HAO-proVUssioneel Jaargang 7 Nummer 1

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HAO-proVUssioneel Jaargang 7 Nummer 1"

Transcriptie

1 HAO-proVUssioneel Jaargang 7 Nummer 1 Didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc april 2007 Scholingsaanbod 2007 Samen opleiden Huisartsopleiding VUmc OZW-gebouw De Boelelaan HV Amsterdam tel.:

2 HAO-proVUssioneel april 2007 INHOUD GEK IDEE...3 OP DE TANDEM!...5 SCHOLINGSAANBOD PRAKTISCHE ZAKEN EN SPELREGELS...9 HET BASSISCURRICULUM LEERGANG 0 T/M Leergang Leergang Leergang Leergang Leergang HET KEUZECURRICULUM LEERGANG Filosofie De Pluim Pimp your tools Coaching Supervisie Intervisie Opfrissen Co-docentschap HAO-basiscurriculum Onderwijsontwikkeling en (co)-docentschap HAO-keuzecurriculum Beekbergen-cursus Diversiteit PRIKBORD...24 VOORPAGINA VUMC-HAGBLAD...25 INSIDER...26 UITZWAAIEN/WELKOM...27 IN WELKE LEERGANG ZIT U?...28 HAO-proVUssioneel HOVUmc april

3 Illustraties voorpagina, pag.11, 13 en 19: Rick Dros Redactie: Sylvia el Gannouti Frieda de Haas Leni Overmars Angelika Raths HAO-proVUssioneel HOVUmc april

4 GEK IDEE Angelika Raths Als jullie dit lezen (naar ik hoop althans) zit ik met zeventien leergang 5-HAO s in Suriname. Gek idee. Snoepreisje? Nee. Niet gesponsord, en op initiatief van HAO Wouter van Kempen, verzorgen wij op eigen kosten het grootste deel van een huisartsencongres in Paramaribo. Bestond die vorig jaar nog uit een reeks plenaire lezingen, dit jaar mobiliseren de ervaren opleiders hun didactische kunde en knallen er negen interactieve workshops tegenaan. Geleid door koppels, zodat men elkaar na afloop feedback kan geven op de docentvaardigheden. Van tevoren hebben we wat leerpsychologische principes opgefrist - do s en don t s van interactief leren - en achteraf gaan we kijken wat de ervaringen op kunnen leveren voor het begeleiden van een HAIO (nee, mensen, de AIOS bewaar ik nog even voor officiële stukken). En natuurlijk willen we graag praktijken van Surinaamse collega s bezoeken. In het septembernummer zullen Carine den Boer en Arjen den Jager verslag uitbrengen. Wie weet, is er volgend jaar weer een kans. En stel dat Suriname inderdaad met ondersteuning van de VU een eigen huisartsopleiding op gaat zetten, dan doen zich misschien nog spannende perspectieven voor Voor wie nu niet naar Suriname gaat, is er een nieuw en afwisselend scholingsprogramma op de koude grond. Nieuwe cursussen voor (en door!) ervaren HAO s. Bij voorbeeld heel dicht bij de individuele praktijk of vanuit breder, filosofisch perspectief. En wie even geen zin heeft in een VU-vierdaagse kan vanaf dit jaar binnen leergang 5 ook kiezen voor een persoonlijk coachingstrajekt of het speciale (eenmalige) aanbod voor NHG-supervisie van HAO s voor HAO s in de omgeving Amsterdam (voor de helft van de prijs notabene). Nieuwe gezichten en nieuwe inzichten ook voor de basisleergangen. Overal is weer geschaafd op grond van de vorige evaluaties. Niet omdat ze niet goed waren - een gemiddelde van 8.5 voor alle cursussen is een prachtig resultaat -, maar omdat sleutelen inspirerend is en het natuurlijk altijd weer een klein beetje beter kan. Daar weten jullie als opleiders alles van. Een van de toppers vorig jaar was DE PLUIM van Willemien Avenarius en Jelle de Boer. Die gaat daarom in herhaling. Grijp je kans! HAO-proVUssioneel HOVUmc april

5 HA-gen Mogelijk worden al onze inspanningen binnenkort wel volstrekt overbodig met de ontdekking van het HA-gen? Een gek idee als je er even over doordenkt. Zie het baanbrekende nieuws op de voorpagina van het VUmc-HAGblad. De (helaas) eenmalige vrucht van een teambuildende blauwe maandag waarop de drie onderafdelingen huisartsgeneeskunde (basiscurriculum, huisartsopleiding en onderzoek) eind vorig jaar getrakteerd werden: Een krant maken voor 2 oktober 2011 en dan nog wel in de heilige hallen van NRC en Volkskrant. Een geestig idee (maar zullen er dan nog kranten zijn?). Meestal is het proces leuker dan het resultaat, maar oordeel zelf. Op pag. 25 vind je de voorpagina, die ik jullie niet wilde onthouden. Let ook op de kleintjes : zelftests en zoekmachines maken het bezoek aan de huisarts overbodig... Gek idee of toekomstmuziek? Tandem Voorlopig ploeteren we nog even vrolijk voort. We werken hard en vaak samen. Op het instituut, in de praktijk en soms bij elkaar op bezoek. Samenwerken is voor jullie dagelijkse kost, in HOEDen, met andere disciplines, met de HAIO maar ook steeds vaker met een collega, die meedoet met het opleiden lang leve de deeltijd! Was de constructie vroeger simpel - één HAO met een HAIO -, nu zijn steeds vaker twee huisartsen bij de opleiding betrokken (om nog maar te zwijgen van enkele HAO s, die tijdelijk twee HAIO s in de praktijk hebben). Vragen we daarbij van alle betrokken huisartsen hetzelfde? Nee, dat blijkt niet haalbaar. Wat dan wel? Daarover wilden we meer duidelijkheid scheppen. In dit nummer vinden jullie de vruchten van ons denk- en puzzelwerk (zie pag. 5). Met name Lili van Rhijn en Jolijn de Graaff zijn hier lang mee bezig geweest. In overleg met de HVRC kwamen wij op drie tandem-modellen voor het opleiden met z n tweeën. Voor wie is plek op de tandem? In eerste instantie onderscheiden wij HAO s (geregistreerd als opleiders bij de HVRC) en maatjes (niet geregistreerd als opleiders). Naast de gewone HAO, die altijd hoofdopleider kan zijn en ook in een duo kan opereren, introduceren wij nu de HAOto s! Ra, ra wat is dat? (Zie hiervoor pag. 6) Wat bent u? Welk model past bij jullie? De administratieve verwerking zal trouwens vast nog even tijd vragen. Oproep Of het op de tandem is of één op één - wij hebben nog veel meer HAO s nodig. Wij zijn druk bezig met wervingsacties, maar het beste werkt het toch meestal van persoon tot persoon, via via. Dus kijk nog eens goed om je heen. Is er in je omgeving iemand met voldoende bezieling om een jonge arts in te wijden? Spreek hem of haar erop aan. Onze volgende (geaccrediteerde) oriëntatiecursus is op 10/11 september. Het doel is beeldvorming en de deelname verplicht nog tot niets. De preciezere condities vindt men op de website ( In juni zie ik hopelijk velen van jullie weer in Kontakt der Kontinenten. Dan ligt mijn eigen contact met het andere continent al weer achter me. Gek idee HAO-proVUssioneel HOVUmc april

6 OP DE TANDEM! Drie modellen voor het opleiden met z n tweeën In steeds meer praktijken wordt met z n tweeën opgeleid. En wij zijn, zoals eerder gezegd, blij met de diversiteit in opleidingspraktijken. Want AIOS kunnen hun voordeel doen met de verschillende manieren, waarop het vak wordt uitgeoefend, en de extra (docent)kwaliteiten die een tweede bij de opleiding betrokken huisarts in huis heeft (zie ook provu september 2006, p. 6). De ontwikkeling tot het opleiden met z n tweeën neemt toe, zonder dat er nog richtlijnen zijn voor verschillende constructies en taakomschrijvingen. Wie heeft bij meerdere betrokken huisartsen welke verantwoordelijkheden? Wie gaat naar de paralleldagen? Wie volgt welke scholing? Zijn er specifieke taken als men samen opleidt? De HVRC kent alleen de kwalificatie huisartsopleider. De eerste stap is het verschaffen van meer duidelijkheid over mogelijke constructies, functies en verplichtingen. Daarmee lopen wij vóór op de HVRC. Uiteraard hebben wij onze notitie aan de HVRC voorgelegd en hun commentaar in het onderstaande verwerkt. Ons initiatief werd positief ontvangen en wij hopen dat de HVRC de hier uitgewerkte differentiatie gauw landelijk gaat introduceren, want meer instituten worstelen hiermee. Tot het zover is zal de insider enkele kleine verschillen ontdekken tussen de HVRC-regelgeving (voor erkenning) en de regels, die wij als HOVUmc in de uitvoering zullen gaan hanteren. Als staf zien we dat de meermens -opleidingspraktijken verschillen in de soepelheid waarmee de samenwerking tijdens de opleiding verloopt. In ieder geval blijkt dat het organiseren van een opleiding met meerdere docenten meer afstemming vraagt en, zeker in de startfase en/of bij problemen, meer tijd. Het eist specifieke vaardigheden. Daarbij willen wij jullie beter kunnen ondersteunen, door af en toe specifieke tandem-scholing aan te bieden voor allen die samen opleiden. Drie modellen Bij het opleiden door meer dan één huisarts onderscheiden wij drie constructies, waarbij in alle gevallen één hoofdopleider betrokken is (hoofdopleider = een door de HVRC erkende opleider, die juridisch én organisatorisch naar het instituut toe de eindverantwoordelijkheid voor de AIOS heeft). Duo-opleiders Duo-opleiders zijn twee volwaardige, door de HVRC erkende opleiders, die in een duo-praktijk of binnen een andere samenwerkingsvorm gezamenlijk één AIOS-stageplaats bieden en beiden om en om (per opleidingstraject) hoofdopleider zijn. Duo s wijzen voor de hele opleidingsperiode van een AIOS één hoofdopleider aan. Hoofdopleider met een HAOto (HAO ter ondersteuning) HAO-proVUssioneel HOVUmc april

