Ook in Deventer kon gestemd worden.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ook in Deventer kon gestemd worden."

Transcriptie

1

2 Ook in Deventer kon gestemd worden. Na de Turkse parlementsverkiezingen van 1 november behoudt Nederland de twijfelachtige eer op wereldschaal het land te zijn waarin de Turkse regeringspartij AKP het populairst is onder Turkse kiezers. 69,66 procent stemde op de AKP, terwijl de partij in Turkije 49,5 procent van de stemmen wist te bemachtigen. Dit gegeven lijkt door een combinatie van factoren te zijn veroorzaakt. Een analyse is prima, maar tegelijkertijd spreken de cijfers voor zich: ze zijn zorgwekkend en duiden op schizofreen en hypocriet politiek gedrag door een meerderheid van de Turks-Nederlandse kiezers. Cijfers In Nederland wonen stemgerechtigde Turkse kiezers. Het opkomstpercentage bij de jongste verkiezingen bedroeg 46,66 procent, dat gelijk staat aan kiezers. De Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AKP) kreeg 69,66 procent van de stemmen, de sociaaldemocratische Volkspartij van de Republiek (CHP) 11,65 procent, de fascistische Partij van de Nationalistische Beweging (MHP) 9,07 procent en de links-socialistische Democratische Partij van de Volkeren (HDP) 7,9 procent. 18,75 procent heeft in Nederland dus links (HDP en CHP) gestemd en 78,75 procent rechts (AKP en MHP). In Turkije lag het percentage linkse stemmers twee keer hoger (36 procent, waarvan 25,3 procent CHP en 10,75 procent HDP). AKP en MHP behaalden daar samen 61,4 procent van de stemmen (respectievelijk 49,5 procent en 11,9 procent). Voor links zijn de Nederlandse verkiezingsuitslagen niet alleen bedroevend wanneer ze worden vergeleken met Turkije, maar ook met Duitsland, Frankrijk, België, Oostenrijk, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland. Dit zijn allemaal Europese landen met relatief grote gemeenschappen uit Turkije (meer dan 75 duizend kiesgerechtigden). De steun voor de AKP is het grootst in Nederland, maar ons land wordt op de voet gevolgd door België (69,4 procent) en Oostenrijk (68,96 procent). Het percentage Erdoğan-aanhangers ligt lager in Duitsland (59,7 procent) en Frankrijk (58,4 procent) en beduidend lager in Zwitserland (29,1 procent) en het Verenigd Koninkrijk (20,1 procent). Maar ook de steun aan de fascistische MHP in Europa is het grootst in Nederland (9,07 procent) en duidelijk minder in landen als Frankrijk (5,3 procent) en het Verenigd Koninkrijk (2,4 procent). De linkse HDP, die in de Nederlandse media steevast als Koerdische partij wordt 1/4

3 omschreven maar zich heeft getransformeerd tot socialistische partij van etnische, religieuze en seksuele minderheden in heel Turkije, kreeg op West-Europese schaal in Nederland het laagste stemmenpercentage (7,9 procent). In andere landen behaalde de HDP fors hogere percentages: in het Verenigd Koninkrijk 54,5 procent van de stemmen, in Zwitserland 45,7 procent, in Frankrijk 25,8 procent en in Duitsland 15,9 procent. De conclusie is dat de AKP en MHP in Nederland in vergelijking met andere Europese landen ongekend populair zijn, de AKP in Nederland op het hoogste stemmenpercentage ter wereld (inclusief Turkije zelf) kan rekenen en dat links in Nederland afgezet tegen andere West-Europese landen relatief impopulair is. Vreemd Het feit dat bijna 80 procent van de Turkse kiezers in Nederland bij Turkse verkiezingen een islamitisch- of extreem-rechtse partij prefereert en dezelfde gemeenschap bij Nederlandse verkiezingen massaal op linkse of linksige partijen (vooral PvdA en D66) stemt, is op zijn zachtst gezegd vreemd en voor mensen met een links hart teleurstellend. Zo teleurstellend zelfs dat een tweet van Geert Wilders met de inhoud Turken in NL die op partij dictator Erdogan hebben gestemd: vertrek naar Turkije en geniet van het islamofascisme honderden keren werd geretweet, met name door Nederlanders afkomstig uit Turkije. Het is moeilijk om een of meerdere exacte oorzaken aan te wijzen voor dit inconsistente en conflicterende stemgedrag van de Turks-Nederlandse kiezer. Dit zou gedegen onderzocht moeten worden, maar een aantal factoren lijkt in het spel. Ja, de regeringspartij AKP had een politieke belofte stabiliteit versus crisis en onveiligheid die aansloeg en zij beheerst bijna alle media die Nederlandse kijkers kunnen zien en horen via de satellietschotels, maar dit geldt ook voor Turkse kiezers in andere Europese landen. Ja, het netwerk van moskeeën van de Islamitische Stichting Nederland, een stichting die fungeert als de lange arm van de Turkse staat, is weer schandalig misbruikt om kiezers te mobiliseren voor de AKP. Maar de tentakels van Ankara zijn overal in West- Europa actief. Ook zijn de politieke verschillen met andere landen slechts voor een deel te verklaren vanuit een afwijkende bevolkingssamenstelling. Van het Verenigd Koninkrijk is bijvoorbeeld bekend dat daar relatief weinig mensen met een gastarbeidersachtergrond wonen en juist veel vluchtelingen uit Turkije. De laatstgenoemden hebben meestal een linkse levensovertuiging en/of behoren tot een etnische of religieuze minderheidsgroep. Maar of het aandeel vluchtelingen onder Turkse Nederlanders fors lager ligt dan in landen als Frankrijk en Duitsland valt te betwijfelen. Maar zeker weten kan ook niet, omdat deze statistieken niet worden bijgehouden. De oorzaak van het schizofrene stemgedrag van Nederlanders afkomstig uit Turkije moet waarschijnlijk worden gezocht in twee richtingen. Religieuze en extreem-rechtse structuren lijken in Nederland bovengemiddeld sterk. Dat heeft alles te maken met de ideologie van het multiculturalisme: de dominante gedachte binnen de Nederlandse bestuurlijke elite is lang geweest dat de emancipatie van minderheden het beste vanuit de eigen identiteit en cultuur kan worden gerealiseerd. Gevolg is dat decennialang de meest conservatieve en nationalistische zelforganisaties aan het subsidie-infuus zijn gelegd, vaak door PvdA-bestuurders. In ruil daarvoor konden en kunnen de sociaal-democraten weer op electorale steun rekenen van de achterbannen van deze dubieuze stichtingen, verenigingen en federaties. Hoewel de subsidiekraan de afgelopen jaren langzaam is dichtgedraaid, zijn islamitisch-conservatieve en fascistische stromingen in staat gesteld om een sterke infrastructuur op te bouwen die tot op de dag van vandaag operationeel is. Bij verkiezingen in Turkije wordt deze infrastructuur, zo is gebleken, ingezet ten gunste van de politieke moederbewegingen AKP en MHP. Een tweede waarschijnlijke oorzaak ligt eveneens op binnenlands vlak. De islamitische AKP heeft het 2/4

