Congo 50 jaar! Feest in Congo. Feest in België. Auteur: Hugo Vanderstraeten

Transcriptie

1 Auteur: Hugo Vanderstraeten Feest in Congo Op 30 juni 2010 vieren de Congolezen de vijftigste verjaardag van hun land. Op 30 juni 1960 werd de huidige Democratische Republiek Congo onafhankelijk van België. Het wordt een groot verjaardagsfeest. Van overal ter wereld komen belangrijke mensen naar de hoofdstad Kinshasa om het gouden jubileum mee te vieren. Op 26 april 2010 vertrok een team van 67 Belgische, Congolese en internationale wetenschappers voor een expeditie op en langsheen de Congstroom. Hun doel is om de natuur in en aan de stroom te onderzoeken en een verzameling van alle plant- en diersoorten aan te leggen. De VRT en enkele kranten zullen hierover uitvoerig verslag uitbrengen. De Belgische Post geeft dit jaar de postzegel "50 jaar Congo" uit. Feest in België 52 jaar lang was Congo een kolonie van België. Daarom zijn er ook in ons land onder de naam 'Congo 2010' tal van feestelijkheden en herdenkingen. In het Koninklijk Museum voor Midden- Afrika in Tervuren lopen tot in de herfst een reeks tentoonstellingen over Congo. Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.1

2 Koning naar Congo De Congolese president Joseph Kabila heeft koning Albert II uitgenodigd voor de herdenking van de 50ste verjaardag. Koning Albert II en koningin Paola zullen eind juni drie nachten in Kinshasa blijven. Het koningspaar zal op 28 juni vertrekken en op 1 juli terugkeren. De koning zal worden vergezeld door de premier, de minister van buitenlandse zaken en nog enkele ministers. Portugese ontdekkingsreizigers de Congostroom, het begin van een verschrikkelijke tijd. Honderdduizenden vrouwen en mannen werden gevangengenomen en in schepen weggevoerd om als slaven in Amerika te worden verkocht. Het duurde nog tot halfweg de 19de eeuw vooraleer de slavenhandel werd afgeschaft. In 1885 kwamen in Berlijn staatshoofden uit landen van Europa, Amerika en Rusland samen om over het lot van Afrika te beslissen. Zonder de mening van de Afrikanen te vragen, verdeelden ze Afrika onder elkaar. Engeland kreeg een groot stuk, Frankrijk en Portugal ook. Afrika was niet meer van de Afrikanen. Een beetje geschiedenis Eigenlijk weten we niet zoveel over de vroege geschiedenis van Congo. Tot voor enkele eeuwen waren Congo en Afrika voor ons onbekend terrein. Vóór de komst van de blanken leefden er in Congo grote volksstammen als koninkrijken naast elkaar. Aan het einde van de vijftiende eeuw ontdekten Koning Leopold II wilde ook absoluut een land in een ander werelddeel, een kolonie. Hij gaf de Amerikaanse ontdekkingsreiziger Stanley de opdracht om in Midden-Afrika op ontdekkingsreis te gaan. Stanley volgde de Congostroom Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.2