7 Een HAOto is een door de HVRC erkende opleider, die een AIOS méér dan een hele dag begeleidt in aanvulling op de hoofdopleider. Een HAOto is nooit zelf hoofdopleider. Hoofdopleider met een maatje Een maatje is een niet als opleider erkende huisarts, die een AIOS maximaal één hele dag per week begeleidt naast diens opleider. Voor de functies duo-opleider, HAOto en maatje gelden de volgende bepalingen: 1. DUO-OPLEIDERS 1.1 Erkenning Elke duo-opleider neemt persoonlijk deel aan de oriëntatiecursus van de HOVUmc. Dat kan gelijktijdig of apart. Individuele erkenning als opleider bij de HVRC, d.w.z. dat elk van hen minstens 50% per week in de praktijk moet werken. (De praktijkvisitatie vindt maar één keer plaats.) Let op: voor verlenging van de HVRC-erkenning moet men minimaal 2 x per 5 jaar opleiden (waarvan min. 1 x als hoofdopleider - dit is een eis van de HOVUmc), dus ook minimaal 2 x per 5 jaar HAO-scholing volgen. 1.2 Specifieke taken Een schriftelijke voor praktijk, AIOS en instituut transparante taakverdeling als plan van aanpak. Per AIOS één hoofdopleider aanwijzen, die de eindverantwoordelijkheid heeft en aanspreekpunt is voor de groepsbegeleiders. Let op: De HOVUmc vereist dat men minimaal 1 x per 5 jaar hoofdopleider is geweest (zie ook 1.1). Alle evaluaties met de AIOS gezamenlijk te doen, waarin het POP van de AIOS aan de orde komt (naast evaluatie van de organisatie, de samenwerking en afstemming). 1.3 Scholing Competenties zoals beschreven in het scholingsplan HAO. In ieder geval is één van de opleiders aanwezig op de paralleldag voor opleiders. Belangrijk is dat deze opleider goed geïnformeerd op de paralleldag komt, zodat er een inhoudelijk zinnig docentenoverleg kan plaatsvinden. Op de 1 e paralleldag wordt met de groepsbegeleiders besproken of het qua groepsgrootte en praktijkomvang mogelijk is met z n tweeën te komen. Beide opleiders volgen het volledige leergangprogramma. Per jaar komt minimaal één van de duo-opleiders naar het leergangonderwijs, bij voorkeur de hoofdopleider. Het is ook mogelijk met z n tweeën te komen mits er voldoende plaatsen zijn. Dit graag in overleg met Sylvia el Gannouti. Beide opleiders komen gezamenlijk op de tandem-scholing, zodra een dergelijke dag georganiseerd wordt. 1.4 Evaluaties De evaluatie van de opleider door de AIOS d.m.v. de HAO-HAIO-toets wordt apart voor elke duo-opleider ingevuld en ingeleverd bij de HaDiDoc. Van iedere opleider wordt een eigen dossier aangelegd. 2. HAOto 2.1 Erkenning Deelname aan de oriëntatiecursus van de HOVUmc. Erkenning als opleider bij de HVRC, d.w.z. dat een HAOto minstens 50% per week in de praktijk moet werken. Let op: Voor verlenging van de HVRC-erkenning moet men minimaal 2 x per 5 jaar als HAOto actief zijn en dus ook minimaal 2 x per 5 jaar HAO-scholing volgen. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

8 2.2 Specifieke taken Een heldere taakverdeling. Er is een schriftelijke, voor praktijk, AIOS en instituut transparante taakverdeling van de opleiders als plan van aanpak. De hoofdopleider is verantwoordelijk voor de AIOS. Een HAOto voert maximaal de helft van alle leergesprekken. Maakt voor de hoofdopleider minimaal voor elk officiëel evaluatiemoment een overdracht (liefst schriftelijk en samen met de AIOS) over vorderingen, ontdekte lacunes en besproken onderwerpen. Doet mee aan minimaal drie evaluatiegesprekken per jaar, waarin het POP van de AIOS, de organisatie, de samenwerking en afstemming besproken worden (naast het plan van aanpak ). Komt naar de paralleldagen als de hoofdopleider niet kan. Belangrijk is dat de HAOto dan goed geïnformeerd op de paralleldag komt, zodat er een inhoudelijk zinnig docentenoverleg kan plaatsvinden. 2.3 Scholing Competenties: minstens dagrapportage, consultatie en leergesprekken. Bekendheid met de opleidingseisen van de AIOS. Minimaal volgen van leergang 1 en 2. Daarna is het mogelijk om aan verdere leergangen deel te nemen, mits er voldoende plaats is. (Voor verlenging van de HVRC-erkenning moet men minimaal 2 x per 5 jaar een HAO-scholing volgen, zie ook 2.2). Begeleidt de hoofdopleider naar de tandem-scholing, zodra een dergelijke dag georganiseerd wordt.!! Het is noodzakelijk dat de HAOto in de gelegenheid is tijd te besteden aan de opleiding van de AIOS en de eigen scholing hiervoor. 2.4 Evaluaties De evaluatie van de opleider door de AIOS d.m.v. de HAO-HAIO-toets wordt apart ook voor de HAOto ingevuld en ingeleverd bij de HaDiDoc. Van iedere opleider wordt een eigen dossier aangelegd. 3. MAATJE 3.1 Erkenning Geen HVRC-registratie als opleider, d.w.z. een maatje mag ook minder dan 50% werken. 3.2 Specifieke taken Een heldere taakverdeling. Er is een schriftelijke, voor praktijk, AIOS en instituut transparante taakverdeling als plan van aanpak. De opleider is verantwoordelijk voor de AIOS. De opleider mag maximaal 1 dag per week de leergesprekken aan het maatje overlaten. Het maatje maakt voor de opleider minimaal 3 x per opleidingsjaar een overdracht (liefst schriftelijk en samen met de AIOS) over vorderingen, ontdekte lacunes en besproken onderwerpen. Doet zeker 3 x per jaar mee aan een evaluatiegesprek met de AIOS. Doel: evaluatie van de organisatie, de samenwerking en afstemming. Aanwezigheid op de paralleldagen is niet nodig, ook als de opleider verhinderd is. Als hij/zij wél komt om de opleider te vervangen, is het belangrijk dat het maatje goed geïnformeerd is, zodat een inhoudelijk zinnig docentenoverleg kan plaatsvinden. 3.3 Scholing Competenties: Een goede dagrapportage kunnen doen, aansluitend bij de leervragen van een AIOS, en een consultatie volgens de regels der kunst. Bekendheid met de opleidingseisen van de AIOS. Het is de verantwoordelijkheid van de hoofdopleider om ervoor te zorgen, dat het maatje deze competenties in huis heeft. Deelname aan de Maatjesdag, zodra die (1x per jaar) door de HOVUmc georganiseerd zal worden. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

9 Deelname aan het leergangonderwijs is niet verplicht, maar in overleg met teamleider didactische scholing wel mogelijk, graag zelfs, mits er voldoende vrije plaatsen beschikbaar zijn.!! Van een opleider, die een maatje bij de opleiding betrekt (dus maximaal één dag per week niet voor de opleiding beschikbaar is) is het noodzakelijk, dat hij/zij tijd inplant voor dagrapportage en overdracht tijdens de werktijden van dit maatje. De opleider is er ook verantwoordelijk voor, dat het maatje de vereiste vaardigheden beheerst. Overzicht (DUO-) OPLEIDER HAOto MAATJE erkenning HVRC oriëntatiecursus HOVUmc hoofdopleider leergesprekken dagelijks max. de helft van alle max. 1 dag per week leergesprekken scholing: paralleldagen + + (als vervanging) - leergangen alle 1 en 2, per 5 jaar 3 en 4 - tandem-scholingsdagen HAO-proVUssioneel HOVUmc april

10 SCHOLINGSAANBOD 2007 Het onderwijs vindt plaats in leergangen, onderscheiden naar het basiscurriculum, leergang 0 t/m 4, en het keuzecurriculum, leergang 5, voor ervaren opleiders. In dit bulletin wordt het onderwijsaanbod beschreven. Eerst zetten we nog even de belangrijkste praktische zaken en spelregels rondom de leergangen op een rijtje. PRAKTISCHE ZAKEN EN SPELREGELS Een cursus duurt vier dagen, te weten: twee achtereenvolgende dagen in juni en in november. Uitzondering zijn de 2-daagse novembermodules voor opleiders die aan een 4-daagse niet deel konden nemen. Duo-opleiders zijn altijd beide welkom; wél wordt elke deelnemer geacht alle 4 dagen aanwezig te zijn. Accreditering: 1 contactuur = 1 punt, volledige cursus (4 dagen) 26 punten., novembermodule: 13 punten U dient minstens driekwart van de hele cursus te hebben gevolgd, voordat u opschuift naar een volgende leergang. Let op: Voor sommige cursussen zijn bepaalde dagen onmisbaar. De keuzecursussen van leergang 5 gaan door als er minimaal 10 aanmeldingen zijn. Bij elke cursus is het max. aantal deelnemers vermeld. Inschrijving geschiedt in volgorde van binnenkomst. Wij proberen zoveel mogelijk de zelfstandige periode van de AIOS te plannen tijdens de meerdaagse HAO-cursussen. Wij sturen u na de gehele cursus, dus na november, een rekening. De kosten zijn inclusief maaltijden en overnachting. Alleen wanneer u minimaal 7 dagen voor aanvang van de cursus opgeeft dat u niet zult overnachten, brengen wij de overnachting in mindering op uw rekening. Niet genoten maaltijden kunnen wij helaas niet in mindering brengen. Graag hiervoor uw begrip. Verdere informatie: zie Regelgeving inzake financiële afhandeling meerdaagse cursussen op de website: Contactpersoon: Sylvia el Gannouti, maandag t/m vrijdag, tel , s.elgannouti@vumc.nl HAO-proVUssioneel HOVUmc april

11 HET BASSISCURRICULUM LEERGANG 0 T/M 4 Hieronder wordt per jaargang het cursusaanbod beschreven dat in het scholingsjaar 2007 op het programma staat. U kunt zich alleen inschrijven voor een cursus als u ook in de desbetreffende leergang bent ingedeeld. Zie hiervoor het bijgevoegde actuele overzicht op pagina 28. Leergang 0 Titel cursus Doelgroep Cursusdagen ORIËNTATIECURSUS Erkende huisartsen die geïnteresseerd zijn in het opleiden van een AIOS. Deze cursus wordt bij voldoende belangstelling twee keer per jaar aangeboden. De eerste cursus vond plaats op 19/20 maart. De volgende cursus vindt plaats op maandag 10 tot dinsdag 11 september 2007 van 16 tot 16 uur Docenten Inhoud cursus Helle Poulsen en Angelika Raths Deze geaccrediteerde cursus is een eerste, vrijblijvende oriëntatie op het huisartsopleiderschap aan het VUmc. Het doel van de cursus, is dat de belangstellende huisartsen en het instituut na afloop kunnen besluiten of men met elkaar in zee wil gaan. Thema s Eerste kennismaking met de huisartsopleiding VUmc Verwachtingen en wensen van deelnemers en instituut Structuur van de opleiding en plek van de huisartsstages Voor- en nadelen van het opleiden Mogelijkheden voor didactische scholing als opleider Wat moet, wat mag? Koppelingsprocedure Praktische consequenties voor de praktijkvoering Hoe maak je kennis met en kies je de HAIO? Kiezen voor de HOVUmc? Werkwijze In deze interactieve cursus kunnen de deelnemers ervaring opdoen met de sfeer en werkwijze van het instituut. Aan de hand van opdrachten en tijdens praktische oefeningen maken de deelnemers kennis met de taken van het opleiderschap. Er wordt informatie gegeven, gediscussieerd en er is ruim gelegenheid voor het stellen van vragen o.a. aan het hoofd van de opleiding en twee AIOS. In de pauzes, tijdens het diner en de borrel kan men informeel van gedachten wisselen. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

12 Titel cursus Doelgroep STARTERSDAGEN Zowel de HOVUmc als de aanstaande opleider zijn na de oriëntatiecursus overeengekomen de samenwerking aan te gaan, de praktijk is gevisiteerd en de opleider is gekoppeld aan de eerste AIOS, maar de AIOS is nog niet in de praktijk. Cursusdagen Donderdag 24 januari en donderdag 21 februari 2008 Docenten Competenties Inhoud cursus Helle Poulsen en Lili van Rhijn De opleider 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de AIOS. 3.1 organiseert het eigen werk zodanig dat er ruimte is voor opleiden. 3.3 organiseert menskracht, middelen en informatiestromen met de betrokken partijen zodanig dat efficiënt en effectief gewerkt en geleerd kan worden. 3.4 bewaakt dat de AIOS geconfronteerd wordt met een patiëntenaanbod dat leidt tot gewenste competentieontwikkeling. 3.5 communiceert met het instituut over de inrichting van de opleiding en het effect ervan op de AIOS. Tijdens deze dagen vindt een eerste kennismaking plaats met onderwerpen die bij aanvang van het opleiden aan de orde komen en dient als voorbereiding op de komst van de AIOS. Er wordt een begin gemaakt met het oefenen van de meest basale didactische vaardigheden. Thema s Organisatie in de praktijk Standaardrooster 1 e jaar Kennismaking Themagesprek, dagrapportage, consultatie Feedback Mentoraat, eerstvolgende HAO-scholing Werkwijze Afwisselend wordt in de grote groep gewerkt (informatieoverdracht en groepsdiscussie) en in kleinere groepjes (oefenen van didactische vaardigheden). Zo wordt bv. in tweetallen een wederzijds interview gehouden en in drietallen worden leergesprekken op elkaar in rollenspelen geoefend. Lorenzo HAO-proVUssioneel HOVUmc april

