder- en jeugdpsyhiatrishe diagnostiek en behandeling in de Gooi en Vehtstreek (in samenwerking met de Symfora groep). Orthopsyhiatrishe residentiele voorziening Amsterdam Langdurige hulp en opvang voor kinderen en jongeren met gedragsproblemen of psyhiatrishe problematiek (in samenwerking met Spirit). Voor meer informatie: of het Centraal Aanmeld- en informatiepunt: Medish Orthopedagogish Centrum t Kabouterhuis MOC t Kabouterhuis biedt hulp aan jonge kinderen tot aht jaar met ernstige gedragsproblemen of omplexe ontwikkelingsproblematiek en hun ouders. Ze biedt multidisiplinair onderzoek en behandeling van het kind en begeleiding van het gezin. Uitgangspunt daarbij is: Samen met ouders zorgen voor een optimale ontwikkeling van het kind. Dagbehandeling voor kinderen Van anderhalf tot zeven jaar. Voltijd of deeltijd in ombinatie met intern onderwijs en begeleiding van het gezin. Er zijn speiale groepen voor jonge kwetsbare kinderen tot vier jaar, die zowel lihamelijk als soiaalemotioneel extra kwetsbaar zijn. Ook is er een speiale groep voor kinderen die een stoornis in het autistish spetrum hebben. Binnen de dagbehandelinggroepen bestaat de mogelijkheid voor een observatieplaatsing van drie tot zes maanden Ambulante gezinsbehandeling Voor gezinnen met kinderen tot aht jaar waarbij de kinderen gewoon naar shool of de kinderopvang gaan. De behandeling vindt plaats in de thuissituatie eventueel in ombinatie met advies aan andere opvoeders in de shool-of opvangsituatie van het kind. Praktish pedagogishe gezinsbegeleiding (PPG), riht zih op gezinnen met kind(eren) met een ontwikkelingsahterstand of een lihtverstandelijke handiap in de thuissituatie. (PPG is tevens beshikbaar voor gezinnen waar een of beide ouders moeilijk lerend zijn.) Okido Begeleiding op het kinderdagverblijf, de peuterspeelzaal of voorshool van het kind. Een medewerker van MOC t Kabouterhuis komt naar de opvang toe om begeleiding te bieden aan de leidsters van het kind. Diagnostiek via een onsultatieplaatsing, een observatieplaatsing van zes weken op een van de dagbehandelinggroepen inlusief onderzoek. via de uitzoekmodule, observatie (thuis/ op shool of in de opvang) en onderzoek binnen zes weken. via VTO- oördinatie (vroegtijdige onderkenning ontwikkelingsproblemen bij kinderen t/m vier jaar) VTO-oördinatie kan onderzoeken aanvragen bij t Kabouterhuis. Voor meer informatie: of HVO-Querido HVO-Querido biedt opvang, woonbegeleiding en dagativiteiten aan Amsterdammers die dat nodig hebben: dak- en thuislozen, vrouwen en gezinnen in nood en mensen met psyhiatrishe problemen. Jong en oud, mannen en vrouwen. Voor jeugdigen biedt HVO- Querido twee programma s. Wonen kun je leren De HVO-Querido afdeling BWA leert jeugdigen van 16 tot 23 jaar zelfstandig wonen in een reguliere woning. Op eigen benen staan vereist praktishe vaardigheden als verantwoord omgaan met geld en goed, jezelf en de omgeving. Leren wonen kan zowel individueel als in een groep. Alexandria HVO-Querido biedt in Alexandria opvang en begeleiding aan 25 jonge vrouwen tussen de 18 en 23 jaar: dak- en thuislozen, zwangere vrouwen en jonge moeders. De hulp bestaat uit een ombinatie van wonen en begeleiding. In Alexandria leren de vrouwen zelfstandig wonen. Voor meer informatie of Spirit Spirit helpt opvoeders en jeugdigen met oplossen van problemen bij opvoeden en opgroeien. De meeste hulp biedt Spirit in elke regio van Amsterdam en omstreken. Naast dit hierna beshreven basisaanbod, biedt zij diverse andere hulpvormen. Het basisaanbod bestaat uit: Ambulante spoedhulp met kleinshalige aute opvang Als er auut hulp nodig is, geeft een hulpverlener intensieve hulp bij het gezin thuis. Zonodig vindt daarnaast diret opvang plaats van een jeugdige