3 en ontdekte zo een nieuw land: Congo. In 1885 werd Leopold II staatshoofd van Kongo Vrijstaat. Na klachten over slavernij en misdragingen van medewerkers stond de koning Kongo af aan de Belgische staat. Congo bleef een Belgische kolonie tot naam Democratische Republiek Congo of DRC terug. In 2001 volgde Joseph Kabila zijn vermoorde vader op. De rol van Leopold II Na de onafhankelijkheid maakten de nieuwe Congolese leiders veel ruzie. In 1965 liet Mobutu, de nieuwe sterke man, zich tot president en redder van het land uitroepen. Hij kreeg de steun van Amerika, België en Frankrijk. Zij hoopten op de kostbare delfstoffen in de Congolese bodem. In 1972 veranderde Mobutu de naam van het land: Congo werd Zaïre. In het begin van de jaren negentig kwam er verzet tegen Mobutu. In mei 1997 nam Laurent-Désiré Kabila na 32 jaar dictatuur de macht over. Congo werd een democratie en kreeg zijn oorspronkelijke Tijdens de vergadering van Berlijn in 1885 kreeg Leopold II Kongo, want hij had de expeditie van Stanley betaald. In het begin had hij goede bedoelingen met het land. De koning zou de slavenhandel verbieden, onderzoek doen in het onbekende gebied en de zwarte bevolking beschaven. Van die mooie woorden is helaas niet veel terechtgekomen. Leopold II wilde vooral veel geld verdienen met Kongo. De koning haalde grote hoeveelheden ivoor en rubber uit zijn kolonie. Hij werd hierdoor heel rijk en gebruikte het geld onder meer om Brussel en Oostende te verfraaien. Het besturen van zo'n groot land werd steeds moeilijker voor Leopold Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.3

4 II. Bovendien werden zijn helpers beschuldigd van misdaden tegenover de inlandse bevolking. In de periode van 23 jaar waarin Leopold II de baas van Kongo was, zouden er 5 miljoen mensen zijn gedood. In 1908 schonk Leopold II 'Kongo Vrijstaat' als kolonie aan België. land. Veel Belgen moesten halsoverkop vluchten. In 1960 ondertekende koning Boudewijn I de onafhankelijkheid. "Belgisch Kongo" De Belgische regering stuurde missionarissen naar Belgisch Kongo om de inwoners te beschaven. Er werden scholen, ziekenhuizen en kerken gebouwd. Veel Belgen trokken naar de kolonie om het land te helpen besturen of om er te werken voor grote bedrijven. Er werden katoen-, koffie- en cacaoplantages aangelegd. In mijnen werd er koper, diamant en goud gedolven. Na verloop van jaren kwamen de Congolezen in opstand tegen de Belgen. Dit leidde in 1959 tot rellen in het hele Wat is een kolonie? Een kolonie is een gebied, in een ander werelddeel, dat bezet en ingepalmd wordt door een ander land, het moederland. Kongo was de kolonie, België het moederland. De kolonie wordt door het moederland bestuurd. Al de rijkdommen van de kolonie worden door het moederland als zijn eigendom beschouwd. Veel Europese landen bezaten in de vorige eeuw één of meerdere kolonies. Zo was Suriname een kolonie van Nederland en Algerije een kolonie van Frankrijk. Congo nu Congo is een rijk land. In de bodem zitten veel kostbare delfstoffen zoals koper, platina, zilver, goud, diamant, coltan, Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.4

5 Congo 50 jaar! olie en gas. Coltan wordt gebruikt in van VN-blauwhelmen slaagt er niet in de gsm's, spelcomputers, pc's, laptops en situatie onder controle te krijgen, met andere elektronische apparaten. als gevolg dat de gewone bevolking moet vluchten. Omdat het Congolese leger ook deelneemt aan de gruwelijkheden, vinden sommige mensen dat koning Albert II niet naar het verjaardagsfeest moet. In het grootste gedeelte van het land worden tropische producten verbouwd: koffie, cacao, palmolie, thee en katoen. Er is heel veel vruchtbare grond in Congo, waardoor het land zelf in zijn voedsel kan voorzien. Congo en de Congostroom Toch is dit rijke land heel arm. Eén van de belangrijkste oorzaken van de armoede is de oorlog in Oost-Congo. Verschillende rebellengroepen, gesteund door de buurlanden, voeren er strijd om de gebieden waar de kostbare metalen opgegraven worden. Onlangs hebben Congo en Rwanda vrede met elkaar gesloten. Maar allerlei gewapende groepen maken de streek nog steeds Niet alleen de evenaar loopt dwars door onveilig door verkrachtingen en plunderingen. Congo, ook de Congostroom. Na de Nijl Onder de rebellen bevindt zich een groot is de Congostroom met zijn km de aantal kindsoldaten. Een vredesmacht langste rivier van Afrika en de vijfde Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.5