13 Leergang 1 Titel cursus Doelgroep DE DUIZENDPOOT Opleiders die de startersdagen hebben gevolgd en de eerste (VU-) AIOS opleiden Cursusdagen 12 en 13 juni dinsdag/woensdag 6 en 7 november dinsdag/woensdag Docenten Competenties Inhoud cursus Marianne Kok, Helle Poulsen en Piet Verkuyl (HAO) De opleider 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de AIOS. 2.5 beoordeelt op zo concreet en objectief mogelijke wijze het functioneren van de AIOS en communiceert hierover met betrokken partijen. 3.1 organiseert het eigen werk zodanig dat er ruimte is voor opleiden. 3.4 bewaakt dat de AIOS geconfronteerd wordt met een patiëntenaanbod dat leidt tot gewenste competentieontwikkeling. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. Deze cursus is bedoeld als ondersteuning van HAO s die op dit moment bezig zijn met hun eerste begeleidingsjaar. Op de eerste bijeenkomst in juni neemt u kennis van het onderwijs aan de huisartsopleiding bij het VUmc en de gebruikte leermiddelen. De beoordelingsprocedure voor AIOS met de daarbij behorende evaluatieformulieren wordt besproken. Er zal worden geoefend met leergesprekken: Welke vormen bestaan er? Wat kun je ermee? Waar moet je op letten? Hoe kun je op een juiste wijze feedback geven? In november zullen we doorgaan op het thema leergesprekken waarbij we gebruik zullen maken van een scoringslijst. Daarnaast is er ook aandacht voor de organisatie van de praktijk: Hoe stuur ik de patiëntenstroom? Naar analogie van het persoonlijk opleidingsplan (POP) van de AIOS zult u een persoonlijk opleidingsplan voor uzelf opstellen: Wat wil ik als opleider leren, hoe en wanneer? Thema s Het persoonlijk opleidingsplan van de AIOS Voortgangskwalificatie en beoordelingsprocedure Leergesprekken: consultbespreking, dagrapportage, consultatie Werken met de video en directe observatie Soorten leergesprekken: taak-, proces- en persoonsgericht Feedback: theorie en oefening Leercondities in de eigen praktijk Instructies aan de assistente Werkwijze De werkwijze tijdens deze leergang is afwisselend in de gehele groep en in kleinere groepen. Er wordt naar gestreefd zoveel mogelijk tijd te besteden aan actieve deelname van de groepsleden. Inleidingen en nabesprekingen vinden plenair plaats; maar oefenen in de vereiste communicatievaardigheden voor opleiders gebeurt veelal in tweetallen of subgroepjes van 3 of 4 deelnemers. Tijdens het tweede deel van de leergang in november wordt gewerkt met videoopnames van leergesprekken. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

14 Leergang 2 Titel cursus Doelgroep LEERGESPREKKEN Opleiders die leergang 1 hebben afgesloten Cursusdagen 13 en 14 juni woensdag/donderdag 7 en 8 november woensdag/donderdag Docenten Competenties Inhoud cursus Gerda Visser en Ans Bijlmer Co-docenten: Wim Schuurman (HAO) en Anouk Bogers De opleider 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de AIOS. 2.4 stimuleert en ondersteunt de AIOS bij het formulieren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/werkplannen. 2.5 beoordeelt op zo concreet en objectief mogelijke wijze het functioneren van de AIOS en communiceert hierover met betrokken partijen. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. We gaan aan de slag met de door de HAO s ervaren hobbels bij het voeren van de leergesprekken. De door de cursisten meegenomen video s van eigen leergesprekken zijn daarbij onze inspiratiebron. Thema s Plaats en functie van het leergesprek Soorten leergesprekken Basisvaardigheden voor het voeren van leergesprekken Valkuilen Het nabespreken van observaties Hulpmiddelen bij leergesprekken, zoals observatielijsten Het concretiseren van leervragen Tips en trucs Werkwijze Ieder cursist neemt minimaal 3 video-opnames van eigen leergesprekken mee. Daarmee gaan we in kleine groepjes aan het werk. We proberen, door goed te focussen op individuele leerwensen, maatwerk te leveren. Lorenzo HAO-proVUssioneel HOVUmc april

15 Leergang 3 Titel cursus Doelgroep DOKTERS MET STIJL Opleiders die leergang 1 en 2 hebben afgesloten Cursusdagen 13 en 14 juni woensdag/donderdag 7 en 8 november woensdag/donderdag Docenten Competenties Inhoud cursus Willem Feijen en Simone van den Hil De opleider 2.1 maakt bewust gebruik van de eigen voorbeeldfunctie. 2.2 stimuleert en ondersteunt het ontwikkelen van kennis en vaardigheden op verschillende manieren. 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van AIOS. 2.4 stimuleert en ondersteunt de AIOS bij het formuleren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/werkplannen. 2.5 beoordeelt op zo concreet en objectief mogelijke wijze het functioneren van de AIOS en communiceert hierover met betrokken partijen 3.4 bewaakt dat de AIOS geconfronteerd wordt met een patiëntenaanbod dat leidt tot gewenste competentieontwikkeling. 3.5 communiceert met het instituut over de inrichting van de opleiding en het effect ervan op de AIOS. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. 4.3 hanteert effectief, verantwoord en flexibel verschillende rollen (zoals opleider, huisarts, collega, werkgever). Door vanuit verschillende invalshoeken te kijken naar stijlverschillen tussen HAO en AIOS worden handvatten zichtbaar (en aangereikt) om deze verschillen positief en constructief te benutten. De HAO raakt bekend met diverse theorieën over stijlen (leerstijltheorie van Kolb, conflicthanteringstijlen, denkstijlen) en gebruikt deze in zijn/haar analyse en aanpak. Thema s Beoordelen Conflicthantering Omgaan met weerstanden Leerstijlen volgens Kolb Werkwijze In deze leergang zullen we gebruik maken van diverse werkvormen: Voorbereidingsopdrachten Reflectie op voorbereidingsopdrachten Aanreiken van theorie (Kolb en Harvard) Leren werken met hierbij behorende praktische modellen Rollenspelen Feedback geven en ontvangen Experimenteren met nieuw gedrag HAO-proVUssioneel HOVUmc april

16 Leergang 4 Titel cursus Doelgroep DOORSTART Opleiders die leergang 1, 2 en 3 hebben afgesloten of ervaren opleiders die een pas-op-de-plaats willen maken Cursusdagen 13 en 14 juni woensdag/donderdag 7 en 8 november woensdag/donderdag Docenten Competenties Inhoud cursus Leni Overmars en Harry Schleypen Co-docenten: Mart Manjoero (HAO) en Carina Meereboer (HAO) De opleider 2.1 maakt bewust gebruik van de eigen voorbeeldfunctie. 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de AIOS. 2.4 stimuleert en ondersteunt de AIOS bij het formuleren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/werkplannen. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. Omdat in deze leergang het (verplichte) basiscurriculum van de scholing als opleider in principe wordt afgerond, willen we een pas op de plaats maken, uw opleiderschap evalueren en in een perspectief van continuïteit plaatsen. Hoe was de situatie bij de start van uw opleiderschap? Wat is sindsdien verworven? Waar bevindt u zich nu? Waar wilt u naar toe? En wat gaat u doen om de kwaliteit van uw opleiderschap op peil te houden c.q. verder te ontwikkelen (doorstart)? Dit alles ook om richting te kunnen geven aan het zelfgestuurde leertraject in leergang 5. Thema s Wat hoopte ik dat het opleiderschap me zou brengen? Is dat er ook uitgekomen; wat/waarom wel of niet? Hoe ben ik daarmee om gegaan? Wat heb ik inmiddels geleerd/verworven, en hoe bevalt dat? Zicht bieden/krijgen op m n eigen competenties met behulp van zelfen peertoetsing en feedback. Inzicht in de persoonlijke kwaliteiten die kenmerkend zijn voor m n opleiderschap, de dynamiek die dat met zich meebrengt, en de mogelijkheden om daar actief gebruik van te maken. Waarin zit het plezier van het opleiden; wat geeft energie; zijn geven en ontvangen in balans; hoe behoud en/of bewaak ik dat? Welke competentie(s) wil ik verder ontwikkelen en waar wil ik in deze cursus alvast mee oefenen? Hoe kan ik m n voornemens voor de toekomst als opleider concretiseren in een haalbaar en toetsbaar persoonlijk opleidingsplan (POP)? Werkwijze Met behulp van opdrachten en oefeningen worden bovenstaande thema s nader onderzocht en geconcretiseerd. Afwisselend wordt plenair gewerkt en in kleine groepjes waarin kan worden afgestemd op ieders persoonlijke leerbehoeften. Tussendoor korte theoretische inleidingen om handvatten te bieden of het geheel in een kader te plaatsen. Door iedereen meegebrachte video-opnames van leergesprekken dienen als demonstratie-, leer-, en oefenmateriaal. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

17 HET KEUZECURRICULUM LEERGANG 5 Ervaren opleiders kiezen zelf uit het onderstaande aanbod, afhankelijk van hun persoonlijke lacunes en belangstelling. Filosofie Titel cursus FILOSOFISCH GEREEDSCHAP VOOR DE HUISARTSOPLEIDER Doelgroep Cursusdagen Docenten Aantal deelnemers Competenties Inhoud cursus Opleiders die leergang 1, 2, 3 en 4 hebben afgesloten 12 en 13 juni dinsdag/woensdag 6en7 november dinsdag/woensdag Han Jacobs (HAO) en Jan de Heer (HAO) gastdocent Dries Boele (filosoof) Minimaal: 8 Maximaal: 10 De opleider 2.1 maakt bewust gebruik van de eigen voorbeeldfunctie. 2.2 stimuleert en ondersteunt het ontwikkelen van kennis en vaardigheden op verschillende manieren 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider 4.2 gaat bewust en adequaat om met eigen houding als opleider Op de eerste dag wordt de link gelegd tussen opleiden en filosofie. Het spanningsveld dat opleiden met zich meebrengt, wordt ingekaderd door middel van een inleiding over de zorg voor het zelf (Epiktetos) en het er zijn voor de ander (Levinas) door Dries Boele. De avondsessie wordt besteed aan een dilemma training geleid door Dries Boele. Deze training gaat over morele dilemma s waarin verantwoordelijkheid en integriteit een rol spelen. Hier wordt duidelijk hoe filosofie praktisch bruikbaar wordt gemaakt. De tweede dag wordt besteed aan exploratie van de manier waarop we tot conclusies komen en beslissingen nemen, zowel vanuit het professioneel denken (Han Jacobs) als vanuit de motivatie (Jan de Heer). De beide dagen in november worden geheel gewijd aan socratische gespreksvoering als mogelijkheid tot verdieping van het leergesprek enomhet thema verantwoordelijkheid te onderzoeken. Het gesprek wordt geleid door Dries Boele. Thema s Spanningsvelden in het opleiden Vrijheid en verantwoordelijkheid in de opleidingsrelatie Begrijpen als basis voor professioneel handelen Wat brengt mij als HAO in beweging Socratisch gesprek HAO-proVUssioneel HOVUmc april