voor een paar nahten in een huis voor Kleinshalige Aute Opvang of in een pleeggezin. Hulp van de regionaal ambulante teams Bij deze intensieve, ambulante hulpverlening zoekt Spirit met de jeugdige en de gezinsleden uit, wat er voor hem of haar nodig is om de problemen die er zijn op te lossen door middel van vershillende methodieken, praktishe ondersteuning en advies. Pleegzorg Voor een jeugdige die tijdelijk niet in zijn of haar eigen gezin kan wonen, maar voor wie opvang in een gezinssituatie wel het beste zou zijn, zoekt Spirit een passend pleeggezin in het soiale netwerk van het gezin en anders in haar pleeggezinnenbestand. Beter met Thuis Beter met Thuis biedt ambulante hulp en hulp met verblijf, bij de opvoeding van kinderen van zes tot en met vijftien jaar die tijdelijk niet, ontinue, thuis kunnen wonen. Aan deze hulp is vaak al andere hulp vooraf gegaan en is het noodzakelijk gebleken dat het kind tijdelijk ergens anders verblijft. Samen met de ouders of andere opvoeders, werkt Spirit aan de terugkeer naar huis of anders naar een andere gezinssituatie helpt opvoeders en jongeren van zestien en zeventien jaar samen problemen op het gebied van opgroeien en opvoeden aan te pakken. De hulp wordt thuis in het gezin gegeven. De jongere kan tijdelijk in een woonruimte van Spirit verblijven. De hulp riht zih op terugkeer naar huis. Als terugkeer niet meer kan, dan wordt naar een andere oplossing gezoht, bij voorkeur bij familie of vrienden. Eht-reht Conferentie Wanneer jeugdigen verantwoordelijkheid willen nemen voor een wandaad die zij hebben gepleegd, kan een Eht-reht Conferentie worden georganiseerd. Hier kunnen de dader, het slahtoffer zijn of haar familie en vrienden de gebeurtenis bespreken en een plan maken hoe de aangerihte shade enigszins hersteld kan worden. Voor meer informatie: of Indiatie Voor toelating tot het onderwijs van het de sholen van het REC BovenAmstel of voor toelating tot de ambulante begeleiding van het REC BovenAmstel (de rugzak) is een indiatie nodig: een luster 4 indiatie. Cluster 4 staat voor speiaal onderwijs voor leerlingen met ernstige gedragsproblemen en/of psyhiatrishe stoornissen. Voor een luster 4 indiatie moet worden aangetoond dat een leerling een ernstige onderwijshindernis ondervindt, dat het zorgsysteem van de shool en externe hulpverlening niet voldoende is en dat er sprake is van een gediagnostieerd gedragsprobleem en/of psyhiatrishe stoornis. Voor een rugzak moet worden aangemeld (formeel door de ouders) bij het entraal loket van het REC BovenAmstel bij de Basule met gebruikmaking van het aanmeldingsformulier, dat van de website is af te halen: Voor aanmelding geriht op een shoolplaatsing vindt aanmelding rehtstreeks bij de shool dan wel shoolafdeling plaats. Crisissituatie Naast plaatsing met een indiatie is in risissituaties onder bepaalde voorwaarden direte tijdelijke plaatsing in een luster 4 shool mogelijk. Dit kan in een Transferium of op een Op De Rails plaats. Plaatsing gaat uitsluitend via de samenwerkingsverbanden voor primair of voortgezet onderwijs, waarmee het REC BovenAmstel daarover afspraken heeft of via een leerplihtambtenaar (bij thuiszitters). Aangesloten sholen E.J. van Detshool IJsbaanpad CV Amsterdam t: em: van_detshool@zonnet.nl De Pionier Rijkstraatweg AP Duivendreht t: em: pionier@pi-amsterdam.nl Professor Waterinkshool Moreelsestraat BJ Amsterdam t: em: info@professor-waterinkshool.nl Bets Frijlingshool Tafelbergweg BC Amsterdam t: em: Tafelbergweg@altrajeudzorg.nl A.H. Gerhardshool Valentijnkade JL Amsterdam t: em: ainfo@ahgerhard.nl Mr. G.T.J. de Jonghshool Terpstraat TV Amsterdam t: em: administratie@mrdejonghshool.nl De Kleine Prins Orteliusstraat BB Amsterdam t: em: prinsje@xs4all.nl Altra College Plantage Middenlaan DB Amsterdam t: em: s.van.vlerken@altrajeugdzorg.nl De Wetering Gaasterlandstraat RH Amsterdam t: / em: vsodewetering@hetnet.nl 6

