Lekker en Gezond Met de steun van de Koning Boudewijnstichting en de Nationale Loterij. 11 juni 2010

Transcriptie

1 Lekker en Gezond Met de steun van de Koning Boudewijnstichting en de Nationale Loterij 11 juni 2010

2 Inhoudsopgave 1. Situering 2. Inhoudelijke uitwerking 3. Werkvormen: voordrachten, kooksessies, winkeloefening, Aan Tafel, Budgetteren

3 Lekker en Gezond: Situering 11 juni 2010

4 Boekje Diëten, luxe of noodzaak Boekje is gemaakt op vraag van enkele leden van Al-Arm Geel Thema s aangebracht door Al-arm: Gezonde voeding Overgewicht Hart- en vaatziekten Diabetes Geschreven in het kader van een eindwerk KHK (2006)

5 Inhoud boekje Per thema Algemene info Voedingsadvies adhv de actieve voedingsdriehoek Specifieke info per thema Gezondheidszorg Waar kan ik lokaal terecht voor Diabetespas: hoe, wat, waarom, voordelen, Productenlijst Recepten

6 Hoe gebruiken Uitdelen brochure: weinig zinvol Nood aan extra ondersteuning aan de hand van lessen, kooksessies, => Project Lekker en gezond!

7 Lekker en Gezond: inhoudelijke uitwerking project 11 juni 2010

8 Projectontwikkeling Logo Noorder- en Zuiderkempen Lekker en gezond = verschillende werkvormen, ontwikkeld vanuit bestaande materialen, aangepast aan de doelgroep 9 verschillende modules vzw T ANtWOORD en Centrum Basiseducatie Interesse project rond gezonde voeding Praktische organisatie proefproject Uitvoering proefproject: expertise doelgroep

9 Projectontwikkeling Diëtiste pool Ervaring werken met kansarmen Inhoudelijke inbreng verschillende modules Uitvoering proefproject: expertise voeding

10 Projectontwikkeling Evaluatie proefproject T ANtWOORD Deelnemers: bevraging aan de hand van vragenlijst, in groep Interview: vzw T ANtWOORD Centrum Basiseducatie Diëtiste Logo Aanpassingen Enkele wijzigingen receptuur Quiz: vragen duidelijker formuleren Extra sessie rond budgetteren 5 werkvormen

11 Uitvoerende partners OCMW Balen dienstencentrum tewerkstelling OCMW Herselt OCMW Dessel OCMW Mol dienst samenlevingsopbouw Gezondheidsraad Beerse ism OCMW en Welzijnsschakel Beerse OCMW Westerlo en Projecthuis De Dreef OCMW Olen OCMW Hoogstraten Buurtwerk ism VTI Spijker en Welzijnsschakel OCMW Laakdal

12 Uitvoerende partners OCMW Meerhout OCMW Herenthout Kids en Co De Fakkel Herentals vzw T ANtWOORD ism Centrum Basiseducatie 14 OCMW s of verenigingen waar armen het woord nemen stapten in het project Lekker en Gezond Expertise kansengroepen, bekendmaking project, rekruteren deelnemers, voorzien locatie en materialen, bijwonen modules

13 3 lesmomenten samen met een diëtist 1. Voordracht lekker en gezond 13 oktober Kooksessie lekker en gezond 20 oktober Sessie budgetteren 3 november 2008 Waar:. Van. tot. Kosten:.. Info en inschrijven:.. Inschrijven voor:.. Het project kwam tot stand met de steun van de Koning Boudewijnstichting en de Nationale Loterij

14 Uitvoerende partners VormingPlus Kempen Financiële ondersteuning Inbrengen expertise in opzetten vormingmodules Voeren van communicatie Uitwerken toonmoment Technisch vorm geven handleiding Diëtisten en kok Begeleiden modules op een leuke, niet belerende wijze

15 Evaluatie Proces- en productevaluatie Vragenlijst voor lesgever (diëtiste en ev. kok) en organisator (welzijnswerker) Vragenlijst voor deelnemer Effectevaluatie Quiz net voor, net na en na ongeveer 4 weken

16

17 Lekker en Gezond: Werkvormen 11 juni 2010

18 5 Werkvormen Voordrachten Kooksessies Winkeloefening Aan Tafel Budgetteren

19 Werkvormen: 1. Voordrachten 11 juni 2010

20 Welke Lekker en gezond eten! Lekker en gezond eten! Mijn ideale gewicht Lekker en gezond eten! Diabetes type 2 Lekker en gezond eten! Hart- en vaatziekten

21 Voordrachten Duur Voordracht duurt telkens 3u Één pauzemoment Voldoende tijd voor vragen Interactie door: Foto s en kleur Vragen tijdens presentatie zoals wat hebben jullie gisteren gedronken, welke groenten gegeten, Quiz

22 Doelstelling Deelnemers motiveren: hun interesse stimuleren Aandacht voor het thema Deelnemers thema uitleggen: hun de begrippen op een eenvoudige manier bijbrengen Deelnemers informeren: hun kennis bijbrengen Theoretische kennis Concrete praktische kennis