4 hoogst gescoord in Nederland (69,66 procent), België (69,4 procent) en Oostenrijk (68,96 procent). Wat deze landen gemeen hebben, is dat zij een sterke islamvijandige en ronduit rechtse politieke beweging binnen hun politieke arena hebben: in Nederland de PVV, in België de N-VA en Vlaams Belang en in Oostenrijk de FPÖ. De religieuze identiteit van moslims wordt in deze landen keihard aangevallen en bijna altijd op een denigrerende wijze. De AKP belooft in zijn propaganda dat de gloriedagen van het Osmaanse Rijk en de islam dankzij haar heerschappij zullen wederkeren in de gedaante van een Nieuw Turkije (Yeni Türkiye). Dat is natuurlijk een aanlokkelijke belofte voor Turkse kiezers in deze landen die zoeken naar wegen om hun onder druk staande trots en identiteit te herstellen en te beschermen. Wél oordelen Het inconsequente stemgedrag van de Turks-Nederlandse kiezer maakte, de tweet van Wilders uitgezonderd, niet echt veel los onder politieke en journalistieke commentatoren. Er is sowieso altijd veel schroom om openlijk een kritische mening te uiten over democratisch verlopen verkiezingen en wellicht zijn progressieven bang om Turkse kiezers, slachtoffers van de islambashing, voor het hoofd te stoten. Maar links moet niet aan mooipraterij doen, altijd gaan voor analyses en de naakte waarheid, en als het nodig is moet links ook een oordeel vellen. De waarheid is namelijk dat de waarden van links universeel zijn; er loopt een rode draad door het linkse gedachtegoed in Nederland én Turkije, maar ook in Papoea-Nieuw-Guinea, de Verenigde Staten en Ivoorkust. Hoewel links bestaat uit diverse stromingen en tradities, zijn waarden als spreiding van kennis, macht en inkomen, vrijheid van vergadering en meningsuiting, vrijheid voor seksuele, etnische en religieuze minderheden, en internationale solidariteit gemeengoed. Maar de waarheid is ook dat deze waarden door een meerderheid van de Turkse gemeenschap als waardevol lijken te worden ervaren bij Nederlandse verkiezingen. De meeste Turkse stemmen op links vormen echter eerder een erkenning van het feit dat Nederlands links hun belangen dient als minderheidsgroep tegen rechts dan een principegedreven steunverklaring aan links. Anders is het schizofreen en hypocriet handelen van een meerderheid van de Nederlands-Turkse kiezers bij de Turkse verkiezingen door massaal op de AKP en tegen links te stemmen, niet te verklaren. Een stem op de AKP houdt namelijk een steunverklaring in voor autoritarisme, voor de islamitische bourgeoisie, voor het neo-liberalisme, voor vrouw- en homovijandigheid, voor discriminatie van alevieten en Koerden, voor corruptie, voor steun aan jihadisten in Syrië, voor inperking van de persvrijheid en repressie, en voor genadeloze onderdrukking en vervolging van linkse activisten. Wakker worden! En niet blijven steken in begripvolle analyses en relativeringen. De uitslagen zijn zorgelijk. Een stem overkomt een mens namelijk niet, het is een bewuste handeling. De Turks-Nederlandse kiezer stemt in meerderheid op verwerpelijke partijen als de AKP en MHP. Punt uit. Maar Terug naar Turkije!, zoals Wilders doet, zou links nooit moeten verkondigen. Want het zijn ónze politiek schizofrenen. Wilders is overigens net zo hypocriet als het overgrote deel van de Turkse kiezers, want hij zou progressieve en seculiere mensen die juist willen vluchten voor het islamofascisme in Turkije nooit onderdak willen geven in Nederland. De verkiezingsuitslagen in Nederland geven vooral aan dat een meerderheid van de Nederlanders uit Turkije niet doordrongen is van linkse waarden, vooral om tactische redenen links stemt en dat links nog veel missiewerk te verrichten heeft. Ook is weer eens duidelijk geworden dat deze meerderheid misbruikt wordt voor electoraal gewin door politieke carrièrejagers uit hun gemeenschappen en hun Nederlandse politieke partijen, met de PvdA voorop. De liefde voor de PvdA lijkt overigens voorbij te zijn met de afsplitsing van de Tweede Kamerleden Kuzu en Öztürk. Maar als hun project DENK geen succes wordt, zal het water van de nationalistische en conservatieve structuren wel weer naar het laagste punt stromen. Ik doe een voorspelling: D66. En hypocrisie blijven we ook dan aan de orde stellen: of het nu om het optreden van een Nederlandse politieke partij of een Turkse politicus gaat of om 3/4

5 honderdduizend kiezers uit Turkije! Mehmet Kirmaci 4/4

Hoop op democratie in het Midden Oosten

Hoop op democratie in het Midden Oosten De Toestand in de Wereld 3 Hoop op democratie in het Midden Oosten Egypte: De kater na de Arabische lente Bas Levinsohn 1 Inleiding Vraagstelling Wat wordt bedoeld met de Arabische lente? Wat is de betekenis

Nadere informatie

Hoe zou de Deense aanpak electoraal voor de PvdA kunnen uitwerken?