7 VEILIGHEID Reht op aandaht en liefde Elk kind heeft het reht om op te groeien in een veilige situatie. Daar riht de jeugdzorg zih op. Kinderen horen aandaht en liefde te krijgen. Dat is de reden waarom de jeugdzorg ingrijpt wanneer ouders een kind verwaarlozen en mishandelen. Dat klinkt alleen makkelijker dan het is, want het is niet altijd even makkelijk te beoordelen wat zih preies binnenshuis afspeelt. En wat is veiligheid preies? Wanneer grijpt de jeugdzorg in? Wanneer is de situatie thuis weer zodanig dat het kind thuis veilig is, dat de ouders het de aandaht en liefde kunnen geven waar het reht op heeft? SAKE RIJPKEMA Franine Lamers-Winkelman: Hoe eerder wordt ingegrepen, hoe beter. D O O R : M A R N I X D E B R U Y N E Veiligheid is meer dan voorkomen mishandeling Onnodig veel kinderen in Nederland leven in een onveilige situatie. Hulpverleners en de opleidingen kunnen daar wat aan doen, zegt Franine Lamers-Winkelman, oördinator van het Kinder- en Jeugdtrauma Centrum in Haarlem en verbonden aan de afdeling Orthopedagogiek van de Vrije Universiteit. Kindermishandeling is in Nederland nog altijd een taboe. eb je gezien hoe snel het al weer uit het nieuws is? HZonder bitterheid praat Franine Lamers op de Vrije Unversiteit over het door haar geleide onderzoek, waarvan de resultaten eind april werden gepresenteerd. Bijna 20 proent van alle jongeren, in heel Nederland, worden jaarlijks slahtoffer van kindermishandeling - volgens de definitie uit de Wet op de Jeugdzorg - bleek uit dit onderzoek. De ijfers zijn zeker twee keer zo hoog als waarvan steeds was uitgegaan. Maar dat de aandaht ervoor zo snel wegebde, verbaas- de haar niet. Kindermishandeling is in Nederland nog altijd een taboe. Dat komt hier toh nauwelijks voor, is de gedahte. Het wordt weggestopt. Maar omdat in de VS niet zo n taboe heerst, kon daar wel een meldpliht worden ingevoerd: iedereen die er met kinderen in aanraking komt - jeugdartsen, tandartsen, leraren - is verpliht elk vermoeden te melden. Zoiets zou in Nederland ook moeten. Taboe Hetzelfde taboe is volgens Lamers een verklaring dat opleidingen te weinig aandaht besteden aan het herkennen van kindermishandeling. Het moet in je lijf zitten, je moet weten dat een bepaalde blauwe plek niet door buitenspelen komt, maar door mishandeling. Dat is goed te leren, maar niet op een ahternamiddag. Opleidingen moeten daar strutureel meer aan doen. Neem ADHD. Studenten leren op de basisopleiding wat de symptomen zijn. Maar ze leren niet dat kinderen die seksueel misbruikt zijn vaak ADHD-gedrag gaan vertonen. Je moet bij ADHD dus altijd doorvragen, kijken of er meer aan de hand is. Veiligheid is meer dan zorgen dat een kind niet wordt mishandeld. Lamers: Er is sprake van een onveilige situatie als thuis asbakken vol peuken staan, wat bij inslikken tot maagproblemen kan leiden; als pa en ma aan de drugs zijn en niet op de kleintjes passen; als kinderen zonder begeleiding op straat spelen, die te jong zijn om op het verkeer te kunnen letten. Maar ook als een van de ouders voortdurend depressief is en alleen aan zihzelf toekomt. Door de emotionele verwaarlozing waartoe dat leidt, krijgen die kinderen later ook vaak psyhishe problemen. Hoe eerder wordt ingegrepen, hoe beter. Hulpverleners zijn ehter vaak huiverig om in te grijpen. Enig begrip heeft Lamers wel. Kindermishandeling zit op de grens tussen justitie en hulpverlening. Elke zaak is twee keer zo veel werk als gewone hulpverlening. Daarnaast zijn hulpverleners bang voor juridishe proedures. Mishandelende ouders zijn vaak snel aangebrand en