18 Werkwijze Voorbereiding: Het spanningsveld tussen vrijheid en verantwoordelijkheid in je relatie tot de AIOS, de praktijk en privé. Welke vragen en voorbeelden roept dit bij je op? Exploreren van relevante thema s en interactieve discussie. Inleiding en begeleiding door een op de praktijk gerichte filosofie-deskundige. Oefening in de socratische dialoog. De Pluim Titel cursus Doelgroep Cursusdagen Docenten OPLEIDEN MET EEN PLUIM Opleiders die leergang 1, 2, 3 en 4 hebben afgesloten 13 en 14 juni woensdag/donderdag 7 en 8 november woensdag/donderdag Willemien Avenarius en Jelle de Boer (docent Toegepaste Psychologie) Aantal deelnemers Minimaal: 10 Maximaal: 14 Competenties De opleider 2.1 maakt bewust gebruik van eigen voorbeeldfunctie. 2.2 stimuleert en ondersteunt het ontwikkelen van kennis en vaardigheden op verschillende manieren. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. Inhoud cursus Wegen s succes herhaald, want in 2006 werd De Pluim door de deelnemers met gemiddeld een 9 gewaardeerd. Een originele cursus met een verrassend effect. Niet gewoon meer van hetzelfde? Neen! Nieuwsgierig geworden? Doe mee Het bewust gebruik maken van de eigen voorbeeldfunctie vereist eerst een blik op het eigen gedrag. U zult leren hoe gewenst (consultvoerings-)gedrag kan worden bekrachtigd, door het eerst zelf te ervaren. U leert de methode toe te passen ten behoeve van de professionele ontwikkeling van de AIOS. Breid uw coachvaardigheden uit! HAO Douwe de Vries gaf in september 2006 zijn impressies van de junidagen: Hoe kun je HAIO laten zien en overdragen wat je aan vaardigheid in je hebt? Dat leert u in deze cursus HAO s houden veel te veel en te vaak hun licht onder de korenmaat, treden te weinig op als rolmodel.in deze cursus schijnt een ander licht op wat u tot nu toe vanzelfsprekend vond In deze cursus wordt kwaliteit bekrachtigd. Thema s Consultvoering Positieve bekrachtiging Voorbeeldfunctie en model-leren Werkwijze Juni: Elke deelnemer neemt een video mee van een eigen consult. De werking van de positieve bekrachtiging wordt aan den lijve ervaren. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

19 Tussen juni en november wordt de werkwijze in de praktijk toegepast. November: Elke deelnemer neemt een video mee van een leergesprek waar een consult van de AIOS wordt nabesproken met behulp van de geleerde methode. U krijgt de gelegenheid uw opleidersvaardigheden uit te breiden door analyse van de gesprekken en tips van uw collega-deelnemers en docenten! Pimp your tools Titel cursus Doelgroep Cursusdagen Docenten PIMP YOUR TOOLS Coachende leergesprekken Opleiders die leergang 1, 2, 3 en 4 hebben afgesloten 12 en 13 juni dinsdag/woensdag 6 en 7 november dinsdag/woensdag Angelika Raths Co-docenten: Karin Verschoor (HAO) en Piet Bakker (HAO) Aantal deelnemers Minimaal: 10 Maximaal: 16 Competenties Inhoud cursus De opleider 2.2 stimuleert en ondersteunt het ontwikkelen van kennis en vaardigheden op verschillende manieren. 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de AIOS. 2.3 stimuleert en ondersteunt de AIOS bij het formuleren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/werkplannen. 2.4 stimuleert en ondersteunt de AIOS bij het formuleren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/werkplannen. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. Leergesprekken zijn het hart van de opleiding. Leergang 2 ligt voor velen al lang terug en op de paralleldagen kan niet iedereen aan bod komen. De werkplaats TOETSING LEERGESPREKKEN vorig jaar heeft weer bewezen dat geen opleider hierover uitgeleerd raakt. Sterker nog: basale vaardigheden moeten worden opgefrist en bijgehouden. Voor iedereen vallen nieuwe dingen te ontdekken. Vanuit de, door de deelnemers zeer positief gewaardeerde, werkplaats vorig jaar bieden wij dit jaar alle ervaren opleiders de gelegenheid met persoonlijke begeleiding hun leergesprekken zelf beter te analyseren en hun vaardigheid als coach op te vijzelen. Daarbij zal ook duidelijker worden wat wij precies onder coaching verstaan. Centraal staat de vraag: Wat is opbouwend, helpend en functioneel in een leergesprek? Hoe kan ik mijn repertoire uitbreiden? De deelnemers gaan met meer zelfkennis (ook over sterke punten!) en gereedschap terug naar de praktijk. En zoals wel vaker kan de toepassing veel breder zijn dan alleen tijdens leergesprekken. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

20 Thema s Kwaliteitscriteria van leergesprekken Analyse van leergesprekken met behulp van de BELVU (Beoordeling Leergesprekken VUmc, opvolger van de COTOL) Kenmerken van coachend begeleiden, zoals - het stimuleren tot (of simpelweg het niet-verstoren) van het vermogen van de AIOS op zichzelf te reflecteren en eigen oplossingen te vinden - het structureren van een leergesprek - interventies als doorvragen, samenvatten en emotionele reflectie Non-verbaal gedrag Balans tussen volgen en sturen Eigen sterke kanten in het voeren van leergesprekken Werkwijze Tijdens deze vierdaagse hebben we de luxe en rust van persoonlijke begeleiding in kleine groepen. De werkwijze zal interactief en afwisselend zijn en wordt afgestemd op de situatie van de groep op dat moment. Alle deelnemers nemen zowel voor juni als november telkens een eigen leergesprek op video mee (min. 2 in totaal dus). Deze voorbereiding is cruciaal. Er wordt in kleine groepjes met intensieve ondersteuning gewerkt aan de analyse van de leergesprekken. Naar aanleiding daarvan wordt in de groep of in subgroepen gediscussieerd en worden specifieke deelvaardigheden geoefend. Ludieke intermezzo s of (soms speelse) oefeningen zullen naast de inspanning ook voor ontspanning zorgen. Zoals in elke cursus kunnen de deelnemers tussen juni en november experimenteren met het geleerde. Lorenzo HAO-proVUssioneel HOVUmc april

21 ADVERTENTIE BIJZONDER AANBOD VAN DE NHG Kaderopleiding Supervisie & Coaching, georganiseerd door huisartsopleiding UMCUtrecht De opleiding van NHG-supervisoren nodigt belangstellende huisartsopleiders (en huisartsen) uit voor het deelnemen aan geaccrediteerde GROEPSSUPERVISIE!! voor HAO s door HAO s In het kader van de opleiding tot NHG-supervisor geven de supervisoren, die bijna afgestudeerd zijn, een supervisie aan belangstellende huisartsen(-opleiders). Zij worden door ervaren supervisoren en opleiders gecoacht. Aanbod: 12 bijeenkomsten van 2 tot 2,5 uur Amsterdam en omgeving Kosten: 50% reductie op reguliere prijs Groepsgrootte: maximaal 4 personen Inlichtingen: Wiepke Mertens w.mertens@umcutrecht.nl of Gé Bontenbal Emile van der Heijden Frans Bollen HAO-proVUssioneel HOVUmc april

22 ALTERNATIEVEN LEERGANG 5 Let op: alleen voor ervaren opleiders Naast de verschillende vierdaagse cursussen, willen wij de volgende alternatieven onder uw aandacht brengen en van harte aanbevelen. Coaching Opleiders die op grond van eigen bevindingen, toetsresultaten of feedback (bijvoorbeeld tijdens hun voortgangsgesprekken) praktische leerpunten hebben ontdekt, waarvoor het bestaande scholingsaanbod minder geschikt is, kunnen ervoor kiezen aan deze punten individueel te werken onder begeleiding van een staflid-coach of een HAO-coach (korte portretten van de beschikbare HAO-coaches zijn te bekijken op de website HOVUmc onder opleiding opleiders : mentoren/coaches). Het kan gaan over praktische vaardigheden zoals het structureren van leergesprekken of leerprocessen, het kunnen aansluiten bij leervragen, het scheppen van voldoende rust en ruimte voor leeractiviteiten, het durven geven van beoordelingen en feedback, het stellen van grenzen aan de AIOS of het uit de weg ruimen van leerobstakels. Ook kan het instituut een opleider vragen samen met een coach aan een bepaalde competentie te gaan werken. Te denken valt aan competenties op alle drie HAO-taakgebieden: 2 (faciliteren), 3 (didactisch handelen) en 4 (persoonlijk functioneren als opleider). Voor taakgebied 4 (de eigen persoon) kan supervisie soms de meer aangewezen methode zijn. Als de coachingsactiviteiten in totaal ca. 26 uur omvatten, kunnen zij de deelname aan een vierdaagse cursus vervangen. Accreditatie van de contacturen met de coach is mogelijk. Procedure: Wie van dit alternatief gebruik wil maken, neemt contact op met Angelika Raths. Zij bemiddelt bij het vinden van een voor de betreffende leerdoelen geschikte coach. Bij het begin van het coachingstraject worden doelen, periode, activiteiten en te behalen resultaat omschreven. Gaat het initiatief uit van de HAO, dan doet hij/zij dat samen met de coach. Gaat het verzoek uit van het instituut dan gebeurt dat in een driegesprek met HAO, staflid en coach. Na afloop van het traject dient de HAO een door HAO én coach getekende verklaring in bij de teamleider van de DIS. Formulieren hiervoor zijn verkrijgbaar bij Sylvia el Gannouti. Aan de begeleiding door een HAO- of staflid-coach zijn bij het volgen van de bovenstaande procedure voor de HAO geen kosten verbonden. Supervisie Diegenen die in 2007 supervisie willen volgen en daarmee één of twee vierdaagse(n) willen compenseren verzoeken wij vriendelijk met de onderstaande richtlijnen rekening te houden: De supervisie richt zich in eerste instantie op het huisartsopleider-zijn. Het huisarts-zijn kan daarvan uiteraard niet los worden gekoppeld, maar is niet de enige invalshoek. De supervisor is LVSB- en/of NHG-geregistreerd. Bij voorkeur is/was de supervisor als staflid verbonden aan een huisartsopleiding of heeft meerdere supervisieseries als freelance supervisor voor een huisartsopleiding gegeven (om te waarborgen dat zij/hij voldoende zicht heeft op het werk van de huisartsopleider). De opleider volgt bij voorkeur groepssupervisie met (maximaal) twee HAO-collega s (dus in een drietal, conform de supervisiesetting van HAIO s). Individuele supervisie is mogelijk. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