Hoe zou de Deense aanpak electoraal voor de PvdA kunnen uitwerken? Hoe zou de Deense aanpak electoraal voor de PvdA kunnen uitwerken? Maurice de Hond/Peil.nl De overwinning van de PvdA bij de Nederlandse Europese Parlementsverkiezingen en de uitslag van de Deense parlementsverkiezingen

Nadere informatie

De PVV in het land en in de peiling

De PVV in het land en in de peiling De PVV in het land en in de peiling Zowel in als in is de PVV in de laatste peilingen van Peil.nl lager uitgekomen dan bij de verkiezingen zelf. Een analyse naar de reden hiervan geeft een beter beeld

Nadere informatie

Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers

Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers Bent u op de hoogte van dit proces tegen Geert Wilders of bent u dat niet? Ja, daarvan ben ik heel goed op

Nadere informatie

TILBURG HEEFT IETS TE KIEZEN

TILBURG HEEFT IETS TE KIEZEN TILBURG HEEFT IETS TE KIEZEN Verslag van een exit poll bij de gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart 2010 in de gemeente Tilburg April 2010 Dr. M. Boogers L. Slagter Drs. J. van Ostaaijen Tilburgse School

Nadere informatie

Onderzoek. Diversiteit in de Tweede Kamer 2012

Onderzoek. Diversiteit in de Tweede Kamer 2012 Onderzoek Diversiteit in de Tweede Kamer 2012 Nederland heeft een stelsel met evenredige vertegenwoordiging. Op 12 september 2012 waren er vervroegde verkiezingen voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal:

Nadere informatie

omslag FORUM #10/

omslag FORUM #10/ omslag 12 De slag om de verkiezingsborden hebben de eurosceptici gewonnen. Maar hebben ze ook de harten van ondernemers? Tekst: Karin Bojorge en Paul Scheer Foto en Illustraties: Link Design 13 omslag

Nadere informatie

Politieke participatie

Politieke participatie 12 Politieke participatie De Tweede Kamerverkiezingen van 17 hebben voor grote verschuivingen gezorgd in Amsterdam. De uitkomsten van deze verkiezingen komen uitgebreid aan bod in dit hoofdstuk. Verder

Nadere informatie

De laatste peiling voor de verkiezingen en de prognose

De laatste peiling voor de verkiezingen en de prognose De laatste peiling voor de verkiezingen en de prognose Aanvankelijk leek deze verkiezingen zich te voltrekken op een manier waarbij VVD en PvdA ieder steeds meer kiezers weg gingen trekken van andere partijen.

Nadere informatie

Verkiezingsuitslagen Drechtsteden

Verkiezingsuitslagen Drechtsteden Verkiezingsuitslagen Verkiezingen Europees Parlement Hoe stemden de inwoners van de bij de verkiezingen voor het Europees Parlement? Wijkt hun stemgedrag af van de landelijke uitslag? En, welke en werden

Nadere informatie

Ontwikkeling politieke voorkeur in 2015

Ontwikkeling politieke voorkeur in 2015 Een politiek systeem in ontbinding De peiling van vandaag laat zien in welke bijzondere electorale situatie Nederland eind 2015 is beland. Deze resultaten kunnen geplaatst worden in het verlengde van het

Nadere informatie

29 november Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek?

29 november Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek? 29 november 2016 Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek? Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online

Nadere informatie

Stemmen Verkiezingen Europees Parlement 2019

Stemmen Verkiezingen Europees Parlement 2019 Stemmen Verkiezingen Europees Parlement 2019 2 Voorwoord Dit boek gaat over de verkiezingen voor het Europees Parlement op 23 mei 2019. Het boek is gemaakt door de medewerkers van Leren & Ontwikkelen Cliënten.

Nadere informatie

Effecten van de campagne van de TK2012 tot 5 dagen voor de verkiezingen

Effecten van de campagne van de TK2012 tot 5 dagen voor de verkiezingen Effecten van de campagne van de TK tot 5 dagen voor de verkiezingen Hoe de uitslag woensdag a.s. ook zal zijn, we hebben nu al een heel bijzondere periode meegemaakt. In twee weken tijd is de electorale

Nadere informatie

De stemming van 15 juli 2012, speciaal thema: Determinanten van het stemgedrag

De stemming van 15 juli 2012, speciaal thema: Determinanten van het stemgedrag De stemming van 15 juli 2012, speciaal thema: Determinanten van het stemgedrag De komende 3 weken, 6-8 weken voor de verkiezingen, met de Kamer op reces, zullen we naast de peilingen zelf, elke week op

Nadere informatie

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen. Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest

Nadere informatie

Speciale editie van onze weekpeiling in het Paasweekend

Speciale editie van onze weekpeiling in het Paasweekend Speciale editie van onze weekpeiling in het Paasweekend In dit Paasweekend komen we met een heel speciale uitvoering van onze Peiling. In samenwerking met Dennis Brouwer, gespecialiseerd in analyses op

Nadere informatie

25 februari 2016. Onderzoek: Het Oekraïne-referendum

25 februari 2016. Onderzoek: Het Oekraïne-referendum 25 februari 2016 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de

Nadere informatie

De elite heeft niet geleerd van Fortuyn

De elite heeft niet geleerd van Fortuyn De elite heeft niet geleerd van Fortuyn Onderzoek over artikel Jacques Monasch in De Volkskrant Op pagina Forum van De Volkskrant van 22 juni jl. stond een artikel van Jacques Monasch met als titel De

Nadere informatie

D66 leidt in aanloop naar Europese verkiezingen dankzij vastberaden eurofielen

D66 leidt in aanloop naar Europese verkiezingen dankzij vastberaden eurofielen D66 leidt in aanloop naar Europese verkiezingen dankzij vastberaden eurofielen Gegroeid optimisme over toekomst Europa vertaalt zich niet in afname euroscepsis 15 mei Een week voor de verkiezingen voor

Nadere informatie

23 november Onderzoek: Proces Wilders

23 november Onderzoek: Proces Wilders 23 november 2016 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de