uitermate agressief. Ze dreigen met hun advoaten, wat weer leidt tot proedure bij het tuhtollege. Dat kost allemaal veel te veel tijd en geld. Toh mag dat geen exuus zijn voor te laat ingrijpen, vindt Lamers. Vandaar dat ze lovend is over de Kindspoor-projeten, zoals Den Haag begin 2004 invoerde. Zodra de politie in atie komt bij huiselijk geweld, melden de agenten aan jeugdzorg of er kinderen in het gezin zijn. Binnen vijf dagen gaat een speiaal daartoe opgeleide orthopedagoog met de kinderen praten. Ze kijken gelijk of er voldoende speelgoed in huis is, of het armoedig is of een zootje. Vervolgens wordt binnen twee weken beslist wat er moet gebeuren voor de kinderen. 7

8 VEILIGHEID D O O R : TA M A R A F R A N K E Een vermoeden van mishandeling en dan? In 2006 steeg het aantal meldingen van kindermishandeling bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) wederom met 10 proent ten opzihte van het jaar daarvoor. Maar wat gebeurt er met de ruim 3000 telefoontjes die er per jaar binnen komen? uim 3000 meldingen per jaar is zeker veel en het Rneemt alleen maar toe, zegt Judith Paleari, bureaudienst medewerkster van het AMK. In 2005 is er in Amsterdam door een aantal instellingen het Protool Kindermishandeling ontwikkeld. Dit is inmiddels algemeen bekend bij organisaties in Amsterdam die met kinderen werken, zoals sholen en onsultatiebureaus. Het protool helpt hen bij het signaleren en melden van kindermishandeling. In het Protool staat een routekaart die aangeeft welke aties je moet ondernemen bij een vermoeden van kindermishandeling. Wij ondersheiden drie soorten aties: adviezen, onsulten en onderzoeken. Een advies is een eenmalig telefonish ontat met het AMK. Iemand belt met het AMK omdat hij of zij vermoedt dat een kind wordt mishandeld. Tijdens dit adviesgesprek maken we samen een inshatting van de zorg over het kind. En bespreken we wat de mogelijke vervolgstappen zouden kunnen zijn. Als er meer telefonish ontat nodig is, dan betreft het een onsult. Bijvoorbeeld een professional die graag wil overleggen voordat hij of zij een gesprek met de ouders heeft, of feedbak wil over de te nemen stappen na een gesprek met de ouders. Het AMK probeert, indien nodig, passende hulp voor ouder en kind te organiseren. Passende hulp In situaties waarin de beller zelf niet de juiste hulp kan bieden, maar wel om ingrijpen vraagt, wordt er een melding gedaan bij het AMK. Vanaf dat moment ligt de verantwoordelijkheid voor de zorg bij het AMK. Het AMK start dan een onderzoek door in gesprek te gaan met de ouders en beroepsmatig betrokkenen te vragen of zij de zorgpunten herkennen. Het AMK probeert dan, indien nodig, passende hulp voor ouder en kind te organiseren. Als de situatie voor het kind levensbedreigend is of als de ouders geen hulp willen aepteren, dan draagt het AMK het onderzoek over aan de Raad voor de Kinderbesherming, zodat hulp kan worden afgedwongen. Bij een melding vindt er in prinipe altijd terugkoppeling met de melder plaats. Partiulieren mogen anoniem melden, dat betekent dat zij niet bekend worden gemaakt bij de ouders en het kind. Maar professionals melden in prinipe altijd open, uitzonderingen daargelaten. Ons doel is altijd om de situatie voor het kind zo snel mogelijk te verbeteren. Meer informatie: HERMAN WOUTERS/HH Training Samenwerken voor veiligheid Dit voorjaar kreeg het inhoudelijk middenkader van Spirit, Altra, MOC t Kabouterhuis, de Basule (luster gezinsbehandeling), HVO Querido en Bureau Jeugdzorg een gezamenlijke training. De training besloeg twee dagen en moest de kennis, houding en vaardigheden over kindermishandeling vergroten en ervoor zorgen dat de deelnemers hun medewerkers hierin kunnen oahen. Tevens was het doel om de samenwerking