23 Evaluatie Vragenlijst organisatoren De modules werden doorgaans als duidelijk ervaren. Er kwam wel een opmerking over de moeilijkheid van de voordracht diabetes. Er was voldoende tijd om vragen te stellen en interacties aan te gaan. 2 organisatoren vonden de aanpak minder geschikt omdat de theorie wat eentonig en lang was. Voorstel: toch iets praktischer maken. 2 organisatoren vonden de voordrachten te saai (meer tekeningen) en meer fotomateriaal (vooral hart- en vaatziekten)

24 Evaluatie Vragenlijst lesgever 1 lesgever vond de voordracht diabetes te moeilijk. De modules zijn niet altijd even makkelijk maar mits de nodige verduidelijkingen zijn ze goed te volgen. De aanpak was zeer geschikt door de vele interacties met de deelnemers.

25 Evaluatie Vragenlijst deelnemers De voordrachten werden door de deelnemers zeer positief geëvalueerd. Enkel de voordracht diabetes werd als moeilijker ervaren (5 van de 29 bevraagden). De inhoud en de duur van de voordrachten werd ook als zeer goed geëvalueerd.

26 Werkvormen: 2. Kooksessies 11 juni 2010

27 Recepten Gezonde voeding Groentesoep Hespenrolletjes met melksaus en aardappelpuree Vanillepudding met koekjes Hart en vaatziekten: Vetarme aperitiefhapjes Koude maaltijdsalade Wafels met platte kaas

28 Recepten Diabetes type 2 Woudvruchtenshake Kaastaartjes Rijstpap met kaneelappeltjes Overgewicht Broccolisoep Vispannetje Platte kaas met fruit

29 Praktisch Eenvoudige recepten zonder erg dure ingrediënten Lekkere recepten Recepten die thuis nog kunnen gemaakt worden Duur: 3 uur per kooksessie

30 Doelstelling Per thema leren de deelnemers Aandacht voor keuze van ingrediënten Werken met de juiste ingrediënten Meehelpen met bereiden van de recepten: Leren van vaardigheden: Hoe producten voorbereiden (groenten schoonmaken, ) de juiste bereidingswijze

31 Doelstelling Meehelpen met bereiden van de recepten: Verhogen van de eigen-effectiviteit (zelfwaardegevoel): Door het zelf te bereiden vergroot de kans dat ze thuis het recept gaan klaarmaken Meer kans door het aanleren van vaardigheden dat ze andere recepten gaan klaarmaken

32 Evaluatie Vragenlijst organisatoren Bijna iedereen vond de recepten bruikbaar in het dagelijkse leven. De recepten werden als zeer lekker beschouwd. Er werden veel praktische tips gegeven. Vragenlijst lesgever De recepten passen goed binnen het project en waren lekker.

33 Evaluatie Vragenlijst deelnemers De kooksessies werden allemaal zeer positief geëvalueerd. De deelnemers vonden de kooksessie goed gebracht, de duur ok, de recepten lekker en ze hebben allemaal iets bijgeleerd. In de toekomst willen ze de recepten zeker uitproberen.

34 Werkvormen: 3. Winkeloefening 11 juni 2010

35 Wat? In de supermarkt (Aldi, Lidl, Colruyt, ) Inleiding in aparte ruimte (korte voordracht) Eventueel op andere locatie met fikse wandeling naar supermarkt Rondleiding in supermarkt of buurtwinkel Wegwijs in lezen etiketten Verschillende productgroepen Oefening: vergelijken producten, uitkiezen van producten Afsluiting / vragen

36 Wat? Kan ook in eigen lokaal Actieve medewerking van deelnemers Meest geschikt vormingsmiddel om te werken aan verandering in aankoopgedrag

37 Light onder de loep! Definitie light = Ten minste 30 % minder van een bepaald bestanddeel (vet, suiker, zout, ) ten opzichte van het oorspronkelijke of een soortgelijk product. Andere vaak voorkomende termen: vetarm, caloriearm, 0 %, mager, suikervrij, 2 types 1. Verlaagd energiegehalte Door verlaagd vetgehalte vb. light kaas, light chips, magere melkproducten Door verlaagd suikergehalte (meestal geheel of gedeeltelijk vervangen door zoetstoffen) vb. light frisdrank, chocolade zonder suiker Light Enkele misverstanden: caloriearm of -vrij gezond mager onbeperkt te gebruiken ( betekent is geen synoniem voor ) Door een verlaagd suiker- én vetgehalte vb. light melkproducten Hoe dan wel gebruiken? Lees de verpakking! 2. Verlaagd gehalte aan alcohol, zout of cafeïne.