Nadere informatie

WERELDBEELDEN EN WEERBAARHEID VAN TURKS-NEDERLANDSE JONGEREN. F. Geelhoed (VU) en R. Staring (EUR)

WERELDBEELDEN EN WEERBAARHEID VAN TURKS-NEDERLANDSE JONGEREN. F. Geelhoed (VU) en R. Staring (EUR) 18 2 2016 WERELDBEELDEN EN WEERBAARHEID VAN TURKS-NEDERLANDSE JONGEREN F. Geelhoed (VU) en R. Staring (EUR) 2014 2015 1 Asscher (Nu.nl) "Het is nieuw dat er zo veel steun is onder Turkse jongeren voor

Nadere informatie

Kiezers en potentiële kiezers van 50PLUS

Kiezers en potentiële kiezers van 50PLUS Kiezers en potentiële kiezers van 50PLUS Versie 2013-2014 Tekstrapport Peil.nl/Maurice de Hond 1 Doelstelling en opzet van het onderzoek Het Wetenschappelijk Instituut van 50PLUS heeft ons in december

Nadere informatie

Tweede Kamerverkiezingen. groep 7 en 8

Tweede Kamerverkiezingen. groep 7 en 8 Tweede Kamerverkiezingen groep 7 en 8 inhoud blz. 1. Inleiding 3 2. Democratie 4 3. Politieke partijen 5 4. De Tweede Kamer 6 5. Kiezen 7 6. De uitslag 8 7. De meerderheid 9 8. Het kabinet 10 9. De oppositie

Nadere informatie

Kiezersvoorkeuren in Amsterdam

Kiezersvoorkeuren in Amsterdam Kiezersvoorkeuren in Amsterdam In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van maart peilt OIS in opdracht AT de politieke voorkeur van Amsterdammers. Vooruitlopend daarop is een eerste verkennend onderzoek

Nadere informatie

Peiling Tweede Kamerverkiezingen 2017 stemgedrag en stemmotieven van Nederlanders met een migratie-achtergrond

Peiling Tweede Kamerverkiezingen 2017 stemgedrag en stemmotieven van Nederlanders met een migratie-achtergrond Peiling Tweede Kamerverkiezingen 2017 stemgedrag en stemmotieven van Nederlanders met een migratie-achtergrond Rotterdam, Februari 2017 Versie: 2017-01 Het auteursrecht op dit rapport ligt bij de opdrachtgever.

Nadere informatie

Opiniepeiling naar stemgedrag en stemmotieven van Nieuwe Nederlanders voor de 2e Kamerverkiezingen van 2012

Opiniepeiling naar stemgedrag en stemmotieven van Nieuwe Nederlanders voor de 2e Kamerverkiezingen van 2012 Opiniepeiling naar stemgedrag en stemmotieven van Nieuwe Nederlanders voor de 2e Kamerverkiezingen van 2012 Opdrachtgever Uitvoering veldwerk Etnicon Het Opiniehuis Rotterdam, September 2012 Het auteursrecht

Nadere informatie

Wat zegt de Tilburgse kiezer?

Wat zegt de Tilburgse kiezer? Wat zegt de Tilburgse kiezer? De resultaten van de exitpoll van de Tilburgse gemeenteraadsverkiezing 2014 DEMOS Centrum voor Beter Bestuur en Burgerschap Julien van Ostaaijen, Koen van der Krieken, Sabine

Nadere informatie

2016 / Maurice de Hond

2016  / Maurice de Hond De NOS heeft aangekondigd zich ten aanzien van de weergave van de peilingen vooral te beperken tot de Peilingwijzer. O.a. met als argument dat pas na het bekend worden van 3 a 4 verschillende peilingen

Nadere informatie

Oordeel over de positie van ouderen in Nederland in 2013

Oordeel over de positie van ouderen in Nederland in 2013 Oordeel over de positie van ouderen in Nederland in 2013 Tekstrapport Peil.nl/Maurice de Hond 1 Doelstelling en opzet van het onderzoek Het wetenschappelijk instituut van 50PLUS heeft ons de opdracht gegeven

Nadere informatie

EP2019: Analyse van het Opkomst- en het Timmermans-effect

EP2019: Analyse van het Opkomst- en het Timmermans-effect EP2019: Analyse van het Opkomst- en het Timmermans-effect Dat er maar twee maanden zaten tussen EP2019 en en via Peil.nl we bij beide verkiezingen meer dan 10.000 respondenten hebben ondervraagd, maakt

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE . > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat

Nadere informatie

Onderzoek: 200 jaar Grondwet

Onderzoek: 200 jaar Grondwet Onderzoek: 200 jaar Grondwet Publicatiedatum: 27-3- 2014 Over dit onderzoek Het 1V Jongerenpanel, onderdeel van EenVandaag, bestaat uit 7000 jongeren van 12 t/m 24 jaar. Aan dit online onderzoek, gehouden

Nadere informatie

#EXITPOLL BRABANT. Verslag van een exit poll bij de Provinciale Statenverkiezingen van 2 maart 2011 in de provincie Noord-Brabant.

#EXITPOLL BRABANT. Verslag van een exit poll bij de Provinciale Statenverkiezingen van 2 maart 2011 in de provincie Noord-Brabant. #EXITPOLL BRABANT Verslag van een exit poll bij de Provinciale Statenverkiezingen van 2 maart 2011 in de provincie Noord-Brabant. Mei 2011 Koen van der Krieken BA Dr. Marcel Boogers Dr. Julien van Ostaaijen

Nadere informatie

Een democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming.

Een democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming. Samenvatting door L. 1165 woorden 13 januari 2013 4,8 12 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Maatschappijleer Hoofdstuk 3: Parlementaire democratie Paragraaf 1 t/m 4 1; Wat is politiek? Deelvraag: Wat

Nadere informatie

Politieke participatie van allochtonen

Politieke participatie van allochtonen FORUM November 20 Factsheet Politieke participatie van allochtonen Samenvatting Bij landelijke verkiezingen vormen de naar schatting een miljoen kiesgerechtigde allochtonen 9% van het totale electoraat,

Nadere informatie

9 december 2014. Onderzoek: Erkenning Palestijnse staat

9 december 2014. Onderzoek: Erkenning Palestijnse staat 9 december 2014 Onderzoek: Erkenning Palestijnse staat Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 40.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online

Nadere informatie

De Stemming van 19 mei 2019

De Stemming van 19 mei 2019 De Stemming van 19 mei Hoewel de bewegingen niet groot zijn, zien we ook deze week wel wat veranderingen binnen het electoraat. Zowel FVD als VVD trekken wat meer kiezers vorige week. Vergelijken we de

Nadere informatie

Logo van regeringspartij AKP.