in de keten te versterken. Daarom zijn de trainingen in aht regio s gegeven. Zo gingen medewerkers van vershillende instellingen, maar werkzaam in de zelfde regio, met elkaar aan de slag. In dit trainingstrajet zijn ook vier trainers vanuit de deelnemende instellingen opgeleid. Zij zullen de komende jaren de training verzorgen voor nieuwe medewerkers en dragen bij aan borging binnen de instellingen. D O O R : S U Z A N H I L H O R S T Dilemma s bij vermoedens Een hulpverlener die vermoedt dat een kind wordt mishandeld, heeft niet alleen met het kind te maken, maar ook met de ouders. Als de mishandeling wordt gemeld, hangt het vertrouwen van de ouders aan een zijden draad. Dan is het de kunst namens het kind te blijven handelen, zónder dat die draad knapt. In het spoeddebat over kindermishandeling liet minister Rouvoet van Jeugd en Gezin weten er niets voor te voelen huisartsen te verplihten kindermishandeling te melden. Volgens de minister zou een dergelijke meldpliht er juist toe leiden dat ouders hun kinderen niet meer naar de dokter sturen. Marian Sanders, kinderarts van het Luas Andreas Ziekenhuis, gelooft dat een kinderarts juist veel kan bereiken door de ouders bij het onderzoek te betrekken: Een jong kind onderzoek ik meestal waar de ouders bij zijn. Als ik vermoed dat het niet goed gaat met een kind, dan bespreek ik dat diret. En die aanpak gaat volgens Sanders niet ten koste van het vertrouwen van de ouders: Soms blijkt dat de problemen best te overzien zijn, dan zijn de ouders bijvoorbeeld al gebaat bij shuldhulpverlening. Vaak zijn ze opgeluht dat iemand er over begint, zodat ze iets aan de situatie kunnen doen. De meeste ouders willen nog altijd het beste voor hun kind. Voorzihtig Renée Neuteboom, direteur kinderopvang Combiwel: Bij vermoedens zijn we voorzihtig. Een beshuldiging in die rihting weegt zwaar, liever verwijzen we de ouders eerst naar de vershillende vormen van hulp. Sommige ouders vinden dat prettig, sommige niet. Het is altijd zoeken naar de juiste vorm. Blijft het vermoeden bestaan, dan grijpt Combiwel in: Het gebeurt zelden, maar we hebben wel eens een melding gedaan. En ook al nam de moeder het ons ahteraf kwalijk, het was op dat moment de juiste keuze. Vanwege de wet op de privay mogen medewerkers van Combiwel niet met, bijvoorbeeld, een leraar over een kind praten: Neuteboom: Dat maakt het wel extra moeilijk. Lastig Ook voor huisartsen is het soms lastig. Sanders: Een huisarts is de vertrouwenspersoon voor het hele gezin. Heel af en toe belt een huisarts naar de kinderarts om een verwijsbrief toe te lihten: Als iemand bijvoorbeeld denkt bepaalde signalen te hebben opgevangen, maar het niet zeker weet. In dat geval behoudt de arts het vertrouwen van de ouders, maar gebeurt er wel iets met de vermoedens. Wat een huisarts volgens Sanders in ieder geval niet moet doen, is zelf gaan praten met een kind. Bijvoorbeeld om eerst helemaal zeker te zijn. Dan kan er een hoop misgaan, vertelt Sanders. Ze noemt een voorbeeld: Iemand die niet gespeialiseerd is op dit gebied, kan een kind dingen in de mond leggen door insinuerende vragen te stellen. Daar shiet niemand iets mee op. 8

9 VEILIGHEID D O O R : C O R I N A D E F E I J T E R Iedereen krijgt hulp bij huisverbod Het preventief huisverbod is een nieuwe maatregel om huiselijk geweld in een vroeg stadium te voorkomen en te bestrijden. Naar verwahting wordt de wet in 2008 van kraht. Amsterdam-Noord doet mee aan een landelijke proef om deze maatregel in praktijk te testen. (ASHG). Bij een risis gaat het Crisisteam van Bureau Jeugdzorg erop af. Een medewerkster van het ASHG bezoekt de volgende dag de partner en/of kinderen om te bespreken of ze hulp willen en wat mogelijk is. Als er kinderen