In de file voor een eerder, hoger en beter pensioen

Transcriptie

1 N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie. In de file voor een eerder, hoger en beter pensioen Pensioenregeling Alweer actie in Nederland: de bonden willen een betere pensioenregeling. Al vanaf 66 jaar, met meer geld, en een pensioenplicht voor zzp ers. Christiaan Pelgrim 17 maart 2019 Willem Groeneveld (55) en Tjaard de Vries (60) doen mee aan de pensioenacties. Foto s Lars van den Brink Weinig mensen zullen het deze maandag níet merken: de vakbonden voeren actie voor het pensioen. Op negen plekken komen demonstranten samen,

2 van de Groningse Grote Markt tot het Malieveld in Den Haag en Ahoy, Rotterdam. Door stakingen rijden er s ochtends geen treinen tot 7.06 uur. Het openbaar vervoer in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag ligt in de vroege ochtend plat. En wie de auto pakt, kan zomaar in een pensioenfile terechtkomen. Vanuit allerlei hoeken van het land rijden politieauto s en ambulances over de volle breedte van de weg met 66 kilometer per uur naar Den Haag een verwijzing naar de 66 jaar waarop de bonden de AOW-leeftijd willen bevriezen. Op Schiphol leggen beveiligers en bagagea"andelaars vanaf uur 66 minuten hun werk neer, schoonmakers staken 24 uur. De vakbonden voeren actie omdat eerdere onderhandelingen over de pensioenen zijn mislukt. Dat was in november. FNV, CNV en VCP willen pas weer praten met de werkgevers en minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken, D66) als ze meer toezeggingen van hen krijgen. Dat proberen ze af te dwingen met hun acties. Het blijft niet bij één dag actievoeren, zei CNV-voorzitter Arend van Wijngaarden onlangs. Zolang het pensioen van miljoenen Nederlanders op het spel staat, zullen wij de confrontatie blijven aangaan. Wat zijn de belangrijkste eisen van de vakbonden? Bevries de AOW-leeftijd op 66 jaar Het pensioenoverleg ging jarenlang alleen over het aanvullende pensioen, waar werknemers voor sparen bovenop hun AOW. Sinds eind 2017 eisen de bonden ook een langzamer stijging van de AOW-leeftijd. De AOW-leeftijd stijgt, zoals het nu is geregeld, naar 67 jaar in Daarna volgt die de gemiddelde levensverwachting: voor ieder jaar dat Nederlanders langer leven, moeten ze een jaar langer werken. Dat gaat veel te snel, zeggen de bonden. In het openbaar eisen ze dat de AOW-leeftijd wordt bevroren op 66 jaar, ook al ligt die nu al op 66 jaar en vier maanden. Tegelijk weten vakbondsbestuurders dat ze al blij mogen zijn als de stijging iets wordt vertraagd. Zodat ieder extra levensjaar zich

3 bijvoorbeeld vertaalt in een half jaar langer werken. Een deel van de FNV-achterban keert zich bij al bij voorbaat tegen zo n compromis. Voorman van het interne verzet is Niek Stam, bestuurder van FNV Havens. De FNV-top wil de AOW-leeftijd voorlopig bevriezen, wij willen hem in beton gieten, zegt hij. Het is vrijwel ondenkbaar dat het kabinet akkoord gaat met zo n permanente bevriezing van de AOW-leeftijd. Dat zou op de lange termijn ruim 11 miljard euro per jaar kosten, volgens het Centraal Planbureau. Ter vergelijking: het kost zo n 4,5 miljard euro om de snelheid van de stijging te halveren. Breng pensioenverhogingen dichterbij Op het eerste gezicht is dit de meest haalbare eis. Vrijwel iedereen, ook het kabinet, wil dat het pensioenakkoord de kans vergroot op pensioenverhogingen. Nu stijgen de meeste pensioenen al jaren niet meer mee met de inflatie. De meeste fondsen hebben genoeg geld in kas om alle toekomstige pensioenuitkeringen te betalen, maar ze zijn ook verplicht extra reserves op te bouwen. Pas als die groot genoeg zijn, mogen ze de pensioenen verhogen. In een polderakkoord worden die eisen versoepeld. Daarover was eigenlijk vorig jaar al overeenstemming. Pensioenfondsen hoeven geen reserves meer te hebben. Ze mogen beleggingswinsten direct gebruiken om de pensioenen te verhogen. Zodra fondsen overstappen op dit nieuwe pensioen, kunnen de huidige reserves gebruikt worden om de pensioenen te verhogen, was het idee. Maar er zijn ook groepen die bij de overgang op nieuwe regels nadeel ondervinden. Zij moeten gecompenseerd worden. De vakbonden eisen dat het kabinet daaraan meebetaalt. Als het kabinet níét meebetaalt, en daar lijkt het op, moeten de reserves gebruikt worden voor die compensatie. En dan blijft er niks meer over voor een hoger pensioen, vrezen de bonden.