23 De supervisieserie duurt minimaal 12 bijeenkomsten in principe om de 14 dagen. Voor individuele supervisietrajecten kan een serie van 10 gesprekken voldoende zijn. Minimale duur van elke bijeenkomst is: individueel 1 uur, 2 deelnemers 1½ uur, 3 deelnemers 2 uur. Elk contactuur supervisie wordt gehonoreerd met 1 accrediteringspunt (12 supervisiebijeenkomsten van twee uur leveren dus 24 punten op). NHG-geregistreerde supervisoren vragen accreditatie via het NHG aan. Is de supervisor uitsluitend LVSBgeregistreerd, dan loopt de accreditatieaanvraag via Angelika Raths. Na afloop legt de HAO bij Frieda de Haas een getekende verklaring van de supervisor voor, waarin wordt aangegeven dat de supervisie aan de bovengenoemde voorwaarden voldeed en in welke periode de supervisie heeft plaatsgevonden. De kosten van de supervisie worden, net als die voor de cursussen, door de deelnemers gedragen. Met het volgen van een volledige supervisiereeks van 12 bijeenkomsten kunnen desgewenst maximaal 2 vierdaagse cursussen gecompenseerd worden. Uiteraard blijft iedereen op de cursussen welkom! Natuurlijk kunt u ook supervisie volgen als u nog in leergang 1-4 zit. Alleen vragen wij u dan toch deel te nemen aan de vierdaagse. U kunt de compensatie voor supervisie dan verzilveren zodra u in leergang 5 zit. Voor verdere informatie, hulp bij het vinden van een geschikte supervisor, het samenstellen van een supervisiegroepje of het contact leggen met collega s die als opleiders supervisie-ervaring hebben opgedaan en daarover informatie willen verstrekken, kunt u contact opnemen met Angelika Raths (a.raths@vumc.nl of ). Intervisie Intervisie kan een aantrekkelijk vervolg op supervisie zijn. Wie aantoonbaar heeft deelgenomen aan minimaal 7 intervisiebijeenkomsten met HAO-collega s gedurende maximaal twee jaar, onbegeleid of begeleid, kan daarmee één vierdaagse cursus compenseren. Intervisie, die begeleid wordt door een geregistreerde NHG- of LVSB-supervisor kan geaccrediteerd worden. Wij beschouwen Balintgroepen ook als een vorm van intervisie. Informatie en desgewenst ondersteuning bij de organisatie: Angelika Raths (a.raths@vumc.nl of ). Opfrissen Het kan voor een ervaren HAO bij tijd en wijle zinvol zijn een basisleergang te herhalen ter opfrissing van bepaalde didactische basisvaardigheden. De inhoud van de basiscursussen verandert in de loop der jaren en nieuwe docenten zetten vaak weer eigen accenten. Als u denkt dat u toe bent aan het opfrissen van de thema s van de leergangen 2, 3 of 4, dan bent u van harte welkom, mits er nog vrije plaatsen zijn. Dit kan ook een opstap zijn voor het volgende alternatief, het co-docentschap. Informatie bij Angelika Raths (a.raths@vumc.nl of ). HAO-proVUssioneel HOVUmc april

24 Co-docentschap HAO-basiscurriculum Het meeste leer je vóór de klas Wie denkt didactische kwaliteiten te hebben, kan zich bij Angelika Raths opgeven als co-docent voor leergang 0 t/m 4. U kunt uw jaarlijkse vier scholingsdagen (met bijbehorende voorbereiding) dan gebruiken om vóór de klas te staan in plaats van in de klas te zitten. Eventueel nodigen wij u eerst uit voor een oriënterend gesprek hierover. U zult altijd naast een staflid-docent werken. Omdat het een leeractiviteit is, een invulling van uw eigen scholingsdagen, wordt u hiervoor niet betaald, maar stellen wij u vrij van de kosten voor uw verblijf. Uiteraard zijn de cursusdagen die u begeleid geaccrediteerd. De cursussen zijn al uitgewerkt en men kan met ongeveer één dag inwerken volstaan. De hoofdverantwoordelijkheid zal altijd bij de hoofddocent liggen. U zult merken dat u tijdens het voorbereiden en geven van de stof zelf weer veel op zult frissen en bij zult leren dat is immers de ervaring van veel groepsbegeleiders. Informatie bij Angelika Raths (a.raths@vumc.nl of ). Onderwijsontwikkeling en (co)-docentschap HAO-keuzecurriculum Als u zelf ideeën hebt voor het opzetten van een nieuwe didactisch gerichte cursus, c.q. onderwijsactiviteit voor ervaren opleiders, dan nodigen wij u graag uit om uw ideeën op papier te zetten en met ons te bespreken. Wij zullen kijken of uw ideeën passen in het kader van ons HAOcurriculum en zo ja hoe wij u kunnen ondersteunen bij het vormgeven ervan. Denkt u ook over didactische kwaliteiten te beschikken, dan zou u de cursus eventueel zelfs samen met een ervaren staflid kunnen geven. Daarvoor zullen wij u van tevoren uitnodigen voor een oriënterend gesprek. Waarschijnlijk zal het ontwikkelen, geven en mee-organiseren u meer tijd kosten dan uw 4 scholingsdagen. U kunt deze activiteit dan voor 2 jaren scholing laten tellen of voor de meertijd (in overleg) waarneemkosten declareren. Contactpersoon: Angelika Raths (a.raths@vumc.nl of ). Beekbergen-cursus Diversiteit De Beekbergen-cursussen voor opleiders zijn als sinds jaar en dag een begrip. Ze hebben dezelfde opzet als onze meerdaagse cursussen: 4 dagen verdeeld over 2 x 2 dagen. De cursusdata zijn: Cursus 1: 26/27 april en 7/8 juni 2007 Cursus 2: 4/5 oktober en 22/23 november 2007 Cursus 9: 24/25 januari en 13/14 maart 2008 De mailing hierover heeft u inmiddels al ontvangen. Als u in 2007 aan een Beekbergen-cursus hebt deelgenomen of een toezegging voor een plaats in 2007 hebt ontvangen, vermeld dit dan met de datum op uw inschrijfformulier, zodat wij dit in onze administratie kunnen verwerken. Cursussen die gevolgd worden in 2008 nu nog niet opgeven. Zij tellen pas mee in 2008! Contactpersoon: Sylvia el Gannouti (s.elgannouti@vumc.nl of ). HAO-proVUssioneel HOVUmc april

25 PRIKBORD Planning 2008 De meerdaagse cursussen voor volgend jaar zijn op: juni 2008 en 4 6 november 2008 Welke van de drie dagen het worden (di/woe of woe/do), verschilt per cursus Geachte collega's en belangstellenden, In overleg met de voorzitter van de opleidersvereniging "Mathilde", willen wij u nu reeds op de hoogte brengen van ons jaarlijks opleiderssymposium dat gehouden gaat worden op dinsdagmiddag 22 mei Het juiste tijdstip en de locatie volgen in een later stadium. Dit Mathilde symposium heeft als thema: Het ('nieuwe') leren in de huisartsopleiding. Het symposium zal in het teken staan van het afscheid van dr. L.G.M. (Luc) van Berkestijn, hij gaat vertrekken wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Luc is vanaf 1984 staflid geweest van de huisartsopleiding Utrecht. Wij hebben hem leren kennen als een enthousiaste en inspirerende groepsbegeleider. Tot op de dag van vandaag stimuleert hij aankomende huisartsen om de huisartsgeneeskunde op een kwalitatief hoog niveau te brengen. Ook landelijk heeft Luc zijn sporen verdiend. Met grote inzet en betrokkenheid heeft hij meegewerkt om onderwijsvernieuwingen te realiseren en een inhoudelijk onderbouwd curriculum op te stellen met de daarbij behorende onderwijsprogramma's. Velen van u zullen hem kennen van de landelijke werkgroepen en de laatste jaren heeft hij een belangrijke rol gespeeld in het project Vernieuwing Huisartsopleiding (PVH). De combinatie van enthousiasme voor het vak, deskundigheid, relativeringsvermogen en humor, maakte hem voor onze afdeling een inspirerende en zeer gewaardeerde collega. Om onze waardering voor zijn bijdrage aan de huisartsopleiding te laten blijken, leek het ons een goed idee om het komende symposium in het teken van zijn afscheid te plaatsen. Daar agenda's snel dichtslibben stellen wij u daarom nu alvast op de hoogte van de datum, zodat u in de gelegenheid bent uw agenda voor dinsdagmiddag 22 mei 2007 vrij te houden. Mede namens de gehele afdeling huisartsopleiding Utrecht, Dr. H.M.Pieters Hoofd Huisartsopleiding Divisie Julius Centrum Pand de Bilt Dorpstraat HJ De Bilt Tel HAO-proVUssioneel HOVUmc april

HAO-proVUssioneel Jaargang 6 Nummer 1

HAO-proVUssioneel Jaargang 6 Nummer 1 HAO-proVUssioneel Jaargang 6 Nummer 1 Didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc april 2006 Scholingsaanbod 2006 Huisartsopleiding VUmc OZW-gebouw De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam tel.: 020-4448378

Nadere informatie

HAO-proVUssioneel april 2011

HAO-proVUssioneel april 2011 HAO-proVUssioneel april 2011 d i d a c t i s c h b u l l e t i n v o o r d e h u i s a r t s o p l e i d e r s H O V U m c jaargang 11 - nr. 1 Scholingsaanbod 2011 hao-tevredenheidenquête Roemenië impressie

Nadere informatie

Opleidingsplan. voor huisartsopleiders

Opleidingsplan. voor huisartsopleiders 1 Opleidingsplan voor huisartsopleiders Versie juli 2014 Angelika Raths, hao-coördinator Huisartsopleiding VUmc OZW, de Boelelaan 1109, 1081 HV Amsterdam T 020 444 8378, E a.raths@vumc.nl 2 1. Het competentieprofiel

Nadere informatie

LEOh. Landelijke Evaluatie Opleider huisartsgeneeskunde. Naam huisartsopleider. Plaats praktijk. Opleidingsjaar. jaar 1. jaar 3. Moment van invullen

LEOh. Landelijke Evaluatie Opleider huisartsgeneeskunde. Naam huisartsopleider. Plaats praktijk. Opleidingsjaar. jaar 1. jaar 3. Moment van invullen LEOh Landelijke Evaluatie Opleider huisartsgeneeskunde VERSIE AIOS IN TE VULLEN DOOR DE AIOS Naam aios IN TE VULLEN DOOR DE OPLEIDER Datum gezien Groepsnummer aios BIG-nummer Naam huisartsopleider Paraaf

Nadere informatie

Deskundigheidsbevordering. Supervisie

Deskundigheidsbevordering. Supervisie Deskundigheidsbevordering Supervisie scholing_supervisie.indd Sec1:1 12-11-2007 04:38:47 Supervisie is een leermethode die wordt toegepast in mensgerichte beroepen als arts, psychotherapeut, leraar, maatschappelijk

Nadere informatie

HAO-proVUssioneel Jaargang 6 Nummer 2

HAO-proVUssioneel Jaargang 6 Nummer 2 HAO-proVUssioneel Jaargang 6 Nummer 2 Didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc september 2006 November-modules Juni-impressies Suriname - LG 5 2007 Huisartsopleiding VUmc OZW-gebouw De Boelelaan

Nadere informatie

EVALUATIE EN PLANNING

EVALUATIE EN PLANNING EVALUATIE EN PLANNING Introductie Versie januari 2001 Docentendeel HUISARTS- OPLEIDING Algemene gegevens Dit onderwijsprogramma is ontwikkeld door de staf van de afdeling Huisartsopleiding van de Vrije

Nadere informatie

Scholingsplan 2012-2013. Samen in ontwikkeling

Scholingsplan 2012-2013. Samen in ontwikkeling Scholingsplan 2012-2013 Samen in ontwikkeling Inhoudsopgave Inleiding 3 Pijlers 4 Kader 5 Deskundigheidsbevordering 2012-2013 6 Beschrijvingen van de scholingen 7 Aanmelden voor externe scholingen 9 Inleiding

Nadere informatie

HAO-proVUssioneel. april 2009 SCHOLINGSAANBOD didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc. Huisartsopleiding. jaargang 9 - nr.