6 langste ter wereld. Op sommige plaatsen is de stroom meer dan 30 km breed. Bijna de helft van de oevers van de Congostroom is bebost. In het tropisch regenwoud gonst het van het leven. De fauna en de flora zijn er ongelooflijk rijk. Zo komt één derde van de plantensoorten die men er aantreft, nergens anders voor. In het woud leven berggorilla's, chimpansees, bonobo's, antilopes, leeuwen, neushoorns, okapi's, olifanten, panters en zebra's. Verklarende woordenlijst De schuingedrukte woorden uit de tekst worden hieronder verklaard. beschaven: ontwikkelen, opleiden, het gedrag verfijnen, algemene cultuur bijbrengen delfstof: bruikbare stof opgedolven uit de aarde democratie: bestuursvorm van een land waarbij de meerderheid beslist dictatuur: bestuursvorm van een land waarbij één man het voor het zeggen heeft expeditie: onderzoekingstocht ivoor: tandbeen van de slagtanden van olifanten jubileum: feest ter herinnering aan iets dat een aantal jaren geleden is gebeurd lot: de onvoorspelbare loop van de gebeurtenissen missionaris: rooms katholieke geestelijke die niet-christelijke volken tot de christelijke leer wil bekeren onafhankelijk: vrij, zelfstandig, van niemand afhangen plantage: uitgestrekte kweekplaats van tropische gewassen platina: een zilverwit edelmetaal, kostbaarder dan goud rebel: opstandeling, muiter rubber: sap van een tropische plant dat verhardt tot een rekbare stof staatshoofd: koning of president staatsvorm: koninkrijk of republiek verfraaien: mooier maken VN: Verenigde Naties, een internationale organisatie voor de vrede in de wereld volksstam: personen die afstammen van een gemeenschappelijke stamvader, volk dat een gemeenschappelijke taal spreekt Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.6

7 En nu jij! 1. Congo: identiteitskaart Vul met behulp van je atlas en de actuakrant de identiteitskaart van Congo in. Naam:... of... Oppervlakte:... km² of... keer zo groot als België Hoofdstad:... Aantal inwoners:... Staatsvorm:... Staatshoofd:... Werelddeel:... Buurlanden:... Ligging: in het hart van Afrika Talen: Frans (officiële taal), Kiswahili, Lingala, Kicongo, Tshiluba Klimaat:... Oud-kolonie van... Afstand Brussel - Kinshasa:... Noteer hier nog 2 weetjes over Congo: - - Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.7

8 2. Delfstof of niet? In Oost-Congo wordt oorlog gevoerd om de kostbare delfstoffen die er in de grond zitten. Haal uit de stoffen hieronder de acht delfstoffen en noteer ook waarvoor ze worden gebruikt. Kies uit: ivoor, koffie, aardgas, palmolie, petroleum, koper, rubber, thee, coltan, platina, zilver, cacao, goud, suikerriet, katoen, diamant. Voorbeeld: steenkool -- brandstof, verwarming 3. Koningen en Congo Wie was onze koning toen? Kies uit: Albert II, Boudewijn I, Prins Karel, Leopold III, Albert I, Leopold II, Leopold I. "Kongo Vrijstaat" wordt "Belgisch Kongo":... Congo onafhankelijk:... Congo 2010: 50 jaar onafhankelijk:... (Illustratieverantwoording: het copyright op de illustraties berust bij de volgende personen, firma's en instellingen: Ina Hallemans (tekeningen), Fotolia (p. 1), Reporters en Wikipedia (p. 2), Reporters en Picasa/ joelkalumba (p. 3), Wikipedia (p.4), Flickr/Julien Harneis en Reporters (p. 5)). Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.8