4 Verplicht zzp ers tot pensioenopbouw De vakbonden vinden al langer dat te weinig zelfstandigen aanvullend pensioen opbouwen of verzekerd zijn tegen arbeidsongeschiktheid. Ze eisen een pensioenplicht voor alle werkenden. Daar zijn de werkgevers faliekant tegen, net als de regeringspartijen VVD en D66. In het vorige pensioenoverleg waren het kabinet en de werkgevers alleen bereid om zelfstandigen meer mogelijkheden te geven tot vrijwillige pensioenopbouw. Als de bonden nu meer willen binnenhalen, is een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp ers waarschijnlijk het hoogst haalbare. Daartegen lijkt het verzet nèt iets minder sterk te zijn. Zwaar werken op je 70ste, dat willen we toch niet? Tjaard de Vries (60) is sociaal-psychiatrisch verpleegkundige, actief bij vakbond CNV: Ik denk dat de pensioenacties minder groot zullen worden dan de klimaatmars. Pensioen is niet zo n sexy onderwerp als het klimaat, ook al is het net zo belangrijk. Vaak denken mensen dat hun pensioen wel goed geregeld zal zijn. Dat is ook wel zo, maar de betaalbaarheid van het stelsel staat onder druk. De pensioenen worden al jarenlang niet meer verhoogd, terwijl het leven duurder wordt. Dat moet veranderen. Ik vind vooral dat het kabinet iets moet doen aan de stijging van de pensioenleeftijd. Die gaat nu zó snel, dat is niet vol te houden. Ik zie het zelf in de geestelijke gezondheidszorg. Dat is zwaar werk, vooral mentaal, maar in sommige functies ook fysiek, bijvoorbeeld in gesloten inrichtingen. Vroeger kon iedereen voor zijn zestigste stoppen via vroegpensioenregelingen, nu niet meer. Ik zie veel collega s uitvallen met

5 gezondheidsklachten, die houden het niet meer vol. Wat voor samenleving willen wij zijn? Ik was laatst in Rusland waar ik vrouwen van zeventig nog zwaar werk zag doen. Dat willen we toch niet in Nederland? Wie nu begint met werken, kan volgens de huidige regels ook pas na zijn zeventigste stoppen. Dat is niet goed en niet nodig, denk ik, in een land als Nederland. Daarom wil ik nu een signaal geven aan de overheid. Het kabinet zal ons tegemoet moeten komen, samen met de werkgevers. Voor Defensie is het belangrijk dat vroegpensioenboete verdwijnt Willem Groeneveld (55) is kolonel bij de marine, actief bij de Koninklijke Vereniging van Marineofficieren: Actievoeren zit niet in mijn bloed. Daar zijn we terughoudend in bij de marine. Maar als klagen niet helpt, gaan we de straat op. Voor Defensie is het vooral belangrijk dat de boete op vroegpensioen wordt afgeschaft, zoals de vakbonden eisen. Als militairen mogen wij vijf jaar voor de AOW-leeftijd stoppen met werken. Daarom moet Defensie elk jaar een boete van 175 miljoen euro betalen aan de Belastingdienst. Als die boete wordt afgeschaft, kan al dat geld mooi gebruikt worden voor extra loon. De AOW-leeftijd stijgt ook te snel. Mariniers lopen met een rugzak van 45 kilo. De meesten halen de 60 jaar niet zonder blessures. En wat moet het leger aan met zoveel zestigers? Ik doe nu op mijn 55ste al een uur langer over een marathon dan vroeger. En we kunnen ook niet allemaal een kantoorbaan krijgen bij Defensie. Ik zie nu te veel collega s vertrekken naar het bedrijfsleven. Dat komt deels doordat de pensioenregeling voor een grote groep officieren fors versoberd wordt. Voor sommige militairen die al twijfelden, is dat de druppel.

6 Vandaag laten wij zien dat we het pensioen belangrijk vinden. Na de klimaatdemonstratie vorige week gooide het kabinet ook ineens het roer om met een CO -belasting. Wij maken normaal niet zoveel herrie, maar als het 2 nodig is, dan moet het maar.