zijn shakelt ze het Vangnet Jeugd in. Het streven is het gezin gezamenlijk te bezoeken. De samenwerkende hulpverleningsinstellingen organiseren een asusoverleg en stellen binnen tien dagen een hulpverleningsplan op. De Waag biedt de dader een agressietraining aan. Bij meldingen die niet leiden tot een huisverbod, kijkt de politie met Vangnet & Advies welke hulp geregeld moet worden. In de praktijk betekent dat vaak dat de partner en/of kinderen het huis verlaten. In 2005 bedroeg het aantal meldingen van huiselijk geweld bij de Amsterdamse politie In de eerste drie maanden van dit jaar kreeg de politie een zelfde aantal van 7200 meldingen. De stijging komt mede door de toenemende aandaht voor huiselijk geweld. Begin maart startte de proef met het preventief huisverbod. We geven met het huisverbod een signaal af dat we huiselijk geweld niet tolereren. We leggen nu min of meer verpliht hulp op die mensen dwingt om daar iets positiefs mee te doen. Vaak willen ze zelf ook dat het huiselijk geweld stopt, zegt projetleider Saskia Luitjes. De proef loopt tot 1 november. Tot die tijd kunnen er honderd huisverboden worden opgelegd. Dat aantal hebben we afgesproken, omdat het past bij de uitvoeringsapaiteit van de deelnemende hulpverleningsinstanties. Inmiddels zijn er zes huisverboden opgelegd. Hoe werkt een huisverbod? Bij een melding beoordeelt de politie, samen met een medewerker van Vangnet & Advies van de GGD, de situatie ter plekke. Is er sprake van een strafbaar feit, dan wordt de dader aangehouden en is er van een huisverbod geen sprake. Is dat niet het geval, dan shat de politie in of een huisverbod kan worden opgelegd. De hulpoffiier van justitie beoordeelt vervolgens aan de hand van een risio-taxatieformulier hoe groot de kans is dat de dader opnieuw geweld gaat gebruiken. Daar rolt een bepaalde sore uit en die bepaalt of het huisverbod wordt opgelegd of niet. De dader wordt verzoht vrijwillig het huis te verlaten. Hij mag tien dagen niet thuis komen. Hij moet zijn huissleutels inleveren en er worden praktishe afspraken gemaakt. Kan de dader niet ergens anders verblijven, dan regelt HVO Querido tijdelijke huisvesting. Hulpverleningsplan Het huisverbod wordt diret doorgegeven aan het speiaal opgerihte Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld Een vrouw kijkt door het raam in een Blijf van mijn Lijfhuis. Op de vluht voor haar ex-man vanwege huiselijk geweld. ARIE KIEVIT/HH D O O R : E V E L I E N H O E K S T R A Jonge kinderen in half jaar helpen Het Rijtuigenhof in Amsterdam vangt kinderen op die weggehaald zijn uit extreem onveilige thuissituaties. De politie heeft ze gebraht, de Raad van de Kinderbesherming en Bureau Jeugdzorg vond dat er geen uitstel meer mogelijk was. De risisopvang biedt een oplossing voor kinderen van nul tot zes jaar. Hier kunnen ze tijdelijk tereht, maar hier kunnen ze niet blijven. Voor een kind is een veilige omgeving met een vaste verzorger van levensbelang. Het maakt het mogelijk om je te hehten en reëert een gevoel van geborgenheid. Een deel van de kinderen dat uit huis wordt geplaatst, wordt diret opgenomen in een pleeggezin, waar inderdaad deze voorwaarden worden geshapen. Maar een ander gedeelte wordt, afhankelijk van de problematiek, eerst opgevangen op de risisopvang. En hier kan die situatie niet gereëerd worden, door de wisseling van groepsleiders en de samenstelling van de groep. Om dit probleem te ondervangen werd in oktober 2006 het onvenant Jonge kinderen groeien op in gezinsverband ondertekend door Altra, de Basule, Spirit en Bureau Jeugdzorg Amsterdam. Hierin staat dat een kind niet langer dan een half jaar op de risisopvang verblijft. Voor kinderen in de leeftijd van nul tot twee jaar geldt zelfs een duur van