38 Het etiket lezen en begrijpen. Voorbeeld: kippenragout met rijst en groenten Ingrediënten: Gekookte rijst (38,5 %), gebakken kippenvlees (19 %), erwten (12,5 %), emmentaler, maïs, ui (4 %), champignons (4 %), zout, aroma s, zonnebloemolie. Nettogewicht: 500 g Koel bewaren: 6 max Te gebruiken tot: 08/08/2009

39 Praktische oefeningen aan de rekken Ontbijtgranen muesli: vergelijken vezels Frieten, kroketten, aardappelen: vergelijken vet Fruit: schatten gewicht, nadien wegen Kaas: kaartjes met vet% bij juiste kaas leggen Vleeswaren: voorverpakte vleeswaren rangschikken naar vetgehalte Bereidingsvetten: iedere deelnemer kiest een gezond bereidingsvet Gebak en koek: iedere deelnemer kiest een tussendoortje etiketten bekijken rangschikken (vet, vezels, suiker)

40 Doelstelling Etiketten leren lezen en begrijpen Juiste productkeuze leren maken De theorie bewust kiezen van voedingsmiddelen in de praktijk oefenen

41 Evaluatie Vragenlijst organisatoren De winkeloefening scoorde minder goed. 2 van de 4 organisatoren vonden dat het vergelijken van prijzen onvoldoende aan bod kwam. Beter om verschillende winkels te bezoeken en prijzen te vergelijken. De deelnemers krijgen ook niets mee naar huis en het lezen van etiketten is moeilijk, hier moet vooraf meer aandacht aan worden geschonken.

42 Evaluatie Vragenlijst lesgever De evaluatie van de winkeloefening voldeed aan de verwachtingen. Het is niet evident om in de winkel alles gesmeerd te laten verlopen vb. koffie in Colruyt, proevertjes, Het geven van de winkeloefening in een lokaal zou beter zijn.

43 Evaluatie Vragenlijst deelnemers De winkeloefening werd op drie plaatsen geëvalueerd bij de deelnemers, twee hiervan gebeurden in een lokaal. De winkeloefening scoorde globaal goed en de deelnemers haalden aan veel te hebben bijgeleerd en in de toekomst meer op het etiket te kijken.

44 Werkvormen: 4. Aan tafel 11 juni 2010

45 Wat? Aan tafel is een interactief spel met 8 tafels, voor elke laag van de actieve voedingsdriehoek een aparte tafel. De 8 tafels zijn: LICHAAMSBEWEGING WATER AARDAPPELEN EN GRAANPRODUCTEN GROENTEN EN FRUIT VLEES, VIS, EIEREN EN VERVANGPRODUCTEN MELKPRODUCTEN EN CALCIUMVERRIJKTE SOJAPRODUCTEN SMEER- EN BREIDINGSVETTEN RESTGROEP

46 Doelstelling Het doel is om op een interactieve manier de kennis over gezonde voeding te verhogen Praktisch: Kiezen voor Aan tafel kan enkel als de gemeente Aan tafel voor die periode heeft gehuurd.

47

48

49

50 Werkvormen: 5. Budgetteren 11 juni 2010

51 Wat? Goedkope voeding Besparende tips Prijzen vergelijken Reclame Klaargemaakte producten <-> zelf bereiden Verpakkingen en hoeveelheden vergelijken Merken vergelijken Reclametechnieken De rechten van de consument

52 Evaluatie algemeen Vragenlijst organisatoren De reacties van de deelnemers waren uiterst positief. In de toekomst willen alle organisatoren dit project herhalen voor een nieuwe groep. Vragenlijst deelnemers De deelnemers geven aan veel te hebben bijgeleerd dankzij lekker en gezond.

53 Evaluatie algemeen Vragenlijst lesgever Alle lesgevers houden positieve gevoelens over aan dit project. In de toekomst zouden ze het op dezelfde manier aanpakken, mits enkele werkpunten. De theoretische modules worden best gekoppeld aan de praktische.

54 Evaluatie effect Enkel bij voordracht en kooksessie Lekker en Gezond Voordracht: vier plaatsen (na 4 weken slechts twee plaatsen) Kooksessie: vijf plaatsen (na 4 weken slechts drie plaatsen) Uit de resultaten blijkt dat de aanpak en de inhoud van de modules een effect hebben op de kennis van de deelnemers. Voor zowel de theoretische als de kookmodule is er een effect aangetoond bij de deelnemers.

55 Aanpassing modules Voordrachten De voordracht diabetes en hart- en vaatziekten is praktischer gemaakt: visueler en eenvoudiger. Winkeloefening In eigen lokaal = minder afleiding + alle producten (verschillende merken en witte producten)

56 Handleiding VormingPlus Kempen Centrum Basiseducatie Kempen T ANtWOORD De Fakkel Ons Huis Vigez

57 Praktische organisatie 11 juni 2010

58 Uitvoering: diëtisten en eventueel kok Pool diëtisten Logo Kempen Diëtisten Bijscholing kansengroepen Ontvangen tijdig alle materialen (opdrachten deelnemers, powerpoint, Logo contacteert diëtiste en eventueel kok

59 Praktisch Kosten project tijdens pilootproject: Subsidies Koning Boudewijnstichting en bijdrage Vormingplus Kempen Eigen bijdrage organisator (lokale bestuur, ocmw, vereniging): 30 euro / module dwz 6 modules = 180 euro Kooksessies: aankoop ingrediënten

60 Vragen? 11 juni 2010