HAO-proVUssioneel. april 2009 SCHOLINGSAANBOD didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc. Huisartsopleiding. jaargang 9 - nr. HAO-proVUssioneel didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc april 2009 jaargang 9 - nr. 1 SCHOLINGSAANBOD 2009 beoordelingscriteria Koppelingsprocedure ROEMENIË Huisartsopleiding Inhoudsopgave

Nadere informatie

LEOh. Landelijke Evaluatie Opleider huisartsgeneeskunde. Naam aios. Groepsnummer aios. Naam huisartsopleider. BIG-nummer Plaats praktijk

LEOh. Landelijke Evaluatie Opleider huisartsgeneeskunde. Naam aios. Groepsnummer aios. Naam huisartsopleider. BIG-nummer Plaats praktijk LEOh Landelijke Evaluatie Opleider huisartsgeneeskunde VERSIE OPLEIDER: ZELFEVALUATIE Naam aios Groepsnummer aios Naam huisartsopleider BIG-nummer Plaats praktijk Opleidingsjaar aios Moment van invullen

Nadere informatie

Maatwerk voor nieuwe ROS-adviseurs Informatiebijeenkomst en Leergang 2013

Maatwerk voor nieuwe ROS-adviseurs Informatiebijeenkomst en Leergang 2013 Maatwerk voor nieuwe ROS-adviseurs Informatiebijeenkomst en Leergang 2013 Leergang Procesbegeleiding samenwerking, organisatie en innovatie in de eerste lijn voor nieuwe ROS-adviseurs (code L13-2) Voor

Nadere informatie

Sollicitatietraining: op weg naar stage & werk

Sollicitatietraining: op weg naar stage & werk Sollicitatietraining: op weg naar stage & werk De jongeren die zich aanmelden bij Maljuna Frato hebben een grote afstand tot de arbeidsmarkt en hebben weinig of geen zicht op hun mogelijkheden, kwaliteiten

Nadere informatie

HAO-proVUssioneel Jaargang 5

HAO-proVUssioneel Jaargang 5 HAO-proVUssioneel Jaargang 5 Didactisch bulletin Nummer 1 voor de huisartsopleiders HOVUmc april 2005 Scholingsaanbod 2005 Redactie: Sylvia el Gannouti Frieda de Haas Leni Overmars Angelika Raths Huisartsopleiding

Nadere informatie

TRAINING Professioneel adviseren voor interne adviseurs Adviseren als tweede beroep - open inschrijving -

TRAINING Professioneel adviseren voor interne adviseurs Adviseren als tweede beroep - open inschrijving - TRAINING Professioneel adviseren voor interne adviseurs Adviseren als tweede beroep - open inschrijving - Het vak van intern adviseur De meeste interne adviseurs hebben vaak twee beroepen: naast het vak

Nadere informatie

bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc

bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc jaargang 12 nr. 1 april 2012 scholingsaanbod 2012 competentieprofiel opleider CHVG ouderengeneeskunde op Aruba huisartsopleiding Inhoudsopgave Colofon Hao-proVUssioneel

Nadere informatie

Competentieprofiel van de opleider CHVG

Competentieprofiel van de opleider CHVG Competentieprofiel van de opleider CHVG Competentieprofiel van de opleider per competentiegebied 0. Competentiegebied: handelen als expert De opleider beantwoordt aan het competentieprofiel van de betreffende

Nadere informatie

Individueel opleidingsplan (IOP) M.S. (Marieke) van Schelven

Individueel opleidingsplan (IOP) M.S. (Marieke) van Schelven Individueel opleidingsplan (IOP) M.S. (Marieke) van Schelven Opzet workshop Theorie individueel opleidingsplan Werken met het individueel opleidingsplan Aan de slag! Terugkoppeling en afronding 15 december

Nadere informatie

Opleiding DIFERENCI TRAINER FACILITATOR

Opleiding DIFERENCI TRAINER FACILITATOR Opleiding DIFERENCI J RINER FCILIOR rainen/facilitaten is een vak, een ambacht. Dat doe je met heel je hebben en houwen als je het tenminste een uitdaging vindt om mensen in beweging te brengen Dit ambacht

Nadere informatie

ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK

ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK Iedereen heeft er de mond van vol: Het beste uit de leerling halen Recht doen aan verschillen van leerlingen Naast kennis en vaardigheden, aandacht voor het

Nadere informatie

Scholingsaanbod 2010 Duo-opleiderschap Silverman Roemenië Aruba

Scholingsaanbod 2010 Duo-opleiderschap Silverman Roemenië Aruba HAO- provussioneel didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc april 2010 jaargang 10 - nr. 1 Scholingsaanbod 2010 Duo-opleiderschap Silverman Roemenië Aruba Huisartsopleiding Inhoudsopgave 3

Nadere informatie

PSYCHOLOGIE IN COACHING compacte introductie van actuele inzichten met focus op praktische toepassing vanuit eigen casuïstiek

PSYCHOLOGIE IN COACHING compacte introductie van actuele inzichten met focus op praktische toepassing vanuit eigen casuïstiek PSYCHOLOGIE IN COACHING compacte introductie van actuele inzichten met focus op praktische toepassing vanuit eigen casuïstiek Psychologie in Coaching Deze training gaat over psychologische inzichten en

Nadere informatie

Samen naar een individueel opleidingsplan. Anouk Straus

Samen naar een individueel opleidingsplan. Anouk Straus Samen naar een individueel opleidingsplan Anouk Straus Opzet workshop Theorie individueel opleidingsplan. Het individueel opleidingsplan in de praktijk Oefenen met IOP gesprek tussen aios en opleider Aan

Nadere informatie

Evaluatie van opleiders door aios LUMC: inleiding voor opleiders versie 2017

Evaluatie van opleiders door aios LUMC: inleiding voor opleiders versie 2017 Evaluatie van opleiders door aios LUMC: inleiding voor opleiders versie 2017 Om de kwaliteit van de opleiding tot specialist ouderengeneeskunde te behouden en te verbeteren worden met ingang van december

Nadere informatie

Professional Coach Week

Professional Coach Week Professional Coach Week Een week intensief werken aan de coach in jezelf. 2-6 september 2013 27-31 januari 2014 associatie voor coaching DORPSSTRAAT 1 5735 EA AARLE-RIXTEL TEL. 0492-385544 WWW.ASSOCIATIEVOORCOACHING.COM

Nadere informatie

Deel 1 Evaluatie opleider: checklist tussentijds evaluatiemoment versie 2017

Deel 1 Evaluatie opleider: checklist tussentijds evaluatiemoment versie 2017 Deel 1 Evaluatie opleider: checklist tussentijds evaluatiemoment versie 2017 Introductie Dit is de checklist voor de aios en opleider om halverwege de periode samen te bespreken hoe het opleiden gaat.

Nadere informatie

Training Resultaatgericht Coachen

Training Resultaatgericht Coachen Training Resultaatgericht Coachen met aandacht voor zingeving Herken je dit? Je bent verantwoordelijk voor de gang van zaken op je werk. Je hebt alle verantwoordelijkheid, maar niet de bijbehorende bevoegdheden.

Nadere informatie

Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen

Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen mensenkennis De opleiding sluit perfect aan: sterker nog, door de theorie worden de tools die ik nu onbewust gebruik, meer bewust Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen

Nadere informatie

Toets Consultvoering in jaar 1 IB Aangepast

Toets Consultvoering in jaar 1 IB Aangepast Toets Consultvoering in jaar 1 IB Aangepast 30082018 1 Inleiding Toetsing van de (deel-) competenties in het taakgebied Communicatie is onderdeel van het landelijk vastgestelde protocol Toetsing en beoordeling

Nadere informatie

HAO-proVUssioneel Jaargang 8 Nummer 1

HAO-proVUssioneel Jaargang 8 Nummer 1 HAO-proVUssioneel Jaargang 8 Nummer 1 Didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc april 2008 Scholing 2008 Roemenië Huisartsopleiding VUmc OZW-gebouw De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam tel.:

Nadere informatie

me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started

me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started Inhoud Competentiegericht opleiden 3 Doel van praktijktoetsen 4 Wijze van evalueren en beoordelen 4 Rollen 5 Getting started

Nadere informatie

Het individuele opleidingsplan (IOP)

Het individuele opleidingsplan (IOP) Het individuele opleidingsplan (IOP) Achtergrond Het Individueel Opleidings Plan (IOP) is een hulpmiddel om het leerproces van de aios te structureren en te vergemakkelijken. In een IOP wordt een beperkt

Nadere informatie

Zontrainingen Specialist in trainingen voor de kinderopvang. Zontrainingen Het beste bieden aan kinderen, ouders en collega s in de kinderopvang

Zontrainingen Specialist in trainingen voor de kinderopvang. Zontrainingen Het beste bieden aan kinderen, ouders en collega s in de kinderopvang Zontrainingen Specialist in trainingen voor de kinderopvang Zontrainingen Het beste bieden aan kinderen, ouders en collega s in de kinderopvang Inhoud Pagina 1. Inleiding 3 2. Over zontrainingen 3 3. Over

Nadere informatie

Richtlijn problemen in de opleidingssituatie, inclusief ontkoppelingen. mei 2018, Jan Winters.

Richtlijn problemen in de opleidingssituatie, inclusief ontkoppelingen. mei 2018, Jan Winters. Richtlijn problemen in de opleidingssituatie, inclusief ontkoppelingen. mei 2018, Jan Winters. Bedoeld voor: aios, opleiders * en stafleden Inleiding Zowel de opleider als de aios kunnen voor de vraag

Nadere informatie

Leergang voor Trainers

Leergang voor Trainers Leergang voor Trainers Leerdoelen en resultaat Het programma van de Leergang voor Trainers is zodanig ingericht dat je als deelnemer na afloop; concrete leerdoelen kunt formuleren; weet hoe je daar een

Nadere informatie

L8 Coachend leidinggeven binnen Huisartsenposten

L8 Coachend leidinggeven binnen Huisartsenposten L8 Coachend leidinggeven binnen Huisartsenposten Inleiding Steeds meer Huisartsenposten kiezen voor een nieuwe functie Coördinerend Assistente. Deze coördinerend assistente ressorteert hiërarchisch gezien

Nadere informatie

Handleiding. voor. praktijkbegeleiders

Handleiding. voor. praktijkbegeleiders Handleiding voor praktijkbegeleiders Versie: februari 2011 Inhoud: Inleiding... 3 Kerntaken van een praktijkbegeleider... 3 Voorbereidend gesprek met de cursist... 4 Feedback geven... 4 Begeleiden van

Nadere informatie

W1 Workshop "Lopen op eieren", leiding geven en aanspreken

W1 Workshop Lopen op eieren, leiding geven en aanspreken W1 Workshop "Lopen op eieren", leiding geven en aanspreken Deze workshop wordt door 98% van de deelnemers beoordeeld met een 9,1 gemiddeld Inleiding 2 daagse workshop Veel (meewerkend) leidinggevenden

Nadere informatie

2. WERKWIJZE IN SUPERVISIE

2. WERKWIJZE IN SUPERVISIE SUPERVISIEGIDS 1. INLEIDING Supervisie is een praktijkgebonden leermethode. In kleine groepen wordt onder begeleiding van een supervisor gewerkt aan persoonlijke leerdoelen die voortkomen uit de werkervaringen

Nadere informatie

Aanvraagprocedure Erkenning Supervisorschap Versie: 20 juni 2012 AANVRAAGPROCEDURE ERKENNING SUPERVISORSCHAP

Aanvraagprocedure Erkenning Supervisorschap Versie: 20 juni 2012 AANVRAAGPROCEDURE ERKENNING SUPERVISORSCHAP AANVRAAGPROCEDURE ERKENNING SUPERVISORSCHAP 2 Aanvraagprocedure Erkenning Supervisorschap 3 Algemeen Hieronder kun je lezen hoe de route naar supervisorschap en leersupervisorschap is opgezet en aan welke

Nadere informatie

Scholingsgids ANBO Academie 2015. Voor actieve vrijwilligers van ANBO

Scholingsgids ANBO Academie 2015. Voor actieve vrijwilligers van ANBO Scholingsgids ANBO Academie 2015 Voor actieve vrijwilligers van ANBO Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 3 2.... 4 3. Aanbod... 5 3.1 Workshop Welkom bij ANBO... 5 3.2 Instructiebijeenkomst Ledenadministrateur...