vier tot zes weken als maximum. In het verleden woonden kinderen soms maandenlang of in sommige gevallen zelfs meer dan een jaar op de risisopvang, vertelt Jolanda Vader, waarnemend hoofd van het Rijtuigenhof. Het begon te lijken op een verblijfsgroep, dat is niet goed voor het kind, daar is iedereen het over eens. Met de ondertekening van het onvenant maken we daar een einde aan. Pleeggezin Zo snel mogelijk naar een pleeggezin, is het adagium. De administratieve rompslomp moet worden verminderd zodat een kind makkelijker en sneller doorgeplaatst kan worden van het Rijtuigenhof naar een pleeggezin. Dit kan alleen niet altijd. Krijgt het kind borstvoeding of is er sprake van geweld in het netwerk van een kind, dan kan het niet naar een pleeggezin vanwege de veiligheid van het pleeggezin. Bovendien staan de plaatsers vaak voor een dilemma omdat het vooraf niet altijd is vast te stellen hoe lang en dus waar een kind opgevangen moet worden. Want de oplossingen zijn in veel gevallen niet eenduidig. Voor de vier samenwerkende organisaties betekent het onvenant dat ze goed op elkaar moeten afstemmen waar een kind naar toe kan als het naar de risisopvang is gebraht. Vader: We hebben een omslag gemaakt in ons denken en gaan nu veel meer uit van het kind. Natuurlijk kan een ouder haar of zijn kind minder vaak bezoeken als het in een pleeggezin woont en is het soms ingewikkelder om het vervolgtrajet te onderzoeken, maar voor het kind is het beter. Dat staat voorop. Te vaak zijn partijen die moesten beslissen over de toekomst van en kind er niet uitgekomen, dat is nu verleden tijd. Het mag geen reden zijn om het kind hier te houden op het Rijtuigenhof en een gevoel van geborgenheid te onthouden. 9

10 D O O R : M A R T I N G E R R I T S E N Annemieke Ter Steege: Vertrouwen is de basis De veiligheid heeft natuurlijk topprioriteit in De Verhulst, de meisjesafdeling van Spirit. Dat vertelt Annemieke Ter Steege, gezinsgroepwerker of pedagogish medewerker met ambulante taken, zoals het tegenwoordig heet. k werk hier voor een deel met de meisjes in De IVerhulst en deels met het gezin waaruit de meisjes komen. Zo verklaart Annemieke haar lange funtienaam. Wij bieden hulp - fulltime, deeltijd en ambulant aan meisjes van middelbare shoolleeftijd tot ahttien jaar, maar de meeste meisjes die we begeleiden zijn vijftien, zestien jaar. Ze zitten hier omdat ze meisjesspeifieke problemen hebben of uit veiligheidsoverwegingen. Veiligheid is een breed begrip, maar het kan bijvoorbeeld zijn dat ze een risiovolle relatie hebben, seksueel zijn misbruikt of om andere redenen begeleiding van De Verhulst nodig hebben. T E K S T: M A R T I N G E R R I T S E N Hassiba (15), liënt van De Verhulst, dagopvang van Spirit Je staat er niet alleen voor Ik doe nu vmbo-verzorging. Niet omdat ik dat leuk vind, maar het is gewoon een makkelijke opleiding. Het liefst zou ik de theateraademie doen, want ateren heb ik altijd leuk gevonden. Dat is eht iets waarin je jezelf kunt uitleven en waarin je iets van jezelf kunt laten zien. Ik zit nu in het derde jaar van de opleiding, maar afgelopen tijd ging het een beetje moeilijk. Ik ben namelijk in deember van huis gegaan omdat ik me daar niet meer veilig voelde. Maar telkens was ik weer bang dat ik mijn ouders op shool zou tegenkomen. Ik kon ook niet langer thuis blijven. De spanning was te groot. Er waren te veel ruzies. Mijn moeder werd boos om hele kleine dingen en maakte er vervolgens iets groots van. Ze wilde me gewoon niet begrijpen. Het werd steeds erger. Mijn broer wist ervan en had mij gezegd dat ik bij hem moht komen als ik hulp nodig had. Dat heb ik gedaan en daarna kwam ik in de risisopvang en uiteindelijk kon ik hier tereht. Hoe lang ik hier blijf, weet