Logo van regeringspartij AKP. Logo van regeringspartij AKP. In de afgelopen jaren zijn door prominente AKP-leden, met voormalig premier en huidig president Recep Erdoğan voorop, in het openbaar talloze denigrerende en intimiderende

Nadere informatie

Resultaten 3e peiling Provinciale Statenverkiezingen februari 2011

Resultaten 3e peiling Provinciale Statenverkiezingen februari 2011 Resultaten 3e Provinciale Statenverkiezingen 2011 28 februari 2011 Opdrachtgever: RTV Oost maart 2011 Derde Provinciale Statenverkiezingen 2011 28 februari 2011 Bent u ervan op de hoogte dat er begin maart

Nadere informatie

Referendum Europese Grondwet. Uitslag Utrecht. Uitslag Utrecht. Uitslag Nederland. Utrechtse wijken vergeleken. Uitslag per wijk en subwijk

Referendum Europese Grondwet. Uitslag Utrecht. Uitslag Utrecht. Uitslag Nederland. Utrechtse wijken vergeleken. Uitslag per wijk en subwijk Referendum Europese Grondwet Uitslag per wijk en subwijk Ja-kamp wint nipt in Utrecht De voorstanders van het Grondwettelijk Verdrag voor Europa hebben in Utrecht met een kleine meerderheid gewonnen. In

Nadere informatie

16 januari Onderzoek: Partijen uitsluiten bij formatie?

16 januari Onderzoek: Partijen uitsluiten bij formatie? 16 januari 2017 Onderzoek: Partijen uitsluiten bij formatie? Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online

Nadere informatie

Motivaties om op de PVV te stemmen

Motivaties om op de PVV te stemmen Motivaties om op de PVV te stemmen Voor: NPS/NOVA Mirjam Bartelsman Door: Kees Sanderse Research Executive Datum: 27 augustus 2009 Project: 90054 Copyright: Synovate Ltd. Alle rechten voorbehouden. De

Nadere informatie

Verkiezingsuitslagen Drechtsteden

Verkiezingsuitslagen Drechtsteden Verkiezingsuitslagen PROVINCIALE STATEN 18 MAART Inhoud Hoe hebben inwoners van de regio bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten gestemd? Wat zou in de regio de grootste partij zijn en wie is de

Nadere informatie

De week waarin alles anders werd (of niet?)

De week waarin alles anders werd (of niet?) De week waarin alles anders werd (of niet?) Er is waarschijnlijk geen week geweest in de Nederlandse politieke geschiedenis waar in een korte tijd zoveel veranderde als de afgelopen 7 dagen. In die periode

Nadere informatie

Diversiteit in de Provinciale Staten

Diversiteit in de Provinciale Staten Onderzoek Diversiteit in de Provinciale Staten Het Huis voor democratie en rechtsstaat heeft na de verkiezingen van 2 maart 2011 de diversiteit in de nieuwe Provinciale Staten (PS) onderzocht. Het gaat

Nadere informatie

De Stemming van 18 december 2016

De Stemming van 18 december 2016 De Stemming van 18 december 2016 Hoewel er wel belangwekkende gebeurtenissen waren op het politieke vlak, zoals de aanvullende verklaring inzake het verdrag met Oekraine en de positieve prognose van het

Nadere informatie

Verkiezingsuitslagen. Drechtsteden

Verkiezingsuitslagen. Drechtsteden Verkiezingsuitslagen Provinciale Staten, 2 maart Inhoud: 1. Opkomst 2. Winnaars en verliezers 3. Zetelverdeling Provinciale Staten 4. Verschil tussen gemeenten Bijlage 1 De VVD heeft bij deze verkiezingen

Nadere informatie

OPINIEONDERZOEK VLAANDEREN: ACTUELE MAATSCHAPPELIJKE THEMA S OKTOBER 2013 TECHNISCH-STATISTISCH RAPPORT

OPINIEONDERZOEK VLAANDEREN: ACTUELE MAATSCHAPPELIJKE THEMA S OKTOBER 2013 TECHNISCH-STATISTISCH RAPPORT OPINIEONDERZOEK VLAANDEREN: ACTUELE MAATSCHAPPELIJKE THEMA S OKTOBER 2013 TECHNISCH-STATISTISCH RAPPORT Dit technisch-statistisch rapport omvat de technische specificaties, conform de aanbevelingen van

Nadere informatie

Mocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 55,9% Nee 44,1% Totaal. Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1%

Mocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 55,9% Nee 44,1% Totaal. Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1% Mocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Ja 55,9% Nee 44,1% Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1% Op welke partij heb je gestemd? PvdA 27,1% D66 17,9% VVD 16,4% SP

Nadere informatie

Onderzoek verkiezingsthema Europa

Onderzoek verkiezingsthema Europa Onderzoek verkiezingsthema Europa Over het onderzoek Aan het onderzoek deden 22.055 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 5 tot en met 7 september 2012. Over het EenVandaag

Nadere informatie

17 mei 2019 Auteur: Petra Klapwijk. Onderzoek: Nederlandse identiteit

17 mei 2019 Auteur: Petra Klapwijk. Onderzoek: Nederlandse identiteit 17 mei 2019 Auteur: Petra Klapwijk Onderzoek: Nederlandse identiteit Samenvatting Tweederde vindt dat Nederlandse identiteit onder druk staat De Nederlandse identiteit staat onder druk. Dat zegt tweederde

Nadere informatie

Stemmen Europese verkiezingen 2014

Stemmen Europese verkiezingen 2014 Stemmen Europese verkiezingen 2014 2 Voorwoord Dit boek gaat over de verkiezingen voor het Europees Parlement van 22 mei 2014. Het boek is gemaakt door de medewerkers van het Educatief Centrum voor Cliënten,

Nadere informatie

It s the economy stupid

It s the economy stupid It s the economy stupid De achtergrond van sterke stijging van SP en daling van PVV in de afgelopen maand De peiling van deze week is een voortzetting van het patroon dat zich aandient sinds half december.