Nadere informatie

MEDIATIONVAARDIGHEDEN OP DE WERKVLOER compacte introductie van technieken met focus op praktische attitude tijdens conflicthantering de kracht van

MEDIATIONVAARDIGHEDEN OP DE WERKVLOER compacte introductie van technieken met focus op praktische attitude tijdens conflicthantering de kracht van MEDIATIONVAARDIGHEDEN OP DE WERKVLOER compacte introductie van technieken met focus op praktische attitude tijdens conflicthantering de kracht van mediation Mediationvaardigheden op de werkvloer Over conflicthanteringstechnieken

Nadere informatie

Handleiding voor praktijkbegeleiders van niveau 2 en 3 cursisten

Handleiding voor praktijkbegeleiders van niveau 2 en 3 cursisten Handleiding voor praktijkbegeleiders van niveau 2 en 3 cursisten Inhoud: Inleiding... 3 Kerntaken van een praktijkbegeleider... 3 Voorbereidend gesprek met de cursist... 4 Feedback geven... 4 Begeleiden

Nadere informatie

Rapport Docent i360. Test Kandidaat

Rapport Docent i360. Test Kandidaat Rapport Docent i360 Naam Test Kandidaat Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Sterkte/zwakte-analyse 3. Feedback open vragen 4. Overzicht competenties 5. Persoonlijk ontwikkelingsplan Inleiding Voor u ligt het

Nadere informatie

Coaching en coachend leiderschap

Coaching en coachend leiderschap S.E. Booij Consultancy Coaching en coachend leiderschap voor leidinggevenden in de zorg in samenwerking met drs Joep Choy prof dr Jan Moen prof dr Willem van der Does Burgemeester Ketelaarstraat 29 2361

Nadere informatie

Feedback is een mededeling aan iemand die informatie geeft over hoe zijn gedrag wordt waargenomen, begrepen en ervaren.

Feedback is een mededeling aan iemand die informatie geeft over hoe zijn gedrag wordt waargenomen, begrepen en ervaren. Praktijkopdracht: Feedback 1 Inleiding: Feedback is een mededeling aan iemand die informatie geeft over hoe zijn gedrag wordt waargenomen, begrepen en ervaren. Om ervoor te zorgen dat de communicatie tussen

Nadere informatie

Doelen. Na afloop is de deelnemer in staat om:

Doelen. Na afloop is de deelnemer in staat om: Onderwijs door aios Anne Weterings-Amsterdam UMC-locatie VUMC Jolijn van der Maas-Radboud UMC Nicole Petrus- Amsterdam UMC-locatie AMC Iris van der Poel-Amsterdam UMC-locatie AMC Bernadette Snijders Blok-Amsterdam

Nadere informatie

Traject Leiderschap 2015-2016

Traject Leiderschap 2015-2016 Traject Leiderschap 2015-2016 Aanpak traject Het is de bedoeling om voor de deelnemers een leertraject uit te werken dat bestaat uit een kick-off, 3 workshops van een halve dag, gecombineerd met 2*2uur

Nadere informatie

Aanbod Persoonlijke Vaardigheden

Aanbod Persoonlijke Vaardigheden Aanbod Persoonlijke Vaardigheden Naast de huidige in-house trainingen is er ook op individuele basis een aanbod van trainingen waaraan oio-medewerkers kunnen deelnemen. Deze trainingen zijn gericht op

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

Coachvaardigheden, onderzoeken, adviseren en verkopen

Coachvaardigheden, onderzoeken, adviseren en verkopen Training Coachvaardigheden Coachvaardigheden, onderzoeken, adviseren en verkopen Veel professionals doen tijdens hun carrière een beroep op een coach. Soms omdat ze vastgelopen zijn en niet weten welke

Nadere informatie

Leergang Ambtelijk Secretaris II

Leergang Ambtelijk Secretaris II Cursusdag 1 09:30 uur Kennismaking We starten de leergang met een uitgebreide kennismaking. We inventariseren de verwachtingen van alle deelnemers. U krijgt een toelichting op het programma en de werkwijze.

Nadere informatie

Leergang Ambtelijk Secretaris III De invloedrijke OR

Leergang Ambtelijk Secretaris III De invloedrijke OR Leergang Ambtelijk Secretaris III De invloedrijke OR Cursusdag 1 09:30 uur Kennismaking We starten deze module een kennismaking. We inventariseren de verwachtingen van alle deelnemers. U krijgt een toelichting

Nadere informatie

HET LEERWERKPLAN. Bijlage C. Het leerwerkplan. Pagina 1 van 8 Versiedatum: 01 juli 2013

HET LEERWERKPLAN. Bijlage C. Het leerwerkplan. Pagina 1 van 8 Versiedatum: 01 juli 2013 Pagina 1 van 8 Bijlage C Het leerwerkplan Pagina 2 van 8 Inleiding In het kaderbesluit CHVG (1 januari 2013) wordt het begrip leerwerkplan omschreven en de plaats van dit plan binnen het opleidingsplan

Nadere informatie

maandag 9.30-12.30 dinsdag 9.30-12.30, 11.00-14.00, 19.30-22.30 woensdag 19.30-22.30 donderdag 9.30-12.30

maandag 9.30-12.30 dinsdag 9.30-12.30, 11.00-14.00, 19.30-22.30 woensdag 19.30-22.30 donderdag 9.30-12.30 Workshops! Meer creativiteit in je werk Interactieve bijeenkomsten vormgeven Ideeën voor promotie van jouw onderneming Nieuwe producten voor jouw bedrijf Creatieve werkvormen (serie van 4 workshops) Wegens

Nadere informatie

VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON. Geaccrediteerd door de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen VERTROUWENSPERSOON

VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON. Geaccrediteerd door de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen VERTROUWENSPERSOON VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON Geaccrediteerd door de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen VERTROUWENSPERSOON VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON Introductie

Nadere informatie

Werkgroep portfolio & coaching. portfolio handleiding

Werkgroep portfolio & coaching. portfolio handleiding portfolio handleiding Werkgroep portfolio & coaching 1 De plaats van portfolio in het leren op het VMBO. In enkele notities en werkdocumenten is het kader voor het nieuwe onderwijs geschetst. Dit komt

Nadere informatie

DE KUNST VAN HET VRAGEN STELLEN. Intensieve training

DE KUNST VAN HET VRAGEN STELLEN. Intensieve training DE KUNST VAN HET VRAGEN STELLEN Intensieve training De la Salle Centrum, Brussel-Dilbeek, 6-8 mei 2016 Waarom een training in vragen stellen? In het gesprek met een cliënt, collega, student of patiënt

Nadere informatie

Instituutsreglement. Huisartsopleiding VUmc. Maart 2012

Instituutsreglement. Huisartsopleiding VUmc. Maart 2012 Instituutsreglement Huisartsopleiding VUmc Maart 2012 Adres: Huisartsopleiding VUmc OZW, de Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam Tel. 020-4448235 INHOUD Voorwoord... 3 Inleiding... 4 HOOFDSTUK A Artikelen

Nadere informatie

Supervisie in de driejarige opleiding van het CPC Versie 28/10/2015

Supervisie in de driejarige opleiding van het CPC Versie 28/10/2015 Supervisie in de driejarige opleiding van het CPC Versie 28/10/2015 Je kunt kiezen voor een opleiding met of zonder supervisie. Om voor een diploma met supervisie in aanmerking te komen is het noodzakelijk

Nadere informatie

Trainingen Coaching Intervisie Supervisie. Voor de zorg

Trainingen Coaching Intervisie Supervisie. Voor de zorg Trainingen Coaching Intervisie Supervisie Voor de zorg Professioneel communiceren met 2013 Training Professioneel communiceren met Voor wie? De training is bedoeld voor mensen in de zorg die hun communicatie

Nadere informatie

opleiding Leergang Train de Trainer Trainers in

opleiding Leergang Train de Trainer Trainers in Trainers in opleiding Leergang Train de Trainer Het is niet de sterkste die overleeft, ook niet de slimste, maar degene die het meest openstaat voor verandering. Unieke insteek! De wereld om ons heen verandert

Nadere informatie

Van werkdruk naar werkplezier

Van werkdruk naar werkplezier Van werkdruk naar werkplezier Het Programma Onze visie Werkdruk leidt tot minder werkplezier, wrijving in de samenwerking en op termijn mogelijk verzuim door stressklachten. Als medewerkers echter uitgedaagd

Nadere informatie

Certificeringsprocedure VASMO voor leergangen ambtelijk secretarissen

Certificeringsprocedure VASMO voor leergangen ambtelijk secretarissen Certificeringsprocedure VASMO voor leergangen ambtelijk secretarissen - 2011 Deze procedure is vastgesteld in de vergadering van de VASMO-commissie opleidingen op 7 september 2011 en op 13 oktober 2011

Nadere informatie

Protocol niet goed functionerende opleider

Protocol niet goed functionerende opleider Protocol niet goed functionerende opleider Fase 1* Signalen van onvoldoende functioneren van de opleider Actie Groepsbegeleiders/tutor en of Hao-docent bespreken met de fase coördinator signalen van onvoldoende

Nadere informatie

Begeleiding werknemer / docent

Begeleiding werknemer / docent Begeleidingsplan Uitgangspunt Elke docent die in dienst komt krijgt in principe drie jaar coaching. Ook docenten die langer in dienst zijn bij de organisatie kunnen in overleg met de leidinggevende aanspraak

Nadere informatie

Bonus: Hoe goed ben jij momenteel?

Bonus: Hoe goed ben jij momenteel? Bonus: Hoe goed ben jij momenteel? Blad 1 van 20 Hoe goed ben jij momenteel? Iedereen kan zijn leiderschapsvaardigheden aanzienlijk verbeteren met een beetje denkwerk en oefening. Met deze test krijg je

Nadere informatie

OPLEIDER IN DE SCHOOL, COACH en OPLEIDINGSCOÖRDINATOR Post-HBO opleidingen

OPLEIDER IN DE SCHOOL, COACH en OPLEIDINGSCOÖRDINATOR Post-HBO opleidingen Professionaliseringsaanbod Pabo 2010 2011 OPLEIDER IN DE SCHOOL, COACH en OPLEIDINGSCOÖRDINATOR Post-HBO opleidingen Inleiding Nieuw in ons aanbod! Een vervolg op de Post-HBO Coach en opleider in de school!