ik niet. Misshien een jaar. En dan ga ik misshien naar een pleeggezin. Ik ga in elk geval niet terug naar mijn ouders. Maar eerlijk gezegd, weet ik ook niet of ik wel naar een pleeggezin wil. Ik ben bang dat dat teveel pijn doet. Dan heb ik ineens andere ouders. Ik weet niet of ik dat aankan. Hier op De Verhulst is het wel veilig, maar er is ook veel stress. Dan vraag ik me af wat ik hier doe. Er zijn hier zoveel mensen om me heen. Dan is het vaak moeilijk om rust te vinden. Ik vind het belangrijk dat andere meisjes weten dat ze niet de enige zijn. Ik daht eerst dat ik de enige was die deze problemen had, dat het aan mij lag, dat alle moeders zo deden. Ik was enorm gesloten, vertelde het tegen niemand. Tot ik het op een gegeven moment een vriendin van me vertelde. Ze shrok en zei dat het helemaal niet normaal was wat me overkwam. Dat moeten andere meisjes die in mij situatie zitten ook doen. Ze moeten er over praten met anderen, ze moeten hulp zoeken. Dan sta je er niet meer alleen voor. Om redenen van privay wilde Hassiba niet op de foto. Het meisje op de foto is een model. Heikel punt Het gevoel van veiligheid is dan ook een heikel punt in De Verhulst. Annemieke: We proberen de meiden hier een gevoel van veiligheid te bieden, bijvoorbeeld doordat hier 24 uur per dag iemand van de groepsleiding aanwezig is bij wie ze tereht kunnen. We hanteren verder een duidelijke dagstrutuur en houden de sfeer op de groep goed in de gaten. Zo proberen we esalaties tussen de meisjes te voorkomen of te reguleren. Meisjes moeten zih op hun gemak voelen om goed met hun eigen hulpverleningsdoelen aan de slag te kunnen gaan. Vertrouwen in de begeleiding is daarbij een basis. De Verhulst werkt nauw samen met ouders, familie en netwerk van de meisjes, bijvoorbeeld door duidelijke afspraken te maken over bezoek dat het meisje mag ontvangen en wat zij buiten De Verhulst doet. Soms is er sprake van onveiligheid in het gezin of het netwerk van de meisjes, zoals seksueel misbruik, eergerelateerd geweld of loverboys. Dan maakt De Verhulst speifieke afspraken over ontaten met anderen en komt er een op maat gemaakt veiligheidsplan voor het meisje. We overleggen bijvoorbeeld met de shool om ervoor te zorgen dat de ouders en het meisje elkaar (tijdelijk) niet treffen, vertelt Annemieke. Camera De Verhulst zit niet op een beshermd adres, zoals wel het geval is bij Meisa, de risisopvang voor meisjes van Spirit. Toh zijn er wel degelijk maatregelen genomen om de veiligheid van de meisjes te waarborgen. Zo is er een amera bij de deur en is er een interom. Annemieke: Zo zien we wie voor de deur staat. Als het een onbekende is, doet iemand van de groepsleiding open. Meisjes mogen op zih wel bezoek ontvangen, maar daar wordt ook streng de hand aan gehouden. De eerste afspraken vinden hier altijd beneden op de groep plaats, legt Annemieke uit. Als het om jongens gaat, moeten ze een identiteitsbewijs meenemen waarvan wij de gegevens noteren. Pas als iemand een paar keer is geweest en zih netjes gedraagt, mag hij naar de kamer van een meisje. Maar alleen als dit met ouders is afgesproken. Jongens mogen nooit logeren op De Verhulst. Verder zijn er twee bezoekvrije avonden, zodat de meisjes ook rust hebben. Dat zijn vaak thema-avonden waarop we een en ander met de meiden bespreken. Wat er uiteindelijk met de meisjes gebeurt, is afhankelijk van het meisje, haar ouders en bureau jeugdzorg. Annemieke: Daarbij wordt heel duidelijk gekeken naar de veiligheid van het meisje. Is het mogelijk dat zij weer terug gaat naar haar ouders, na verblijf op De Verhulst? Dat is lang niet altijd het geval. Dan zoeken we een vervolgplaatsing die passend is voor het meisje, bijvoorbeeld in een pleeggezin of begeleid wonen. 10