Nadere informatie

VERKIEZINGEN IN KOEDIJK

VERKIEZINGEN IN KOEDIJK 1 VERKIEZINGEN IN KOEDIJK WELKE LANDELIJKE POLITIEKE PARTIJEN WAREN POPULAIR DOOR DE JAREN HEEN? VERKIEZINGEN VOOR DE TWEEDE KAMER Leden van de Tweede Kamer der Staten Generaal worden direct door de kiesgerechtigden

Nadere informatie

Viering honderd jaar Algemeen Kiesrecht Toespraak door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib 17 mei 2019 Ridderzaal

Viering honderd jaar Algemeen Kiesrecht Toespraak door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib 17 mei 2019 Ridderzaal Viering honderd jaar Algemeen Kiesrecht Toespraak door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib 17 mei 2019 Ridderzaal Dames en heren, In het bijzonder Zijne Majesteit de Koning en Hare Majesteit

Nadere informatie

DESKRESEARCH EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Onthouding en stemgedrag bij de Europese verkiezingen van 2009

DESKRESEARCH EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Onthouding en stemgedrag bij de Europese verkiezingen van 2009 Directoraat-generaal voorlichting Afdeling Analyse van de publieke opinie Brussel, 13 november 2012 DESKRESEARCH EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Onthouding en stemgedrag bij de Europese verkiezingen van 2009

Nadere informatie

Het geheugenverlies van de kiezer en het effect daarvan op de peilingen

Het geheugenverlies van de kiezer en het effect daarvan op de peilingen Het geheugenverlies van de kiezer en het effect daarvan op de peilingen Bij ieder steekproefonderzoek is de mate van representativiteit een probleem. Gelden de uitspraken die gedaan worden op basis van

Nadere informatie

DEMOCRATIE IN DOELGROEPEN

DEMOCRATIE IN DOELGROEPEN Rapport DEMOCRATIE IN DOELGROEPEN Meningen van en over minderheden en hun stemgedrag 8 maart 2017 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam Datum 9 maart 2017 Auteurs

Nadere informatie

Infographic: De uitslag

Infographic: De uitslag Infographic: De uitslag Korte omschrijving werkvorm Aan de hand van grafieken bespreekt u met de leerlingen verschillende aspecten van de verkiezingsuitslag. Leerdoel Kennis opdoen over peilingen en over

Nadere informatie

Voorlopige uitslag Amsterdam. Project: 12213 Verkiezingen Tweede Kamer 2012 In samenwerking met: Dienst Basisinformatie/Bureau Verkiezingen

Voorlopige uitslag Amsterdam. Project: 12213 Verkiezingen Tweede Kamer 2012 In samenwerking met: Dienst Basisinformatie/Bureau Verkiezingen Verkiezingen 2012 Tweede Kamer Voorlopige uitslag Amsterdam Project: 12213 In samenwerking met: Dienst Basisinformatie/Bureau Verkiezingen Samenstelling publicatie: Jeroen Slot Cor Hylkema Oudezijds Voorburgwal

Nadere informatie

In dit document worden de resultaten voor Nederland bij elke vraag afzonderlijk weergegeven en vergeleken met het Europees gemiddelde.

In dit document worden de resultaten voor Nederland bij elke vraag afzonderlijk weergegeven en vergeleken met het Europees gemiddelde. Directoraat-generaal communicatie Directoraat C - Betrekkingen met de burgers EENHEID OPVOLGING PUBLIEKE OPINIE 30/09/2009 EB71.3 EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Postelectoraal onderzoek Landprofiel: Europees

Nadere informatie

Interpretatie van de uitslag van de tussentijdse Gemeenteraadsverkiezingen

Interpretatie van de uitslag van de tussentijdse Gemeenteraadsverkiezingen Interpretatie van de uitslag van de tussentijdse Gemeenteraadsverkiezingen Ook bij tussentijdse verkiezingen bestaat de behoefte de uitslag te interpreteren naar een landelijke trend. Hoewel dat door een

Nadere informatie

Wie stemt wat: de atlas van de kiezers

Wie stemt wat: de atlas van de kiezers Wie stemt wat: de atlas van de kiezers Het kiezerslandschap in beeld Politieke Barometer Extra / week 22, dinsdag 2010 Kiezers zijn er in alle soorten en maten. Er zijn gezellige kiezers, kiezers die van

Nadere informatie

De Tweede Kamerverkiezingen van 2017

De Tweede Kamerverkiezingen van 2017 De Tweede Kamerverkiezingen van 2017 Al sinds september 2002 wordt er via Peil.nl minimaal wekelijks gevolgd wat de kiezers denken over actuele politieke zaken en hoe de voorkeuren over partijen zijn verdeeld.

Nadere informatie

De echte landelijke uitslag van de Gemeenteraadsverkiezingen van 2010

De echte landelijke uitslag van de Gemeenteraadsverkiezingen van 2010 De echte landelijke uitslag van de Gemeenteraadsverkiezingen van 2010 Het was fascinerend om te zien hoe op 3 maart s avonds door politici en media gereageerd werd op een uitslag die door de NOS en ANP

Nadere informatie

HET REFERENDUM OVER DE ASSOCIATIE- OVEREENKOMST MET OEKRAÏNE

HET REFERENDUM OVER DE ASSOCIATIE- OVEREENKOMST MET OEKRAÏNE Rapport HET REFERENDUM OVER DE ASSOCIATIE- OVEREENKOMST MET OEKRAÏNE Onderzoek I&O Research Februari 2016 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Zuiderval 70 Postbus 563 7500 AN Enschede Datum