Nadere informatie

LEOZ Generiek competentieprofiel leraar Passend Onderwijs: de ontwikkelscan

LEOZ Generiek competentieprofiel leraar Passend Onderwijs: de ontwikkelscan LEOZ Generiek competentieprofiel leraar Passend Onderwijs: de ontwikkelscan Juni 2013 Erica de Bruïne (Hogeschool Windesheim) Hans van Huijgevoort (Fontys OSO) Hettie Siemons (Hogeschool Utrecht, Seminarium

Nadere informatie

Getting Started. Competentie gericht opleiden in de BIG opleidingen

Getting Started. Competentie gericht opleiden in de BIG opleidingen Getting Started Competentie gericht opleiden in de BIG opleidingen De BIG-opleidingen worden competentiegericht vormgegeven. Met het competentiegericht opleiden hebben de opleidingen een duidelijker inhoudelijk

Nadere informatie

Certificering voor trainers. Algemene informatie over het certificeringstraject... 2 Gang van zaken tijdens het certificeringstraject...

Certificering voor trainers. Algemene informatie over het certificeringstraject... 2 Gang van zaken tijdens het certificeringstraject... Certificering voor trainers Algemene informatie over het certificeringstraject... 2 Gang van zaken tijdens het certificeringstraject... 4 1 Algemene informatie over het certificeringstraject Heb je de

Nadere informatie

De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen.

De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Competentie 1: Creërend vermogen De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Concepten voor een ontwerp te ontwikkelen

Nadere informatie

Ontwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling

Ontwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Waarom? Ik heb het idee dat ik wel eens tekortschiet als het erom gaat anderen duidelijk te maken wat ik bedoel. Ik

Nadere informatie

Informatie 2-daagse opleiding tot TOPs!-coach

Informatie 2-daagse opleiding tot TOPs!-coach Informatie 2-daagse opleiding tot TOPs!-coach Den Dolder, mei 2014 Versie: 2 Auteur(s): Anna Hulsebosch/Joke Gierveld Het programma en de bijbehorende opleiding TOPs! is een programma voor jongens en meisjes

Nadere informatie

REFLECTIERONDE HUISARTS- OPLEIDING. Versie januari 1999. Docentendeel

REFLECTIERONDE HUISARTS- OPLEIDING. Versie januari 1999. Docentendeel REFLECTIERONDE Versie januari 1999 Docentendeel HUISARTS- OPLEIDING Algemene gegevens Dit onderwijsprogramma is ontwikkeld door de staf van de afdeling Huisartsopleiding van de Vrije Universiteit ten behoeve

Nadere informatie

Leiderschap, krachtig en inspirerend leidinggeven

Leiderschap, krachtig en inspirerend leidinggeven Training Leiderschap Leiderschap, krachtig en inspirerend leidinggeven Als leidinggevende komt er veel op je af. Je moet doelen halen, maar je wilt ook je medewerkers motiveren. Hoe houd je dat in balans?

Nadere informatie

BROCHURE Workshop Coachend Leidinggeven. Coachend Leidinggeven. Sales Force Consulting

BROCHURE Workshop Coachend Leidinggeven. Coachend Leidinggeven. Sales Force Consulting BROCHURE Workshop Coachend Leidinggeven Coachend Leidinggeven Sales Force Consulting inleiding Leidinggeven aan de alledaagse uitvoering van het werk, is één van de belangrijkste kerntaken van elke manager.

Nadere informatie

Post HBO opleiding Jobcoach/Trajectbegeleider

Post HBO opleiding Jobcoach/Trajectbegeleider Post HBO opleiding Jobcoach/Trajectbegeleider Combo Emonomy Combo Emonomy heeft een lange historie en traditie in methodiekontwikkeling, onderzoek, opleiding, coaching en advies op het gebied van arbeidsontwikkeling,

Nadere informatie

Het Grote Interactiespel voor Kinderdagverblijven

Het Grote Interactiespel voor Kinderdagverblijven Het Grote Interactiespel voor Kinderdagverblijven Ben je een betrokken leidinggevende, docent, trainer of coach die (aankomend) pedagogisch medewerkers wil stimuleren om de belangrijkste pedagogische vaardigheden

Nadere informatie

Traject Leiderschap. Aanpak traject

Traject Leiderschap. Aanpak traject Aanpak traject Het is de bedoeling om voor de deelnemers een leertraject uit te werken dat bestaat uit een kick-off, 3 workshops van een halve dag, gecombineerd met 2*2uur individuele coaching. Er wordt

Nadere informatie

PM ACADEMIE: EEN UITGEBALANCEERDE MIX VAN KENNIS, ERVARING, NETWERK EN PLEZIER. PM Academie

PM ACADEMIE: EEN UITGEBALANCEERDE MIX VAN KENNIS, ERVARING, NETWERK EN PLEZIER. PM Academie PM ACADEMIE: EEN UITGEBALANCEERDE MIX VAN KENNIS, ERVARING, NETWERK EN PLEZIER PM Academie PM ACADEMIE: EEN UITGEBALANCEERDE MIX VAN KENNIS, ERVARING, NETWERK EN PLEZIER Na een succesvol voorjaarsprogramma,

Nadere informatie

Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch

Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch werker Volwassenen en ouderen mensenkennis Van onze klinisch psycholoog heb ik een groep cliënten overgenomen, bij wie ik de instrumenten uit de opleiding

Nadere informatie

Systeemgericht werken De contextuele benadering SMWF

Systeemgericht werken De contextuele benadering SMWF Systeemgericht werken De contextuele benadering SMWF Periode: Trainer: Bijeenkomsten: Locatie: April t/m September 2013 Drs. Jaco de Rapper Acht dagdelen Groep 3: 09/04(2 dagdelen), 21/05(2 dagdelen),

Nadere informatie

!!!! !!!! 1. Professioneel adviseren

!!!! !!!! 1. Professioneel adviseren Professioneel adviseren In deze zesdaagse opleiding krijg je de kans om in een veilige omgeving de eigen sterkere en zwakkere kanten te onderkennen en te werken aan je ontwikkelpunten als consultant. Je

Nadere informatie

Inleiding... 9. Hoofdstuk 3 Management en leidinggevende structuur... 35

Inleiding... 9. Hoofdstuk 3 Management en leidinggevende structuur... 35 Inhoud Inleiding... 9 Hoofdstuk 1 Visie op leidinggeven... 13 1.1. Beïnvloeding van de organisatiecultuur... 13 1.2. Organisatiecultuur en organisatieklimaat... 15 1.3. Noodzaak van cultuuromslag... 16

Nadere informatie

Brochure. Training HR en timemanagement. In 1 dag slimmer met je tijd om leren gaan

Brochure. Training HR en timemanagement. In 1 dag slimmer met je tijd om leren gaan Brochure Training HR en timemanagement In 1 dag slimmer met je tijd om leren gaan Inhoudsopgave Over HRM Academy 3 Training HR en timemanagement 4 Algemene informatie over de training 6 Maatwerk 7 Contact

Nadere informatie

L E E R G AN G AM B T E L I J K S E C R E T A R I S I I 1

L E E R G AN G AM B T E L I J K S E C R E T A R I S I I 1 L E E R G AN G AM B T E L I J K S E C R E T A R I S I I 1 Als (ambtelijk) secretaris bent u de spin in het web van de medezeggenschap. Met name alle schriftelijke taken komen op uw bord terecht. In de

Nadere informatie

Vragen op de startdag intervisie 13-1-2015

Vragen op de startdag intervisie 13-1-2015 Vragen op de startdag intervisie 13-1-2015 Op 13 januari jl. was de startdag intervisie. Voorafgaand aan de startdag zijn er bijeenkomsten geweest voor de facilitators en voor (nieuwe) leden die aan intervisie

Nadere informatie

Trainingen die je in beweging brengen!

Trainingen die je in beweging brengen! Trainingen die je in beweging brengen! Een training bij Caro van Roon brengt je in beweging. Dat levert je inzichten, ervaringen en kennis op over jezelf en de ander. Je leert vanuit je eigen persoonlijkheid

Nadere informatie

Evaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement

Evaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement Evaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement Deelprogramma voor wijkverpleegkundigen en ouderenadviseurs die opgeleid worden tot casemanager SamenOud R. Brans April 2013 Inhoud

Nadere informatie

Opleidingstraject: Didactisch Coachen voor ervaren Beeldcoaches 2014-2015

Opleidingstraject: Didactisch Coachen voor ervaren Beeldcoaches 2014-2015 Opleidingstraject: Didactisch Coachen voor ervaren Beeldcoaches 2014-2015 Inleiding Een beeldcoach filmt een aantal docenten op een leerplein. Toevallig komen twee docenten tijdens dat filmen opeenvolgend

Nadere informatie

OPLEIDERSTWEEDAAGSE UITNODIGING VOOR HUISARTSOPLEIDERS EN SEH-OPLEIDERS VERBONDEN AAN DE HUISARTSOPLEIDING TE LEIDEN.

OPLEIDERSTWEEDAAGSE UITNODIGING VOOR HUISARTSOPLEIDERS EN SEH-OPLEIDERS VERBONDEN AAN DE HUISARTSOPLEIDING TE LEIDEN. OPLEIDERSTWEEDAAGSE UITNODIGING VOOR HUISARTSOPLEIDERS EN SEH-OPLEIDERS VERBONDEN AAN DE HUISARTSOPLEIDING TE LEIDEN! 13-14 maart 2018 OPLEIDERSTWEEDAAGSE 13 en 14 maart 2018 VOOR DE OPLEIDERSTWEEDAAGSE

Nadere informatie

Scholingsaanbod najaar 2013. voor actieve vrijwilligers van ANBO

Scholingsaanbod najaar 2013. voor actieve vrijwilligers van ANBO Scholingsaanbod najaar 2013 voor actieve vrijwilligers van ANBO Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 3 2.... 4 3. Aanbod... 5 3.1 Workshop Webmaster... 5 3.2 Workshop Beleidsbeïnvloeding Wmo... 6 3.3 Workshop

Nadere informatie

Post-hbo cursus Loopbaanbegeleiding

Post-hbo cursus Loopbaanbegeleiding Post-hbo cursus Loopbaanbegeleiding Actuele ontwikkelingen zoals flexibilisering van arbeid, de noodzaak tot het vergroten van de in- en externe mobiliteit van de werknemer, maar ook wetswijzigingen zorgen

Nadere informatie

Eindrapportage APC project Huisartsopleidingen. Onderwijsproduct: 8 Training doelgericht communiceren

Eindrapportage APC project Huisartsopleidingen. Onderwijsproduct: 8 Training doelgericht communiceren Eindrapportage APC project Huisartsopleidingen Onderwijsproduct: 8 Training doelgericht communiceren Projectgroep Communicatie Huisartsopleiding Nederland Utrecht, mei 2014 8 Train the trainer: workshop

Nadere informatie

De apotheker is de coach! coaching van medewerkers

De apotheker is de coach! coaching van medewerkers De apotheker is de coach! coaching van medewerkers De apotheker is de coach! coaching van medewerkers Inleiding Als apotheker heb je een breed en veeleisend takenpakket in een complexe werkomgeving. Je

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct

Nadere informatie

Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs

Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs Angelique van het Kaar Risbo Erasmus Universiteit Rotterdam 7 november 2012 Overzicht onderwerpen Training Didactische

Nadere informatie

LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT

LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT Voor wie? Deze leergang is ontwikkeld voor middle managers in een productieomgeving, die de operatie via bijvoorbeeld lijnmanagers aansturen, motiveren en stimuleren. Wat levert

Nadere informatie

Procedurebeschrijving indeling opleidings/stage praktijken

Procedurebeschrijving indeling opleidings/stage praktijken Procedurebeschrijving indeling Organisatie: Afdeling: Adres: Titel: Onderdeel: Auteur(s): Houder: Beheerder: Bestandsnaam en pad: Leids Universitair Medisch Centrum PHEG - Huisartsopleiding Postbus 9600

Nadere informatie