Nadere informatie

Groot-Britannië stapt uit de EU-dictatuur

Groot-Britannië stapt uit de EU-dictatuur Groot-Britannië stapt uit de EU-dictatuur Het werd helemaal geen nek-aan-nek race zoals de islamofiele media ons nu al wekenlang hebben voorgelogen. De Britten hebben hun gezond verstand gebruikt en met

Nadere informatie

Diversiteit in Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten en Eerste Kamer in 2011

Diversiteit in Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten en Eerste Kamer in 2011 Onderzoek Diversiteit in Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten en Eerste Kamer in 2011 Het Huis voor democratie en rechtsstaat heeft na de verkiezingen van 2 maart 2011 de diversiteit in de nieuwe Provinciale

Nadere informatie

Bijlage 4: Tot hier en nu verder Simon Otjes

Bijlage 4: Tot hier en nu verder Simon Otjes Bijlage 4: Tot hier en nu verder Simon Otjes 14 December 2012 1. Executive Summary Deze rapportage is geschreven door Simon Otjes in opdracht van het partijbestuur ten bate van het werk van de commissie-van

Nadere informatie

Resultaten 1e peiling Provinciale Statenverkiezingen jan

Resultaten 1e peiling Provinciale Statenverkiezingen jan Resultaten 1e peiling Provinciale Statenverkiezingen 2011-31 jan. 2011- Resultaten 1e peiling Provinciale Statenverkiezingen 2011 31 januari 2011 Soort onderzoek : Opiniepeiling Uitgevoerd door : Right

Nadere informatie

De Stemming van 25 mei 2014 en EP2014

De Stemming van 25 mei 2014 en EP2014 De Stemming van 25 mei 2014 en EP2014 Op dit moment is de officiele Nederlandse uitslag van de verkiezing voor het Europees Parlement nog niet bekend. Ipsos is gekomen met een exitpoll, GeenStijl met de

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/36569 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Zee, Machteld Eveline Title: Choosing Sharia? Multiculturalism, Islamic Fundamentalism

Nadere informatie

Ja 59% 12% 9% 12% 31% 56% 61% 77% 81% 74% 82% Nee 40% 88% 90% 88% 69% 42% 39% 22% 19% 25% 18% Weet niet/geen mening 1% 0% 0% 0% 1% 2% 0% 1% 0% 1% 0%

Ja 59% 12% 9% 12% 31% 56% 61% 77% 81% 74% 82% Nee 40% 88% 90% 88% 69% 42% 39% 22% 19% 25% 18% Weet niet/geen mening 1% 0% 0% 0% 1% 2% 0% 1% 0% 1% 0% Vervolging Wilders Gisteren heeft het Hof in Amsterdam het OM de opdracht gegeven Geert Wilders te vervolgen in het kader van zijn uitspraken en media-activiteiten. Wat vindt Nederland hiervan? Vindt u

Nadere informatie

Stemmotieven bij de gemeenteraadsverkiezingen

Stemmotieven bij de gemeenteraadsverkiezingen Stemmotieven bij de gemeenteraadsverkiezingen Voor: NPS/NOVA Hugo van der Parre Datum: 28 januari 2009 Project: 91804 Copyright: 2010. Synovate Ltd. Alle rechten voorbehouden. De concepten en ideeën die

Nadere informatie

Referendum. Het voorleggen van een vraag met betrekking tot wetgeving aan de kiesgerechtigden in een land of gebied. Gert Beijer 09/11/2016

Referendum. Het voorleggen van een vraag met betrekking tot wetgeving aan de kiesgerechtigden in een land of gebied. Gert Beijer 09/11/2016 Referendum Het voorleggen van een vraag met betrekking tot wetgeving aan de kiesgerechtigden in een land of gebied. Gert Beijer 09/11/2016 Bronnen: Van der Steur, De keuze om te kiezen Montesquieu reeks

Nadere informatie

Herziene versie 2012 MET WERKBLAD EN PUZZEL. groepen 6-8

Herziene versie 2012 MET WERKBLAD EN PUZZEL. groepen 6-8 Herziene versie 2012 M WRKBLAD N PUZZL groepen 6-8 inhoud blz. 1. Inleiding 3 2. Democratie 4 3. Politieke partijen 5 4. De weede Kamer 6 5. Kiezen 7 6. De uitslag 8 7. De meerderheid 9 8. Het kabinet

Nadere informatie

Opkomst en stemgedrag van Amsterdammers met een migratie-achtergrond tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014

Opkomst en stemgedrag van Amsterdammers met een migratie-achtergrond tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014 Opkomst en stemgedrag van Amsterdammers met een migratie-achtergrond tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014 Maria Kranendonk, Laure Michon, Hannah Schwarz & Floris Vermeulen 2014 IMES Report

Nadere informatie

Stemgedrag verkiezingen Provinciale Staten 20 maart 2019

Stemgedrag verkiezingen Provinciale Staten 20 maart 2019 Stemgedrag verkiezingen Provinciale Staten 20 maart 2019 AOb-ledenenquête januari 2019 Inleiding GroenLinks populairst onder AOb-leden Vier van de tien AOb-leden twijfelen wat ze gaan stemmen op 20 maart

Nadere informatie

24 mei Onderzoek: Formatie: D66 wil niet met CU

24 mei Onderzoek: Formatie: D66 wil niet met CU 24 mei 2017 Onderzoek: Formatie: D66 wil niet met CU Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.

Nadere informatie

Opkomstgedrag en opkomstmotieven van Nieuwe Nederlanders bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2012

Opkomstgedrag en opkomstmotieven van Nieuwe Nederlanders bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 bezoekadres Marnixkade 109 1015 ZL Amsterdam postadres Postbus 15262 1001 MG Amsterdam E moti@motivaction.nl T +31 (0)20 589 83 83 F +31 (0)20 589 83 00 W www.motivaction.nl Opkomstgedrag en opkomstmotieven

Nadere informatie

Kiezersonderzoek 2017 Onderzoek naar stemgedrag van gemeentepanelleden

Kiezersonderzoek 2017 Onderzoek naar stemgedrag van gemeentepanelleden Kiezersonderzoek 2017 Onderzoek naar stemgedrag van gemeentepanelleden Bestuursstaf Advies en ondersteuning Venlo, juli 2017 Onderzoek & Statistiek 2 Samenvatting In maart 2018 vinden er in Venlo gemeenteraadsverkiezingen

Nadere informatie

20 feb Onderzoek: 10 Jaar PVV

20 feb Onderzoek: 10 Jaar PVV 20 feb 2016 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen

Nadere informatie

Korte omschrijving werkvorm Aan de hand van grafieken bespreekt u met de leerlingen verschillende aspecten van de verkiezingsuitslag.

Korte omschrijving werkvorm Aan de hand van grafieken bespreekt u met de leerlingen verschillende aspecten van de verkiezingsuitslag. In beeld: De uitslag Korte omschrijving werkvorm Aan de hand van grafieken bespreekt u met de leerlingen verschillende aspecten van de verkiezingsuitslag. Leerdoel Kennis opdoen over de verkiezingsuitslag

Nadere informatie

Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid)

Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid) Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid) Hieronder volgen de resultaten van het Israël onderzoek wat de EO in de afgelopen weken heeft laten uitvoeren. Veel stellingen zijn in een 5- puntsschaal

Nadere informatie

5,9. Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer

5,9. Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari 2005 5,9 76 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Samenvatting Hoofdstuk 2 Politieke Besluitvorming Democratie bestaat uit 2 basisprincipes: Vrijheid

Nadere informatie

Verder zien we ook nog een licht herstel bij D66. De 11 waarop deze partij staat is nog steeds 8 minder dan bij TK2017. Versch. t.o.v. 4 aug.

Verder zien we ook nog een licht herstel bij D66. De 11 waarop deze partij staat is nog steeds 8 minder dan bij TK2017. Versch. t.o.v. 4 aug. De Stemming van 25 augustus Bij de eerste peiling na het reces is goed te merken dat de glans wat verdwenen is van FVD. Hoewel 16 zetels nog steeds 14 meer zijn dan de 2, die men nu in de Tweede Kamer

Nadere informatie

Homoseksuelen in Amsterdam

Homoseksuelen in Amsterdam Homoseksuelen in Amsterdam Projectnummer 9150 In opdracht van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Marlon Nieuwenhuis drs. Marcel Janssen dr. Willem Bosveld Oudezijds Voorburgwal 300 Postbus 658 1012

Nadere informatie

De Stemming van 26 juni 2016

De Stemming van 26 juni 2016 De Stemming van 26 juni 2016 Ook deze week zijn er geen verschuivingen in politieke voorkeur. Maar de uitslag van het Britse Referendum en de onderzoeken over een mogelijk Nederlands Referendum over een

Nadere informatie

Maatschappijleer par. 1!

Maatschappijleer par. 1! Maatschappijleer par. 1 Iets is een maatschappelijk probleem als: 1. Het groepen mensen aangaat 2. Het samenhangt met of het is gevolg is van maatschappelijke verandering 3. Er verschillende meningen zijn

Nadere informatie

Verkiezingen Gemeenteraad 19 maart 2014

Verkiezingen Gemeenteraad 19 maart 2014 Verkiezingen Gemeenteraad 19 maart 2014 Deze publicatie is uitgegeven door Onderzoek en Statistiek Groningen, op basis van gegevens van Bureau Verkiezingen. Meer statistische informatie kunt u aanvragen

Nadere informatie

Binnenlandse Veiligheidsdienst

Binnenlandse Veiligheidsdienst Binnenlandse Veiligheidsdienst Ministerie van Binnenlandse Zaken 31034 I"»H t vv T -r -r- * * 4- -f -1- -f + +4- i-r- 4- -fr * * -f T -f- -f ir. A j-. ^ -i. j- Postadres Postbus 20011 2500 EA 's-gravenhage

Nadere informatie

De Stemming van 9 juni 2019

De Stemming van 9 juni 2019 De Stemming van 9 juni Er zijn geen verschuivingen deze week waargenomen. De peiling is gelijk aan die van de vorige week. Wel zijn er naast deze rapportage twee aparte gescheiden rapportages. De ene over

Nadere informatie

Turkse presidentsverkiezingen 2014 in Nederland Maria Kranendonk en Floris Vermeulen

Turkse presidentsverkiezingen 2014 in Nederland Maria Kranendonk en Floris Vermeulen Turkse presidentsverkiezingen 2014 in Nederland Maria Kranendonk en Floris Vermeulen IMES Report Series 1 Turkevi Research Centre is in 2004 opgericht, te Amsterdam, met als doel om wetenschappelijke studies

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 2 Politieke Besluitvorming

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 2 Politieke Besluitvorming Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 2 Politieke Besluitvorming Samenvatting door een scholier 1381 woorden 10 december 2006 6,3 3 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Maatschappijleer Periode 2 Hoofdstuk

Nadere informatie

26 december Onderzoek:

26 december Onderzoek: 26 december 2016 Onderzoek: Verwachtingen 2017 Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.

Nadere informatie

TRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS

TRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS TRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS Q1. Denkt u dat het voor de toekomst van Nederland het beste is als wij actief deelnemen in de wereldpolitiek of moeten wij ons niet in de wereldpolitiek mengen? 1

Nadere informatie

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Korte omschrijving werkvorm De leerlingen beantwoorden vragen over de Europese politiek aan de hand van korte clips van Nieuwsuur in de Klas. Leerdoel De leerlingen leren

Nadere informatie

Tabel 1 Percentage stemmers Europese Verkiezingen 2014 volgens vier peilingen en echte uitslag

Tabel 1 Percentage stemmers Europese Verkiezingen 2014 volgens vier peilingen en echte uitslag Op zaterdagochtend 24 mei heeft Bureau Louter het bijgevoegde document Uitslag Europese Verkiezingen 2014 volgens Geen Peil opgesteld (zie volgende pagina) en op 25 mei, rond 13.30 uur, verzonden naar

Nadere informatie

Onderzoek: 200 jaar Grondwet

Onderzoek: 200 jaar Grondwet Onderzoek: 200 jaar Grondwet Publicatiedatum: 27-3- 2014 Over dit onderzoek Aan het onderzoek deden 30.156 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 21 t/m 27 maart 2014.

Nadere informatie